What and how is decentralized in Poland? Dieu Hang Do Van Aleksandra Milaniuk
Structure and size of local government: 1. Commune (gmina) 2. County (powiat) 3. Voivodeship (województwo)
Commune 2 478
County 316
Voivodeship 16
The tasks of local government units
Commune W dziedzinie społecznej gmina odpowiada za: oświatę (do poziomu gimnazjum włącznie), mieszkalnictwo, podstawową opiekę medyczną, pomoc społeczną, opiekę nad bezdomnymi, biblioteki, ośrodki kultury. W dziedzinie infrastruktury technicznej do zadań gminy należy: budowa i utrzymanie dróg, dostarczanie wody, elektryczności, gazu i ciepła, kanalizacja, wywóz śmieci, prowadzenie wysypisk, transport publiczny. Ważnymi zadaniami gminy są także: planowanie przestrzenne, gospodarka gruntami, ochrona środowiska, utrzymanie zieleni, cmentarzy, targowisk. Oprócz zadań własnych gminy wykonują zadania zlecone z zakresu administracji rządowej: meldunki, urzędy stanu cywilnego, część zadań z zakresu pomocy społecznej. W świetle Konstytucji gmina jest najważniejszym typem wspólnoty samorządowej.
County Dominującymi zadaniami powiatu są zadania z zakresu sfery społecznej: prowadzenie szkół ponadgimnazjalnych, ochrona zdrowia (prowadzenie szpitali powiatowych), prowadzenie instytucji kultury (teatry, muzea), pomoc społeczna (powiatowe centra pomocy rodzinie, domy opieki), pomoc niepełnosprawnym, aktywizacja rynku pracy, obsługa bezrobotnych. Ważnym zadaniem jest odpowiedzialność za transport zbiorowy i drogi publiczne. W dziedzinie porządku i bezpieczeństwa publicznego powiat odpowiada za: ochronę przeciwpożarową i przeciwpowodziową, zapobieganie nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi, działania związane z usuwaniem skutków katastrof, obronę cywilną. W dziedzinie porządku przestrzennego i ekologii powiat jest odpowiedzialny za zadania z zakresu: geodezji, kartografii, administracji architektonicznobudowlanej, gospodarki wodnej, ochrony środowiska i przyrody, rolnictwa, leśnictwa, rybactwa.
Voivodeship Jego podstawowym zadaniem jest prowadzenie działań na rzecz rozwoju regionalnego. Władze województwa są odpowiedzialne za: sformułowanie strategii rozwoju, opracowanie programów osiągania celów strategicznych, koordynację współdziałania 2 jednostek samorządu terytorialnego, partnerów gospodarczych i społecznych w realizacji projektów inwestycyjnych. Ważnym zadaniem województwa jest: zawieranie kontraktów wojewódzkich, to jest porozumień obejmujących projekty realizowane na terenie województwa przez różne podmioty przy wsparciu finansowym funduszy budżetu centralnego, a także funduszy europejskich. Do zadań województwa należy także: promocja regionu, polityka zapobiegania bezrobociu, planowanie przestrzenne, szkolnictwo wyższe, ochrona środowiska, prowadzenie specjalistycznych placówek służby zdrowia, utrzymywanie dróg o znaczeniu regionalnym, regionalnych instytucji kultury, regionalny transport publiczny.
The expenditure of local government units
Basic data on local government budgets in 2014: 194 337 188 tys. zł dochody ogółem, które w 8,4% pozyskano z UE, tj. 16 412 898 tys. zł, 196 754 150 tys. zł wydatki ogółem, w tym wydatki inwestycyjne 39 922 752 tys. zł, z czego 38,2%, tj. 12 808 821 tys. zł ze środków pozyskanych z UE, 2 416 962 tys. zł wynik budżetów deficyt, 72 109 871 tys. zł zobowiązania ogółem, które w relacji do dochodów stanowiły 37,1%, 36 552 401 tys. zł należności wraz z wybranymi aktywami finansowymi.
Forms of expenditures The expenditure budget of the local government take different forms: Current expenditures include: grants, salaries, other benefits to individuals (ie. benefits and grants) purchases of goods and services, expenses related to the functioning of budgetary units and supported by the authorities. Capital expenditure budget includes investment expenditures (including investment purchases), targeted subsidies for the financing, subsidizing the cost of implementation of specific investment, expenditure on the purchase and acquisition of shares, making contributions to commercial companies.
Voivodeship
Expenditure of Voivodeships
The expenditure structure of local government regions in total by major departments in 2012-2014
Counties
Expenditures of Counties
Expenditures of Counties according to the budget classification in 2014
The share of investment expenditure in the total expenditure of Counties
Communes
Expenditures of Communes
Expenditures of Municipalities according to the budget classification in 2014
The share of investment expenditure in the total expenditure of Communes in 2010-2014
Central government funds
The "Polish Investments" Programme by the government The "Polish Investments" Programme, announced in 2012 by Prime Minister Donald Tusk, aims to maintain the current growth rate of investment in long term infrastructure projects using attractive financing, as well as to complement the current offering of financial institutions on the Polish market. The Programme supports viable projects energy (distribution and production), gas infrastructure (transmission network, mining and warehouses), development of hydrocarbon deposits (including shale gas), transport infrastructure, local government infrastructure (waste disposal, communication), industrial, telecommunications infrastructure. The target groups are private individuals, companies directly or indirectly owned by the Treasury, public institutions, local governments and foreign investors interested in implementation of infrastructure projects in Poland.
Subwencje dla JST
Części subwencji ogólnej: oświatowa - przyznawana, m.in. na dokształcanie i odprawy nauczycieli oraz na utrzymanie publicznych szkół: w przypadku gmin - publicznych szkół podstawowych i gimnazjów; w przypadku powiatów - szkół ponadpodstawowych, szkolnictwa specjalnego oraz placówek całodobowego pobytu uczniów (bursy, internaty); w przypadku województw - szkół ponadpodstawowych i specjalnych o zasięgu regionalnym lub wojewódzkim, ośrodków metodycznych, kolegiów nauczycielskich, placówek dokształcania i doskonalenia nauczycieli, bibliotek publicznych;
Części subwencji ogólnej: - wyrównawcza - finansująca świadczenia z pomocy społecznej oraz zmniejszającej dysproporcje poziomu dochodów gmin, powiatów, województw; równoważąca - przyznawana: gminom w związku z przekazaniem dodatkowych zadań z zakresu pomocy społecznej (np. dodatki mieszkaniowe); powiatom - na realizację zadań z zakresu pomocy społecznej oraz w związku ze zróżnicowaniem sieci dróg powiatowych;
Części subwencji ogólnej: - regionalna - przyznawana na uzupełnienie dochodów województw o niższej, ze względu na różnice potencjału gospodarczego, wydajności fiskalnej; - rekompensująca - dochody utracone przez gminy. Część ta od 2005 r. wyrównuje ubytki dochodów w związku z wprowadzeniem zwolnień z podatku od nieruchomości gruntów, budowli i budynków, które są zajęte na podstawie zmienionego zezwolenia na prowadzenie przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej na terenie specjalnych stref ekonomicznych.
European Union funds
European Union funds in local governments units expenditures (mln PLN)
European Union funds in investments expenditures
European Union funds in investments expenditures - sectoral structure