UCHWAŁA NR XLII/187/2017 RADY POWIATU GOLUBSKO-DOBRZYŃSKIEGO. z dnia 27 kwietnia 2017 r.

Transkrypt

1 UCHWAŁA NR XLII/187/2017 RADY POWIATU GOLUBSKO-DOBRZYŃSKIEGO z dnia 27 kwietnia 2017 r. w sprawie przyjęcia informacji Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Golubiu-Dobrzyniu o stanie bezpieczeństwa sanitarnego na terenie Powiatu Golubsko-Dobrzyńskiego za rok 2016 Na podstawie art. 12a ust. 3 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz z późn. zm. 1) ) oraz art. 12 pkt 11 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 814 z późn. zm. 2) ) uchwala się, co następuje: 1. Przyjmuje się informację Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Golubiu-Dobrzyniu o stanie bezpieczeństwa sanitarnego na terenie Powiatu Golubsko-Dobrzyńskiego za rok 2016, stanowiącą załącznik do niniejszej uchwały. 2. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Przewodnicząca Rady Powiatu Golubsko-Dobrzyńskiego Maria Wiśniewska 1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2016 r. poz oraz poz ) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2016 r. poz i poz oraz Dz. U. z 2017 r. poz Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 1

2 Załącznik do Uchwały Nr XLII/187/2017 Rady Powiatu Golubsko-Dobrzyńskiego z dnia 27 kwietnia 2017 r. PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W GOLUBIU-DOBRZYNIU GOLUB-DOBRZYŃ UL. DR J. G. KOPPA 1A tel./fax (56) ; (56) ; psse.golubdobrzyn@pis.gov.pl; www. pssegolubdobrzyn.pl; STAN SANITARNY I SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA POWIATU GOLUBSKO-DOBRZYŃSKIEGO W 2016 ROKU Golub-Dobrzyń, marzec 2017r. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 1

3 Opracowano w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu-Dobrzyniu Zespół autorski: Hanna Bożejewicz, Janina Dołęgowska, Katarzyna Lotarska, Krystyna Majewska, Wiesław Makowski, Helena Melerska, Ewa Prażuch, Danuta Rutkowska, Gabriela Warnel Skład: Ewa Prażuch Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 2

4 Szanowni Państwo, Mam przyjemność przedstawić Państwu ocenę stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu golubsko-dobrzyńskiego za rok Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Golubiu-Dobrzyniu zgodnie z ustawą o Państwowej Inspekcji Sanitarnej z dnia 14 marca 1985r. (Dz. U. z 2015r. poz z późń. zm.) realizuje zadania z zakresu zdrowia publicznego poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami: higieny środowiska, higieny pracy w zakładach pracy, higieny procesów nauczania i wychowania, higieny wypoczynku i rekreacji, warunkami zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku, higieniczno-sanitarnymi, jakie winien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których udzielane są świadczenia zdrowotne. Sprawowanie nadzoru w wyżej wymienionym zakresie jest podejmowane w celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych, zapobiegania powstawaniu chorób, w tym zakaźnych i zawodowych. Istotnym elementem działań Państwowej Inspekcji Sanitarnej są przedsięwzięcia z zakresu edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia, które mają na celu realizację krajowej i unijnej polityki prozdrowotnej, opartej na identyfikacji zagrożeń i podejmowaniu profilaktycznych i naprawczych działań. W ramach identyfikacji różnorodnych zagrożeń zdrowotnych Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Golubiu-Dobrzyniu jest włączony do funkcjonowania centralnych systemów monitorowania sytuacji epidemiologicznej w skali krajowej i unijnej, które są realizowane poprzez prowadzenie: elektronicznego nadzoru nad dystrybucją preparatów szczepionkowych ESNDS; rejestru ognisk epidemicznych ROE; systemu monitorowania zagrożeń SMZ; monitoringu jakości sanitarnej wody przeznaczonej do spożycia; monitoringu jakości wody w kąpieliskach, miejscach wykorzystywanych do kąpieli i na pływalniach; systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznych Produktach Żywnościowych i Środkach Żywienia Zwierząt RASFF; systemu informowania o kosmetykach i substancjach chemicznych RAPEX; systemu monitorowania i ostrzegania o dopalaczach SMIOD. Przedstawiając niniejszy raport pragnę zwrócić uwagę na złożoność i wagę zagadnień leżących w gestii Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz szeroki zakres zadań wykonywanych przez pracowników Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu-Dobrzyniu na rzecz zdrowia publicznego. Dziękuję za współpracę organom samorządowym, inspekcjom i strażom. Współpraca ta w znaczny sposób wpływa na zwiększenie efektywności działań, podejmowanych przez Państwową Inspekcję Sanitarną, w zakresie zdrowia publicznego na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego. z poważaniem Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Golubiu-Dobrzyniu Iwona Malinowska Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 3

5 SPIS TREŚCI WSTĘP SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA W ZAKRESIE CHORÓB ZAKAŹNYCH Zatrucia i zakażenia pokarmowe wywołane przez czynniki biologiczne Ogniska zatruć i zakażeń pokarmowych Bakteryjne ostre choroby inwazyjne Neuroinfekcje Choroby przenoszone przez naruszenie ciągłości tkanek Poliomyelitis oraz przypadki ostrego porażenia wiotkiego u dzieci do lat Choroby wysypkowe wieku dziecięcego Krztusiec Choroby przenoszone przez kleszcze Gruźlica Profilaktyka wścieklizny u ludzi Grypa i zachorowania grypopodobne Zgony z powodu chorób zakaźnych Wykonawstwo szczepień ochronnych Podsumowanie STAN SANITARNY WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA, URZĄDZEŃ WYKORZYSTYWANYCH DO ZAOPATRYWANIA LUDNOŚCI W WODĘ ORAZ MIEJSCA WYKORZYSTYWANE DO KĄPIELI Wodociągi zbiorowego zaopatrzenia w wodę Wodociągi o produkcji 100 m³/dobę Wodociągi o produkcji m³/dobę Wodociągi o produkcji m³/dobę Miejsca wykorzystywane do kąpieli Podsumowanie PODMIOTY WYKONUJĄCE DZIAŁALNOŚĆ LECZNICZĄ Stan techniczny i funkcjonalny, zaopatrzenie w wodę do spożycia, postępowanie z bielizną i odpadami medycznymi Podmioty lecznicze wykonujące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne Zaopatrzenie w wodę do spożycia Postępowanie z odpadami Postępowanie z bielizną Praktyki zawodowe Zaopatrzenie w wodę Postępowanie z odpadami Postępowanie z bielizną Podsumowanie STAN SANITARNY OBIEKTÓW ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA I PRZEDMIOTÓW UŻYTKU Stan sanitarny obiektów produkcji i obrotu środkami spożywczymi oraz żywienia zbiorowego Obiekty produkcji żywności Obiekty obrotu żywnością Zakłady żywienia zbiorowego - zamknięte Jakość zdrowotna środków spożywczych oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 4

6 4.3. Ocena wdrażania systemów kontroli wewnętrznej w zakładach produkcji i obrotu żywnością Funkcjonowanie systemu wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach żywnościowych i paszach - RASFF Nadzór nad suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego Podsumowanie WARUNKI SANITARNO-HIGIENICZNE W SZKOŁACH I INNYCH PLACÓWKACH OŚWIATOWO-WYCHOWAWCZYCH Stan techniczny oraz sanitarny budynków Ocena warunków pobytu i nauki Infrastruktura do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego Ergonomia w placówkach nauczania i wychowania Tygodniowy rozkład zajęć Możliwość pozostawienia podręczników w szkole Opieka medyczna Dożywianie dzieci i młodzieży Substancje i preparaty chemiczne w szkolnych pracowniach chemicznych Inne działania Podsumowanie CHOROBY ZAWODWE, PREWENCJA CHORÓB ZAWODOWYCH, ŚRODOWISKO PRACY Choroby zawodowe Środowisko pracy Nadzór nad środkami zastępczymi Podsumowanie STAN SANITARNY OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ Stan sanitarno-techniczny poszczególnych grup obiektów Podsumowanie ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY Charakterystyka podjętych działań Podsumowanie OŚWIATA ZDROWOTNA I PROMOCJA ZDROWIA Interwencje programowe Interwencje nieprogramowe Inne przedsięwzięcia Podsumowanie WNIOSKI KOŃCOWE Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 5

7 WSTĘP Głównym celem działalności Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu-Dobrzyniu było sprawowanie nadzoru nad bezpieczeństwem żywności produkowanej i wprowadzanej do obrotu, bezpieczeństwem zdrowotnym wody, zapobieganie chorobom, w tym chorobom zakaźnym i zawodowym, organizowanie i koordynowanie działalności promocyjnej na rzecz ochrony zdrowia społeczeństwa poprzez sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego w zakresie zdrowia publicznego oraz prowadzenia działalności przeciwepidemicznej. Działalność nadzorowa w roku 2016 polegała na kontroli spełniania wymagań, obowiązujących przepisów w zakresie utrzymania pożądanych norm zdrowotnych, a realizacja zadań statutowych odbywała się zgodnie z Planem zasadniczych przedsięwzięć na rok 2016 zatwierdzonym przez Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy, obejmującym główne kierunki działania, zasadnicze zamierzenia oraz harmonogram nadzoru nad obiektami. W związku ze zmianami na mocy ustawy z dnia 23 stycznia 2009 roku o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w organizacji i podziale zadań administracji w województwie (Dz. U. z 2009r., Nr 92, poz. 753 z późn. zm.), od 1 stycznia 2010 roku Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Golubiu-Dobrzyniu stał się organem rządowej administracji zespolonej w powiecie i automatycznie stał się organem wyłączonym w stosunku do podmiotów dla których powiat jest organem założycielskim lub organem prowadzącym lub w których powiat jest podmiotem dominującym. W wyniku tej zmiany Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Golubiu-Dobrzyniu został wyłączony z nadzoru nad następującymi podmiotami: Szpital Powiatowy Sp. z o.o. w Golubiu-Dobrzyniu, ul. Dr J. G. Koppa 1E, Zespół Szkół Nr 1 im. Anny Wazówny w Golubiu-Dobrzyniu, ul. PTTK 28, Zespół Szkół Nr 2 w Golubiu-Dobrzyniu, ul. Kilińskiego 31, Zespół Szkół Nr 3 w Golubiu-Dobrzyniu, ul. Konopnickiej 15, Zespół Szkół w Kowalewie Pomorskim, ul. Św. Mikołaja 6, Dom Pomocy Społecznej w Golubiu-Dobrzyniu, ul. PTTK 6, Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Wielgiem gm. Zbójno, Powiatowa Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza w Wielgiem gm. Zbójno, Publiczna Szkoła Muzyczna I stopnia w Golubiu-Dobrzyniu, ul. Konopnickiej 15, Publiczna Szkoła Muzyczna I stopnia w Golubiu-Dobrzyniu, Filia w Kowalewie Pomorskim, ul. Odrodzenia 7, Zarząd Dróg Powiatowych w Golubiu-Dobrzyniu, ul. PTTK 11. Obiekty te znajdują się pod nadzorem sanitarnym Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy. Przygotowując informację o stanie bezpieczeństwa powiatu golubsko-dobrzyńskiego Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Golubiu-Dobrzyniu oparł się na sprawozdaniach z poszczególnych komórek organizacyjnych Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu-Dobrzyniu, natomiast przedstawiony dokument nie zawiera analizy stanu sanitarnego z w/w placówek. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 6

8 1. SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA W ZAKRESIE CHORÓB ZAKAŹNYCH Ocenę sytuacji epidemiologicznej wybranych chorób zakaźnych w powiecie golubskodobrzyńskim opracowano na podstawie danych epidemiologicznych, zgromadzonych w ramach nadzoru nad chorobami zakaźnymi przez Państwową Inspekcję Sanitarną w Golubiu-Dobrzyniu, zgodnie z ustawą z 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2016 roku, poz z późn. zm.). W 2016 roku do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu-Dobrzyniu z placówek medycznych wpłynęło 769 zgłoszeń podejrzeń lub rozpoznań zakażeń lub chorób zakaźnych, dodatniego wyniku badania w kierunku biologicznego czynnika chorobotwórczego, podejrzeń zgonu lub zgonu z powodu zakażenia i choroby zakaźnej. Po dokładnej analizie i weryfikacji otrzymanych zgłoszeń według opracowanych przez Zakład Epidemiologii NIZP-PZH definicjach przypadków chorób zakaźnych na potrzeby nadzoru epidemiologicznego w,,sprawozdaniu MZ-56 o zachorowaniach na choroby zakaźne, zakażeniach i zatruciach zarejestrowano 409 przypadków zachorowań na choroby zakaźne (w 2015r przypadków zachorowań) i na ich podstawie sporządzono ocenę sytuacji epidemiologicznej powiatu golubsko-dobrzyńskiego, w zakresie wybranych chorób zakaźnych. Hospitalizowano 85 osób, co stanowiło 20,8% zarejestrowanych przypadków (rok osób, co wynosiło 30,7% zarejestrowanych przypadków). Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego w 2016r. przeprowadzono 259 wywiadów i dochodzeń epidemiologicznych. W ramach nadzoru epidemiologicznego nad chorobami zakaźnymi oraz działalności związanej z unieszkodliwianiem źródeł zakażenia, przecinaniem dróg szerzenia się zakażenia i nadzorem nad osobami zakażonymi pobrano 90 prób kału. Pobrano również 69 prób kału w ramach nieodpłatnych badań dla celów sanitarno-epidemiologicznych u uczniów kształcących się do wykonywania prac, przy których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby. Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego w omawianym okresie nie wystąpiły zachorowania na jednostki chorobowe mogące stanowić szczególne zagrożenie dla bezpieczeństwa ludności lub zbiorowe zachorowania w ogniskach epidemicznych. W roku 2016 zarejestrowano zachorowania, których nie rejestrowano w roku 2015, a mianowicie: bakteryjne zakażenie jelitowe wywołane przez inne określone czynniki (1 przypadek), wirusowe zaplenie mózgu, nieokreślone (1 przypadek), nowo wykryte zakażenia HIV (1 przypadek), choroba wywołana przez Streptococcus pneumoniae, inwazyjna- posocznica (3 przypadki), choroba wywołana przez Streptococcus pneumoniae, inwazyjna - inna określona i nie określona (1 przypadek), bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu inne określone (1 przypadek), zapalenie opon mózgowych inne i nie określone (1 przypadek), grypa (7 przypadków). Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 7

9 Spadki ilości zarejestrowanych przypadków wystąpiły w przypadku następujących zachorowań: salmoneloz - zatruć pokarmowych (2015r.- 22 przypadki, 2016r.- 16 przypadków), bakteryjnych zakażeń jelitowych wywołanych przez Clostridium difficile (2015r.- 7 przypadków, 2016r.- 3 przypadki), giardiozy (2015r.- 16 przypadków, 2016r.- 11 przypadków), wirusowych zakażeń jelitowych wywołanych przez rotawirusy (2015r.- 40 przypadków, 2016r.- 17 przypadków), wirusowych zakażeń jelitowych nie określonych (2015r.- 18 przypadków, 2015r.- 8 przypadków), biegunce i zapaleniu żołądkowo-jelitowemu BNO, o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu u dzieci do lat 2 (2015r.- 10 przypadków, 2016r.- 8 przypadków), płonicy (2015r.- 49 przypadków, 2016r.- 16 przypadków), kiły wczesnej (2015r.- 3 przypadki, 2016r.- 1 przypadek), styczności i narażeniu na wściekliznę/potrzebie szczepień (2015r.- 13 przypadków, 2016r.- 11 przypadków), wirusowych zapaleń opon mózgowych innych określonych i nie określonych (2015r.- 2 przypadki, 2016r.- 1 przypadek), różyczki (2015r.- 15 przypadków, 2016r.- 1 przypadek), wzw typu C (2015r.- 15 przypadków, 2016r.- 1 przypadek), świnki (2015r.- 22 przypadki, 2016r.- 4 przypadki). Wzrost liczby zarejestrowanych zachorowań nastąpił w przypadku: bakteryjnych zakażeń jelitowych wywołanych przez Yersinia enterocolitica (2015r.- 1 przypadek, 2016r.- 3 przypadki), bakteryjnych zakażeń jelitowych nie określonych (2015r.- 1 przypadek, 2016r.- 4 przypadki), wirusowych zakażeń jelitowych wywołanych przez norowirusy (2015r.- 4 przypadki, 2016r.- 6 przypadków), wirusowych zakażeń jelitowych innych określonych (2015r.- 2 przypadki, 2016r.- 4 przypadki), biegunce i zapaleniu żołądkowo-jelitowemu BNO, o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu ogółem (2015r.- 46 przypadków, 2016r.- 61 przypadków), krztuśca (2015r.- 5 przypadków, 2016r.- 8 przypadków), inwazyjnej choroby wywołanej przez Streptococcus pyogenes (2015r.- 18 przypadków, 2016r.- 24 przypadki), ospie wietrznej (2015r.- 95 przypadków, 2016r przypadki), wzw typu B - przewlekłego i BNO (2015r.- 11 przypadków, 2016r.- 14 przypadków). Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 8

10 Dane epidemiologiczne dotyczące występowania chorób zakaźnych w latach zostały przedstawione w formie tabeli poniżej. Lp Jednostka chorobowa Salmonellozazatrucie pokarmowe Salmonellozaposocznica Salmonellozainne zakażenia pozajelitowe Inne bakteryjne zakażenia jelitowe-ogółem Inne bakteryjne zatrucia pokarmoweogółem Giardioza Wirusowe zakażenia jelitowe ogółem Biegunka i zapalenie żołądkowojelitowe BNO, o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu Mikobakteriozy - inne i BNO Krztusiec Płonica Choroba meningokokowa, inwazyjnaogółem Choroba wywołana przez Streptococcus pyogenes, inwazyjna ogółem Kiła Rzeżączka Borelioza Ostre porażenia wiotkie u dzieci w wieku 0-14 lat Styczność i narażenie na wściekliznę / potrzeba szczepień Inne wirusowe zapalenie mózgu Wirusowe zapalenie opon mózgowych Ospa wietrzna Różyczka Liczba zachorowań Zapadalność Liczba zachorowań Zapadalność Liczba zachorowań Zapadalność Liczba zachorowań Zapadalność Liczba zachorowań Zapadalność 23 50, , , , , , , , , , , , , , ,01 3 6, , , , , , , , , , , , , ,20 1 2, ,01 4 8,80 4 8, , , , , , , , , , , , , , , ,60 1 2, , , ,0 9 19, , , , , , , , , ,40 1 2, , ,0 2 4,40 2 4,40 1 2, , , , , , , , , ,01 1 2,21 Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 9

11 Wirusowe zapalenie wątroby typu B Wirusowe zapalenie wątroby typu C Nowo wykryte zakażenia HIV Świnka Bąblowica Choroba wywołana przez Streptococcus pneumoniae, inwazyjnaogółem Zespół hemolitycznomocznicowy w przebiegu zakażenia Escherichia coli Bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu-ogółem Zapalenie opon mózgowych inne i nie określone Grypa i podejrzenia grypy ogółem w tym grypa u dzieci w wieku 0-14 lat Grypa potwierdzona laboratoryjnie ogółem Gruźlica , , ,91 1 2,20 3 6, ,00 3 6, , ,21 4 8, , , ,42 4 8, , , , ,41 1 2,20 2 4,40 1 2,20 3 6, , , , , , , , , , , , , , , , , ,00 4 8,83 Zapadalność - liczba nowych zachorowań zarejestrowanych w ciągu roku na danym obszarze przypadająca na mieszkańców liczona wg następującego wzoru: liczba nowych zachorowań w danym roku podzielona przez liczbę ludności w danym roku pomnożona przez przelicznik (np ). Porównanie zapadalności na choroby zakaźne w powiecie golubsko-dobrzyńskim i w województwie kujawsko-pomorskim w latach zawarto w poniższej tabeli. Lp Jednostka chorobowa Salmonelloza- zatrucie pokarmowe Salmonelloza- posocznica Inne bakteryjne zakażenia jelitowe- ogółem Giardioza Wirusowe zakażenia jelitowe -ogółem Biegunka i zapalenie żołądkowo-jelitowe BNO, o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu Powiat golubsko-dobrzyński Województwo kujawsko-pomorskie Liczba Liczba Liczba Liczba Zapadalność Zapadalność Zapadalność zachorowań zachorowań zachorowań zachorowań Zapadalność 16 35, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,77 Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 10

12 Mikobakteriozy - inne i BNO Krztusiec Płonica Choroba wywołana przez Streptococcus pyogenes, inwazyjna- ogółem Kiła Rzeżączka Borelioza (choroba z Lyme) Styczność i narażenie na wściekliznę / potrzeba szczepień Inne wirusowe zapalenie mózgu Wirusowe zapalenie opon mózgowych Ospa wietrzna Różyczka Wirusowe zapalenie wątroby typu B Wirusowe zapalenie wątroby typu C wg definicji przypadku z 2014r. Nowo wykryte zakażenia HIV Świnka Bąblowica Choroba wywołana przez Streptococcus pneumoniae, inwazyjna- ogółem Zespół hemolitycznomocznicowy w przebiegu zakażenia Escherichia coli Bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózguogółem Zapalenie opon mózgowych inne i nie określone Grypa i podejrzenia grypy ogółem w tym grypa u dzieci w wieku 0-14 lat Grypa potwierdzona laboratoryjnie ogółem Gruźlica , , , , , , , , , , , , , , ,40 1 2,21 3 6, , , , , , , , , , , , , ,72 1 2, ,81 9 0,43 1 2,21 2 4, , , , , , ,66 1 2, , , , , , , ,88 3 6, , , ,44 1 2, , ,06 4 8, , , , ,20 1 0,05 4 0,19 3 6, , , , ,05 3 6,63 1 2, , ,91 1 2, , , , , , ,27 Brak danych Brak danych Brak danych Brak danych Brak danych Brak danych Brak danych Brak danych 4 8, , ,49 4 8, , , ,20 Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 11

13 1.1. Zatrucia i zakażenia pokarmowe wywołane przez czynniki biologiczne Zatrucia i zakażenia pokarmowe, to grupa chorób o różnorodnych etiologiach, wyodrębniana w nadzorze epidemiologicznym ze względu na ważną rolę w zdrowiu publicznym. Zapadalność na te jednostki chorobowe jest związana ze stanem sanitarno-higienicznym obiektów produkcji i obrotu żywnością, a także higieną przyrządzania i spożywania potraw w środowiskach domowych. W roku 2016 na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego zarejestrowano bakteryjne zatrucia pokarmowe wyłącznie o etiologii salmonellozowej oraz wirusowe i bakteryjne zakażenia jelitowe. Zauważa się przewagę wirusowych zakażeń jelitowych nad bakteryjnymi zatruciami pokarmowymi i zakażeniami jelitowymi, co obrazuje wykres poniżej. Liczba bakteryjnych zatruć pokarmowych oraz bakteryjnych i wirusowych zakażeń jelitowych w powiecie golubsko-dobrzyńskiego w latach Inne bakteryjne zatrucia pokarmowe ogółem Inne bakteryjne zakażenia jelitowe Bakteryjne zatrucia pokarmowe salmonelozowe Wirusowe zakażenia jelitowe Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego zarejestrowano bakteryjne zatrucia pokarmowe wywoływane przez odzwierzęce typy pałeczek Salmonella. W stosunku do roku poprzedniego nastąpił spadek liczby zachorowań o 34% (24 przypadki w roku 2015, 16 przypadków w roku 2016). Wszystkie zarejestrowane przypadki zatruć pokarmowych wywołanych przez pałeczki Salmonella są sporadycznymi przypadkami. Głównym nośnikiem w salmonelozach były potrawy z jaj i z dodatkiem jaj (10 przypadków, co stanowiło 62,5% wszystkich przypadków). Dominującym typem serologicznym wywołującym zatrucia pokarmowe była Salmonella Enteritidis (11 przypadków, co stanowiło 68,75% przypadków). Najbardziej narażona na zakażenie pałeczkami Salmonella w roku 2016 okazała się grupa wiekowa lat, która stanowiła 43,75% zarejestrowanych przypadków zachorowań. Dość znacząca okazała się również grupa wiekowa 5-9 lat. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 12

14 Porównanie udziału grup wiekowych w przypadku salmoneloz w latach przedstawiono poniżej lat 5-9 lat lat lat lat lat lat powyżej 60 r.ż Zarejestrowane zostały w powiecie golubsko-dobrzyńskim zarówno bakteryjne, jak i wirusowe zakażenia jelitowe. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Golubiu-Dobrzyniu zarejestrowała 10 przypadków innego bakteryjnego zakażenia jelitowego (2015r.- 9 przypadków) oraz 35 przypadków wirusowych zakażeń jelitowych (2015r.- 64 przypadki). W przypadku innych bakteryjnych zakażeń jelitowych w 4 przypadkach nie udało się ustalić czynnika wywołującego stan chorobowy. Zakażenia wywołane przez Yersinia enterocolitica wystąpiły u 3 mieszkańców, a zakażenia wywołane przez Clostridium difficileu 2 mieszkańców powiatu golubsko-dobrzyńskiego. U jednej osoby przyczyną zachorowania był inny określony czynnik. Najczęstszym domniemanym źródłem zakażenia okazały się owoce (5 przypadków). Najliczniejsze okazały się grupy wiekowe lat i powyżej 60 r.ż. W każdej z tych grup zachorowały po 3 osoby. Pojedyncze przypadki innych bakteryjnych zakażeń jelitowych wystąpiły w następujących grupach wiekowych: 0-4 lat, 5-9 lat, lat oraz lat. Bakteryjne zakażenia jelitowe wystąpiły częściej u mieszkańców terenów miejskich (7 przypadków) oraz u płci żeńskiej (6 przypadków). Nadal rejestruje się stosunkowo dużą liczbę zakażeń jelitowych o etiologii wirusowej, chociaż należy zauważyć, że w roku 2016 w powiecie golubsko-dobrzyńskim ponownie nastąpił ich spadek w stosunku do roku poprzedniego (2015r.- 64 przypadki, 2016r.- 35 przypadków). Współczynnik zapadalności powiatu golubsko-dobrzyńskiego w roku 2016 był niższy niż w województwie kujawsko-pomorskim o 38%. Najwięcej przypadków dotyczyło zakażeń wywołanych przez rotawirusy (48,6%). Nie określony czynnik był drugą, co do wielkości przyczyną wywołanych wirusowych zakażeń jelitowych (22,9% przypadków). W 2016 roku wystąpiło 6 przypadków zakażenia wywołanego przez norowirusy (17,1% przypadków) oraz 4 przypadki wywołane przez określone czynniki (11,4% przypadków). Tym określonym czynnikiem były adenowirusy. Zachorowania spowodowane wirusowymi zakażeniami jelitowymi w większym stopniu zaatakowały mieszkańców terenów wiejskich (25 przypadków) oraz mężczyzn (20 przypadków). Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 13

15 Nieznacznie obniżył się procentowy udział dzieci do lat 2 w zarejestrowanych przypadkach wirusowych zakażeń jelitowych w powiecie golubsko-dobrzyńskim (2015r.- 42,2% przypadków, 2016r.- 40% przypadków). Wirusowe zakażenia jelitowe w powiecie golubsko-dobrzyńskim w latach rotawirusy norowirusy inne określone nie określone Nadzorem epidemiologicznym objęte są również biegunki i zapalenia żołądkowo-jelitowe u dzieci do lat 2 o etiologii nieokreślonej, o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu. W roku 2016 zgłoszono 8 takich zachorowań (w 2015r.-10 zachorowań). W 5 przypadkach wykonano badania laboratoryjne w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych, celem ustalenia etiologii zachorowań (wyniki ujemne). Najczęściej badania przeprowadzano w kierunku wirusów. W pozostałych przypadkach zgłoszenia dokonano wyłącznie na podstawie objawów klinicznych. W powiecie golubsko-dobrzyńskim od roku 2010 nie zarejestrowano zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu A Ogniska zatruć i zakażeń pokarmowych W roku 2016 na terenie działania Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu- Dobrzyniu nie zarejestrowano ogniska zbiorowego zatrucia/zakażenia pokarmowego. W roku poprzednim zarejestrowano jedno takie zdarzenie Bakteryjne ostre choroby inwazyjne Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego nie zarejestrowano inwazyjnej choroby wywołanej przez Neisseria meningitidis i Haemophilus influenzae. Zarejestrowano natomiast przypadki inwazyjnej choroby wywołanej przez Streptococcus pyogenes i Streptococcus pneumoniae. W roku 2016 w powiecie golubsko-dobrzyńskim zarejestrowano 24 przypadki inwazyjnej choroby wywołanej przez Streptococcus pyogenes i 3 przypadki - wywołanej przez Streptococcus pneumoniae. Dominującą postacią kliniczną inwazyjnych chorób wywołanych przez Streptococcus pyogenes była róża. W roku 2016 zgłoszono 23 przypadki tej choroby (2015r.- 17 przypadków). Choroba zgłaszana była wyłącznie na podstawie objawów klinicznych. Najbardziej narażeni okazali się mieszkańcy powiatu golubsko-dobrzyńskiego z grupy wiekowej powyżej 60 r.ż. (13 osób) oraz lat (6 osób). Płeć nie miała znaczącego wpływu na zachorowanie- zachorowało 12 kobiet i 11 mężczyzn. Przeważali natomiast mieszkańcy terenów wiejskich (14 osób). Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 14

16 wirusy bakterie nieokreślone Z innych postaci inwazyjnej choroby wywołanej paciorkowcami ropotwórczymi, odnotowano jeden przypadek posocznicy, zakończony zgonem (72-letnia mieszkanka jednej z gmin powiatu golubsko-dobrzyńskiego). Ważną chorobą wywołaną przez Streptococcus pyogenes jest również płonica, wyłączona z ewidencji sprawozdawczej, z grupy chorób inwazyjnych wywołanych tym czynnikiem, omawiana w części dotyczącej chorób wysypkowych wieku dziecięcego. W 2016 roku zarejestrowano również na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego 3 przypadki inwazyjnej choroby wywołanej przez Streptococcus pneumoniae, przebiegającej pod postacią posocznicy u 2 osób, a pod postacią posocznicy i zapalenia płuc- u 1 osoby. Zakażenie wystąpiło wyłącznie u osób powyżej 60 r.ż. Wśród nich był jeden mężczyzna i dwie kobiety. Jedna z kobiet to mieszkanka terenów wiejskich, pozostałe osoby zamieszkiwały tereny miejskie Neuroinfekcje W powiecie golubsko-dobrzyńskim w 2016 roku nastąpił wzrost zarejestrowanych chorób ośrodkowego układu nerwowego (rok przypadki, rok przypadków). Zarejestrowane przypadki neuroinfekcji w roku 2016 to w 1 przypadku zapalenie mózgu, a w 5 przypadkach zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Liczbę przypadków chorób ośrodkowego układu nerwowego w powiecie golubskodobrzyńskim w latach według czynników etiologicznych przedstawiono na poniższym wykresie wirusy bakterie nieokreślone W roku 2016 w jednym przypadku chorób ośrodkowego układu nerwowego badania laboratoryjne wykryły przyczynę zakażenia. Były to bakterie Stapylococcus aureus. Zapalenia ośrodkowego układu nerwowego częściej występowały u mieszkańców terenów wiejskich powiatu golubsko-dobrzyńskiego (3 przypadki) oraz u osób płci żeńskiej (3 przypadki). Neuroinfekcje wystąpiły u mieszkańców powiatu golubsko-dobrzyńskiego począwszy od noworodka aż do wieku powyżej 60 r.ż. (grupa wiekowa 0-4 lata- 1 przypadek, grupa wiekowa lat- 2 przypadki, grupa wiekowa lat- 1 przypadek, grupa Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 15

17 wiekowa powyżej 60 r.ż.- 1 przypadek). Hospitalizowano wszystkich zarejestrowanych pacjentów z zakażeniem ośrodkowego układu nerwowego Choroby przenoszone przez naruszenie ciągłości tkanek Mieszkańcy powiatu golubsko-dobrzyńskiego nie chorowali na wirusowe zapalenie wątroby typu B o przebiegu ostrym. Nie zarejestrowano również koinfekcji z HBV/HCV, ani innych i nie określonych wirusowych zapaleń wątroby. W 2016 roku Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Golubiu-Dobrzyniu odnotowała niewielki wzrost rejestrowanych przypadków wzw typu B (2015r.- 11 przypadków, 2016r.- 14 przypadków). Spośród zarejestrowanych zachorowań dwa przebiegały w sposób objawowy, pozostałebezobjawowy. Jeden przypadek hospitalizowano. W 2016 roku zachorowania rozłożyły się równomiernie zarówno biorąc pod uwagę miejsce zamieszkania jak i płeć. Przeważającą grupą wiekową osób chorych to przedział wiekowy lat, do którego zaliczyć można 6 osób. Drugą, co do liczebności okazała się grupa wiekowa powyżej 60 r.ż. W tej grupie zarejestrowano 4 osoby. Pozostałe zachorowania wystąpiły w następujących grupach wiekowych: lat (2 osoby), lat (1 osoba) i lat (1 osoba). Spośród zarejestrowanych osób, osiem nie było wcześniej uodpornionych przeciw wzw typu B, pięć- otrzymało pełne szczepienie przeciw wzw typu B, a jedna- niepełne. Do możliwych źródeł zakażenia HBV w zarejestrowanych zachorowaniach można zaliczyć: inne świadczenia udzielane w placówkach medycznych (u 13 osób), duże operacje (u 8 osób), małe zabiegi chirurgiczne (u 7 osób), wykonanie transfuzji przed 1993 rokiem (u 2 osób) i po 1993 roku (u 1 osoby). Do zakażenia mogło dojść również podczas wykonywania prac w służbach porządkowych lub w ochronie zdrowia. Alkoholizm w jednym przypadku mógł również być przyczyną narażenia. W przypadku wzw typu C odnotowano natomiast spadek liczby zarejestrowanych przypadków (2015r.- 5 przypadków, 2016r.- 3 przypadki). Do możliwych źródeł zakażenia HCV w zarejestrowanych zachorowaniach można zaliczyć: wykonaną transfuzję przed 1993 rokiem, duże operacje lub małe zabiegi chirurgiczne oraz inne świadczenia udzielane w placówkach medycznych. Zakażone osoby należą do następujących grup wiekowych: lat (1 osoba) i powyżej 60 r.ż. (2 osoby). Dwie kobiety zamieszkują na terenie wiejskim, a jedna- na terenie miejskim powiatu golubsko-dobrzyńskiego. W powiecie golubsko-dobrzyńskim w latach nie zarejestrowano zachorowań na AIDS. W roku 2016 u jednego mieszkańca powiatu golubsko-dobrzyńskiego z grupy wiekowej lat wykryto zakażenia HIV (2015r.- brak zakażenia) Poliomyelitis oraz przypadki ostrego porażenia wiotkiego u dzieci do lat 14 W roku 2016 na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego nie zarejestrowano przypadków poliomyelitis. Podobna sytuacja miała miejsce w roku poprzednim. W związku z uczestnictwem Polski w programie WHO dotyczącym eradykacji poliomyelitis, prowadzony jest nadzór i monitoring ostrych porażeń wiotkich u dzieci do lat 14, mający na celu potwierdzenie lub wykluczenie występowania dzikich szczepów wirusa polio. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 16

18 W latach nie zarejestrowano takich przypadków na terenie powiatu golubskodobrzyńskiego Choroby wysypkowe wieku dziecięcego W przypadku chorób wysypkowych wieku dziecięcego współczynnik zapadalności na ospę wietrzną wzrósł 2-krotnie. W przypadku świnki, różyczki i płonicy nastąpiły spadki zapadalności na te choroby. W przypadku różyczki nastąpił 15-krotny, w przypadku świnki - 6 krotny, a przypadku płonicy 3-krotny spadek współczynnika zapadalności. Porównanie liczby zachorowań w latach przedstawiają poniższe wykresy: liczba przypadków ospa wietrzna świnka różyczka płonica Więcej przypadków zachorowań na ospę wietrzną odnotowano na terenie wiejskim (108 przypadków) niż miejskim (64 przypadki). Większość przypadków ospy wietrznej wystąpiła na terenie miasta (55 przypadków) i gminy (75 przypadków) Kowalewo Pomorskie. Łącznie w roku 2016 stanowiły one 75,6% wszystkich zarejestrowanych Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 17

19 zachorowań na ospę wietrzną. Wg płci częściej chorowali mężczyźni (97 przypadków) niż kobiety (75 przypadków). Wszystkie przypadki zachorowań na ospę wietrzną charakteryzowały się lekkim przebiegiem i nie wymagały hospitalizacji. Tylko 2 osoby zostały uodpornione jedną lub dwiema dawkami szczepionki przeciw ospie wietrznej. Jak co roku, najwięcej zachorowań dotyczyło dzieci w grupie wiekowej 0-4 lat i 5-9 lat (odpowiednio 33,14% i 48,84% ogółu zachorowań), co zapewne związane jest z przebywaniem w dużych skupiskach ludzkich. W stosunku do roku 2015, gdzie najwięcej zachorowań wystąpiło w grupie wiekowej 0-4 lat, w roku 2016 dominującą okazała się grupa wiekowa 5-9 lat. Udział liczbowy poszczególnych grup wiekowych w zachorowaniach na ospę wietrzną w latach lat 5-9 lat lat lat lat lat lat powyżej 60 r.ż Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego, w przypadku różyczki i świnki, prowadzone są obowiązkowe szczepienia ochronne przeciwko odrze, śwince i różyczce z użyciem szczepionki trójskładnikowej. Wśród zarejestrowanych przypadków świnki i różyczki znajdują się zarówno osoby szczepione przeciwko tej chorobie, jak i nieszczepione. W roku 2016 zarejestrowano jeden przypadek zachorowania na różyczkę (2015r.- 15 przypadków). Zgłoszenie zachorowania na różyczkę dotyczyło dziewczynki zamieszkującej teren wiejski. Nie została ona uodporniona przeciwko różyczce. Liczba zarejestrowanych przypadków świnki w 2016 roku zmniejszyła się prawie sześciokrotnie w stosunku do roku 2015 (2015r.- 22 przypadki, 2016r.- 4 przypadki). Najwięcej zachorowań na świnkę wystąpiło w grupie wiekowej 5-9 lat (3 przypadki, co stanowiło 75% zarejestrowanych zachorowań). Osoby te uodporniono przeciwko śwince 1 dawką szczepionki. Z zarejestrowanych osób 1 nie została uodporniona przeciw tej chorobie (grupa wiekowa lata). Rozpatrując miejsce zamieszkania osób chorych należy zauważyć, że nie miało ono znaczenia (mieszkańcy terenów wiejskich- 2 osoby, mieszkańcy terenów miejskich- 2 osoby). Chorowały tylko osoby płci żeńskiej. Zachorowania na płonicę osób należących do grup wiekowych 5-9 lat oraz 0-4 lat stanowią łącznie 94% zarejestrowanych przypadków. Wzrostowi zachorowań sprzyjał okres zimowy Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 18

20 oraz przebywanie wychowanków w zamkniętych pomieszczeniach placówek nauczania i wychowania. W roku 2016 bez wpływu na zachorowanie na płonicę miała płećzachorowało 8 mężczyzn i tyleż samo kobiet. Miejsce zamieszkania natomiast miało wpływ na liczbę zachorowań - na terenach wiejskich zachorowało 2-krotnie więcej osób (11 osób) niż na terenach miejskich (5 osób) Krztusiec W województwie kujawsko-pomorskim w przypadku krztuśca utrzymuje się tendencja wzrostowa (2013r przypadków, 2014r przypadków, 2015r przypadków, 2016 rok- 559 przypadków). Trend wzrostowy zauważalny jest również w powiecie golubsko-dobrzyńskim (2014 rok - 4 przypadki, 2015 rok - 5 przypadków, 2016 rok- 8 przypadków). W roku 2016 dwa przypadki zachorowań na krztusiec wymagały leczenia w warunkach szpitalnych. Na krztusiec chorowali tylko mieszkańcy terenów wiejskich, a żadna z płci nie stanowiła przewagi. Zachorowania na krztusiec pojawiają się również u osób dorosłych. W roku 2016 wystąpiło jedno zachorowanie u osoby z grupy wiekowej lat. Pozostałe przypadki wystąpiły u osób od 2 do 14 r.ż. Osoby chore zostały prawidłowo uodpornione przeciw krztuścowi Choroby przenoszone przez kleszcze Zgłaszane do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu-Dobrzyniu przypadki zgłoszeń podejrzeń lub zachorowań na boreliozę, po przeprowadzeniu dochodzeń epidemiologicznych i weryfikacji na podstawie definicji przypadków chorób zakaźnych opracowanych przez NIZP-PZH w Warszawie, pozwoliły na zakwalifikowanie do rejestracji w sprawozdaniu MZ-56 w roku 2016 sześciu przypadków tej choroby (w 2015r.- 6 przypadków). Wszystkie zarejestrowane w roku 2016 zachorowania opierały się na wystąpieniu fazy wczesnej choroby w postaci rumienia wędrującego. Pozwoliło to na sklasyfikowanie przypadków jako potwierdzonych, bez konieczności przeprowadzania badań laboratoryjnych. Leczeniem tej fazy boreliozy zajmowały się placówki podstawowej opieki zdrowotnej, wdrażając antybiotykoterapię. Zachorowania wystąpiły w każdej grupie wiekowej, począwszy od grupy wiekowej lat. W grupie wiekowej lat zachorowały 2 osoby, w pozostałych- pojedyncze osoby. Na kontakt z kleszczem najbardziej narażeni okazali się mieszkańcy miast (5 osób) oraz kobiety (4 przypadki). Do narażenia dochodziło podczas pobytu na działce przydomowej oraz na terenie zieleni miejskiej. Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego nie zarejestrowano zachorowania na kleszczowe zapalenie mózgu, podobnie jak w roku poprzednim Gruźlica W 2016 roku zarejestrowano w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu- Dobrzyniu 4 przypadki gruźlicy. W stosunku do roku poprzedniego- to spadek liczby zachorowań o 20% (2015r. - 5 przypadków). Gruźlica w powiecie golubsko-dobrzyńskim wystąpiła u osób z następujących grup wiekowych: lat (1 osoba), lat (1 osoba), lata (1 osoba) oraz lat (1 osoba). Wszyscy chorzy zamieszkują teren miejski (miasto Golub-Dobrzyń- 2 osoby, miasto Kowalewo Pomorskie- 2 osoby). Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 19

21 Znacznie częściej choroba wystąpowała u mężczyzn (3 osoby) niż u kobiet (1 osoba). U mieszkańców powiatu golubsko-dobrzyńskiego 3 zachorowania przybrały postać gruźlicy układu oddechowego, a jeden przypadek przybrał postać gruźlicy pozapłucnej (gruźlica kości i stawów). Gruźlice płuc były nowymi przypadkami zachorowań na gruźlicę, a postać pozapłucna- to przypadek wznowy. Wśród zarejestrowanych osób jeden przypadek wystąpił u osoby z kontaktu z osobą chorą na gruźlicę płuc (współmieszkaniec, grupa wiekowa lat). W 2016r. gruźlica nie była przyczyną zgonu mieszkańców powiatu golubsko-dobrzyńskiego (2015r.- odnotowano 2 przypadki). Liczba przypadków gruźlicy w powiecie golubsko-dobrzyńskim w latach rok liczba przypadków Profilaktyka wścieklizny u ludzi Do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologiczne w Golubiu-Dobrzyniu w roku 2016 zgłoszono 67 osób pokąsanych przez zwierzęta, co w stosunku do roku poprzedniego oznacza spadek o 22% przypadków (2015r.- 86 osób). We wszystkich przypadkach było prowadzone dochodzenie epidemiologiczne. W 56 przypadkach dzięki współpracy z lekarzami weterynarii otrzymaliśmy obserwacje zwierząt, wykluczające chorobę zwierzęcia i uniknęliśmy w ten sposób kwalifikacji osób pokąsanych do szczepień. W 11 przypadkach, które zostały zakwalifikowane do szczepień, przyczyną skierowań było w 8 przypadkach pokąsanie przez nieznanego psa, w 2- przez kota, a w 1- przez lisa. W przypadku pokąsania przez lisa jego tkanka mózgowa została poddana badaniom laboratoryjnym. Test immunofluarescencji w kierunku wścieklizny dał wynik ujemny, a izolacji wirusa wścieklizny na komórkach mysiej neuroblastomy nie można było przeprowadzić ze względu na toksyczne oddziaływanie badanej próbki mózgowia na komórki neuroblastomy Grypa i zachorowania grypopodobne W ramach nadzoru epidemiologicznego nad grypą oraz zgodnie z definicją przyjętą na potrzeby nadzoru epidemiologicznego nad chorobami zakaźnymi w krajach Unii Europejskiej świadczeniodawcy zgłaszają do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu-Dobrzyniu przypadki zachorowań na grypę (rozpoznaną klinicznie i/lub laboratoryjnie) oraz wszystkie rozpoznane klinicznie zachorowania grypopodobne i ostre zakażenia dróg oddechowych. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 20

22 Wartość Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Golubiu-Dobrzyniu w 2016 roku wysłała 9 wymazów do badania laboratoryjnego w ramach uczestnictwa w systemie nadzoru nad grypą Sentinel. U trzech mieszkańców powiatu golubsko-dobrzyńskiego badania te potwierdziły obecność wirusa grypy typ A podtyp A/H1N1, a w jedynym przypadku grypę typ B. Świadczeniodawcy w 2016 roku zgłosili łącznie 2563 przypadki zachorowań grypopodobnych i ostrych zakażeń dróg oddechowych. W porównaniu z rokiem 2015 ich liczba w powiecie golubsko-dobrzyńskim wzrosła o około 33% (2015r przypadków). W 2016 roku udział dzieci w wieku 0-14 lat, w zgłoszonych przypadkach nieznacznie wzrósł z 37,85% przypadków w roku 2015 do 41,59% w roku Grypa i zachorowania grypopodobne w powiecie golubsko-dobrzyńskim w latach Rok ogółem dzieci do lat 14 Lekarze rodzinni wystawili w roku 2016 łącznie 21 skierowań do szpitala ze względu na towarzyszące zachorowaniom objawy ze strony układu oddechowego (18 skierowań) lub też z innych przyczyn (3 skierowania). W roku 2015 było to 8 skierowań do szpitala. Nie otrzymano zgłoszeń zachorowań potwierdzających hospitalizację tych osób Zgony z powodu chorób zakaźnych Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Golubiu-Dobrzyniu w 2016 roku otrzymała 12 zgłoszeń zgonu z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej (2015r.- 8 zgłoszeń). 11 przypadków zgonów dotyczyło osób po 60 r.ż., a jeden- wystąpił w grupie wiekowej lat.wśród zmarłych osób przeważały kobiety (8 przypadków) oraz mieszkańcy terenów wiejskich powiatu (8 przypadków). Przeważającą przyczyną zgonów w 2016 roku była posocznica (10 przypadków) wywołana przez inne bakterie Gram-ujemne (5 przypadków), Staphylococcus aureus (2 przypadki), paciorkowce z grupy B (1 przypadek), paciorkowce grupy A (1 przypadek) oraz nieokreślona (1 przypadek). Nieokreślone bakteryjne zapalenie płuc było przyczyną zgonu w 2 przypadkach. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 21

23 % Wykonawstwo szczepień ochronnych Realizacja obowiązkowych szczepień ochronnych W powiecie golubsko-dobrzyńskim wykonanie obowiązkowych szczepień ochronnych w roku 2016 było na bardzo dobrym poziomie. Stan zaszczepienia dzieci i młodzieży w powiecie golubsko-dobrzyńskim w roku 2016 przedstawia wykres poniżej. 100,0 95,0 90,0 85,0 80,0 75,0 70,0 Wzw t B w 2 r.ż. Wzw t B w 3 r.ż. Błonicy i tężcowi w 19 r.ż. Błonicy i tężcowi w 14 r.ż. DTP w 6 r.ż Błonicy, tężcowi, krztuścowi w 14 r.ż. Błonicy, tężcowi, krztuścowi w 2 r.ż. Poliomyelitis w 6 r.ż. Poliomyelitis w 3 r.ż. Poliomyelitis w 2 r.ż. Haemophilus inf. 3 r.ż. Haemophilus inf. 2 r.ż. Odrze, świce, różyczce w m. ż. Odrze, śwince, różyczce w 10 r.ż. Wykonanie szczepień przeciw błonicy i tężcowi w roku 2016 było na wyższym poziomie niż w roku Dzieci w 6 roku życia uodporniono na poziomie 97,4%. W tym roczniku nie uodporniono dzieci, które ukończyły 5 lat w miesącu grudniu i rodzice nie wyrażali zgody na wcześniejsze szczepienie oraz dzieci z okresowymi p/w lekarskimi. W 14 roku życia wskaźnik uodpornienia był wyższy i wynosił 99,1% (w roku ,7%). Czworo nieuodpornionych dzieci, to osoby z okresowymi przeciwwskazaniami lekarskimi. Młodzież w 19 roku życia uodporniona została w 2016 roku na wysokim poziomie 99,6% Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 22

24 (rok na poziomie 98,9%). W tej grupie wiekowej nie została uodporniona 1 kobieta ciężarna oraz 1 osoba z okresowymi przeciwwskazaniami do szczepień. Stan zaszczepienia przeciw krztuścowi w roku 2016 roku przedstawia się następująco: w 2 roku życia - 99,8% (jedno dziecko z rodziny uchylającej się od szczepień) i w 3 roku życia- 99,0% (czworo dzieci z okresowymi p/w lekarskimi). W pierwszym roku życia zaszczepiono szczepieniem pierwotnym przeciw krztuścowi 58,4% niemowląt. Dzieci w 6 roku życia uodporniono na poziomie 97,2% (jedno dziecko nie jest uodpornione p/ krztuścowi z powodu p/w lekarskich). W 14 roku życia uodporniono 96,2 % dzieci. Analogicznie zostały wykonane szczepienia przeciw poliomyelitis: w pierwszym roku życia 58,4%, w 2 roku życia- 99,8% i w 3 roku życia- 99,0%. Dzieci w 6 roku życia uodporniono na poziomie 97,4%. Szczepienia przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B w 1 roku życia wykonano na poziomie 92,0%, w 2 roku życia na poziomie 99,8% i w 3 roku życia na poziomie 100%. Stan zaszczepienia przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B był na tym samym poziomie jak w roku W roku 2016 do szczepień ochronnych przeciw odrze, śwince i różyczce podlegały dzieci urodzone w roku Uodpornienie tej grupy dzieci kształtowało się na poziomie 98,7% i było nieznacznie niższe niż w roku W tym roczniku jedno dziecko było autystyczne i pięcioro nie zgłosiło się do szczepień. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Golubiu-Dobrzyniu w pierwszych miesiącach 2017 roku rozpocznie wyjaśnianie przyczyn nie zgłaszania się do obowiązkowych szczepień ochronnych. Wykonanie podstawowego szczepienia przeciw odrze, śwince i różyczce w miesiącu życia w roku sprawozdawczym wynosi 90,5% (w roku ,1%). Stan zaszczepienia p/haemophilus influenzae typu b niemowląt urodzonych w roku 2016 wynosiło 58,4%, a w drugim roku życia 99,8%. Dzieci w trzecim roku życia uodporniono na poziomie 99,0% Realizacja zalecanych szczepień ochronnych W roku 2016 szczepieniu zalecanemu przeciwko grypie poddało się w powiecie golubskodobrzyńskim o 70 osób więcej niż w 2015 roku. Uodporniono 979 osób, w tym 77 dzieci (o 16 dzieci więcej niż w roku 2015). Szczepieniu przeciwko grypie poddało się zaledwie 2,16% populacji zamieszkującej powiat golubsko-dobrzyński tj. o 0,16% więcej niż w roku Stan zaszczepienia przeciwko grypie w powiecie golubsko-dobrzyńskim w latach Liczba osób zaszczep. 2012r. 2013r. 2014r. 2015r. 2016r. % populacji powiatu Liczba osób zaszczep. % populacji powiatu Liczba osób zaszczep. % populacji powiatu Liczba osób zaszczep. % populacji powiatu Liczba osób zaszczep. % populacji powiatu 899 1, , , , ,16 Prowadzona edukacja wśród rodziców i dzieci powoduje większe zainteresowanie szczepieniami zalecanymi oraz szczepieniami preparatami skojarzonymi. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 23

25 Liczbę osób, którzy poddali się szczepieniom zalecanym w powiecie golubsko-dobrzyńskim w latach przedstawiono w poniższej tabeli. Szczepienie zalecane przeciwko Liczba zaszczepionych osób 2012r. 2013r. 2014r. 2015r. 2016r. Zakażeniu Streptococcus pneumoniae Ospie wietrznej Zakażeniu Haemophilus influenzae Zakażeniu Neisseria meningitidis Zakażeniu wirusem brodawczaka ludzkiego Kleszczowemu zapaleniu mózgu Biegunce rotawirusowej Wirusowemu zapaleniu wątroby typu B Wirusowemu zapaleniu wątroby typu A Durowi brzusznemu Niepożądane odczyny poszczepienne W Polsce od wielu lat istnieje uregulowany prawny obowiązek zgłaszania i rejestrowania niepożądanych odczynów poszczepiennych (NOP). Liczba niepożądanych odczynów poszczepiennych w powiecie golubsko-dobrzyńskim w latach W roku 2016 w powiecie golubsko-dobrzyńskim nie zarejestrowano żadnego przypadku niepożądanego odczynu poszczepiennego (rok przypadki) Uchylanie się od obowiązku szczczepień ochronnych Pomimo bardzo wysokiego odsetka zaszczepienia populacji mieszkańców powiatu golubskodobrzyńskiego rejestruje się osoby uchylające się od tego obowiązku. Wobec tych osób prowadzone jest postępowanie administracyjno-egzekucyjne. W 2016 roku Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Golubiu-Dobrzyniu wystawił 4 upomienia oraz nałożył 4 tytuły wykonawcze. W stosunku do rodziców 8 dzieci podejmowane były działania (pisma, Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 24

26 kontakty telefoniczne i osobiste spotkania) nakłaniające do uodpornienia dzieci szczepieniami obowiązkowymi. Przyniosły one rezultaty w postaci wykonania obowiązku szczepienia Podsumowanie Sytuacja epidemiologiczna wybranych chorób zakaźnych w 2016 roku była zróżnicowana, ale korzystna. Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego nie wystąpiły zachorowania na choroby szczególnie niebezpieczne i wysoce zjadliwe, mogące stanowić szczególne zagrożenie dla bezpieczeństwa ludności powiatu golubsko-dobrzyńskiego. Nie wystąpiły zbiorowe zachorowania w ogniskach epidemicznych. Obserwowane cykliczne zmiany rejestracji niektórych chorób zakaźnych związane są z sezonowością ich występowania (zwłaszcza w przypadku chorób wieku dziecięcego) i zgodnie z wieloletnimi trendami. W przypadku chorób wysypkowych wieku dziecięcego współczynnik zapadalności na ospę wietrzną wzrósł 2-krotnie. W przypadku świnki, różyczki i płonicy nastąpiły spadki zapadalności na te choroby. W przypadku chorób przenoszonych przez naruszenie ciągłości tkanek u mieszkańców powiatu golubsko-dobrzyńskiego zwiększyła się liczba zachorowań bądź zakażeń wirusem wirusowego zapalenie wątroby typu B, a zmniejszyła się wzw typu C. Zmniejszyła się również liczba zakażeń chorobą przenoszoną drogą płciową oraz zachorowań na gruźlicę. W powiecie golubsko-dobrzyńskim wzrosła liczba zgłaszanych podejrzeń zachorowań na grypę z 1926 przypadków w 2015 roku do 2563 w roku U trzech mieszkańców powiatu golubsko-dobrzyńskiego potwierdzono obecność wirusa grypy typ A podtyp A/H1N1, a w jedynym przypadku grypę typ B. Procent wykonawstwa szczepień ochronnych obowiązkowych, zgodnych z Programem Szczepień Ochronnych w 2016 roku kształtował się na bardzo wysokim poziomie. Szczepienia ochronne w ramach Programu Szczepień Ochronnych wykonane są od lat na bardzo wysokim poziomie, zapewniającym odporność zbiorowiskową oraz korzystną sytuację epidemiologiczną w zakresie chorób zakaźnych, zwalczanych poprzez szczepienia ochronne. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 25

27 2. STAN SANITARNY WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA, URZĄDZEŃ WYKORZYSTYWANYCH DO ZAOPATRYWANIA LUDNOŚCI W WODĘ ORAZ MIEJSCA WYKORZYSTYWANE DO KĄPIELI W 2016 roku Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Golubiu-Dobrzyniu obejmowała nadzorem sanitarnym: 14 obiektów wodnych, 2 miejsca wykorzystywane do kąpieli (nad jeziorem Grodno w Nowogrodzie, gmina Golub-Dobrzyń i nad jeziorem Okonin w Okoninie, gmina Ciechocin) Wodociągi zbiorowego zaopatrzenia w wodę W powiecie golubsko-dobrzyńskim woda przeznaczona do zbiorowego zaopatrzenia ludności, pobierana jest wyłącznie z wód podziemnych. W 2016 roku nadzorem sanitarnym objęto 14 wodociągów, urządzeń dostarczających wodę do spożycia. W porównaniu do roku ubiegłego ilość wodociągów nie uległa zmianie. Odsetek wodociągów o danej produkcji dobowej [m 3 /dobę] zaopatrujących mieszkańców powiatu golubsko dobrzyńskiego w 2016 roku. 7% 43% 50% Wodociągi o produkcji 100 [m³/d] Wodociągi o produkcji od [m³/d] Wodociągi o produkcji od [m³/d] Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego największy odsetek wodociągów- 50% stanowiły urządzenia o produkcji wody 100 m³/d (7 wodociągów), a także wodociągi o produkcji wody m³/d, które również stanowiły duży odsetek wodociągów- ok. 43% (6 wodociągów). Natomiast wodociągi o produkcji wody m³/d stanowiły ok. 7% (1 wodociąg). Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 26

28 Wszystkie wodociągi poddane zostały kontroli stanu higieniczno-zdrowotnego oraz ze wszystkich obiektów wodnych zostały pobrane próbki wody do badań laboratoryjnych, zgodnie z harmonogramem poboru próbek wody do spożycia opracowanym na roku Łącznie do badań laboratoryjnych pobrano 70 próbek wody, z czego 14 próbek było kwestionowanych, co stanowiło 20% ogólnej liczby przebadanych próbek (w 2015r. kwestionowanych było 5 próbek na 66 pobranych prób do badań laboratoryjnych). W roku 2016 w 10 próbkach wody stwierdzono przekroczenia fizykochemiczne (mętność, żelazo, smak), a w 4 próbkach przekroczenia mikrobiologiczne (Enterokoki, Bakterie grupy coli w 100ml wody). W związku z kwestionowanymi próbkami wody, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Golubiu Dobrzyniu wydał 9 decyzji płatniczych. Nie wydano żadnej decyzji administracyjnej dotyczącej poprawy jakości wody, gdyż były to przypadki chwilowe, które nie potwierdziły się w przeprowadzonych badaniach kontrolnych. Ilość kwestionowanych próbek wody pobranych z wodociągów publicznych zlokalizowanych na terenie powiatu golubsko dobrzyńskiego w latach Ilość próbek kwestionowanych Próbki fizykochemiczne Próbki mikrobiologiczne Rok W ciągu 2016r. przeprowadzono łącznie 14 kontroli stanu sanitarno-higienicznego urządzeń wodnych oraz wykonano 18 kontroli związanych z poborem próbek wody. Stan sanitarnotechniczny skontrolowanych urządzeń wodnych nie budził zastrzeżeń sanitarnych. W tym zakresie nie prowadzono postępowania administracyjnego. Ponadto próbki wody pobierane były przez zarządzających wodociągami, w ramach kontroli wewnętrznych, zgodnie z opracowanymi i zatwierdzonymi przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Golubiu-Dobrzyniu harmonogramami poboru próbek wody. Na podstawie otrzymanych sprawozdań z badań laboratoryjnych wydano 55 okresowych ocen dotyczących jakości wody przeznaczonej do spożycia, które przesłano do jednostek zarządzających poszczególnymi wodociągami oraz do władz samorządowych. Ponadto wydano 6 ocen obszarowych jakości wody do spożycia z poszczególnych gmin oraz 1 ocenę obszarową jakości wody obejmującą teren powiatu golubsko-dobrzyńskiego, którą przekazano Starostwu Powiatowemu w Golubiu-Dobrzyniu. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 27

29 Wodociągi o produkcji 100 m³/dobę Na terenie nadzorowanym przez PSSE w Golubiu-Dobrzyniu, w tym przedziale znajduje się 7 wodociągów. W porównaniu do roku ubiegłego odnotowano poprawę stanu higienicznozdrowotnego w: wodociągu publicznym Wielkie Rychnowo gm. Kowalewo Pomorskie, wodociągu publicznym Wrocki gm. Golub-Dobrzyń. W w/w wodociągach odnowiono elewację budynku stacji uzdatniania wody oraz naprawiono pokrycia dachowe. W roku 2016 w wyniku prowadzonego monitoringu jakości wody, stwierdzono przekroczenia fizykochemiczne i bakteriologiczne badanej wody w 3 wodociągach: wodociąg publiczny Piątkowo, gm. Kowalewo Pomorskie- w 2 próbkach wody pobranych w stacji uzdatniania wody i w sieci wodociągowej stwierdzono bakterie grupy coli - 2jtk (najwyższa dopuszczalna liczba mikroorganizmów- 0jtk w 100 ml próbki wody), wodociąg publiczny Wielkie Rychnowo, gm. Kowalewo Pomorskie- w 1 próbce wody pobranej z sieci wodociągowej stwierdzono przekroczenie dopuszczalnej liczby bakterii grupy coli w 100 ml wody - 3jtk (najwyższa dopuszczalna liczba mikroorganizmów- 0 jtk w 100 ml próbki wody), wodociąg publiczny Wielka Łąka, gm. Kowalewo Pomorskie- w 2 próbkach wody pobranej z sieci wodociągowej stwierdzono podwyższoną mętność- 2,4 NTU, 1,7 NTU (dopuszczalny zakres wartości - 1 NTU). Natychmiastowe działania naprawcze podjęte przez administratora wodociągów spowodowały, że przekroczenia były krótkotrwałe. Próby kontrolne pobrane w ramach nadzoru przez PPIS w Golubiu-Dobrzyniu oraz w ramach kontroli wewnętrznej przez administratora wodociągów, nie budziły zastrzeżeń w zakresie przeprowadzonych badań Wodociągi o produkcji m³/dobę W tej grupie obiektów zapisanych było 6 wodociągów. W porównaniu do roku ubiegłego liczba wodociągów w tej grupie nie uległa zmianie. Obiektów o złym stanie sanitarno-technicznym w tej grupie wodociągów nie stwierdzono. W porównaniu do roku ubiegłego odnotowano poprawę stanu higieniczno-zdrowotnego w 3 wodociągach: wodociąg publiczny Radomin gm. Radomin - przeprowadzono remont malarski pomieszczeń stacji uzdatniania wody oraz zainstalowanych w niej urządzeń wodnych, wodociąg publiczny Nowa Wieś gm. Ciechocin - przeprowadzono remont malarski wszystkich pomieszczeń stacji uzdatniania wody, wodociąg publiczny Zbójno gm. Zbójno- przeprowadzono wymianę niedrożnych zaworów zwrotnych i zwrotno-dławiących, służących do napowietrzania złóż filtracyjnych w odżelaziaczach oraz wymieniono złoża filtracyjne we wszystkich odżelaziaczach. Pod względem jakości sanitarnej wody przekroczenia fizykochemiczne i bakteriologiczne stwierdzono w: wodociągu publicznym Radomin, gm. Radomin - w 1 próbce wody pobranej z sieci wodociągowej stwierdzono przekroczenie dopuszczalnej wartości Enterokoków- 2jtk, (najwyższa dopuszczalna liczba mikroorganizmów- 0jtk) oraz w 2 próbkach wody pobranych w stacji uzdatniania wody i z sieci wodociągowej, stwierdzono podwyższoną mętność- 2,7 NTU, 4,0 NTU (dopuszczalny zakres wartości -1 NTU), Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 28

30 wodociągu publicznym Dulsk, gm. Radomin- w 3 próbkach wody pobranych z sieci wodociągowej stwierdzono podwyższoną mętność 1,7 NTU, 2,3 NTU, 2,5 NTU (dopuszczalny zakres wartości 1 NTU) oraz w 1 próbce wody pobranej z sieci wodociągowej stwierdzono podwyższoną zawartość związków żelaza- 219µg/l (dopuszczalny zakres wartości- 200µg/l) wodociągu publicznym Nowa Wieś gm. Ciechocin- pobrana próbka wody pobrana z sieci wodociągowej wykazywała nieakceptowalny smak (słodko-gorzki). Stwierdzone próby kwestionowane miały charakter incydentalny, chwilowy które nie potwierdziły się w badaniach laboratoryjnych kontrolnych. W wyniku stwierdzonych przekroczeń zarządzający wodociągami zostali obciążeni decyzjami płatniczymi. W toku bieżącego nadzoru sanitarnego nieprawidłowości w funkcjonowaniu wodociągów oraz deficytów wody nie odnotowano. Długość sieci wodociągowej wodociągów o produkcji m³/d nie uległa zmianie Wodociągi o produkcji m³/dobę W tej grupie obiektów podobnie jak w roku ubiegłym zakwalifikowany jest 1 wodociąg. Jest to wodociąg publiczny Białkowo, gm. Golub-Dobrzyń, który zaopatruje w wodę ludność z terenu miasta Golubia-Dobrzynia. Woda z wyżej wymienionego obiektu poddawana była dezynfekcji w sposób ciągły podchlorynem sodu. Zawartość chloru wolnego w wodzie przeznaczonej do spożycia, badano każdorazowo podczas pobierania próbek wody - łącznie wykonano 8 oznaczeń. W stacji uzdatniania wody prowadzony jest rejestr pomiaru chloru pozostałego w wodzie podawanej do sieci. W roku sprawozdawczym 2016r. na ujęciu wody Białkowo w stacji uzdatniania wody przeprowadzono remont malarski wszystkich pomieszczeń wchodzących w skład stacji uzdatniania wody. W trakcie prowadzonego monitoringu jakości wody w jednej z pobranych próbek w stacji uzdatniania wody stwierdzono przekroczenie dopuszczalnego zakresu mętności - 2,8 NTU (dopuszczalny zakres wartości zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem wynosi - 1 NTU). Pobrane próbki kontrolne w ramach kontroli wewnętrznej nie potwierdziły przekroczeń. Deficytów wody w wodociągu w Białkowie gm. Golub-Dobrzyń nie odnotowano. W okresie sprawozdawczym 2016r. przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne oraz administratorzy poszczególnych wodociągów, podejmowali szereg działań naprawczych, które pozwalały na dostarczanie wody przeznaczonej do spożycia o wymaganej jakości: systematyczne płukanie filtrów, systematyczne płukanie sieci wodociągowej, przeprowadzano okresową lub stałą dezynfekcję wody w zależności od zagrożeń związanych z awariami lub innymi czynnościami wykonywanymi w SUW lub w sieci wodociągowej, na bieżąco informowano PPIS w Golubiu-Dobrzyniu o kwestionowanych próbkach wody, pobranych w ramach kontroli wewnętrznych oraz o występujących awariach urządzeń wodnych. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 29

31 2.2. Miejsca wykorzystywane do kąpieli W sezonie letnim 2016 na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego funkcjonowały 2 miejsca wykorzystywane do kąpieli: nad jeziorem Grodno w Nowogrodzie, gm. Golub-Dobrzyń- organizator miejsca wykorzystywanego do kąpieli - Spółdzielnia Socjalna ZORZA Golub-Dobrzyń, nad jeziorem Okonin w Okoninie, gm. Ciechocin- organizator miejsca wykorzystywanego do kąpieli - Firma Handlowo-Usługowa HIT Robert Dąbrowski Łysomice. Z wyżej wymienionych miejsc wykorzystywanych do kąpieli na zlecenie organizatorów do badań laboratoryjnych zostało pobranych 8 próbek wody. Na podstawie przedłożonych sprawozdań z badań laboratoryjnych próbek wody oraz wizualnej oceny jakości wody przeprowadzonej podczas pobierania próbek wody, PPIS w Golubiu - Dobrzyniu wydał 4 bieżące oceny jakości wody na w/w miejsca wykorzystywane do kąpieli. Woda przed sezonem i w trakcie jego trwania była przydatna do kąpieli. Miejsca wykorzystywane do kąpieli oraz miejscowości turystyczne (Nowogród, Ciechocin, Okonin) zaopatrywane są w wodę przeznaczoną do spożycia z wodociągów publicznych Nowogród gm. Golub-Dobrzyń i Nowa Wieś gm. Ciechocin. Na podstawie pobieranych próbek wody z tych wodociągów do badań laboratoryjnych przed i w czasie trwania sezonu turystycznego nie stwierdzono przekroczeń parametrów fizyko-chemicznych i mikrobiologicznych badanej wody. W celu organizacji kąpielisk na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego, wystosowano do jednostek administracji samorządowej wystąpienia, informujące o korzyściach wynikających z przekwalifikowania istniejących miejsc wykorzystywanych do kąpieli w kąpieliska. W siedzibie stacji przed rozpoczęciem sezonu kąpielowego przeprowadzono spotkania z organizatorami istniejących na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego miejsc wykorzystywanych do kąpieli, podczas których przedstawiano potrzeby tworzenia bezpiecznych miejsc do kąpieli Podsumowanie W ciągu 2016r. na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego jakość wody przeznaczonej do spożycia z wszystkich wodociągów nie budziła zastrzeżeń. Występujące incydentalne, przypadki występowania przekroczeń fizyko-chemicznych i mikrobiologicznych w pobranych próbach wody nie stanowiły zagrożenia dla zdrowia konsumentów, gdyż były to przekroczenia krótkotrwałe, które nie potwierdziły się w badania kontrolnych. W roku 2016 na terenie sześciu ujęć wody zlokalizowanych w Wielkim Rychnowie, gm. Kowalewo Pomorskie, Wrockach, Białkowie gm. Golub-Dobrzyń, Radominie, gm. Radomin, Nowa Wieś, gm. Ciechocin oraz Zbójnie, gm. Zbójno dokonano szeregu prac remontowomodernizacyjnych, które przyczyniły się do poprawy ich stanu sanitarno-higienicznego. W sezonie kąpieliskowym 2016r. na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego nie funkcjonowało żadne kąpielisko. Samorządy gminne uwzględniając potrzeby lokalnej społeczności w zakresie wypoczynku i rekreacji powinny dążyć do organizacji obiektów, zapewniających bezpieczną kąpiel o odpowiednich standardach. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 30

32 3. PODMIOTY WYKONUJĄCE DZIAŁALNOŚĆ LECZNICZĄ Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego w roku 2016 działało 50 obiektów służby zdrowia, w tym: 15 podmiotów leczniczych wykonujących ambulatoryjne świadczenia zdrowotne, 35 obiektów, w których wykonywana jest praktyka zawodowa. Szpital Powiatowy Spółka z o.o. zlokalizowany w Golubiu-Dobrzyniu podlega pod nadzór sanitarny Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Bydgoszczy. W ciągu 2016r. wpisano do ewidencji 2 nowe obiekty (1 gabinet stomatologiczny i 1 punkt poboru materiału biologicznego). Skontrolowano ogółem 42 obiekty służby zdrowia, w tym 28 obiektów, w których jest wykonywana praktyka zawodowa. We wszystkich obiektach służby zdrowia, łącznie przeprowadzono 56 kontroli stanu sanitarno-higienicznego. Wystawiono ogółem 4 decyzje, w tym: 1 decyzję merytoryczną zmieniającą termin wykonania zaleceń, wydaną na wniosek właściciela podmiotu, 1 decyzję opiniującą obiekt, dotyczącą spełnienia wymagań jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia do wykonywania działalności leczniczej, 2 decyzje płatnicze, w tym: 1 wydana na podmiot leczniczy oraz 1 decyzja wydana na gabinet stomatologiczny. Stan higieniczno-sanitarny i techniczny poprawił się w 6 obiektach, w tym: w 5 podmiotach leczniczych wykonujących ambulatoryjne świadczenie zdrowotne, w 1 gabinecie praktyk zawodowych. Wszystkie podmioty lecznicze wykonujące świadczenia zdrowotne spełniają wymagania określone, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Obiektów ocenianych negatywnie pod względem sanitarnym nie stwierdzono Stan techniczny i funkcjonalny, zaopatrzenie w wodę do spożycia, postępowanie z bielizną i odpadami medycznymi Podmioty lecznicze wykonujące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego w 2016r. ambulatoryjne świadczenia zdrowotne udzielało ogółem 15 podmiotów leczniczych w tym: przychodnie, ośrodki zdrowia, poradnie - 11 obiektów, inne obiekty podmioty lecznicze - 4 obiekty. W okresie sprawozdawczym w tej grupie skontrolowano 14 obiektów, przeprowadzono ogółem 28 kontroli stanu sanitarno-higienicznego. Poprawę stanu sanitarno-higienicznego uzyskano w 3 obiektach. Właściciel jednego NZOZ na terenie miasta Golub-Dobrzyń przeniósł świadczenia lecznicze do nowego budynku. W skontrolowanych podmiotach leczniczych czystość bieżąca oraz reżim sanitarny był zachowany. Obiekty były wyposażone w wystarczającą ilość środków do utrzymania czystości i dezynfekcji, sprzętu jednorazowego użycia do obsługi pacjentów, materiałów opatrunkowych, ręczników jednorazowego użycia. Wszystkie kontrolowane podmioty posiadają wydzielone składziki porządkowe przeznaczone na: przechowywanie środków czystości i dezynfekcji, składowanie bielizny brudnej oraz odpadów medycznych. Podmioty lecznicze wykonujące świadczenia zdrowotne na terenie Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 31

33 powiatu golubsko-dobrzyńskiego spełniają wymagania, określone zgodnie z obowiązującymi przepisami Zaopatrzenie w wodę do spożycia Wszystkie podmioty lecznicze wykonujące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne podłączone są do sieci wodociągów publicznych. Skład bakteriologiczny i fizyko-chemiczny badanej wody nie budził zastrzeżeń sanitarnych. Dodatkowo Stacja Dializ zlokalizowana w Golubiu- Dobrzyniu jako jedyny podmiot leczniczy posiada własną stację uzdatniania wody i prowadzi wewnętrzną kontrolę jakości wody. Źródłem ciepłej wody w omawianej grupie obiektów są najczęściej przepływowe podgrzewacze wody Postępowanie z odpadami Wszystkie odpady powstające w podmiotach leczniczych wykonujących ambulatoryjne świadczenia zdrowotne były gromadzone w sposób selektywny oraz segregowane w miejscu ich powstawania. Zbieranie odpadów medycznych i komunalnych odbywało się w sposób nie budzący zastrzeżeń, zgodnie z przyjętymi procedurami sanitarnymi opracowanymi na podstawie obowiązujących przepisów. Odpady medyczne o kodzie * z wyjątkiem odpadów o ostrych końcach i krawędziach (zużyte materiały opatrunkowe, rękawice) zbierane są do kolorystycznie oznaczonych worków jednorazowego użycia z folii polietylenowej koloru czerwonego, umieszczonych najczęściej w sztywnych pojemnikach. Odpady medyczne o kodzie * o ostrych końcach i krawędziach (użyty sprzęt jednorazowy- igły, strzykawki) zbiera się w sztywnych, oznakowanych pojemnikach jednorazowego użycia, odpornych na działanie wilgoci oraz na przekłucie, umieszczonych w miejscu powstawania odpadów. Odpady medyczne do czasu odbioru przechowywane są w przenośnych urządzeniach chłodniczych. Zabezpieczone odpady medyczne gromadzone są w wydzielonych miejscach lub pomieszczeniach do czasu odbioru przez firmę specjalistyczną, zajmującą się transportem odpadów. Dokumentacja dotycząca postępowania z odpadami medycznymi prowadzona była prawidłowo. Karty ewidencji i karty przekazania odpadów prowadzone były na bieżąco. Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego odbiorem odpadów medycznych z placówek służby zdrowia zajmują się: FUH EKO-UTIL Monika Puc, Brodnica, ul. Paderewskiego 20 A, - przekazuje odpady do Zakładu Utylizacji Odpadów Medycznych Centrum Onkologii Bydgoszcz ul. Dr I. Romanowskiej 2, Zakład Utylizacji Odpadów Medycznych Centrum Onkologii Bydgoszcz ul. Dr I. Romanowskiej 2, Firma Usługowa UTILMED, Wysoka ul. Strzelecka 3/10 przekazuje odpady do Zakładu Utylizacji Odpadów Medycznych Centrum Onkologii Bydgoszcz ul. Dr I. Romanowskiej 2. Wszystkie obiekty lecznicze do gromadzenia odpadów komunalnych posiadają wydzielone kontenery lub pojemniki oraz podpisane umowy z firmą specjalistyczną na wywóz w/w odpadów. Otoczenie wszystkich skontrolowanych podmiotów leczniczych wykonujących ambulatoryjne świadczenia zdrowotne utrzymane było czysto i estetycznie, nieprawidłowości nie odnotowano Postępowanie z bielizną Bielizna z obiektów służby zdrowia oddawana jest do prania w specjalistycznym zakładzie pralniczym. Bielizna czysta przechowywana jest w zamkniętych szafach z zachowaniem Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 32

34 segregacji, zapas bielizny czystej jest wystarczający. W obiektach najczęściej używana była bielizna jednorazowego użytku, która po użyciu jako odpad medyczny przekazywana jest do unieszkodliwiania. Bielizna brudna składowana jest w wydzielonych, oznakowanych pojemnikach. Podczas kontroli stwierdzono, że postępowanie z bielizną czystą i brudną jest prawidłowe (w obiektach wdrożono opracowane procedury z postępowania z bielizną) Praktyki zawodowe W 2016r. na terenie działania Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Golubiu- Dobrzyniu prowadziło działalność 35 gabinetów praktyk zawodowych, w tym: indywidualne praktyki lekarskie ogółem- 15 obiektów w tym: indywidualne praktyki lekarzy dentystów - 15, (w 2015r.- 14 obiektów), indywidualne specjalistyczne praktyki lekarskie ogółem- 15 obiektów, indywidualne praktyki pielęgniarek- 1 obiekt, inne- 4 obiekty (w 2015r.- 3 obiekty). Łącznie w gabinetach lekarskich przeprowadzono 28 kontroli stanu sanitarno-higienicznego. W 2016r. właściciel jednego gabinetu stomatologicznego dokonał remontu malarskiego pomieszczeń oraz doposażył gabinet w nowe wyposażenie, co wpłynęło na poprawę stanu higieniczno-sanitarnego i technicznego. Pomieszczenia, w których wykonywane są indywidualne praktyki lekarzy dentystów lub specjalistyczne praktyki lekarskie zlokalizowane są w odrębnych lokalach. Wydzielone są poczekalnie oraz pomieszczenia sanitarne dla pacjentów. W gabinetach znajdują się umywalki do mycia rąk z wodą bieżącą ciepłą i zimną, wyposażone w zasobniki z ręcznikami jednorazowego użytku, dozowniki z mydłem w płynie oraz pojemniki na zużyte ręczniki. Praca najczęściej odbywa się sprzętem jednorazowego użytku (za wyjątkiem stomatologów) i zawsze przy użyciu materiału jednorazowego (serwety, prześcieradła, gaziki, wzierniki, rękawice itd.). W gabinetach, w których wykonywane są świadczenia zdrowotne przy użyciu narzędzi i sprzętu medycznego wielokrotnego użytku, posiadają dodatkowe zmywaki dwukomorowe oraz wyposażone są w autoklawy. Gabinety, w których wykonywana jest indywidualna lub specjalistyczna praktyka zawodowa mają wdrożone, procedury higieniczno-sanitarne i instrukcje pozwalające na zachowanie bezpieczeństwa epidemiologicznego.w każdej placówce przeprowadzane były kontrole wewnętrzne, które wymuszają na świadczeniodawcach dokładniejszy nadzór nad prawidłowością procesów dezynfekcji i sterylizacji. Opracowane i wdrożone m. in. procedury postępowania z bielizną, odpadami, utrzymania czystości, mają na celu zapobieganie szerzeniu się zakażeń. W w/w placówkach medycznych podczas przeprowadzonych kontroli czystość bieżąca pomieszczeń oraz urządzeń sanitarnych była zachowana. Obiekty wyposażone były w wystarczającą ilość sprzętu i materiału medycznego oraz w wystarczającą ilość bielizny jednorazowego użycia. Nie stwierdzono również braków w zakresie zaopatrzenia w środki myjące i dezynfekujące. Wszystkie gabinety praktyk zawodowych spełniają wymagania, określone zgodnie z obowiązującymi przepisami Zaopatrzenie w wodę Wszystkie gabinety posiadają sieć wodociągową, kanalizacyjną, grzewczą oraz elektryczną. Podłączone są do sieci wodociągów publicznych, skład bakteriologiczny i fizyko-chemiczny Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 33

35 badanej wody nie budził zastrzeżeń sanitarnych. Źródłem ciepłej wody w omawianej grupie obiektów są najczęściej przepływowe podgrzewacze wody Postępowanie z odpadami W w/w grupach obiektów zbieranie odpadów medycznych i komunalnych odbywało się w sposób nie budzący zastrzeżeń. Właściciele gabinetów podpisali umowy na transport i utylizację odpadów medycznych ze specjalistycznymi firmami, posiadającymi odpowiednie zezwolenia Postępowanie z bielizną W gabinetach praktyk lekarskich używana była bielizna jednorazowego użytku, która po wykorzystaniu usuwana była jako odpad medyczny. Zapas bielizny czystej był wystarczający, przechowywany w wydzielonych szafkach. W obiektach, gdzie stosowana była odzież ochronna wielorazowego użytku (fartuchy ochronne), prana była we własnym zakresie. Wszystkie gabinety mają opracowane procedury postępowania z bielizną czystą i brudną Podsumowanie Nadzór sanitarny sprawowany nad obiektami służby zdrowia na terenie powiatu golubskodobrzyńskiego nie wykazał w 2016r. zagrożeń dla zdrowia i bezpieczeństwa ludności. Z roku na rok stan higieniczno-sanitarny i techniczny obiektów wykonujących działalność leczniczą ulega poprawie, o czym świadczy brak prowadzonego postępowania administracyjnego. Analiza stanu sanitarnego skontrolowanych obiektów służby zdrowia wskazuje, że w 2016r. żaden obiekt nie został oceniony jako zły pod względem stanu sanitarno-higienicznego. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 34

36 4. STAN SANITARNY OBIEKTÓW ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA I PRZEDMIOTÓW UŻYTKU W 2016 roku Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Golubiu-Dobrzyniu obejmowała nadzorem sanitarnym 642 obiekty żywności, żywienia i przedmiotów użytku oraz 3 zakłady obrotu kosmetykami, sklasyfikowanych według rodzaju obiektów. Odsetek obiektów wg. rejestru zakładów w roku obiekty żywienia zbiorowego otwartego 9% obiekty żywienia zbiorowego zamkniętego 7% inne 1% obiekty produkcji żywności 45% obiekty obrotu żywnością 64% W omawianym okresie skontrolowano łącznie 212 zakładów, co stanowiło 33% zewidencjonowanych obiektów, w których przeprowadzono 267 kontroli sanitarnych. W 2016 roku zatwierdzono 34 obiekty, w tym 12 sklepów spożywczych, 1 obiekt ruchomy i tymczasowy, 10 środków transportu, 1 restaurację, 5 zakładów małej gastronomii, 5 zakładów żywienia zbiorowego zamkniętego. W rezultacie prowadzonego w 2016 roku bieżącego nadzoru sanitarnego w zakresie bezpieczeństwa żywności Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Golubiu-Dobrzyniu wydał 70 decyzji administracyjnych, w tym 28 decyzji płatniczych, 8 decyzji merytorycznych, w celu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości oraz 34 decyzje zatwierdzające zakład. Nałożono 3 mandaty karne na łączną kwotę 550,00 złotych. Nadzorem sanitarnym objęto również stołówki w placówkach wypoczynku letniego i zimowego dzieci i młodzieży. Na podstawie arkuszy ocen zakładu produkcji, obrotu żywnością lub materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, dokonanych w oparciu o jednolite kryteria w całej inspekcji sanitarnej, pomimo stwierdzanych uchybień w 2016 roku nie sklasyfikowano obiektów jako niezgodnych z wymaganiami prawa. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 35

37 Poniższy wykres przedstawia jak kształtował się odsetek obiektów, z podziałem na rodzaje, w latach zakłady żywienia zbiorowego zamkniętego zakłady żywienia zbiorowego otwartego zakłady obrotu żywnością zakłady produkcji żywności Prowadzone postępowanie administracyjne w latach Decyzje płatnicze Decyzje nakazujące Decyzje zatwierdzające Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 36

38 4.1. Stan sanitarny obiektów produkcji i obrotu środkami spożywczymi oraz żywienia zbiorowego. Oceny stanu sanitarnego obiektów dokonano w oparciu o jednolite kryteria na podstawie arkusza oceny zakładu, obejmującego trzy obszary działalności: Stan techniczno-sanitarny zakładu, a w nim układ i rozplanowanie pomieszczeń, stan techniczny pomieszczeń, maszyn, urządzeń i sprzętu, instalację wodną i kanalizacyjną, zabezpieczenie zakładu przed szkodnikami, gospodarkę odpadami; Higiena produkcji, dystrybucji i sprzedaży na podstawie czystości pomieszczeń, warunków magazynowania oraz higieny osobistej pracowników; Zarządzanie zakładem, kontrola wewnętrzna i systemy zarządzania bezpieczeństwem żywności obejmujące zaangażowanie kierownictwa, wiarygodność przedsiębiorcy, prawidłowość procedur dobrej praktyki higienicznej (GHP), dobrej praktyki produkcyjnej (GMP) oraz systemu analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli (HACCP), śledzenie produktu oraz kontrolę surowców i wyrobów Obiekty produkcji żywności Automaty do lodów W 2016 roku w ewidencji obiektów były zapisane 3 zakłady, z których 1 zakład w sezonie letnim 2016 nie został uruchomiony. W obiektach przeprowadzono 2 kontrole sanitarne, które nie wykazały nieprawidłowości. W skontrolowanych obiektach procedury GHP i GMP oraz system HACCP były właściwie opracowane i realizowane. Piekarnie Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Golubiu-Dobrzyniu w 2016 roku obejmowała nadzorem sanitarnym 5 zakładów piekarniczych, które oprócz produkcji pieczywa prowadziły także produkcję wyrobów ciastkarskich. Wszystkie piekarnie zostały skontrolowane, przeprowadzono 6 kontroli sanitarnych, w trakcie których w 1 piekarni stwierdzono następujące uchybienia: niewłaściwy stan sanitarno-techniczny wózków, służących do transportu gotowego wyrobu. W celu wyegzekwowania usunięcia uchybienia, prowadzone było postępowanie administracyjne. Ciastkarnie W roku 2016 działalność produkcyjna prowadzona była w 3 zakładach. W wyniku oceny zgodności z arkuszem stanu sanitarnego wszystkie oceniono jako zgodne. We wszystkich obiektach zostały wdrożone procedury GHP/GMP oraz system HACCP. W tej grupie obiektów pobrano 5 próbek do badań laboratoryjnych. Żadna próbka nie została kwestionowana. W wyniku prowadzonego nadzoru sanitarnego w obiektach przeprowadzono 5 kontroli, w trakcie których stwierdzono następujące uchybienia: zły stan sanitarno-higieniczny ścian i sufitów we wszystkich pomieszczeniach produkcyjnych i magazynowych, niewłaściwe magazynowanie surowców do produkcji. W celu wyegzekwowania usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości, prowadzone było postępowanie administracyjne w jednej ciastkarni. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 37

39 Przetwórnie owocowo-warzywne i grzybowe Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego nadzorem sanitarnym objęty był 1 zakład, w którym przeprowadzono 2 kontrole sanitarne. W obiekcie tym prowadzona jest działalność polegająca na przetwórstwie owoców i warzyw z upraw ekologicznych. W przetwórni zostały opracowane i właściwie realizowane procedury GHP, GMP oraz system HACCP. W roku 2016 odnotowano 1 interwencję anonimową zgłoszoną telefonicznie, dotyczącą niewłaściwego stanu sanitarnego zakładu oraz nie przestrzegania przez personel higieny produkcji. Przeprowadzona kontrola interwencyjna nie potwierdziła zgłoszonych zastrzeżeń. Zakłady przemysłu zbożowo-młynarskiego Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego w 2016 roku nadzorem sanitarnym objęte były 2 zakłady zbożowo młynarskie. Są to zakłady, które posiadają wdrożone zasady GHP/GMP W 1 zakładzie wdrożono system HACCP, a w drugim trwają prace wdrożeniowe. W wyniku prowadzonego nadzoru sanitarnego w obiektach przeprowadzono 2 kontrole, w wyniku których nie stwierdzono nieprawidłowości. W tej grupie obiektów pobrano 1 próbkę do badań laboratoryjnych, której nie kwestionowano. Wytwórnie chrupek, chipsów i prażonek W 2016r. pod nadzorem Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu- Dobrzyniu znajdował się 1 zakład, w którym odbywa się produkcja chrupek kukurydzianych z grysiku kukurydzianego z dodatkami smakowymi. Zakład posiada wdrożone procedury GHP/GMP oraz system HACCP. W kontrolowanym obiekcie nieprawidłowości nie stwierdzono. Inne wytwórnie żywności Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego w 2016 roku nadzorem sanitarnym objęto 281 obiektów. W tej grupie odnotowano największy wzrost liczby obiektów (2015r.- 18 obiektów, 2016r obiektów), głównie z powodu zewidencjonowania między innymi gospodarstw rolnych zajmujących się produkcją pierwotną. W ramach bieżącego nadzoru sanitarnego w tej grupie obiektów przeprowadzono 6 kontroli sanitarnych. W kontrolowanych obiektach nieprawidłowości nie stwierdzono Obiekty obrotu żywnością Sklepy spożywcze W 2016 roku zgodnie z rejestrem Państwowej Inspekcji Sanitarnej działającej na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego działalność prowadziły 174 sklepy spożywcze, w tym 8 supermarketów. W 130 sklepach zostały opracowane i wdrożone zasady GHP, a system HACCP - w 110 sklepach. W omawianej grupie obiektów przeprowadzono 135 kontroli, w tym 16 kontroli interwencyjnych. W celu wyegzekwowania od przedsiębiorców usunięcia stwierdzonych naruszeń prawa wydano 5 decyzji administracyjnych. W 2016 roku do Sekcji Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku wpłynęły 3 interwencje od klientów związane z nieprawidłowościami w obiektach obrotu żywnością. W 2 przypadkach przeprowadzone kontrole interwencyjne nie potwierdziły zgłaszanych przez klientów zarzutów, a w 1 przypadku częściowo się potwierdziły. Ponadto z obiektów obrotu żywnością pobrano 151 próbek do badań laboratoryjnych. Nie odnotowano prób kwestionowanych. Do najczęściej odnotowywanych nieprawidłowości podczas przeprowadzanych kontroli należały: nieprawidłowy stan sanitano-hgieniczny pomieszczeń, urządzeń i sprzętu, Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 38

40 przechowywanie środków spożywczych w niewłaściwych warunkach, tj. w temperaturach niezgodnych z deklaracją producenta i narażenie tej żywności na zanieczyszczenie, brak czystości i porządku w pomieszczeniach, brak monitoringu temperatur w urządzeniach chłodniczych, brak zachowanej segregacji asortymentowej środków spożywczych (głównie w urządzeniach chłodniczych), niezapewnienie właściwych warunków do przechowywania odzieży ochronnej i osobistej w zakładzie, brak systematyczności w prowadzeniu zapisów z GHP, brak dokumentacji z zakresu zasad Dobrej Praktyki Higienicznej. Nieprawidłowości w większości zależą od zachowania personelu. Przyczyn w/w nieprawidłowości można upatrywać częściowo w braku świadomości zatrudnionego personelu, a częściowo także w braku właściwego ich zaangażowania. Także zadecydowały o nich niedopatrzenia właściciela jak i pracowników, częściowo również niekorzystna sytuacja finansowa przedsiębiorcy nie pozwalająca na bieżące remonty lub wymianę zużytego wyposażenia czy sprzętu. Kioski spożywcze W roku 2016 nadzorem sanitarnym objęty był 1 kiosk. Jest to obiekt znajdujący się w placówce nauczania, prowadzący sprzedaż artykułów spożywczych w opakowaniach jednostkowych w ograniczonym zakresie. W tej grupie obiektów przeprowadzono 1 kontrolę sanitarną, nieprawidłowości nie stwierdzono. Obiekty ruchome i tymczasowe Pod nadzorem sanitarnym Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu- Dobrzyniu w 2016r. znajdowały się 4 obiekty (3 ruchome placówki gastronomiczne, 1 stacjonarna, tymczasowa placówka gastronomiczna). W 2016r. przeprowadzono 1 kontrolę sanitarną. W kontrolowanym obiekcie nieprawidłowości nie stwierdzono. Inne obiekty obrotu żywnością W 2016r. zewidencjonowano 38 obiektów, jako inne obiekty obrotu żywnością, do których zaliczono apteki oraz punkty sprzedaży środków spożywczych (punkty apteczne, sklepy przy stacjach paliw, urzędy pocztowe), liczba w stosunku do roku 2015 wzrosła w tej grupie o 3 obiekty. W tej grupie obiektów przeprowadzono 2 kontrole sanitarne. Decyzji administracyjnych nie wydano. Do badań laboratoryjnych pobrano 1 próbkę, której nie kwestionowano Obiekty żywienia zbiorowego otwarte W 2016 roku nadzorem sanitarnym objętych było 55 zakładów, w tym 36 zakładów małej gastronomii. Skontrolowano 49 zakładów żywienia zbiorowego otwartego, w tym 29 zakładów małej gastronomii. W zakładach żywienia zbiorowego otwartego przeprowadzono 52 kontrole, w tym 31 w zakładach małej gastronomii. Wdrożone zasady GHP/GMP oraz system HACCP odnotowano we wszystkich skontrolowanych obiektach. W zakładach żywienia zbiorowego otwartego najczęściej stwierdzane nieprawidłowości: nieprawidłowy stan sanitarno-higieniczny pomieszczeń, niewłaściwe warunki przechowywania półproduktów i surowców, niezapewnienie właściwych warunków do przechowywania odzieży ochronnej i osobistej w zakładzie, Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 39

41 brak systematyczności w prowadzeniu zapisów z zakresu GHP/GMP i HACCP, brak zabezpieczenia zakładu przed dostępem owadów, wykorzystywanie pomieszczeń niezgodnie z przeznaczeniem, składowanie w pomieszczeniach produkcyjnych zbędnego sprzętu, brak wydzielonego miejsca na składowanie środków czystości, wykorzystywanie do produkcji zużytego sprzętu. Powyższe nieprawidłowości występowały sporadycznie, jednakże stwarzały zagrożenie spożycia żywności nie spełniającej wymagań zdrowotnych. W 3 obiektach, w których stwierdzono niewłaściwy stan sanitarno-higieniczny prowadzone było postępowanie administracyjne Zakłady żywienia zbiorowego - zamknięte Pod nadzorem PSSE w Golubiu-Dobrzyniu w 2016 roku były 42 zakłady żywienia zbiorowego zamkniętego. Pięć zakładów zostało zatwierdzonych w roku sprawozdawczym. Skontrolowano 38 zakładów, w tym poddano ocenie według arkusza oceny stanu sanitarnego 37 zakładów. Wszystkie skontrolowane zakłady posiadały wdrożone zasady GHP/GMP oraz system HACCP. W zakładach żywienia zbiorowego zamkniętego przeprowadzono łącznie 42 kontrole. W kontrolowanych obiektach nieprawidłowości nie stwierdzono. Stołówki szkolne W roku 2016 nadzorem sanitarnym objęto 23 stołówki szkolne, w tym 15 z żywieniem cateringowym. We wszystkich stołówkach wdrożone zostały zasady GHP/GMP. Obiekty te prowadzą działalność produkcyjną w zakresie przygotowywania posiłków dla dzieci i młodzieży - są to obiady, w większości jednodaniowe, finansowane przez MOPS lub GOPS. W dalszym ciągu tę grupę obiektów charakteryzuje: brak funkcjonalności, występuje krzyżowanie prac i dróg technologicznych czystych i brudnych, brak wydzielonych, w odpowiedniej ilości przygotowalni wstępnych, powierzchnia pomieszczeń zbyt mała w stosunku do potrzeb. Istniejący stan higieniczny wynika z braku możliwości wydzielenia pomieszczeń w związku z ograniczoną powierzchnią użytkową stołówek. W stołówkach szkolnych przeprowadzono 25 kontroli sanitarnych. Zauważa się w dalszym ciągu wzrost żywienia w systemie cateringowym. Stołówki na obozach i koloniach Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego w 2016r. funkcjonowały 2 stołówki na koloniach w okresie zimowym i 5 w okresie letnim. W wyniku przeprowadzonych kontroli sanitarnych nie stwierdzono nieprawidłowości dotyczących stanu sanitarno-technicznego. W większości przypadków wypoczynek dzieci i młodzieży organizowany jest w placówkach nauczania, które są przygotowane do prowadzenia żywienia dzieci i młodzieży. Stołówki przedszkolne W roku 2016 nadzorowano 16 stołówek w przedszkolach, w tym 11 w systemie cateringowym. Jest to grupa obiektów, w których w szczególny sposób przestrzegany jest reżim sanitarny, ponieważ obiekty te mieszczą się w starym budownictwie, gdzie brak jest możliwości poprawy funkcjonalności, wydzielenia właściwej powierzchni produkcyjnej i magazynowej, zapewnienia nie krzyżowania się dróg i prac technologicznych czystych i brudnych. W wyniku przeprowadzonych kontroli obiektów nie stwierdzono Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 40

42 nieprawidłowości. Zasady GHP/GMP w pełni realizowało 11 stołówek, systematycznie wdrażany jest także system HACCP. Zakłady usług cateringowych W roku 2016 pod nadzorem PSSE w Golubiu-Dobrzyniu znajdowały się trzy obiekty. W wyniku prowadzonego nadzoru sanitarnego w tej grupie obiektów przeprowadzono 5 kontroli sanitarnych. Postępowanie administracyjne prowadzone było w jednym obiekcie, w związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami polegającymi na: niewłaściwym stanie sanitarno-higienicznym pomieszczeń, braku właściwych warunków do mycia i osuszania pojemników transportowych, niezgodnym z obowiązującymi przepisami prawa zabezpieczaniu próbek żywnościowych. Dwa zakłady ukierunkowane są na obsługę imprez okolicznościowych, zaś trzeci dostarcza posiłki głównie do szkół i przedszkoli Jakość zdrowotna środków spożywczych oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością W 2016 roku do badań laboratoryjnych w kontrolowanych obiektach żywności, żywienia, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, kosmetyków pobrano i zbadano łącznie 162 prób, w tym 158 prób artykułów spożywczych, 3 przedmioty użytku, 1 kosmetyk. Liczba próbek pobranych do badań laboratoryjnych w latach Znaczna część próbek pobranych do badań została przebadana w Zintegrowanym Laboratorium woj. kujawsko-pomorskiego. Pozostałe zgodnie z zintegrowanym systemem badań laboratoryjnych żywności w ramach urzędowej kontroli i monitoringu wprowadzonym dla całego kraju w roku 2016 przez Głównego Inspektora Sanitarnego zostały zbadane w laboratoriach Państwowej Inspekcji Sanitarnej, znajdujących się na terenie innych województw. Pobrane próbki poddane były badaniom laboratoryjnym, ukierunkowanym m.in. na wykrycie występowania w nich pestycydów, metali, azotanów, mikotoksyn, substancji dodatkowych oraz mikrobiologii. Żadnej z przebadanych próbek nie zakwestionowano. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 41

43 Procentowy udział próbek środków spożywczych oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością pobranych na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego i zbadanych laboratoryjnie w zintegrowanym laboratorium woj. kujawsko-pomorskiego oraz próbek zbadanych w innych województwach. 18% próbki zbadane w Zintegrowanym Laboratorium woj. kujawsko-pomorskiego próbki zbadane w innych województwach 82% Spośród wysłanych do badań laboratoryjnych 3 próby stanowiły przedmioty użytku- czajnik elektryczny oraz 2 próbki kieliszków szklanych zdobionych. Prób kwestionowanych nie odnotowano Ocena wdrażania systemów kontroli wewnętrznej w zakładach produkcji i obrotu żywnością Państwowa Inspekcja Sanitarna nadzoruje przestrzeganie przez producentów i dystrybutorów środków spożywczych przepisów w zakresie wdrażania i realizacji systemów kontroli wewnętrznej, zapewniających bezpieczeństwo zdrowotne żywności, w tym: zasad Dobrej Praktyki Higienicznej (GHP), zasad Dobrej Praktyki Produkcyjnej (GMP), systemu HACCP (System Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli). System HACCP ma celu identyfikację i oszacowanie skali zagrożeń bezpieczeństwa żywności z punktu widzenia jej jakości zdrowotnej oraz ryzyka występowania zagrożeń podczas przebiegu wszystkich etapów produkcji i dystrybucji żywności. Wprowadzenie systemu HACCP chroni zarówno interesy konsumenta przez zwiększenie bezpieczeństwa zdrowotnego nabywanych, produkowanych produktów, potraw, ale również producenta, który prowadząc w odpowiednio udokumentowany sposób proces produkcyjny jest w stanie udowodnić, że zrobił wszystko, aby jego produkt był bezpieczny. Przed przystąpieniem do opracowania dokumentacji HACCP należy ujednolicić i opracować sposób postępowania w zakładzie w zakresie dobrej praktyki produkcyjnej i higienicznej /GMP, GHP/, uwzględniając wielkość, organizację i specyfikę produkcji danego zakładu. Dobra praktyka produkcyjna (Good Manufacturing Practice- GMP) to działania, które muszą być podjęte i warunki które muszą być spełnione, aby produkcja żywności i materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością odbywały się w sposób zapewniający bezpieczeństwo żywności, zgodnie z jej przeznaczeniem. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 42

44 Dobra praktyka higieniczna (Good Hygienic Practice- GHP) to działania, które muszą być podjęte i warunki higieniczne, które muszą być spełnione i kontrolowane na wszystkich etapach produkcji lub obrotu, aby zapewnić bezpieczeństwo żywności. Realizacja zasad GHP/GMP oraz wdrożony system HACCP w zakładach produkcji obrotu środkami spożywczymi oraz żywienia zbiorowego w roku L.p. Rodzaj obiektu wg MZ-48 Liczba obiektów wg rejestru zakładów Liczba obiektów skontrolowanych Liczba obiektów z wdrożonymi zasadami GHP/GMP Liczba obiektów z wdrożonym systemem HACCP Obiekty produkcji żywności Wytwórnie lodów Automaty do lodów Wytwórnie tłuszczów roślinnych i mieszanin tłuszczów zwierzęcych z roślinnymi 4. Piekarnie Ciastkarnie Przetwórnie owocowo warzywne i grzybowe Browary i słodownie Wytwórnie napojów bezalkoholowych i rozlewnie piwa 9. Wytwórnie naturalnych wód mineralnych, naturalnych wód źródlanych i stołowych 10. Zakłady garmażeryjne Zakłady przemysłu zbożowo-młynarskiego Wytwórnie makaronów Wytwórnie wyrobów cukierniczych Wytwórnie koncentratów spożywczych Wytwórnie octu, majonezu i musztardy Wytwórnie chrupek, chipsów i prażynek Wytwórnie suplementów diety Wytwórnie środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego Wytwórnie substancji dodatkowych Cukrownie Inne wytwórnie żywności Obiekty obrotu żywnością Sklepy spożywcze a. W tym: super, hipermarkety Kioski a. W tym kioski na targowiskach sprzedające mięso 23b. Kioski na targowiskach sprzedające inne środki spożywcze 24. Magazyny hurtowe a. W tym: hurtownie suplementów diety Obiekty ruchome i tymczasowe Środki transportu Inne obiekty obrotu żywnością Obiekty żywienia zbiorowego otwarte a. W tym: zakłady małej gastronomii b. Wagony gastronomiczne (restauracyjne i barowe) 29. Obiekty żywienia zbiorowego zamknięte a. Stołówki pracownicze Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 43

45 29b. Bufety przy zakładach pracy c. Stołówki w domach wczasowych d. Bloki żywienia w szpitalach d1. W tym: żywienie w systemie cateringowym e. Kuchnie niemowlęce f. Bloki żywienia w sanatoriach i prewentoriach f1. W tym: żywienie w systemie cateringowym g. Bloki żywienia w domach opieki społecznej g1 W tym: żywienie w systemie cateringowym h. Stołówki w żłobkach i domach małego dziecka 29i. Stołówki szkolne i1. W tym: żywienie w systemie cateringowym j. Stołówki w bursach i internatach k. Stołówki na koloniach/półkoloniach/obozach/zimowiskach 29l. Stołówki w przedszkolach l1. W tym: żywienie w systemie cateringowym ł. Stołówki w domach dziecka i młodzieży m. Stołówki studenckie n. Stołówki w zakładach specjalnych i wychowawczych 29o. Zakłady usług cateringowych p. Inne zakłady żywienia RAZEM Stopień realizacji zasad GHP/GMP w nadzorowanych obiektach w latach przedstawiał się następująco: 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% zakłady produkcji żywności obiekty obrotu żywnością zakłady żywienia zbiorowego otwartego zakłady żywienia zbiorowego zamkniętego Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 44

46 Stopień realizacji zasad HACCP w nadzorowanych obiektach w latach wyglądał następująco: 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% zakłady produkcji żywności zakłady obrotu żywnością zakłady żywienia zbiorowego otwartego zakłady żywienia zbiorowego zamkniętego 4.4. Funkcjonowanie systemu wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach żywnościowych i paszach - RASFF Działania kontrolne realizowane w związku z wprowadzeniem do obrotu produktu pn.: Śliwki suszone zakwestionowane ze względu na przekroczenie dopuszczalnej zawartości substancji konserwującej - kwasu sorbowego. Przeprowadzono 2 kontrole sanitarne interwencyjne w obiektach podanych w listach dystrybucyjnych. Działania kontrolne realizowane w związku z wprowadzeniem do obrotu produktu pn.: Nox Pump zakwestionowanego z uwagi na stwierdzenie w składzie produktu ekstraktu z liści Acacia Rigidula oraz niedozwolonych do stosowania w środkach spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego aminokwasów: alfaketogglutaran L-argininy, jabłczan L-cytruliny, glicynopropionylo L-karnityna HCI, N-acetylo L-tyrozyna Przeprowadzono 1 kontrolę sanitarną interwencyjną w obiekcie podanym w listach dystrybucyjnych. Działania kontrolne realizowane w związku z wprowadzeniem do obrotu produktu pn.: Kubek szklany kwadraty 350 ml zakwestionowanego z uwagi na migracje metali ciężkich ołowiu i kadmu z obszaru obrzeża. Przeprowadzono 2 kontrole sanitarne interwencyjne w obiektach podanych w listach dystrybucyjnych. Działania kontrolne realizowane w związku z wprowadzeniem do obrotu produktu pn.: Stewia-suszone liście 50g zakwestionowanego z uwagi na nie spełnianie wymogów przewidzianych przepisami prawa. Przeprowadzono 1 kontrolę sanitarną interwencyjną w obiekcie podanym w liście dystrybucyjnej. Działania kontrolne realizowane w związku z wprowadzeniem do obrotu produktu pn.: Suszone morele TESCO zakwestionowanego z uwagi na zawyżoną zawartość kwasu sorbowego. Przeprowadzono 1 kontrolę sanitarną interwencyjną w obiekcie podanym w liście dystrybucyjnej. Działania kontrolne realizowane w związku z wprowadzeniem do obrotu produktu pn.:,,zioła Mnicha herbata PU-erh na odchudzanie zakwestionowanego z uwagi na Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 45

47 przekroczenie najwyższego dopuszczalnego poziomu WWA. Przeprowadzono 2 kontrole sanitarne interwencyjne w obiektach podanych w liście dystrybucyjnej. Działania kontrolne realizowane w związku z wprowadzeniem do obrotu produktu pn.: LEVRO PUMP zakwestionowanego ze względu na zawartość w składzie siarczanu agmatyny. Przeprowadzono 1 kontrolę sanitarną interwencyjną w obiekcie podanym w liście dystrybucyjnej. Działania kontrolne realizowane w związku z wprowadzeniem do obrotu produktu pn.: Duo-Lactil kapsułki zakwestionowanego z uwagi na obecność bakterii Enterococcus faecium. Przeprowadzono 1 kontrolę sanitarną interwencyjną w obiekcie podanym w liście dystrybucyjnej. Działania kontrolne realizowane w związku z wprowadzeniem do obrotu produktu pn.: Woda,,Żywioł Żywiec Zdrój mocno gazowany poj. 500 ml. Przeprowadzono 12 kontroli interwencyjnych w obiektach podanych w liście dystrybucyjnej. Działania kontrolne realizowane w związku z wprowadzeniem do obrotu produktu pn.: Czystek suszony zakwestionowanego ze względu na klasyfikację jako środki ogólnego spożycia zawierające w swoim składzie czystek. Przeprowadzono 1 kontrolę sanitarną interwencyjną w obiekcie podanym w liście dystrybucyjnej. Przeprowadzone kontrole w tym zakresie wykazały brak zgłaszanych produktów w obrocie ze względu na ich sprzedaż klientowi finalnemu lub zwrot do producenta albo hurtownika. Nie doszło na nadzorowanym terenie do sytuacji zagrożenia życia i zdrowia, w związku z wprowadzaniem do obrotu niebezpiecznych produktów żywnościowych. Ilość działań podejmowanych w ramach systemu RASFF w latach System RAPEX funkcjonuje w Polsce od dnia wejścia do Unii Europejskiej i ma za zadanie gromadzenie i wymianę danych o produktach stwarzających zagrożenie dla zdrowia lub życia konsumentów, z wyłączeniem farmaceutyków, urządzeń medycznych oraz żywności i pasz. W roku 2016 nie otrzymano notyfikacji wyrobów umieszczanych w systemie RAPEX (Unijny system szybkiego powiadamiania o produktach niebezpiecznych), w związku z tym nie prowadzono działań. W ramach bieżącego nadzoru sanitarnego dokonywana jest ocena oznakowania opakowań jednostkowych kosmetyków. Nie stwierdzono niezgodności. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 46

48 4.5. Nadzór nad suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego w roku 2016 nie stwierdzono podmiotów reklamujących i sprzedających suplementy diety i środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego za pośrednictwem internetu. Nie stwierdzono także produktów nieprawidłowo oznakowanych oraz reklamowanych z wyraźnym naruszeniem przepisów ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia z dnia 25 sierpnia 2006r. Nie stwierdzono także produktów i dystrybutorów po raz pierwszy wprowadzających do obrotu ww. środki spożywcze. Przeprowadzono 27 kontroli sanitarnych w ramach bieżącego nadzoru sanitarnego oraz w systemie RASFF. Do badań laboratoryjnych pobrano także próbki środków wzbogaconych w witaminy i składniki mineralne, suplementów diety oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego Podsumowanie Pod nadzorem sanitarnym Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu- Dobrzyniu w roku 2016 znajdowało się 642 obiekty żywieniowo-żywnościowe oraz miejsca obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością oraz kosmetykami. Liczba tych obiektów znacznie się zwiększyła w stosunku do lat ubiegłych (2013r.- 337, 2014r.- 347, 2015r.- 370). Było to spowodowane obowiązkiem zgłaszania się osób posiadających gospodarstwa rolne, w celu wpisania ich do rejestru zakładów podlegających urzędowym kontrolom żywności przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarne,j w zakresie prowadzonej produkcji pierwotnej. W roku 2016 skontrolowano łącznie 212 zakładów, co stanowi 33,3% wszystkich zewidencjonowanych obiektów. Odsetek skontrolowanych obiektów w roku 2016 był niższy w stosunku do roku ubiegłego, ze względu na znaczący (o 57%) wzrost liczby nadzorowanych obiektów. Obiekty te nie zostały zaplanowane do kontroli w roku W 2016 roku wydano 34 decyzje zatwierdzające zakład (2013r.- 58 decyzji, 2014r.- 50 decyzji, 2015r.- 54 decyzje). W ramach nadzoru nad jakością środków spożywczych, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz kosmetyków w roku 2016 pobrano 162 próbki do badań laboratoryjnych. Liczba pobranych i przebadanych próbek zwiększyła się w stosunku do lat ubiegłych (2013r.- 119, 2014r.- 119, 2015r.- 150). Żadnej z badanych próbek nie kwestionowano. Pobrane próbki w 82% zostały przebadane w Zintegrowanym Laboratorium woj. kujawsko-pomorskiego, w skład którego wchodzą laboratoria w: Bydgoszczy, Toruniu, Włocławku i Grudziądzu. Pozostałe próby, które stanowią 18% ogólnej ilości pobranych prób zostały przebadane przez laboratoria akredytowane w innych województwach. W dalszym ciągu nadzorowano przestrzeganie przez producentów i dystrybutorów środków spożywczych, przepisów w zakresie wdrażania i realizacji systemów kontroli wewnętrznej, zapewniających bezpieczeństwo zdrowotne żywności, w tym zasad Dobrej Praktyki Higienicznej (GHP), Dobrej Praktyki Produkcyjnej (GMP) oraz wdrażania systemu HACCP (System Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli). Spośród obiektów skontrolowanych w 2016r., 282 obiekty przestrzegały zasad GHP/GMP, a 256 obiektów ma wdrożony system HACCP. Stopień wdrożenia zasad GHP/GMP na przestrzeni ostatnich lat wzrastał w poszczególnych grupach obiektów, podobnie jest w przypadku analizy wdrożenia zasad systemu HACCP w obiektach nadzorowanych przez Powiatową Stację Sanitarno- Epidemiologiczną w Golubiu-Dobrzyniu. Stopniowo zmniejsza się liczba kontroli interwencyjnych w związku z funkcjonowaniem systemu wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 47

49 żywnościowych i paszach - RASFF, a także Unijnego systemu szybkiego powiadamiania o produktach niebezpiecznych RAPEX. W bieżącym roku w ramach systemu RASFF przeprowadzono 24 kontrole (2013r.- 93, 2014r.- 59, 2015r.- 26), nie otrzymano natomiast żadnej notyfikacji wyrobów umieszczonych w systemie RAPEX, dotyczących nadzorowanego terenu. W poprzednich latach w ramach funkcjonowania tego systemu przeprowadzono w 2013r.- 9 kontroli, 2014r.- 6 kontroli, 2015r. - nie przeprowadzano kontroli. Prowadzono także nadzór nad suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego. W tym zakresie przeprowadzono 27 kontroli sanitarnych. Do badań laboratoryjnych pobrano próbki środków wzbogaconych w witaminy i składniki mineralne, suplementy diety oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego. W celu poprawy warunków sanitarno-higienicznych w zakresie bezpieczeństwa żywności wydano 8 decyzji nakazujących usunięcie nieprawidłowości (2013r.- 14, 2014r.- 11, 2015r.- 11) oraz 28 decyzji płatniczych (2013r.- 50, 2014r.- 43, 2015r.- 38). Za stwierdzone naruszenia wymagań higieniczno-sanitarnych nałożono 3 mandaty karne (2013r.- 1, 2014r.- 2, 2015r.- 2). Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 48

50 5. WARUNKI SANITARNO-HIGIENICZNE W SZKOŁACH I INNYCH PLACÓWKACH OŚWIATOWO-WYCHOWAWCZYCH Działalność Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie higieny dzieci i młodzieży miała na celu zapewnienie bezpiecznych warunków i odpowiedniego standardu higienicznego nauki, pobytu i wypoczynku dzieci i młodzieży w publicznych i niepublicznych szkołach i innych placówkach. Na terenie powiatu golubko-dobrzyńskiego nadzorem w zakresie higieny dzieci i młodzieży w roku 2016 ogółem objęto 53 placówki, w tym: 44 placówki nauczania i wychowania, do których uczęszczało 5582 dzieci i młodzieży, 1 placówkę wsparcia dziennego, do której uczęszczało 30 dzieci i młodzieży, 8 placówek wypoczynku dzieci i młodzieży ( 3 placówki zimowego wypoczynku i 5 placówek letniego wypoczynku), z których skorzystało 479 uczestników. W roku 2016 wszystkie obiekty zapisane do ewidencji zostały skontrolowane, w których łącznie przeprowadzono 86 kontroli. Postępowanie administracyjne prowadzone było w 1 placówce nauczania, w wyniku stwierdzonych nieprawidłowości dotyczących złego stanu sanitarno-higienicznego w salach klasowych oraz w sali gimnastycznej. W porównaniu do roku 2015 liczby uczniów i wychowanków przebywających w kontrolowanych placówkach nauczania i wychowania na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego zmalała (2015r , 2016r ). Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 49

51 W czasie wolnym od zajęć dydaktycznych zorganizowane były placówki wypoczynku dla dzieci i młodzieży. W czasie ich trwania przeprowadzono 6 kontroli sanitarnych, podczas których oceniano spełnianie wymogów sanitarno-higienicznych przez organizatorów wypoczynku. Sprawując bieżący nadzór sanitarny skontrolowano 3 placówki wypoczynku zimowego dzieci i młodzieży oraz 3 placówki letniego wypoczynku dzieci i młodzieży, w których wypoczywało 479 uczestników (w tym 169 uczestników wypoczynku zimowego i 310 uczestników wypoczynku letniego dzieci i młodzieży). 5.1 Stan techniczny oraz sanitarny budynków Stan sanitarno-techniczny placówek oświatowo-wychowawczych na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego ulega z każdym rokiem znacznej poprawie. W wyniku przeprowadzonych kontroli nie stwierdzono placówek nauczania i wychowania o złym stanie higieniczno-sanitarnym. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 50

52 objętych ewidencją skontrolowanych Liczba dzieci i młodzieży w skontrolowanych placówkach technicznym ogółem Korzystanli z ustępów zewnętrznych Niezachowanie standardów dostępnoścido urządzeń sanitarnych Brak dostępu do ciepłej wody w sanitariatach Liczba placówek Liczba placówek skontrolowanych, w których stwierdzono: Niewłaściwe warunki do Budynki w złym stanie utrzymania higieny tylko Rodzaj placówek higienicznosanitarnym oraz technicznym higienicznosanitarnym Żłobki Przedszkola/inne formy wychowania przedszkolnego Szkoły podstawowe Gimnazja Zespoły szkół Placówki opiekuńczowychowawcze wsparcia dziennego RAZEM Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego wszystkie placówki oświatowe posiadały skanalizowane pomieszczenia sanitarne. Przed rozpoczęciem roku szkolnego 2016/2017 przeprowadzono w niżej wymienionych placówkach następujące prace remontowe oraz doposażono w meble i sprzęt sportowy: Szkoła Podstawowa w Nowogrodzie gm. Golub-Dobrzyń: - modernizacja sieci elektrycznej w pomieszczeniach piwnicznych. Umiejscowienie głównego włącznika prądu na zewnątrz budynku, - modernizacja sieci kanalizacyjnej w WC (wymiana zaworów i spłuczek oraz rur kanalizacyjnych), - wymieniono 2 grzejniki w kuchni, - zakupiono meble do oddziału przedszkolnego oraz do szatni, - założono gumolit termozgrzewalny w szatni, - zakupiono komputer przenośny do biblioteki; Szkoła Podstawowa w Węgiersku gm. Golub-Dobrzyń: - przeprowadzono remont malarski 2 sal lekcyjnych oraz na korytarzach, - wymieniono płytki na schodach wejściowych i w holu budynku szkoły, - założono gumolit termozgrzewalny w 4 salach lekcyjnych i na korytarzu piętro budynku, - przeprowadzono remont malarski pokoju nauczycielskiego; Szkoła Podstawowa w Wielkim Rychnowie gm. Kowalewo Pomorskie: - przeprowadzono remont malarski 6 sal lekcyjnych oraz pomalowano podłogi w 3 salach lekcyjnych; Szkoła Podstawowa w Kowalewie Pomorskim: - przeprowadzono remont sanitariatów, - przeprowadzono remont malarski świetlicy, klatki schodowej, 1 sali dydaktycznej; Szkoła Podstawowa Nr 1 w Golubiu-Dobrzyniu, ul. Zamkowa 19: - przeprowadzono remont szatni dla uczniów, Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 51

53 - przeprowadzono remont malarski 4 sal dydaktycznych, łazienki, pomieszczenia socjalnego dla pracowników (położenie gładzi i malowanie), - przeprowadzono renowację drzwi oraz elementów ogrodzenia, - utworzono warsztat konserwatora, - przeprowadzono remont gabinetu dyrektora, sekretariatu i pomieszczenia technicznego (wymieniono drzwi, instalację elektryczną, c.o., wodno-kanalizacyjną); Zespół Szkolno-Przedszkolnym w Ostrowitem gm. Golub-Dobrzyń: - przeprowadzono remont sali gimnastycznej i bloku sportowego (wymiana instalacji elektrycznej, malowanie ścian i wymiana drzwi), - przeprowadzono remont 1 sali lekcyjnej (wymiana gumolitu i malowanie ścian), - przeprowadzono remont malarski stołówki i kuchni wraz z zapleczem, - przeprowadzono remont malarski korytarza (położenie gładzi i pomalowanie ścian); Szkoła Podstawowa w Płonnem gm. Radomin: - przeprowadzono remont kuchni (wymiana kanalizacji oraz instalacji wodnej, założenie płytek ściennych i podłogowych, wymiana mebli i sprzętu kuchennego), - przeprowadzono remont łazienki (wymiana płytek podłogowych i ściennych, położenie gładzi i pomalowanie ścian, wymiana armatury i zmodernizowanie kanalizacji, - przystosowano pomieszczenie na salę lekcyjną (położenie podłóg, położenie gładzi i pomalowanie ścian i sufitów), - przeprowadzono remont szatni (położenie gładzi i pomalowanie ścian oraz doposażenie w meble); Zespół szkolno-przedszkolny we Wrockach gm. Golub-Dobrzyń: - zamontowano umywalki do mycia rąk w 3 klasach, - przeprowadzono remont malarski korytarzy, sanitariatów, szatni i stołówki szkolnej, a także położono gładzie w 2 salach lekcyjnych, - zamontowano rolety okienne w 3 klasach, - przeprowadzono odwodnienie budynku szkoły (założenie specjalnej opaski na zewnątrz budynku), - zakupiono meble do 1 sali dydaktycznej; Szkoła Podstawowa w Świętosławiu gm. Ciechocin: - przeprowadzono renowację podłogi w sali gimnastycznej, - wymieniono instalację wodociągową, - przeprowadzono remont w 2 salach lekcyjnych (założono panele podłogowe oraz położono gładzie i pomalowano ściany i sufity); Szkoła Podstawowa w Rużu gm. Zbójno: - położono płytki na schodach wejściowych; Gimnazjum w Golubiu-Dobrzyniu, ul. Szkolna 37: - przeprowadzono remont 2 sal dydaktycznych (remont malarski, położenie gładzi), - wymieniono podłogę w 1 klasie; Zespół Szkół w Działyniu gm. Zbójno: - przeprowadzono remont malarski sanitariatów oraz zamontowano suszarki do rąk, - wymieniono wykładziny podłogowe w klasach; Zespół Szkół w Zbójnie gm. Zbójno: - przeprowadzono remont malarski sali gimnastycznej; Zespół Szkół w Radominie gm. Radomin: - przeprowadzono remont stołówki oraz kuchni (pomalowano ściany, położono płytki ścienne i podłogowe) oraz zakupiono sprzęt kuchenny, - przeprowadzono remont malarski szatni; Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 52

54 Szkoła Podstawowa w Ciechocinie gm. Ciechocin: - przeprowadzono remont malarski 2 sal lekcyjnych; Zespół Szkół Miejskich w Golubiu-Dobrzyniu, ul. Żeromskiego 11: - przeprowadzono remont kuchni (odgrzybiono i pomalowano ściany, zamontowano 2 wentylatory i pomalowano 2 kaptury kuchenne), - wymieniono część ogrodzenia boiska szkolnego, - zamontowano ogrodzenie panelowe placu zabaw NIVEA, - przeprowadzono remont malarski korytarzy na II piętrze w segmencie 9- izbowym, - zamontowano przeciwpożarowy włącznik prądu, - zamontowano hydrant wewnętrzny na hali sportowej; Szkoła Podstawowa w Mlewie gm. Kowalewo Pomorskie: - przeprowadzono remont malarski 2 sal lekcyjnych i korytarza. We wszystkich placówkach oświatowych na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego przed 1 września 2016 roku wykonano również kompleksowe prace porządkowe Ocena warunków pobytu i nauki Oceniając warunki pobytu i nauki brano pod uwagę m.in.: infrastrukturę do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego, wyniki badań środowiska szkolnego, opiekę medyczną, dożywianie dzieci i młodzieży oraz nadzór nad gospodarką substancjami i preparatami chemicznymi w szkołach Infrastruktura do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego W ramach oceny infrastruktury do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego stwierdzono, że salę gimnastyczną z pełnym zapleczem sanitarnym (przebieralnie, sanitariaty, natryski) posiadało 13 placówek, w tym 4 szkoły podstawowe, 4 gimnazja i 5 zespołów szkół. Warunki do realizacji zajęć wychowania fizycznego w szkołach w roku % placówek z salą gimnastyczną/ zastępczą z boiskiem 54% placówek ze szkolnym zespołem sportowym Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 53

55 Ergonomia w placówkach nauczania i wychowania Tworzeniu jak najlepszych warunków nauki uzyskuje się poprzez przestrzeganie zasad ergonomii. Uzyskuje się to przez stosowanie w placówkach nauczania i wychowania mebli właściwie dobranych do wysokości ciała, posiadających certyfikaty zgodności, oznakowanych i prawidłowo zestawionych. W powiecie golubsko-dobrzyńskim nie funkcjonują placówki nie posiadające certyfikatów na sprzęt sportowy i meble. Odsetek mebli z certyfikatami: w 100% posiadało 25 placówek, w tym 1 klub malucha, 18 przedszkoli, 3 szkoły podstawowe, 2 gimnazja oraz 1 zespół szkół, powyżej 50% posiadało 18 placówek, w tym 11 szkół podstawowych, 2 gimnazja i 4 zespoły szkół i 1 świetlica socjoterapeutyczna, do 50% mebli z certyfikatami stwierdzono 2 placówki, w tym 1 szkoła podstawowa i 1 zespół szkół. Wyposażenie placówek w meble posiadające certyfikaty 2 placówki w tym 1 szkoła podstawowa 1 zespół szkół 25 placówek w tym 1 klub malucha 18 przedszkoli 3 szkoły podstawowe 2 gimnazja 1 zespół szkół 18 placówek w tym 11 szkół podstawowych 2 gimnazja 4 zespoły szkół 1 świetlica 1. do 50% mebli z certyfikatami 2. więcej niż 50% mebli z certyfikatami % mebli z certyfikatami W przypadku urządzeń i sprzętu sportowego sytuacja przedstawia się następująco: 100% urządzeń i sprzętu sportowego z certyfikatami posiada 18 placówek (1 klub malucha, 10 przedszkoli, 4 szkoły podstawowe, 2 gimnazja i 1 zespół szkół), powyżej 50% - 25 placówek (8 przedszkoli, 10 szkół podstawowych, 2 gimnazja, 4 zespoły szkół, 1 świetlica socjoterapeutyczna), do 50% - 2 placówki (1 szkoła podstawowa, 1 zespół szkół). Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 54

56 Wyposażenie placówek w urządzenia i sprzęt sportowy posiadające certyfikaty 18 placówek w tym 1 klub malucha 10 przedszkoli 4 szkoły podstawowe 1 zespół szkół 2 gimnazja 2 placówki w tym 1 szkoła podstawowa 1 zespół szkół 25 placówek w tym 8 przedszkoli 10 szkół podstawowych 2 gimnazja 4 zespoły szkół 1 świetlica socjoterapeutyczna 1. do 50% sprzętu z certyfikatami 2. więcej niż 50 % sprzętu z certyfikatami % sprzętu z certyfikatami Tygodniowy rozkład zajęć Prawidłowo skonstruowany rozkład zajęć lekcyjnych wpływa na zdrowie oraz możliwości psychofizyczne dzieci i młodzieży, a co za tym idzie na prawidłowy proces uczenia się i osiągane wyniki w nauce. Dla zaspokojenia podstawowych potrzeb fizjologicznych uczniów przy układaniu planów lekcji, należy uwzględniać potrzebę równomiernego obciążenia zajęciami w poszczególnych dniach tygodnia tj. zajęcia powinny rozpoczynać się o stałej porze, przy czym różnica pomiędzy dniami jest nie większa niż 1 godzina, różnica liczby godzin lekcyjnych pomiędzy kolejnymi dniami tygodnia jest nie większa od 1 godziny, W ramach higienicznej oceny rozkładów zajęć lekcyjnych przeprowadzono 446 badań w tym 892 oznaczenia w 25 placówkach ( w 15 szkołach podstawowych, 4 gimnazjach, 6 zespołach szkół). Na ich podstawie stwierdzono, że rozkłady zajęć szkolnych we wszystkich placówkach ułożono zgodnie, z obowiązującymi w tej kwestii przepisami prawnymi Możliwość pozostawienia podręczników w szkole Zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31grudnia 2002r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003r., nr 6, poz. 69 z późn. zm.) w 29 skontrolowanych szkołach (22 szkoły podstawowe, 7 gimnazjów) w pomieszczeniach szkoły, zapewniono uczniom możliwość pozostawiania części podręczników i przyborów szkolnych. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 55

57 Opieka medyczna W 16 szkołach działają gabinety profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej, które spełniają wymagania określone w przepisach prawnych (rok gabinetów). W 9 szkołach, gabinety takie utworzono w pomieszczeniach zastępczych na terenie placówki. Skontrolowane szkoły zapewniały opiekę pielęgniarki/higienistki we wszystkich placówkach Dożywianie dzieci i młodzieży W trakcie kontroli sanitarnych oceniono działalność placówek szkolnych w zakresie żywienia oraz dożywiania dzieci i młodzieży. W 2016 roku w 25 placówkach zapewniono ciepłe posiłki (15 szkół podstawowych, 4 gimnazja, 6 zespołów szkół). Posiłki jednodaniowe zapewniło 7 placówek (3 szkoły podstawowe, 1 gimnazjum, 3 zespoły szkół). Zmniejszyła się liczba uczniów korzystających z pełnych obiadów (2015 rok uczniów, 2016 rok uczniów) oraz z posiłków jednodaniowych (2015 rok- 367 uczniów, 2016 rok- 365 uczniów). Mniejsza liczba dzieci i młodzieży korzysta również z posiłków dofinansowanych (2015r uczniów, 2016r uczniów). W 2016 roku żadna szkoła nie organizowała śniadań, ponieważ wszystkie zapewniły obiady Substancje i preparaty chemiczne w szkolnych pracowniach chemicznych Corocznie pracownik Państwowej Inspekcji Sanitarnej w Golubiu-Dobrzyniu ocenia prawidłowość prowadzonej przez szkoły gospodarki substancjami i preparatami chemicznymi wykorzystywanymi w pracy dydaktycznej. W roku 2016 placówki posiadały aktualny spis w/w substancji i preparatów. Pozostające na stanie substancje i preparaty chemiczne były oznakowane, zgodnie z wymaganiami zawartymi w karcie charakterystyki oraz przechowywane właściwie w zamkniętych pomieszczeniach. Nie było wśród nich preparatów przeterminowanych Inne działania Dowóz dzieci do szkół podstawowych i gimnazjów odbywał się na ogół autokarami szkolnymi. Dzieci przebywały pod opieką wychowawców bądź innych zatrudnionych osób. Należy zauważyć, że nie było przestojów i długich oczekiwań dzieci na odjazdy autobusów. W sporadycznych przypadkach uczniowie mieli możliwość skorzystania ze świetlicy szkolnej. W nadzorowanych placówkach oświatowo-wychowawczych zwracano uwagę na mikroklimat w pomieszczeniach. Nie stwierdzono nadmiernego zagęszczenia w salach dydaktycznych. Wilgotność oraz temperatura były w normie. Sale lekcyjne były wietrzone na każdej przerwie, nie było również zmianowości. Oceniono warunki do utrzymania higieny osobistej. Nadzorowane placówki oświatowowychowawcze w wyniku wzmożonej profilaktyki grypy zapewniły właściwe warunki higieniczne. We wszystkich placówkach stwierdzono dostęp do bieżącej, ciepłej wody, mydła w dozownikach, suszarek do rąk lub ręczników jednorazowego użycia oraz papieru toaletowego Podczas kontroli w podległych placówkach udzielano instruktaży dotyczących właściwego doboru stanowiska pracy ucznia/przedszkolaka, przestrzegania zasad higieny osobistej oraz pozostawiono materiały edukacyjne dotyczące w/w zagadnienia. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 56

58 We wszystkich placówkach pozostawiono materiały edukacyjne opracowane przez Główny Inspektorat Sanitarny, dotyczące wszawicy, świerzbu, chorób pasożytniczych i grypy, udzielano instruktaży dotyczących przestrzegania zasad higieny osobistej. W związku z programem edukacyjnym Trzymaj Formę promowano zdrowy styl życia aktywność fizyczną oraz zasady zdrowego odżywiania. W placówkach oświatowych oceniano przestrzeganie zakazu palenia tytoniu, pozostawiano materiały edukacyjne Podsumowanie Wszystkie skontrolowane szkoły zapewniały uczniom bezpieczne i higieniczne warunki do nauki. W miarę możliwości finansowych systematycznie remontowane były pomieszczenia dydaktyczne, pomieszczenia higieniczno-sanitarne, sale gimnastyczne, wymieniane na nowe meble (ławki, stoliki regulowane, szafki). We wszystkich nadzorowanych placówkach oświatowych stwierdzono właściwe warunki do utrzymania higieny osobistej. Zapewniony jest właściwy stan techniczny oraz sanitarnohigieniczny pomieszczeń i armatury sanitarnej. Dzieci i młodzież mają dostęp do ciepłej, bieżącej wody, mydła w dozownikach, suszarek do rąk lub ręczników jednorazowego użycia oraz papieru toaletowego. Oceniając sytuację dotyczącą opieki medycznej w szkołach należy zauważyć, że ich liczba się zwiększyła. Gabinety profilaktycznej opieki zdrowotnej znajdują się w 16 placówkach (rok placówek). Większość placówek oświatowo-wychowawczych wyposażonych jest w meble certyfikowane i tak: w 25 placówkach odsetek mebli z certyfikatami wynosi 100%, w 18 placówkach powyżej 50%, w 2 placówkach do 50%. Nadal znajdują się w użytkowaniu meble, urządzenia i sprzęt sportowy bez certyfikatów, które zakupione zostały przed 2002r. Są one jednak w dobrym stanie technicznym i sukcesywnie są wymieniane. Odsetek urządzeń i sprzętu sportowego z certyfikatami w skontrolowanych placówkach w 100% stwierdzono 18 placówkach, powyżej 50% w 25 placówkach i poniżej 50% w 2 placówkach. Ogółem z różnych form dożywiania korzystało w 2016r uczniów, co stanowiło 33,37% dzieci i młodzieży uczęszczającej do szkół (w 2015r uczniów, 33,55% dzieci i młodzieży uczęszczającej do szkół). Nie stwierdzono niezgodności tygodniowego rozkładu lekcji z przepisami prawnymi oraz zasadami higieny. Rozkłady zajęć lekcyjnych z roku na rok bardziej spełniają wymagania higieniczne uczniów. Wszystkie szkoły zapewniają uczniom możliwość pozostawiania części podręczników i przyborów szkolnych. Nadzorowi sanitarnemu podlega wypoczynek zimowy i letni dzieci i młodzieży zgłoszony w elektronicznej bazie Ministerstwa Edukacji Narodowej. Liczba dzieci i młodzieży korzystająca z różnych form wypoczynku letniego i zimowego w porównaniu do lat ubiegłych zwiększyła się (w 2013r dzieci i młodzieży, w 2014r dzieci i młodzieży, w 2015r dzieci i młodzieży, w 2016r dzieci i młodzieży). Wszystkim uczestnikom wypoczynku zapewniono właściwe warunki higieniczno-sanitarne. Stan techniczny oraz sanitarny budynków placówek oświatowo-wychowawczych ulega z każdym rokiem znacznej poprawie. W placówkach oświatowych przed rozpoczęciem roku szkolnego 2016/2017 dzięki dotacjom unijnym oraz środkom finansowym, przekazanym przez samorządy, przeprowadzono szereg prac remontowych i modernizacyjnych, które Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 57

59 poprawiły ich stan sanitarno-techniczny oraz zapewniły bezpieczny i higieniczny proces nauczania. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 58

60 6. CHOROBY ZAWODWE, PREWENCJA CHORÓB ZAWODOWYCH, ŚRODOWISKO PRACY 6.1. Choroby zawodowe Właściwymi do orzekania w zakresie chorób zawodowych są uprawnieni lekarze placówek medycznych I stopnia m.in. poradnie chorób zawodowych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy, poradnie chorób zakaźnych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy oraz II stopnia od orzeczeń wydanych przez lekarzy zatrudnionych w jednostkach orzeczniczych I stopnia są instytuty badawcze w dziedzinie medycyny pracy. Pracownicy inspekcji sanitarnej sporządzają oceny narażenia zawodowego u pracowników, występujących o stwierdzenie choroby zawodowej, w oparciu o informacje dotyczące całkowitego przebiegu zatrudnienia w narażeniu na czynnik szkodliwy, który może być przyczyną zaistnienia choroby zawodowej. W 2016r. do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu-Dobrzyniu wpłynęły 4 zgłoszenia podejrzenia chorób zawodowych. Przeprowadzono 4 postępowania wyjaśniające, polegające na sporządzeniu ocen narażenia zawodowego na czynnik szkodliwy w przebiegu pracy zawodowej. Na podstawie m.in. powyższych ocen oraz orzeczeń lekarskich wydanych przez uprawnione placówki medyczne, organ I instancji wydał 3 decyzje o stwierdzeniu choroby zawodowej. Wystawiono 4 karty stwierdzenia choroby zawodowej, w tym w 1 karta została wydana w związku ze stwierdzoną chorobą zawodową w 2015r. Pozytywnie rozpatrzone podejrzenia choroby zawodowej stanowiły: choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich następstwa-borelioza (poz. 26 wykazu chorób zawodowych)-wydano 2 decyzje o stwierdzeniu choroby zawodowej. Rozpoznanie chorób zawodowych wystąpiły o osób, zawodowo związanych w 1 przypadku z rolnictwem i w 1 przypadku z leśnictwem. Okres narażenia osób na czynniki, które wskazuje się jako przyczynę choroby zawodowej, wynosił odpowiednio 37 i 42 lat. Choroby zawodowe stwierdzone zostały u 2 mężczyzn w grupie wiekowej lat. przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego wywołane sposobem wykonywania pracy- zespół cieśni nadgarstka (poz wykazu chorób zawodowych) - wydano 1 decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej. Okres narażenia osoby na czynniki, które wskazuje się jako przyczynę choroby zawodowej, wynosił 29 lat. Choroba zawodowa stwierdzona została u kobiety w grupie wiekowej lat. Porównując lata dominującą jednostką chorobową jest nadal borelioza, która stanowi 75% wszystkich stwierdzonych chorób zawodowych. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 59

61 Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 60

62 6.2. Środowisko pracy W ewidencji obiektów Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu-Dobrzyniu w roku 2016r. znajdowało się 176 zakładów pracy, zatrudniających 4539 osób. Porównawczo: w 2014r. w ewidencji znajdowały się 162 zakłady pracy zatrudniające 3559 osób, a w 2015r zakłady zatrudniające 4136 osób. Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego dominują zakłady małe, zatrudniające do 9-u pracowników. W 2016r. stanowiły 55,8% ogólnej liczby zakładów będących w ewidencji. Zatrudnienie w obiektach w latach do 9 osób osób osób 1 pow. 250 osób W 2016r. pracownik na Stanowisku ds. Prewencji Chorób Zawodowych przeprowadził zgodnie z harmonogramem kontroli łącznie 78 kontroli, w 61 obiektach. Zakres kontroli obejmował: ocenę przestrzegania realizacji ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ocenę wymagań dla pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, ocenę działań w zakresie narażenia pracowników na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia w miejscu pracy, ocenę realizacji wymogów w zakresie występowania w środowisku pracy szkodliwych czynników biologicznych oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki, ocenę warunków pracy, ocenę realizacji wymogów w zakresie występowania w środowisku pracy czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, ocenę realizacji wymogów w zakresie stosowania substancji chemicznych i ich mieszanin, ocenę realizacji wymogów w zakresie wprowadzania do obrotu produktów biobójczych, Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 61

63 ocenę przestrzegania zapisów ustawy z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Ilość skontrolowanych obiektów i liczba kontroli w latach Skontrolowane obiekty Liczba kontroli W wyniku przeprowadzonych w 2016r. kontroli sanitarnych stwierdzono nieprawidłowości: w zakresie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, w zakresie oceny ryzyka zawodowego, w zakresie złego stanu sanitarno- higieniczny pomieszczeń, w zakresie substancji chemicznych i ich mieszanin, w zakresie narażenia na czynniki biologiczne, w zakresie instrukcji bhp związanych z obsługa urządzeń, maszyn, złego stanu sanitarno-higienicznego pomieszczeń pracy i pomieszczeń higienicznosanitarnych, braku zapewnienia systemu pierwszej pomocy w razie wypadku, braku podjętych działań organizacyjno technicznych, w związku z przekroczeniem normatywów higienicznych czynników szkodliwych, W roku 2016 w zakresie prewencji chorób zawodowych zostało wydanych: 15 decyzji nakazujących, 3 decyzje zmieniające termin wykonania nakazów, 4 decyzje umarzające (wydane w wyniku stwierdzenia usunięcia nieprawidłowości przed upływem terminu realizacji), 20 decyzji płatniczych za stwierdzone nieprawidłowości. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 62

64 Przekroczenia wartości NDS i NDN w 2016r. wystąpiło w 7 zakładach w zakresie narażenia na: pyły: drewna twardego takiego jak buk i dąb - 1 zakład, pył zawierający wolną krystaliczną krzemionkę w stężeniu od 2% do 50% - 1 zakład W 1 zakładzie (PKD 16) stwierdzono przekroczenie wartości NDS pyłu drewna twardego takiego jak buk i dąb oraz NDN hałasu- jest to narażenie łącznie na 2 czynniki. W 1 zakładzie (PKD 24) przekroczenie wartości NDS pyłu i przekroczenie wartości NDN hałasu dotyczyło dwóch różnych stanowisk pracy. czynniki fizyczne: hałas - 7 zakładów W 1 zakładzie (PKD 16) stwierdzono przekroczenie wartości NDS pyłu drewna twardego takiego jak buk i dąb oraz NDN hałasu- jest to narażenie łącznie na 2 czynniki. W 1 zakładzie (PKD 24) przekroczenie wartości NDS pyłu i przekroczenie wartości NDN hałasu dotyczyło dwóch różnych stanowisk. W 2016r. w zakładach skontrolowanych pracowało łącznie 45 osób w przekroczeniach normatywów higienicznych. W związku z powyższym Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Golubiu-Dobrzyniu wydał 3 decyzje nakazujące podjęcie działań organizacyjno-technicznych, w celu obniżenia do dopuszczalnego poziomu danego czynnika szkodliwego. Sytuacja w zakresie ilości osób pracujących z przekroczonych normatywach higienicznych w zakładach skontrolowanych w latach przedstawiała się następująco: Rok Czynnik szkodliwy Liczba narażonych czynniki chemiczne - pyły - hałas czynnik chemiczny hałas - pył - hałas W 2016r. w wyniku podjętych przez pracodawców działań organizacyjno-technicznych, zmierzających do obniżenia czynnika szkodliwego do dopuszczalnego poziomu, poprawę warunków pracy odnotowano w 1 zakładzie w zakresie obniżenia NDS czynnika chemicznego (22 osoby). Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 63

65 Sytuacja w okresie lat dotycząca poprawy warunków pracy w zakresie obniżenia czynnika szkodliwego do wartości dopuszczalnej przedstawiała się następująco: Czynnik Liczba osób, którym poprawiono Liczba Rok szkodliwy warunki pracy zakładów pył czynnik chemiczny hałas czynnik chemiczny W 2016 r. w ewidencji PSSE w Golubiu-Dobrzyniu znajdowało się: 6 zakładów, w których występowało narażenie na czynniki rakotwórcze, w tym : 1 zakad (PKD16)- pyl drewna twardego takiego jak buk i dąb, 1 zakład (PKD 22)- tlenek etylenu, 1 zakład (PKD25)- azbest, 2 zakłady (PKD 43)- azbest, 1 zakład (PKD 86)- promieniowanie jonizujące. W tej grupie przeprowadzono 1 kontrolę w zakresie prawidłowości prowadzenia prac związanych z demontażem materiałów zawierających azbest. 55 obiektów, w których występuje narażenie na czynniki biologiczne gr. 2 i 3. W zakresie tej tematyki w 2016r. przeprowadzono 18 kontroli, w wyniku których stwierdzono następujące nieprawidłowości: brak oznakowania znakiem ostrzegającym przed zagrożeniem biologicznym miejsc, w których istnieje zagrożenie czynnikiem biologicznym, w ocenie ryzyka zawodowego brak uwzględnienia wszystkich czynników środowiska pracy występujących przy wykonywanych pracach, w tym czynników biologicznych, brak zaproponowania uodpornienia pracownikom mających kontakt z czynnikiem biologicznym zakwalifikowanym do grupy 3 zagrożenia przy użyciu dostępnych szczepionek, brak prowadzenia rejestru prac i rejestru pracowników narażonych na działanie szkodliwych czynników biologicznych zaliczanych do 3 gr. zagrożenia, brak opracowanych procedur działania na wypadek awarii lub wypadku spowodowanego czynnikiem biologicznym, procedur postępowania ze szkodliwym czynnikiem biologicznym zaliczanym do 3 grupy zagrożenia, 1 zakład prowadzący działalność w zakresie produkcji substancji chemicznej. W zakładzie nie przeprowadzono czynności kontrolnych z uwagi na brak prowadzenia działalności produkcyjnej. 2 zakłady (formulatorzy) - prowadzące działalność w zakresie produkcji mieszanin chemicznych. W tej grupie obiektów kontroli nie przeprowadzono z uwagi na brak ich planowania. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 64

66 27 dystrybutorów mieszanin chemicznych, są to podmioty zajmujące się sprzedażą detaliczną, w tym 3 prowadzące także sprzedaż hurtową. W tej grupie przeprowadzono 1 kontrolę, nieprawidłowości nie stwierdzono. 60 obiektów stosujących substancje/mieszaniny chemiczne. Łącznie w tej grupie obiektów przeprowadzono 40 kontroli, w wyniku których stwierdzono w 1 przypadku brak spisu i kart charakterystyk stosowanych mieszanin niebezpiecznych. 17 obiektów zajmujących się wprowadzaniem do obrotu produktów biobójczych, w tym: 14 podmiotów handlu detalicznego, 2 hurtownie (chemia gospodarcza, środki ochrony roślin, produkty biobójcze, nawozy), 1 producent produktu biobójczego. Łącznie w tym zakresie przeprowadzono 7 kontroli, nieprawidłowości nie stwierdzono. W 2016r. przez osobę zatrudnioną na Stanowisku ds. Prewencji Chorób Zawodowych załatwiana była 1 interwencja, dotycząca niewłaściwych warunków pracy w zakładach zlokalizowanych na terenie miasta Golub-Dobrzyń. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych stwierdzone zostały nieprawidłowości. W związku z powyższym wobec kontrolowanych podmiotów zostało wszczęte postępowanie administracyjne, mające na celu usunięcie w określonych terminach stwierdzonych nieprawidłowości, a także postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia opłat, w związku z naruszeniem wymagań higienicznych i zdrowotnych Nadzór nad środkami zastępczymi. Pracownicy Państwowej Inspekcji Sanitarnej w Golubiu-Dobrzyniu podczas prowadzenia bieżącego nadzoru sanitarnego nad podmiotami zwracali szczególną uwagę na sprzedaż środków zastępczych w podmiotach, w których potencjalnie mogłyby znajdować się powyższe środki jak np.: sklepy, restauracje, hotele, stacje paliw, punkty małej gastronomii, obiekty sportowe. Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego nie ma zarejestrowanych podmiotów, których przedmiotem było wyłącznie wytwarzanie lub obrót środkami zastępczymi. W 2016r. na terenie działalności PPIS w Golubiu-Dobrzyniu odnotowano 1 przypadek podejrzenia wprowadzania do obrotu środków zastępczych przez osobę prywatną. W wyniku przeprowadzonego postępowania administracyjnego, w tym w oparciu o przesłane materiały dowodowe z Komendy Powiatowej Policji w Golubiu-Dobrzyniu, Sądu Rejonowego w Golubiu-Dobrzyniu, Prokuratury Rejonowej w Golubiu-Dobrzyniu z uwagi na brak znamion i dowodów kwalifikujących czyn jako wprowadzanie do obrotu środka zastępczego, została wydana decyzja umarzającą postępowanie w sprawie podejrzenia wprowadzania do obrotu środka zastępczego oraz decyzja o przepadku na rzecz Skarbu Państwa i zniszczeniu na koszt Skarbu Państwa zatrzymanego produktu. W ciągu roku 2016 czynności mające na celu ujawnienie takich produktów w obrocie, prowadzone były podczas przeprowadzania czynności kontrolnych w nadzorowanych obiektach przez pracowników PSSE w Golubiu-Dobrzyniu również przy współudziale przedstawicieli Komendy Powiatowej Policji w Golubiu-Dobrzyniu. Prowadzona była również działalność oświatowo-informacyjna w placówkach oświatowych na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego, w celu przedstawienia zagrożeń Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 65

67 zdrowotnych/następstw używania środków zastępczych i nowych substancji psychoaktywnych Podsumowanie W 2016r. pod bieżącym nadzorem sanitarnym znajdowało się 176 obiektów, kontrole przeprowadzono w 61 zakładach, zatrudniających 1946 osób. Przeprowadzono łącznie 78 kontroli. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami podczas przeprowadzania czynności kontrolnych wydano łącznie 22 decyzje administracyjne (nakazujące, zmieniające, umarzające) oraz 20 decyzji płatniczych. Przekroczenia wartości NDS i NDN w 2016r. wystąpiły w 7 zakładach, w zakresie narażenia na pyły oraz hałas. W 2 zakładach wystąpiło narażenie jednocześnie na 2 czynniki (hałas i pył). W 2016r. w zakładach skontrolowanych pracowało 45 osób w przekroczeniach normatywów higienicznych. W wyniku wykonania obowiązków zawartych w wydanej decyzji administracyjnej przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Golubiu-Dobrzyniu poprawę uzyskano w 1 zakładzie (22 osobom poprawiono warunki pracy, w zakresie obniżenia stężenia czynnika szkodliwego do wartości dopuszczalnej). Wydane zalecenia dotyczące drugiego zakładu pozostały do realizacji w 2017r. W zakresie chorób zawodowych, porównując lata , nie odnotowano radykalnego spadku ani wzrostu liczby wydanych decyzji o stwierdzeniu choroby zawodowej. Dominującą jednostką chorobową jest w dalszym ciągu borelioza. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 66

68 7. STAN SANITARNY OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ W 2016r. Sekcja Nadzoru nad Obiektami Komunalnymi objęła nadzorem sanitarnym: 120 obiektów użyteczności publicznej, w tym 2 pływalnie kryte- łącznie przeprowadzono 138 kontroli sanitarnych, w tym 37 kontroli w obiektach poza ewidencją, 12 obiektów służby zdrowia- ogółem przeprowadzono 12 kontroli, 2 miejsca wykorzystywane do kąpieli, przeprowadzono 6 kontroli, 14 obiektów wodnych, przeprowadzono 32 kontrole. Ewidencja obiektów użyteczności publicznej w 2016 roku. obiekty hotelarskie i inne obiekty w których świadczone są usługi hotelarskie 13% cmentarze 17% ustępy publiczne i ogólnodostępne 3% pływalnie kryte 2% placówki usługowe:zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu, odnowy biologicznej oraz świadczące kompleksowo w/w usługi 32% inne obiekty użyteczności publicznej 33% Ogółem we wszystkich w/wym. obiektach pracownicy Sekcji Nadzoru nad Obiektami Komunalnymi przeprowadzili 188 kontroli stanu sanitarno-higienicznego. Podczas przeprowadzania czynności kontrolnych nie stwierdzono rażących zaniedbań natury sanitarno-higienicznej. W ciągu 2016r. negatywnie pod względem stanu sanitarno- Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 67

69 higienicznego nie oceniono żadnego obiektu oraz nie wydano decyzji unieruchamiających obiekt. W roku 2016 w grupie obiektów użyteczności publicznej wykreślono z ewidencji, ogółem 3 obiekty: 1 zakład fryzjersko-kosmetyczny, 2 obiekty świadczące usługi hotelarskie. W ciągu roku 2016 do ewidencji obiektów wpisano 11 nowych obiektów: 1 punkt noclegowy dla bezdomnych, 3 zakłady fryzjerskie, 1 zakład fryzjersko-kosmetyczny, 1 zakłady kosmetyczny, 1 zakład tatuażu, 1 zakład odnowy biologicznej, 3 apteki. W obiektach użyteczności publicznej w wyniku stwierdzonych nieprawidłowości sanitarno-technicznych w 2016r. wydano 2 decyzje merytoryczne oraz 2 decyzje płatnicze. Prowadzone postępowanie administracyjne w 2016r. dotyczyło następujących obiektów: 1 obiektu, w którym świadczone są usługi hotelarskie, 1 obiektu sportowego. Wszystkie wydane zalecenia w decyzjach administracyjnych zostały wykonane w ustalonych terminach. Ponadto w 2016r. PPIS w Golubiu-Dobrzyniu wydał 28 decyzji zezwalających na przeprowadzenie ekshumacji zwłok, szczątków ludzkich oraz 2 decyzje umarzające postępowanie administracyjne dotyczące wydania zgody na ekshumację i przewiezienie zwłok. W 2016r. wystawiono 8 postanowień, w tym: 5 postanowień dotyczących wydania opinii sanitarnej n/t sprowadzenia zwłok lub prochów z zagranicy, 1 postanowienie zawieszające postępowanie administracyjne, w sprawie wydania decyzji zezwalającej na przeprowadzenie ekshumacji zwłok (szczątków) do czasu rozstrzygnięcia zagadnienia przez sąd, 2 postanowienia dotyczące wydania opinii sanitarnych obiektów świadczących usługi hotelarskie, w celu otrzymania kategoryzacji. W ciągu 2016r. PPIS w Golubiu-Dobrzyniu wydał 5 opinii dotyczących przedłożonych projektów Uchwał w sprawie Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie poszczególnych miast i gmin powiatu golubsko-dobrzyńskiego. W ciągu 2016r. poprawę stanu sanitarnego uzyskano w 17 obiektach użyteczności publicznej, co stanowi ok. 14,2% ogólnej ilości obiektów użyteczności publicznej, tj. w 2 ubikacjach publicznych w 2 obiektach, w których są świadczone usługi hotelarskie, na terenie 2 pływalni krytych, w 3 zakładach fryzjerskich, w 3 zakładach fryzjersko-kosmetycznych, w 1 stacji paliw, w 1 ośrodku sportu i rekreacji, w 3 aptekach. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 68

70 W roku 2016 Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarnego w Golubiu-Dobrzyniu do różnych jednostek administracyjnych wystosował ogółem 48 wystąpień, w tym: 18 wystąpień do proboszczów parafii rzymskokatolickich przypominające, że zgodnie z obowiązującymi przepisami otwieranie trumien ze zwłokami jest niedozwolone, 2 wystąpienia do Spółdzielni Mieszkaniowych w Golubiu-Dobrzyniu i Kowalewie Pomorskiem - dotyczące wzmożonego nadzoru nad piaskownicami (wymiana piasku przed sezonem letnim i co najmniej 1 x w sezonie oraz zabezpieczenie piaskownic przed psami i kotami) zlokalizowanymi przy osiedlach mieszkaniowych, 11 wystąpień do jednostek administracji samorządowej na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego w związku ze zbliżającym się sezonem letnim 2016r. w sprawie utrzymania właściwego stanu sanitarno-higienicznego terenów zielonych, chodników, przydrożnych, przystanków i rowów przy trasach komunikacyjnych oraz o obowiązku przesłania aktualnych wykazów miejsc wykorzystywanych do kąpieli, które zostaną zgłoszone na sezon letni 2016r., 12 wystąpień do obiektów hotelowych, w sprawie prowadzenia bieżącego monitoringu temperatury wody ciepłej w punktach instalacji wody ciepłej w obiektach hotelowych, 5 wystąpień w sprawie ustalenia harmonogramu poboru próbek wody z kontroli wewnętrznej (ZUW- Ostrowite, Urząd Gminy Zbójno, Urząd Gminy Ciechocin, Samorządowy Zakład Budżetowy w Radominie). W ciągu 2016r. Sekcja Nadzoru nad Obiektami Komunalnymi nawiązała współpracę z: Burmistrzami i Wójtami z terenu powiatu golubsko-dobrzyńskiego poprzez wydawanie opinii sanitarnych dotyczących projektów Regulaminów utrzymania czystości i porządku oraz ocen jakości wody z wodociągów publicznych zlokalizowanych na terenie powiatu, Starostą Golubsko-Dobrzyńskim z uwagi na wydawanie opinii na sprowadzenie zwłok z zagranicy oraz wydawanie ocen obszarowych jakości wody z wodociągów publicznych, przedsiębiorstwami wodociągowo-kanalizacyjnymi w zakresie bezpieczeństwa zdrowotnego wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego Stan sanitarno-techniczny poszczególnych grup obiektów Ustępy publiczne- skanalizowane 3 obiekty, w tym: 1 obiekt tymczasowy skanalizowany (w porównaniu do roku 2015 ilość obiektów nie uległa zmianie) Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego ubikacje publiczne, zlokalizowane są w: w budynku Urzędu Miasta Golubia-Dobrzynia - czynne w godzinach urzędowania, w Ośrodku Sportu i Rekreacji w Golubiu-Dobrzyniu oraz obiekt tymczasowy skanalizowany - toaleta typu TOI TOI ustawiona przy ul. Chopina w Golubiu-Dobrzyniu. Każda toaleta wyposażona jest w umywalkę z bieżącą, ciepłą i zimną wodą z zainstalowanym dozownikiem na mydło w płynie i zasobnikiem na ręczniki jednorazowego użycia oraz pojemnikiem na odpady. Stan sanitarno-higieniczny w 2 obiektach uległ poprawie. Przed sezonem letnim 2016r. zostały przeprowadzone prace remontowo-malarskie pomieszczeń oraz uzupełniono armaturę sanitarną. W czasie kontroli stan sanitarno-higieniczny ubikacji Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 69

71 nie budził zastrzeżeń. Wyżej wymienione ubikacje nie są przystosowane dla potrzeb osób niepełnosprawnych. Na terenach wiejskich powiatu Golub-Dobrzyń nie ma ubikacji publicznych. Istnieje możliwość korzystania w godzinach pracy z pomieszczeń sanitarnych znajdujących się w budynkach urzędów gmin oraz w obiektach użyteczności publicznej (domy kultury, lokale gastronomiczne, stacje paliw) Pływalnie kryte - ogółem 2 obiekty, podobnie jak w roku ubiegłym W 2016 roku nadzorem sanitarnym objęto 2 pływalnie kryte - w ramach prowadzonego nadzoru sanitarnego pobrano 22 próbki wody do badań fizyko-chemicznych i bakteriologicznych. Ponadto prowadzone były badania wewnętrzne jakości wody zlecane przez właścicieli pływalni. Jakość wody pod względem mikrobiologicznym odpowiadała wymaganiom sanitarnym. Pod względem chemicznym w ramach prowadzonego nadzoru sanitarnego, w niektórych próbkach wody stwierdzono ponadnormatywne stężenie chloroformu (kwestionowany zakres parametru mieścił się w granicach od 0,032 mg/l do 0,073 mg/l- dopuszczalna wartość 0,03 mg/l). W związku z powyższym Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Golubiu-Dobrzyniu, mając na uwadze zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego osób kąpiących się, wystosował pisma do zarządzających pływalniami o wskazanie pisemnie zakresu podejmowanych działań naprawczych wraz z harmonogramem ich realizacji, mających na celu przywrócenie jakości wody do zgodnej z wymaganiami rozporządzenia oraz przedłożenia prawidłowych wyników badań z pływalni w zakresie przekroczonego parametru chemicznego. Przeprowadzone kontrole oceny stanu sanitarnego pomieszczeń i urządzeń wchodzących w skład pływalni nie wykazały zastrzeżeń W Pływalni Krytej w Kowalewie Pomorskiem przy ul. Jana Pawła II 2a w trakcie postoju technologicznego w terminie od r. do r. przeprowadzono remont malarski wszystkich pomieszczeń wchodzących w skład kompleksu basenowego, wymieniono wodę z wszystkich niecek, a następnie pobrano próbki wody do badań laboratoryjnych. Przekazane sprawozdania z badań nie wykazały przekroczeń fizykochemicznych i mikrobiologicznych wody. W Pływalni krytej Osada Karbówko w Elgiszewo gm. Ciechocin przeprowadzono remont malarski pomieszczeń ogólnodostępnych i ciągów komunikacyjnych. Pływalnie zaopatrywane są w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi z wodociągu publicznego Piątkowo, gm. Kowalewo Pomorskie i wodociągu publicznego Nowa Wieś, gm. Ciechocin - jakość wody pod względem fizykochemicznym i mikrobiologicznym nie budziła zastrzeżeń. W obu pływalniach woda w nieckach basenowych dezynfekowana była podchlorynem sodu, automatycznie i w sposób ciągły Inne jednostki organizacyjne pomocy społecznej - 1 obiekt (w porównaniu do roku ubiegłego ilość bez zmian) W tej grupie obiektów funkcjonuje 1 obiekt - Środowiskowy Dom Samopomocy w Golubiu- Dobrzyniu ul. Równinna 5. Obiekt przeznaczony jest dla osób z upośledzeniem umysłowym i zaburzeniami psychicznymi, które ukończyły 18 lat i zameldowane są na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego. Budynek podłączony jest do sieci wodociągu publicznego Białkowo gm. Golub-Dobrzyń, nieczystości płynne odprowadzane są do publicznej sieci kanalizacji miejskiej. Stan sanitarno-higieniczny pomieszczeń do przeprowadzania zajęć terapeutycznych, pomieszczeń socjalnych i sanitarnych nie budził zastrzeżeń. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 70

72 Noclegownie i domu dla bezdomnych 1 obiekt (w 2016r. wpisany do ewidencji) W tej grupie obiektów funkcjonuje 1 obiekt - Punkt Noclegowy w Kowalewie Pomorskim, ul. Brodnicka 1, przeznaczony jest dla osób bezdomnych z terenu Miasta i Gminy Kowalewo Pomorskie. Placówka zapewnia pobyt na 5 miesięcy tj. od 1 listopada do 31 marca (w wyjątkowych sytuacjach do 30 kwietnia). Nadzór nad placówką sprawuje kierownik Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Kowalewie Pomorskim. Źródłem zaopatrzenia w wodę jest sieć wodociągu publicznego (woda ciepła jest z bojlera elektrycznego), nieczystości płynne odprowadzane są do publicznej kanalizacji. W skład punktu noclegowego wchodzą: 2 pokoje na 8 miejsc noclegowych, pomieszczenie podręcznej kuchni, wc z umywalką oraz pomieszczenie z kabiną natryskową. Podczas kontroli bieżący stan sanitarno-higieniczny w/w pomieszczeń i wyposażenia był zachowany. W obiekcie zapewniono wystarczającą ilość środków myjąco-dezynfekcyjnych oraz środków higieny. Punkt noclegowy zapewnia każdemu podopiecznemu wyżywienie, składające się z ciepłego posiłku dostarczanego przez firmę gastronomiczną z zewnątrz Obiekty hotelarskie- ogółem 4 obiekty, w tym: 3 hotele i 1 pensjonat, w porównaniu do roku 2015 ilość obiektów nie uległa zmianie. W roku 2016 skontrolowano wszystkie obiekty zewidencjonowane. Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego do obiektów hotelowych, które posiadają kategorię uzależnioną od jego standardu, zaliczone zostały następujące obiekty: Hotel VABANK /kat.***/ zlokalizowany przy ul. Rynek 9 w Golubiu-Dobrzyniu. Obiekt posiada recepcję oraz do dyspozycji 16 pokoi z łazienkami na 31 miejsc noclegowych. Każdy pokój posiada wyposażenie podstawowe i uzupełniające oraz własną łazienkę. Poza tym w obiekcie jest Restauracja Vabank oraz Lobby Bar /czynny całodobowo/, dwie sale konferencyjne, /każda pomieści ok. 30 osób/, pomieszczenia magazynowe i porządkowe. Hotel posiada miejsca parkingowe tuż przy hotelu, monitorowane, niestrzeżone. W trakcie kontroli stan sanitarno-higieniczny obiektu był zachowany. Hotel-Restauracja Osada Karbówko /kat***/ Elgiszewo gm. Ciechocin - w obiekcie zorganizowano hol recepcyjny z zespołem higieniczno-sanitarnym, sale konferencyjnobiesiadne z zapleczem kuchennym i magazynowym. Hotel dysponuje pokojami gościnnymi na 138 miejsc noclegowych, każda jednostka mieszkalna posiada wyposażenie podstawowe i uzupełniające oraz własną łazienkę. W trakcie kontroli stan sanitarno-higieniczny był zachowany. Hotel Złota Podkowa /kat.***/ Wrocki 84, gm. Golub-Dobrzyń, obiekt posiada recepcję z zespołem higieniczno-sanitarnym, 10 pokoi na 17 miejsc noclegowych, każda jednostka mieszkalna jest klimatyzowana, posiada własny węzeł higienicznosanitarny. Pensjonat przy Sali Bankietowej Patrycja /kat***/ Świętosław 44, gm. Ciechocin, obiekt posiada recepcję z zespołem higieniczno-sanitarnym, dysponuje 9 pokojami gościnnymi na 33 miejsca noclegowe, każda jednostka mieszkalna posiada wyposażenie podstawowe i uzupełniające oraz własny węzeł higieniczno-sanitarny Podczas kontroli stan sanitarno-higieniczny był zachowany. Zapewniono wystarczającą ilość środków do utrzymania czystości i przeprowadzania dezynfekcji. W obiektach znajdują się oddzielne magazyny bielizny czystej i brudnej. Pranie bielizny zlecano specjalistycznym jednostkom, zajmującym się transportem i praniem bielizny hotelowej. Właściciele wykazali dbałość o stan techniczny i otoczenie obiektów oraz z roku na rok dążą do podnoszenia standardu świadczonych usług. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 71

73 Inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie- 12 obiektów, w 2016r. zostały zlikwidowane 2 obiekty. Do obiektów świadczących usługi hotelarskie zaliczono 2 gospodarstwa agroturystyczne oraz 10 obiektów oferujących pokoje gościnne. Łącznie baza noclegowa całoroczna dysponuje ok. 220 miejscami noclegowymi. Poprawę stanu sanitarno-higienicznego uzyskano w 2 obiektach. W pozostałych obiektach w trakcie kontroli sanitarnych nie odnotowano zaniedbań stanu sanitarno-higienicznego pomieszczeń i wyposażenia, Drobne usterki techniczne usuwane były przez poszczególnych właścicieli obiektów na bieżąco. Zapewniono wystarczającą ilość środków do utrzymania czystości i przeprowadzania dezynfekcji pomieszczeń i urządzeń sanitarnych. W obiektach znajdują się oddzielne magazyny bielizny czystej i brudnej. Pranie bielizny zlecano specjalistycznym jednostkom, zajmującym się praniem bielizny hotelowej. W obiektach świadczących usługi noclegowe w widocznych miejscach umieszczone były oznaczenia (słowne i graficzne) o zakazie palenia tytoniu - podczas kontroli przestrzegany był zakaz palenia Zakłady fryzjerskie- 19 obiektów (w roku 2016 wpisano do ewidencji 4 zakłady fryzjerskie). W 2016r. wszystkie zakłady fryzjerskie zostały skontrolowane, przeprowadzono 19 kontroli sanitarnych. W 2016r. w 3 zakładach właściciele dokonali remontów malarskich pomieszczeń, co wpłynęło na poprawę ich stanu sanitarno-higienicznego. W pozostałych zakładach fryzjerskich stan sanitarno-higieniczny, pomieszczeń, sprzętu, wyposażenia nie budził zastrzeżeń. Wszystkie zakłady podłączone są do sieci wodno-kanalizacyjnej, źródłem zaopatrzenia w wodę jest sieć wodociągów publicznych. Podczas kontroli przestrzegano segregacji bielizny czystej i brudnej, odzieży wierzchniej i roboczej. W większości obiektów stosuje się bieliznę jednorazowego użycia. Dezynfekcję przyborów oraz narzędzi przeprowadza się w plastikowych, zamykanych, odpowiednio oznakowanych i opisanych pojemnikach. Zakłady fryzjerskie zaopatrzone były w wystarczającą ilość środków dezynfekcyjnych (głównie Aldesan) oraz środków do utrzymania czystości pomieszczeń i urządzeń sanitarnych.wszystkie obiekty posiadają pomieszczenia sanitarno-higieniczne, najczęściej jest to 1 pomieszczenie dla personelu i osób korzystających z usług. W zakładach umieszczone były w widocznych miejscach oznaczenia (słowne i graficzne) o zakazie palenia tytoniu - podczas kontroli przestrzegany był zakaz palenia. Dużym utrudnieniem w prowadzeniu nadzoru sanitarnego jest brak uregulowań prawnych dotyczących wymagań sanitarnych dla obiektów świadczących usługi fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej. Brak obowiązujących aktów prawnych, które regulowałyby wymagania dotyczące między innymi zapewnienia odpowiednich zasad prowadzenia dezynfekcji narzędzi oraz sterylizacji sprzętu może przekładać się na się na zwiększenie zagrożenia bezpieczeństwa osób korzystających z usług tych zakładów Zakłady kosmetyczne- 6 obiektów (w porównaniu do roku ubiegłego przybył 1 obiekt) W roku 2016 wszystkie zewidencjonowane zakłady kosmetyczne zostały skontrolowane. Dwa zakłady kosmetyczne posiadają własne autoklawy do sterylizacji narzędzi kosmetycznych. Właściciele pozostałych zakładów kosmetycznych podczas kontroli przedstawili podpisane umowy z jednostką posiadającą autoklaw na sterylizację narzędzi kosmetycznych, wykorzystywanych do zabiegów z przerwaniem ciągłości tkanki. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 72

74 Przygotowanie narzędzi do sterylizacji (dezynfekcja, mycie) odbywa się w zakładach kosmetycznych. Środek dezynfekcyjny przygotowany był w zamykanych pojemnikach, właściwie oznakowanych. Przechowywanie sterylnych narzędzi nie budziło zastrzeżeń. W zakładach zostały opracowane i wdrożone procedury, zapewniające ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi. Właściciele zakładów, w których są wytwarzane odpady niebezpieczne posiadali podpisane umowy z firmą specjalistyczną uprawnioną do odbioru wyżej wymienionych odpadów. Podczas kontroli segregacja odpadów powstających w zakładach była zachowana. Nie odnotowano zaniedbań dotyczących czystości bieżącej pomieszczeń, segregacji bielizny czystej i brudnej (w większości stosuje się bieliznę jednorazowego użycia) oraz odzieży osobistej i ochronnej. Zakłady kosmetyczne zaopatrzone były w wystarczającą ilość środków dezynfekcyjnych oraz środków czystości. Preparaty kosmetyczne używane przy wykonywaniu zabiegów były w oryginalnych opakowaniach, posiadały aktualne daty ważności Zakłady tatuażu- 1 obiekt nowy (w 2015r.- w tej grupie nie było obiektów) W tej grupie obiektów funkcjonuje 1 obiekt- zakład tatuażu i piercingu. Właściciel zakładu posiada podpisaną umowę z jednostką posiadającą autoklaw na sterylizację narzędzi wykorzystywanych do zabiegów z przerwaniem ciągłości tkanki. Przygotowanie narzędzi do sterylizacji (dezynfekcja, mycie) odbywa się w zakładzie. Jałowe materiały przechowywane były w oddzielnych pakietach sterylizacyjnych, zabezpieczających je przed wtórnym skażeniem. W zakładzie zostały opracowane i wdrożone procedury, zapewniające ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi. Właściciel zakładu na wytwarzane odpady niebezpieczne posiada podpisaną umowę z firmą specjalistyczną uprawnioną do odbioru wyżej wymienionych odpadów. Podczas kontroli segregacja odpadów powstających w zakładzie była zachowana. Nie odnotowano zaniedbań dotyczących czystości bieżącej pomieszczeń, segregacji bielizny czystej i brudnej (w większości stosuje się bieliznę jednorazowego użycia) oraz odzieży osobistej i ochronnej Zakłady odnowy biologicznej- 3 obiekty (w porównaniu do roku ubiegłego wpisano do ewidencji 1 obiekt) Łącznie w ewidencji zapisane były 3 obiekty odnowy biologicznej (2 solaria + 1 siłownia i fitness), wszystkie obiekty zostały skontrolowane. W trakcie przeprowadzanych kontroli stan sanitarno-higieniczny pomieszczeń, wyposażenia nie budził zastrzeżeń. Obiekty odnowy biologicznej zaopatrzone były w wystarczającą ilość środków dezynfekcyjnych i czystościowych Inne zakłady, w których są świadczone łącznie więcej niż jedna z usług: fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznej, tatuażu- 9 obiektów (w stosunku do roku 2015 liczba obiektów zmniejszyła się o 1 obiekt) W roku 2016 w tej grupie obiektów, wpisano do ewidencji 1 obiekt, ubyły 2 obiekty tym: (1 został zlikwidowany oraz 1 ujęto w grupie zakładów fryzjerskich ze względu na zmniejszony zakres usług). Ogółem w ewidencji zapisanych było 9 obiektów, w tym: 1 zakład świadczący 3 rodzaje usług (kosmetyczne, fryzjerskie, solarium), pozostałe zakłady świadczą po dwie usługi. W roku 2016 wszystkie obiekty zostały skontrolowane. W 2016r. właściciele obiektów dokonali remontów malarskich pomieszczeń oraz wymiany wyposażenia na nowe, co wpłynęło na poprawę stanu sanitarno-higienicznego w 3 obiektach. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 73

75 Właściciele zakładów fryzjersko-kosmetycznych świadczących usługi, mogące powodować naruszenie ciągłości tkanek posiadają podpisane umowy na sterylizację z jednostkami posiadającymi autoklaw. Przygotowanie narzędzi do sterylizacji (dezynfekcja, mycie) odbywa się w zakładzie. W zakładach zostały opracowane i wdrożone procedury zapewniające ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi. Właściciele zakładów, w których są wytwarzane odpady niebezpieczne posiadały podpisane umowy z firmą specjalistyczną, uprawnioną do odbioru wyżej wymienionych odpadów. Podczas kontroli segregacja odpadów powstających w zakładach była zachowana. Nie odnotowano zaniedbań dotyczących czystości bieżącej pomieszczeń, segregacji bielizny czystej i brudnej oraz odzieży osobistej i ochronnej. Obiekty zaopatrzone były w wystarczającą ilość środków czystości oraz środków dezynfekcji. Wszystkie preparaty kosmetyczne używane przy wykonywaniu zabiegów były w oryginalnych opakowaniach, posiadały aktualne daty ważności Dworce autobusowe- 1 obiekt (w porównaniu do roku ubiegłego ilość obiektów bez zmian) Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego jest 1 dworzec autobusowy, zlokalizowany w Golubiu-Dobrzyniu. Przed sezonem letnim 2016r. zostały przeprowadzone bieżące prace malarskie pomieszczeń dworca, odnowiono ławeczki, wymieniono zniszczone tablice z rozkładem jazdy. Ogólny stan sanitarny dworca można ocenić jako dobry Cmentarze- 20 obiektów (w porównaniu do roku ubiegłego ilość obiektów bez zmian) W ciągu 2016r. skontrolowano 11 cmentarzy. Kontrole zostały przeprowadzone zgodnie z rocznym harmonogramem kontroli. Wszystkie cmentarze są ogrodzone, zaopatrzone w punkty czerpalne wody oraz kontenery na odpady komunalne. Podczas kontroli stan sanitarno-porządkowy terenów i otoczenia cmentarzy był zachowany. Na terenach wiejskich w 6 parafiach są kaplice przedpogrzebowe, zlokalizowane przy kościołach, które wyposażone są w urządzenie chłodnicze na 1 trumnę. W 2016r. skontrolowano 4 kaplice przedpogrzebowe, stan sanitarno-higieniczny pomieszczeń kaplic był zachowany. W roku 2016 wydano 28 decyzji zezwalających na przeprowadzenie ekshumacji zwłok, 1 postanowienie zawieszające postępowanie administracyjne, w sprawie wydania decyzji zezwalającej na przeprowadzenie ekshumacji zwłok (szczątków) - do czasu rozstrzygnięcia zagadnienia przez sąd oraz 5 postanowień dotyczących sprowadzenia zwłok z zagranicy Domy przedpogrzebowe- 2 obiekty (w porównaniu do roku ubiegłego ilość obiektów nie uległa zmianie) W roku 2016 zewidencjonowane domy przedpogrzebowe zostały skontrolowano. Obiekty spełniają wymagania techniczne i sanitarne, zgodne z obowiązującymi wymaganiami prawnymi. Posiadają wydzielone pomieszczenia: do przechowywania zwłok i szczątków ludzkich (chłodnie), do przygotowania zwłok do pochówku, pomieszczenie do wystawiania trumien ze zwłokami oraz odprawiania ceremonii pogrzebowych (oddzielone od pozostałych pomieszczeń), toaletę ogólnodostępną, pomieszczenie socjalne dla pracowników. W dniu kontroli stan sanitarno-higieniczny w obiektach był zachowany, środki czystości i dezynfekcji w wystarczającej ilości, pomieszczenia utrzymane były czysto. Na odbiór odpadów Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 74

76 niebezpiecznych właściciele obiektów posiadali podpisane umowy z podmiotami posiadającymi stosowne zezwolenia. Na podległym terenie nie wykonuje się usług typu balsamowanie i utrwalanie zwłok. Skontrolowano również 3 samochody do przewozu zwłok i szczątków ludzkich, nieprawidłowości nie stwierdzono Inne obiekty użyteczności publicznej- w 2016r. w ewidencji obiektów było zapisanych 36 obiektów, w 2015r. były 33 obiekty. Do tej grupy obiektów zostały zaliczone obiekty ewidencjonowane oraz nieewidencjonowane, co zostało przedstawione w tabeli poniżej. Rodzaj obiektu apteki i punkty apteczne Obiekty zewidencjonowane Ilość w ewidencji Ilość skontrolowanych Ocenionych negatywnie Obiekty niezewidencjonowane Rodzaj obiektu wiaty i przystanki PKS Ilość skontrolowanych Ocenionych negatywnie kaplice 4 0 stacje paliw piaskownice 2 0 obiekty sportowe ekshumacje 18 0 obiektykulturalnowidowiskowe zakłady rolne wizje z NZ 9 0 przystanek PKP plaże 2 0 targowisko Razem 37 0 Razem W porównaniu do roku ubiegłego w roku 2016 w grupie obiektów zewidencjonowanych wpisano 3 nowe obiekty - apteki. W 2016 roku przeprowadzono w wyżej wymienionych obiektach łącznie 59 kontroliskontrolowano 22 obiekty zewidencjonowane i 37 obiektów niezewidencjonowanych. W grupie obiektów zewidencjonowanych stan sanitarno-higieniczny uległ poprawie w 5 obiektach, w tym: w 1 obiekcie sportowym, w wyniku wszczętego postępowania administracyjnego oraz właściciele 4 obiektów dokonali remontów malarskich pomieszczeń (1 stacja paliw i 3 apteki). W pozostałych obiektach stan sanitarno-higieniczny nie budził zastrzeżeń. Czystość bieżąca pomieszczeń była zachowana. W obiektach użyteczności publicznej umieszczone były w widocznych miejscach oznaczenia (słowne i graficzne) o zakazie palenia tytoniu- podczas kontroli przestrzegany był zakaz palenia Podsumowanie Z roku na rok stan sanitarno-higieniczny kontrolowanych obiektów użyteczności publicznej ulega poprawie (w 2016r. ok. 14,2% ogólnej liczby obiektów użyteczności publicznej uległo poprawie stanu higieniczno-sanitarnego, w 2015r. było to ok. 13 %). Żaden obiekt nie został oceniony jako zły pod względem stanu sanitarno-higienicznego. Podnoszony jest również poziom świadczonych usług. Ma to uzasadnienie w istnieniu coraz większej konkurencji na rynku wszelkich usług, która pozytywnie wpływa na ciągłe podnoszenie standardu świadczonych usług, nie tylko pod względem różnorodności, ale i jakości. Wiele podmiotów gospodarczych dąży również do poprawy funkcjonalności pomieszczeń, zmiany wystroju wnętrz, wyposaża swoje obiekty w nowoczesne, dobrej Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 75

77 jakości materiały, sprzęty i urządzenia. Sprawowany nadzór nad obiektami użyteczności publicznej nie wykazał zagrożeń o zasadniczym znaczeniu dla zdrowia i bezpieczeństwa ludności. Istotnym problemem w prowadzeniu bieżącego nadzoru sanitarnego jest brak przepisów prawnych dotyczących wymagań sanitarnych dla zakładów fryzjerskich, kosmetycznych, tatuażu i odnowy biologicznej, co znacznie utrudnia kontrolę w/w obiektach. Obiekty o dostatecznym stanie technicznym to, przekwalifikowane przystanki PKP, w których zakres świadczonych usług znacznie się zmniejszył. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 76

78 8. ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY Działania pionu podejmowane były na wniosek organów administracji samorządowej na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego oraz inwestorów. Działania te, miały na celu eliminowanie nieprawidłowości natury sanitarnej już na etapie planowania, projektowania, realizacji i dopuszczania do użytkowania nowopowstałych obiektów budowlanych oraz obiektów już istniejących, w których zmienia się sposób użytkowania. Zapobiegawczy nadzór sanitarny w 2016 roku sprawowano przede wszystkim poprzez: opiniowanie planowanych przedsięwzięć w zakresie, czy wymagane jest sporządzenie raportu ich oddziaływania na środowisko oraz jego zakresu, opiniowanie warunków realizacji przedsięwzięcia (raport oddziaływania na środowisko) przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, opiniowanie zakresu i stopnia szczegółowości informacji, wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko, opiniowanie projektów studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego gminy wraz z prognozą oddziaływania na środowisko, uzgadnianie dokumentacji projektowej przedsięwzięć budowlanych pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych, wydawanie opinii w zakresie spełnienia wymagań sanitarno higienicznych obiektów, udział w dopuszczeniu do użytkowania obiektów budowlanych, opiniowanie obiektów pod względem sanitarno-higienicznym po zakończeniu inwestycji dla potrzeb współfinansujących w ramach programów Unii Europejskiej, weryfikację uzgodnień projektów budowlanych dokonywanych przez Rzeczoznawców ds. sanitarno-higienicznych. Zadania związane z uzgadnianiem projektów budowlanych realizowane były także przez Rzeczoznawców ds. sanitarno-higienicznych, działających poza strukturami Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu-Dobrzyniu Charakterystyka podjętych działań. W 2016 roku z zakresu zapobiegawczego nadzoru sanitarnego wydano 58 opinii, 18 uzgodnień i 43 decyzje płatnicze. W 2016 roku na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego przeprowadzono 26 kontroli obiektów przed dopuszczeniem do użytkowania. W czasie kontroli nie stwierdzono występowania niezgodności w zakresie wykonania prac budowlanych, w stosunku do projektów budowlanych, jak i do obowiązujących przepisów prawnych. Na prośbę inwestorów i projektantów udzielano konsultacji, których celem było zapewnienie prawidłowych wymagań higieniczno-zdrowotnych w przewidzianych do realizacji obiektach. Najczęściej stwierdzanymi nieprawidłowościami były niewielkie odstępstwa od projektów, które jednak nie miały wpływu na stan i pełnienie funkcji sanitarno-higienicznych w obiektach. Należy stwierdzić, że inwestorom i wykonawcom, a także projektantom najwięcej trudności przysparza prawidłowe zaprojektowanie i wykonanie wentylacji oraz ciągów technologicznych. W 2016 roku w ramach zapobiegawczego nadzoru sanitarnego dokonano 11 uzgodnień dotyczących dokumentacji projektowej lub koncepcji adaptacji planowanych inwestycji budowlanych. Nie odnotowano sytuacji odmowy wydania uzgodnienia dokumentacji projektowej. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Golubiu-Dobrzyniu kładzie duży nacisk na kompletność rozwiązań branżowych oraz technologicznych. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 77

79 Do najczęściej brakujących elementów projektów budowlanych należy zaliczyć rozwiązania dotyczące instalacji grzewczych w budynkach, wentylacji i instalacji wodno-kanalizacyjnych. Często wadliwie sporządzany jest opis techniczny do projektu, który sprowadza się do kilku zdań dotyczących materiałów budowlanych, nie ujmujących nawet charakterystyki obiektu, przeznaczenia, procesu technologicznego, zatrudnienia. Ilość i rodzaj wydanych opinii w latach Ilość wydanych opinii Rok Opiniowanie projektów studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego gminy Wydawanie opinii, co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, a w przypadku stwierdzenia takiej potrzeby co do zakresu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Opiniowanie warunków realizacji przedsięwzięcia przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach Uzgadnianie dokumentacji projektowej pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych Wydawanie pozwoleń w formie opinii na użytkowanie obiektów w związku z rozpoczęciem użytkowania lub (i) działalności W sferze podejmowanych działań były także czynności wynikające ze współpracy z administracją samorządową w sprawach dotyczących wyjaśnień odnośnie potrzeb sporządzania raportów, inwestycji publicznych itp., a także ze Starostwem Powiatowym w Golubiu-Dobrzyniu. Współpraca z innymi instytucjami i jednostkami układała się bez zastrzeżeń, a podejmowana była głównie z Komendą Powiatową Państwowej Straży Pożarnej i Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego, w zakresie dotyczącym odbioru obiektów budowlanych. W związku ze sprawowaniem zapobiegawczego nadzoru sanitarnego wydano 43 decyzje płatnicze za wykonane czynności, w ramach zapobiegawczego nadzoru sanitarnego Podsumowanie W celu eliminacji nieprawidłowości natury sanitarnej na etapie programowania, planowania, projektowania, realizacji i dopuszczania do użytkowania obiektów budowlanych wydano łącznie 76 opinii i uzgodnień (w 2015r.- 89 opinii i uzgodnień). Uczestniczono w dopuszczeniu 26 obiektów budowlanych do użytkowania (2015r.- 36 obiektów). Działania inwestycyjne na terenie powiatu nie stworzyły zagrożeń higienicznych i sanitarnych dla mieszkańców. Inwestycje realizowane były zgodnie z opracowaniami projektowymi. Id: 38106CC4-94A0-41F3-971D-3A8E8EC1B4D2. Podpisany Strona 78