VANADIS 60 SUPERCLEAN 3 PM high speed steel for cold work Wherever tools are made Wherever tools are used This information is based on our present state of knowledge and is intended to provide general notes on our products and their uses. It should not therefore be construed as a warranty of specific properties of the products described or a warranty for fitness for a particular purpose.
Zastosowania Stal VANADIS 60 to wysokostopowa, wysokowydajna, szybkotnąca stal proszkowa z domieszką kobaltu. VANADIS 60 nadaje się szczególnie na narzędzia tnące, gdzie wymagana jest jednocześnie wysoka odporność na zużycie i odporność na odpuszczanie. Inne zastosowania to narzędzia tnące, frezy itp. stosowane dla narzędzi które są bardzo trudne w obróbce. Ogólne dane VANADIS 60 jest wolframowomolibdenowo wanadowokobaltową stalą szybkotnącą produkowaną w procesie metalurgii proszków cechującą się: Najwyższą odpornością na zużycie Maksymalną wytrzymałością na ściskanie Dobrymi właściwościami hartowania skrośnego Dobrą ciągliwością Dobrą stabilnością wymiarową podczas obróbki cieplnej Bardzo dobrą odpornością na odpuszczanie. WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE (1) Temperatura 20 C (68 F) Gęstość, kg/m 3 7960 lbs/in 3 (1) 0,286 Wspólczynnik sprężystości Mpa Ksi 250 000 36 x 10 3 Współczynnik rozszerzalności cieplnej C od 20 C F od 68 F Przewodność cieplna * W/m C Btu in (ft 2 h F) Ciepło właściwe J/kg C Btu/lb, F (1) = stan po wyżarzaniu zmiękczającym = stan po hartowaniu i odpuszczaniu 21 145 420 0,10 WYTRZYMAŁOŚĆ NA ZGINANIE 400 C (750 F) 7860 0,283 222 000 32 x 10 3 10,6 x 10 6 5,9 x 10 6 25 173 510 0,12 600 C (1112 F) 7810 0,281 200 000 20 x 10 3 11,1 x 10 6 6,1 x 10 6 24 166 600 0,14 Typowy skład chemiczny % Specyfikacja standardowa Stan dostawy Kod kolorystyczny C 2,3 Cr 4,2 Mo 7,0 W 6,5 W.Nr. 1.3241 Zmiękczona do około max. 340 HB Złoty V 6,5 Co 10,5 Czteropunktowy test na zginanie. Wymiary próbki: 5 mm (0,2 ) Tempo obciążenia: 5 m (0,2 /min). Temperatura austenityzacji: 11001210 C (20102210 F). Odpuszczanie: 3 x 1h w temp. 560 C (1040 F), chłodzenie powietrzem do temperatury pokojowej. Właściwości Obciążenie WŁAŚCIWOŚCI SPECJALNE Stal VANADIS 60 może być hartowana do bardzo wysokich parametrów twardości i wytrzymałości na ściskanie. Stabilność wymiarowa podczas obróbki cieplnej stali VANADIS 60 jest tak samo dobra jak w przypadku innych gatunków stali VANADIS. Ciągliwość jest również bardzo dobra mimo wysokiej zawartości składników stopowych. Obrabialność jest gorsza w porównaniu do stali szybkotnących o mniejszej zawartości składników stopowych. Szlifowalność stali VANADIS 60 jest taka sama lub lepsza niż w przypadku innych szybkotnących stali wysokostopowych, ale nieco gorsza niż w przypadku stali VANADIS 30. Stal VANADIS 60 charakteryzuje się bardzo wysoką twardością na gorąco. Temperatura austenityzacji 3
WŁAŚCIWOŚCI W WYSOKIEJ TEMPERATURZE Twardość na gorąco stali VANADIS 60. Twardość dla różnych temperatur austenityzacji po odpuszczaniu 3 razy po 1 godzinie w temperaturze 560 C (±1 HRC). HRC C F 62 960 1760 64 1000 1832 66 1070 1960 68 1150 2102 69 1180 2156 Temperatura testu Obróbka cieplna WYŻARZANIE ZMIĘKCZAJĄCE 1110ºF Zalecany czas utrzymywania Czas utrzymywania * min Należy zabezpieczyć stal i nagrzać do 850900 C (1560 1650 F). Następnie schładzać w piecu o 10 C (20 F) na godzinę do 700 C (1290 F), a następnie na powietrzu. ODPRĘŻANIE Po obróbce zgrubnej, narzędzie powinno zostać nagrzane do 600700 C (11101290 F), przy czasie utrzymywania 2 godziny. Schładzać powoli do 500 C (930 F), a następnie na powietrzu. Temperatura austenityzacji *) Czas utrzymywania = czas w temperaturze austenityzacji od momentu skrośnego nagrzania narzędzia HARTOWANIE Temperatura podgrzewania: 450500 C (840930 F) i 850900 C (15601650 F). Temperatura austenityzacji: 11001180 C, zgodnie z wymaganą ostateczną twardością, zobacz poniższy diagram. Łączny czas wygrzewania w kąpieli solnej po dwuetapowym podgrzewaniu do temperatury 450 C (840 C) i 850 C (1560 F). Czas utrzymywania, min Należy zabezpieczyć narzędzie przed odwęgleniem i utlenieniem podczas hartowania. Twardość po odpuszczaniu 3 razy po 1 godzinie w temperaturze 560 C (1040 F). Twardość końcowa HRC Grubość ścianki Temperatura austenityzacji 4
Wykres CCT (chłodzenie ciągłe) Temperatura austenityzacji 1150 C (1920 F). Czas utrzymywania 10 minut. Temperatura ŚRODKI HARTOWNICZE Kąpiel hartowania stopniowego w temperaturze około 540 C (1004 F). Piec próżniowy z gazem szybkobieżnym o dostatecznym nadciśnieniu. Uwaga 1: Hartowanie powinno być prowadzone dopóki narzędzie nie osiągnie temperatury około 25 C (77 F). Następnie narzędzie powinno zostać natychmiast odpuszczone. Uwaga 2: Celem osiągnięcia większej ciągliwości, tempo chłodzenia w rdzeniu powinno wynosić przynajmniej 10 C/s (20 F/s). Ta zasada obowiązuje dla zakresu temperatur od temperatury austenityzacji do około 540 C (1004 F). Po wyrównaniu temperatury pomiędzy powierzchnią a rdzeniem, można stosować tempo chłodzenia około 5 C/s (10 F/s). Powyższy cykl chłodzenia powoduje mniej odkształceń i naprężeń szczątkowych. ODPUSZCZANIE W przypadku zastosowań do pracy na zimno, odpuszczanie powinno być zawsze prowadzone w temperaturze 560 C (1040 F) bez względu na temperaturę austenityzacji. Należy odpuszczać trzy razy po godzinie w tej temperaturze. Narzędzie powinno być schładzane do temperatury pokojowej pomiędzy kolejnymi odpuszczaniami. Zawartość austenitu szczątkowego będzie mniejsza niż 1% po takim cyklu odpuszczania. ZMIANY WYMIAROWE Zmiany wymiarowe po hartowaniu i odpuszczaniu. Obróbka cieplna: Austenityzacja pomiędzy 10501130 C (19202070 F) i odpuszczanie 3 x 1 h w temp. 560 C (1040 F). Wymiary próbki: 80 x 80 x 80 mm (2,91 x 2,91 x 2,91 cala) oraz 100 x 100 x 25 mm (3,94 x 3,94 x 0,99 cala). Zmiany wymiarowe: przyrost na długości, szerokości i grubości +0,03% do +0,13%. ZALECENIA DOTYCZĄCE HARTOWANIA Narzędzie Jednoostrzowe narzędzia tnące: ostrza, narzędzia formujące itp. Narzędzia formujące Wieloostrzowe obrotowe narzędzia tnące: wiertła kręte, narzędzia do frezowania itp. Vanadis 60 Hartowanie Odpuszczanie 3 razy 1190 C 2175 F 1180 C 2155 F 11501180 C 21002155 F 550 C 1025 F 560 C 1040 F 560 C 1040 F HRC 6870 6768 6668 5
Zalecane parametry obróbki skrawaniem Wartości podane poniżej to przybliżenia, które powinny zostać dopasowane do lokalnych warunków.. Bardziej szczegółowe informacje znaleźć można w broszurze Uddeholm pt. "Zalecenia odnośnie skrawania". TOCZENIE Parametry obróbki Szybkość skrawania (vc) Posuw (f) Głębokość skrawania (ap) mm Kategoria węglika f.p.m. mm/r i.p.r. mm cal ISO Toczenie narzędziami z węglikiem spiekanym Zgrubne 6090 200300 0,200,40 0,0080,016 24 0,080,16 K20, P10P20 Pokryte węglikiem * Precyzyjne 90110 300365 0,050,20 0,0020,008 0,52 0,020,08 K15,P10 Pokryte węglikiem * * Używać narzędzi odpornych na zużycie pokrytych Al2O3 WIERCENIE Wiertła kręte ze stali szybkotnącej Toczenie narz. ze stali szybkotnącej Toczenie precyzyjne 610 2033 0,050,30 0,0020,012 0,53 0,020,12 Średnica wiertła mm cale Szybkość skrawania (vc) f.p.m. Posuw (f) mm/obr. i.p.r. 5 3/16 68* 2026* 0,050,10 0,0020,004 510 3/163/8 68* 2026* 0,100,20 0,0040,008 1015 3/85/8 68* 2026* 0,200,25 0,0080,010 1520 5/83/4 68* 2026* 0,250,30 0,0100,012 *) Dla wierteł ze stali szybkotnącej pokrytych TiCN vc ~1214 (3946 f.p.m.). Wiertła z węglika Parametry obróbki skrawaniem Szybkość skrawania (vc) f.p.m. Posuw (fz) mm/obr. i.p.r. Wymienna wkładka 80100 265335 0,050,15 2) 0,0020,006 2) Rodzaj wiertła Stały węglik 4060 131199 0,100,15 2) 0,0040,006 2) Nakładka z węglików spiekanych 1) 2030 6698 0,100,20 2) 0,0040,008 2) 1) Wiertło z wewnętrznymi kanalikami chłodzącymi i nakładką z węglików spiekanych. 2) Zależy od średnicy wiertła. FREZOWANIE Frezowanie czołowe oraz frezowanie czołowe nożem kwadratowym Parametry obróbki skrawaniem Szybkość skrawania (vc) Posuw (fz) Głębokość skrawania (ap) Kategoria węglika f.p.m mm/ząb cal/ząb mm cale ISO Frezowanie narzędziami z węglika Zgrubna Precyzyjna 4060 6080 135200 200265 0,200,40 0,10,2 0,0080,016 0,0040,008 24 12 0,080,16 0,040,08 K20P20 K15P15 Pokryte węglikiem * Pokryte węglikiem * * Używać narzędzi odpornych na zużycie pokrytych Al2O3 Frezowanie walcowoczołowe Parametry obróbki skrawaniem Szybkość skrawania (vc) f.p.m. Posuw (fz) mm/ząb cal/ząb Kategoria obróbki ISO Stały węglik 3040 100131 0,010,20 1) 0,00040,008 1) Rodzaj frezu Wymienne wkładki z węglików 4060 135200 0,060,20 1) 0,0020,008 1) Narzędzia ze stali szybkotnącej pokryte TiCN 1014 3346 0,010,30 1) 0,00040,012 1) K15 P10P20 Pokryte węglikiem 2) 1) W zależności od głębokości promieniowej otworu oraz średnicy 2) Używać narzędzi odpornych na zużycie pokrytych Al2O3 SZLIFOWANIE Ogólne zalecenia dotyczące tarcz szlifierskich podano poniżej. Dodatkowe informacje dotyczące zalecanych ściernic znajdują się w publikacji Uddeholm Szlifowanie stali narzędziowej. Zalecane ściernice Rodzaj szlifowania Szlifowanie czołem ściernicy ściernica prosta Szlifowanie czołem ściernicy segmenty Szlifowanie wałków Szlifowanie otworów Szlifowanie profilowe Stal po miękkim wyżarzaniu Po hartowaniu A 46 HV B151 R50 B3 1) A 46 GV 2) A 36 GV 1) O ile to możliwe używać ściernic CBN dla tych zastosowań. 2) Ściernice firmy Norton Co. A 46 GV A 60 KV B151 R50 B3 1) A 60 JV 2) A 60 JV B151 R75 B3 1) A 60 IV 2) A 100 IV B126 R100 B6 1) A 100 JV 2) 6
Obróbka elektroiskrowa (EDM) Jeżeli proces obróbki elektroiskrowej (EDM) odbywa się na materiale zahartowanym i odpuszczonym, wtedy należy zakończyć proces precyzyjną obróbką iskrową, tj. prądem o niskim napięciu i wysokiej częstotliwości. Optymalne wyniki osiągnie się po przeszlifowaniu / wypolerowaniu powierzchni po obróbce elektroiskrowej oraz poddaniu narzędzia ponownemu odpuszczaniu w temperaturze około 535 C (995 F). Względne porównanie stali narzędziowych Uddeholm do pracy na zimno WŁAŚCIWOŚCI MATERIAŁU A ODPORNOŚĆ NA RÓŻNE MECHANIZMY USZKODZEŃ NARZĘDZI Szczegółowe informacje Prosimy o kontakt z lokalnym biurem Uddeholm w celu uzyskania dodatkowych informacji dotyczących doboru, obróbki cieplnej, zastosowań i dostępności stali narzędziowych Uddeholm. 7
EUROPE AUSTRIA Hansaallee 321 D40549 Düsseldorf Telephone: +49 211 535 10 Telefax: +49 211 535 12 80 BELGIUM N.V. Waterstraat 4 B9160 Lokeren Telephone: +32 9 349 11 00 Telefax: +32 9 349 11 11 CROATIA BOHLER Zagreb d.o.o za trgovinu Zitnjak b.b 10000 Zagreb Telephone: +385 1 2459 301 Telefax: +385 1 2406 790 CZECHIA BOHLER CZ s.r.o. Division Uddeholm U silnice 949 161 00 Praha 6 Ruzyne Czech Republic Telephone: +420 233 029 850,8 Telefax: +420 233 029 859 DENMARK A/S Kokmose 8, Bramdrupdam DK6000 Kolding Telephone: +45 75 51 70 66 Telefax: +45 75 51 70 44 ESTONIA TOOLING AB Silikatsiidi 7 EE0012 Tallinn Telephone: +372 655 9180 Telefax: +372 655 9181 FINLAND OY AB Ritakuja 1, PL 57, FIN01741 VANTAA Telephone: +358 9 290 490 Telefax: +358 9 2904 9249 FRANCE S.A. 12 Rue Mercier, Z.I. de MitryCompans F77297 Mitry Mory Cedex Telephone: +33 (0)1 60 93 80 10 Telefax: +33 (0)1 60 93 80 01 Branch office S.A. 77bis, rue de Vesoul La Nef aux Métiers F25000 Besançon Telephone: +33 381 53 12 19 Telefax: +33 381 53 13 20 GERMANY Hansaallee 321 D40549 Düsseldorf Telephone: +49 211 535 10 Telefax: +49 211 535 12 80 Branch offices Falkenstraße 21 D65812 Bad Soden/TS. Telephone: +49 6196 659 60 Telefax: +49 6196 659 625 Albstraße 10 D73765 Neuhausen Telephone: +49 715 898 650 Telefax: +49 715 898 6525 GREAT BRITAIN, IRELAND UK LIMITED European Business Park Taylors Lane, Oldbury West Midlands B69 2BN Telephone: +44 121 552 55 11 Telefax: +44 121 544 29 11 Dublin Telephone: +353 1 45 14 01 GREECE STEEL TRADING COMPANY 20, Athinon Street GPiraeus 18540 Telephone: +30 2 10 41 72 109/41 29 820 Telefax: +30 2 10 41 72 767 SKLERO S.A. Steel Trading Comp. and Hardening Shop Frixou 11/Nikif. Ouranou G54627 Thessaloniki Telephone: +30 31 51 46 77 Telefax +30 31 54 12 50 HUNGARY TOOLING/BOK Dunaharaszti, Jedlik Ányos út 25 H2331 Dunaharaszti 1.Pf. 110 Telephone/Telefax: +36 24 492 690 ITALY Italia S.p.A. Via Palizzi, 90 I20157 Milano Telephone: +39 02 35 79 41 Telefax: +39 02 390 024 82 LATVIA TOOLING AB Deglava street 50 LV1035 Riga Telephone: +371 7 701 983, 981, 982 Telefax: +371 7 701 984 LITHUANIA TOOLING AB BE PLIENAS IR METALAI T. Masiulio 18b LT3014 Kaunas Telephone: +370 37 370613, 669 Telefax: +370 37 370300 THE NETHERLANDS B.V. Isolatorweg 30 NL1014 AS Amsterdam Telephone: +31 20 581 71 11 Telefax: +31 20 684 86 13 NORWAY A/S Jernkroken 18 Postboks 85, Kalbakken N0902 Oslo Telephone: +47 22 91 80 00 Telefax: +47 22 91 80 01 POLAND INTER STAL CENTRUM Sp. z. o.o./co. Ltd. ul. Kolejowa 291, Dziekanów Polski PL05092 Lomianki Telephone: +48 22 429 2260 Telefax: +48 22 429 2266 PORTUGAL F RAMADA Aços e Industrias S.A. P.O. Box 10 P3881 Ovar Codex Telephone: +351 56 58 61 11 Telefax: +351 56 58 60 24 ROMANIA BÖHLER Romania SRL Uddeholm Branch Str. Atomistilor Nr 14A 077125 Magurele Jud Ilfov Telephone: +40 214 575007 Telefax: +40 214 574212 RUSSIA TOOLING CIS 25 A Bolshoy pr PS 197198 St. Petersburg Telephone: +7 812 233 9683 Telefax: +7 812 232 4679 SLOVAKIA Slovakia Nástrojové ocele, s.r.o KRÁCINY 2 036 01 Martin Telephone: +421 842 4 300 823 Telefax: +421 842 4 224 028 SLOVENIA Italia S.p.A. Via Palizzi, 90 I20157 Milano Telephone: +39 02 35 79 41 Telefax: +39 02 390 024 82 SPAIN Guifré 690692 E08918 Badalona, Barcelona Telephone: +34 93 460 1227 Telefax: +34 93 460 0558 Branch office Barrio San Martin de Arteaga, 132 Pol.Ind. Torrelarragoiti E48170 Zamudio (Bizkaia) Telephone: +34 94 452 13 03 Telefax: +34 94 452 13 58 SWEDEN TOOLING SVENSKA AB Aminogatan 25 SE431 53 Mölndal Telephone: +46 31 67 98 50 Telefax: +46 31 27 02 94 SWITZERLAND HERTSCH & CIE AG General Wille Strasse 19 CH8027 Zürich Telephone: +41 1 208 16 66 Telefax: +41 1 201 46 15 NORTH AMERICA USA 4902 Tollview Drive Rolling Meadows IL 60008 Telephone: +1 847 577 22 20 Telefax: +1 847 577 80 28 548 Clayton Ct., Wood Dale IL 60191 Telephone: +1 630 350 10 00 Telefax: +1 630 350 08 80 9331 Santa Fe Springs Road Santa Fe Springs, CA 90670 Telephone: +1 562 946 65 03 Telefax: +1 562 946 77 21 220 Cherry Street Shrewbury, MA 01545 Telephone: +1 508 845 1066 Telefax: +1 508 845 3471 CANADA LIMITED 2595 Meadowvale Blvd. Mississauga, Ontario L5N 7Y3 Telephone: +1 905 812 9440 Telefax: +1 905 812 8659 MEXICO ACEROS BOHLER, S.A. de C.V. Calle 8 No 2, Letra "C" Fraccionamiento Industrial Alce Blanco C.P. 52787 Naucalpan de Juarez Estado de Mexico Telephone: +52 55 9172 0242 Telefax: +52 55 5576 6837 Lerdo de Tejada No.542 Colonia Las Villas 66420 San Nicolas de Los Garza, N.L. Telephone: +52 8352 5239 Telefax: +52 8352 5356 VANADIS 60 SOUTH AMERICA ARGENTINA S.A Mozart 40 1619Centro Industrial Garin GarinProv. Buenos Aires Telephone: +54 332 744 4440 Telefax: +54 332 745 3222 BRAZIL ACOS ESPECIAIS Ltda. Estrada Yae Massumoto, 353 CEP 09842160 Sao Bernardo do Campo SP Brazil Telephone: +55 11 4393 4560, 4554 Telefax: +55 11 4393 4561 SOUTH AFRICA Africa (Pty) Ltd. P.O. Box 539 ZA1600 Isando/Johannesburg Telephone: +27 11974 2781 Telefax: +27 11392 2486 AUSTRALIA BOHLER Australia 129135 McCredie Road Guildford NSW 2161 Private Bag 14 Telephone: +61 2 9681 3100 Telefax: +61 2 9632 6161 Branch offices Sydney, Melbourne, Adelaide, Brisbane, Perth, Newcastle, Launceston, Albury, Townsville ASSAB ASSAB INTERNATIONAL Skytteholmsvägen 2 P O Box 42 SE171 11 Solna Sweden Telephone: +46 8 564 616 70 Telefax: +46 8 25 02 37 Subsidiaries India, Iran, Turkey, United Arab Emirates Distributors in Africa, Latin America, Middle East ASSAB PACIFIC ASSAB Pacific Pte. Ltd 171, Chin Swee Road No. 0702, San Centre Singapore 169877 Telephone: +65 534 56 00 Telefax: +65 534 06 55 Subsidiaries China, Hong Kong, Indonesia, Japan, Korea, Malaysia, Philippine Islands, Singapore, Taiwan, Thailand When the first idea pops into your head, throughout the development process to the release of the new product, we ll be your partner. As the world s leading supplier of tooling materials and related services, we can be trusted. Meet us under the Uddeholm and ASSAB brands, wherever in the world you have your business. 7 Edition: 4, 11.2000