Aspekty formalne Andrzej Jaszkiewicz andrzej.jaszkiewicz@cs.put.poznan.pl
Co to znaczy prowadzić działalność gospodarczą? Kupować i sprzedawać towary i usługi, przyjmować i wystawiać faktury/paragony Zatrudniać pracowników Zawierać umowy Płacić podatki Prowadzić księgowość Czasami uzyskiwać zezwolenia W Polsce prowadzenie DG jest jawne (CEIDG, KRS)
Sposoby prowadzenia działalności gospodarczej Preinkubacja Indywidualna działalność gospodarcza Spółka cywilna Spółki osobowe Spójka jawna Spółka partnerska Spółka komandytowa Spółki kapitałowe Spółka z ograniczoną odpowiedzialności Spółka akcyjna
Indywidualna działalność gospodarcza Pełna odpowiedzialność przedsiębiorcy, majątek przedsiębiorstwa tożsamy z majątkiem właściciela. Opodatkowanie PIT na zasadach ogólnych lub liniowo Uproszczona księgowość Szybka rejestracja, zawieszenie, likwidacja Nazwa firmy musi obejmować nazwisko przedsiębiorcy Rejestrowana w Centralnej ewidencji działalności gospodarczej
Spółka akcyjna Spółka kapitałowa posiadająca osobowość prawną. Przedsiębiorcą jest spółka, a nie akcjonariusze. Wspólnicy nie odpowiadają za długi wobec wierzycieli Odpowiada za nie sama spółka ze swojego majątku. Tylko do wysokości kapitału zakładowego określonego umową Opodatkowanie CIT Pełna księgowość Rejestracja w KRS
Spółka akcyjna Minimalny kapitał zakładowy 100 tys. PLN Swobodniejszy obrót akcjami (niż udziałami). Mogą być kupowane/sprzedawane na giełdzie Niezbędna forma dla spółek giełdowych Uprawnienia/przywileje mogą być związane z akcjami różne rodzaje akcji
Spółka akcyjna Organy: Zarząd prowadzi sprawy spółki (nie wspólnicy) Zgromadzenie wspólników najwyższa władza w spółce Rada nadzorcza przejmuje część uprawnień ZW Odpowiedzialność zarządu Solidarnie za zobowiązania o ile nie ogłosi na czas upadłości Za działania na szkodę spółki
Preinkubacja Działalność gospodarcza prowadzona formalnie przez inną firmę preinkubator Preinkubator dostarcza osobowości prawnej (jest stroną umów), wystawia i przyjmuje faktury, prowadzi księgowość, prowadzi indywidualne subkonto dla każdego projektu Faktyczną działalność prowadzi(ą) przedsiębiorca(y) realizujący projekt preinkubowany(i) Preinkubator rozlicza się z preinkubowanymi przez umowy zlecenia/dzieło Usługa w ogólności płatna
Spółka cywilna Nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej nie jest stroną umów, nie ma własnego mienia, majątek jest współwłasnością wspólników Polega na wspólnym prowadzeniu przedsiębiorstwa przez osoby fizyczne zarówno osoby fizyczne, jak i istniejące już podmioty gospodarcze Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiadają solidarnie także własnym, prywatnym majątkiem Wspólnicy partycypują w zyskach i stratach takim procentem jakim wcześniej ustalili. Jeśli umowa nie zawiera podziału przyszłych zysków i strat, wspólnicy dzielą się nimi proporcjonalnie, niezależnie od wkładu wniesionego wcześniej Prosta księgowość spółki (nie wspólników) Opodatkowanie PIT każdego ze wspólników Wspólnicy nie muszą posiadać IDG prowadzą działalność w formie spółki Zasady reguluje kodeks cywilny
Spółki osobowe Nie posiadają osobowości prawnej Posiadają podmiotowość prawną posiadają majątek, zawierają umowy
Spółka jawna Każdy ze wspólników odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania firmy. Jednak wierzyciel, który chce odzyskać pieniądze zanim zajmie majątek wspólnika musi zająć pozostały majątek firmy Zasady reguluje Kodeks spółek handlowych KSH Rejestracja w KRS - Krajowym Rejestrze Sądowym Opodatkowanie PIT każdego ze wspólników Wspólnicy nie muszą posiadać IDG prowadzą działalność w formie spółki Prosta księgowość spółki (nie wspólników) W nazwie spółki musi być nazwisko co najmniej jednego ze wspólników
Spółka komandytowa Za zobowiązania spółki wobec wierzycieli odpowiada w sposób nieograniczony co najmniej jeden wspólnik (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika jest ograniczona (komandytariusz) Opodatkowanie PIT wspólników Pełna księgowość
Co to znaczy mieć udziały w spółce kapitałowej? Spółka posiada osobowość prawną, jest odrębnym bytem niż wspólnicy Wpływ na decyzje, ogólnie zależny od udziałów, ale może zależeć od wielu innych czynników Bezpośrednio głównie wpływ na skład rady nadzorczej i/lub zarządu Prawo do dywidendy, tj. wypłaty z zysku Prawo do sprzedaży udziałów
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Wspólnicy nie odpowiadają za długi wobec wierzycieli Odpowiada za nie sama spółka ze swojego majątku. Tylko do wysokości kapitału zakładowego określonego umową Minimalny kapitał zakładowy 5 tys. Opodatkowanie CIT Pełna księgowość Rejestracja w KRS
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Organy: Zarząd prowadzi sprawy spółki (nie wspólnicy) Zgromadzenie wspólników najwyższa władza w spółce Opcjonalnie Rada nadzorcza przejmuje część uprawnień ZW Odpowiedzialność zarządu Solidarnie za zobowiązania o ile nie ogłosi na czas upadłości Za działania na szkodę spółki
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Udziały, np. 100 udziałów po 50zł Udziały mają wartość nominalną i rynkową Co dają udziały Prawo głosu w ZW (choć może być 2x, 3x uprzywilejowanie). Uprawnienia są indywidualnymi uprawnieniami wspólników nie są związane z udziałami Prawo do udziału w dywidendzie Dywidenda wypłata z zysku Opodatkowana PIT ryczałtowo
Spółka komandytowa ze sp. z o.o. jako komplementariusz Komplementariusz odpowiada w sposób nieograniczony, ale tylko do wysokości kapitału zakładowego Spółka z o.o. de facto nie prowadzi działalności gospodarczej W ogólności komandytariusze mogą też być wspólnikami w sp. z o.o. Opodatkowanie tylko PIT
Spółka akcyjna Podobna do spółki z o.o. brak odpowiedzialności akcjonariuszy, zarząd, rada nadzorcza (obowiązkowa), zgromadzenie wspólników Minimalny kapitał zakładowy 100 tys. PLN Swobodniejszy obrót akcjami (niż udziałami). Mogą być kupowane/sprzedawane na giełdzie Niezbędna forma dla spółek giełdowych Uprawnienia/przywileje mogą być związane z akcjami różne rodzaje akcji
Przekształcenia spółek W ogólności IDG i spółki można przekształcać w inne spółki (i IDG?)
Opcje na udziały/akcje Prawo zakupu udziałów po preferencyjnej (np. nominalnej) cenie Forma motywowania zarządu, kluczowych pracowników
Formy zatrudnienia Umowa o pracę Umowa zlecenie, pracodawca nie organizuje miejsca pracy Umowa o dzieło IDG
Umowy Generalna zasada swoboda zawierania umów Państwo gwarantuje odpowiedzialność za zawarte umowy - sądy Sądy arbitrażowe Rola prawników
Listy intencyjne Inne nazwy memorandum, term sheet Teoretycznie tylko niezobowiązująca deklaracja co do kluczowych warunków przyszłej umowy, która jeszcze jest negocjowana Przykład ustalamy cenę transakcji, ale negocjujemy jeszcze inne szczegóły W praktyce dżentelmeńskie zobowiązanie, że nie będziemy już negocjować ustalonych parametrów (np. ceny), złamanie (bez istotnego powodu) z reguły oznacza zerwanie negocjacji
Prawa autorskie i intelektualne W EU nie można patentować oprogramowania Prawa autorskie osobiste (nieprzenaszalne) i majątkowe (przenaszalne) W praktyce duże znaczenie może mieć sposób wykorzystania dzieła
Pytania