KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE Etap wojewódzki rok szkolny 2009/2010 Dane dotyczące ucznia (wypełnia Komisja Konkursowa po rozkodowaniu prac) wylosowany numer uczestnika konkursu.... Informacje dla uczestnika Konkursu Chemicznego: Test składa się z dwóch części. Część I to zadania zamknięte typu WW w których tylko jedna odpowiedź (A, B, C lub D) jest poprawna. Zaznacz wybraną odpowiedź, a następnie wpisz ją do tabelki znajdującej się pod ostatnim zadaniem tej części testu. Część II to zadania otwarte. Pamiętaj o poprawnym zapisie wzorów chemicznych, równań reakcji. Zamieszczaj wszystkie etapy rozwiązania zadań obliczeniowych. Zwróć uwagę na jednostki. Na rozwiązanie wszystkich zadań masz 120 minut. Za poprawne rozwiązanie wszystkich zadań możesz uzyskać 50 pkt. Aby zostać laureatem konkursu musisz uzyskać 90% czyli 45 pkt. Staraj się pisać wyraźnie (nie ołówkiem). Możesz korzystać z układu okresowego, tabeli rozpuszczalności soli i wodorotlenków w wodzie oraz kalkulatora. Powodzenia! Tabela zbiorcza wyników ułatwiająca pracę Komisji Konkursowej: Test WW 10 pkt. 1 3 pkt. 2 3 pkt. 3 6 pkt. 4 3 pkt. 5 7 pkt. 6 3 pkt. 7 8 pkt. 8 4 pkt 9 3 pkt RAZEM 50 pkt. Uczeń uzyskał. pkt./50 pkt.
Część I - TEST WW 1 Który szereg w poniższej tabelce został wypełniony poprawnie? nazwa gazu liczba moli masa [g] objętość [dm 3 ] A) siarkowodór 0,2 6,8 5,6 B) amoniak 1,5 25,5 33,6 C) eten 0,1 2,6 0,224 D) tlen 0,5 8 11,2 2. Wodorowęglan amonu ulega rozkładowi termicznemu, dając wyłącznie produkty gazowe. NH 4 HCO 3 NH 3 + H 2 O + CO 2 Jaką łączną objętość (w war. norm.) mają gazy powstałe w wyniku rozkładu 1,58g tej soli? A) 1,344 dm 3 C) 0,896 dm 3 B) 0,448 dm 3 D) 67,2 dm 3 3. Przepuszczono 1m 3 powietrza przez roztwór Ba(OH) 2. Powstały osad został odsączony i zważony. Jego masa wyniosła 2,64g. Ile wynosi (w procentach objętościowych) zawartość tlenku węgla(iv) w tym powietrzu? A) 3% C) 0,03% B) 0,3% D) 0,003% Informacja do zadań 4, 5. Uczniowie mieli za zadanie zbadać zachowanie się mydła sodowego w roztworach różnych substancji. Wykonali doświadczenie zgodnie ze schematem: roztwór mydła sodowego I II III IV V NaCl MgCl 2 Ca(NO 3 ) 2 HCl NaOH 4. Uczniowie nie zaobserwowali zmian w probówkach: A) I C) IV i V B) II i III D) I i V 5. Osady słabo rozpuszczalnych mydeł powstały w probówkach: A) I i II C) II, III i IV B) II i III D) I i V
6. Uczniowie przeprowadzili doświadczenie zgodnie z rysunkiem: mąka ziemniaczana CaCl 2 sacharoza etanol białko jaja I II III IV V zimna woda Zawartości probówek zostały energicznie wstrząśnięte. W której z nich nie powstał roztwór właściwy? A) I, III, IV C) II, III, IV B) I, V D) I, II, V 7. Która para substancji chemicznych nie może ze sobą reagować? A) HCOOH i Cu C) CH 3 COOH i Cu(OH) 2 B) HCOOH i CuO D) CH 3 COOH i CuCO 3 8. Przeanalizuj podane równanie reakcji C 6 H 12 O 6 + 6O 2 6CO 2 + 6H 2 O i wskaż stwierdzenie nieprawidłowe. A) Ze spalenia 1 mola glukozy powstaje w war. norm. 134,4dm 3 CO 2. B) Do spalenia 1 mola glukozy zużywa się 134,4dm 3 O 2. C) Stosunek molowy produktów spalania glukozy wynosi 1 : 1. D) Do spalenia 180g glukozy trzeba zużyć 134,4dm 3 powietrza. 9. W pięciu probówkach zmieszano następujące substancje: I. HCOOH + Mg II. CH 3 COOH + CaCO 3 III. HCOOH + CH 3 COONa IV. HCOOH + KOH V. CH 3 COOH + Na 2 S W których probówkach zaobserwowano wydzielenie się gazu? A) Tylko w II C) I i II B) III i V D) I, II i V 10. Która z podanych substancji organicznych ma charakter nienasycony? A) C 3 H 7 OH C) C 2 H 2 (COOH) 2 B) C 3 H 5 (OH) 3 D) C 3 H 7 COOH Wpisz do tabeli wybrane przez Ciebie odpowiedzi: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Część II ZADANIA OTWARTE ZADANIE 1 (3 pkt.) Uczeń miał za zadanie sporządzić 5-procentowy roztwór NaCl. Pomyłkowo otrzymał 200g roztworu o stężeniu 2%. Ile soli powinien uczeń dosypać, aby naprawić swój błąd? Obliczenia: Odpowiedź:.. ZADANIE 2 (3 pkt.) Chemia organiczna obfituje w barwne reakcje charakterystyczne dla pewnych substancji. Wybierz z zestawu jeden odczynnik, który służy do identyfikacji podanej substancji. Zapisz, jakie obserwacje zapiszesz po wykonaniu takiego doświadczenia. Substancja organiczna kleik skrobiowy Zestaw odczynników do wyboru a) roztwór H 2 SO 4 b) roztwór NaOH c) jodyna Wybrany odczynnik Obserwacje z przebiegu doświadczenia roztwór białka jaja kurzego a) roztwór Na 2 SO 4 b) stężony HNO 3 c) roztwór KOH roztwór glukozy a) świeżo strącony osad Cu(OH) 2 + ogrzewanie b) roztwór HCl c) roztwór NaCl
ZADANIE 3 (6 pkt.) W każdym z czterech naczyń znajduje się stężony roztwór jednej substancji: chlorku sodu, węglanu sodu, siarczanu(vi) magnezu, azotanu(v) srebra. 1 2 3 4 Ustal, znając wyniki kolejnego mieszania roztworów, jakie substancje mogą znajdować się w naczyniach. numer naczynia 1 2 3 4 1 ----- osad osad osad 2 osad ----- brak osadu brak osadu 3 osad brak osadu ----- osad 4 osad brak osadu osad ----- Podaj wzory identyfikowanych substancji. naczynie: 1 2 3 4 substancja: Napisz w formie cząsteczkowej i jonowej skróconej równania zachodzących reakcji. a) między roztworami z naczyń 1 i 3: b) między roztworami z naczyń 1 i 4: ZADANIE 4 (3 pkt.) Ile kj energii dostarcza organizmowi spalenie 100g tristearynianu glicerolu, skoro spalenie 1 mola cząsteczek tego tłuszczu wiąże się z przekazaniem 32,93kJ energii do otoczenia? Obliczenia: Odpowiedź:..
ZADANIE 5 (7 pkt.) W wyniku hydrolizy pewnego estru powstał dwuhydroksylowy alkohol A i monokarboksylowy kwas B. Analiza wykazała, że alkohol A zawiera 51,61% tlenu. Kwas B reaguje z Mg, a w wyniku reakcji 2g kwasu z tym metalem powstało 0,302dm 3 H 2. Dokonując odpowiednich obliczeń ustal wzory półstrukturalne lub strukturalne alkoholu, kwasu oraz estru. a) obliczenia dotyczące alkoholu: b) obliczenia dotyczące kwasu: wzory półstrukturalne lub strukturalne związków: ZADANIE 6 (3 pkt.) Aminokwasy posiadają dwie charakterystyczne grupy funkcyjne, z których wynika możliwość reakcji z kwasami, zasadami, i aminokwasów między sobą. Napisz stosując wzory półstrukturalne następujące równania reakcji: a) kwasu aminoetanowego z zasadą potasową.. b) kwasu aminoetanowego z kwasem chlorowodorowym.. c) kwasu aminoetanowego z kwasem aminopropanowym..
ZADANIE 7 (8 pkt.) Napisz równania reakcji przemian występujących w schemacie: Ag 1 2 3 5 7 8 skrobia glukoza etanol kwas octowy 4 6 octan butylu octan sodu etanolan sodu octan żelaza(iii) 1).. 2).. 3).. 4).. 5).. 6).. 7).. 8).. ZADANIE 8 (4 pkt.) Oblicz objętość powietrza potrzebną do całkowitego spalenia w warunkach normalnych 1m 3 gazu o składzie: 48% H 2, 1% CH 4, 4% N 2, 40% CO, 7% CO 2 (procentu objętościowe). Obliczenia: Odpowiedź:.
ZADANIE 9 (3 pkt.) W piecu węglowym w ciągu doby spala się 40kg węgla kamiennego, który jest zanieczyszczony siarką. Obliczono, że w ciągu miesiąca (30 dni) z komina tylko jednego domu wydziela się do atmosfery 16,8m 3 SO 2. Oblicz zawartość procentową siarki w węglu kamiennym. Obliczenia: Odpowiedź:. BRUDNOPIS