Zagrożenie lasów górskich w Polsce 2011/2012. Wojciech Grodzki Instytut Badawczy Leśnictwa Kraków

Transkrypt

1 Zagrożenie lasów górskich w Polsce 2011/2012 Wojciech Grodzki Instytut Badawczy Leśnictwa Kraków

2 Szkodniki liściożerne Zagrożenie lasów górskich i podgórskich ze strony szkodników liściożernych jest znikome. Zasnuje Cephalcia spp ha w 1 nadleśnictwie w Karpatach (Ujsoły) poziom ostrzegawczy ha w 11 nadleśnictwach Brudnica mniszka Lymantria monacha (L.) ha w 2 nadleśnictwach w Sudetach stan ostrzegawczy: Sudety 690 ha (8 nadleśnictw) Brak zagrożenia ze strony Zeiraphera griseana Hb. i Pristiphora abietina Christ.

3 Najważniejsze problemy Drzewostany świerkowe epifitoza chorób korzeni i gradacja owadów kambiofagicznych rozpad drzewostanów świerkowych

4 tys. m 3 Wiatrołomy Sudety średnia Sudety Karpaty średnia Karpaty

5 Wiatrołomy 2011

6 Kambiofagi świerka

7 Prognozowanie zagrożenia Sezon wegetacyjny 2010 roku nie był korzystny dla rozwoju owadów, co znalazło swoje odbicie w zmniejszeniu się ich presji na drzewostany, których kondycja uległa pewnej poprawie. (...) Można oczekiwać dalszej stabilizacji w drzewostanach znajdujących się w fazie retrogradacji w większości nadleśnictw w północno-zachodniej części Karpat, jednak należy liczyć się z utrzymaniem podwyższonego zagrożenia w jednostkach położonych bardziej na południe i wschód. (Krótkoterminowa prognoza... w roku 2011). W roku 2011 dynamika gradacji korników i będącego jej skutkiem rozpadu drzewostanów uległa, podobnie jak w 2-3 ubiegłych latach, wyraźnemu zmniejszeniu. (...) Jednocześnie następowało dalsze przesuwanie się obszaru podwyższonego zagrożenia w kierunku wschodnim. (Krótkoterminowa prognoza... w roku 2012).

8 Prognozowanie zagrożenia t_12:00 t_sr Masyw Radziejowej, 900 m n.p.m.

9 Posusz zasiedlony R 2 = 0,86 tys. m R 2 = 0, Sudety Karpaty trend Karpaty trend Sudety

10 Posusz zasiedlony

11 Tatry ,1 tys. m drzewa zasiedlone wiatr

12 Frekwencja gatunków RDLP Kraków, próba 194 drzew kornik drukarz Ips typographus (L.) 97% rytownik pospolity Pityogenes chalcographus (L.) 68% czterooczak świerkowiec Polygraphus poligraphus (L.) 48% ścigi Tetropium sp. 10%

13 Posusz czynny - świerk Nadleśnictwo Miąższość drzew zasiedlonych wyrobionych w roku: (udział drzewostanów świerkowych) Jeleśnia (60%) m 3 /ha 3,45 7,07 7,12 6,54 5,42 4,18 Ujsoły (93%) m 3 /ha 8,58 21,58 23,56 18,28 10,45 6,60 Ustroń (48%) m 3 /ha 12,05 19,43 15,91 4,81 6,01 5,19 Węgierska Górka (83%) m 3 /ha 13,44 30,30 25,46 20,00 3,34 1,01 Wisła (94%) m 3 /ha 10,07 35,81 30,72 12,48 6,15 3,08 Krościenko (42%) m 3 /ha 3,04 4,59 3,23 3,94 3,62 2,63 Nowy Targ (72%) m 3 /ha 6,89 6,89 5,36 5,73 4,77 4,47

14 Warunki rozwoju gradacji stan populacji szkodnika (liczebność, zdolności rozrodcze) oraz istniejąca baza pokarmowo-lęgowa podatność drzewostanów dodatkowa baza lęgowa

15 Warunki rozwoju gradacji Sezon wegetacyjny 2011 roku nie był korzystny dla rozwoju owadów, co znalazło swoje odbicie w zmniejszeniu się ich presji na drzewostany, których kondycja uległa pewnej poprawie. Podatność drzewostanów, wynikająca z udziału i wieku świerka oraz złego stanu fizjologicznego drzew, jest nadal wysoka. Trudno przewidzieć skutki ostatniej suchej jesieni oraz zimy. Gradacja w zachodniej części Karpat stopniowo wygasa, jednak liczebność populacji kornika drukarza lokalnie jest nadal wysoka. Gradacja osiągnęła kulminację w północnej i zachodniej części Beskidów, ale na pozostałym obszarze zagrożenie lokalnie będzie się utrzymywać.

16 Jodła, sosna, modrzew tys. m 3 tys. m c. sanitarne drzewa zasiedlone trend c. sanitarne c. sanitarne drzewa zasiedlone trend c. sanitarne R 2 = 0, R 2 = 0, m 3 cięcia sanitarne drzewa zasiedlone

17 Podsumowanie W roku 2011 na obszarze gór i pogórza nie odnotowano szkód atmosferycznych o charakterze katastrofalnym. Największe szkody powstały w zachodniej i wschodniej części Karpat. Lokalnie występujące owady liściożerne nie stwarzają obecnie zagrożenia dla drzewostanów. Głównym problemem ochronnym pozostaje zamieranie świerczyn górskich w rejonie wygasającej stopniowo gradacji owadów kambiofagicznych w Karpatach.

18 Podsumowanie W roku 2011 doszło do znacznego zmniejszenia się dynamiki tej gradacji w północno-zachodniej części jej zasięgu, a tendencja ta powinna utrzymać się także w roku Obszar gradacji przesuwa się na wschód i południe wysokie zagrożenie utrzymuje się zwłaszcza w Beskidzie Żywieckim. W świerczynach sudeckich utrzymuje się stan stabilizacji zagrożenia na stosunkowo niewielkim poziomie.

19 Ďakujem za pozornost