Wykorzystanie entomopatogenicznych wirusów w ochronie lasu historia badań prowadzonych w Instytucie Badawczym Leśnictwa Iwona Skrzecz Zakład Ochrony Lasu, IBL i.skrzecz@ibles.waw.pl
Zakres badań Poszukiwanie bakulowirusów naturalnie występujących w populacjach hliściożernych i ż owadów leśnych. ś Określenie frekwencji występowania bakulowirusów w populacjach owadów znajdujących się w kolejnych fazach gradacji. Charakterystyka morfologiczna oraz genetyczna bakulowirusów. Ocena biologicznej aktywności bakulowirusów borecznika rudego, borecznika sosnowca, brudnicy mniszki, brudnicy nieparki i strzygoni choinówki.
Poszukiwanie bakulowirusów naturalnie występujących w populacjach owadów leśnych Borecznik rudy Brudnica nieparka Strzygonia choinówka Fot. C. Bystrowski Fot. W. Janiszewski
Frekwencja występowania bakulowirusów w populacjach wybranych gatunków owadów leśnych Gatunek owada Pochodzenie owada Udział (%) zainfekowanych osobników w poszczególnych latach obserwacji 1997 1998 1999 2000 2001 Borecznik rudy RDLP w Warszawie: Nadl. Celestynów 43 72 Nadl. Łochów Nadl. Łuków Nadl. Wyszków 5 8 19 36 23 56 82 77 10 98 Borecznik sosnowiec RDLP w Olsztynie: Nadl. Szczytno 15 RDLP w Warszawie: Nadl. Łochów 0 Brudnica nieparka Biebrzański Park Narodowy RDLP w Katowicach: Nadl. Rudy Racib. Płońsk (woj. mazowieckie) Prudnik (woj. opolskie) Sanniki (woj. mazowieckie) 17 5 41 21 17 35 28 76 43 22 74 67 93 89 95 82 Strzygonia choinówka RDLP w Lublinie: Nadl. Janów Lubelski RDLP w Szczecinie: Nadl. Bolewice 9 5 15 1 8 Nadl. Karwin RDLP w Toruniu: Nadl. Bydgoszcz Nadl. Lutówko Nadl. Osie Nadl. Różanna 0 3 4 3 9 11 10 0 1 2 1 4
Zmiany liczebności borecznika rudego oraz frekwencja występowania infekcji wirusowej w populacjach tego gatunku w Nadl. Łochów w latach 1997 2000 A liczba larw/dr rzewo 2500 2000 1500 1000 500 0 1997 1998 1999 2000 rok 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 % zainfekowany ych larw liczba larw/drzewo % larw zainfekowanych wirusem NsNPV chore larwy borecznika rudego
Charakterystyka morfologiczna bakulowirusów: brudnicy mniszki strzygoni choinówki brudnicy nieparki borecznika sosnowca borecznika rudego Współpraca: Instytut Ochrony Roślin PIB, prof. dr hab. Jadwiga Ziemnicka
Sekwencje nukleotydowe fragmentów genów poliedryny bakulowirusów: brudnicy mniszki LmNPV, brudnicy nieparki LdNPV, strzygoni choinówki PfNPV, Autographa californica AcNPV. Wirus NPV Sekwencja nukleotydowa liczba bp LmNPV AAAGTGAGTT TTTGGTTTTT GCCGGGACCG TAGAAGGGGT 40 LdNPV (izolat nr 1) AAAGTGAGTT TTTGGTTTTT GCCGGGACCG TAGAAGGGGT 40 LdNPV (izolat nr 2) AAAGTGAGTT TTTGGTTTTT GCCGGGACCG TAGAAGGGGT 40 PfNPV TAAGGGGGT 9 AcNPV AAAGTGAGTT TTTGGTTTTT GCCGGGTCCC AGGAAAGGAT 40 Współpraca: Międzyuczelniany Wydział Biotechnologii UG i GUMed prof. dr hab. Bogusław Szewczyk
Laboratoryjna ocena biologicznej aktywności bakulowirusów wyizolowanych y z owadów leśnych Analiza wyników: określenie śmiertelności (obliczenie wartości LC 50 i LT 50 ), ocena intensywności żerowania owadów, porównanie ciężaru larw, poczwarek lub kokonów z larwami.
Terenowe próby wykorzystania bakulowirusów do ograniczania liczebności: borecznika rudego (1997) strzygoni choinówki (2000) brudnicy nieparki (2004)
Przyszłość entomopatogenicznych wirusów w ochronie lasu Dyrektywa 91/414 EEC Aneks I Lista substancji biologicznie czynnych dopuszczonych do stosowania Paradoksy: wycofanie s.a. ze względów na koszty jej obrony wycofanie wszystkich ś.o.r. zawierających nieobronione s.a. wycofanie wielu biologicznych ś.o.r. pochodzenia naturalnego 13 th IOBC/WPRS Meeting: Viruses 1: Granuloviruses Viruses 2: CpGV granulovirus Viruses 3: Nucleopolyhedroviruses
Dziękuję za uwagę