mgr Ewa Socha Gimnazjum Miejskie w Darłowie LP. PLAN WYNIKOWY Z FIZYKI DLA II KL. GIMNAZJUM MA ROK SZKOLNY 2003/04 TEMATYKA LEKCJI LICZBA GODZIN 1. Lekcja organizacyjna. 1 2. Opis ruchów prostoliniowych. 3. Względność ruchu. RUCH I SIŁY PODSTAWOWE Uczeń wie: WYMAGANIA: co to jest ruch co to jest tor ruchu co to jest droga, a co przemieszczenie jak odróżnić ruch prostoliniowy od krzywoliniowego na czym polega względność ruchu jak wyjaśnić na przykładach, kiedy ciało jest w spoczynku, a kiedy w ruchu względem wybranych punktów odniesienia PONADPODSTAWOWE Uczeń potrafi: wyznaczyć wartość drogi określić cechy przemieszczenia zaprojektować i wykonać doświadczenie obrazujące względność ruchu podać charakterystykę ruchu jednostajnego preostoliniowego 4. Ruch jednostajny prostoliniowy. że prędkość w ruchu jednostajnym prostoliniowym ma wartość stałą że prędkość jest wielkością wektorową jakie są jednostki (w Układzie SI) drogi czasu, prędkości że w ruchu jednostajnym prostoliniowym droga jest proporcjonalna do czasu przeliczyć jednostki (np. prędkości) sporządzić wykresy zależności drogi i prędkości od czasu i odczytać dane z wykresów zademonstrować ruch jednostajny prostoliniowy zbadać i oszacować niepewność wyników pomiaru 5. Ruch niejednostajny co to jest ruch niejednostajny obliczyć na podstawie definicji
6. 7. Ruch prostoliniowy jednostajnie przyśpieszony i opóźniony. Wpływ poruszających się pojazdów mechanicznych na środowisko. Dynamiczne skutki oddziaływania między ciałami. 8. Opory ruchu co to jest prędkość średnia, a co chwilowa co to jest przyśpieszenie (opóźnienie) i jaka jest (w Układzie SI) jego jednostka że przyśpieszenie jest wektorem że w ruchu prostoliniowym jednostajnie przyspieszonym prędkość jest proporcjonalna do czasu trwania ruchu, a droga jest proporcjonalna do kwadratu czasu że ciągle wzrastający ruch samochodowy powoduje zanieczyszczenie środowiska że oddziaływania między ciałami są zawsze wzajemne jakie są skutki wzajemnych oddziaływań między ciałami że miarą oddziaływania jest siła jakie są przykładsy statycznych i dynamicznych skutków oddziaływań co to jest tarcie że tarcie zależy od rodzaju powierzchni trących i sił nacisku czym się różni tarcie statyczne od kine- wartość prędkości średniej w ruchu po linii prostej podać charakterystykę ruchu jednostajnie przyśpieszonego (opóźnionego) sporządzić wykresy zależności drogi, prędkości i przyśpieszenia od czasu zbadać ruch jednostajnie przyśpieszony obliczyć prędkość i przyśpieszenie (opóźnienie) ciała oraz drogę przebyta przez ciało w tym ruchu rozwiązywać zadania, stosując poznane zależności dla tych ruchów wykazać, które czynniki związane z ruchem pojazdów mogą powodować zanieczyszczenie środowiska zaprojektować i przeprowadzić doświadczenie przedstawiające dynamiczne i statyczne skutki oddziaływań wskazać i nazwać źródła sił działających na ciało doświadczalnie wykazać istnienie tarcia wyjaśnić zjawisko tarcia na podstawie oddziaływań między- 2
9. Zasady dynamiki Newtona. tycznego jak można zmniejszyć lub zwiększyć tarcie jaka jest treść zasad dynamiki co to jest bezwzględność ciała że miarą bezwzględności ciała jest jego masa co to jest siła i jak zdefiniować jej jednostke (w Układzie SI) że gdy siły działają na ciało równoważą się, ciało to pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym że porusza się ruchem zmiennym, gdy siły działające na ciało nie równoważą się że tylko siła niezrównoważona może zmienić ruch ciała dlaczego I zasadę dynamiki nazywa się zasadą bezwładności jakie są przykłady zasady akcji i reakcji oraz jej wykorzystanie cząsteczkowych wyznaczyć siłę wypadkową wykonać doświadczenie wykazujące bezwładność ciała wyrazić jednostkę siły 1N przez inne podstawowe jednostki Układu SI przeprowadzić i opisać doświadczenie wykazujące, że pod działaniem stałej siły ciało porusza się ruchem jednostajnie przyśpieszonym rozwiązywać zadania związane z zasadami dynamiki 10. Ciężar ciała. Swobodne spadanie ciał. co to jest ciężar ciała na czym polega swobodne spadanie ciał że we wszechświecie ciała spadają z innym niż na Ziemi przyśpieszeniem wykonać doświadczenie wykazujące od czego zależy czas spadania ciała wytłumaczyć spadanie swobodne ciał na podstawie praw dynamiki rozwiązywać zadnia związane z pojęciem ciężaru ciała 3
11. Zasada zachowania pędu. 12. Ruchy krzywoliniowe ruch po okręgu. 13. Oddziaływanie grawitacyjne. Prawo powszechnego ciążenia. 14. Układ Słoneczny. Loty kosmiczne 15. Praca i energia. co to jest pęd ciała że pęd jest wielością wektorową jaka jest treść zasady zachowania pędu co jest torem ruchu po okręgu co to jest siła dośrodkowa jakie są przykłady ruchów krzywoliniowych jakie są przykłady ciał poruszających się ruchem po okręgu jaka jest treść prawa powszechnego ciążenia kim był Mikołaj Kopernik jakie są przykłady oddziaływania grawitacyjnego co to jest przyśpieszenie grawitacyjne że planety krążą wokół Słońca i że Ziemia jest jedną z planet Układu Słonecznego jakie są cechy fizyczne planet Układu Słonecznego jakie są przykłady różnych ciał niebieskich jaka jest rola Słońca w Układzie Słonecznym co to jest praca i jaka jest jej jednostka (w Układzie SI) obliczyć pęd ciała zastosować zasadę zachowania pędu w prostych przypadkach (układu dwóch ciał, z których jedno jest początkowo jest w spoczynku) rozwiązywać zadania związane z zasadą zachowania pędu scharakteryzować ruchy po okręgu zinterpretować prawo powszechnego ciążenia określić warunki ruchu planet przedstawić graficzną interpretację pracy 4
16. Rodzaje energii mechanicznej 17. Zasada zachowania energii mechanicznej co to jest energia jakie są rodzaje energii od czego zależy przyrost energii potencjalnej ciała od czego zależy przyrost energii kinetycznej ciała że praca wykonana nad ciałem może być zmagazynowana w formie energii kinetycznej lub potencjalnej jaka jest treść zasady zachowania energii jakie są przykłady przemian energii mechanicznej wykazać związek pracy i energii rozwiązywać zadania zwiazane z pojęciem; praca obliczyć energię kinetyczną i potencjalną uzasadnić słuszność zasady zachowania energii mechanicznej rozwiązywać zadania związane z zasadą zachowania energii 18. Moc. 19. Maszyny proste. 20. Powtórzenie wiadomości o ruchach i siłach. 1 21. Praca klasowa i poprawa 2 22. Energia wewnętrzna. co to jest moc i jaka jest jej jednostka (w Układzie SI) co to jest równia pochyła jakie są rodzaje dźwigni jaka jest rola maszyn prostych w życiu codziennym jakie są rodzaje maszyn prostych jakie jest zastosowanie maszyn prostych w różnych urządzeniach ANALIZA ENERGETYCZNA PROCESÓW CIEPLNYCH co to jest energia wewnętrzna jak można zmienić wartość energii rozwiązywać zadania związane z pojęciem mocy zbadać warunki równowagi sił na różnych maszynach prostych zaprojektować model maszyny prostej obliczyć przyrost lub ubytek energii wewnętrznej ciała 5
23. I zasada termodynamiki 24. Zmiana stanów skupienia ciał pod wpływem temperatury. wewnętrznej co jest miarą energii wewnętrznej że po zetknięciu ciał następuje samorzutny przepływ ciepła (energii) od ciała o temperaturze wyższej do ciała o temperaturze niższej że zmiana temperatury ciała świadczy o zmianie jego energii wewnętrznej że cieplny przepływ energii może odbywać się przez przewodzenie, konwekcję i promieniowanie na czym polega promieniowanie, konwekcja i przewodzenie jakie substancje są dobrymi przewodnikami i izolatorami cieplnymi oraz podać przykłady ich praktycznego zastosowania jaka jest treść I zasady termodynamiki co to jest ciepło właściwe ciała co to jest i do czego służy kalorymetr jakie są przykłady wykonanej pracy nad ciałem, która zmienia jego energie wewnętrzną jakie są przykłady cieplnego przepływu energii co to jest ciepło topnienia, krzepnięcia, parowania i skraplania wskutek jego ogrzewania lub oziębienia potrafi wyjaśnić zmianę energii mechanicznej w wewnętrzną na podstawie modelu cząsteczkowej budowy materii sporządzić wykresy zależności temperatury od dostarczanej lub pobieranej energii zaprojektować i przeprowadzić doświadczenie pozwalające wyznaczyć ciepło właściwe danego ciała ułożyć równanie bilansu cieplnego obliczyć energię potrzebną do stopienia określonej ilości substancji lub jej odparowania w temperaturze wrzenia skorzystać z tabel wielkości fizycznych w celu odczytania 6
25. Wpływ właściwości termodynamicznych wody na organizmy żywe. na czym polegają procesy cieplne; topnienie, krzepnięcie, parowanie skraplanie, wrzenie że woda na Ziemi ulega nieustannym przemianom że ciepło właściwe wody ma dużą wartość w porównaniu z ciepłem właściwym wielu substancji dlaczego woda jest naturalnym zbiornikiem energii cieplnej wartości ciepła własciwego, ciepła topnienia, parowania, temperatury wrzenia, tpnienia 26. Powtórzenie wiadomości o procesach cieplnych 1 27. Praca klasowa i poprawa. 2 28.. Ruch drgający. 29. Okresy i częstotliwości drgań. 30. Rezonans mechaniczny. 31. Jak powstaje fala. Rodzaje fal. RUCH DRGAJĄCY I FALOWY na czym polega ruch drgający jakie są przykłady ciał drgających co to są drgania gasnące, a co to niegasnące co to jest amplituda drgań co to jest okres drgań co to jest częstotliwość drgań jaka jest jednostka częstotliwości drgań (1Hz) na czym polega zjawisko rezonansu mechanicznego jaki ruch nazywamy falowym jak powstaje fala jakie są rodzaje fal zademonstrować, np. za pomocą wahadła matematycznego, ruch drgający wyznaczyć okres i częstotliwość drgań zademonstrować zjawisko rezonansu mechanicznego zademonstrować powstawanie fali wykazać doświadczalnie różnice pomiędzy falą 7
32. Zjawisko odbicia, załamania, dyfrakcji, interferencji fal. Na czym polegają zjawiska; odbicia, załamania, interferencji, ugięcia fali podłużną a poprzeczną Zademonstrować zjawiska; odbicia, załamania, interferencji, ugięcia fali 33. Fale dźwiękowe, rezonans akustyczny. Hałas. 34. Powtórzenie wiadomości o ruchach drgających i falowych 1 35. Praca klasowa i jej poprawa. 2 co jest źródłem dźwięku jakie wielkości charakteryzują dźwięk w jakich ośrodkach może rozchodzić się dźwięk że fala dźwiękowa jest falą podłużną jakim zjawiskom ulegają fale dźwiękowe na czym polega zjawisko rezonansu akustycznego w jakich jednostkach określa się poziom natężenia dźwięku że hałas jest szkodliwy dla zdrowia człowieka w jaki sposób należy ograniczać i zwalczać hałas zademonstrować rozchodzenie się fal dźwiękowych zademonstrować zjawisko rezonansu skustycznego 8