SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 3 W KĘTRZYNIE NA ROK SZKOLNY 2015/2016 Kętrzyn, wrzesień 2015r.
Podstawa prawna: 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach, placówkach. 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lipca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach. 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 lutego 2007r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznych przedszkoli oraz publicznych szkół. 5. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. 6. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005r. 7. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. 8. Ustawa z dnia 7 września 1991r o systemie oświaty z późniejszymi zmianami. 9. Ustawie o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. z późniejszymi zmianami (tekst jednolity Dz.U. Nr 256 z 2004 r., poz. 2572 obowiązuje od 17 grudnia 2004 r.). 10. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz przeciwdziałania Narkomanii dla Miasta Kętrzyn na rok 2015 opierający się na: - narodowym Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2011-1015 - krajowym Programie Przeciwdziałania narkomanii na lata 2011-2016, - Ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 r. nowelizacja z dnia 28 marca 2005 r. (Dz.U. Nr 80, poz. 719). - Ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz.U. Nr 179, poz. 1485). 11. Ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982 r. (tekst jednolity: Dz.U. Nr 11 z 2002 r., poz. 109 ze zm. Dz.U. z 2002 r. Nr 58, poz. 542; Dz.U. z 2003 r. Nr 137, poz. 1304; Dz.U. z 2003 r. Nr 223, poz. 2217). 12. Ustawie o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z dnia 9 listopada 1995 r. (- tekst jednolity Dz.U. Nr 10. z 1996 r., poz. 55 z późniejszymi zmianami: 1997r. Nr 88, poz. 554 i Nr 121, poz. 770; 1999 r. Nr 96, poz.1107; 2003 r. Nr 229, poz. 2274). 13. Ustawie o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994 r. (Dz.U. Nr 111, poz. 535; z późniejszymi zmianami - Dz.U. Nr 113, poz. 731 z 1997 r., Dz.U. Nr 141, poz. 1183 z 2005 r.).
Program ma na celu: *PRZECIWDZIAŁANIE WSZELKIM NIEPOŻĄDANYM ZJAWISKOM JAKIE MOGĄ WYSTĘPOWAĆ W SZKOLE I JEJ OTOCZENIU, *PROPAGOWANIE I WSPIERANIE ZDROWEGO STYLU ŻYCIA, *WSPIERANIE DZIECKA MŁODSZEGO W ZWIĄZKU Z OBNIŻENIEM WIELU REALIZACJI OBOWIĄZKU SZKOLNEGO, *PODNIESIENIE JAKOŚCI DZIAŁAŃ NA RZECZ ZDROWIA I BEZPIECZEŃSTWA UCZNIÓW, * SZERZENIE WŚRÓD MŁODZIEŻY ZNAJOMOŚCI PRAWA I WYRABIANIE NAWYKU POSZANOWANIA GO, * KSZTAŁTOWANIE WŁAŚCIWYCH POSTAW WOBEC UZALEŻNIEŃ OD: - PAPIEROSÓW, - ALKOHOLU, - DOPALACZY I NARKOTYKÓW, - INTERNETU.
Założenia programu: Niniejszy program ukierunkowuje wszystkie działania nauczycieli w realizacji zadań z zakresu profilaktyki i stanowi podstawę do opracowania planów wychowawczych. Jest on zgodny ze Statutem i Programem Wychowawczym Szkoły. Ogólne zadania programu profilaktyki: Zadania i cele główne programu: Zapoznanie z normami zachowania obowiązującymi w szkole. Promowanie zdrowego stylu życia. Kształtowanie nawyków pro zdrowotnych. Rozpoznanie sytuacji i zachowań ryzykownych, w tym korzystanie ze środków psychoaktywnych (lekarstw bez wskazań lekarskich, papierosów, alkoholu, narkotyków oraz innych środków psychoaktywnych (dopalacze). Eliminowanie ucieczek z pojedynczych lekcji (wagary). Rozpoznanie sytuacji niebezpiecznych związanych z używaniem Internetu, komunikatorów czy forum dyskusyjnego. Wzmocnienie poczucia własnej wartości uczniów, podkreślenie pozytywnych doświadczeń życiowych, pomagających młodym ludziom ukształtować pozytywną wizje samego siebie. Uczenie sposobów wyrażania własnych emocji i radzenia sobie ze stresem. Doskonalenie znajomości zasad ruchu drogowego - bezpieczeństwo na drodze. Budowanie świadomości konieczności zapobiegania wypadkom podczas przerw międzylekcyjnych. Doskonalenie umiejętności nauczycieli w zakresie postępowania w konkretnych sytuacjach zagrożenia - program interwencyjny. Organizowanie profilaktycznych zajęć edukacyjnych w ramach lekcji wychowawczych, spotkań dodatkowych lub też na prośbę wychowawców. Prowadzenie profilaktycznej działalności w zakresie rozwiązywanie problemów z używaniem wyrobów tytoniowych, alkoholu przez dzieci i młodzież w wieku szkolnym.
Uświadamianie uczniów znaczenia racjonalnego i efektywnego spędzania wolnego czasu ważnego dla jego rozwoju. Kulturalne odnoszenie się do siebie i innych członków społeczności szkolnej. Poszanowanie mienia szkoły. Umiejętność poszanowania i akceptowania indywidualności innych. Organizowanie zajęć pozalekcyjnych mających na celu rozwijanie zamiłowań, w ramach dodatkowych godzin lekcyjnych w myśl art. 42. ust2. pkt2 KN. Organizowanie zajęć pozalekcyjnych mających na celu pomoc uczniom słabym, powtarzających drugi rok klasę, w ramach dodatkowych godzin lekcyjnych w myśl art. 42, ust2. pkt2 KN. Organizowanie wyjazdów kulturalnych, wycieczek krajoznawczych w celu aktywnego obcowania kulturą i sztuką oraz nabywania kulturalnych zachowań w miejscach do tego przeznaczonych (kino, teatr, muzea itp.). Doskonalenie wiedzy i umiejętności uczniów na temat podstawowych zasad udzielanie pierwszej pomocy przedmedycznej. Wzmacnianie poczucia bezpieczeństwa w szkole. Realizacja działań profilaktycznych w zakresie przeciwdziałania narkomanii w tym współpraca z wyspecjalizowanymi instytucjami oraz wykorzystywanie przygotowanych przez nie ofert i materiałów. Realizacja programu profilaktycznego w oddziałach przedszkolnych. Prowadzenie profilaktycznej działalności w zakresie rozwiązywanie problemów z używaniem wyrobów alkoholowych, przez dzieci i młodzież w wieku szkolnym. Profilaktyka uzależnienia od Internetu. Prowadzenie profilaktycznej działalności z zakresu dopalaczy i substancji psychoaktywnych wśród dzieci i młodzieży oraz wśród grona pedagogicznego i rodziców.
Cele szczegółowe programu: Zwiększenie bezpieczeństwa uczniów na terenie szkoły i poza nią - Tworzenie warunków do kształtowania zachowań sprzyjających zdrowiu i bezpieczeństwu dzieci na drodze i w szkole. - Zapoznanie uczniów z regulaminem szkoły oraz szczegółowymi kryteriami ocen zachowania. - Bezpieczeństwo uczniów podczas przerw i imprez szkolnych. - Uwrażliwienie uczniów na zagrożenia podczas drogi do i ze szkoły. - Systematyczne uwrażliwianie uczniów na sytuacje stwarzające zagrożenie. - Uczenie zasad postępowania w sytuacjach zagrożenia: powódź, pożar, zachowanie na szkolnym korytarzu, szatni, klasie szkolnej, sali gimnastycznej, boisku szkolnym. - Uwzględnienie profilaktyki uzależnień: problem narkotyków, dopalaczy, palenie papierosów, picie alkoholu, zachowania agresywne. Ograniczenie zachowań agresywnych i przemocy w szkole - Diagnoza poziomu bezpieczeństwa w szkole. - Uświadamianie uczniom, czym jest agresja i przemoc oraz jak sobie z nimi radzić. - Wdrażanie działań na rzecz ograniczania agresji i przemocy, kształtowanie umiejętności asertywnych. - Kształtowanie umiejętności zastępowania agresji, wnioskowania moralnego oraz kontroli emocji. - Kształtowanie postaw troski o bezpieczeństwo własne i innych. - Wzbudzanie empatii, tolerancji, zachowań prospołecznych. Rozwijanie umiejętności współżycia społecznego - Przedstawienie zasad i reguł współżycia w klasie i szkole. - Edukacja prawna uczniów. - Uwrażliwianie uczniów na potrzeby innych. - Uwrażliwienie uczniów na akceptację odmienności. - Integrowanie społeczności klasowej i szkolnej.
Rozszerzenie działań na rzecz propagowania zdrowego trybu życia - Propagowanie zdrowego trybu życia. - Popularyzacja aktywnych sposobów spędzania wolnego czasu. - Uświadomienie konieczności zachowania higieny. - Kształtowanie nawyków dbania o zdrowie i higienę osobistą. - Poszerzanie zainteresowań i wiedzy ucznia. - Współpraca z pielęgniarką szkolną. Profilaktyka uzależnień - Asertywność. - Profilaktyka palenia papierosów. - Profilaktyka picia alkoholu. - Profilaktyka narkomanii, lekomanii, uzależnienia od komputera. - Rozpoznawanie sytuacji domowej wychowanków. - Wdrażanie wybranych programów profilaktycznych. - Dopalacze - profilaktyka. Podejmowanie działań mających na celu wzmocnienie motywacji do własnego rozwoju - Uświadomienie uczniowi jego mocnych stron i możliwości. - Rozwijanie indywidualnych zainteresowań uczniów. - Wskazywanie pożądanych wzorców zachowań. - Zapobieganie nadmiernej absencji uczniów. - Pomoc uczniom w przezwyciężaniu własnych trudności i ograniczeń. -Pomoc uczniom w organizowaniu i planowaniu swojej pracy. - Rozwijanie umiejętności rozpoznawania i ujawniania swoich uczuć i emocji. Wdrażanie metod radzenia sobie w trudnych sytuacjach - Poszerzenie wiedzy dotyczącej sytuacji trudnych. - Wdrażanie metod asertywnych. - Pomoc uczniom w radzeniu sobie ze stresem. - Pomoc uczniom w radzeniu sobie z własnymi ograniczeniami. - Umiejętne szukanie pomocy.
Zadania profilaktyczne nauczycieli szkoły podstawowej zwracanie podczas dyżurów szczególnej uwagi na miejsca tzw. podwyższonego ryzyka itp., informowanie na bieżąco wychowawców o niewłaściwym zachowaniu ich wychowanków zarówno przez nauczycieli dyżurujących jak pozostałych nauczycieli i pracowników szkoły, obserwacja zachowania uczniów w miejscach publicznych i zwracanie uwagi na przejawy agresji, palenia papierosów, spożywania alkoholu czy niszczenia mienia, wdrażanie do świadomego unikania zagrożeń oraz kształtowanie umiejętności odmawiania i negocjacji, dawanie przykładów odpowiedzialności, sumienności, umiejętności rozwiązywania konfliktów, radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Zadania profilaktyczne wychowawców klasowych pomoc uczniom w rozwiązywaniu trudności życiowych i rodzinnych, uruchomienie akcji informacyjnej mającej na celu uświadomienie uczniom możliwości zwrócenia się z problemem do konkretnej osoby w szkole: wychowawcy, pedagoga, dyrektora szkoły, podnoszenie poziomu kultury osobistej uczniów - godziny wychowawcze dotyczące zachowania się w stosunku do rówieśników, osób dorosłych, w miejscach publicznych (kino, teatr, itp.), współpraca z rodziną- inicjowanie spotkań mających na celu omawianie problemów wysuwanych przez rodziców, np. wywiadówki profilaktyczne, realizacja programów profilaktycznych dotyczących palenia tytoniu i picia alkoholu, rozwijania umiejętności interpersonalnych, wprowadzanie zajęć redukujących napięcie, relaksacyjnych, zajęć śródlekcyjnych, organizacja koleżeńskiej pomocy w nauce, kształtowanie postaw poszanowania mienia wspólnego, dbałości o estetykę klasy, szkoły i otoczenia, systematyczne informowanie rodziców o postępach w nauce i zachowaniu ich dzieci, pomoc w poznawaniu samego siebie i kształtowaniu pożądanego systemu wartości. Zadania profilaktyczne pedagoga szkolnego pomoc w rozwiązywaniu problemów wychowawczych, wprowadzanie zewnętrznych programów profilaktycznych, organizowanie pogadanek, prelekcji dla uczniów z udziałem policji, psychologa, lekarza, pedagogizacja rodziców oraz nauczycieli, organizowanie pogadanek, prelekcji i godzin wychowawczych dla uczniów,
wsparcie nauczycieli, wsparcie rodziców. Zadania profilaktyczne rodziców Mając na uwadze, że wychowanie dzieci to główne zadanie rodziców, a nauczyciele wspierają ich w dziedzinie wychowania, ustalono następujące zadania profilaktyczne dla rodziców: każdy rodzic czuwa nad tym, aby jego dziecko wykazywało właściwą kulturę osobistą oraz sumiennie realizowało obowiązek szkolny, rodzice utrzymują regularny kontakt z wychowawcą klasy, a w razie potrzeby z pedagogiem szkolnym bądź Dyrektorem Szkoły w celu zapobiegania niewłaściwym zachowaniom, rodzice biorą udział w przedsięwzięciach organizowanych przez szkołę mających na celu doskonalenie metod wychowawczych, rodzice uczniów sprawiających szczególne trudności wychowawcze winni kontaktować się ze szkołą w każdym przypadku stwierdzenia naruszenia obowiązujących norm i zasad oraz wspólnie znajdować sposoby rozwiązywania problemów. Formy realizacji programu profilaktycznego W realizacji programu łączącego wychowanie, nauczanie i rozwijanie umiejętności psychospołecznych oraz wspieranie wszechstronnego rozwoju uczniów wykorzystuje się: a) przedmioty nauczania, b) godziny do dyspozycji wychowawcy klasy, pedagoga szkolnego oraz zaproszonych specjalistów, c) zajęcia sportowe, d) zajęcia pozalekcyjne, e) uroczystości klasowe, szkolne, f) imprezy ogólnopolskie i regionalne, h) zajęcia indywidualne i grupowe prowadzone przez pedagoga (trening umiejętności społecznych, zajęcia wyciszające).
Efekty działań Podniesienie poziomu poczucia bezpieczeństwa w szkole. Pozyskanie rodziców do aktywnej współpracy. Zmniejszenie przejawów przemocy i agresji. Nabycie umiejętności samodzielnego rozwiązywania konfliktów przez uczniów. Poprawa kultury zachowań i kultury języka. Poprawa w relacjach uczeń- uczeń, uczeń - osoba dorosła. Podniesienie poziomu świadomości występujących zagrożeń i sposobów zapobiegania im. Podniesienie poziomu świadomego i umiejętnego korzystania z komputerów, Internetu i TV. Ewaluacja Cele ewaluacji uzyskanie informacji o przebiegu realizacji programu profilaktycznego, poznanie ewentualnych trudności i braków, które występują w trakcie realizacji, dokonanie oceny w zakresie wiedzy i umiejętności uczestników postaw nabytych przez uczestników programu profilaktycznego, uzyskanie opinii od uczestników o wartości zrealizowanego programu profilaktycznego. Metody zbierania informacji 1. Metody bezpośrednie: obserwacja, analiza odpowiednich dokumentów szkolnych, analiza osiągnięć uczniów, wywiady. 2. Metody pośrednie: badania kwestionariuszowe: ankiety, kwestionariusze badania postaw, techniki socjometryczne, wypracowania uczniów, sondaże itp. Opracowanie i prezentacja wyników badań Wyniki zostaną opublikowane w postaci diagnozy, analizy, raportu: sprawozdania prezentowane będą podczas Rad Pedagogicznych, wnioski przedstawiane na spotkaniach z rodzicami.