Scenariusz zajęć IV etap edukacyjny, informatyka Temat: Atlas ptaków, roślin, owadów. Sekcje w dokumencie MS Word Treści kształcenia: Informatyka 4. Opracowywanie informacji za pomocą komputera, w tym: rysunków, tekstów, danych liczbowych, animacji, prezentacji multimedialnych i filmów. Uczeń: 4) opracowuje wielostronicowe dokumenty o rozbudowanej strukturze, stosuje style i szablony, tworzy spis treści. 2. Wyszukiwanie, gromadzenie, selekcjonowanie, przetwarzanie i wykorzystywanie informacji, współtworzenie zasobów w sieci, korzystanie z różnych źródeł i sposobów zdobywania informacji. Uczeń: 1) znajduje dokumenty i informacje w udostępnianych w Internecie bazach danych (np. bibliotecznych, statystycznych, w sklepach internetowych), ocenia ich przydatność i wiarygodność i gromadzi je na potrzeby realizowanych projektów z różnych dziedzin. Cele zoperacjonalizowane: Uczeń: Potrafi dzielić dokument na sekcje Potrafi formatować właściwości dokumenty i style dla danych sekcji Nabywane umiejętności: Uczeń: Zna funkcje programu Microsoft Word związane z tworzeniem sekcji Zna interfejs programu Microsoft Word przeznaczony do formatowania i tworzenia sekcji Kompetencje kluczowe: Kompetencje informatyczne Porozumiewanie się w języku ojczystym Kompetencje społeczne i obywatelskie Środki dydaktyczne: Film (samouczek): Dzielimy dokument na sekcje Prezentacja: Dzielenie dokumentu na sekcje Komputery podłączone do Internetu i sieci szkolnej; Zainstalowany na komputerze program Microsoft Word 1
Metody nauczania: Podające: opis Problemowe: dyskusja Programowane: z użyciem komputera Eksponujące: film Formy pracy: Indywidualna jednolita Grupowa (w parach) jednolita Przebieg zajęć: Etap przygotowawczy Jeszcze przed zajęciami nauczyciel łączy uczniów w grupy oraz zleca im znalezienie w Internecie informacji związanych z daną grupą organizmów (ptaki, owady, rośliny). Ponieważ temat dotyczy trzech grup, początkowo nauczyciel rozdziela materiał właśnie trzem grupom uczniów. Następnie wyznacza uczniom zakres materiału, który mają przygotować (np. opis, miejsce występowania i dwa zdjęcia dla każdego gatunku), a który później zostanie wykorzystany do tworzenia dokumentu programu Word, który zostanie podzielony na sekcje. Zależnie od liczby uczniów, grupy powinny zostać podzielone na pary, w których uczniowie zajmą się wybranymi przez siebie przykładami. Nauczyciel sam znajduje przed lekcją odpowiednie informacje, tak by móc je udostępnić uczniom, którzy nie przygotują się do zajęć. Mogą to być np. dla grup związanych z roślinami: informacje o np. roślinach trujących, a dla grup związanych z ptakami: np. http://en.wikipedia.org/wiki/list_of_african_birds Z każdego tematu należy wybrać tylko kilka przykładów. Nauczyciel traktuje tę część jako zadanie podstawowe, tak aby w etapie wstępnym jak największa liczba uczniów (w zamierzeniu wszyscy, w praktyce zapewne duża część) mogła przystąpić do pracy na przygotowanych w domu zasobach. Nauczyciel może dodatkowo poprosić uczniów, aby w domu sami zaproponowali tematy (pasujące do tematu lekcji). Druga część etapu przygotowawczego ma pomóc nauczycielowi wyszczególnić uczniów szczególnie aktywnych, lub zainteresowanych tematem. Etap wstępny Nauczyciel rozpoczyna lekcję od krótkiego wstępu teoretycznego odnośnie tego, czym uczniowie będą zajmować się na zajęciach. Następnie nauczyciel wykorzystuje zasób multimedialny film (samouczek) pt. Dzielimy dokument na sekcje, aby zademonstrować uczniom narzędzia i mechanizmy, z których będą korzystać w etapie realizacji. Po obejrzeniu filmu, nauczyciel udostępnia uczniom prosty przykład dokumentu (z przygotowanych wcześniej informacji, może być to np. grupa kilku australijskich pająków) oraz zleca uczniom podzielenia utworzonego przez siebie dokumentu na sekcje. Nauczyciel sam mówi uczniom, jakie sekcje powinny zostać utworzone, by dokument był bardziej spójny i przygotowany do odpowiednich modyfikacji. 2
3
Przykład: Nauczyciel mówi: Chciałbym, żeby korzystając z podziału ciągłego, podzielić dokument na trzy sekcje (tak jak w samouczku, aby uczniowie wiedzieli jak wykonać polecenie). Kiedy uczniom uda się wykonać polecenie, nauczyciel kontynuuje: Teraz proszę, aby każda grupa pokazała mi widok, w którym zademonstruje utworzone przez siebie sekcje (nauczyciel może dokładnie przypomnieć, co należy kliknąć, aby wybrać opcję pokaż wszystko). Wykonanie przykładu nauczyciel rozwija o kolejne polecenia i prosi o demonstrowanie rezultatów (zmiana orientacji strony, podział sekcji na kolumny, znaki podziału). W momencie, kiedy wszyscy uczniowie pomyślnie zakończą zlecone im zadanie, nauczyciel przypomina o informacjach, które uczniowie mieli znaleźć i przygotować w domach. Jeśli któryś z uczniów (lub grupa uczniów) nie przygotował się do zajęć, nauczyciel udostępnia mu przygotowany przez siebie zasób. W tym miejscu nauczyciel rozpoczyna dyskusję o znalezionych przez uczniów źródłach informacji, zwracając uwagę na większe portale (jak np. Wikipedia), które zapewne pojawią się wśród wymienianych przez nich zasobów najczęściej. Nauczyciel wyróżnia uczniów, którzy wyjątkowo trafnie dobrali zasób lub którzy zrealizowali zadanie dodatkowe, polegające na wymyśleniu tematu związanego z zajęciami. Etap realizacji Nauczyciel zaczyna część realizacyjną od poproszenia uczniów o przeniesienie informacji ze stron, które przygotowali, do dokumentu Word. Tę część lekcji nauczyciel prowadzi tak, aby każda para uczniów miała dostęp do komputera. W przypadku problemów, nauczyciel podchodzi do nich indywidualnie, tłumacząc napotkane trudności nie tylko danemu uczniowi, ale również demonstrując rozwiązanie wszystkim biorącym udział w zajęciach. Po wykonaniu pierwszej części zadania, związanego z samym importem informacji do dokumentu, nauczyciel zleca uczniom wykonanie kolejnych zadań, analogicznych do poleceń, które nauczyciel dawał uczniom w etapie wstępnym (różnica polega na tym, że tym razem uczniowie operują na własnych zasobach). Jeśli jakieś zadanie sprawi uczniom większy problem, nauczyciel prosi jednego z bardziej uzdolnionych uczniów o rozwiązanie go na forum (np. instruując innych uczniów krok po kroku, jak należy dostać się do danego elementu interfejsu). Etap końcowy Nauczyciel prosi uczniów o wykonanie ćwiczenia pt. Dzielenie dokumentu na sekcje, podsumowującego i sprawdzającego nabytą przez nich wiedzę. Dodatkowo: Jeśli zajęcia przebiegły pomyślnie, nauczyciel może wspomnieć o internetowym narzędziu do pracy grupowej (Dokumenty Google: http://www.google.com/google-d-s/intl/pl/tour1.html), w którym istnieje wiele analogicznych operacji i możliwości, które dostępne są w programie Microsoft Word. 4
Słowa kluczowe: sortowanie, formatowanie, tabela, Word, edytor tekstu 5