Warszawa, 5 grudnia 2016 r. Szanowny Pan Minister Wiesław Janczyk Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Szanowny Pan Minister Paweł Gruza Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów ul. Świętokrzyska 12 00-916 Warszawa sekretariat.sp@mf.gov.pl Szanowni Panowie Ministrowie, w ramach procesu uzgodnień społecznych poniżej przekazujemy opinię Stowarzyszenia Centrum Cen Transferowych przygotowaną we współpracy z Business Centre Club wobec projektów z dnia 2 listopada 2016 r. rozporządzeń Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie informacji zawartych w dokumentacji podatkowej w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych i analogicznego rozporządzenia dla osób fizycznych. Dziękujemy za zaproszenie do składania uwag. W przypadku, gdy będą Państwo potrzebowali dodatkowego uzasadnienia dotyczącego opinii Stowarzyszenia lub wyjaśnienia przyczyn zajętego stanowiska, uprzejmie prosimy o kontakt z zarządem Stowarzyszenia pod adresem mailowym kontakt@cct.org.pl. Z wyrazami szacunku Sylwia Rzymkowska Zbigniew Sznitowski Sebastian Wawrzak Prezes Stowarzyszenia Wiceprezes Stowarzyszenia Wiceprezes Stowarzyszenia
Niniejsza opinia odnosi się zarówno do projektu z dnia 2 listopada 2016 r. rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie informacji zawartych w dokumentacji podatkowej w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, jak i analogicznego rozporządzenia odnoszącego się do osób fizycznych. W niniejszej opinii odnosimy się do regulacji dotyczących podatku dochodowego od osób prawnych. Z naszej analizy wynika, że wszystkie uwagi, będą również odnosić się w tym samym zakresie do regulacji dot. osób fizycznych. Z analizy przepisów wynika, że niektóre ze składowych informacji zawartych w dokumentacji podatkowej wykraczają poza wytyczne OECD wynikające z prowadzonych prac dot. BEPS. W naszej ocenie wprowadzenie dodatkowych wymogów w odniesieniu do zakresu dokumentacji podatkowej zwiększy pracochłonność dla podatników i przeczy celowi ujednolicenia wymogów dokumentacyjnych. Wnosimy również o opracowanie w ramach rozporządzenia Objaśnień do poszczególnych punktów, które mogłoby zawierać przykłady. Stanowiłoby to dla podatników ułatwienie pozwalające na sporządzenie poprawnej dokumentacji podatkowej (na co wskazuje delegacja ustawowa w art. 9a ust. 8 ustawy o CIT). Dokumentacja lokalna W projekcie rozporządzenia brak jest odniesienia do art. 9a ust. 2b pkt 3 ustawy tj. opis danych finansowych podatnika [..], pozwalający na porównanie rozliczeń [..] z danymi wynikającymi z zatwierdzonego sprawozdania finansowego. Wydaje się, iż zakres danych które powinny być wskazane przez podatnika w ramach tego punktu także może rodzić wątpliwości stąd celem ich uniknięcia w przyszłości proponujemy uszczegółowienie tego elementu w ramach Rozporządzenia. 2 pkt 1 Rozporządzenie nakłada na podatnika obowiązek wskazania wartości transakcji wynikających z umowy lub innego dokumentu, wystawionych i otrzymanych faktur oraz dokonanych płatności dotyczących tych płatności lub innych zdarzeń. Pytanie zatem,którą z wartości powinien w ramach dokumentacji podatkowej wskazać podatnik, gdyż, co do zasady, wartości wynikające z: - umowy lub innego dokumentu, - wystawionych i otrzymanych faktur, - dokonanych płatności, mogą to być różne wartości (szczególnie na przełomie roku kiedy faktura zaksięgowana jest w innym okresie/roku podatkowym niż ma miejsce płatność). Sugerujemy, by przyjąć jednolite podejście w tym zakresie,tj. wartość transakcji wskazywać w oparciu o zasadę memoriałową. Takie podejście w przypadku podmiotów dużych, mających rozbudowane obowiązki dokumentacyjne będzie znacznie mniej pracochłonne. Na chwilę obecną przepis ma konstrukcję koniunkcji co oznacza, iż literalnie w ramach dokumentacji podatkowej powinniśmy wskazać wartości transakcji w ramach wszystkich wskazanych pojęć co w naszej ocenie wydaje się niepotrzebne i zwiększa pracochłonność nad dokumentacją podatkową. Zwracamy także uwagę na brak symetrii w zapisie Rozporządzenia. Mowa jest bowiem o wystawionych i otrzymanych fakturach a jednocześnie o dokonanych płatnościach (przepis nie mówi o otrzymanych płatnościach). 2
Przepis mówi, iż wartości powinny być pokazywane z podziałem na państwa bądź terytoria co sugeruje iż dane te nie muszą być przyporządkowywane do rozliczeń z danym podmiotem (jedynie globalna wartość rozliczeń wynikająca z transakcji danego rodzaju) pytanie czy taka była intencja Ustawodawcy. 2 pkt 2 W zakresie danych identyfikujących podmioty powiązane, powstaje wątpliwość według stanu na jaki dzień należy podać dane czy powinny być aktualne na moment zawarcia transakcji, pierwszy lub ostatni dzień roku podatkowego, którego dotyczy dokumentacja, czy powinny dokumentować wszelkie zmiany w trakcie roku. Wydaje się uzasadnionym podawanie w dokumentacji cen transferowych danych aktualnych na pierwszy/ostatni dzień roku podatkowego, za który sporządzana jest dokumentacja. 2 pkt 3 Określenie czy transakcja lub inne zdarzenie jest powiązane z inną transakcją lub innym zdarzeniem jest zdecydowanie zbyt szerokie nie referuje bowiem do transakcji czy innych zdarzeń z tym samym/tymi samymi podmiotami (bądź ogólnej podmiotami powiązanymi). W przypadku złożonej działalności podmiotów gospodarczych niemalże każda transakcja jest elementem jakiejś większej całości i każdorazowe referowanie i opisywanie innych transakcji (szczególnie z podmiotami niepowiązanymi) wydaje się być niezasadne. Wskazywanie zmian, jakie zaszły w tym zakresie w stosunku do poprzedniego roku podatkowego także zwiększa obowiązki dokumentacyjne. Dotychczas podatnik miał dokumentować (i opisywać ) transakcje mające miejsce w danych okresie (rok podatkowy). Na mocy opiniowanego Rozporządzenia będzie on zobowiązany także do analizy zmian versus rok poprzedni (nawet w sytuacji, gdy w roku poprzednim chociażby z uwagi na wartość transakcji nie był na niego nałożony obowiązek dokumentacyjny). Wszystkie zmiany wynikają z prostego porównania dokumentacji podatkowej za dwa kolejne lata podatkowe i dodatkowe wskazywanie tych różnic przez podatnika wydaje się być niezasadne. 2 pkt 4 Wskazanie przez podatnika wszystkich elementów analizy zgodnie z 2 pkt 4 nie jest możliwe. Należy zwrócić uwagę iż poszczególne litery w ramach tego punktu odnoszą się do różnych metodologii kalkulacji ceny. Obecna konstrukcja przepisu nakłada na podatnika obowiązek uwzględnienia wszystkich elementów analizy co z założenia nie jest możliwe. Przykładowo stosując metodologię marży transakcyjnej netto podatnik nie ma wiedzy odnośnie chociażby do angażowanych przez strony aktywów, w tym dóbr materialnych i niematerialnych niezaliczonych do aktywów, kapitalu ludzkiego itp. Analogicznie stosując metodę porównywalnej ceny niekontrolowanej w wariancie porównania wewnętrznego bezcelowa jest analiza warunków istniejących na porównywalnych rynkach[..] stąd nakładanie na podatnika obowiązku jej wykonania jest niezasadne. 2 pkt 4 lit a) zapis nie jest jasny; w dokumentacji podatkowej zazwyczaj podaje się informację o obu stronach transakcji i to obie strony transakcji podlegają analizie, przy czym wskazuje się, która strona jaką pełni rolę (np. dostawca/odbiorca, usługodawca/usługobiorca, etc.). Jak rozumiemy, intencją Ustawodawcy jest wskazanie strony transakcji, której dane są podstawą do wyceny transakcji w przypadku zastosowania metody jednostronnej (np. metody koszt plus, czy metody ceny odprzedaży). Uważamy jednak, że przepis ten powinien zostać doprecyzowany. 3
2 pkt 4 lit b) tiret drugie Wnosimy o usunięcie tiret drugiego lub jego zmianę. Należy zauważyć, iż przeprowadzenie analizy porównawczej transakcji (innego zdarzenia) powinno dawać podatnikowi swobodę w zakresie danych dowodowych, którymi podmiot posłużył się kalkulując cenę w ramach transakcji z podmiotem powiązanym i obejmować wskazanie funkcji/aktywów/ryzyk przypisanych tym właśnie podmiotom. Realizacja przepisu w obecnym kształcie nie jest dla podatnika wykonalna podatnik nie posiada bowiem tak precyzyjnych danych w zakresie transakcji zewnętrznych (jedynie metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej w wariancie porównania wewnętrznego umożliwia posłużenie się wskazanymi danymi). Obecne brzmienie tego przepisu stanowi swoiste przeniesienie na podatnika czynności realizowanych w ramach metody szacowania dochodu dokonywanej przez organy skarbowe w myśl 8 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 września 2009 roku w sprawie sposobu i trybu określania dochodów osób prawnych w drodze oszacowania i trybu eliminowania podwójnego opodatkowania osób prawnych w przypadku korekty zysków podmiotów powiązanych. Przepis ten dotychczas skierowany był do organów podatkowych. Przeniesienie go w analogicznym kształcie do opiniowanego Rozporządzenia, jako elementu obligatoryjnego niezależnie od zastosowanej metody jest niewłaściwe i niezasadne (przy innych metodach niż PCN np. marży transakcyjnej netto takich danych podatnik nie będzie wstanie przedstawić) i stanowi całkowite przeniesienie ciężaru dowodu z administracji podatkowej na podatnika. 2 pkt 4 lit b) tiret piąte Proponujemy by ten punkt rozszerzyć o stosowaną strategię gospodarczą i/lub inne czynniki, w tym ekonomiczne, w przypadku gdy miały one wpływ na wartość transakcji. W 2 pkt 4 lit. c) projektu Rozporządzenia wskazano, iż w zakresie opisu analizy danych porównawczych, w dokumentacji podatkowej należy wskazać przyczyny zastosowania wieloletnich lub pochodzących z jednego roku danych porównawczych dotyczących sytuacji gospodarczej w branży, w której podatnik prowadzi działalność. Należy mieć na uwadze, że podatnik niekoniecznie zawiera transakcje w branży, w której prowadzi działalność. Zawiera również transakcje w innych branżach, wspomagające działalność podstawową (np. usługi remontowe, usługi sprzątania, usługi IT). W naszej opinii w dokumentacji podatkowej powinien znaleźć się opis przyczyn zastosowania wieloletnich lub pochodzących z jednego roku danych porównawczych zastosowanych w przeprowadzonej analizie danych porównawczych, a nie dotyczących sytuacji gospodarczej branży, w której podatnik prowadzi działalność. Art. 9a ust. 2b pkt 2 o CIT mówi o opisie analizy danych porównawczych podmiotów niezależnych lub danych ustalonych z podmiotem niezależnym, uznanych za porównywalne do warunków ustalonych w transakcjach lub innych zdarzeniach, wykorzystywanych do kalkulacji rozliczeń dotyczących transakcji lub innych zdarzeń. Dane porównawcze dotyczące sytuacji gospodarczej branży, w której podatnik prowadzi działalność mogą nie odpowiadać warunkom konkretnej transakcji czy innego zdarzenia i nie będą miały wpływu na kalkulację dochodu (straty) podatnika. 4
Dokumentacja grupowa (masterfile) 3 pkt 1 W ramach wymogów dot. struktury organizacyjnej podmiotów powiązanych, projekt rozporządzenia obejmuje strukturę zarządczą, co stanowi rozszerzenie w stosunku do wymogów dokumentacyjnych określonych przez OECD, a przez to jest wykroczeniem poza delegację ustawową zawartą w art. 9 a ust. 8 ustawy o CIT. W praktyce nie rozumiemy konieczności podania struktury zarządczej oraz zakresu informacji, który tu może być wymagany. 3 pkt 2 Punkt ten nie referuje do istotnych transakcji stąd wątpliwość czy winny w tym punkcie być umieszczone dane dotyczące wszystkich transakcji (zakładamy że nie) stąd wymagania powinny być doprecyzowane. 3 pkt 2 lit. a) Wymagania przedstawione w tym punkcie są całkowicie nieczytelne. Mamy istotną wątpliwość, jak należy rozumieć: opis przypisania kosztów usług oraz sposobu wyznaczania wynagrodzenia za usługi świadczone między podmiotami powiązanymi w grupie. 3 pkt 2 lit. c) i d) W zakresie litery c i wymogu opisu wynagrodzenia za korzystanie [..] z wartości niematerialnych rozumiemy, iż chodzi o generalne zasady rozliczeń w ramach Grupy czy inne, bardziej precyzyjne dane. Zwracamy uwagę, że wskazywanie w ramach dokumentacji grupowej (dokumentu który zgodnie z założeniem ma być przygotowywany na potrzeby wszystkich spółek z Grupy i im udostępniany) warunków finasowania byłoby zbyt daleko idące dane te stanowią dane wrażliwe stąd nie powinny być udostępniane stronom nie zaangażowanym w daną transakcję/operację. Rozumiemy zatem, iż ramach litery d) wystarczającym jest wskazanie finansowań w ramach Grupy (bez pokazywania ustalonych w ich ramach warunków). 3 pkt 3 lit a) pojęcie nieostre istotne czynniki (dot. też całego rozporządzenia), skala prowadzonej działalności, poziom konkurencji, udział w rynku czy chodzi o wielkość np. przychodów, zakres terytorialny, ujęcie całościowe czy według poszczególnych linii biznesowych etc.? Wskazane byłoby wprowadzenie kategorii wg których byłaby określana skala prowadzonej działalności oraz określenie katalogu istotnych czynników, które mogą wpływać na osiągane zyski. 3 pkt 3 lit b) przepis jest niezrozumiały. Powstają wątpliwości czy w dokumentacji grupowej należy wskazać tylko odbiorców, którzy generują ponad 5% przychodów grupy? Czy też należy wskazać grupy produktów lub usług, które generują ponad 5% przychodów grupy? Podobne wątpliwości dotyczą wskazania dostawców czy konieczne będzie wskazanie listy dostawców, którzy dostarczają produkty lub usługi o wartości przekraczającej 5% przychodów grupy? Ze względu na opisane powyżej wątpliwości koniczne jest doprecyzowanie przepisu. 5
3 pkt 3 lit. c) Dokumentacja grupowa posługuje się pojęciem istotnych transakcji o ile pojęcie to zostało zdefiniowane na potrzeby dokumentacji lokalnej o tyle brak określenia jak pojęcie to definiować na potrzeby dokumentacji grupowej (trudno przyjmować, iż transakcja istotna dla jednego podmiotu jest transakcją istotną z punktu widzenia grupy). 3 pkt 3 lit. e) Czy w tym punkcie dokumentacja powinna odnosić się do wszystkich podmiotów w Grupie (?) zakładamy że nie ale zapis nie jest precyzyjny 3 pkt 3 lit. f) i g) Czy intencją ustawodawcy jest to by w dokumentacji grupowej opisywać zdarzenia istotne z punktu widzenia poszczególnych podmiotów (tak wynika z obecnego brzmienia przepisu) czy z punktu widzenia grupy (można zakładać, iż dokumentacja grupowa powinna mieć bardziej ogólny charakter i referować do transakcji istotnych dla grupy. 3 pkt 4 lit. a) i b) W ramach opisu wartości niematerialnych, uwzględniono konieczność wskazania miejsca i podmiotu zarządzającego pracami badawczo-rozwojowymi oraz właściciela ekonomicznego wartości niematerialnych. W naszej ocenie stanowi to rozszerzenie w stosunku do wymogów dokumentacyjnych określonych przez OECD, a przez to jest wykroczeniem poza delegację ustawową zawartą w art. 9 a ust. 8 ustawy o CIT. 3 pkt 5 Wskazywanie w ramach dokumentacji grupowej (dokumentu który zgodnie z założeniem ma być przygotowywany na potrzeby wszystkich spółek z Grupy i im udostępniany) warunków finasowania na rynkach zewnętrznych byłoby zbyt daleko idące dane te stanowią dane wrażliwe stąd nie powinny być udostępniane stronom nie zaangażowanym w daną transakcję/operację. Wnosimy o usunięcie wymogu opisu warunków, na jakich zostały przyznane istotne kredyty i pożyczki, ponieważ wymogi dokumentacji OECD odnoszą się wyłącznie do ogólnego opisu umów z zakresu finansowania. *** Warszawa, 5 grudnia 2016 r. 6