Naukowcy, społeczni aktywiści i urzędnicy działają w odrębnych światach, rozdzieleni barierą przepływu informacji. Każda interwencja publiczna ingeruje w rzeczywistość społeczną, ekonomiczną i przyrodniczą, dlatego decydentom potrzebne są solidne przesłanki do tworzenia instrumentarium polityk. Sposobem na silniejsze włączenie wyników badań naukowych w projektowanie interwencji publicznych jest tzw. polityka oparta na dowodach (ang. evidence-based policy), w ramach której cele i instrumenty wynikają z rzetelnych podstaw empirycznych. Wykorzystując to podejście do przestrzennych aspektów polityk publicznych stosuje się termin rozwoju terytorialnego opartego na wiedzy (ang. evidence-based territorial development). Obszary interwencji publicznych, które szczególnie wymagają większego zasilenia w wiedzę naukową, to m.in. środowisko, transport, energetyka, kształtowanie procesów demograficznych, trwały i zrównoważony rozwój na poziomie regionalnym i lokalnym, czy też budowanie konkurencyjnej gospodarki opartej na wiedzy. W Polsce rozpoczął się proces terytorializacji polityk publicznych, który inicjują prace nad dziewięcioma zintegrowanymi strategiami rozwojowymi. Proces ten odzwierciedla odejście od perspektywy sektorowej na rzecz perspektywy funkcjonalnej i jest on spójny z aktualnym kierunkiem realizacji polityki spójności Unii Europejskiej. Celem konferencji jest przegląd dostępnych wyników badań międzynarodowych i wymiany doświadczeń w kontekście wsparcia procesu integracji strategii rozwojowych. W ramach programów ESPON, INTERREG IVC i URBACT realizowane są zarówno projekty o charakterze naukowym, jak i te mające na celu transfer wiedzy oraz wymianę doświadczeń między instytucjami publicznymi odpowiadającymi za politykę regionalną i miejską. Wspólnym celem tych projektów jest wypracowanie konkretnych narzędzi i rekomendacji dla różnych typów obszarów UE. Konferencję zaplanowano jako forum służące prezentacji wyników badań prowadzonych w ramach tych programów w Polsce stwarzając tym samym możliwość poszukiwania komplementarności i synergii pomiędzy nimi. Konferencja pozwoli na zaprezentowanie rekomendacji i rozwiązań przydatnych zarówno praktykom planowania przestrzennego, instytucjom odpowiedzialnym za rozwój regionalny, jak też środowiskom naukowców i ekspertów. ESPON 2013 2
Program konferencji 9.40 10.00 Rejestracja uczestników 10.00 10.20 Powitanie uczestników Co wyniki projektów ESPON, INTERREG IVC i URBACT mówią o Polsce? Perspektywa badacza - prof. Grzegorz Gorzelak EUROREG, Uniwersytet Warszawski Terytorializacja polityk publicznych perspektywa praktyka - Magdalena Zagrzejewska-Fiedorowicz, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 10.20 13.40 Część 1: Potencjał terytorialny Polski na tle europejskim. Potencjał terytorialny może być determinowany wieloma czynnikami, takimi jak położenie geograficzne, dostęp do rynków i kapitału, zasoby naturalne takie jak ziemia, surowce, źródła energii. Innym typem zasobu jest kapitał ludzki, w szczególności umiejętności i kwalifikacje pracowników oraz czynniki trudno mierzalne takie jak kapitał kulturowy, kreatywność oraz sprawne zarządzanie. Potencjał terytorialny może być uwalniany poprzez różnego rodzaju polityki i interwencje publiczne dokonywane na różnych poziomach. W ramach programów badawczych (ESPON) oraz programów współpracy terytorialnej (INTERREG IVC, URBACT) realizowanych przy współfinansowaniu Unii Europejskiej zgromadzono istotny zasób wiedzy oraz dobrych praktyk pozwalających na efektywne wykorzystywanie specyficznego potencjału terytorialnego na potrzeby rozwoju. 1.1 Potencjał obszarów wiejskich 10.20 10.40 ESPON EDORA: European Development Opportunities in Rural Areas prof. Jerzy Bański, Instytut Geografii i Zagospodarowania Przestrzennego PAN 10.40 11.00 ESPON SURE: Success for Convergence Regions Economies Łukasz Nikitin, Stowarzyszenie Miasta w Internecie 11.00 11.20 INTERREG B3 REGIONS: Regions for Better Broadband Connection Karolina Włodarska, Urząd Miasta Łódź; Gerard Pietrykiewicz, Dolnośląski Urząd Marszałkowski 11.20 11.40 Dyskusja 11.40 12.00 Przerwa kawowa 1.2 Potencjał obszarów metropolitalnych 12.00 12.20 ESPON FOCI: Future Orientation for Cities dr Maciej Smętkowski, EUROREG, Uniwersytet Warszawski 12.20 12.40 INTERREG CREATIVE METROPOLES: Public Policies and Instruments in Support of Creative Industries - dr Mirosław Grochowski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski 12.40 13.00 INTERREG SEE: Sharing Experience Europe Policy, Innovation & Design Magdalena Sawicka, Śląski Zamek Sztuki i Przedsiębiorczości w Cieszynie 13.00 13.20 URBACT JOINING FORCES: Strategy making and governance arrangements at cityregion scale Aldo Vargas, Katarzyna Gorczyca, Instytut Rozwoju Miast 13.20 13.40 Dyskusja ESPON 2013 3
13.40 14.20 Lunch: poczęstunek, kawiarnia kontaktów i sesja plakatów z narzędziami zarządzania terytorialnego ESPON Lunch w formie bufetu ma zachęcić gości do nawiązywania kontaktów i wymiany doświadczeń uzyskanych w ramach uczestnictwa w projektach. W foyer ustawione są stoliki wszystkich 3 programów. Przy stolikach zapoznać się można z materiałami informacyjnymi programów i projektów oraz uzyskać bezpośrednią konsultację. 14.20 15.20 Część 2: Wyzwania rozwojowe polskich regionów na tle europejskim Globalizacja, demografia i starzenie się społeczeństwa, zmiany klimatu, gospodarka oparta na wiedzy oraz dostęp do pewnych i konkurencyjnych źródeł energii stanowią jedne z najpoważniejszych wyzwań, które będą silnie oddziaływały na rozwój gospodarek oraz społeczeństw UE w nadchodzących dekadach. Każde z wyzwań rozwojowych w inny sposób dotyczy różnych typów regionów europejskich, przez co istnieje potrzeba stworzenia są różnych rozwiązań instytucjonalnych, gospodarczych i społecznych. W tej sesji prezentujemy wybrane projekty poświęcone różnorodnym wyzwaniom rozwojowym dotyczącym różnych typów terytoriów. 14.20 14.40 ESPON DEMIFER: Demographic and Migratory Flows Affecting European Regions and Cities dr Dorota Kupiszewska, dr Marek Kupiszewski, Środkowoeuropejskie Forum Badań Migracyjnychi Ludnościowych (IOM) 14.40 15.00 INTERREG PEOPLE: Innovation for Societal Change Jacek Woźniak, Dyrektor Departamentu Polityki Regionalnej Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego 15.00 15.20 INTERREG KNOW MAN: Knowledge Management in Technology Parks dr Agnieszka Olechnicka, mgr Adam Płoszaj, EUROREG, Uniwersytet Warszawski 15.00 15.20 URBACT HOPUS: Housing praxis for urban sustainability dr inż. arch. Gabriela Rembarz, Politechnika Gdańska 15.20 15.40 Dyskusja 15.40 16.30 Część 3: Przestrzeń polskich regionów i miast - perspektywy na przyszłość 15.40 16.10 ESPON, INTERREG IVC, URBACT co nowego? Katarzyna Wojnar Krajowy Punkt Kontaktowy ESPON, EUROREG, Uniwersytet Warszawski Anna Stol Krajowy Punkt Kontaktowy INTERREG IVC, DWT, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Anna Nadolna Krajowy Punkt Kontaktowy URBACT, Związek Miast Polskich 16.10 16.20 Perspektywy na przyszłość podsumowanie spotkania dr Agnieszka Olechnicka, EUROREG Uniwersytet, Warszawski; 16.20 Zakończenie konferencji ESPON 2013 4
Krajowy Punkt Kontaktowy ESPON Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych EUROREG Uniwersytet Warszawski ul. Krakowskie Przedmieście 30 00-927 Warszawa tel/fax 022 55 20 748 www.espon.pl ESPON 2013 5