STAN SANITARNY POWIATU NAKIELSKIEGO W ROKU 2007

PAŃSTWOWA INSPEKCJA SANITARNA PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W NAKLE N. NOT. STAN SANITARNY POWIATU NAKIELSKIEGO W ROKU 2007 Nakło n. Not. Marzec 2008 r.

Spis treści: Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych w 2007 roku... 3 - wykonawstwo szczepień ochronnych Zakłady opieki zdrowotnej. Indywidualne i grupowe praktyki lekarskie... 20 Jakość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi... 25 Nadzór nad żywnością i żywieniem.. 33 Jakość zdrowotna środków spożywczych oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością.. Ocena wdrażania systemu kontroli wewnętrznej w zakładach produkcji i obrotu żywnością.. Działania w systemie wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach Żywnościowych i paszach RASFF. Działania w systemie szybkiego powiadamiania o produktach niebezpiecznych RAPEX.. Choroby zawodowe. Prewencja chorób zawodowych. Środowisko pracy.. 45 Warunki sanitarno- higieniczne w szkołach i innych placówkach oświatowo- wychowawczych 51 Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej i kąpielisk.. 57 Zapobiegawczy nadzór sanitarny 62 Promocja zdrowia. 64 Działalność Państwowej Inspekcji na terenie powiatu nakielskiego w roku 2007.. 69 2

SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA W ZAKRESIE CHORÓB ZAKAŹNYCH W 2007 ROKU Sytuacja epidemiologiczna powiatu nakielskiego w roku 2007 nie odbiegała zasadniczo od sytuacji epidemiologicznej w roku 2006. Zanotowano spadek zapadalności na świnkę, boreliozę, nuroinfekcje, grzybice, owsicę, zapalenie płuc o etiologii zakaźnej. Nie notowano takich chorób, jak: dur brzuszny, dury rzekome, czerwonka bakteryjna, wzw typu A, zakażenia powolnymi wirusami Ośrodkowego Układu Nerwowego, odra, błonica, poliomyelitis ( w tym ostre porażenia wiotkie) oraz przypadków inwazyjnej choroby meningokokowej i wścieklizny u ludzi. Niekorzystnie w porównaniu z rokiem ubiegłym kształtowała się zapadalność na ospę wietrzną i świerzb. Zarejestrowano mniej wirusowych i innych określonych zakażeń jelitowych, jednak w tej grupie nastąpił wzrost zachorowań wśród dzieci do lat 2. Wystąpiły 2 ogniska zatruć pokarmowych. Zatrucia pokarmowe W roku 2007 zarejestrowano 2 ogniska zatruć pokarmowych -w Zamościu gm. Szubin wywołane przez pałeczki Salmonella Enteritidis( narażonych były 84 osoby z czego u 15 osóbwystąpiły objawy chorobowe tj. bóle brzucha, biegunka, temperatura; łącznie pałeczki Salmonella Enteritidis stwierdzono u 51 osób) oraz w Janowie gm.nakło n.not. ognisko zatrucia wywołane jadem kiełbasianym. W przypadku pierwszego ogniska czynnik etiologiczny ustalony został w drodze dochodzenia epidemiologicznego, w oparciu o wyniki badań kału chorych i narażonych, wyniki badań żywności oraz wymazy sanitarne z powierzchni i sprzętów. Nośnikiem zatrucia były potrawy przygotowane i podane na przyjęciu weselnym. Domniemaną przyczyną zatrucia było zanieczyszczenie wtórne przygotowanych potraw, od pierwotnie zakażonych surowców pochodzenia zwierzęcego -jaj. Do zanieczyszczenia wtórnego przygotowanych potraw doszło najprawdopodobniej wskutek nie przestrzegania podstawowych zasad higieny przez osoby przygotowujące potrawy. Występowało ponadto wielokrotne krzyżowanie dróg technologicznych czystych i brudnych. Czynnikiem wspomagającym było również nieprawidłowe przechowywanie, tzn. kilka godzin poza urządzeniem chłodniczym, artykułów spożywczych oraz ich transport. W próbach żywnościowych, stwierdzono poza pałeczkami Salmonella Enteritidis także Listeria monocytogenes, Staphyloccocus aureus. W przypadku ogniska w Janowie narażonych było 5 osób, zachorowały 2 osoby, które hospitalizowano w Wojewódzkim Szpitalu Obserwacyjno-Zakaźnym w Bydgoszczy. Zachorowanie rozpoznano na podstawie objawów klinicznych. Przypuszczalnym nośnikiem zatrucia mogły być wyroby wieprzowe - surowe wędzone i konserwy domowe, przygotowane z mięsa pochodzącego z uboju gospodarczego. Przyczyną zatrucia było prawdopodobnie wtórne zanieczyszczenie surowca wskutek nie zachowania higieny produkcji (mała powierzchnia kuchni, zabrudzenie glebą na podwórku podczas uboju i rozbioru, brak bieżącej ciepłej wody i kanalizacji, nieprawidłowa obróbka termiczna konserw typu wecka ). 3

Zapadalność na zatrucia pokarmowe ogółem w latach 2001 2007 przedstawiała się następująco: 100 80 60 40 20 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Woj.kuj-pom pow. Nakło W przypadku zatruć pokarmowych wywołanych przez pałeczki Salmonella stwierdzono w porównaniu do roku 2006 znaczący wzrost zapadalności, na co niewątpliwie wpływ miało wystąpienie ogniska zbiorowego zatrucia pokarmowego (rok 2007 zapadalność wyniosła 74,16; rok 2006 8,26). Współczynnik zapadalności na zatrucia pokarmowe wywołane przez pałeczki Salmonella w powiecie nakielskim był wyższy od współczynnika zapadalności w powiatach ościennych oraz w województwie (31,95). Tabela Nr 1. Zapadalność na zatrucia pokarmowe o etiologii Salmonella w latach 2001-2007 Salmonella Lata 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Województwo 66,00 56,34 51,57 58,60 66,11 41,13 31,95 Powiat Nakło n. Not. 50,4 35,04 55,80 30,79 82,88 8,26 74,16 100 80 60 40 20 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Woj.kuj- pom pow. Nakło 4

Ponadto w roku 2007 rejestrowano pojedyncze przypadki zatruć pokarmowych wywołane różnymi biologicznymi czynnikami etiologicznymi. Fakt wystąpienia w/w zachorowań związany był z błędami higienicznymi w zakresie przygotowywania potraw oraz brakiem przestrzegania podstawowych zasad higieny w prywatnych gospodarstwach domowych.dominującym nośnikiem zatruć pokarmowych były potrawy z jaj i z dodatkiem jaj oraz mleko i potrawy mleczne. W celu ograniczenia zachorowań, będących skutkiem zaniedbań higienicznych w trakcie przygotowywania potraw od roku 2003 podejmowane są działania edukacyjne skierowane m.i. do gospodyń domowych.kontynuowana była, prowadzona od wielu lat akcja oświatowo- zdrowotna w zakresie zapobiegania zatruciom pokarmowym, zintensyfikowana szczególnie w okresie przyjęć I Komunii Świętej. W ramach tej akcji podobnie jak w latach ubiegłych nawiązano współpracę z lokalnymi mediami. Kontynuowano współpracę z parafiami katolickimi w celu przekazania ulotek edukacyjnych rodzinom dzieci I -Komunijnych. Przeprowadzono szkolenie dla pielęgniarek, na którym poruszono m.i. zagadnienia zapobiegania zatruciom pokarmowym. Wystosowano pisma do przewodniczących Gminnych Rad Kobiet oraz Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie z prośbą o rozpropagowanie informacji na temat profilaktyki zatruć pokarmowych wśród Kół Gospodyń Wiejskich. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Nakle n.not. wystosował również pisma do właścicieli lokali organizujących uroczystości przyjęć I-Komunii Św. przypominające w jaki sposób należy postępować, aby uniknąć zatruć pokarmowych. Do placówek podstawowej opieki zdrowotnej na terenie powiatu przekazano materiały edukacyjne nt. zatruć pokarmowych w celu przekazania ich pacjentom objętym opieką. Posocznice W roku 2007 podobnie jak w roku 2006, na terenie powiatu zarejestrowano 4 przypadki posocznicy, których przebieg kliniczny wskazywał na etiologię bakteryjną. W dwóch przypadkach badania laboratoryjne nie potwierdziły obecności bakterii chorobotwórczych, a w dwóch przypadkach czynnikiem etiologicznym był gronkowiec. Zakażenia dotyczyły zarówno dzieci jak i dorosłych. Nie notowano posocznicy u noworodków. Neuroinfekcje W 2007 roku zarejestrowano 1 przypadek bakteryjnego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych u dziecka w pierwszym roku życia. Czynnikiem etiologicznym były bakterie Haemophilius influenzae, które stwierdzono w płynie mózgowo-rdzeniowym. Z uwagi na wielokrotne odraczanie od szczepień ochronnych przez lekarza rodzinnego, z powodu chorób współistniejących (przeziębienia, stany podgorączkowe) u dziecka wystąpiły opóźnienia w ich realizacji zgodnie z obowiązującym kalendarzem szczepień ochronnych - dziecko nie zostało uodpornione przeciwko zachorowaniom wywołanym przez Haemophilius influenzae typu B. W związku z zaistniałą sytuacją Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Nakle n. Not. przypomniał placówkom podstawowej opieki zdrowotnej o konieczności wzmożenia nadzoru wewnętrznego nad prawidłowością realizacji obowiązujących szczepień ochronnych w celu nie dopuszczenia do powtórzenia się zaistniałej sytuacji, jak również konieczności poinformowania rodziców o szczepieniach zalecanych. 5

Wirusowe zapalenia wątroby W analizowanym okresie zarejestrowano 2 przypadki ostrego wzw typu B osób dorosłych. Wywiady epidemiologiczne wykazały, że źródłem zakażenia były zabiegi medyczne z naruszeniem ciągłości tkanek w placówkach medycznych poza powiatem nakielskim. Współczynnik zapadalności na ostre wzw typu B wynosił 2,35 i był wyższy niż w niektórych powiatach ościennych, a niższy od współczynnika dla województwa ( 4,12). W przypadku przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu B w 2007 roku zmniejszyła się liczba zachorowań - zanotowano 4 przypadki przewlekłego wzw typu B. Wszystkie przypadki, to zachorowania wcześniej rejestrowanych nosicieli. Najczęściej wskazywanymi czynnikami ryzyka były zabiegi medyczne z naruszeniem ciągłości tkanek oraz kontakt z nosicielem Ag HBs. Współczynnik zapadalności na przewlekłe wzw typu B w powiecie nakielskim (4,70) był wyższy od wartości współczynnika wojewódzkiego (4,12). W roku 2007stwierdzono u 15 osób bezobjawowe zakażenie HBV (rok 2006-20). Najwięcej zakażeń rozpoznano u osób w wieku od 20 do 29 lat (7 osób), co stanowi 46 % wszystkich zgłoszeń. Wśród zakażonych dominowali mężczyźni. Ogółem na dzień 31.12.2007 r. zarejestrowanych jest 399 nosicieli bezobjawowych HBV. W roku 2007 zarejestrowano 9 przypadków wzw typu C - wszystkie te zachorowania to przypadki zachorowań przewlekłych. Przyczyną zakażenia były zabiegi medyczne z naruszeniem ciągłości tkanek w placówkach medycznych, pobyt w zakładach karnych, narkomania dożylna. Zapadalność na wirusowe zapalenie wątroby typu C w 2007 roku była zbliżona do roku 2006 (rok 2007-10,59;rok 2006-10,61). Była jednak wyższa niż rejestrowana w województwie(7,21). Zachorowania rejestrowano najczęściej w grupie wiekowej od 10-29 roku życia. Wśród chorych dominowali mężczyźni. W analizowanym okresie zarejestrowano 28 osób, u których wykryto przeciwciała anty-hcv (rok 2006-36 osób). Wykrycie przeciwciał anty-hcv najczęściej następowało przypadkowo w trakcie pobytu w szpitalach (przeprowadzanie badań diagnostycznych, badania kandydatów na krwiodawców). Najliczniejszą grupę zakażonych stanowią osoby w przedziale wiekowym: 10-29 lat 10 osób oraz powyżej 60 lat 10 osób. Podkreślić należy, że większość tych zakażeń może być efektem zakażeń nabytych w przeszłości. Ogółem na nadzorowanym przez PSSE terenie zarejestrowane są 174 osoby zakażone bezobjawowo wirusem HCV. Niepokojący pozostaje fakt, że w przypadku zachorowań na wzw typu B i C oraz zakażeń wirusami HBV i HCV dominują mężczyźni, szczególnie w wieku rozrodczym, co niewątpliwie odgrywa dużą rolę w szerzeniu się zakażeń w odniesieniu do dróg ich szerzenia się. Mimo prowadzonych akcji edukacyjnych nadal pozostaje duża populacja osób nieuodpornionych wrażliwych na zakażenie HBV. Krztusiec W roku 2007 rejestrowano 1 przypadek zachorowania na krztusiec - 2 -letniego dziecka, poddanego pełnemu cyklowi szczepień ochronnych przeciwko krztuścowi. Zapadalność na krztusiec na terenie powiatu nakielskiego w roku 2007 wynosiła - 1,17 i była niższa niż rejestrowana w województwie (2,37) i niektórych powiatach ościennych. 6

Zapadalność na krztusiec w latach 2001-2007 krztusiec 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Grypa i zachorowania grypopodobne Woj. kuj-pom pow. Nakło Choroby przenoszone przez kleszcze W analizowanym okresie zmniejszyła się na terenie powiatu zapadalność na boreliozę. Najwięcej zachorowań zarejestrowano w gm. Nakło. Wszystkie zachorowania były skutkiem pokąsania przez kleszcze, do których dochodziło najczęściej w lasach mieszanych Nadleśnictwa Szubin i Nadleśnictwa Bydgoszcz, Nadleśnictwa Runowo, Nadleśnictwa Gołąbki, a także na terenie ogródków przydomowych, działek ogrodniczych. Współczynnik zapadalności w powiecie nakielskim (10,59) był wyższy niż w niektórych powiatach ościennych, ale niższy niż w województwie(15,44). Grypa i zachorowania grypopodobne Zgodnie z definicją przypadków chorób zakaźnych od stycznia 2005 roku rejestrowane są tylko przypadki zachorowań na grypę potwierdzone badaniami laboratoryjnymi, które przeprowadzane są w ramach nadzoru nad grypą. W 2007 roku na terenie powiatu 2 placówki podstawowej opieki zdrowotnej brały udział w czynnym nadzorze nad rejestracją przypadków grypy poprzez udział w badaniach laboratoryjnych w systemie SENTINEL W omawianym okresie nie zarejestrowano w powiecie nakielskim przypadków grypy, potwierdzonych laboratoryjnie i powiązanych epidemiologicznie. Zgłoszono do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Nakle n. Not. 536 przypadków zachorowań na grypę i choroby grypopodobne ( na podstawie objawów klinicznych). Hospitalizowano 3 osoby. Wśród zgłoszonych przypadków 42,35% dotyczyło zachorowań dzieci do lat 14. Najwięcej zachorowań tj. 81,15% wszystkich zachorowań w 2007 roku wystąpiło w marcu. 7

Nagminne zapalenie przyusznic (świnka) W roku 2007 obserwowano dalszy spadek zachorowań na świnkę. Zapadalność na świnkę w powiecie nakielskim w 2007 roku była jednak wyższa niż w województwie i niektórych powiatach ościennych. Różyczka Od roku 2004 zapadalność na różyczkę utrzymuje się na zbliżonym poziomie. W roku 2007 nastąpił niewielki wzrost zachorowań. Zapadalność na różyczkę w pow. nakielskim była zbliżona do rejestrowanych w powiatach ościennych, ale nieznacznie wyższa niż wartość wojewódzka. Świerzb i owsica W 2007 roku zarejestrowano o 21 przypadków zachorowań na świerzb więcej niż w roku wcześniejszym (rok 2007-146; rok 2006-125 zachorowań). Wzrost liczby zachorowań zarejestrowano przede wszystkim w gm. Szubin i gm. Mrocza, w pozostałych gminach wystąpił niewielki spadek ilości zachorowań. Podobnie jak we wcześniejszych latach najwięcej zachorowań zanotowano w gm. Nakło - 74, co stanowiło 50,68% wszystkich zachorowań na świerzb. Dużą grupę chorych nadal stanowią osadzeni w Zakładzie Karnym w Potulicach - 25 przypadków (17,12% wszystkich chorych, w 2006-22,4%).Analiza zachorowań na świerzb w poszczególnych grupach wiekowych wykazała, że najwięcej zachorowań wystąpiło wśród osób dorosłych - 90 przypadków, co stanowiło 61,64 % wszystkich zachorowań. Zapadalność na świerzb w 2007 roku (171,80) była nadal znacznie większa niż w sąsiednich powiatach i w województwie(62,6). Tabela Nr 2 Analiza zachorowań na świerzb w 2007 roku Przedział wiekowy pow.nakło gm.nakło gm.szubin gm.kcynia gm.mrocza gm.sadki 0-3 12 3 3 1 5 0 3-6 14 6 4 0 2 2 7-13 16 3 7 0 5 1 14-17 14 5 6 0 2 1 18 i powyżej 90 57 (ZK-25) 10 2 16 5 Razem 146 74 (ZK-25) 30 3 30 9 8

świerzb 600 500 400 300 549 200 100 0 213 248 173 110 125 146 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 W przypadku zachorowań na owsicę w porównaniu do roku 2006, w roku 2007 nastąpił dalszy znaczny spadek ( o 24,14%) liczby zachorowań (2007-242 ;2006-319 przypadków). Największy spadek zachorowań odnotowano w gm. Szubin, w gm. Kcynia, w gm.nakło. W pozostałych gminach zapadalność utrzymała się na poziomie zbliżonym do 2006 roku. Największą liczbę zachorowań zarejestrowano w gm. Szubin 200 przypadków, co stanowi 82,64% wszystkich zachorowań w powiecie nakielskim. Z analizy zachorowań według grup wiekowych wynika, że najczęściej owsicę stwierdza się u dzieci w wieku od 0-13 lat - 140 przypadków, co stanowi 57,85% ogółu zachorowań. Duża liczba zachorowań wystąpiła u dzieci w wieku od 7-13 lat (59 przypadków) i w wieku od 4-6 lat (46 przypadków). Liczną grupę stanowią także zachorowania osób dorosłych - 89 przypadków (36,77%). Współczynnik zapadalności na owsicę w powiecie nakielskim w 2007 roku (284,80) był wielokrotnie wyższy niż w powiatach ościennych oraz w województwie (35,58). Tabela Nr 3. Analiza zachorowań na owsicę w 2007 roku Przedział wiekowy pow.nakło gm.nakło gm.szubin gm.kcynia gm.mrocza gm.sadki 0-3 35 3 30 0 2 0 3-6 46 2 39 1 4 0 7-13 59 3 48 2 6 0 14-17 13 0 13 0 0 0 18 i powyżej 89 0 70 8 11 0 Razem 242 8 200 11 23 0 W związku z utrzymującym się wysokim poziomem zachorowań na świerzb i owsicę Państwowa Inspekcja Sanitarna kontynuowała inicjatywę w postaci powiatowej interwencji nieprogramowej Zapobieganie zakażeniom świerzbem i owsicą. W roku 2007 w ramach realizacji ww. przedsięwzięcia nawiązano współpracę z Polskim Towarzystwem Oświaty Zdrowotnej O/T w Bydgoszczy. W ramach współpracy ze Starostwem Powiatowym w Nakle n. Not. wydrukowano ulotki pt: Uważajmy na zakażenia świerzbem, Uważajmy na zakażenia owsicą. Przeprowadzono 9

spotkania z rodzicami dzieci uczęszczających do Przedszkoli nr 2 i 3 w Szubinie oraz z kadrą pedagogiczną przedszkoli i szkół podstawowych z terenu gminy Nakło n. Not.. W szkołach podstawowych prowadzono działania edukacyjne w klasach I-III. Przeprowadzono konkurs plastyczny dla dzieci w wieku 6-8 lat pn. My się świerzbu nie boimy. Ponadto odbyło się szkolenie dla pielęgniarek, gdzie przedstawiono sytuację epidemiologiczną w celu podjęcia działań profilaktycznych przez personel medyczny. Wystosowano też wystąpienia do placówek podstawowej opieki zdrowotnej informujące o konieczności kontynuowania działań edukacyjnych dotyczących zwalczania i zapobiegania szerzeniu się świerzbu i owsicy wśród pacjentów zaopcjowanych do placówek. Współpracowano z Miejsko-Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w celu kontynuowania przez pracowników socjalnych działań edukacyjnych w rodzinach objętych pomocą społeczną. W trakcie kontroli placówek oświatowo-wychowawczych sprawdzano wyposażenie w ręczniki jednorazowego użytku, mydło, papier toaletowy, w instalację ciepłej wody. Sprawdzano również udokumentowanie działań edukacyjnych w placówkach szkolnych, placówkach służby zdrowia oraz ocenę realizacji programu profilaktyki świerzbu w Zakładzie Karnym w Potulicach. Nawiązano współpracę z lokalnymi mediami- w lokalnej prasie opublikowano artykuły edukacyjne. Ospa wietrzna W 2007 roku odnotowano na terenie powiatu wzrost zachorowań na ospę wietrzną (rok 2007 630; rok 2006 545 zachorowań). Współczynnik zapadalności wynosił odpowiednio w 2007 roku - 741,60; w 2006 roku -642,8). Najwięcej zachorowań wystąpiło w gm. Szubin (34,28%%) i w gm. Nakło (33,80%), w pozostałych gminach liczba zachorowań była wielokrotnie mniejsza. Wartość współczynnika zapadalności na ospę wietrzną w powiecie nakielskim była wyższa od wartości w powiatach sąsiednich oraz w województwie (604,64). Zapadalność na ospę wietrzną w latach 2001-2007 ospe wietrzną 1000 800 600 400 200 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Zapalenie płuc o etiologii zakaźnej Woj. kuj-pom pow. Nakło 10

Biologiczne czynniki chorobotwórcze W 2007 r. zarejestrowano w powiecie 608 dodatnich wyników badań w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych. W stosunku do roku 2006 nastąpił wzrost liczby zgłoszonych wyników o 9,2%. Największy odsetek stanowiły wirusy zapalenia wątroby -64,5% oraz Toxoplasma gondii - 9,8% i pałeczek Salmonella pochodzenia odzwierzęcego -10,36%. W porównaniu do roku 2006 spadła 3 krotnie liczba rejestrowanych rotawirusów, nieznacznie spadła liczba Borrelia species. Na poziomie zbliżonym do zaobserwowanego w 2006r. utrzymywała się rejestracja Helicobacter pylori. Zgony z powodu chorób zakaźnych W roku 2007 zgłoszono na terenie powiatu 2 zgony, których przyczyną były choroby zakaźne tj. nieokreślone zapalenie płuc i gruźlica płuc. Tabela Nr 4. Liczba zachorowań i współczynniki zapadalności na choroby zakaźnych, zakażeniach i zatruciach w powiecie nakielskim w roku 2007 Sprawozdanie o zachorowaniach PSSE Nakło n. Not. na choroby zakaźne, zakażeniach ul. Mickiewicza 11 i zatruciach 89-100 Nakło n. Not. za 2007r. Lp. Kod Jednostka chorobowa Liczba zachorowań wg definicji przypadków wg ICD-10 możliwe prawdopodobne Potwierdzone Razem współczynnik 0 1 2 3 4 5 6 7 11 zapadalności 1 A00 Cholera UE 2 A01.0 Dur brzuszny UE/PL 3 A01.1-3 Dury rzekome A, B, C UE/PL 4 Z22.0 Nosicielstwo duru brzusznego lub rzekomego /4 5 A02.0 Salmonelozy zatrucia pokarmowe UE 36 27 63 74,16 6 A02.1-8 zakażenia pozajelitowe PL 7 A03 Czerwonka bakteryjna (szigeloza) UE 8 A04.0-2 Inne PL /5 wywołane przez E. coli biegunkotwórczą bakteryjne zakażenia jelitowe (ogółem) 9 A04.3 wywołane przez E. coli enterokrwotoczną UE 10 A04.4 wywołane przez E. coli inną i BNO 5 5,88 11 A04.5 wywołane przez Campylobacter UE 12 A04.6 wywołane przez Yersinia enterocolitica lub pseudotuberculosis UE 13 A04.7-9 inne określone i nie określone 1 1,17 14 A04 Inne bakteryjne zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 /6 4 204,3 15 A05.0 Inne gronkowcowe bakteryjne zatrucia pokarmowe (ogółem) 16 A05.1 jadem kiełbasianym (botulizm) UE 2 2 2,35 17 A05.2 wywołane przez Cl. perfringens

18 A05.3-8 inne okreśłone 1 1,17 19 A05.9 nie określone 2 2,35 20 A05 Inne bakteryjne zatrucia pokarmowe u dzieci do lat 2 /7 1 51,07 21 A06.0 Pełzakowa czerwonka ostra 22 A07.1 Lamblioza (giardioza) UE 1 6 7 8,24 23 A07.2 Kryptosporydioza UE nieżyt jelitowy wywołany przez rotawirusy 32 37,67 24 A08.0 Wirusowe i inne określ. zakażenia jelitowe (ogółem) 25 A08.1 ostra gastroenteropatia wywołana przez czynnik Norwalk 26 A08.2-5 inne wirusowe zakażenia jelit 2 2,35 27 A08 Wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 /8 26 1327,8 28 A09 Biegunka i zapalenie żołądkowo-jelitowe o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu u dzieci do lat 2 30 1532,1 29 A20 Dżuma UE 30 A21 Tularemia UE 31 A22 Wąglik UE 32 A23 Bruceloza ogółem 33 nowe zachorowania UE 34 A24.0 Nosacizna PL 35 A26 Różyca PL 36 A27 Leptospiroza UE/PL 37 A28.0 Pastereloza 38 A28.1 Choroba kociego pazura 39 A28.2 Jersinioza pozajelitowa UE 40 A30 Trąd PL 41 A31 Mikobakteriozy - inne i BNO 42 A32 Listerioza UE 0 1 2 43 A33-A35 Tężec ogółem UE 44 A33 noworodków UE 45 A36 Błonica UE/PL 46 Z22.2 Nosicielstwo błonicy /9 47 A37 Krztusiec UE 1 1 1,17 48 A38 Płonica (szkarlatyna) PL 15 15 17,65 49 A39 Choroba meningokok ogółem UE owa /10 50 A39.0 zapalenie opon mózgowych UE 51 A39.8/G05.0 zapalenie mózgu UE 52 A39.1-4 posocznica UE 53 A39.5-9 inna określona i nie określona UE 54 A40.0,1,8-9 ( ) Posocznica /11 paciorkowcowa /12 55 A40.2 ( ) enterokokowa 56 A41.0-2 ( ) gronkowcowa 2 2,35 57 A41.5 ( ) wywołana przez bakterie Gram (-) /13 58 A41.4,8,9 ( ) inna określona i nie określona 2 2,35 59 A42 Promienica 60 A46; O86.8 Róża ogółem 20 23,5 61 O86.8 po porodzie i w połogu 62 A48.0 Zgorzel gazowa 63 A48.1-2 Legioneloza UE 64 A48.8 Twardziel 65 A68 Gorączka powrotna 66 A69.2 Borelioza z Lyme PL 1 8 9 10,59 67 A70 Ornitozy (zakażenia Chlamydia psittaci) 68 A71 Jaglica 69 A75 Dur wysypkowy 12

70 A78 Gorączka Q UE 71 A77; A79 Gorączka plamista i inne riketsjozy 72 A80.0 Ostre poszczepienne, postać porażenna (VAPP) PL nagminne porażenie dziecięce 73 A80.1-2,4 PL /14 wywołane dzikim wirusem 74 - PL /15 wyw. wirusem pochodzenia szczepionkowego (cvdpv) 75 A80.3-9 inne, nie wykazane powyżej 76 - Ostre porażenia wiotkie u dzieci w wieku 0-14 lat 77 A81.0 Encefalopati choroba Creutzfeldta-Jacoba (CJD) PL e gąbczaste 78 A81.0 wariant choroby Creutzfeldta-Jacoba (vcjd) UE 79 A81 inne i nie określone 80 A81.1 Podostre stwardniające zapalenie mózgu 81 A82 Wścieklizna UE 82 Z20.3/Z24.2 Styczność i narażenie na wściekliznę / potrzeba szczepień /16 12 14,12 83 A84 Wirusowe przenoszone przez kleszcze PL zapalenie mózgu 84 B00.4 opryszczkowe 85 A83;85;B02.0 inne określone 86 A86 nie określone 87 - w innych chorobach objętych MZ-56 /17 88 A87.0 Wirusowe enterowirusowe zapalenie opon mózgowych 89 B00.3 opryszczkowe 90 A87.1-9;B02.1 inne określone i nie określone 91 - w innych chorobach objętych MZ-56 /18 92 A90-1 Gorączka denga (klasyczna lub krwotoczna) PL 93 A95 Wirusowe żółta gorączka UE gorączki krwotoczne 94 A92-4;A96-9 UE /19 Ebola, Marburg, Lassa, krymsko-kongijska 95 inne określone i nie określone /19 96 B01 Ospa wietrzna 630 741,6 0 1 2 97 B03 Ospa prawdziwa UE 98 B05 Odra UE 99 B06 Różyczka UE 28 28 32,96 100 B08.8 Pryszczyca 101 B15 Wirusowe typu A - ostre UE zapalenie wątroby 102 B16 typu B - ostre UE 2 2 2,35 103 B18.0-1 typu B - przewlekłe /20 4 4,7 104 B17.1;B18.2 typu C UE /20 9 10,59 105 odpowiednio typu B+C (zakażenie mieszane) /21 106 B17.0,2-8; B18.8-9;B19 inne i nie określone 107 B20-B22 Choroba której skutkiem są określone choroby UE/PL wywołana przez HIV 108 B23 której skutkiem są inne stany 109 B24 nie określona 110 Z21 Bezobjawowy stan zakażenia wirusem HIV UE /22 1 1 1,17 111 B25 Cytomegalia 13

112 B26 Świnka (nagminne zapalenie przyusznic) UE/PL 10 10 11,77 113 B27 Mononukleoza zakaźna PL 14 14 16,48 114 B35 Grzybice grzybice skóry (dermatofitozy) 26 30,6 115 B37 kandydoza 29 34,13 116 B36; B38-49 inne grzybice 8 9,41 117 B50-B54 Zimnica (malaria) UE 118 B58 Toksoplazmoza UE/PL 1 1 1,17 119 B59 Pneumocystoza 120 B67 Bąblowica (echinokokoza) UE 121 B69 Wągrzyca (cysticerkoza) 122 B68.1 Tasiemczyca wywołana przez T. saginata Inne tasiemczyce, określone i nie określone 123 B68.0,9; B70-1 124 B75 Włośnica UE 125 B77 Glistnica 1 1,17 126 B80 Owsica 242 284,8 127 B76; B78-9 Inne inwazje nicieniami przewodu pokarmowego 128 B83.0 Toksokaroza 129 B85 Wszawica 5 5,88 130 B86 Świerzb 146 171,8 ogółem UE 131 wym. niżej Choroba wywołana przez Streptococcus pneumoniae (inwazyjna) /23 132 B95.3/G04.2;G00.1 zapalenie opon i/lub mózgu UE 133 A40.3 posocznica UE 134 J13 zapalenie płuc UE 135 B95.3 inna określona i nie określona UE 136 B96.0 Mycoplasma pneumoniae jako przyczyna chorób 2 2,35 B96.2/D59.3 137 Zespół hemolityczno-mocznicowy w przebiegu zakażenia E. coli PL 138 wym. niżej Choroba ogółem UE 1 1 1,17 wywołana przez Heamophilus influenzae typ B (inwazyjna) /24 139 B96.3/G04.2;G00.0 zapalenie opon i/lub mózgu UE 1 1 1,17 140 A41.3 posocznica UE 1 1 1,17 141 B96.3/J05.1 zapalenie nagłośni UE 142 B96.3 inna określona i nie określona UE 143 G01,G04.2; G05.0; Bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu w innych chorobach objętych MZ-56 /25 144 G00.2-8;G04.2 inne określone 145 G00.9;G04.2 inne, nie określone 146 G03 Zapalenie opon mózgowych inne i nie określone 147 G04.0 Zapalenie poszczepienne mózgu 148 G04.8-9 inne i nie określone 0 1 2 149 J10-J11 Grypa ogółem UE 150 u dzieci w wieku 0-14 lat UE J12; J14-18 151 Zapalenie płuc o etiologii zakaźnej /26 276 324,9 152 P23 Wrodzone (infekcyjne) zapalenie płuc 153 P35.0 Wrodzone choroby wirusowe zespół różyczki wrodzonej PL 14

154 P35.1 zakażenie wirusem cytomegalii 155 P35.2-9 inne określone i nie określone 156 P36 Posocznica bakteryjna noworodka /27 toksoplazmoza UE 157 P37.1 Inne wrodzone zakażenia i choroby pasożytnicze 158 P37.2 listerioza UE 159 P37.3-9 inne określone i nie określone grzybami 160 T62.0 Zatrucie naturalnie toksycznymi substancjami spożytymi jako pokarm 161 T62.1-2 jagodami, innymi częściami roślin 1 1,17 162 T61 rybą, skorupiakiem, innymi produktami morza 163 T62.8-9 innymi substancjami szkodliwymi jako pokarm 164 T64 Inne zatrucia afla- i mikotoksynami w produktach spożywczych 165 T60 pestycydami 166 T36-T50 lekami, prep. farmakologicznymi, substancjami biolog. 10 167 T51 alkoholem 2 2,35 168 T52-T59 in. subst. zazwyczaj nie stosowan. w celach lecznicz. 2 169 T63 toksyczny efekt kontaktu z jadowitymi zwierzętami 170 T65 substancjami innymi i nieokreślonymi 2 2,35 171 /28 Nowo wykryte zakażenia HCV 30 35,32 172 /28 Suma kontrolna 57 52 86 1721 Dane dotyczące ludności powiatu nakielskiego - stan na dzień 31.12.2005r. (dane GUS) Ludność ogółem - 84946 Ludność 0 lat - 992 Ludność do lat 2-1958 Ludność 0-14 lat - 15520 -stan na dzień 31.06.2007r. Wykonawstwo szczepień ochronnych w roku 2007 Ocenę realizacji Programu Szczepień Ochronnych w 2007roku przeprowadzono w oparciu o dane zawarte w sprawozdaniach ze szczepień ochronnych sporządzonych przez świadczeniodawców prowadzących szczepienia ochronne. Szczepienia ochronne dzieci i młodzieży prowadzone były przez 20 świadczeniodawców sprawujących ambulatoryjną opiekę profilaktyczną oraz przez 2 oddziały noworodkowe. Szczepienia obowiązkowe osób narażonych w szczególny sposób na zakażenie wykonywane były w 18 punktach szczepień publicznych i niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej, w 2 punktach szczepień w zakładach poprawczych w Szubinie i w Kcynii i ZOZ Zakładu Karnego w Potulicach. Wykonywano także szczepienia osób dializowanych w NZOZ AWITUM Polska Stacja Dializ oraz Domu Pomocy Społecznej w Nakle n. Notecią. zgodnie z obowiązującym Programem Szczepień Ochronnych. Szczepienia zalecane -nie finansowane ze środków znajdujących się w budżecie Ministra Zdrowia - realizowano zarówno w publicznych, jak i niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej. Szczegółowa analiza przebiegu szczepień ochronnych u dzieci w pierwszym i drugim roku życia w porównaniu do 2006roku i średnich wartości w województwie wskazuje, że realizacja obowiązkowych szczepień przeciw gruźlicy, wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, odrze, śwince, różyczce utrzymana została na poziomie równym lub wyższym. 15

Tabela Nr 5. Analiza porównawcza obowiązkowych szczepień ochronnych w 1 roku życia w latach 2005-2007 BCGszczepienie pierwotne WZW typu B DTPbłonica, tężec, krztusiec 2005 2006 2007 województwo powiat nakielski województwo powiat nakielski województwo powiat nakielski 98,0 99,0 99,6 98,3 brak danych 99,6 88,6 89,2 88,0 89,1 brak danych 88,6 58,0 56,1 58,0 61,1 brak danych 56,7 Poliomyelitis 58,0 56,1 58,0 61,1 brak danych 56,7 Szczegółowa analiza przebiegu szczepień ochronnych w pierwszym roku życia wskazuje, że realizacja obowiązkowych szczepień ochronnych przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, błonicy, tężcowi, krztuścowi i poliomyelitis nieznacznie spadła w stosunku do lat poprzednich, prawdopodobnie w skutek asekuracyjnej postawy lekarzy pierwszego kontaktu dokonujących kwalifikacji do szczepień u dzieci w pierwszym roku życia. Natomiast szczepienia dzieci w pierwszym roku życia p/w gruźlicy utrzymują się na podobnym poziomie jak w latach poprzednich. Tabela Nr 6. Analiza porównawcza realizacji szczepień ochronnych w 2 roku życia w latach 2005-2007 2005 2006 2007 województwo powiat nakielski województwo powiat nakielski województwo powiat nakielski WZW typu 99,6 99,6 99,9 99,5 brak danych 99,6 B DTPbłonica, 99,9 99,3 99,4 99,7 brak danych 99,6 tężec, krztusiec Poliomyelitis 99,3 99,3 99,4 98,7 brak danych 99,6 MMR-odra, świnka, różyczka 86,5 89,5 87,1 89,5 brak danych 90,3 Od roku 2006 Kalendarz Szczepień Ochronnych wprowadził zmiany w zakresie wykonywania obowiązkowych szczepień ochronnych przeciw gruźlicy, odrze, śwince i różyczce. Po wprowadzeniu w/w zmian w Programie Szczepień Ochronnych, szczepienia przeciw odrze, śwince i różyczce wykonano u 91,7% populacji w 10 roku życia, u 100% populacji w 11 roku życia, u 99,8% populacji w 12. roku życia. Kalendarz szczepień ochronnych wprowadził także radykalne zmiany w szczepieniu przeciw gruźlicy. Zgodnie z aktualną wiedzą, odstąpiono od oceny wielkości blizny poszczepiennej oraz obowiązkowej rewakcynacji dzieci i młodzieży. W roku 2007 zaszczepiono p/w BCG- 905 noworodków tj. 99.6% urodzonych dzieci. 16

Realizacja obowiązkowych szczepień ochronnych w grupie dzieci i młodzieży szkolnej od lat utrzymywana jest w powiecie na wysokim poziomie( Tabela Nr 7). Tabela Nr 7.Realizacja obowiązkowych szczepień ochronnych dzieci i młodzieży szkolnej. Rodzaj 2005r. 2006r. 2007r. szczepienia Województwo % Powiat % Województwo % Powiat % Województwo % Powita % DTaP-błonica,tężec, acelularny krztusiec OPV-poliomyelitis w 6r.z. Td-tężec,błonica w 19 r.ż. WZWtypu B w 14 r.ż. Td-tężec,błonica w 14 r. ż. 94,2 95,5 92,7 90,4 Brak danych 90,5 94,2 95,5 9 2,7 90,4 Brak danych 90,5 95,3 98,4 96,2 96,8 Brak danych 97,2 97,1 97,7 97,6 96,6 Brak danych 72,3 97,7 98,3 97,6 96,8 Brak danych 97,3 Na dobrym poziomie utrzymane było przez kilka lat uodpornienie populacji przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B w grupie gimnazjalistów, które w roku 2006 wynosiło 96,8% w roku 2005-97,7%.W roku 2007 nastąpił znaczny spadek uodpornienia w/w populacji 72,3%. Fakt ten związany jest ze wzrostem liczby osób będących nosicielami HBV, a także spowodowany był trudnościami w dostawie szczepionek związanymi z brakami w Centralnej Bazie Rezerw Przeciwepidemicznych ( od maja do września ). W tej sytuacji,zgodnie z zaleceniami realizowane były w pierwszym rzędzie szczepienia p/w Wzw-B u noworodków i niemowląt. U pozostałych osób szczepienia kontynuowano w miarę dostaw szczepionki. W roku 2007 kontynuowano obowiązkowe szczepienia przeciw WZW typu B w grupach podwyższonego ryzyka zakażenia oraz otoczenia zakażonych. Tabela Nr 8. Realizacja szczepień przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B w wybranych grupach ryzyka w latach 2005-2007 Pracownicy służby zdrowia Otoczenie zakażonych HBV 2005 2006 2007 województwo powiat nakielski województwo powiat nakielski województwo powiat nakielski 99,0 100 99,0 100 Brak danych 100 93,3 90,6 93,3 91,3 Brak danych 96,8 17

Prowadzona od blisko 10 lat promocja zalecanych szczepień ochronnych przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B spowodowała w społeczeństwie zmianę zachowań prozdrowotnych i potrzebę zabezpieczenia się przed tą chorobą. W roku 2007 dobrowolnemu szczepieniu przeciw Wzw typu B poddało się 729 osób, w roku 2006-738 mieszkańców powiatu (dla porównania w 2005r. 675 osób). Liczba osób poddawanych szczepieniom przeciw tężcowi podobnie jak w latach poprzednich utrzymuje się na porównywalnym poziomie tj.: rok 2007-1443, rok 2006-1499, rok 2005-1385. W grupie szczepionych wykazane są zarówno osoby szczepione ze wskazań indywidualnych z powodu ekspozycji na zakażenie, jak i osoby zatrudnione lub podejmujące prace na określonych stanowiskach, na których to szczepienie jest zalecane. Na terenie powiatu w roku 2007 wykonywano ponadto szczepienia zalecane u osób pracujących w szczególnych warunkach, szczepienia te finansowane były przez pracodawców tj.: 7 pracowników Zakładu Gospodarki Odpadami w Rozwarzynie- zaszczepiono przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typ A+B, przeciwko tężcowi i przeciwko durowi brzusznemu, 25 pracowników Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Szubinie zaszczepiono przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typ A, a 44 pracowników w/w zakładu przeciwko tężcowi, 16 pracowników Przedsiębiorstwa Oczyszczania Miasta,,EKO Nakło n. Notecią zaszczepiono przeciwko tężcowi. W roku 2007 obserwowano również wzrost wykonania szczepień zalecanych wśród dzieci i młodzieży : szczepienia p/w zakażeniom Neiseria menigitidis wykonano u 48 osób, (w 2006 r. nie wykonano szczepień) ; p /w zakażeniom Heamophilus influanzae zaszczepiono -546 osób, (w 2006r.-529osób); p/w Streptococcus - zaszczepiono - 136 osób( w 2006r. - 19osób), p/w rotawirusom zaszczepiono 7 osób,( w 2006r. nie wykonywano tych szczepień). Szczepienie przeciwko wściekliźnie stosowano ponarażeniowo u osób mających kontakt ze zwierzęciem chorym lub podejrzanym o zachorowanie na wściekliznę. Utrzymuje się ono w latach 2005-2007 na równym poziomie. W roku 2007 szczepieniami poekspozycyjnymi objęto 12 osób, (w 2006r. -14 osób,w 2005r.- 17 osób). Na terenie powiatu nie stwierdzono przypadków potwierdzonej wścieklizny u zwierząt. Z analizy szczepień za rok 2007wynika,że następuje spadek zaszczepionych osób p/ko grypie- zaszczepiono 2523 osoby,co stanowi 2,9%ogółu mieszkańców ( w roku 2005 szczepieniom p/w grypie poddało się 4,3% populacji powiatu, w roku 2006-3,4%) Spadek ilości szczepiących się osób wynika prawdopodobnie z postępującego ubożenia mieszkańców. Najwięcej osób zaszczepiono w przedziale wiekowym od 15-64 lat (1508) i powyżej 65 roku życia (757). Od 1.01.2003r. istnieje obowiązek rejestracji i zgłaszania przypadków wystąpienia niepożądanych odczynów poszczepiennych (N.O.P.) W roku 2007 zarejestrowano 5 przypadków niepożądanych odczynów poszczepiennych tj.:2 po szczepionce DTP, IPV, 1 po szczepionce skojarzonej Pentaxim, 2 po szczepionce BCG. Mimo ogólnego wzrostu świadomości zdrowotnej społeczeństwa wskaźnik osób uchylających się od szczepień wyniósł w roku 2007-0,1% na 1000 osób,w roku 2006-0,05% na 1000 osób w wieku 0-19 lat objętych obowiązkiem szczepień ( w roku 2005-0,1%). W stosunku do osób uchylających się od szczepień prowadzone są działania edukacyjne. Każdorazowo w przypadku otrzymania z placówek służby zdrowia list osób uchylających się od szczepień państwowy powiatowy inspektor sanitarny kieruje do rodziców dzieci wezwanie do stawienia się w placówce służby zdrowia w celu uzupełnienia zaległych szczepień. Działania edukacyjne, mające na celu uświadomienie społeczeństwu celowości i korzyści płynących z poddawania się szczepieniom ochronnym, prowadzą do wzrostu świadomości zdrowotnej społeczeństwa i systematycznego obniżania się wskaźnika liczby osób uchylających się od szczepień. 18

W nadzorowanym przez Państwowego powiatowego Inspektora Sanitarnego w Nakle n. Notecią obiektach służby zdrowia przeprowadzono 56 kontroli dotyczących realizacji szczepień ochronnych zgodnie z obowiązującym kalendarzem szczepień, oceny stanu sanitarno-higienicznego gabinetów szczepień oraz przestrzegania procedur medycznych, a także gospodarki preparatami szczepiennymi. Stan sanitarno-higieniczny gabinetów szczepień nie budził zastrzeżeń- procedury dotyczące aseptycznego wykonywania szczepień ochronnych, przechowywania szczepionek, gospodarki preparatami szczepionkowymi i postępowania ze szczepionkami w sytuacjach awaryjnych - są opracowane i udokumentowane podpisem lekarza i personelu wykonującego szczepienia. W nadzorowanych placówkach lecznictwa otwartego i zamkniętego- kontrole dokumentacji szczepiennej nie wykazały uchybień w tej kwestii. W placówkach prowadzone są rejestry przychodu i rozchodu szczepionek oraz niezbędna dokumentacja związana z gospodarka magazynową, prowadzony jest monitoring pracy urządzeń chłodniczych, lodówki zaopatrzone są w termometry do pomiaru temperatury, placówki dysponują termotorbami do transportu szczepionek. Nieprawidłowości w tym zakresie wystąpiły w dwóch placówkach, gdzie na skutek nie przestrzegania procedur w tym zakresie uległy zniszczeniu szczepionki do wykonywania szczepień ochronnych zgodnie z obowiązującym programem. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Nakle n. Not. prowadził postępowanie administracyjne w celu uzupełnienia stanu magazynowego szczepionek, umożliwiającego realizację obowiązkowych szczepień ochronnych. Nie stwierdzono braków w zaopatrzeniu w środki ochrony osobistej personelu medycznego. Szczepienia wykonywane są sprzętem specjalistycznym jednorazowego użytku, gabinety wyposażone są w zestawy p/wstrząsowe. Oceniając realizację szczepień ochronnych za 2007 rok należy stwierdzić, że są one wykonywane w wysokim odsetku, gwarantującym odporność zbiorowiskową dla wielu chorób, przy zaangażowaniu świadczeniodawców sprawujących opiekę profilaktyczną nad dziećmi i młodzieżą oraz osób sprawujących nadzór nad realizacją szczepień. Wymiernym rezultatem aktywności w tym zakresie jest korzystna sytuacja epidemiologiczna wielu chorób zakaźnych przeciw, którym prowadzi się masowe szczepienia ochronne. 19

ZAKŁADY OPIEKI ZDROWOTNEJ, INDYWIDUALNE, SPECJALISTYCZNE I GRUPOWE PRAKTYKI LEKARSKIE W powiecie nakielskim w ewidencji Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego znajduje się 106 obiektów związanych z ochroną zdrowia mieszkańców powiatu nakielskiego. W roku 2007 w w/w grupie obiektów przeprowadzono 49 kontroli sanitarnych. Żadnego z obiektów nie oceniono negatywnie pod względem sanitarnym. Tabela 8. Stan sanitarny zakładów opieki zdrowotnej oraz indywidualnych, grupowych praktyk lekarskich w roku 2007 Wyszczególnienie Miasto Liczba obiektów Wieś specjalistycznych i wg ewidencji na 31.XII skontrolowane ze złym stanem sanitarnym wg ewidencji na 31.XII skontrolowane ze złym stanem sanitarnym w tym Ogółem 22 15-15 8 - publiczne 7 4-5 2 - niepubliczne 15 11-10 6 - Szpitale ogółem 2 2-1 1 - Zakłady opiekuńczo lecznicze - - - - - - Zakłady Opieki Zdrowotnej Zakłady pielęgn.- opiekuńcze Sanatoria i prewentoria Hospicja stacjonarne Przychodnie,ośrodki,poradnie Pogotowia ratunkowe Medyczne laboratoria Pracownie protetyczne Zakłady rehabilitacji - - - - - - - - - - - - - - - - - - 18 12-14 7 - - - - - - - 1 - - - - - - - - - - - - - - - - - Żłobki - - - - - - Inne zakłady opieki 1 1 - - - Indywidualne praktyki lekarskie 15 2 - - - - Indywidualne specjalist. Praktyki 26 4-1 - - Grupowe praktyki lekarskie - - - - - - Indyw. Praktyki Lekarzy - - - - - - Indyw. Specj. Praktyki Lekarzy 20 5-6 3 - Grupowe praktyki lekarzy - - - - - - 20

Indywidualne praktyki pielęgniarek i położnych Grupowe praktyki pielęgniarek i położnych Inne obiekty świadczące usługi medyczne nie będące zoz STAN SANITARNY POWIATU NAKIELSKIEGO w roku 2007 1 1 - - - - - - - - - - - - - - - - W roku sprawozdawczym wydano 3 postanowienia opiniujące programy dostosowawcze otwartych zakładów opieki zdrowotnej w oparciu o wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006r w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej ( Dz.Nr 213 poz.1568) oraz 13 postanowień opiniujących placówki służby zdrowia w zakresie wymagań jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym ich pomieszczenia i urządzenia. Szpitale Ogółem na terenie powiatu w roku 2007 funkcjonowały 3 szpitale (2 w miastach : Szpital Miejski SPZOZ w Likwidacji w Nakle i Szpital NZOZ Centrum Medyczne im. Korczaka w Szubinie i 1 na wsi-szpital Zakładu Karnego w Potulicach). Żadnego z obiektów nie oceniono negatywnie.w roku sprawozdawczym skontrolowano wszystkie obiekty z tej grupy. Przeprowadzono w nich łącznie 11 kontroli sanitarnych oraz nałożono dwa mandaty karne w związku z zaniedbaniami w zakresie przestrzegania bieżącej czystości i porządku w Szpitalu Miejskim SPZOZ w Likwidacji w Nakle nad Notecią. W związku z licznymi nieprawidłowościami sanitarno-technicznymi w Szpitalu SPZOZ w Likwidacji w Nakle nad Notecią, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Nakle nad Notecią decyzją administracyjną nakazał doprowadzenie obiektu do właściwego stanu sanitarno-technicznego. W stosunku do roku 2006 poprawie uległ stan sanitarno-techniczny szpitala Zakładu Karnego w Potulicach: dokonano remontu malarskiego pomieszczeń RTG, wyposażono pomieszczenie w nową aparaturę RTG. We wszystkich nadzorowanych szpitalach zaopatrzenie w wodę odbywa się z wodociągów publicznych. Jakość wody pochodzącej z wodociągów zaopatrujących szpitale odpowiadała wymaganiom sanitarnym. Szpital Zakładu Karnego w Potulicach w dalszym ciągu nie posiada awaryjnego ujęcia wody. Szpitale w Nakle oraz w Szubinie posiadają rezerwowe ujęcia wody, jednakże ujęcie w Szubinie wyłączone jest z użytkowania z uwagi na zły stan techniczny. Ujęcie awaryjne dla Szpitala w Szubinie stanowi wodociąg publiczny w Szubin Wieś. Ujęcie awaryjne dla szpitala w Nakle nad Notecią jest sprawne (w roku 2007 nie było użytkowane). We wszystkich szpitalach powiatu nakielskiego opracowane są i wdrożone procedury zapewniające ochronę przez zakażeniami wewnątrzszpitalnymi.w roku 2007 aktualizowano procedury dotyczące postępowania z odpadami, postępowania ze zwłokami osób zmarłych. W trakcie kontroli stwierdzano pojedyncze przypadki odstępstw od przyjętych procedur, które były korygowane na bieżąco. Nie stwierdzano nieprawidłowości w zakresie przeprowadzania procesów dezynfekcji i sterylizacji w szpitalach. Ze względu na brak centralnej sterylizatorni w szpitalu w Nakle n. Notecią zorganizowany jest punkt centralnego sterylizowania. Wyodrębnione są strefy czyste i sterylne. Punkt centralnego sterylizowania Szpitala w Nakle wykonuje również usługi sterylizacji sprzętu i narzędzi dla placówek lecznictwa otwartego i prywatnych gabinetów lekarskich. W NZOZ Centrum Medyczne w Szubinie przeprowadzana jest wstępna dezynfekcja narzędzi i sprzętu medycznego, natomiast dezynfekcję właściwą i sterylizację przekazano firmie zewnętrznej,,citonet w Bydgoszczy. Żaden z nadzorowanych szpitali nie posiada na wyposażeniu niskotemperaturowych urządzeń do sterylizacji. Sterylizacja sprzętu wymagającego użycia urządzeń tego typu przeprowadzana jest systemem zleconym w szpitalach bydgoskich. Punkty centralnego sterylizowania wyposażone są w autoklawy wyprodukowane w latach 1985 1997. Prowadzona jest udokumentowana, wewnętrzna kontrola procesów sterylizacji w autoklawach za pomocą testów chemicznych i testów biologicznych. Właściwe było stosowanie specjalistycznych opakowań i przygotowanie pakietów do sterylizacji. Dekontaminacja 21

sprzętu i narzędzi przeprowadzana jest w gabinetach zabiegowych lub w wydzielonych pomieszczeniach. Dla zapewnienia bezpieczeństwa wykonywanych badań i zabiegów endoskopowych szpital w Nakle i w Szubinie wyposażony jest w automatyczną myjnię-dezynfektor. Do mycia akcesoriów endoskopowych wykorzystuje się myjnię ultradźwiękową. Wszystkie akcesoria podlegają sterylizacji. Dobór preparatów do dezynfekcji narzędzi, rąk i powierzchni był prawidłowy, a zaopatrzenie wystarczające w stosunku do potrzeb. Do dezynfekcji sal operacyjnych, gabinetów zabiegowych, sal chorych i ciągów komunikacyjnych wykorzystuje się także promieniowanie nadfioletowe lamp bakteriobójczych. We wszystkich placówkach działają zespoły i komitety ds. zwalczania zakażeń szpitalnych odpowiedzialne za planowanie, ocenę i wdrażanie metod kontroli zakażeń zakładowych. Bloki żywienia w zakładach opieki zdrowotnej powinny charakteryzować się wysokimi standardami sanitarnymi ze względu na specyfikę osób w nich leczonych.wymaganie jest wdrożenie zasad GHP/GMP, systemu HACCP, utrzymaniem odpowiednich warunków techniczno-sanitarnych zaplecza kuchennego i magazynowego oraz zapewnienia właściwego sposobu transportu posiłków na poszczególne oddziały szpitalne w celu zapewnienia odpowiedniej jakości posiłków.w szpitalach zlokalizowanych na terenie powiatu nakielskiego powyższe warunki były spełnione. Żywieniem pacjentów w szpitalu w Nakle zajmowała się prywatna firma gastronomiczna Zakład Usług Gastronomicznych s.c J.Lipkowska, A.Bembnista. Żywieniem pacjentów szpitala NZOZ Centrum Medyczne im. J.Korczaka w Szubinie zajmowała się prywatna firma gastronomiczna SODEXHO POLSKA spółka z o.o w Warszawie, ul. Marynarska 21, a od października 2007 szpital korzystał z usług firmy cateringowej w Żninie. W szpitalu Zakładu Karnego w Potulicach żywienie pacjentów prowadzone było w sposób tradycyjny. W miesiącu wrześniu oddano do użytku kuchnię która poddano została gruntowemu remontowi. Kuchnia została przystosowana do obowiązujących wymogów sanitarnych. Z oceny sposobu żywienia w szpitalach wynika,że nie budził on większych zastrzeżeń. Zdarzały się braki dodatków owocowowarzywnych do wszystkich posiłków. We wszystkich szpitalach zasady postępowania z odpadami w tym medycznymi określone zostały przez odpowiednie procedury, a za ich prawidłową realizację odpowiedzialne są wyznaczone osoby. Już na oddziałach szpitalnych, czyli w miejscu ich wytworzenia odbywa się ich segregacja.odpady medyczne, charakteryzujące się znacznym ładunkiem zagrożenia infekcyjnego, były w sposób rygorystyczny izolowane od otoczenia w miejscu ich wytworzenia. Obecnie wszystkie szpitale mają uregulowane formalności w zakresie wytwarzania i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych. Odbiorem, transportem i unieszkodliwianiem odpadów niebezpiecznych pochodzących ze szpitali w Nakle i Potulicach zajmuje się Centrum Onkologii w Bydgoszczy ul. Romanowskiej, natomiast ze szpitala w Szubinie firma ECO ABC spółka z o.o. z siedzibą w Bełchatowie ul. Przemysłowa 7. Ścieki z nadzorowanych szpitali odprowadzane są do kanalizacji ogólnospławnych i dalej na oczyszczalnie ścieków. Ścieki pochodzące z ze szpitala Zakładu Karnego w Potulicach poddawane są dezynfekcji. Pranie bielizny ze wszystkich szpitali odbywa się poza ich terenem. Usługi te wykonywane są przez zewnętrzne firmy pralnicze. Składowanie bielizny oraz sposób postępowania z bielizną czystą i brudną nie budził zastrzeżeń i był zgodny z opracowanymi procedurami. Przychodnie, ośrodki zdrowia,laboratoria diagnostyczne i inne zakłady opieki zdrowotnej Ogółem w tej grupie obiektów zewidencjonowane były 32 przychodnie w tym 10 publicznych i 22 niepublicznych, inny zakład tj. NZOZ Avitum Stacja Dializ oraz medyczne laboratorium diagnostyczne ComLab Pałuki w Szubinie. W placówkach lecznictwa otwartego zachodziły dalsze zmiany polegające na przekształcaniu się jednostek publicznych w niepubliczne. W obiektach tych przeprowadzono 21 kontroli sanitarnych. Usterki sanitarno-higieniczne stwierdzono w Poradni 22

Specjalistycznej SPZOZ w Nakle w Likwidacji ul. Mickiewicza 7 oraz w NZOZ Medyk Przychodnia w Rynarzewie, dotyczyły one m.in. niewłaściwego stanu sanitarno higienicznego ścian i sufitów we wszystkich pomieszczeniach przychodni oraz niewłaściwego stanu sanitarno technicznego ścian i posadzki w pomieszczeniu składowania odpadów niebezpiecznych. W obu przypadkach prowadzono postępowanie administracyjne mające na celu wyegzekwowanie poprawy. Ponadto za brak bieżącej czystości w Przychodni w Rynarzewie osoby odpowiedzialne ukarano mandatem karnym. Placówki z tej grupy zaopatrywane są w wodę pochodzącą z wodociągów publicznych za wyjątkiem NZOZ Almed Kowalewko gm. Kcynia, który korzysta z własnego lokalnego ujęcia. Jakość wody z wodociągów publicznych odpowiadała wymaganym normom sanitarnym, zaś jakość wody z ujęcia należącego do przychodni w Kowalewku gm. Kcynia wykazywała zwiększoną zawartość związków manganu. Kontrole nie wykazywały nieprawidłowości w zakresie prowadzenia procesów dezynfekacji i sterylizacji. Dobór preparatów dezynfekcyjnych był odpowiedni. Robocze roztwory płynów dezynfekcyjnych były właściwie oznakowane, a stężone roztwory w oryginalnych opakowaniach zabezpieczone przed dostępem osób niepowołanych. W zakresie sterylizacji w lecznictwie otwartym obserwuje się korzystne tendencje. Sukcesywnie zmniejsza się liczba aparatów na suche gorące powietrze. W tej grupie obiektów autoklawy stanowią 75% ogółu zainstalowanej aparatury. Placówki, które nie są wyposażone w autoklawy korzystają z możliwości sterylizacji parowej systemem zleconym w punktach centralnego sterylizowania w szpitalach, firmach zewnętrznych lub pracują wyłącznie na sprzęcie sterylnym jednorazowego użytku. Placówki przeprowadzają kontrolę wewnętrzną skuteczności pracy urządzeń sterylizacyjnych, głównie przy użyciu testów chemicznych. Kontrola biologiczna systemem zleconym przeprowadzana była z różną częstotliwością, ale tylko nieliczne placówki przeprowadzają ją we własnym zakresie tj.: NZOZ,,Medicus Nakło i SPZOZ Przychodnia Sadki. Część placówek, podobnie jak w latach ubiegłych nadal nie przeprowadza wewnętrznej kontroli skuteczności sterylizacji z użyciem testów biologicznych. Właściwe było stosowanie specjalistycznych opakowań i przygotowanie pakietów do sterylizacji oraz ich przechowywanie. Odpady pochodzące z placówek lecznictwa otwartego, zarówno publicznych jak i niepublicznych, poddawane są segregacji w miejscu ich powstawania na odpady medyczne i komunalne. Odpady komunalne składowane są w altankach śmietnikowych i usuwane przez specjalistyczne firmy na wysypiska śmieci. Odpady medyczne gromadzone są w specjalnych magazynach i następnie odbierane przez wyspecjalizowane firmy, zajmujące się transportem tych odpadów do zakładów utylizacyjnych. Postępowanie z odpadami odbywa się w sposób prawidłowy i uregulowane jest procedurami dotyczącymi tego obszaru. Nieczystości płynne z obiektów zlokalizowanych w miastach odprowadzane są do kanalizacji ogólnospławnych, stąd dalej kierowane są do oczyszczalni ścieków. Nieczystości z obiektów zlokalizowanych na terenach wiejskich gromadzone są w bezodpływowych szambach i wywożone przez wyspecjalizowane firmy na oczyszczalnie ścieków. Stan techniczny oraz stan porządkowy otoczenia placówek nie budził zastrzeżeń. W omawianej grupie obiektów nie stwierdzono braków w zakresie wyposażenia w sprzęt medyczny, sprzęt jednorazowego użytku oraz środki opatrunkowe. Gestorzy obiektów będących w tej grupie sukcesywnie dokonują modernizacji pomieszczeń, mających na celu poprawę stanu sanitarno-technicznego, a tym samym dostosowanie obiektów do wymagań obowiązujących przepisów prawnych. W analizowanym okresie w w/w grupie obiektów nie stosowano sankcji karnych w postaci mandatów karnych. Pranie bielizny z placówek lecznictwa otwartego odbywa się poza zakładami - systemem zleconym lub we własnym zakresie w przystosowanych i wydzielonych pomieszczeniach. Transport bielizny brudnej i czystej w przypadku zleceń odbywa się środkiem zleceniobiorcy. W trakcie kontroli nie stwierdzano nieprawidłowości w zakresie magazynowania bielizny czystej i brudnej na terenie obiektów. We wszystkich nadzorowanych obiektach opracowane są i wdrożone procedury postępowania z bielizną. W trakcie przeprowadzanych kontroli sanitarnych w przychodniach stwierdza się stopniową rezygnację z używania bielizny wielokrotnego użytku ( głównie prześcieradła ) i zastępuję się ją bielizną jednorazowego użytku. 23