Raport z realizacji projektu szkoleń w ramach programu Komputer dla ucznia w roku 2008 Uczestnicy projektu oraz ewaluacja szkoleń
1 Wprowadzenie Omawiane w raporcie szkolenia były realizowane przez OFEK w trzech województwach: kujawskopomorskim, opolskim oraz wielkopolskim. W każdym z nich OFEK miał za zadanie przeszkolić nie mniej niż 2000 osób w rezultacie przeszkolono razem Lp. Województwo Liczba przeszkolonych 1. Kujawsko-pomorskie 2 017 2. Opolskie 2 028 3. Wielkopolskie 2 125 RAZEM 6 170 1.1 Statystyki projektu Szkolenia rozpoczęto kolejno w województwie wielkopolskim (2008-11-18), opolskim (2008-11-20) oraz kujawsko-pomorskim (2008-11-24). Rożny okres rozpoczynania szkoleń wynikał z różnych terminów zawierania umów w poszczególnych kuratoriach. Lp. Województwo Data rozpoczęcia szkoleń Data zakończenia szkoleń Liczba dni realizacji 1. Kujawsko-pomorskie 2008-11-24 2008-12-20 26 2. Opolskie 2008-11-20 2008-12-12 22 3. Wielkopolskie 2008-11-18 2008-12-15 27 OGÓŁEM 2008-11-18 2008-12-20 32 Maksymalnie jednego dnia szkolenia kończyło blisko 600 osób. 2
W tym samym czasie w projekcie uczestniczyło maksymalnie 2 796 osób Szkolenia były prowadzone w 256 ośrodkach, przy czym największą liczbę osób przeszkolono w następujących ośrodkach: 3
Kujawskopomorskie Opolskie Wielkopolskie Suma końcowa Lp. Ośrodek 1. Ogólnopolska Fundacja Edukacji Komputerowej, Poznań 150 150 2. OFEK Bydgoszcz, Bydgoszcz 140 140 3. Centrum Kształcenia Praktycznego Kalisz, Kalisz 99 99 4. Gimnazjum im. Feliksa Szołdrskiego w Nowym Tomyślu, Nowy Tomyśl 96 96 5. III Liceum Ogólnokształcące, Inowrocław 89 89 6. Zespół Szkół Transportowo-Elektrycznych, Ostrów Wlkp. 83 83 7. Gimnazjum i Liceum Akademickie, Toruń 75 75 8. Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji Nauczycieli, Włocławek 73 73 9. Szkoła Podstawowa w Sarbicach, Przykona 60 60 10. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1, Kępno 60 60 Publiczne Gimnazjum nr 1 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 11. w Prudniku, Prudnik 60 60 12. Zespół Szkół Nr 2 w Ostrzeszowie - Technikum Nr 2, Ostrzeszów 59 59 13. Gimnazjum nr 1, Wągrowiec 58 58 14. Publiczne Gimnazjum Nr 1, Kluczbork 54 54 Gimnazjum im. Jana Pawła II w Starych Oborzyskach, Stare 15. Oborzyska 51 51 4
W szkoleniach udział wzięło 79,56% kobiet oraz 20,44% mężczyzn, przy czym w poszczególnych województwach sytuacja przedstawiała się następująco: Województwo K M Kujawsko-pomorskie 79,42% 20,58% Opolskie 77,17% 22,83% Wielkopolskie 81,93% 18,07% Średnia ogółem 79,56% 20,44% Razem zrealizowano 522 szkolenia; w województwach: Województwo Kujawsko-pomorskie Opolskie Wielkopolskie Razem Liczba szkoleń 164 193 165 522 Średnia liczebność grupy wyniosła Województwo Kujawsko-pomorskie Opolskie Wielkopolskie Razem Średnia liczba uczestników 12,30 10,48 12,88 11,81 Najmniejszą średnią liczebność grupy uzyskano w województwie opolskim tam większość szkoleń realizowano w pracowniach małych, gimnazjalnych. 5
2 Ewaluacja projektu 2.1 Wstęp Uczestnicy projektu wypełniali, po ukończeniu kursu, ankietę ewaluacyjną. Wzory ankiet były różne dla województwa opolskiego oraz obu pozostałych; w związku z tym analiza jakościowa ankiet zostanie przedstawiona w odrębnych omówieniach. 2.2 Analiza w województwie opolskim 2.2.1 W jaki sposób pozyskał/a Pan/Pani informację o tym kursie? Na to pytanie udzielono następujących odpowiedzi: Od dyrektora szkoły 1 920 Ze strony internetowej 62 Od nauczyciela z innej szkoły 13 W inny sposób 62 Na wynik największy wpływ miał sposób rekrutacji. 6
2.2.2 Cele kursu były jasno określone: Na to pytanie udzielono następujących odpowiedzi: Zdecydowanie nie 80 Raczej nie 35 Raczej tak 450 Zdecydowanie tak 1 457 Zdecydowana większość uczestników uznała, że cele kursu były jasno określone. 2.2.3 Zawartość merytoryczna zajęć Na to pytanie udzielono następujących odpowiedzi: Nie wniosła nowych wiadomości 28 Wprowadziła nowe treści 1 339 Ugruntowała moja wiedzę 654 7
Jedynie dla 2% uczestników szkolenie było nieprzydatne. 2.2.4 Formy i metody pracy Na to pytanie udzielono następujących odpowiedzi: Były właściwie dobrane 536 Dawały możliwość nabycia nowych umiejętności 972 Aktywizowały uczestników 513 Prawie połowa uczestników uznała, że stosowane formy i metody pracy dawały możliwość nabycia nowych umiejętności. 8
2.2.5 Czas przeznaczony na zajęcia był wykorzystany Na to pytanie udzielono następujących odpowiedzi: Wykorzystany efektywnie 1 854 Wykorzystany mało efektywnie 21 Zbyt krótki 28 Zbyt długi 118 Zdecydowana większość uczestników uznała, że czas zajęć został wykorzystany efektywnie. 2.2.6 Prowadzący zajęcia byli przygotowani Na to pytanie udzielono następujących odpowiedzi: Źle 0 Zadawalająco 37 Dobrze 183 Bardzo dobrze 1 799 9
98% uczestników oceniło prowadzących bardzo dobrze oraz dobrze. 2.2.7 Materiały szkoleniowe były Na to pytanie udzielono następujących odpowiedzi: Brak materiałów 4 Nieprzydatne 30 Przydatne 1 987 98% uczestników uznało materiały szkoleniowe za przydatne. Kwestia braku materiałów dla czterech uczestników polegała na tym, że osoby te doszły na szkolenie w ostatniej chwili (w dzień rozpoczęcia kursu), materiały dla nich zostały przesłane, ale dotarły do nich po zakończeniu szkolenia. 2.3 Warunki organizacyjne kursu oceniam jako Na to pytanie udzielono następujących odpowiedzi: 10
Złe 1 Zadawalające 59 Raczej dobre 57 Dobre 415 Bardzo dobre 1 490 Jako dobre i bardzo dobre warunki prowadzenia zajęć uznało je 94% uczestników. Zajęcia prowadzono w większości w miejscach pracy uczestników, co oznacza, że większość uczestników nie miała poczucia pogorszenia warunków i uznaje te, jakie maja w swojej szkole za dobre i bardzo dobre. 2.3.1 Wymień mocne strony kursu: Na to pytanie uczestnicy mogli udzielić więcej niż jedną odpowiedź. Cele kursu 1 183 Zawartość merytoryczna zajęć 948 Formy i metody pracy 1 090 Dobre wykorzystanie czasu 883 Przygotowanie prowadzących 1 446 Materiały szkoleniowe 933 Warunki organizacyjne 830 11
Najsilniejsze strony kursu, to przygotowanie prowadzących, cele kursu oraz formy i metody pracy. 2.3.2 Wymień słabe strony kursu Na to pytanie uczestnicy mogli udzielić więcej niż jedną odpowiedź. Cele kursu 262 Zawartość merytoryczna zajęć 79 Formy i metody pracy 38 Dobre wykorzystanie czasu 81 Przygotowanie prowadzących 6 Materiały szkoleniowe 172 Warunki organizacyjne 152 12
Wśród osób, które zdecydowały się na znalezienie w kursie słabych stron, najwięcej wskazań padło na cele kursu, materiały szkoleniowe oraz warunki organizacyjne. Kłóci się to z wcześniejszymi odpowiedziami na pytanie dotyczące warunków organizacyjnych. Jeśli chodzi o cele kursu i materiały, to nie musi tutaj zachodzić sprzeczność, ponieważ cele mogą być określone jasno, ale nie być mocna stroną kursu, zaś materiały mogą być przydatne, chociaż uczestnicy mogliby je uznać za niewystarczające. 2.3.3 Propozycje zmian w programie kursu Na to pytanie uczestnicy mogli udzielić więcej niż jedną odpowiedź. Akceptuję program szkolenia 1 204 Nie akceptuję programu szkolenia 11 Wprowadzić treści związane z nauczanym przedmiotem 452 Utworzyć stronę WWW związaną z przekazywanymi treściami 248 Uruchomić przedmiotowe grupy dyskusyjne 165 Inne 77 13
Większość osób, które uczestniczyło w szkoleniach akceptowało program szkolenia. Wśród nowych propozycji, to postulat o powiązanie szkolenia z nauczanym przedmiotem, utworzenie dedykowanej strony WWW i uruchomienie przedmiotowych grup dyskusyjnych. Trzeba tutaj również zauważyć, że biorąc pod uwagę liczbę uczestników szkoleń, postulaty zmian zgłosiło niezbyt wielu słuchaczy. 2.3.4 Propozycje zmian w organizacji kursu Na to pytanie uczestnicy mogli udzielić więcej niż jedną odpowiedź. Mniej liczne grupy 245 Liczniejsze grupy 17 Kursy winny być organizowane, jako e-learning 298 Kursy winny być organizowane w pracowniach wyspecjalizowanych ośrodków 121 Inne 279 14
Można zauważyć, że około 15% uczestników szkoleń oczekiwałoby zajęć prowadzonych w formie e- learningu. 2.3.5 Jaką inną tematyką doskonalenia byłaby(by) Pani/Pan zainteresowana(y)? Proszę wybrać formę i tematykę. Na to pytanie można było udzielić więcej, niż jedna odpowiedź. Jednodniowe warsztaty (5-6 godzin) 740 Dwu, trzydniowe krótkie kursy (10-20 godzin) 174 Dłuższe formy (ponad 30 godzin) wieloczęściowe, trwające 1, 2 semestry 74 Pakiety biurowe w edukacji 153 Wykorzystanie technologii informatycznych w dydaktyce 421 Tworzenie zasobów edukacyjnych 386 Zastosowanie urządzeń multimedialnych na lekcjach 546 E-learning w praktyce szkolnej 390 Metody aktywizujące wspierane technologią informacyjną 517 Jeśli chodzi o formy prowadzenia zajęć, to większość, spośród tych którzy odpowiedzieli jest zainteresowana formami krótkimi. 15
W przypadku tematyki sytuacja przedstawiała się tak: 2.4 Analiza w województwach wielkopolskim i kujawsko-pomorskim Ogólnopolska Fundacja Edukacji Komputerowej przeprowadza ankiety wśród wszystkich uczestników szkoleń. Analiza wyników ankiet pozwala na stałe doskonalenie procesu nauczania i podnoszenie poziomu merytorycznego, metodycznego oraz organizacyjnego zajęć. Standardowe pytania ankiety prowadzonej w OFEK to: Lp. Pytanie 1. Wzrost poziomu mojej wiedzy i umiejętności po szkoleniu, w zakresie objętym tematem szkolenia, oceniłabym/bym w skali od 1 do 5 następująco: 2. Sposób przekazywania wiedzy i prowadzenia szkolenia przez wykładowcę oceniłabym/bym w 16
Lp. Pytanie skali 1 do 5 następująco 3. Jakość materiałów szkoleniowych wykorzystanych podczas szkolenia oceniłabym/bym w skali 1 do 5 następująco 4. Warunki lokalowe, w jakich odbywało się szkolenie oceniłabym/bym w skali 1 do 5 następująco 5. Przydatność wiedzy i umiejętności nabytych podczas szkolenia w przyszłej pracy zawodowej oceniłabym/bym w skali 1 do 5 następująco 6. Możliwość wypracowania podczas szkolenia pakietu materiałów, które będą przydatne w przyszłej pracy dydaktycznej oceniłabym/bym w skali od 1 do 5 następująco 7. Wiek 8. Płeć 9. Stopień awansu zawodowego 10. Staż zawodowy 11. Dodatkowe doświadczenia w edukacji (można zaznaczyć kilka odpowiedzi) 12. Przygotowanie merytoryczne trenera oceniłabym/bym w skali od 1 do 5 następująco: 13. Przygotowanie metodyczne trenera oceniłabym/bym w skali od 1 do 5 następująco: 14. Poziom organizacyjny szkolenia oceniłabym/bym w skali od 1 do 5 następująco: 15. Atmosferę zajęć oceniłabym/bym w skali od 1 do 5 następująco: Analizę ankiet w województwach wielkopolskim oraz kujawsko-pomorskim przeprowadzimy porównawczo, przy czym w pierwszej tabeli znajdują się łączne wyniki analizy korelacji odpowiedzi na poszczególne pytania. Wynika z niej, że na średnią ocenę szkolenia największy wpływ miało: Poziom organizacyjny szkolenia, Wzrost poziomu mojej wiedzy i umiejętności po szkoleniu, Możliwość wypracowania podczas szkolenia pakietu materiałów, które będą przydatne w przyszłej pracy dydaktycznej 17
Wzrost poziomu mojej wiedzy i umiejętności po szkoleniu, w zakresie objętym tematem szkolenia, Sposób przekazywania wiedzy i prowadzenia szkolenia przez wykładowcę Jakość materiałów szkoleniowych wykorzystanych podczas szkolenia Warunki lokalowe, w jakich odbywało się szkolenie Przydatność wiedzy i umiejętności nabytych podczas szkolenia w przyszłej pracy zawodowej Możliwość wypracowania podczas szkolenia pakietu materiałów, które będą przydatne w przyszłej pracy dydaktycznej Przygotowanie merytoryczne trenera Przygotowanie metodyczne trenera Poziom organizacyjny szkolenia Atmosfera zajęć Najwyżej skorelowane jednak były odpowiedzi na pytania o przygotowanie metodyczne oraz merytoryczne trenera, co wydaje się raczej oczywiste. Wzrost poziomu mojej wiedzy i umiejętności po szkoleniu, w zakresie objętym tematem szkolenia, 1,00 Sposób przekazywania wiedzy i prowadzenia szkolenia przez wykładowcę 0,36 1,00 Jakość materiałów szkoleniowych wykorzystanych podczas szkolenia 0,38 0,39 1,00 Warunki lokalowe, w jakich odbywało się szkolenie 0,24 0,31 0,31 1,00 Przydatność wiedzy i umiejętności nabytych podczas szkolenia w przyszłej pracy zawodowej 0,53 0,29 0,37 0,21 1,00 Możliwość wypracowania podczas szkolenia pakietu materiałów, które będą 0,58 0,31 0,41 0,24 0,60 1,00 18
Wzrost poziomu mojej wiedzy i umiejętności po szkoleniu, w zakresie objętym tematem szkolenia, Sposób przekazywania wiedzy i prowadzenia szkolenia przez wykładowcę Jakość materiałów szkoleniowych wykorzystanych podczas szkolenia Warunki lokalowe, w jakich odbywało się szkolenie Przydatność wiedzy i umiejętności nabytych podczas szkolenia w przyszłej pracy zawodowej Możliwość wypracowania podczas szkolenia pakietu materiałów, które będą przydatne w przyszłej pracy dydaktycznej Przygotowanie merytoryczne trenera Przygotowanie metodyczne trenera Poziom organizacyjny szkolenia Atmosfera zajęć przydatne w przyszłej pracy dydaktycznej Przygotowanie merytoryczne trenera 0,27 0,43 0,26 0,27 0,24 0,25 1,00 Przygotowanie metodyczne trenera 0,31 0,46 0,28 0,26 0,26 0,28 0,75 1,00 Poziom organizacyjny szkolenia 0,39 0,42 0,36 0,38 0,36 0,39 0,50 0,55 1,00 Atmosfera zajęć 0,27 0,34 0,21 0,22 0,22 0,24 0,39 0,42 0,40 1,00 Średnia 0,71 0,65 0,63 0,53 0,66 0,70 0,64 0,67 0,72 0,51 19
2.4.1 Analiza ankiet Analizę ankiet rozpoczniemy od odpowiedzi statystycznych nie zawierających oceny szkoleń: Wiek uczestników: Kujawsko-pomorskie Wielkopolskie Liczba Liczba Wiek uczestników Wiek uczestników <26 105 <26 103 26-32 514 26-32 531 33-39 519 40-46 480 47-53 305 >53 48 33-39 526 40-46 471 47-53 323 >53 74 Stopień awansu zawodowego: Kujawsko-pomorskie Wielkopolskie Stopień awansu Liczba odpowiedzi Stopień awansu Liczba odpowiedzi Stażysta 101 Stażysta 100 Nauczyciel kontraktowy 441 Nauczyciel kontraktowy 397 Nauczyciel mianowany 681 Nauczyciel mianowany 736 Nauczyciel dyplomowany 748 Nauczyciel dyplomowany 795 20
Staż zawodowy Kujawsko-pomorskie Wielkopolskie Staż Liczba odpowiedzi Staż Liczba odpowiedzi Poniżej 3 lat 194 Poniżej 3 lat 184 3-9 lat 592 3-9 lat 576 10-15 lat 389 10-15 lat 403 Powyżej 15 lat 796 Powyżej 15 lat 865 Większość uczestników szkoleń, to nauczyciele doświadczeni ze stażem zawodowym powyżej 10 lat oraz stopniem awansu powyżej nauczyciela kontraktowego. Pozostałe pytania maja charakter oceny szkoleń. Średnia odpowiedzi (w skali 1-5) przedstawiała się następująco: Kujawsko-pomorskie Wielkopolskie Pytanie Średnia odpowiedzi Pytanie Średnia odpowiedzi Wzrost poziomu mojej Wzrost poziomu mojej wiedzy i umiejętności po szkoleniu, w zakresie 4,08 wiedzy i umiejętności po szkoleniu, w zakresie 4,07 objętym tematem szkolenia, objętym tematem szkolenia, Sposób przekazywania Sposób przekazywania wiedzy i prowadzenia 4,74 wiedzy i prowadzenia 4,72 szkolenia przez wykładowcę szkolenia przez wykładowcę 21
Jakość materiałów Jakość materiałów szkoleniowych wykorzystanych podczas 4,48 szkoleniowych wykorzystanych podczas 4,48 szkolenia szkolenia Warunki lokalowe, w jakich odbywało się szkolenie 4,60 Warunki lokalowe, w jakich odbywało się szkolenie 4,69 Przydatność wiedzy i Przydatność wiedzy i umiejętności nabytych podczas szkolenia w 4,27 umiejętności nabytych podczas szkolenia w 4,32 przyszłej pracy zawodowej przyszłej pracy zawodowej Możliwość wypracowania Możliwość wypracowania podczas szkolenia pakietu podczas szkolenia pakietu materiałów, które będą 4,03 materiałów, które będą 4,06 przydatne w przyszłej pracy przydatne w przyszłej pracy dydaktycznej dydaktycznej Przygotowanie merytoryczne trenera 4,82 Przygotowanie merytoryczne trenera: 4,78 Przygotowanie metodyczne trenera: 4,79 Przygotowanie metodyczne trenera: 4,78 Poziom organizacyjny szkolenia: 4,67 Poziom organizacyjny szkolenia: 4,69 Atmosfera zajęć 4,91 Atmosferę zajęć 4,90 Średnia ogółem 4,54 Średnia ogółem 4,55 22
Wszystkie średnie oceny mieszczą się w przedziale 4-5, stąd pokazano wyniki na wykresie w tej właśnie skali. Jak widać, szkolenia zostały ocenione bardzo wysoko. Wcześniej, w analizie korelacji zwrócono uwagę na to, że największy wpływ na średnią ocenę szkolenia miały pytania: Wzrost poziomu mojej wiedzy i umiejętności po szkoleniu, w zakresie objętym tematem szkolenia, Możliwość wypracowania podczas szkolenia pakietu materiałów, które będą przydatne w przyszłej pracy dydaktycznej. Widać to na przedstawionym rysunku. Dla organizatora szkoleń jest to bardzo istotna wskazówka, jeśli chodzi o przyszłe szkolenia z zakresu wykorzystywania technologii informacyjnych i komunikacyjnych w procesie dydaktycznym. 23