MIESI CZNIK SAMORZÑDOWY MORAWICA GRUDZIE 2009 NR 12 (207) ISSN 1509-0884

MIESI CZNIK SAMORZÑDOWY MORAWICA GRUDZIE 2009 NR 12 (207) ISSN 1509-0884 BÑDèMY SOBIE YCZLIWI I SERDECZNI. ÂWI TA BO EGO NARODZENIA SÑ ZNAKOMITÑ OKAZJÑ, ABY ZAPOMNIEå O ALACH I URAZACH. Z Ó MY SOBIE YCZENIA, OBDARUJMY SI PREZENTAMI, CIESZMY SI ÂWI TAMI BO EGO NARODZENIA! W TE NAJPI KNIEJSZE ZE WSZYSTKICH ÂWIÑT YCZYMY WAM DRODZY CZYTELNICY, ABY MAGICZNY CZAS BO EGO NARODZENIA UP YNÑ W CIEP EJ, RODZINNEJ ATMOSFERZE I CHOå NA KRÓTKO POZWOLI ZAPOMNIEå O CODZIENNYCH TROSKACH. NA NOWY 2010 ROK PRZYJMIJCIE YCZENIA SZCZ ÂCIA, ZDROWIA, RADOÂCI ORAZ SPE NIENIA NAJSKRYTSZYCH PRAGNIE. yczà Wójt Gminy Morawica, Marian Buras oraz Przewodniczàcy Rady Gminy, Janusz WojtyÊ wraz z Radà Gminy w Morawicy i so tysami

Podsumowanie roku 2009... Najpi kniejsze Êwiàteczne wiersze... 3 6 Morawica wygra a konkurs Gmina Fair Play 2009... 8 Mobilna pracownia komputerowa w Bilczy... Samorzàd bez azbestu... 9 9 Pomoce szkolne dla przedszkolaków... 10 Kwesta na rzecz odnowy zabytkowych nagrobków na cmentarzu w Brzezinach... Ponad milionowa inwestycja ukoƒczona... 11 Konferencja oêwiatowa w gminie Morawica... 12 Obchody Âwi ta Niepodleg oêci w Gminie Morawica... Kapsu a czasu w Bilczy... 14 Delegacja z Województwa ódzkiego w Gminie Morawica... Aktywizacja osób bezrobotnych... 17 Sinusoida Moravii... 18 Czester mistrzem jesieni... 20 Info sportowe... 21 KAROL w gminie Morawica... 22 Moja Gmina w obiektywie... 23 11 13 15 yczenia z okazji Dnia Pracownika Socjalnego 21 listopada jest Dniem Pracownika Socjalnego. Z tej okazji, Pracownikom Socjalnym, których zadaniem jest s u enie pomocà potrzebujàcym, yczymy du o zdrowia, energii i wytrwa oêci w pe nieniu tej jak e trudnej misji, aby mogli w pe ni realizowaç swoje plany yciowe i zawodowe oraz pomyêlnoêci w yciu osobistym i rodzinnym. Wójt Gminy Morawica, Marian Buras oraz Przewodniczàcy Rady Gminy, Janusz WojtyÊ Zakład Gospodarki komunalnej tel. 311-47-95 tel. 311-46-91 lub 93 w. 236 dzwoniç mo na w godz. 7.30-15.30 Oczyszczalnia Âcieków w Brzezinach tel. 311-49-28 czynna ca à dob Informujemy, e w dniu 24.12.2009 r. (tj. Wigilja) Urzàd Gminy w Morawicy b dzie nieczynny. Dy ur telefoniczny Urz du Stanu Cywilnego pod numerem 606-368-879 do godz. 13.00 REDAKCJA NIE ODPOWIADA ZA TREÂå REKLAM I OG OSZE Od wtorku do niedzieli w godz. 10-16. Ekspozycja sta a: wystawa wyrobów garncarskich garncarzy z Cha upek i zaprzyjaênionych miejscowoêci, miejsce pracy garncarza. Bilety: 3 z - osoba doros a i 1,50 z - uczniowie i studenci. Rezerwacji wycieczek mo na dokonaç telefonicznie (041) 311 87 02 (u przewodnika oêrodka). WiadomoÊci Morawickie Miesi cznik Samorzàdowy. Wydawca: Urzàd Gminy w Morawicy. ISSN 1509-0884 Adres redakcji: ul. Kielecka 38, 26-026 Morawica, tel./fax: 311 46 90, e-mail:gmina@morawica,pl; www.morawica.pl Redaktor naczelny: Agnieszka Olech - Moƒska. Stali wspó pracownicy: Teresa Badowska, Jacek Kubicki, Krzysztof Kubicki, Ma gorzata Bielawska, Monika Malicka, Marianna ParlIcka-S owik, Marcin Dziewi cki, Edyta W odarska, Andrzej Radomski. amianie i sk ad: Przemys aw Ga a; Druk: Digital Art Studio Przemys aw Ga a, ul. Miodowa 6/22, 25-553 Kielce 2

Podsumowanie roku 2009 O tym, co uda o si osiàgnàç w mijajàcym 2009 roku, a co jeszcze musi poczekaç na realizacj, o pracy w samorzàdzie, funduszach unijnych i planach inwestycyjnych gminy rozmawiamy z wójtem Gminy Morawica, Marianem Burasem. Co w pierwszej kolejnoêci nale a oby wymieniç jako najwi ksze i najwa niejsze osiàgni cie w mijajàcym 2009 roku? Wójt Marian Buras: Mo na powiedzieç, e najwi kszym osiàgni ciem mijajàcego roku jest generalnie wielkoêç nak adów inwestycyjnych, które si gajà prawie 30 milionów z otych i sà jak do tej pory rekordowymi nak adami w historii naszej gminy. Wymieni chocia by te najwa niejsze inwestycje, takie jak: budowa dróg gminnych 10 mln z, kanalizacja wodno-êciekowa - ponad 10 milionów z ; budowa zbiornika wodnego na rzece Morawka - wartoêç 5 milionów z, budowa sieci kanalizacyjnych w miejscowoêciach: Brudzów, Zaborze, Kuby M yny, a tak e rozpoczynajàca si niebawem budowa kanalizacji w Lisowie i cz Êciowo w Brzezinach, Piasecznej Górce, Bieleckich M ynach i Bilczy - àczna wartoêç tych inwestycji si ga blisko 10 milionów z ; rozpocz ta budowa pe nowymiarowej hali sportowej w Bilczy za kwot ponad 10 milionów z ; budowa chodników przy drogach powiatowych w stu procentach finansowana ze Êrodków gminnych, czy rozbudowa Êwietlicy w Woli Morawickiej. To sà ogromne inwestycje, które zmieniajà naszà gmin i ten rok w aênie tym si charakteryzuje. D ugo czekaliêmy na fundusze unijne, stàd cz Êciowo realizacje tych inwestycji przesun y si w czasie. Najwa niejsze, e ju zosta y rozpocz te, a niektóre tak e ju zakoƒczone. A budowa Centrum Samorzàdowego w Morawicy dojdzie do skutku? M.B.: Budowa Centrum dojdzie do skutku, chocia istotnie rozpocz cie nieco si przed u a. Powodem jest lokalizacja w sàsiedztwie zabytkowego parku co wymaga dodatkowych uzgodnieƒ. MyÊl, e ju wkrótce uzyskamy w koƒcu pozwolenie na budow, a kiedy tylko je otrzymamy natychmiast zostanie og oszony przetarg. Jestem przekonany, e ta inwestycja zostanie rozpocz ta w 2010 roku. Mówi si, e bud et na przysz y rok i nast pne lata jest bardzo ambitny. Czy to prawda, e w 2010 roku przed gminà stojà jeszcze wi ksze wyzwania ni dotychczas? M.B.: Faktycznie z jednej strony bud et jest ambitny, ale trzeba te powiedzieç, e z drugiej strony b dzie to równie bardzo trudny rok dla naszych finansów, bo te nak ady b dà du e. Wszystko to zale y te od tego, czy zostanie zakwalifikowany nasz najwi kszy projekt, tj. budowa sieci kanalizacyjnej w po udniowej cz Êci gminy. W tej chwili projekt oceniany jest w Warszawie i wszystko wskazuje na to, e powinien zostaç oceniony pozytywnie. wartoêç kosztorysowa inwestycji wynosi oko o 40 milionów z otych. MyÊl, e po przetargach oczywiêcie b dzie taniej. Inwestycja mo e byç dofinansowana nawet w wysokoêci 85%. Lata ci kiej pracy sà przed gminà, nie tylko przed zespo em pracowników oraz Radà Gminy. Niemniej jednak sà to inwestycje kluczowe i dopiero po ich realizacji b dziemy mogli nieco odetchnàç. Ogrom pracy czeka gmin, ale tak e wiele ju zosta o wykonane. Przy realizacji tak du ych in- westycji cz sto przytrafiajà si ró nego rodzaju potkni cia. Czy w Morawicy te si one zdarzajà? M.B.: Zdarzajà si, jak chocia by przesuni cie terminu budowy Centrum Samorzàdowego w Morawicy. Opóênia nam si równie rozpocz cie prac zwiàzanych z uzbrojeniem terenów przemys owych, mam na myêli tereny w Specjalnej Strefie Ekonomicznej (SSE) w Bilczy i D bskiej Woli oraz grunty w Woli Morawickiej. Przyczyny tego sà ró ne. Na pewno z jednej strony jest to spowodowane du à iloêcià pracy, jakà urz dnicy muszà wykonaç, a z drugiej bardzo skomplikowanymi procedurami przy pozyskiwaniu funduszy unijnych. Aby otrzymaç te pieniàdze trzeba przejêç naprawd karko omnà i trudnà biurokratycznie drog. Stàd wynikajà pewne potkni cia. Niemniej jednak ja oceniam te sprawy jedynie jako przesuniecie w czasie, bo wszystkie te inwestycje w ostatecznym efekcie zostanà zrealizowane. Chcia bym nadmieniç, e og oszony zosta ju przetarg na budow wodociàgu zasilajàcego pó nocnà cz Êç naszej gminy wraz z terenami przemys owymi w Bilczy. Inwestycja ta ma jednak priorytetowe znaczenie dla wi kszoêci mieszkaƒców gminy Morawica, poniewa wybudowane zostanie dodatkowe uj cie wody w Brzezinach wraz z nowà studnià. Po àczone b dà tak e dwie dotychczas odr bne sieci wodociàgowe w pó nocnej i po udniowej cz Êci gminy, co da pewnoêç zasilania z ró nych êróde. Przez ostatnie lata wiele tutaj zrobiono, a Morawica stawiana jest jako przyk ad w ca ym kraju, co bez wàtpienia napawa dumà. W czym tkwi tajemnica sukcesu tej gminy, która przecie jeszcze nie tak dawno s yn a jedynie ze szpitala psychiatrycznego? M.B.: MyÊl, e w naszej gminie panuje pe na mobilizacja. Zarówno doêwiadczeni pracownicy Urz du doskonale przygotowani do wyzwaƒ szczególnie w pozyskiwaniu funduszy unijnych, jak i sprawnie pracujàca rada gminy oraz so tysi, a tak e mieszkaƒcy stanowià zgrany zespó ludzi. Poza tym, dopracowaliêmy si wielu organizacji pozarzàdowych, które równie pozyskujà dla naszej gminy Êrodki unijne. Wszystko to przek ada si na sukces naszej gminy. Chcia bym podkreêliç, e najwa niejsi w tym wszystkim sà ludzie. Wydaje mi si, e te wszystkie lata budowania spo eczeƒstwa obywatelskiego teraz przynoszà efekty. Gmina Morawica cz sto jest liderem pozyskiwania Êrodków w ró nych sektorach. Mo na powiedzieç, e przecieramy szlaki innym gminom, które ch tnie przyje d ajà tutaj uczyç si samorzàdnoêci. Jak to 3

si dzieje, e jesteêmy tak dobrze przygotowani do pozyskiwania Êrodków unijnych? M.B.: Trzeba podkreêliç, e sporo pieni dzy zewn trznych trafia do stra y po arnych oraz stowarzyszeƒ dzia ajàcych na terenie naszej gminy, ale bez wàtpienia jest to przede wszystkim zas uga urz dników gminy. Mamy bardzo dobry i pr nie dzia ajàcy referat promocji, który m.in. dzi ki pozyskanym Êrodkom unijnym zajmuje si pomocà dla przedsi biorców, czy prowadzeniem punktów przedszkolnych dzi ki tej wspania ej inicjatywie wszystkie dzieci z naszej gminy majà mo liwoêç ucz szczania do przedszkola. Wiele z tych pomys ów by o z inicjatywy moich pracowników, tak e dla nich nale à si ogromne s owa uznania. To dzi ki ich zaanga owaniu i mobilizacji mo emy realizowaç te zadania jako jedna z pierwszych gmin. By czas, e do gminy Morawica Êciàga o wielu inwestorów, czego efekty widaç go ym okiem, bo na naszym terenie powsta o mnóstwo firm. Czy kryzys nie spowolni w ostatnim czasie rozwoju przedsi biorstw i jaka jest szansa, e nadal b dà powstawaç nowe, a Specjalna Strefa Ekonomiczna zostanie poszerzona? M.B.: Niestety kryzys faktycznie spowolni pojawianie si nowych inwestorów na naszym terenie i ten proces troch zosta zahamowany, aczkolwiek wszystkie inicjatywy, jakie zosta y podj te ju wczeêniej sà stopniowo realizowane - inwestorzy projektujà a niektórzy ju rozpocz li budowy. Natomiast da si wyraênie odczuç skutki kryzysu, je eli chodzi o nowe firmy, nowych inwestorów. MyÊl, e taki stan rzeczy potrwa jeszcze kilka lat, a wszystko zale y od tego, jaka b dzie koniunktura gospodarcza na Êwiecie. Je eli chodzi o SSE, to w tej chwili mamy jeszcze oko o 55 hektarów gruntów i na razie nie przewidujemy poszerzenia tej strefy. Póki co, musimy wykorzystaç te grunty, które posiadamy. W takim razie, co dalej z tak d ugo wyczekiwanym przez ca y region Êwi tokrzyski lotniskiem w Obicach? Czy w zwiàzku z kryzysem jego budowa równie si oddali? M.B.: Budowa lotniska nie jest sprawà atwà. Ostatnie informacje, jakie otrzymujemy dotyczà niwelacji terenu. Trzeba wydobyç i przesunàç miliony metrów szeêciennych ziemi i kamienia. Wed ug mnie proces powstawania lotniska nie b dzie taki szybki i chyba nikt tego dzisiaj nie potrafi dok adnie okreêliç. Wed ug Prezydenta Kielc Wojciecha Lubawskiego lotnisko powstanie w 2014 roku. Jest to jego opinia i nie chcia bym si do niej ustosunkowywaç. Na pewno ten proces b dzie trwa d ugo. Zanim powstanie lotnisko dobrze by by o zrobiç najpierw porzàdne drogi, jak chocia by tak d ugo wyczekiwanà przez mieszkaƒców drog krajowà nr 73. Na jakim obecnie etapie jest jej realizacja? M.B.: Je eli chodzi o drog krajowà nr 73, to w tej chwili opracowywana jest dokumentacja. Ca y ten proces przebiega zgodnie z planem. MyÊl, e pozwolenie na budow powinno zostaç wydane w po owie 2010 roku. Teraz najwa niejszà rzeczà jest, aby w bud ecie paƒstwa zosta y zabezpieczone Êrodki finansowe na realizacj tego zadania. Jest to kwota rz du oko o 200 milionów z otych. Moje osobiste starania, starania rady gminy i wielu osób zaanga owanych w budow tej drogi nadal b dà sz y w kierunku monitowania tej sprawy, naciskania i przypominania si u parlamentarzystów, aby te pieniàdze znalaz y si ju w bud ecie paƒstwa na 2010 rok. Mamy wielkà nadziej, e po opracowaniu dokumentacji realizacja tej inwestycji ruszy jak najszybciej. Brak tej drogi nie tylko hamuje rozwój naszej gminy, ale przede wszystkim stwarza ogromnà ucià liwoêç dla mieszkaƒców. Nadal b d dok ada w miar swoich mo liwoêci wszelkich staraƒ, aby ta droga zosta a w koƒcu wykonana. Z roku na rok podnosi si standard ycia mieszkaƒców Morawicy. Do wszystkiego ta gmina dochodzi a przez d ugie lata ma ymi, ale zdecydowanymi krokami. Dobry wójt powinien byç dobrym menad erem, który potrafi przewidzieç kolejne etapy rozwoju. Pan je przewidzia czy mo e sukcesy tej gminy by y cz Êciowo szcz Êliwymi przypadkami? M.B.: Na pewno wszystkich etapów przewidzieç si nie da i cz sto przypadek, zbieg okolicznoêci, czy pojawienie si nowych mo liwoêci, o których wczeêniej nie mieliêmy poj cia, decydujà o sukcesie. Niemniej jednak kierunek g ówny musi byç wytyczony wczeêniej, w naszym przypadku by to zrównowa ony rozwój gminy, czyli taki, w którym jest miejsce na budownictwo mieszkaniowe, ale równie na us ugi, przemys, komercj, rozrywk, sport, baz oêwiatowà, edukacj, czy dobrà s u b zdrowia. Gmina musi rozwijaç si w sposób zrównowa ony tak, aby poszczególne priorytety nie zosta y zachwiane. My od samego poczàtku dà yliêmy do zrównowa onego rozwoju gminy i tego b dziemy si trzymaç. Na pewno nie b dziemy nadmiernie urbanizowaç naszej gminy, bo chcielibyêmy, aby ludzie mieszkajàcy tutaj mieli jak najlepsze warunki do ycia. Przyje d ajàcy do nas samorzàdowcy zawsze podkreêlajà, e je d àc po naszej gminie odnoszà wra enie, ze ludziom yje si tutaj dobrze. I o to w aênie nam chodzi o. A na co g ównie stawia si w tej gminie? Na co Pan, jako jeden z najlepszych rzàdzàcych wójtów w tym kraju, postawi od samego poczàtku? M.B.: Na samym poczàtku by to rozwój budownictwa mieszkaniowego. Wydaje mi si, e w tej kwestii mieliêmy troch szcz Êcia, ale te i wyczucia, e w odpowiednim czasie postawiliêmy w aênie na to w pierwszej kolejnoêci. Koniunktura w budownictwie zacz a si u nas w po owie lat 90-tych. Wtedy wesz a tak zwana du a ulga budowlana i mnóstwo ludzi poszukiwa o dzia ek chcàc si budowaç. PostanowiliÊmy stworzyç tym ludziom dobre warunki do osiedlenia si w aênie tutaj. OczywiÊcie trzeba by o zrobiç ca à infrastruktur, uzbroiç te dzia ki itd., ale dzisiaj z perspektywy oceniam, e to by dobry kierunek. Póêniej wprowadzono tzw. odpisy od PIT, które w tej chwili sà naszym najwa niejszym dochodem w bud ecie, a przecie, kiedy rozpoczynaliêmy budownictwo mieszkaniowe tego jeszcze nie by o. Nie da o si wtedy tego przewidzieç i trzeba przyznaç, e troch szcz Êcie akurat w tym przypadku nam sprzyja o. Dobrà reklam w swoim czasie zrobi o nam na przyk ad Echo Investment, które zlokalizowa o w aênie w Bilczy jedno z pierwszych luksusowych osiedli w kraju. Rozg os, jaki dzi ki temu stworzy si wokó tej inwestycji nie kosztowa nas nic, za to przyniós zainteresowanie ludzi kupnem dzia ek na terenie naszej gminy. Ch tnych przybywa o, liczba mieszkaƒców ros a, a my w nast pnej kolejnoêci zacz liêmy powoli zastanawiaç si nad stworzeniem dogodnych warunków do rozbudowy gospodarki. Stàd wydzielenie terenów przemys owych w sposób taki, aby nie kolidowa y one z budownictwem mieszkaniowymi i zorganizowanie SSE. To by y dwa g ówne kierunki rozwoju. OczywiÊcie ca y czas dbaliêmy o edukacj. UporzàdkowaliÊmy sieç szkó, a te, które generowa y najwi ksze koszty przekazaliêmy w r ce stowarzyszeƒ, które mogà pozyskiwaç na ich utrzy- 4

manie pieniàdze z zewnàtrz. OczywiÊcie wyremontowaliêmy budynki szkolne i rozpocz liêmy tworzenie bazy sportowej. W naszej gminie k adziemy du y nacisk na sport. Uwa am, e po pierwsze wychowanie m odzie y poprzez sport jest dobrym sposobem na to, aby tà m odzie chroniç przed zagro eniami, jakie na nià czyhajà we wspó czesnym Êwiecie, a po drugie sport dobrze wp ywa równie na samopoczucie doros ych. Stàd Gminna Liga Pi ki No nej, kryta p ywalnia, stadion, korty tenisowe, boiska o sztucznej nawierzchni. Ciesz si, e uda o nam si stworzyç tak dobre warunki do uprawiania sportu. DojÊcie do takiego punktu, w jakim gmina jest w tej chwili raczej nie by o proste i pewnie wymaga o wielu poêwi ceƒ. Czy Pan du o poêwi ci w swoim yciu, eby ta gmina wyglàda a tak jak wyglàda? M.B.: Patrzàc przez pryzmat tego, e ju dziewi tnasty rok jestem wójtem to na pewno du o poêwi ci em czasu. Pomys y na gmin przychodzà o ró nych porach dnia i nie zawsze jest to w godzinach pracy, czasem rano, czasem wieczorem. Je eli pe ni si funkcj wójta, to yje si tym wszystkim, co si dzieje w gminie i trzeba du à cz Êç swojego ycia, równie cz Êç prywatnà i rodzinnà, poêwi caç pracy. Taka to jest w aênie ta funkcja wójta. Ka dy, kto decyduje si na takà prac musi sobie zdawaç spraw z tego, e wiele rozwiàzaƒ cz sto jest wynikiem d ugich przemyêleƒ i deliberacji wewn trznych. Trzeba te mieç wizj gminy, eby wiedzieç, dokàd si zmierza. Gdyby móg si Pan cofnàç wstecz o te kilkanaêcie lat, kiedy zaczyna Pan prac w samorzàdzie, poszed by Pan tà samà drogà? M.B.: Powiem tak, gdybym wiedzia, e przez tyle lat b d mia dosyç du e poparcie spo eczeƒstwa, to pewnie bym poszed tà samà drogà. Nie ukrywam jednak, e ta praca niesie ze sobà du o stresu oraz prze yç, oczywiêcie równie tych wspania ych, gdzie pojawiajà si sukcesy, ale tak e tych gorzkich, z pora kami. To wszystko powoduje, e jest to trudna praca. Z perspektywy naszej gminy i tego, co osiàgn liêmy, mo na powiedzieç, e dobrze si sta o, e akurat ja by em w tym czasie wójtem. Prawda jest jednak taka, e bycie wójtem to przede wszystkim poêwi cenie si dla jakiejê idei. Jednak to kilkunastoletnie poêwi cenie, wszystkie te dzia ania, sukcesy i osiàgni cia znalaz y swoje odzwierciedlenie w kolejnych nagrodach i wyró nieniach, jakie gmina otrzyma a w tym roku. Jest poczucie satysfakcji z tak wielu dokonaƒ? M.B.: Jest ogromna satysfakcja i dla gminy i dla mnie osobiêcie jako cz owieka, e b dàc wójtem mia em szans uczestniczyç w wielu wa nych wydarzeniach zarówno w Polsce, jak i za granicà. MyÊl, e inna praca takiej mo liwoêci by mi nie da a. Na pewno jest to wspania e prze ycie, widzàc tà zmieniajàcà si gmin, nowe inwestycje, budowle, czy rozwiàzania chocia by w oêwiacie i s u bie zdrowia. To wszystko naprawd cieszy i cieszy równie fakt, e jest si wspó twórcà tych wszystkich zmian, tego wszystkiego, co si dzieje. To jest fantastyczna sprawa, aczkolwiek nie pozbawiona ogromnego stresu i ci kiej pracy. Wspomnia Pan o kontaktach zagranicznych, które zmieni y ju swój charakter. Wyraênie daje si zauwa yç, e z roli ucznia powoli wchodzimy w rol nauczyciela? M.B.: Z roli ucznia na pewno zamieniliêmy si w partnera, je eli chodzi o gminy ze Stanów Zjednoczonych, czy Niemiec. Natomiast jesteêmy gminà, która w ró ny sposób pomaga gminie Ba aniwka na Ukrainie. Jest to dobra i potrzebna wspó praca, dzi ki której odkrywamy, e na ca ym Êwiecie sà podobne problemy, stajemy si dzi ki temu w pewien sposób sobie bli si. Mo emy wymieniaç swoje doêwiadczenia i poglàdy. MyÊl, e samorzàdowcy na ca ym Êwiecie stanowià jednà wielkà rodzin. Sà to ludzie, dla których najwy szym dobrem jest dobro lokalne, dobro mieszkaƒców ich ma ych ojczyzn. Czego chcia by Pan yczyç w nadchodzàcym roku mieszkaƒcom Gminy Morawica? M.B.: Przede wszystkim ycz wszystkim naszym mieszkaƒcom zdrowia, bo ono jest najcenniejsze. Spe nienia planów oraz marzeƒ, które ma ka dy cz owiek. Aby nadchodzàcy 2010 rok by rokiem, w którym b dziemy mieli w sobie wi cej optymizmu i radoêci, b dziemy patrzeç z wi kszà nadziejà na przysz oêç. ycz równie niewyczerpalnej energii do dalszego dzia ania. Dzi kuj za rozmow Agnieszka Olech INFORMACJA do mieszkaƒców Brzezin Firma CZYSTOPOL z siedzibà w Ch cinach ul. Kielecka 18, 26-060 Ch ciny, odbierajàca odpady na terenie gminy informuje mieszkaƒców Brzezin, e miesi czny koszt odbioru odpadów wynosi 10, z. Ewentualnych ch tnych do podpisania umowy z firmà CZYSTOPOL prosimy o kontakt z so tysem Brzezin Grzegorzem Burasem pod nr tel. 041 311 95 29 lub 691 838 289 OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE Zdrowych Weso ych Âwiàt Bo ego Narodzenia Szcz Êliwego Nowego Roku dla Wójta Gminy Morawica Mariana Burasa, pracowników Urz du Gminy, Radnych oraz mieszkaƒców Morawicy yczy so tys wsi Morawica Jerzy Marcjan. 5

ArtyÊci z terenu Gminy Morawica wierszem o Êwi tach Bo ego Narodzenia Najpi kniejsze Êwiàteczne wiersze Zbli ajà si Êwi ta Bo ego Narodzenia - najwspanialsze Êwi ta w roku, najbardziej magiczne i najbardziej rodzinne. Ju za kilka dni zasiàdziemy do wieczerzy wigilijnej, b dziemy sobie sk adaç yczenia, Êpiewaç kol dy i wypatrywaç pod choinkà prezentów. Na Êwiàtecznym stole ju tradycyjnie pojawi si co najmniej 12 potraw. O niezapomnianej i niezwyk ej magii Êwiàtecznych dni mo emy przeczytaç w wierszach naszych rodzimych artystów. Gipsowy jezusek Mój kruchy Jezusek gipsowy cichutki, pokorny, maleƒki nie p acze, nie kwili, nie wo a bez reszty si zmieêci do r ki Mój kruchy Jezusek gipsowy nie àda ode mnie niczego i choç go codziennie biczuj to skargi, ni s owa jednego Mój kruchy Jezusek gipsowy co roku w stajence k adziony ze wszystkim niezmiernie wygodny bo dla serc gipsowych zrobiony A mo e dziê stanà si cuda i serca skostnia e o yjà S owu, co cia em si sta o z mi oêcià, z radoêcià zabijà. Dorota Mostowiec OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE Kol da Zrobi o si jaêniutko Dziwna gwiazda niziutko OÊwietli a stajeneczk A w niej Êlicznà Panieneczk Która syna powi a Po o y a go na sianie Chust da a za ubranie óbek za kolebk by AbyÊ Jezu tylko y BoÊ Ty z Nieba Król Pastuszkowie i zwierzyna Odczuli, e ta Dziecina Z Nieba pochodzi - od Boga Wszystkich ogarn a trwoga Na kolana upad Êwiat Choç Rodzice biedni byli Królowie im ho d z o yli Z daleka przyszli z ochotà Mir, kadzid o i z oto Odkupicielowi daç Dwa tysiàce lat min o Z prawdy nic nie zagin o Magiczna gwiazda dobroci ChrzeÊcijanom dusz z oci Do Boga wskazuje trakt Daniela Kowalska Wieczór wigilijny Zwinnie zaplatam warkocze W równiutki, pszeniczny k os Do okna szybko doskocz Do szyby przylepiam nos Czekam a serce ko acze Oczyma po szybie wodz Czy pierwszà gwiazdk zobacz Ju jest! Szcz Êliwa odchodz Mamie nowin zanosz Jod oêwietlam Êwieczkami Misy do sto u roznosz Dzielimy si op atkami Mój Ojciec yczenia sk ada Wzrok b yszczy, weso a, mina Do sto u rodzina siada Wigilia si rozpoczyna Daniela Kowalska Wigiliny wieczór W grudniowy wieczór nasta czas wigilii Najm odsi domownicy gwiazdk wypatrzyli Zapach potraw unosi si wsz dzie Za chwil suta kolacja b dzie Przy Êwiecach z ogniem betlejemskim G os dr y w modlitwach za zmar ych szeptanych Op atkiem amià si wszyscy Dr àcym r kami Choç yczenia p ynà z ust jak lawina Jedno wêród nich jest najwa niejsze By za rok w ten wigilijny wieczór Znów spotka a si ca a rodzina Zofia Soboƒ Zdrowych i spokojnych Âwiàt oraz obfitych ask Bo ych w 2010 roku od nowonarodzonego dzieciàtka dla cz onków Towarzystwa Przyjació Ziemi Morawickiej i wszystkich czytelników WiadomoÊci Morawickich sk ada Zarzàd Towarzystwa Przyjació Ziemi Morawickiej. 6

OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE GRUDZIE NR 12/2009 (207) WIADOMOÂCI MORAWICKIE W oczekiwaniu na zbli ajàce si Âwi ta Bo ego Narodzenia i Nowy 2010 Rok pe ni nadziei spoglàdamy w przysz oêç sk adajàc Êwiàteczne yczenia wszystkim mieszkaƒcom gminy Morawica a w szczególnoêci mieszkaƒcom Bilczy, Kubów M ynów i Dymin Granic: zdrowia, pogody ducha, spe nienia wszystkich marzeƒ, Âwiàt spokojnych, zdrowych i radosnych oraz zawodowej satysfakcji i wielu sukcesów. yczenia sk adajà: Radny Powiatowy Lucjan Pietrzczyk oraz Radni Gminy Morawica: Waldemar Wójcik, Zygmunt Domaga a i Bogus aw Stokowiec. Spokojnych, zdrowych, radosnych Âwiàt Bo ego Narodzenia sp dzonych w serdecznym gronie rodzinnym oraz wszelkiej pomyêlnoêci w yciu osobistym oraz sukcesów w pracy zawodowej w nadchodzàcym Nowym 2010 Roku mieszkaƒcom D bskiej Woli, Chmielowic, Kawczyna i Zbrzy yczy radny Piotr Dudek. 7

Morawica wygra a konkurs Gmina Fair Play 2009 Wielkim sukcesem naszej gminy zakoƒczy si konkurs Gmina Fair Play 2009. Morawica okaza a si bezkonkurencyjna i zwyci y a w debiutujàcej kategorii gminy podmiejskie. W tegorocznej edycji do rywalizacji stan o 155 samorzàdów z ca ej Polski. SpoÊród tego grona komisja konkursowa wy oni a 9 zwyci zców zdobywców nagród g ównych, wêród nich gmin Morawica. Organizatorem Konkursu Gmina Fair Play - Certyfikowana Lokalizacja Inwestycji jest Instytut Badaƒ nad Demokracjà i Przedsi biorstwem Prywatnym przy wspó pracy z Krajowà Izbà Gospodarczà. Aby uzyskaç certyfikat gminy muszà poddaç si trójstopniowej ocenie. Na pierwszym etapie analizie poddawane sà ankiety, dotyczàce ró nych pól dzia alnoêci samorzàdów, ze szczególnym uwzgl dnieniem wspó pracy z przedsi biorcami. Drugi etap to ankietyzacja inwestorów, zarówno tych gospodarczych, jak równie mieszkaniowych z terenu danej gminy. Wreszcie na koniec przedstawiciele organizatora odwiedzajà badane samorzàdy, aby naocznie przekonaç si czy spe niajà one wszystkie warunki przyznania tytu u i certyfikatu Gmina Fair Play. Tegoroczna edycja konkursu jest ju ósmà z kolei a dla gminy Morawica tegoroczny certyfikat jest ju piàtym z rz du. W przesz oêci Morawica dwukrotnie by a honorowana wyró nieniem, ale tegoroczna nagroda g ówna - statuetka - jest ewenementem w historii udzia ów gminy w konkursie. Do tego nale y dodaç tak e Z otà Statuetk, jakà Morawica otrzyma a za zdobycie 5 certyfikatów w latach 2005-2009. Podsumowanie konkursu mia o miejsce na uroczystej gali w Pa acu Kultury i Nauki w Warszawie. Po raz pierwszy w historii jednoczeênie nagradzano laureatów konkursów Gmina Fair Play i Przedsi biorstwo Fair Play. UroczystoÊç uêwietni koncert zespo u Skaldowie oraz Agnieszki W odarczyk. Na scenie Sali Kongresowej nagrody dla gminy Morawica odbiera wójt Marian Buras. W tym roku nagrodzono osiem samorzàdów z województwa Êwi tokrzyskiego. Sà to oprócz Morawicy tak e gminy Sitkówka-Nowiny, Strawczyn, Bodzechów, Z ota, Iwaniska a ponadto Miasto i Gmina Staszów oraz Miasto Sandomierz. Dodatkowo Sitkówka-Nowiny i Strawczyn, dla których by y to ju piàte certyfikaty, otrzyma y Z ote Statuetki. 8 Jednà z najwa niejszych korzyêci wynikajàcych z udzia u w konkursie Gmina Fair Play jest szeroka promocja i mo liwoêç zaprezentowania dokonaƒ gmin oraz ich planów na szerszym forum publicznym. Jak podkreêlajà laureaci, tytu i certyfikat Gmina Fair Play jest dla Wójt Marian Buras tu po odebraniu nagrody fot. Arch. OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE OG OSZENIE P ATNE samorzàdów mobilizacjà do sta ego utrzymywania najwy szego poziomu jakoêci us ug oferowanych inwestorom. Dzi ki udzia owi w konkursie, na podstawie badania losowo wybranych inwestorów (przedsi biorców, którzy na terenie gminy zrealizowali bàdê realizujà inwestycje), gminy majà mo liwoêç zapoznania si z ich ocenà, a dzi ki temu mogà wprowadziç niezb dne zmiany w procedurach i organizacji obs ugi inwestorów na podstawie tzw. analizy benchmarkingowej, czyli poznaniu w asnej pozycji w stosunku do innych gmin. To w aênie raport benchmarkingowy wskazuje jak usprawniç obs ug inwestorów i jak stworzyç jeszcze lepsze warunki do inwestowania w gminie. Redakcja

Mobilna pracownia komputerowa w Bilczy Rozwój nowych technologii dotar równie do edukacji, umo liwiajàc nauczycielom prac w ramach nowych interaktywnych metod kszta cenia. Dotychczas podstawowymi narz dziami, w jakie wyposa ono nauczyciela by a kreda, gàbka, zielona tablica, papierowy dziennik, wiszàce na Êcianie plansze i rozwijane mapy. Wychodzàc naprzeciw nowym mo liwoêciom, nauczyciele Zespo u Szkó w Bilczy napisali projekt na mobilnà pracowni multimedialnà w ramach Âwi tokrzyskiego Programu Wspierania Rozwoju Edukacji na Obszarach Wiejskich. 18 wrzeênia, podczas uroczystego Êlubowania klas pierwszych, najwi kszà niespodziankà dla uczniów by y laptopy, które dla szko y wr czy Marek Gos, cz onek Zarzàdu Województwa Âwi tokrzyskiego. Lekkie i kompaktowe, idealne dla dzieci, uwzgl dniajà wielkoêç d oni. Wzmocniona konstrukcja odporna na upadki, wodoodporna klawiatura i kolorowa obudowa wraz z ràczkà do przenoszenia, to atuty najnowszej generacji sprz tu. Ta gotowa do przetransportowania do dowolnej klasy, kompletna pracownia ju dzia a i w wygodny sposób przenosi innowacyjne cyfrowe narz dzia bezpoêrednio do miejsca, w którym odbywa si nauka. Mobilna pracownia jest oszcz dnym sposobem udost pniania technologii w klasach. atwa w u yciu, zapewnia uczniom pot ne mo liwoêci, które poprawià ich osiàgni cia i pozwolà na opanowanie umiej tnoêci na miar XXI wieku. Nowoczesne laptopy sà w àczone do istniejàcej w szkole sieci bezprzewodowej, majà dost p do Internetu w ka dej klasopracowni. Zestaw komputerów umieszczony jest w mobilnej szafie, która idealnie nadaje si do przechowywania, chronienia i przewo enia 14 notebooków. Ka dy komputer jest bezpiecznie umieszczony w indywidualnej przegródce z ele- Mobilna pracownia komputerowa w Bilczy cieszy si ogromnym zainteresowaniem wêród najmłodszych fot. Arch. Samorzàd bez azbestu mentami mocujàcymi, które umo liwiajà atwà zmian konfiguracji. Pozwala to na rozwo enie zestawów po klasopracowniach w ca ej szkole. Zamontowane programy umo liwiajà nauczycielowi wspomaganie procesu nauczania, bezpoêredni wglàd i zarzàdzanie komputerami uczniowskimi. Nauczyciel przygotowuje testy, które mo e rozes aç uczniom w trakcie lekcji lub wczeêniej przygotowane zestawy testów, których u ywa w dowolnej chwili. Modu oceniania i przeprowadzania quizów uatrakcyjnia zaj cia. Dzi ki wbudowanej kamerze internetowej i mikrofonowi umieszczonemu we wszystkich komputerach mo na przeprowadziç konferencj z dowolnym uczniem. Na ka dym laptopie jest funkcja podniesienia r ki (odpowiedni przycisk w programie), wi c nauczyciel natychmiast widzi, który uczeƒ potrzebuje pomocy. W czasie lekcji prowadzàcy zaj cia mo e udost pniç i zaprezentowaç wszystkim efekt pracy wybranego dziecka. Wszyscy uczniowie Zespo u Szkó w Bilczy sà dumni z mobilnej pracowni multimedialnej. To wspania y pomys na efektywne zintegrowanie technologii mobilnej pracowni z programem nauczania. Anna Muszyƒska 10 listopada br. w przed dzieƒ Âwi ta Niepodleg oêci Wójt Gminy Morawica odebra z ràk by ego Ministra Ârodowiska prof. Jana Szyszko nominacj w XI Edycji Narodowego Konkursu Ekologicznego Przyjaêni Ârodowisku w kategorii Samorzàd bez azbestu. Do udzia u w XI. Edycji Narodowego Konkursu Ekologicznego Przyjaêni Ârodowisku zg osi o si ponad 300 podmiotów. Zgodnie z regulaminem Narodowy Konkurs Ekologiczny odbywa si dwu etapowo. 1 paêdziernika Narodowa Rada Ekologiczna na posiedzeniu w OÊrodku Edukacji Ekologicznej w Halinie dokona a oceny nades anych wniosków na konkurs. Jak powiedzia Sekretarz Narodowej Rady Ekologicznej Senator RP Micha Wojtczak, ocena nie by a atwa, bo z roku na rok nadsy ane wnioski sà co raz lepsze i zawierajà cz stokroç opisy zrealizowanych inwestycji w wielu dziedzinach. Stàd ocena musi byç dokonywana przy wsparciu specjalistów inspekcji ochrony Êrodowiska i Êrodowisk naukowych. Do drugiego etapu zosta o dopuszczonych àcznie 65 podmiotów w pi ciu kategoriach konkursowych: Samorzàd Przyjazny Ârodowisku, Przedsi biorstwo Przyjazne Ârodowisku, Promotor Ekologii, Samorzàd Wolny od Azbestu i w Europejskiej Na- grodzie Ekologicznej. WÊród szcz Êliwców znalaz y si trzy Gminy ze Êwi tokrzyskiego: Piekoszów - w kategorii Gmina przyjazna Êrodowisku oraz Morawica i Sitkówka-Nowiny w kategorii Samorzàd bez Azbestu. Przed nami drugi etap konkursu - wizytacja Gminy przez audytorów Narodowej Rady Ekologicznej i inspektorów ochrony Êrodowiska. Przypomnijmy, od 2007 r. z terenu Gminy usuni to 376,49 t azbestu, z czego w poszczególnych latach: - w 2007 r. - 57,33 t z 45 nieruchomoêci - w 2008 r. - 172,636 t z 77 nieruchomoêci - w 2009 r. - 146,52 t z 75 nieruchomoêci Tak du a iloêç Êwiadczy o wysokiej ÊwiadomoÊci naszych mieszkaƒców o zagro eniach dla ycia i zdrowia cz owieka wynikajàcych z istnienia azbestu. Redakcja 9