DROGI UCZNIU! Uczestniczysz w konkursie historycznym dla klas piątych szkół podstawowych, który obejmuje historię starożytnego Egiptu, Grecji i Rzymu oraz początków pisma. Test trwa 60 minut, możesz zdobyć 80 punktów. Życzymy powodzenia! ZADANIE 1 (0 7 p.) Obejrzyj ilustracje przedstawiające różne rodzaje pisma, które powstało w starożytności i wykorzystując własną wiedzę uzupełnij zdania umieszczone poniżej. A B C Źródło: http://www.maximus.pl/test historia test_maturalny_ 20062c_poziom_podstawowy2c_cz._i- 547.html Źródło: http://whk.up.krakow.pl/pis_grec.html 1. Najstarsze pismo przedstawiono na ilustracji. 2. Pismo alfabetyczne przedstawiono na ilustracji 3. Na tabliczkach wykonanych z gliny pisano pismem przedstawionym na ilustracji 4. Pismem przedstawionym na ilustracji A posługiwano się w państwie.. 5. Podstawą stworzenia cyrylicy stało się pismo przedstawione na ilustracji. 6. Pismo przedstawione na lustracji A nosi nazwę.. 7. Pismo przedstawione na ilustracji B nosi nazwę.. ZADANIE 2 (0 10 p.) Obejrzyj ilustrację i wykorzystując własną wiedzę odpowiedz na pytania umieszczone poniżej. 1. Czy religia w starożytnym Egipcie miała charakter monoteistyczny? Uzasadnij. (2 punkty) 2. Uzupełnij zdanie. Bóg z głową szakala to Anubis, który patronował.. (wskaż czynność) zmarłego zanim Egipcjanie umieścili jego zwłoki w sarkofagu. (1 punkt) 3. Jak nazywa się bóg, którego sąd nad duszą zmarłego przedstawia ilustracja? (1 punkt) 1
4. Co znajduje się na szalkach wagi tego boga? (2 punkty). 5. Jak nazywa się bogini, która była żoną wspomnianego boga? (1 punkt).. 6. Jak nazywają się grobowce faraonów? (1punkt) 7. Czy Egipcjanie wierzyli w życie pozagrobowe? Wskaż jeden dowód (2 punkty) ZADANIE 3 (0 10 p.) Uzupełnij brakujące elementy tabeli. IMIĘ BOGA GRECKIEGO IMIĘ BOGA RZYMSKIEGO DZIEDZINA OPIEKI Zeus Jowisz ojciec bogów Afrodyta Mars Dionizos bóg winnej latorośli Junona bogini małżeństwa, żona Zeusa Posejdon Pluton 2
ZADANIE 4 (0 3 p.) Połącz odpowiednio nazwy grup społeczeństwa spartańskiego z ich charakterystyką. Uwaga, nie wszystkie podpowiedzi pasują! 1. SPARTIACI A. Ludność wolna, zajmująca się rolnictwem, handlem i rzemiosłem, powoływana do wojska. 2. PERIOJKOWIE B. Ludność zamieszkująca miasto, nieposiadająca żadnej pracy i dochodów. 3. HELOCI C. Ludność posiadająca pełne prawa polityczne, biorąca udział w obradach Zgromadzenia Ludowego. D. Ludność podbita, pozbawiona wszelkich praw, będąca własnością państwa. ZADANIE 5 (0 2 p.) Rozpoznaj budowle po opisie i podpisz je. A. Znajduje się w Rzymie świątynia wszystkich Bogów ufundowana przez cesarza Hadriana w 125 r. na wcześniejszej z 27 r. p.n.e. zniszczonej w pożarze w 80 r. n.e. B. Znajduje się na Akropolu w Atenach, jest poświęcona Atenie Zwycięskiej, budowana w latach 447-423 p.n.e. A.... B... ZADANIE 6 (0 9 p.) Rozwiąż krzyżówkę. Wpisz hasła związane ze starożytnym Rzymem. 1. Forma ustrojowa Rzymu wprowadzona przez Oktawiana Augusta. 2. Urzędnik republiki rzymskiej, który sporządzał listę senatorów i prowadził spisy majątkowe, wybierany na 5 lat. 3. Urzędnik republiki rzymskiej, który zajmował się utrzymaniem porządku w mieście, sprawował władzę sądowniczą w sprawach obywateli. 4. Urzędnik republiki rzymskiej, który dowodził armią, sprawował władzę w mieście. 5. Najliczniejsza grupa ludności w republikańskim Rzymie, do której należeli rzemieślnicy, kupcy, biedota. 6. Człowiek, który stał się czyjąś własnością, nie posiadał żadnych praw. 7. Teren poza Italią, podbity przez Rzymian, wchodzący w skład państwa. 8. Urzędnik republiki rzymskiej wybierany przez senat na okres 6 miesięcy w sytuacji najwyższego zagrożenia. 9. Organ republiki rzymskiej zajmujący się bezpieczeństwem państwa, finansami i sprawami zagranicznymi, w skład którego wchodzili ludzie sprawujący wcześniej wyższe urzędy. 3
1 2 3 4 5 6 7 8 9 ZADANIE 7 (0 10 p.) Do tabeli wpisz odpowiednio po dwie postaci z poniższej ramki. * PLATON * HERODOT * PERYKLES * SOKRATES * SOFOKLES * *KLEISTENES * FIDIASZ * TUKIDYDES * AJSCHYLOS * MYRON * Filozofia Historiografia Rzeźba Dramat Polityka ZADANIE 8 (0 5 p.) Rozwiąż krzyżówkę, wpisz hasła związane ze starożytną Grecją. 1. Córka Zeusa, bogini mądrości, jej atrybutami, jako patronki wojny sprawiedliwej, były tarcza i włócznia. 2. Najważniejszy z bogów greckich, władca innych bóstw oraz ludzi, jego atrybutem był piorun. 3. Bóg słynący z urody, sprawował opiekę nad sztuką, jego atrybutem była lira. 4. Słynny filozof, był uczniem Sokratesa, uważał, że świat składa się z materii oraz idei. 5. Syn Zeusa, grecki heros, który za popełnioną wcześniej zbrodnię musiał wykonać 12 trudnych prac. 4
1 2 3 4 5 ZADANIE 9 (0 5 p.) Przeczytaj uważnie poniższy tekst i korzystając z informacji w nim zawartych oraz wiedzy własnej odpowiedz na pytania. 1. W którym wieku powstał ten zbiór praw?... 2. W którym miejscu Rzymu zostały wystawione tablice z wypisanymi prawami?. 3. Wyjaśnij, w jakim przypadku Rzymianin mógł popaść w niewolę?. 4. Wskaż z tekstu dwa przykłady na dowód tego, że przepisy prawa nie traktowały wszystkich równo... Tablica I 1.Jeśli ktokolwiek pozwie człowieka przed sąd, ten zobowiązany jest stawić się. Jeśli pozwany uchyla się, niech pozywający przywoła widzów na świadków i niech przyprowadzi go siłą. Tablica III 1. Ten, który przyznał się do zadłużenia, albo też ten, przeciw któremu ogłoszono orzeczenie, będzie miał trzydzieści dni na zapłatę. Po tym terminie można przymusowo zniewolić jego osobę. Tablica V 1. Kobiety niechaj pozostają pod opieką, nawet wówczas, gdy osiągnęły pełnoletniość. Tablica VIII 2. Jeśli ktoś okaleczył kończynę drugiej osobie i nie ułożył się z poszkodowanym, ten ma prawo do zemsty. Jeśli ktoś złamał kość człowiekowi wolnemu swą ręką, albo drewnianą pałką, niechaj zapłaci karę w wysokości trzystu monet, jeśli zaś złamał kość niewolnikowi, zapłaci sto pięćdziesiąt. 5
Tablica XI 1. Nie wolno zawierać małżeństw między patrycjuszami a plebejuszami. Źródło: https://www.imperiumromanum.edu.pl ZADANIE 10 (0 8p.) Przeczytaj uważnie informacje o wielkich bitwach starożytności, Rozpoznaj je i wpisz miejsce i datę do tabeli. Uwaga, nie wszystkie podpowiedzi z ramek są prawidłowe! Kanny, Maraton, Termopile, Benewentem, Salamina 275 p.n.e., 480 p.n.e., 490 p.n. e., 216 p.n. e. Lp. Opis bitwy Nazwa miejsca rok 1. Bitwa, w której oddziały ateńskie dowodzone przez Miltiadesa odniosły zwycięstwo nad Persami. Grecy uderzyli na skrzydła przeciwnika i w ten sposób pokonali wojska Dariusza, 42 km od Aten. 2. Wielkie zwycięstwo Temistoklesa w bitwie morskiej nad Persami. Flota perska licząca 800 okrętów została pokonana przez flotę grecką liczącą tylko 360 okrętów. 3. Klęska Spartan pod wodzą Leonidasa w czasie II wojny perskiej. Grecy zdradzeni przez Efialtesa przegrali z wojskami Kserksesa. 4 Wielkie zwycięstwo Hannibala nad niemal dwukrotnie liczniejszą armią rzymską. Zginęło 60 tysięcy Rzymian. Powstało wówczas powiedzonko Hannibal u bram. 6
ZADANIE 11 (0 3 p.) Obejrzyj trzy kolumny greckie i podpisz styl jaki one reprezentują 1 2 3 Kolumna 1. Kolumna 2. Kolumna 3 ZADANIE 12 (0 3 p.) Obejrzyj obrazki i uzupełnij zdania. Ciężkozbrojny piechur grecki to.. Szyk żołnierzy w walce to. Tworzyli ją piechurzy ustawieni w 8 do 12 szeregach jeden za drugim. Gdy zginął jeden piechur, na jego miejsce wchodził żołnierz z następnego rzędu. Każdy z piechurów osłaniał lewą połową swojej tarczy zwanej. swojego towarzysza. Podczas starcia walczyły tylko dwa pierwsze szeregi, pozostali zaś nadawali impet natarciu popychając swych poprzedników oraz uniemożliwiając im ucieczkę. 7
8
ZADANIE 13 (0 5 p.) Przeczytaj tekst i odpowiedz na pytania: 1. W którym wieku rozpoczęto starożytne igrzyska olimpijskie?. 2. W którym wieku zakończono starożytne igrzyska olimpijskie?. 3. W którym wieku de Coubertin odnowił nowożytne igrzyska olimpijskie? 4. W którym wieku zmarł Tales z Miletu? 5. Oblicz, podczas której olimpiady zmarł Tales z Miletu? Do obliczeń wykorzystaj puste miejsce na kartce a wynik wpisz pod pytaniem.... Starożytne igrzyska olimpijskie przeprowadzano od 776 r. p. n. e. w Olimpii do 393 r. n. e., kiedy cesarz Teodozjusz I Wielki uznał, że mają one charakter pogański i dlatego zakazał ich organizowania. Miesiąc przed igrzyskami i w czasie ich trwania ogłaszano dni świętego rozejmu, zaprzestawano wojen. Igrzyska starożytne odbywały się co cztery lata i trwały 5 dni Główne dyscypliny igrzysk to: biegi, rzut dyskiem, rzut oszczepem, zapasy, boks, wyścigi konne i wyścigi zaprzęgów. Zwycięzcy otrzymywali laur olimpijski i cieszyli się wielką sławą w całej Helladzie. Filozof i matematyk Tales z Miletu zmarł od porażenia słonecznego na trybunach stadionu podczas igrzysk w 548 r. p. n. e. Starożytne igrzyska stanowiły wzór dla barona Pierre a de Coubertin, który w 1896 r. w Atenach zapoczątkował nowożytne igrzyska olimpijskie. 9