2018-1-SK01-KA203-046318 O2 Metodyczny i techniczny przewodnik krok-po-kroku dotyczący wdrażania innowacji w programie studiów medycznych i w naukach pokrewnych Podsumowanie Autorzy: projekt BCIME Disclaimer: "The European Commission support for the production of this publication does not constitute an endorsement of the contents which reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsi ble for any use which may be made of the information contained therein."
Wprowadzenie Celem niniejszego raportu z efektów prac projektu (IO2) jest utworzenie zbioru wskazówek i opisu najlepszych praktyk dotyczących udoskonalenia informatycznej platformy zarządzania programem studiów medycznych, jak również optymalizacji procesu mapowania i wprowadzania zmian w programie nauczania. Celem naszych działań było wykorzystanie pierwszego raportu efektów prac projektu BCIME (IO1), który w połączeniu z doświadczeniem partnerów ma stworzyć zbiór wysokiej jakości wskazówek przydatnych w reformie programu studio medycznych, a jednocześnie być potencjalnie przydatnym w innych dziedzinach wiedzy. Metody Raport z efektów prac ma dwa podstawowe źródła rekomendacji. Z jednej strony wykorzystujemy dotychczasowe doświadczenia partnerów projektu w zarządzaniu ich własnymi programami nauczania. Z drugiej strony, poszerzamy ten zbiór wskazówkami dotyczącymi budowy oprogramowania do mapowania programu studiów odnalezionymi w literaturze opublikowanej w przeciągu ostatnich pięciu lat w bibliograficznej bazie danych PubMed/Medline. Przeanalizowaliśmy treść otrzymanego zbioru literatury i poszerzyliśmy go o własne doświadczenia używając jako ram pojęciowych postulowanych w analizie potrzeb dwanaście kluczowych cech systemu mapowania programem studiów (BCIME IO1). Aby w pełni zrealizować cele raportu, do ram pojęciowych dodaliśmy dwa dodatkowe tematy: 13) zalecenia krok-po-kroku dotyczące sposobu wprowadzania zmian i 14) refleksję nad możliwością generalizacji wyników na potrzeby innych dziedzin wiedzy. Wyniki Zastosowana przez nas strategia przeszukiwania literatury dała w wyniku 291 streszczenia. Po selekcji abstraktów i ręcznym przeszukaniu odnośników literaturowych odnalezionych automatycznie prac, ostateczna lista przeglądanych prac objęła 21 prace naukowe. Nasze zalecenia opierają się w szczególności na analizach prac opisujących następujące osiem systemów mapowania programów nauczania: ACLO-Web, CLUE, Electronic Thematic Map, LOOOP, medtrics, MERLIN, OPTIMED, Prudentia. Nowoczesne systemy informacyjne są aplikacjami sieciowymi, obsługującymi hierarchię różnych ról użytkowników i zapewniają kompleksowy, interaktywny wgląd w program nauczania przy zastosowaniu różnych form prezentacji. Wśród zastosowanych form wizualizacji znalazły się kolorowe tabele, grafy i sieci, wykresy balonowe i wiele innych. Istotne jest wyposażenie narzędzia do mapowania programów nauczania w łatwy dostęp do aktualnych ram kompetencji odpowiednich dla danej instytucji. Obejmuje to wsparcie dla krajowych katalogów efektów kształcenia, ale może również zawierać efekty kształcenia charakterystyczne dla konkretnych uczelni lub specjalistyczne kompetencje wybranych dziedzin medycyny. W przypadku wielu analizowanych przez nas systemów, katalogi efektów kształcenia zostały umieszczone w hierarchii rosnącej szczegółowości, co umożliwia różne poziomy analizy. Zastosowanie kontrolowanego słownictwa, takiego jak tezaurus MeSH, ułatwia budowę inteligentnej funkcji 1
wyszukiwania nieustrukturyzowanego tekstu. Interfejs użytkownika systemu informatycznego powinien być łatwy w użyciu, ale jednocześnie rozbudowany na tyle, aby wspierać interesariuszy w radzeniu sobie z dużym nakładem pracy związanym z tworzeniem opisów i analizowaniem często bardzo złożonego programu nauczania. Z tego powodu ważne jest przeprowadzenie testów użyteczności oprogramowania i wbudowanie w system automatyzacji prostych zadań. Aby system mógł być dobrze przyjęty, musi być dostosowany do konkretnych potrzeb docelowej grupy użytkowników. Konieczne jest umożliwienie eksportu danych do celów raportowania w standardowych formatach, np. zgodnych ze specyfikacją techniczną MedBiquitous Curriculum Inventory. Ponadto narzędzie do mapowania programów nauczania powinno być otwarte na integrację z innymi składnikami uniwersyteckiego systemu informacyjnego, w tym systemami zarządzania nauczaniem (LMS), usługami planowania harmonogramu zajęć lub serwerami terminologicznymi. Unikalnym aspektem naszego projektu jest jego internacjonalizacja. Rozwiązania proponowane przez projekt BCIME będą wymagały wysiłku unifikacji, często rozbieżnych, wymogów partnerskich krajów europejskich. Takie aspekty jako wsparcie dla wielu ram kompetencji, lokalizacja interfejsu użytkownika na potrzeby kilku języków narodowych i wdrożenie systemu do użycia w różnych instytucjach to, w przypadku tworzenia oprogramowania do zarządzania programem nauczania, proces nowatorski. Mimo iż partnerzy projektu BCIME pracują na wydziałach lekarskich, posiadamy również silne zaplecze i doświadczenie techniczne. Nasze know-how oparte na doświadczeniu i analizie literatury prowadzi nas do wniosku, że wskazówki wyodrębnione podczas naszych prac nad nowymi funkcjami narzędzia do mapowania programów naucznia mogą, z pewnymi niewielkimi modyfikacjami, zostać uogólnione na potrzeby innych dziedziny wiedzy niż nauki medyczne. Podsumowanie Celem tego raportu z efektów prac projektu było przygotowanie zestawu zaleceń i dobrych praktyk dotyczących dalszego rozwoju informatycznej platformy do mapowania i zarządzania zmianami w programach nauczania. Raport został ustrukturyzowany według kluczowych cech analizy potrzeb zgłoszonych w pierwszym opracowaniu efektów projektu (IO1). Zalecenia stanowią łatwy w użyciu zestaw narzędzi informujący o wymaganych elementach oprogramowania oraz mają zainspirować tych, którzy pracują nad poszerzeniem funkcjonalności istniejących elektronicznych systemów mapowania programów nauczania. 2