WYNIKI POREJESTROWEGO DOŚWIADCZALNICTWA ODMIANOWEGO W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM ZA LATA

WYNIKI POREJESTROWEGO DOŚWIADCZALNICTWA ODMIANOWEGO W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM ZA LATA 2016

ZESPÓŁ WOJEWÓDZKI POREJESTROWEGO DOŚWIADCZALNICTWA ODMIANOWEGO URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO IZBA ROLNICZA W OPOLU OPOLSKI OŚRODEK DORADZTWA ROLNICZEGO W ŁOSIOWIE CENTRALNY OŚRODEK BADANIA ODMIAN ROŚLIN UPRAWNYCH STACJA DOŚWIADCZALNA OCENY ODMIAN W GŁUBCZYCACH WYNIKI POREJESTROWYCH DOŚWIADCZEŃ ODMIANOWYCH W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM ZBOŻA OZIME I JARE, RZEPAK OZIMY I JARY, KUKURYDZA BURAK CUKROWY, ZIEMNIAK, BOBIK, GROCH, SOJA 2016 GŁUBCZYCE 2019

ZESPÓŁ WOJEWÓDZKI POREJESTROWEGO DOŚWIADCZALNICTWA ODMIANOWEGO Przewodniczący: Wiceprzewodniczący: Sekretarz: Opracowanie: dr inż. Kazimierz Pyziak dr inż. Władysław Kościelniak dr inż. Agnieszka Krawczyk mgr inż. Jolanta Głogowska mgr Marta Bednarczyk mgr inż. Jolanta Głogowska mgr inż. Michał Kręgielewski Publikacja chroniona prawem autorskim Przedruk dozwolony tylko po uzyskaniu zgody Przewodniczącego Zespołu Wojewódzkiego PDO Jednostka wiodąca: Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Głubczycach ul. Kolejowa 5 48-100 Głubczyce tel./fax 77 485 26 94 e mail: sdoo.glubczyce@coboru.pl Dyrektor: dr inż. Krzysztof Gawęcki Skład, łamanie i druk: Drukarnia Biały Kruk Milewscy sp.j. Sobolewo, ul. Tygrysia 50, 15-509 Białystok tel. 85 868 40 60 e-mail: drukarnia@bialykruk.com www.bialykruk.com Rozpowszechnianie danych zawartych w publikacji z podaniem COBORU SDOO w Głubczycach jako źródła informacji

SPIS TREŚCI I SKŁAD WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU POREJESTROWEGO DOŚWIADCZALNICTWA ODMIANOWEGO 6 II WPROWADZENIE 7 III PRZEBIEG POGODY I JEJ WPŁYW NA PLONY I ICH JAKOŚĆ 9 IV WYNIKI DOŚWIADCZEŃ 12 1. PSZENICA OZIMA 12 Przedplon rzepak ozimy, optymalny termin siewu 12 Przedplon pszenica ozima, optymalny termin siewu 23 Przedplon soja, opóźniony termin siewu 28 Przedplon kukurydza na ziarno, opóźniony termin siewu 31 Przedplon burak cukrowy, optymalny termin siewu 34 2. JĘCZMIEŃ OZIMY 41 3. PSZENŻYTO OZIME 46 4. ŻYTO OZIME 51 5. PSZENICA JARA 57 6. JĘCZMIEŃ JARY 63 7. OWIES 71 8. RZEPAK OZIMY 75 9. RZEPAK JARY 86 10. KUKURYDZA 90 11. BURAK CUKROWY 97 12. ZIEMNIAK 100 13. BOBIK 108 14. GROCH 112 15. SOJA 116 V DOŚWIADCZENIA ROZPOZNAWCZE ODMIAN Z KATALOGU UE (CCA) 132 PSZENICA OZIMA 132 RZEPAK OZIMY 134 VI SPIS TABEL 136

I SKŁAD ZESPOŁU WOJEWÓDZKIEGO POREJESTROWEGO DOŚWIADCZALNICTWA ODMIANOWEGO I SKŁAD ZESPOŁU WOJEWÓDZKIEGO POREJESTROWEGO DOŚWIADCZALNICTWA ODMIANOWEGO Lp. Nazwisko i Imię Instytucja Stanowisko 1 2 3 dr inż. Pyziak Kazimierz przewodniczący dr inż. Kościelniak Władysław wiceprzewodniczący dr inż. Krawczyk Agnieszka wiceprzewodniczący Ekspert, były dyrektor COBORU SDOO Głubczyce emeryt - emeryt GRUPA AZOTY S.A. manager 4 dr inż. Gawęcki Krzysztof COBORU SDOO Głubczyce dyrektor 5 dr inż. Bandurowski Ryszard RSP Twardawa prezes 6 dr inż. Biliński Zdzisław HR Smolice O/Bąków dyrektor 7 mgr inż. Borecki Tadeusz BAYER Crop Science Polska specjalista wsparcia wiedzy technicznej 8 mgr inż. Chmielniak Grzegorz FMC AGRO Polska przedstawiciel handlowy 9 mgr inż. Chodziński Zenon BASF Polska z-ca dyrektora d/s. sprzedaży 10 dr inż. Chudziński Błażej ADOB Poznań z-ca dyrektora d/s. sprzedaży 11 mgr inż. Ciszewski Marek Polskie Stowarzyszenie Producentów Oleju agrotechnik 12 mgr inż. Fink-Podyma Emilia Saatbau Środa Śląska manager produktu 13 mgr inż. Froelich Marek Izba Rolnicza w Opolu wiceprezes 14 dr inż. Grocholski Jarosław ARENDA Charbielin wiceprezes 15 mgr inż. Hoffmann Marcin KWS Lochow Polska przedstawiciel regionalny 16 mgr inż. Jarosz Adam KWS Polska regionalny kierownik sprzedaży 17 mgr inż. Jastrzembski Antoni Urząd Wojewódzki zastępca dyrektora 18 mgr inż. Kołodziej Stanisław ZDOO Kochcice kierownik 19 mgr inż. Konopka Antoni Urząd Marszałkowski wicemarszałek 20 mgr inż. Kryniewski Wiesław Urząd Marszałkowski Departament Rolnictwa i Rozwoju Wsi dyrektor 21 mgr inż. Kuraś Katarzyna Urząd Marszałkowski Departament Rolnictwa i Rozwoju Wsi kierownik referatu 22 inż. Magdziak Grzegorz DANKO Hodowla Roślin przedstawiciel regionalny 23 mgr inż. Miśków Franciszek Opolski Związek Rewizyjny RSP w Opolu prezes 24 mgr inż. Olejnik Mariusz Opolski Związek Producentów Rolnych prezes zarządu 25 mgr inż. Orłowska-Job Wanda Hodowla Roślin Strzelce zastępca kierownika działu hodowli 26 inż. Pawłowicz Lucyna WIORiN Opole kierownik działu nadzoru nasiennego 27 inż. Płócieniczak Antoni Ekspert, były prezes PAGRO Pągów emeryt 28 mgr inż. Skórka Adam COBORU SDOO Zybiszów inspektor oceny odmian 29 mgr inż. Strycharz Robert SYNGENTA Polska ekspert 30 mgr inż. Śmiałek Ewa Ekspert, były inspektor oceny odmian emeryt 31 inż. Tchórzewski Henryk Opolski Związek Rewizyjny RSP w Opolu prezes 32 mgr inż. Zamojski Henryk Ekspert, były dyrektor ODR w Łosiowie emeryt 33 mgr inż. Zdański Jan Ekspert, były dyrektor o/stare Olesno emeryt 34 Zioła Bogdan Krajowy związek Plantatorów Buraka Cukrowego członek zarządu 6

II WPROWADZENIE Realizując nieprzerwanie od ponad dwudziestu lat Program Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO) w Polsce przekazujemy w Państwa ręce kolejną edycję Biuletynu pt. Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych w woj. opolskim 2016-. Program PDO funkcjonuje nieprzerwanie od 1998r. Jest to prawnie umocowany system doświadczalny, w realizacji którego współpracują ze sobą jednostki i organizacje zainteresowane rozwojem polskiego rolnictwa poprzez wdrażanie do praktyki rolniczej szerokorozumianego postępu hodowlanego i agrotechnicznego. Podstawy prawne funkcjonowania PDO w Polsce określają następujące akty prawne: - Ustawa z dn. 9 listopad012r o nasiennictwie; - Ustawa z dn. 25 listopad010r. o Centralnym Ośrodku Badania Odmian Roślin Uprawnych Na szczeblu krajowym organem doradczym i opiniodawczym jest Krajowy Zespół Koordynujący (KZK PDO), w skład którego wchodzą przedstawiciele środowiska rolniczego: firm, instytucji, producentów rolnych, hodowców, świata nauki. Członków KZK PDO powołuje Dyrektor COBORU na okres 4-letniej kadencji. Przewodniczącym KZK w obecnej kadencji jest Pan dr inż. Jacek Rajewski. Na poziomie województw funkcjonują Zespoły Wojewódzkie PDO (WZ PDO), zaś podmiotem koordynującym Program jest Stacja Doświadczalna Oceny Odmian (SDOO), jako Oddział Terenowy COBORU. Do zadań WZ PDO należy opracowanie planu i zakresu badań w województwie, ustalenie liczby doświadczeń, ilości odmian oraz ustalenie zasad upowszechniania informacji o wynikach badań i doświadczeń PDO. W roku na terenie województwa opolskiego Program realizowano w sześciu lokalizacjach: SDOO Głubczyce, OODR Łosiów, GRN Pagro Pągów, HR Smolice O/Bąków oraz HZ Zamarte O/ Stare Olesno i drugi rok z rzędu w ZSCKR w Bogdańczowicach gdzie zlokalizowano doświadczenia z odmianami soi. Lokalizacja doświadczeń nie jest przypadkowa, odzwierciedla ona przekrój warunków glebowych i klimatycznych naszego województwa. Uzyskiwane wyniki z doświadczeń i przygotowana na ich bazie rekomendacja odmian może stanowić podstawę decyzji o wyborze odmian dla producentów rolnych z terenu całego województwa. Program PDO w sezonie wegetacyjnym 2017- obejmował w województwie opolskim 34 doświadczenia w 10 gatunkach roślin uprawnych: Tab. 1. Realizacja doświadczeń PDO w województwie opolskim w sezonie 2017/ Lp. Miejscowość Gatunek Rodzaj doświadczenia Liczba badanych odmian Liczba kombinacji Liczba powtórzeń 1 Głubczyce Pszenica ozima S (po kukurydzy) 33 1 3 2 Głubczyce Pszenica ozima S (po soi) 33 1 3 3 Głubczyce Pszenica ozima S (po buraku cukr) 33 1 3 4 Głubczyce Pszenica ozima S (po pszenicy ozimej) 33 1 3 5 Głubczyce Soja S (termin siewu) 4 1 3 6 Głubczyce Soja S (gęstość siewu) 9 3 3 7 Łosiów Jęczmień ozimy K 13 2 4 8 Łosiów Owies M 11 1 3 9 Łosiów Pszenica jara K 14 2 4 10 Łosiów Pszenica ozima K 14 2 4 11 Łosiów Pszenica ozima po pszenicy ozimej 33 1 3 12 Łosiów Pszenżyto ozime K 18 2 4 13 Łosiów Rzepak ozimy PDO Z 37 1 3 14 Łosiów Soja G 33 1 3 15 Łosiów Soja S (gęstość siewu) 7 3 3 7

16 Łosiów Żyto ozime K 21 2 4 17 Pągów Jęczmień jary K 28 2 4 18 Bąków Jęczmień jary K 28 2 4 19 Bąków Jęczmień ozimy K 13 2 4 20 Bąków Owies M 11 1 3 21 Pągów Pszenica jara K 14 2 4 22 Bąków Pszenica jara K 14 2 4 23 Bąków Pszenica ozima K 48 2 4 24 Bąków Pszenżyto ozime K 18 2 4 25 Bąków Rzepak ozimy PDO Z 74 1 3 26 Bąków Żyto ozime K 21 2 4 27 Bogdańczowice Soja G 33 1 3 28 Pągów Jęczmień ozimy K 13 2 4 29 Pągów Pszenica ozima S (po kukurydzy) 33 1 3 30 Pągów Pszenica ozima K 48 2 4 31 Stare Olesno Ziemniak bardzo wczesny 9 1 3 32 Stare Olesno Ziemniak bardzo wczesny 11 1 3 33 Stare Olesno Ziemniak wczesny 12 1 3 34 Stare Olesno Ziemniak śr.późny i późny 10 1 3 Wraz z końcem roku upłynęła nam kadencja WZ PDO. Korzystając z okazji składam podziękowania wszystkim zaangażowanym w realizacje wojewódzkiego Planu Badań i Doświadczeń: specjalistom z SDOO w Głubczycach, zespołom: OODR w Łosiowie, GR Pagro w Pągowie, ZSCKR w Bogdańczowicach, HR Smolice O/Bąków oraz HZ Zamarte O/Stare Olesno. Ponadto wszystkim Członkom Wojewódzkiego Zespołu PDO! Mam nadzieję, że poświęcany czas i wykonywana praca na rzecz opolskiego rolnictwa sprawiała wszystkim wiele satysfakcji, a dla społeczności rolniczej naszego regionu była dużym wsparciem w zakresie doradztwa odmianowego i agrotechnicznego. Raz jeszcze bardzo dziękuję i liczę na owocna współpracę w kolejnej kadencji! Wyrażam głęboka nadzieję, że wyniki doświadczeń porejestrowych zarówno odmianowych jak i agrotechnicznych ujęte w tej publikacji, jak również rekomendacja odmian dla naszego województwa, posłużą Państwu przy wyborze odmian oraz będą przydatne przy opracowywaniu technologii uprawy. Zachęcam raz jeszcze do korzystania z wyników i do kontaktu ze Stacja Doświadczalna Oceny Odmian. Zapraszamy do odwiedzania naszej strony internetowej: www.glubczyce.coboru.pl oraz na nasz profil na Facebooku. dr inż. Krzysztof Gawęcki dyrektor SDOO w Głubczycach 8

III PRZEBIEG POGODY I JEJ WPŁYW NA PLONY I ICH JAKOŚĆ Początek sezonu wegetacyjnego 2017/ w Głubczycach z sumą opadów od sierpnia do grudni017 wyższą od wielolecia o 90mm był mokry! Warunki wilgotnościowe jesienią utrudniały prawidłowe przygotowanie gleby do siewu i terminowe wykonanie siewów ozimin zwłaszcza rzepaku w wielu rejonach naszego kraju. Za to cały rok przebiegał w warunkach suszy i ekstremalnie wysokich temperatur. Od stycznia do grudni018 w Głubczycach suma opadów wyniosła 465 mm co stanowi 67% normy dla wielolecia, Znaczy to, że w r spadło o 230 mm wody mniej na metr kwadratowy! Wszystkie miesiące roku z wyjątkiem grudnia cechowała mniejsza od wielolecia suma opadów. Jednocześnie począwszy od kwietnia w każdym kolejnym miesiącu, średnia temperatura miesięczna była istotnie wyższa od wielolecia, w kwietniu aż o 4,4 stopnia! Wysokie temperatury przy braku opadów potęgowały dodatkowo zjawisko suszy i jej skutki. Południe regionu z racji na mocniejsze gleby w mniejszym stopniu odczuło skutki suszy, jednak pozostała część województwa została bardzo mocno dotkniętą suszą i drastycznym spadkiem plonowania wszystkich gatunków uprawnych. Szczegółowe dane i porównanie warunków przedstawiają poniższe wykresy i tabele. 9

10

Tab. 2. Średnie miesięczne temperatury powietrza w punktach doświadczalnych województwa opolskiego w roku i w wieloleciu (oc). SDOO Głubczyce OODR Łosiów HZ Zamarte O/Stare Olesno Miesiąc 2009-2009- 2009- I 1,5-1,7 2,4-1,0 1,7-1,7 II -3,2-0,8-2,4 0,2-2,0 0,1 III 0,9 3,6 1,6 4,4 1,7 3,7 IV 13,2 9,3 14,4 10,1 15,6 9,8 V 16,4 13,6 17,1 14,5 18,3 14,0 VI 18,4 17,1 19,0 18,0 19,4 17,2 VII 20,1 19,7 21,0 20,5 21,1 19,1 VIII 21,0 19,5 22,3 20,1 22,4 19,1 IX 15,7 14,3 16,9 15,2 17,4 14,2 X 10,5 8,8 11,7 9,6 12,3 8,5 XI 5,1 5,3 5,8 5,7 6,4 5,5 XII 1,7 0,8 2,4 1,3 1,8 0,7 Sredni0,1 9,1 11,0 9,9 11,3 9,2 Srednia IV-X 16,5 14,6 17,5 15,4 18,1 14,6 Tab. 3. Sumy miesięczne opadów w punktach doświadczalnych województwa opolskiego w roku i w wieloleciu (mm). SDOO Głubczyce OODR Łosiów HZ Zamarte O/Stare Olesno Miesiąc 2009-2009- 2009- I 27,4 40,0 17,2 33,8 26,7 48,4 II 12,8 29,9 3,8 26,8 9,9 31,9 III 20,2 35,4 20,7 34,4 25,9 41,2 IV 10,3 48,7 23,5 38,0 17,2 37,7 V 43,1 85,8 44,0 73,9 61,2 80,8 VI 70,1 91,6 65,4 86,2 77,9 87,0 VII 80,7 110,9 54,5 94,9 73,0 98,6 VIII 37,5 60,2 29,0 52,3 54,4 54,4 IX 46,9 57,6 31,1 54,6 26,5 62,0 X 48,0 55,8 37,4 48,4 59,1 51,2 XI 19,8 32,9 9,5 35,6 9,3 45,3 XII 49,5 28,4 55,7 39,3 74,4 43,1 Suma 466,3 677,2 391,8 448,3 515,5 681,4 Suma IV-X 336,6 510,6 284,9 618,1 369,3 471,6 Początek roku 2019 do czasu opracowania niniejszej publikacji niestety nie przyniósł poprawy stosunków wodnych na polach naszego województwa. Wschody zbóż jarych, wiosenna wegetacja rzepaku i zbóż ozimych pozostawiają wiele do życzenia. Wiele wskazuje na to, że niekorzystne zjawiska w pogodzie, które bezpośrednio dotykają rolnictwo będą występować coraz częściej i musimy podejmować wszelkie możliwe starania w celu minimalizowania ich skutków. Dla Doświadczalnictwa i Oceny Odmian rok był bardzo dobra okazją do sprawdzenia odmian w zakresie ich tolerancji na niekorzystne warunki. Wyniki plonowania poszczególnych odmian potwierdziły duże zróżnicowanie w zakresie tolerancji na suszę i wysokie temperatury. Mając zatem szeroki dobór odmian i niepewność jeśli idzie o warunki pogodowe wybierajmy odmiany świadomie korzystając z wyników PDO! 11

IV WYNIKI DOŚWIADCZEŃ 1. PSZENICA OZIMA Pszenica ozima jest najważniejszą rośliną uprawianą w Polsce i w województwie opolskim również. Doceniając jej znaczenie w naszym województwie od kilkunastu lat obok doświadczeń stricte odmianowych, wysiewanych po rzepaku ozimym kontynuuje się badania z plonowaniem odmian pszenicy wysianej po różnych przedplonach: pszenicy ozimej, kukurydzy uprawianej na ziarno, po soi oraz po buraku cukrowym. Zestaw odmian był taki sam we wszystkich 4 cyklach. PRZEDPLON RZEPAK OZIMY, OPTYMALNY TERMIN SIEWU Doświadczenia wykonano w: Głubczycach, Bąkowie, Łosiowie oraz w Pągowie. Pszenicę wysiano w optymalnym terminie siewu. W doświadczeniu, w Głubczycach z poszerzonym doborem odmian wysiano 36 odmiany, a pozostałych punktach doświadczalnych 33 odmian. W latach 2016- przeprowadzono 12 doświadczeń. Dobór odmian, co roku ulega zmianom z powodu nowych rejestracji i wykreślania słabszych odmian z Krajowego Rejestru. Doświadczenia prowadzone są na dwóch poziomach agrotechniki: 1. Przeciętny poziom agrotechniki ; 2. Intensywny poziom agrotechniki na którym zastosowano: wyższe o 40 kg N/ha nawożenie azotem, zwalczanie chorób grzybowych i szkodników, oprysk regulatorami wzrostu i dolistne dokarmianie mikronawozami. Doświadczenia założono w 2 powtórzeniach. Dawki nawozów mineralnych, nazwy preparatów ochrony roślin i ich dawki podano w tabeli 4 - Warunki agrotechniczne doświadczeń. W trakcie wegetacji na obydwóch poziomach agrotechniki oceniano: wyleganie, stan roślin w różnych fazach rozwojowych w skali 9 o. Terminy: kłoszenia i dojrzałości woskowej wyrażono ilością dni od początku roku. Wykonano pomiary wysokości roślin (cm), ocenę porażenia przez pleśń śniegową oraz określono procent martwych roślin po zimie. Na poziomie dokonano bonitacji porażenia roślin przez najważniejsze choroby grzybowe. Polny ziarna przeliczono n4% wilgotności. Informacja ta dotyczy wszystkich gatunków zbóż i bobowatych. W tabelach wynikowych wzorzec stanowi - średni plon dla wszystkich badanych odmian. Plony odmian podano w procentach wzorca. 12

Tab. 4. Pszenica ozima. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru. Miejscowość Głubczyce Bąków Łosiów Pągów Powiat Głubczyce Kluczbork Brzeg Namysłów Kompleks rolniczej przydatności gleby 1 3 2 2 Klasa bonitacyjna gleby II IV a III a IIIa ph gleby w KCl 5,7 6,0 6,8 6,7 Przedplon Rzepak ozimy Rzepak ozimy Rzepak ozimy Rzepak ozimy Data siewu (dzień, m-c) 16.10 03.10 17.10 01.10 Obsada roślin + (szt./m 2 ) 400 400 400 400 Data zbioru (dzień, m-c) 28.07 23.07 30.07 25.07 Nawożenie mineralne N na poziomie (kg/ha) 131 128 130 138 N na poziomie (kg/ha) 174 168 170 178 P 2 O 5 (kg/ha) 25 62-46 K 2 O (kg/ha) 33 62 40 60 Środki ochrony roślin Nawożenie dolistne na poziomie (kg,l/ha) MgSO 4-5 + ADOB 2.0 Mn - 3 + ADOB 2.0 Cu 1 + ADOB 2.0 Zn 0,5 + Basfoliar 2.0 6-12-6 5 MgSO 4-5 Zaprawa nasienna Herbicydy (g,l/ha) Boxer Evo EC 1,5 + Maraton 375 SC 0,33 + Bizon 0,5 Helm Tribi 75 WG 35 + Trend 90 EC 0,1 MgSO 4-5 + ADOB 2.0 Mn 3 + ADOB 2.0 Cu 1 + Basfoliar 2.0 36 Extra 5 MgSO 4-5 Gizmo 060 FS ADOB Siarka -2 + ADOB 2.0 Cu 1 + ADOB 2.0 Mn 1,5 + Basfoliar 2.0 36 Extra 4 MgSO 4 5 Komplet 560 SC 0,5 Maraton 375 SC 2 + Boxer 800 EC 1,5 + Glean 75 WG 7 Granstar Ultra SX 40 + Starane 250 EC 0,6 + Trend 90 EC 0,1 Insektycydy (g, kg, l/ha) BI 58 Top 400 EC 0,5 + Fastac Active 050 ME 0,15 Proteus 110 OD 0,1 + Decis Mega 50 EW 0,1 + Fastac Active 050 ME 0,075 Decis Mega 50 EW 0,1 + Fury 100 EW 0,1 Decis Mega 50 EW 0,125 Decis Mega 50 EW 0,15 Danadim 400 EC 0,5 ADOB Mg 10 + ADOB 2.0 Mn 3 + ADOB 2.0 Cu 1 + Basfoliar 2.0 36 Extra 5 ADOB Mg 10 Komplet 560 SC 0,5 + Glean 75 WG 5 Fastac 100 EC 0,1 Bi 58 Nowy 0,5 Fungicydy pierwszy (l/ha) Wirtuoz 520 EC - 1 Capalo 337,5 EC - 2 Capalo 337,5 EC - 2 Wirtuoz 520 EC - 1 zabieg na poziomie Fungicydy drugi zabieg (l/ha) Adexar Plus - 2 Fandango 200 EC - 1 na poziomie Fungicydy trzeci zabieg na poziomie (l/ha) Amistar 250 SC 0,1+ Osiris 65 EC 0,5 Amistar 250 SC 1 Amistar 250 SC 1 Osiris 65 EC - 2 Regulatory wzrostu (l/ha) Moddus 250 EC 0,25+ na poziomie Stabilan 750 SL 1 Medax Max 0,3 Moddus 250 EC 0,2+ Stabilan 750 SL 0,8 Moddus 250 EC 0,2+ Stabilan 750 SL 0,5 Moddus 250 EC 0,3+ Stabilan 750 SL 0,8 Moddus 250 EC 0,2+ Stabilan 750 SL 0,5 Medax Top 350 SC 0,4 + Stabilan 750 SL 1 Moddus 250 EC 0,3 13

Tab. 5. Pszenica ozima. Pochodzenie odmian. Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ * Kod kraju pochodzenia Klasa jakości Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 Patras 2012 2014 DE A DSV Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 2 Artist 2013 2016 DE B DSV Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 3 RGT Kilimanjaro 2014 2017 FR A RAGT Semences Polska sp. z o.o. - Łysomice 4 Formacj017 PL A Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. - Tulce 5 KWS Ozon 2010 DE B KWS Lochow Polska sp. z o.o. - Kondratowice 6 Arkadi011 2012 PL A DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. - Kościan 7 Linus 2011 2012 FR A RAGT Semences Polska sp. z o.o. - Łysomice 8 KWS Livius 2013 DE B KWS Lochow Polska sp. z o.o. - Kondratowice 9 Franz 2014 2016 DE A Saaten-Union Polska sp. z o.o.- Wągrowiec 10 Hondi014 2017 PL A DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. - Kościan 11 KWS Dakotan014 2016 DE A KWS Lochow Polska sp. z o.o. - Kondratowice 12 Rotax 2014 DE B Saaten-Union Polska sp. z o.o.- Wągrowiec 13 Beliss014 2017 PL B Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR" - Kobylin 14 Florus 2014 DE A Saaten-Union Polska sp. z o.o.- Wągrowiec 15 Tobak 2014 DE B Saaten-Union Polska sp. z o.o.- Wągrowiec 16 Delawar 2015 DE A Syngenta Polska sp. z o.o. - Warszawa 17 Leandrus 2015 DE A Strube Polska sp. z o.o. - Wrocław 18 Pokus015 2019 PL B Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR - Strzelce 19 Janosch 2015 DE B Saaten-Union Polska sp. z o.o.- Wągrowiec 20 Bonanz016 2019 DE B Saaten-Union Polska sp. z o.o.- Wągrowiec 21 Dolores 2016 DE B Syngenta Polska sp. z o.o. - Warszawa 22 Frisky 2013 2017 FR C Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Poznań 23 Hybery F 1 2016 FR B Saaten-Union Polska sp. z o.o.- Wągrowiec 24 KWS Kiran 2016 DE C KWS Lochow Polska sp. z o.o. - Kondratowice 25 LG Jutt016 2019 DE B Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Poznań 26 Medalistk016 PL B Małopolska Hodowla Roślin Spółka z o.o. - Kraków 27 RGT Kicker 2016 FR C RAGT Semences Polska sp. z o.o. - Łysomice 28 KWS Spencer 2017 DE A KWS Lochow Polska sp. z o.o. - Kondratowice 29 KWS Firebird 2017 DE A KWS Lochow Polska sp. z o.o. - Kondratowice 30 RGT Metronom 2017 FR A RAGT Semences Polska sp. z o.o. - Łysomice 31 RGT Bilanz 2017 FR B RAGT Semences Polska sp. z o.o. - Łysomice 32 Tytanik017 PL B DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. - Kościan 33 Owacj017 PL B Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR - Strzelce LOZ Lista Odmian Zalecanychw- rekomendacja wstępna po jednym roku badań w PDO na podstawie wyników badań rejestrowych (KWS Ozon: 2011-, Tobak 2016-) A odmiana jakościowa, B odmiana chlebowa, C odmiana pastewna lub inna; F 1 odmiana mieszańcowa 14

Tab. 6. Pszenica ozima. Zbiorcze wyniki doświadczeń. Rok zbioru. Lp. Cecha Głubczyce Bąków Łosiów Pągów 1 Stan roślin przed zimą (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 - - - - 2 Stan roślin po zimie (skala 9 o ) 9,0 9,0 7,0 7,4 - - - - 3 Rośliny martwe (%) 0,0 0,0 12,3 9,2 - - - - 4 Termin kłoszenia (dzień, m-c) 20.05 22.05 - - - - - - 5 Termin dojrzałości woskowej (dzień, m-c) 26.06 28.06 - - 04.07 06.07 - - 6 Wysokość roślin (cm) 89 79 81 74 90 82 74 61 7 Wyleganie roślin w fazie dojrzałości mlecznej (skala 9 o ) 8,2 9,0 - - 7,6 8,4 6,7 8,7 8 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) 1,2 1,9 9,0 9,0 3,5 4,8 4,2 5,4 9 Porażenie przez choroby (skala 9 o ) Mączniak właściwy 6,2 8,9 6,2 9,0 9,0 9,0 8,4 9,0 Septorioza liści 7,2 9,0 6,3 7,2 8,3 9,0 8,2 8,9 Septorioza kłosów 6,6 8,9 9,0 9,0 7,8 8,1 9,0 9,0 Fuzarioza kłosów 5,8 9,0 9,0 9,0 6,7 8,0 9,0 9,0 Rdza brunatna liści 4,8 9,0 7,7 8,6 8,7 8,8 9,0 9,0 Brunatna plamistość liści 8,8 9,0 9,0 9,0 8,0 8,8 9,0 8,5 Choroby podsuszkowe 8,4 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 10 Mas000 ziaren (g) 33,5 39,2 46,9 44,3 40,7 38,4 33,4 34,6 11 Wilgotność ziarna podczas zbioru (%) 10,1 12,4 14,7 14,8 8,5 9,3 9,9 10,1 12 Plon ziarna (dt/ha) 85,7 117,6 73,6 82,9 74,9 81,7 80,4 90,9 Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian, przeciętny, intensywny poziom agrotechniki 15

Tab. 7. Pszenica ozima. Przedplon rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca) na dwóch poziomach agrotechniki. Województwo opolskie. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Poziom Poziom 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 Wzorzec dt/ha 78,6 85,4 79,9 82,0 81,3 93,3 106,6 90,6 99,9 96,8 1 Patras LOZ 101 108 92 105 100 104 106 97 105 102 2 Artist LOZ 105 101 105 103 104 112 103 104 108 107 3 RGT Kilimanjaro LOZ 104 103 92 104 100 104 106 102 105 104 4 Formacj01 - - - - 101 - - - - 5 KWS Ozon 94 92 98 93 95 99 98 96 99 98 6 Arkadia LOZ 101 91 89 96 93 107 103 105 105 105 7 Linus LOZ 95 110 101 102 102 104 102 105 103 104 8 KWS Livius 99 93 94 96 96 101 101 102 101 101 9 Franz LOZ 101 103 107 102 104 101 99 100 100 100 10 Hondia LOZ 99 109 105 104 104 97 100 104 99 100 11 KWS Dakotana LOZ 101 101 104 101 102 99 96 99 98 98 12 Rotax 96 105 105 101 102 100 99 103 100 101 13 Belissa LOZ 104 100 106 102 103 100 105 100 102 102 14 Florus 101 97 99 99 99 98 95 97 97 97 15 Tobak 97 99 107 98 101 97 102 102 100 100 16 Delawar 100 102 101 101 101 98 102 92 100 97 17 Leandrus 99 101 95 100 98 97 94 103 96 98 18 Pokusa LOZ 100 100 104 100 101 101 101 99 101 100 19 Janosch 95 100 96 97 97 100 101 100 100 100 20 Bonanza LOZ 106 98-102 - 105 94-99 - 21 Dolores 107 107-107 - 98 99-99 - 22 Frisky LOZ 103 103-103 - 97 107-102 - 23 Hybery F 1 97 102-99 - 99 99-99 - 24 KWS Kiran 94 106-100 - 98 97-98 - 25 LG Jutta LOZ 99 97-98 - 103 98-100 - 26 Medalistk01 99-100 - 98 104-101 - 27 RGT Kicker 93 95-94 - 96 101-98 - 28 KWS Spencer 97 - - - - 94 - - - - 29 KWS Firebird 98 - - - - 99 - - - - 30 RGT Metronom 102 - - - - 101 - - - - 31 RGT Bilanz 114 - - - - 107 - - - - 32 Tytanika 95 - - - - 89 - - - - 33 Owacj00 - - - - 97 - - - - Liczba doświadczeń 4 3 4 7 11 4 4 4 8 12 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian,. przeciętny, intensywny poziom agrotechniki, LOZ Lista Odmian Zalecanych F 1 odmiana mieszańcowa 16

Tab. 8. Pszenica ozima. Przedplon rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Plon ziarna przy 14% wilgotności w miejscowościach (% wzorca). Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Poziom Poziom Głubczyce Bąków Łosiów Prągów Głubczyce Bąków Łosiów Pągów 2016-2016- 2016-2016 2016-2016- 2016-2016- Wzorzec dt/ha 85,7 96,6 73,6 71,5 74,9 75,3 80,4 76,6 117,8 117,6 82,9 84,8 81,7 83,8 90,9 101,1 1 Patras 104 104 114 98 97 103 89 104 101 102 110 102 106 106 100 100 2 Artist 94 97 108 106 107 105 112 98 103 101 120 111 114 110 111 104 3 RGT Kilimanjaro 107 102 95 91 105 105 109 111 106 104 109 110 98 97 103 107 4 Formacj08-94 - 102-101 - 103-97 - 100-106 - 5 KWS Ozon 85 92 111 99 91 94 92 83 99 101 106 103 96 96 95 91 6 Arkadia 99 93 98 93 99 92 108 97 105 105 109 104 102 104 114 108 7 Linus 85 99 99 98 99 108 96 105 99 102 112 104 101 104 103 105 8 KWS Livius 105 99 96 97 99 92 96 104 103 101 97 99 101 102 105 103 9 Franz 90 97 105 111 104 102 105 109 97 100 95 95 102 99 111 108 10 Hondi10 105 92 100 99 109 97 100 102 98 92 105 95 100 99 99 11 KWS Dakotan04 102 89 100 104 102 107 111 100 95 86 89 105 104 104 104 12 Rotax 90 101 96 105 100 98 100-92 100 98 100 105 99 103 103 13 Beliss06 103 107 104 101 105 101 106 100 102 104 96 96 104 100 105 14 Florus 95 98 110 101 93 98 107-91 96 106 96 96 97 99 97 15 Tobak 95 102 93 99 97 99 104 101 104 104 87 96 99 99 97 102 16 Delawar 105 103 97 99 98 101 100 100 102 101 104 96 91 94 93 100 17 Leandrus 102 101 94 96 102 98 99 104 98 100 101 99 95 97 95 97 18 Pokusa 90 95 110 106 97 102 105 100 96 99 110 101 99 105 97 96 19 Janosch 96 96 90 96 96 97 97 102 102 100 102 102 100 101 95 98 20 Bonanz00-117 - 102-106 - 102-115 - 97-104 - 21 Dolores 109-111 - 108-99 - 100-98 - 93-101 - 22 Frisky 118-89 - 103-101 - 101-85 - 105-98 - 23 Hybery F 1 98-94 - 102-92 - 106-92 - 104-95 - 24 KWS Kiran 105-89 - 104-79 - 98-99 - 101-95 - 25 LG Jutta 94-105 - 93-102 - 94-100 - 112-105 - 26 Medalistk06-94 - 104-101 - 103-90 - 105-95 - 27 RGT Kicker 97-85 - 87-103 - 100-89 - 95-98 - 28 KWS Spencer 104-90 - 107-88 - 100-89 - 95-91 - 29 KWS Firebird 93-97 - 97-104 - 100-105 - 90-99 - 30 RGT Metronom 95-104 - 106-104 - 100-96 - 104-104 - 31 RGT Bilanz 101-127 - 110-117 - 105-113 - 105-106 - 32 Tytanik04-102 - 90-84 - 96-88 - 95-77 - 33 Owacj08-99 - 97-96 - 95-96 - 97-99 - Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian,. przeciętny, intensywny poziom agrotechniki, F 1 odmiana mieszańcowa 17

Tab. 9. Pszenica ozima. Głubczyce poszerzony dobór odmian. Przedplon rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Poziom Poziom 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 Wzorzec dt/ha 85,7 106,4 101,5 96,0 97,8 117,6 122,8 111,3 120,2 117,2 1 Patras 104 105 106 105 105 101 103 102 102 102 2 Artist 94 100 100 97 98 103 103 102 103 103 3 RGT Kilimanjaro 107 105 104 106 105 106 104 103 105 104 4 Formacj08 - - - - 103 - - - - 5 Ostroga 91 97 94 94 94 93 95 98 94 95 6 KWS Ozon 85 95 98 90 92 99 100 101 100 100 7 Arkadia 99 103 93 101 98 105 107 104 106 105 8 Linus 85 102 104 94 97 99 103 104 101 102 9 KWS Livius 105 99 105 102 103 103 99 101 101 101 10 Franz 90 98 104 94 97 97 102 102 100 100 11 Hondi10 98 95 104 101 103 98 95 100 98 12 KWS Dakotan04 98 103 101 102 100 102 101 101 101 13 Rotax 90 106 105 98 100 92 104 106 98 101 14 Beliss06 104 103 105 104 100 103 101 102 101 15 Florus 95 99 99 97 98 91 98 103 94 97 16 Tobak 95 103 109 99 102 104 103 107 104 105 17 Delawar 105 102 101 103 103 102 101 97 102 100 18 Leandrus 102 100 100 101 101 98 100 101 99 100 19 Pokusa 90 102 102 96 98 96 100 101 98 99 20 Janosch 96 96 94 96 96 102 97 95 99 98 21 Bonanz00 96-98 - 102 95-99 - 22 Dolores 109 98-103 - 100 100-100 - 23 Frisky 118 110-114 - 101 108-105 - 24 Hybery F 1 98 103-101 - 106 100-103 - 25 KWS Kiran 105 96-100 - 98 96-97 - 26 LG Jutta 94 96-95 - 94 93-94 - 27 Medalistk06 101-103 - 103 102-103 - 28 Opcj05 102-104 - 96 100-98 - 29 RGT Kicker 97 101-99 - 101 104-102 - 30 Rivero 105 104-105 - 105 104-104 - 31 KWS Spencer 104 - - - - 100 - - - - 32 KWS Firebird 93 - - - - 100 - - - - 33 RGT Metronom 94 - - - - 100 - - - - 34 RGT Bilanz 101 - - - - 105 - - - - 35 Tytanik04 - - - - 97 - - - - 36 Owacj08 - - - - 95 - - - - Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian, przeciętny, intensywny poziom agrotechniki, F 1 odmiana mieszańcowa 18

Tab. 10. Pszenica ozima. Przedplon rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian na dwóch poziomach agrotechniki. Lata zbioru, 2016. Województwo opolskie. Lp. Odmiana Zimotrwałość * (skala 9 o ) Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 ziaren (g) 2016-2016- 2016- Wzorzec 84 74 88 77 4,5 5,3 6,9 7,3 38,6 39,1 40,3 40,6 1 Patras 4 83 74 87 76 4,3 5,5 6,6 7,3 41,9 42,4 44,6 44,6 2 Artist 4 84 75 87 78 4,8 6,1 7,0 7,3 41,1 42,0 42,7 42,6 3 RGT Kilimanjaro 4 77 73 79 73 4,5 5,4 6,8 7,1 38,9 38,7 40,2 40,4 4 Formacja 4,5 90 73 - - 5,1 7,4 - - 38,2 38,6 - - 5 KWS Ozon 4 78 71 81 72 4,5 5,3 6,9 7,0 39,2 40,4 39,8 41,2 6 Arkadia 6 99 83 100 86 4,9 5,1 6,8 7,4 42,4 43,2 43,0 45,0 7 Linus 4 80 71 85 75 4,5 5,0 6,9 7,3 36,2 37,2 39,4 41,0 8 KWS Livius 3 92 78 98 81 4,4 5,1 6,4 7,4 43,7 43,4 43,6 43,4 9 Franz 3 85 76 91 79 4,4 5,1 6,6 7,4 35,1 37,0 37,9 39,8 10 Hondia 5,5 86 76 91 80 4,3 6,0 6,8 7,4 40,1 40,5 42,2 43,7 11 KWS Dakotana 3 80 71 84 74 4,3 4,9 6,5 6,8 37,9 38,8 40,7 41,9 12 Rotax 5 83 69 79 67 4,3 5,4 6,6 7,4 36,5 36,9 37,3 37,4 13 Belissa 5 80 72 87 74 4,3 4,9 6,8 7,2 39,5 40,5 42,0 42,4 14 Florus 3 88 70 95 79 5,0 6,6 7,1 8,2 36,2 35,7 36,5 36,1 15 Tobak 3 81 72 87 77 4,3 5,0 6,9 7,5 37,5 38,5 39,3 40,1 16 Delawar 4 79 73 86 77 4,6 5,4 7,2 7,4 34,2 36,3 36,2 37,4 17 Leandrus 3 81 73 89 79 4,5 4,9 7,3 7,5 37,2 37,0 37,9 38,3 18 Pokusa 3 91 75 97 81 4,8 4,9 6,7 7,1 38,9 39,4 40,2 40,4 19 Janosch 3 83 74 88 77 4,4 4,8 7,3 7,4 39,8 40,6 40,8 41,6 20 Bonanza 4 83 77 - - 4,8 5,5 - - 39,4 40,0 - - 21 Dolores 4 79 73 - - 4,4 5,0 - - 37,9 38,2 - - 22 Frisky 3 78 70 - - 4,5 5,0 - - 36,8 36,6 - - 23 Hybery F 1 3,5 87 78 - - 4,5 5,4 - - 38,1 39,1 - - 24 KWS Kiran 4 78 72 - - 4,6 5,1 - - 41,1 39,4 - - 25 LG Jutta 5,5 79 73 - - 4,5 5,0 - - 34,8 35,7 - - 26 Medalistka 5,5 94 78 - - 4,4 5,0 - - 43,7 43,8 - - 27 RGT Kicker 3 79 72 - - 4,4 5,0 - - 35,1 36,0 - - 28 KWS Spencer 4,5 78 75 - - 4,4 5,4 - - 39,9 41,3 - - 29 KWS Firebird 3,5 85 77 - - 4,3 5,1 - - 37,3 37,7 - - 30 RGT Metronom 4,5 81 76 - - 4,4 4,8 - - 41,9 41,8 - - 31 RGT Bilanz 4,5 87 76 - - 4,3 5,3 - - 39,3 40,1 - - 32 Tytanika 5 84 76 - - 4,4 4,6 - - 35,8 36,2 - - 33 Owacja 4,5 93 75 - - 4,4 5,9 - - 39,9 38,1 - - Liczba doświadczeń 4 4 12 12 4 4 12 12 4 4 12 12 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; * wg COBORU określana w warunkach prowokacyjnych w Polsce (9 bardzo duża, 5 średnia, 1 - bardzo mała). 19

Tab. 11. Pszenica ozima. Przedplon rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki -. Rok zbioru. Lp. Odmiana Mączniak właściwy Septorioza liści Rdza brunatna Brunatna plamistość liści Choroby podsuszkowe Fuzarioza kłosów Fuzarioza kłosów G B Ł P G B Ł P G B Ł P G B Ł P G B Ł P G B Ł P G B Ł P Wzorzec (skala9 0 ) 6,2 6,2 9,0 8,4 7,2 6,3 8,3 8,2 6,6 9,0 7,8 9,0 4,8 7,7 8,7 9,0 8,8 9,0 8,0 7,8 8,4 9,0 9,0 9,0 5,8 9,0 6,7 9,0 1 Patras 7,5 5,5 9,0 8,5 7,0 6,0 8,0 7,5 7,5 9,0 8,0 9,0 2,0 6,5 9,0 9,0 8,5 9,0 8,0 7,0 5,0 9,0 9,0 9,0 7,0 9,0 6,5 9,0 2 Artist 6,0 6,5 9,0 8,5 7,0 6,0 8,0 7,0 7,0 9,0 8,0 9,0 1,0 7,5 8,5 9,0 9,0 9,0 8,0 6,0 9,0 9,0 9,0 9,0 5,0 9,0 6,5 9,0 3 RGT Kilimanjaro 5,5 6,5 9,0 8,5 8,5 7,5 8,0 8,5 8,0 9,0 8,0 9,0 5,5 7,0 8,5 9,0 9,0 9,0 8,0 8,5 8,0 9,0 9,0 9,0 5,0 9,0 7,5 9,0 4 Formacja 6,5 7,5 9,0 8,5 5,0 7,0 8,0 7,5 6,0 9,0 8,0 9,0 6,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 6,0 9,0 7,5 9,0 5 KWS Ozon 5,0 4,5 9,0 8,5 7,0 5,0 8,0 7,5 6,5 9,0 7,5 9,0 1,0 5,5 8,5 9,0 9,0 9,0 8,0 7,5 9,0 9,0 9,0 9,0 5,0 9,0 7,0 9,0 6 Arkadia 4,0 4,5 9,0 7,5 7,5 6,0 8,5 8,5 5,0 9,0 8,0 9,0 6,0 7,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 9,0 7,5 9,0 7 Linus 5,5 6,5 9,0 8,5 4,0 7,0 8,5 8,0 5,5 9,0 7,5 9,0 2,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 7,5 9,0 9,0 9,0 9,0 5,0 9,0 6,5 9,0 8 KWS Livius 6,0 5,0 9,0 8,5 6,0 6,0 8,5 8,0 5,5 9,0 8,0 9,0 5,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 7,5 9,0 9,0 9,0 9,0 5,5 9,0 7,0 9,0 9 Franz 7,5 5,0 9,0 8,5 7,0 6,5 8,5 8,5 5,5 9,0 8,0 9,0 3,0 7,0 8,5 9,0 9,0 9,0 8,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 6,0 9,0 6,0 9,0 10 Hondia 8,0 8,0 9,0 8,5 8,5 7,5 8,5 8,5 5,0 9,0 7,5 9,0 7,5 9,0 8,5 9,0 8,5 9,0 8,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 6,5 9,0 6,0 9,0 11 KWS Dakotana 6,0 5,0 9,0 9,0 8,0 5,5 9,0 8,5 7,5 9,0 8,0 9,0 5,0 9,0 8,5 9,0 9,0 9,0 8,0 7,5 9,0 9,0 9,0 9,0 4,0 9,0 7,0 9,0 12 Rotax 7,0 6,5 9,0 8,0 8,0 5,5 8,0 8,0 6,5 9,0 7,5 9,0 6,5 5,5 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 8,0 4,0 9,0 9,0 9,0 6,0 9,0 8,0 9,0 13 Belissa 5,0 6,5 9,0 8,5 7,0 7,0 8,0 8,5 4,5 9,0 8,0 9,0 2,5 5,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,5 9,0 8,0 9,0 14 Florus 8,0 6,5 9,0 9,0 5,0 6,0 8,0 8,5 6,5 9,0 7,5 9,0 4,5 8,0 8,5 9,0 9,0 9,0 8,0 8,5 9,0 9,0 9,0 9,0 5,0 9,0 7,5 9,0 15 Tobak 6,5 5,0 9,0 9,0 9,0 6,0 9,0 8,5 6,5 9,0 7,5 9,0 1,0 8,0 8,5 9,0 9,0 9,0 8,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 4,5 9,0 6,5 9,0 16 Delawar 6,5 6,0 9,0 7,5 8,0 7,0 8,5 8,0 8,0 9,0 7,5 9,0 7,5 8,0 9,0 9,0 8,5 9,0 8,0 7,0 9,0 9,0 9,0 9,0 6,0 9,0 7,5 9,0 17 Leandrus 6,0 7,5 9,0 8,5 7,5 7,5 8,5 8,0 6,0 9,0 8,0 9,0 6,5 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 7,5 4,0 9,0 9,0 9,0 4,0 9,0 6,0 9,0 18 Pokusa 5,5 4,5 9,0 8,0 9,0 7,0 8,0 8,5 8,0 9,0 8,0 9,0 1,0 6,0 8,5 9,0 9,0 9,0 8,0 8,5 9,0 9,0 9,0 9,0 4,5 9,0 6,0 9,0 19 Janosch 5,0 3,5 9,0 8,0 7,0 5,0 8,5 7,5 5,5 9,0 7,5 9,0 5,0 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 8,0 7,5 9,0 9,0 9,0 9,0 6,5 9,0 6,0 9,0 20 Bonanza 8,0 8,0 9,0 9,0 3,0 5,5 8,0 8,0 7,0 9,0 8,0 9,0 4,0 7,5 8,5 9,0 9,0 9,0 8,0 7,5 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 9,0 6,5 9,0 21 Dolores 8,5 8,0 9,0 8,5 7,5 7,0 8,0 9,0 8,0 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 9,0 8,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 5,0 9,0 6,5 9,0 22 Frisky 7,0 5,0 9,0 9,0 8,5 6,0 8,5 9,0 5,5 9,0 8,0 9,0 8,0 8,0 8,5 9,0 8,0 9,0 8,0 8,5 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 9,0 6,5 9,0 23 Hybery F 1 6,0 6,0 9,0 7,5 7,5 5,5 9,0 8,5 5,5 9,0 7,5 9,0 5,5 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 6,0 9,0 6,5 9,0 24 KWS Kiran 6,5 7,0 9,0 7,5 8,5 7,0 8,0 7,5 8,0 9,0 8,0 9,0 7,0 9,0 9,0 9,0 8,5 9,0 8,0 7,5 7,0 9,0 9,0 9,0 7,0 9,0 6,5 9,0 25 LG Jutta 8,0 8,0 9,0 8,5 7,5 6,5 8,5 9,0 6,5 9,0 8,0 9,0 5,0 9,0 9,0 9,0 8,5 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 6,0 9,0 6,5 9,0 26 Medalistka 5,0 5,0 9,0 8,0 7,5 4,5 8,5 8,0 7,5 9,0 7,5 9,0 4,0 7,0 8,5 9,0 9,0 9,0 8,0 7,0 9,0 9,0 9,0 9,0 5,0 9,0 6,5 9,0 27 RGT Kicker 4,5 6,0 9,0 8,5 9,0 6,5 8,0 8,5 6,5 9,0 8,0 9,0 8,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 7,5 9,0 9,0 9,0 9,0 5,5 9,0 6,0 9,0 28 KWS Spencer 6,5 7,5 9,0 7,5 7,5 7,0 8,5 9,0 6,5 9,0 7,5 9,0 7,5 9,0 9,0 9,0 8,5 9,0 8,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 5,5 9,0 6,5 9,0 29 KWS Firebird 5,5 4,5 9,0 8,0 6,0 6,0 8,0 8,0 7,0 9,0 7,5 9,0 2,0 8,0 8,5 9,0 9,0 9,0 7,5 7,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,5 9,0 6,5 9,0 30 RGT Metronom 5,5 6,5 9,0 8,5 7,0 6,5 7,5 8,5 7,5 9,0 7,0 9,0 2,5 5,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 8,5 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 9,0 6,5 9,0 31 RGT Bilanz 5,0 6,5 9,0 8,5 8,0 7,0 8,0 8,5 8,0 9,0 7,0 9,0 2,5 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 8,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 5,0 9,0 6,5 9,0 32 Tytanika 6,0 8,0 9,0 9,0 6,5 7,0 8,0 8,5 7,0 9,0 8,0 9,0 7,0 7,0 8,5 9,0 8,0 9,0 8,0 8,5 8,0 9,0 9,0 9,0 5,0 9,0 7,5 9,0 33 Owacja 7,0 6,5 9,0 9,0 8,5 6,5 8,0 8,0 7,0 9,0 8,0 9,0 7,0 6,5 8,5 9,0 9,0 9,0 8,0 8,0 7,5 9,0 9,0 9,0 5,0 9,0 7,0 9,0 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; G-Głubczyce, B-Bąków, Ł Łosiów, P - Pągów 20

Tab. 12. Pszenica ozima. Przedplon rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Wyniki analiz jakościowych na przeciętnym poziomie agrotechniki -. Rok zbioru. Lp. Odmiana Klasa jakości Gęstość ziarna w stanie zsypnym (kg/hl) Zawartość białka (% s.m.) Ilość glutenu (%) Wskaźnik sedymentacji (ml) Liczba opadania (sek.) G B Ł P G B Ł P G B Ł P G B Ł P G B Ł P Wzorzec 67,1 77,2 70,7 70,0 13,8 12,1 15,3 15,1 25,2 23,0 29,1 27,9 53 41 65 60 329 366 107 199 1 Patras A 67,5 77,2 70,3 68,2 13,6 12,1 15,4 16,1 25,3 22,3 28,6 29,0 57 39 64 65 487 438 88 261 2 Artist B 64,7 78,1 71,5 68,9 13,6 13,7 15,1 14,4 25,0 25,3 30,0 25,4 59 46 68 63 412 449 128 301 3 RGT Kilimanjaro A 70,4 80,3 72,4 71,2 14,6 13,0 15,2 15,8 26,3 22,7 28,1 28,5 62 44 68 68 458 438 193 167 4 Formacja A 70,5 75,8 71,4 72,4 13,8 12,8 15,6 15,0 24,9 25,1 31,1 28,3 52 38 66 62 382 396 95 116 5 KWS Ozon B 65,3 80,0 71,4 70,5 14,1 11,8 15,2 15,0 21,3 21,7 26,5 24,8 61 33 65 68 393 476 117 243 6 Arkadia A 71,6 80,3 72,2 74,5 12,7 12,0 14,6 14,6 23,3 22,7 29,6 28,4 42 36 63 52 305 320 96 332 7 Linus A 61,8 73,9 67,8 65,5 15,8 12,5 15,7 15,4 30,1 23,7 30,2 30,4 60 39 63 56 83 368 60 60 8 KWS Livius B 67,7 73,5 68,4 69,8 13,8 12,3 15,5 15,5 25,2 27,0 31,6 31,0 62 46 66 60 310 361 61 62 9 Franz A 65,4 76,3 70,5 70,6 14,6 11,7 15,5 15,0 25,5 24,6 29,4 29,5 58 40 67 65 412 394 115 269 10 Hondia A 65,1 76,1 69,7 66,9 14,4 12,2 15,7 16,1 25,5 23,3 30,9 30,0 55 38 69 63 289 381 84 107 11 KWS Dakotana A 70,2 79,2 72,7 72,8 13,6 13,1 15,3 14,7 25,1 26,8 29,2 29,1 54 47 66 60 298 190 89 96 12 Rotax B - 75,7 67,7 66,7 14,2 12,0 15,9 14,8 24,3 21,9 27,5 27,5 54 40 63 59 255 236 60 71 13 Belissa B 67,3 75,3 70,3 69,8 13,0 12,6 14,4 14,7 23,9 24,1 26,5 28,3 52 41 64 61 374 446 137 242 14 Florus A 69,8 78,4 72,2 73,6 14,3 12,3 15,4 15,3 23,7 22,5 28,8 29,3 43 36 66 62 371 378 125 210 15 Tobak B 63,6 76,1 71,8 70,1 13,0 11,6 15,0 14,6 22,4 22,4 28,0 28,1 55 38 62 58 388 360 147 310 16 Delawar A 67,2 76,2 71,4 70,9 13,7 12,5 15,9 15,7 23,1 24,9 30,8 30,4 60 45 68 63 361 409 113 116 17 Leandrus A 64,0 75,7 68,5 68,1 13,5 11,5 15,3 14,8 19,6 17,2 26,3 22,6 51 34 62 57 419 404 110 217 18 Pokusa B 65,6 78,0 70,9 71,5 13,7 12,3 15,2 15,6 25,1 23,5 29,8 29,6 45 47 66 58 216 295 176 244 19 Janosch B 66,5 76,6 69,3 70,8 14,1 11,2 14,7 14,5 24,3 22,6 27,8 27,4 39 34 60 46 200 289 61 72 20 Bonanza B 67,4 77,2 69,5 69,5 14,2 11,4 15,3 14,7 25,2 20,9 28,0 26,8 58 34 64 59 324 324 60 104 21 Dolores B 67,8 78,7 70,2 71,8 14,5 11,0 15,4 15,6 22,4 20,3 27,4 24,7 56 37 68 64 360 393 80 228 22 Frisky C 71,3 78,2 71,0 72,1 13,6 12,3 14,6 14,2 23,5 25,3 26,4 25,6 47 46 63 55 308 326 74 102 23 Hybery F 1 B 64,9 76,0 70,2 70,4 12,9 11,4 15,4 14,2 19,2 19,6 27,5 25,3 39 32 61 49 143 279 60 61 24 KWS Kiran C 67,0 79,8 70,6 70,1 13,3 11,8 14,7 14,6 22,6 22,6 27,5 26,5 52 47 63 62 193 362 76 146 25 LG Jutta B 66,2 78,7 70,8 70,6 14,8 11,0 15,6 15,6 25,2 21,4 31,3 31,4 60 39 67 67 371 287 178 254 26 Medalistka B 71,6 78,6 72,6 73,4 12,6 12,6 15,0 15,4 22,3 25,1 29,5 29,0 49 51 67 65 387 396 94 117 27 RGT Kicker C 64,9 76,5 69,6 68,5 12,8 11,2 15,2 13,5 20,9 20,8 30,3 24,3 42 37 67 51 342 381 124 265 28 KWS Spencer A 66,5 75,0 70,0 68,2 14,3 12,6 15,6 14,9 23,9 23,1 27,8 25,7 55 52 68 65 302 392 147 323 29 KWS Firebird A 65,2 77,9 71,8 70,9 14,7 11,7 16,2 14,9 25,0 21,1 33,5 25,8 61 44 69 64 378 419 78 417 30 RGT Metronom A 67,8 79,7 72,3 60,0 14,3 13,2 15,6 16,3 66,1 26,3 29,7 32,0 53 56 68 66 419 381 132 155 31 RGT Bilanz B 67,5 78,9 70,7 71,4 13,2 11,5 15,2 14,8 23,2 20,4 28,4 27,1 52 45 69 59 398 391 85 424 32 Tytanika B 63,6 74,6 70,3 65,2 14,1 12,1 15,0 15,3 24,5 22,5 28,9 30,7 45 35 66 60 270 387 123 147 33 Owacja B 73,4 77,5 74,1 75,1 13,0 13,2 15,3 15,2 23,6 25,6 31,9 29,7 45 40 64 61 263 327 156 315 G Głubczyce, B Bąków, Ł Łosiów, P Pągów; F 1 odmiana mieszańcowa; A odmiana jakościowa, B odmiana chlebowa, C odmiana pastewna lub inna 21

Tab. 13. Pszenica ozima. Przedplon rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Wyniki analiz jakościowych na intensywnym poziomie agrotechniki. Rok zbioru. Lp. Odmiana Klasa jakości Gęstość ziarna w stanie zsypnym (kg/hl) Zawartość białka (% s.m.) Ilość glutenu (%) Wskaźnik sedymentacji (ml) Liczba opadania (sek.) G B Ł P G B Ł P G B Ł P G B Ł P G B Ł P Wzorzec 71,9 76,6 71,1 71,1 14,4 14,1 15,9 15,2 25,8 28,1 38,6 27,7 56 53 67 61 336 412 138 297 1 Patras A 71,9 76,0 70,8 68,9 14,6 14,0 15,6 15,8 26,4 26,5 28,5 28,5 63 55 65 63 432 476 203 464 2 Artist B 72,1 76,4 71,3 71,0 14,2 14,4 15,6 14,6 26,9 28,5 29,5 25,6 63 56 70 63 388 408 160 413 3 RGT Kilimanjaro A 74,9 79,3 72,7 74,4 15,0 15,0 15,7 15,4 26,2 27,3 29,1 26,2 64 60 71 66 423 486 191 378 4 Formacja A 73,3 75,8 71,2 69,5 14,7 14,1 16,3 15,6 25,7 28,9 31,7 28,8 60 50 68 66 354 417 158 309 5 KWS Ozon B 74,6 78,7 72,4 71,9 14,4 14,1 15,8 14,9 25,8 25,6 28,7 25,6 65 55 69 65 386 449 200 310 6 Arkadia A 75,4 78,7 72,7 74,3 13,9 13,5 15,4 15,0 26,3 25,8 28,6 28,1 50 43 67 58 315 359 102 403 7 Linus A 69,0 74,0 68,9 67,1 15,9 14,7 15,7 15,5 31,5 30,5 32,0 30,3 63 54 65 54 97 420 60 60 8 KWS Livius B 70,4 72,7 68,3 67,6 15,2 14,1 16,1 15,3 28,8 30,9 31,8 30,7 65 55 68 62 394 461 66 93 9 Franz A 73,3 76,5 70,9 72,7 14,8 14,5 16,6 14,5 25,9 28,7 32,1 28,6 60 59 68 63 411 489 133 354 10 Hondia A 71,4 75,8 70,3 69,4 14,4 15,0 16,6 16,1 26,0 29,9 31,0 29,3 52 57 70 64 370 423 127 233 11 KWS Dakotana A 73,6 79,2 72,6 75,0 13,8 14,2 16,0 15,4 26,3 30,7 30,2 29,6 68 52 66 64 257 241 90 255 12 Rotax B 66,1 74,4 69,6 66,6 14,5 14,5 15,4 15,4 26,5 28,8 28,3 27,6 52 51 66 57 334 381 67 102 13 Belissa B 73,1 74,4 71,6 72,4 14,2 14,9 15,2 15,3 28,6 30,7 30,4 29,0 55 60 64 63 309 390 222 383 14 Florus A 71,5 77,9 72,8 73,0 15,1 13,8 16,6 16,4 29,0 26,3 32,0 28,4 54 42 67 56 308 477 183 432 15 Tobak B 73,1 75,7 72,0 71,9 14,1 13,9 15,6 15,0 26,4 28,1 28,8 27,9 54 48 66 58 344 394 216 347 16 Delawar A 69,3 77,0 71,3 70,7 13,8 14,0 17,0 15,2 23,7 27,4 33,3 29,8 58 54 71 64 341 460 128 281 17 Leandrus A 70,8 73,6 69,4 69,1 14,2 14,0 16,3 15,4 20,6 24,1 26,8 23,1 53 49 66 54 409 414 129 229 18 Pokusa B 69,7 78,1 70,7 69,1 14,6 14,6 16,4 16,0 27,4 29,3 32,3 30,2 54 45 68 60 220 295 187 248 19 Janosch B 71,9 78,1 70,6 72,5 13,4 13,4 15,1 14,8 24,6 25,7 27,9 28,0 38 40 60 48 274 369-114 20 Bonanza B 72,2 78,5 70,2 71,5 14,4 12,1 15,6 14,8 25,3 23,8 30,7 26,7 57 44 69 61 318 383 63 175 21 Dolores B 71,6 75,1 70,4 73,3 14,6 14,7 16,8 15,5 23,8 25,9 30,1 22,9 58 50 68 61 347 466 88 366 22 Frisky C 73,4 79,1 71,4 74,2 13,9 14,1 14,9 14,4 25,2 29,1 28,6 24,7 50 57 64 54 312 358 68 300 23 Hybery F 1 B 72,1 76,0 70,5 70,2 13,6 13,5 15,5 14,6 20,4 25,3 28,4 25,6 40 44 65 56 255 343 61 62 24 KWS Kiran C 71,1 78,6 71,9 71,3 14,4 13,3 16,0 14,6 25,5 24,7 29,2 26,3 56 56 64 65 263 396 123 214 25 LG Jutta B 72,3 76,2 71,8 71,7 14,3 14,4 15,5 15,3 27,1 32,6 31,4 29,2 64 59 69 66 389 405-334 26 Medalistka B 74,6 78,5 72,4 73,5 13,5 15,0 15,4 15,6 25,3 31,9 29,9 29,3 55 65 67 65 428 434 105 355 27 RGT Kicker C 70,5 76,1 70,6 69,0 13,4 12,0 15,8 13,9 21,6 22,5 305,0 24,4 45 40 66 52 373 408 203 403 28 KWS Spencer A 71,6 75,1 69,5 69,9 14,4 14,2 16,2 15,1 25,9 26,6 30,4 25,2 60 64 70 63 372 441 189 425 29 KWS Firebird A 70,5 76,4 71,3 69,2 14,8 14,0 17,2 15,4 26,1 27,2 32,7 27,1 61 61 71 66 369 411 99 407 30 RGT Metronom A 72,2 78,9 72,4 72,9 15,1 14,5 15,5 15,4 27,1 30,0 31,3 29,0 55 56 69 64 397 456 153 336 31 RGT Bilanz B 74,1 77,9 72,7 73,3 14,6 14,3 16,2 14,7 24,4 29,2 29,6 26,0 58 63 71 61 425 489 133 462 32 Tytanika B 69,9 72,9 70,1 66,5 14,3 14,9 15,5 15,3 26,1 32,9 31,5 30,2 44 52 67 56 292 427 153 246 33 Owacja B 73,1 77,0 73,0 73,2 14,4 15,2 16,2 15,7 25,5 31,4 32,2 31,1 43 61 65 62 196 361 209 303 G Głubczyce, B Bąków, Ł Łosiów, P Pągów; F 1 odmiana mieszańcowa; A odmiana jakościowa, B odmiana chlebowa, C odmiana pastewna lub inna 22

PRZEDPLON PSZENICA OZIMA, OPTYMALNY TERMIN SIEWU Doświadczenia przeprowadzono w Głubczycach pi w Łosiowie na intensywnym poziomie agrotechniki, w 3 powtórzeniach. W Głubczycach w roku wysiane zostały 33 odmiany, w Łosiowe 14 odmian. Pszenicę wysiano w optymalnym terminie. Dane agrotechniczne podano w tabeli 3. Wyniki doświadczenia z plonowaniem pszenicy po pszenicy ozimej wykazały, że w roku jak i w 3-leciu (śednia z 2016-) korzystniejszym przedplonem po względem plonowania jest rzepak ozimy. Dla MTZ, dla Głubczyc w roku lepszym przedplonem była pszenica ozima, natomiast dla Łosiowa rzepak ozimy. Tab. 14. Pszenica ozima. Przedplon pszenica ozima i rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca) na intensywnym poziomie agrotechniki. Głubczyce. Lata zbioru, 2016 -. Lp. Odmian018 2017-2016- pszenica rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak Wzorzec dt /ha 86,0 117,8 92,2 120,2 88,2 117,6 1 Patras 101 101 107 103 105 102 2 Artist 101 103 102 101 101 101 3 RGT Kilimanjaro 104 106 101 105 102 104 4 Formacja 96 103 - - - - 5 KWS Ozon 102 99 101 102 100 101 6 Arkadia 95 105 103 106 101 105 7 Linus 107 99 107 102 106 102 8 KWS Livius 101 103 102 102 102 101 9 Franz 107 97 100 99 100 100 10 Hondia 96 102 103 100 101 98 11 KWS Dakotan07 100 103 93 103 95 12 Rotax 101 92 105 98 106 100 13 Belissa 94 100 100 104 99 102 14 Florus 81 91 86 93 89 96 15 Tobak 98 104 99 104 102 104 16 Delawar 111 102 101 103 102 101 17 Leandrus 101 98 100 100 98 100 18 Pokusa 95 96 97 98 97 99 19 Janosch 104 102 103 102 101 100 20 Bonanz04 102 103 94 - - 21 Dolores 101 100 95 99 - - 22 Frisky 97 101 102 104 - - 23 Hybery F 1 107 106 104 103 - - 24 KWS Kiran 102 98 99 99 - - 25 LG Jutt00 94 98 95 - - 26 Medalistka 98 103 101 102 - - 27 RGT Kicker 96 100 100 100 - - 28 KWS Spencer 99 100 - - - - 29 KWS Firebird 96 100 - - - - 30 RGT Metronom 70 100 - - - - 31 RGT Bilanz 106 105 - - - - 32 Tytanik03 96 - - - - 33 Owacj19 95 - - - - Liczba doświadczeń 1 2 3 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian, F 1 odmiana mieszańcowa 23

Tab. 15. Pszenica ozima. Przedplon pszenica ozima i rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca) na intensywnym poziomie agrotechniki. Łosiów. Lata zbioru, 2016 -. Lp. Odmian018 2017-2016- pszenica rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak Wzorzec dt /ha 78,9 82,1 82,6 85,4 82,1 84,0 1 Patras 97 105 102 106 104 106 2 Formacja 97 100 - - - - 3 KWS Ozon 106 96 99 97 102 96 4 Arkadi02 101 102 101 100 104 5 KWS Dakotan06 105 104 103 105 104 6 Florus 93 95 95 100 96 97 7 Delawar 87 90 92 93 95 93 8 Leandrus 94 94 94 93 95 97 9 Frisky 101 104 108 110 - - 10 KWS Kiran 117 101 107 98 - - 11 LG Jutta 98 111 99 102 - - 12 Medalistk09 105 108 105 - - 13 KWS Firebird 97 89 - - - - 14 RGT Metronom 97 104 - - - - Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian, 24

Tab. 16. Pszenica ozima. Przedplon pszenica i rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Głubczyce. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Zimotrwałość* (skala 9o) pszenica Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9o) Mas000 ziaren (g) 2016-2016- 2016- rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak Wzorzec 67 79 76 83 5,0 1,9 7,6 6,6 40,1 39,2 38,8 40,3 1 Patras 4 61 80 73 83 1,7 1,0 6,4 6,3 43,4 43,0 44,9 46,4 2 Artist 4 69 78 75 82 6,3 3,0 8,0 7,0 41,8 42,1 41,5 42,1 3 RGT Kilimanjaro 4 62 78 68 78 6,0 1,0 7,9 6,3 40,2 39,4 38,6 40,4 4 Formacja 4,5 68 79 - - 7,3 9,0 - - 39,2 40,7 - - 5 KWS Ozon 4 69 74 72 79 1,0 1,0 6,2 6,3 42,1 41,8 42,3 41,3 6 Arkadia 6 68 90 82 92 5,0 1,0 7,7 6,3 39,4 43,5 41,5 45,1 7 Linus 4 66 76 76 80 4,7 1,0 7,6 6,3 39,4 37,0 38,6 40,2 8 KWS Livius 3 67 84 80 85 6,0 1,5 7,8 6,5 46,0 46,6 42,4 44,5 9 Franz 3 68 79 78 86 6,0 1,0 7,9 6,3 40,1 37,1 40,0 39,6 10 Hondia 5,5 68 82 81 85 6,3 5,0 8,0 7,7 42,9 41,4 43,2 44,3 11 KWS Dakotana 3 67 78 73 78 3,3 1,0 7,0 6,3 39,1 36,2 39,3 39,3 12 Rotax 5 64 74 68 80 6,0 2,0 8,0 6,7 36,1 35,1 36,8 37,5 13 Belissa 5 62 79 75 83 5,0 1,0 7,5 6,3 39,5 43,3 40,0 44,4 14 Florus 3 65 76 78 82 7,0 8,0 8,3 8,7 32,9 33,3 34,7 35,2 15 Tobak 3 65 85 76 87 2,0 1,0 6,5 6,3 39,0 38,7 34,8 40,0 16 Delawar 4 69 78 78 85 7,3 1,0 8,3 6,3 36,1 36,0 36,0 38,2 17 Leandrus 3 66 77 78 85 4,7 1,0 7,4 6,3 38,3 37,8 35,0 37,7 18 Pokusa 3 64 78 79 88 6,7 1,5 8,1 6,4 39,9 40,2 38,4 40,2 19 Janosch 3 67 80 78 83 6,3 1,5 8,1 6,5 44,5 40,0 40,4 41,8 20 Bonanza 4 68 78 - - 3,7 1,0 - - 39,4 38,5 - - 21 Dolores 4 65 76 - - 1,7 1,0 - - 40,1 38,8 - - 22 Frisky 3 68 78 - - 5,7 1,5 - - 37,4 35,2 - - 23 Hybery F 1 3,5 67 88 - - 7,7 1,0 - - 40,8 40,8 - - 24 KWS Kiran 4 68 77 - - 3,0 1,0 - - 41,4 35,0 - - 25 LG Jutta 5,5 67 72 - - 7,0 1,0 - - 39,4 34,2 - - 26 Medalistka 5,5 70 84 - - 4,0 1,0 - - 46,0 45,7 - - 27 RGT Kicker 3 64 72 - - 6,0 1,0 - - 37,0 37,0 - - 28 KWS Spencer 4,5 68 80 - - 4,0 1,0 - - 41,9 44,2 - - 29 KWS Firebird 3,5 70 82 - - 3,3 1,0 - - 38,2 37,3 - - 30 RGT Metronom 4,5 71 81 - - 3,0 1,0 - - 44,1 41,6 - - 31 RGT Bilanz 4,5 66 80 - - 7,0 1,0 - - 43,4 40,8 - - 32 Tytanika 5 69 76 - - 4,3 1,0 - - 34,5 36,0 - - 33 Owacja 4,5 66 76 - - 6,7 6,0 - - 39,4 36,2 - - Liczba doświadczeń 1 3 1 3 1 3 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa * - wg COBORU określana w warunkach prowokacyjnych w Polsce (9 bardzo duża, 5 średnia, 1 - bardzo mała) 25

Tab. 17. Pszenica ozima. Przedplon pszenica i rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Łosiów. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Zimotrwałość* (skala 9o) Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9o) Mas000 ziaren (g) 2016-2016- 2016- pszenica rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak Wzorzec 77 82 80 83 8,8 4,9 8,8 6,9 37,8 38,4 38,0 38,6 1 Patras 4 71 80 77 80 9,0 5,0 8,9 6,4 37,4 41,5 40,6 40,6 2 Formacja 4,5 78 80 - - 9,0 5,0 - - 37,5 39,5 - - 3 KWS Ozon 4 76 82 75 80 9,0 5,5 9,0 6,2 36,5 37,0 38,2 37,0 4 Arkadia 6 73 94 75 94 9,0 4,5 9,0 7,3 37,1 40,2 39,6 42,4 5 KWS Dakotana 3 79 79 80 80 8,3 4,0 8,8 5,3 41,1 37,2 39,4 39,5 6 Florus 3 82 81 82 84 8,7 4,0 8,9 7,3 36,8 36,9 36,2 36,1 7 Delawar 4 73 83 82 86 9,0 4,0 8,5 6,8 36,9 36,5 34,7 37,4 8 Leandrus 3 78 82 82 82 9,0 4,0 8,5 7,3 35,6 35,8 34,1 35,9 9 Frisky 3 75 74 - - 9,0 5,5 - - 37,9 37,2 - - 10 KWS Kiran 4 75 78 - - 9,0 5,5 - - 36,1 40,2 - - 11 LG Jutta 5,5 79 84 - - 8,5 5,5 - - 40,0 37,5 - - 12 Medalistka 5,5 81 94 - - 8,7 5,5 - - 38,9 41,6 - - 13 KWS Firebird 3,5 80 80 - - 8,7 5,5 - - 37,8 38,1 - - 14 RGT Metronom 4,5 77 81 - - 9,0 5,0 - - 40,0 38,9 - - Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa * - wg COBORU określana w warunkach prowokacyjnych w Polsce (9 bardzo duża, 5 średnia, 1 - bardzo mała) 26

Tab. 18. Pszenica ozima. Przedplon pszenica ozima i rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Wyniki analiz jakościowych na intensywnym poziomie agrotechniki. Głubczyce, Łosiów. Rok zbioru. Lp. Odmiana Klasa jakości Gęstość ziarna w stanie zsypnym (kg/hl) Zawartość białka (% s.m.) Ilość glutenu (%) Wskaźnik sedymentacji (ml) Liczba opadania (sek.) pszenica rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak G Ł G Ł G Ł G Ł G Ł G Ł G Ł G Ł G Ł G Ł Wzorzec 71,6 72,4 71,9 71,1 14,0 15,8 14,4 15,9 25,8 31,5 25,8 30,3 56 68 56 67 354 403 336 138 1 Patras A 71,0 72,7 71,9 70,8 14,2 16,1 14,6 15,6 25,4 31,5 26,4 28,5 54 65 63 65 436 390 432 203 2 Artist B 71,3 73,4 72,1 71,3 14,2 16,2 14,2 15,6 25,9 32,3 26,9 29,5 63 66 63 70 337 438 388 160 3 RGT Kilimanjaro A 74,0 72,3 74,9 72,7 14,0 16,1 15,0 15,7 26,0 31,4 26,2 29,1 60 69 64 71 444 437 423 191 4 Formacja A 70,8 74,0 73,3 71,2 14,3 15,1 14,7 16,3 27,8 29,5 25,7 31,7 53 68 60 68 394 424 354 158 5 KWS Ozon B 73,3 71,9 74,6 72,4 14,0 15,6 14,4 15,8 27,0 32,3 25,8 28,7 61 68 65 69 419 373 386 200 6 Arkadia A 74,3 72,4 75,4 72,7 13,9 16,5 13,9 15,4 27,6 29,9 26,3 28,6 55 68 50 67 346 322 315 102 7 Linus A 68,8 71,8 69,0 68,9 14,1 16,2 15,9 15,7 29,3 31,0 31,5 32,0 53 69 63 65 238 427 97 60 8 KWS Livius B 69,7 75,0 70,4 68,3 15,1 15,4 15,2 16,1 28,9 31,5 28,8 31,8 61 65 65 68 363 254 394 66 9 Franz A 73,2 74,3 73,3 70,9 12,8 16,1 14,8 16,6 26,5 31,1 25,9 32,1 58 70 60 68 307 459 411 133 10 Hondia A 70,4 73,1 71,4 70,3 14,4 16,1 14,4 16,6 25,2 29,7 26,0 31,0 57 68 52 70 315 433 370 127 11 KWS Dakotana A 74,1 73,0 73,6 72,6 13,6 15,9 13,8 16,0 28,0 29,7 26,3 30,2 59 67 68 66 249 389 257 90 12 Rotax B 68,1 71,4 66,1 69,6 13,7 15,4 14,5 15,4 25,2 32,7 26,5 28,3 55 65 52 66 289 358 334 67 13 Belissa B 70,5 72,1 73,1 71,6 14,2 16,4 14,2 15,2 28,5 33,6 28,6 30,4 58 66 55 64 392 439 309 222 14 Florus A 69,8 73,3 71,5 72,8 14,9 15,8 15,1 16,6 27,8 31,2 29,0 32,0 60 67 54 67 366 360 308 183 15 Tobak B 70,8 72,5 73,1 72,0 13,8 16,1 14,1 15,6 26,4 33,1 26,4 28,8 52 67 54 66 387 383 344 216 16 Delawar A 71,3 70,3 69,3 71,3 13,7 16,2 13,8 17,0 26,1 30,9 23,7 33,3 61 68 58 71 401 410 341 128 17 Leandrus A 71,2 73,5 70,8 69,4 13,1 15,0 14,2 16,3 18,2 30,6 20,6 26,8 48 68 53 66 374 403 409 129 18 Pokusa B 70,9 70,3 69,7 70,7 14,6 15,8 14,6 16,4 27,6 32,6 27,4 32,3 59 68 54 68 145 414 220 187 19 Janosch B 71,5-71,9 70,6 13,3-13,4 15,1 23,7-24,6 27,9 40-38 60 238-274 - 20 Bonanza B 71,3 70,5 72,2 70,2 13,8 16,0 14,4 15,6 25,2 33,3 25,3 30,7 53 68 57 69 344 339 318 63 21 Dolores B 70,0 71,4 71,6 70,4 14,9 16,7 14,6 16,8 21,3 33,1 23,8 30,1 53 70 58 68 423 445 347 88 22 Frisky C 73,6 72,3 73,4 71,4 13,4 16,1 13,9 14,9 25,5 31,6 25,2 28,6 57 66 50 64 360 391 312 68 23 Hybery F 1 B 71,8 71,7 72,1 70,5 13,9 15,8 13,6 15,5 25,4 30,8 20,4 28,4 62 69 40 65 313 459 255 61 24 KWS Kiran C 71,5 69,8 71,1 71,9 14,0 16,5 14,4 16,0 23,4 33,2 25,5 29,2 43 70 56 64 262 465 263 123 25 LG Jutta B 73,7 74,3 72,3 71,8 14,0 15,3 14,3 15,5 25,6 32,8 27,1 31,4 55 67 64 69 378 365 389-26 Medalistka B 74,2 72,3 74,6 72,4 14,8 15,7 13,5 15,4 26,1 30,2 25,3 29,9 62 69 55 67 427 390 428 105 27 RGT Kicker C 70,9 73,6 70,5 70,6 12,9 14,7 13,4 15,8 22,9 32,6 21,6 30,5 48 66 45 66 372 410 373 203 28 KWS Spencer A 70,1 70,7 71,6 69,5 14,2 15,6 14,4 16,2 25,6 29,9 25,9 30,4 63 68 60 70 447 393 372 189 29 KWS Firebird A 71,9 72,7 70,5 71,3 13,9 15,3 14,8 17,2 23,9 30,0 26,1 32,7 65 67 61 71 425 408 369 99 30 RGT Metronom A 72,3 73,1 72,2 72,4 14,5 15,3 15,1 15,5 27,9 31,6 27,1 31,3 66 69 55 69 493 397 397 153 31 RGT Bilanz B 73,9 73,2 74,1 72,7 13,9 15,3 14,6 16,2 24,6 31,3 24,4 29,6 63 65 58 71 418 402 425 133 32 Tytanika B 71,2 71,7 69,9 70,1 13,5 15,6 14,3 15,5 24,9 32,3 26,1 31,5 49 68 44 67 317 463 292 153 33 Owacja B 72,9 72,6 73,1 73,0 14,2 16,0 14,4 16,2 26,8 29,8 25,5 32,2 51 68 43 65 273 454 196 209 G Głubczyce, Ł Łosiów; F 1 odmiana mieszańcowa; A odmiana jakościowa, B odmiana chlebowa, C odmiana pastewna lub inna 27

PRZEDPLON SOJA, OPÓŹNIONY TERMIN SIEWU Doświadczenia prowadzono od 2014 roku w SDOO Głubczyce w 4 powtórzeniach, w roku 2016 doswiadczenie założono w 3 potórzeniach na intensywnym poziomie agrotechniki. Daty siewu pszenicy ozimej po soi były różne w poszczególnych latach: 30.09.2015, 17.10.2016, 07.11.2017 r, pszenicy ozimej po kukurydzy na ziarno: 02.11.2015, 04.11.2016, 07.11.2017 r. Uzyskane plony ziarna zestawiono w tabeli 17. W roku dla opóźnionego terminu siewu lepszym przedplonem była kukurydza na ziarno, dla 3-lecia lepszym przedplonem była soja. Tab. 19. Pszenica ozima. Przedplon soja, i kukurydza na ziarno, opóźniony termin siewu. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca) na intensywnym poziomie agrotechniki. Głubczyce. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmian018 2017-2016- soja kukurydza średnia soja kukurydza średnia soja kukurydza średnia na ziarno na ziarno na ziarno Wzorzec dt /ha 93,6 94,9 94,2 108,2 101,4 104,8 110,0 105,1 107,5 1 Patras 94 95 95 99 98 98 99 100 99 2 Artist 98 100 99 100 100 100 101 101 101 3 RGT Kilimanjaro 109 104 106 106 104 105 105 105 105 4 Formacja 99 96 97 - - - - - - 5 KWS Ozon 101 98 100 101 98 99 100 98 99 6 Arkadi00 100 100 104 104 104 103 103 103 7 Linus 104 104 104 103 102 103 103 102 102 8 KWS Livius 103 100 102 101 99 100 100 100 100 9 Franz 104 107 106 102 104 103 103 103 103 10 Hondi02 103 103 100 103 101 98 101 99 11 KWS Dakotan02 102 102 102 102 102 102 101 101 12 Rotax 95 92 94 99 98 99 101 98 99 13 Belissa 92 94 93 98 100 99 99 101 100 14 Florus 90 87 88 94 94 94 96 97 97 15 Tobak 100 99 99 101 99 100 103 100 102 16 Delawar 107 102 105 104 100 102 102 101 102 17 Leandrus 100 104 102 100 102 101 100 100 100 18 Pokusa 93 95 94 96 99 98 96 98 97 19 Janosch 109 110 110 103 105 104 101 104 103 20 Bonanz00 103 102 98 97 97 - - - 21 Dolores 102 104 103 101 103 102 - - - 22 Frisky 97 102 99 102 105 104 - - - 23 Hybery F 1 105 102 104 103 103 103 - - - 24 KWS Kiran 103 103 103 100 100 100 - - - 25 LG Jutt02 97 99 98 94 96 - - - 26 Medalistka 89 94 91 96 99 98 - - - 27 RGT Kicker 100 102 101 102 103 103 - - - 28 KWS Spencer 102 99 101 - - - - - - 29 KWS Firebird 101 97 99 - - - - - - 30 RGT Metronom 102 104 103 - - - - - - 31 RGT Bilanz 105 105 105 - - - - - - 32 Tytanika 98 97 97 - - - - - - 33 Owacja 92 97 95 - - - - - - Liczba doświadczeń 1 1 2 2 2 4 3 3 6 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian; data siewu: przedlpn soja: 30.09.2015, 17.10.2016, 07.11.2017 r przedplon kukurydza na ziarno: 02.11.2015, 04.11.2016, 07.11.2017 r F 1 odmiana mieszańcowa 28

Tab. 20. Pszenica ozima. Przedplon soja i kukurydza na ziarno, opóźniony termin siewu. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Głubczyce. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Zimotrwałość * (skala 9 o ) Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 ziaren (g) 2016-2016- 2016- soja kukurydza na ziarno sojao kukurydza na ziarno soja kukurydza na ziarno soja kukurydza na ziarno soja kukurydza na ziarno soja kukurydza na ziarno Wzorzec 65 65 77 77 8,0 6,6 8,6 8,1 41,9 42,0 42,0 41,2 1 Patras 4 62 68 75 77 6,0 1,3 8,0 6,1 44,7 44,6 47,5 46,1 2 Artist 4 63 67 77 77 9,0 6,7 9,0 8,2 43,8 43,4 43,3 44,0 3 RGT Kilimanjaro 4 64 64 73 72 9,0 9,0 9,0 8,8 41,4 40,8 43,9 42,2 4 Formacja 4,5 70 68 - - 9,0 8,3 - - 43,2 43,6 - - 5 KWS Ozon 4 65 65 73 71 2,0 1,0 6,7 6,3 41,3 43,1 42,9 46,1 6 Arkadia 6 68 69 83 81 7,7 5,7 8,6 7,9 44,4 43,5 45,2 43,8 7 Linus 4 62 65 74 74 7,3 8,3 8,4 8,8 43,9 42,4 41,8 41,3 8 KWS Livius 3 61 61 77 77 9,0 8,7 9,0 8,6 46,7 49,0 46,6 47,0 9 Franz 3 68 70 82 83 8,7 9,0 8,9 9,0 42,2 41,8 43,0 42,3 10 Hondia 5,5 68 64 78 79 7,3 9,0 8,4 9,0 43,3 44,6 44,3 43,8 11 KWS Dakotana 3 60 62 73 72 7,7 5,3 8,6 7,4 40,1 39,7 41,4 40,1 12 Rotax 5 62 60 73 74 8,3 5,3 8,5 7,8 37,4 37,5 38,3 38,2 13 Belissa 5 63 65 76 74 9,0 3,7 9,0 7,2 40,9 41,1 43,0 43,2 14 Florus 3 61 61 76 77 9,0 9,0 9,0 9,0 33,8 34,5 35,8 38,1 15 Tobak 3 66 68 77 77 6,0 5,0 7,8 7,5 42,3 40,5 41,8 38,7 16 Delawar 4 66 67 77 77 9,0 8,3 9,0 8,8 36,2 37,8 37,9 37,7 17 Leandrus 3 65 65 78 78 8,3 7,7 8,8 8,6 39,7 41,5 39,0 39,5 18 Pokusa 3 62 69 76 77 9,0 4,0 8,7 7,3 39,2 41,1 40,2 39,9 19 Janosch 3 69 65 81 77 7,3 8,7 8,4 8,9 46,5 45,6 44,0 43,6 20 Bonanza 4 66 66 - - 5,7 4,7 - - 43,3 41,3 - - 21 Dolores 4 62 62 - - 8,3 6,0 - - 42,0 38,8 - - 22 Frisky 3 65 67 - - 8,3 4,7 - - 39,1 37,2 - - 23 Hybery F 1 3,5 65 65 - - 9,0 9,0 - - 43,0 44,7 - - 24 KWS Kiran 4 64 66 - - 8,7 5,7 - - 43,8 42,3 - - 25 LG Jutta 5,5 64 61 - - 9,0 9,0 - - 39,0 41,2 - - 26 Medalistka 5,5 68 69 - - 6,3 5,0 - - 47,1 46,3 - - 27 RGT Kicker 3 63 63 - - 9,0 7,3 - - 41,7 41,8 - - 28 KWS Spencer 4,5 66 64 - - 7,0 5,0 - - 44,6 45,4 - - 29 KWS Firebird 3,5 70 70 - - 9,0 7,0 - - 40,2 40,0 - - 30 RGT Metronom 4,5 65 69 - - 9,0 7,0 - - 46,3 46,0 - - 31 RGT Bilanz 4,5 63 63 - - 9,0 9,0 - - 43,3 44,6 - - 32 Tytanika 5 64 64 - - 6,7 6,3 - - 39,2 39,0 - - 33 Owacja 4,5 62 63 - - 9,0 9,0 - - 40,5 39,8 - - Liczba doświadczeń 1 3 1 3 1 3 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa * - wg COBORU określana w warunkach prowokacyjnych w Polsce (9 bardzo duża, 5 średnia, 1 - bardzo mała) 29

Tab. 21. Pszenica ozima. Przedplon soja i kukurydza na ziarno, opóźniony termin siewu. Wyniki analiz jakościowych na intensywnym poziomie agrotechniki. Głubczyce. Rok zbioru. Lp. Odmiana Klasa jakości Gęstość ziarna w stanie zsypnym (kg/hl) Zawartość białka (% s.m.) Ilość glutenu (%) Wskaźnik sedymentacji (ml) Liczba opadania (sek.) soja kukurydza na ziarno soja kukurydza na ziarno soja kukurydza na ziarno soja kukurydza na ziarno soja kukurydza na ziarno Wzorzec 72,5 72,2 14,0 13,7 25,3 24,8 54 54 374 373 1 Patras A 71,0 72,0 14,7 13,9 26,8 25,6 55 59 424 444 2 Artist B 73,2 72,7 14,2 13,4 26,2 25,2 60 61 387 434 3 RGT Kilimanjaro A 74,8 74,8 14,7 13,0 26,8 25,2 61 61 406 445 4 Formacja A 72,3 73,0 14,6 14,1 28,2 26,2 57 55 389 420 5 KWS Ozon B 73,1 73,9 14,2 14,2 27,3 25,6 61 64 419 411 6 Arkadia A 74,1 73,0 13,6 13,3 26,0 25,4 48 52 316 317 7 Linus A 71,4 70,2 15,0 14,2 28,1 28,3 56 52 215 190 8 KWS Livius B 69,2 69,8 14,7 14,4 29,9 29,5 63 61 403 399 9 Franz A 73,5 73,2 13,4 13,5 26,1 26,1 55 58 452 391 10 Hondia A 71,2 71,3 13,5 13,7 23,6 24,2 50 46 387 389 11 KWS Dakotana A 74,5 73,0 13,7 13,3 26,7 24,8 54 46 252 286 12 Rotax B 69,0 68,3 13,1 12,9 23,5 24,6 48 49 346 405 13 Belissa B 71,1 69,9 14,1 13,8 28,1 25,9 57 57 456 338 14 Florus A 71,6 69,9 14,3 15,4 25,3 28,1 51 55 382 373 15 Tobak B 72,9 73,0 14,4 13,4 26,9 24,8 53 45 406 389 16 Delawar A 72,1 72,8 13,7 14,0 23,7 26,6 61 59 423 419 17 Leandrus A 71,5 72,0 13,5 13,2 19,4 19,8 43 48 416 396 18 Pokusa B 71,8 71,0 14,6 14,5 27,9 26,9 52 57 238 210 19 Janosch B 72,4 71,3 13,6 13,4 22,3 22,8 39 38 317 282 20 Bonanza B 73,2 72,6 13,6 13,8 24,2 24,8 59 55 360 373 21 Dolores B 72,6 72,4 14,3 14,3 21,3 23,8 50 54 372 337 22 Frisky C 74,2 74,3 13,7 13,1 24,4 23,0 48 48 351 378 23 Hybery F 1 B 72,8 72,5 13,1 13,5 21,1 21,6 39 39 301 378 24 KWS Kiran C 73,6 72,6 13,7 13,4 24,1 24,2 60 56 307 331 25 LG Jutta B 73,1 75,3 14,0 13,2 25,2 23,8 55 60 442 392 26 Medalistka B 73,7 73,9 14,9 14,0 27,0 25,6 60 60 434 408 27 RGT Kicker C 72,5 71,5 12,9 12,4 21,1 20,2 45 43 369 358 28 KWS Spencer A 71,3 69,8 13,8 14,3 24,9 23,2 63 63 421 443 29 KWS Firebird A 72,6 71,7 13,5 13,8 24,8 23,6 60 59 413 462 30 RGT Metronom A 73,3 73,1 14,4 14,3 27,2 26,3 62 61 404 383 31 RGT Bilanz B 74,2 73,9 13,2 13,8 24,4 23,5 63 60 428 411 32 Tytanika B 70,9 71,6 14,0 13,7 26,2 24,8 52 52 418 386 33 Owacja B 73,8 73,9 14,0 14,2 26,4 25,5 49 56 304 323 F 1 odmiana mieszańcowa; A odmiana jakościowa, B odmiana chlebowa, C odmiana pastewna lub inna 30

PRZEDPLON KUKURYDZA NA ZIARNO, OPÓŹNIONY TERMIN SIEWU Kukurydza jest obecnie obok rzepaku głównym przedplonem dla pszenicy ozimej. Uprawiana na ziarno schodzi z pola na przełomie października i listopada. Celem prowadzonych doświadczeń było zbadanie, które z odmian pszenicy są najbardziej tolerancyjne na późny siew. Doświadczenia przeprowadzono w Głubczycach i Pągowie, porowadzone na intensywnym poziomie agrotechniki. Daty siewu pszenicy: Doświadczenia założone: 02.11.2015, 04.11.2016, 07.11.2017 r w Głubczycach, 21.10.2017 w Pągowie. Uzyskane plony ziarna za lat016- podano w tabeli 22. W roku podobnie, jak w poprzednich dwóch latach pszenica po tym przedplonie plonowała wysoko i stabilnie. Wyleganie było mniejsze niż po predplonie rzepak ozimy. Średnia wysokość pszenicy po kukurydzy w analizowanym 3-leciu wyniosła 77 cm, a po rzepaku 79 cm. Rośliny na jesieni uniknęły porażenia przez choroby grzybowe m in. rdzę żółta, która poraża odmiany posiane w optymalnym terminie siewu oraz wirusowe, których wektorem są mszyce. Tab. 22. Pszenica ozima. Przedplon kukurydza na ziarno, opóźniony termin siewu.plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca) na intensywnym poziomie agrotechniki. Głubczyce, Pągów. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmian018 2017 2016 2017-2016- Głubczyce Pągów średnia Głubczyce Wzorzec dt /ha 94,9 50,2 72,5 107,9 112,5 101,4 105,1 1 Patras 95 101 98 101 104 98 100 2 Artist 100 102 101 100 103 100 101 3 RGT Kilimanjaro 104 96 100 105 105 104 105 4 Formacja 96 100 98 - - - - 5 KWS Ozon 98 93 96 98 97 98 98 6 Arkadi00 104 102 109 102 104 103 7 Linus 104 95 99 100 102 102 102 8 KWS Livius 100 96 98 97 103 99 100 9 Franz 107 98 102 101 101 104 103 10 Hondi03 101 102 102 97 103 101 11 KWS Dakotan02 95 98 102 99 102 101 12 Rotax 92 102 97 104 98 98 98 13 Belissa 94 95 95 105 104 100 101 14 Florus 87 101 94 102 103 94 97 15 Tobak 99 96 98 99 103 99 100 16 Delawar 102 102 102 98 104 100 101 17 Leandrus 104 108 106 100 97 102 100 18 Pokusa 95 103 99 102 97 99 98 19 Janosch 110 97 103 99 102 105 104 20 Bonanz03 94 98 90-97 - 21 Dolores 104 95 99 102-103 - 22 Frisky 102 103 102 108-105 - 23 Hybery F 1 102 104 103 103-103 - 24 KWS Kiran 103 100 101 97-100 - 25 LG Jutta 97 107 102 92-94 - 26 Medalistka 94 101 97 105-99 - 27 RGT Kicker 102 98 100 105-103 - 28 KWS Spencer 99 100 100 - - - - 29 KWS Firebird 97 97 97 - - - - 30 RGT Metronom 104 97 101 - - - - 31 RGT Bilanz 105 104 105 - - - - 32 Tytanika 97 112 104 - - - - 33 Owacja 97 103 100 - - - - Liczba doświadczeń 1 1 2 1 1 2 3 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; data siewu: Głubczyce: 02.11.2015 r, 04.11.2016 r, 07.11.2017 r Pągów: 21.10.2017 r 31

Tab. 23. Pszenica ozima. Przedplon kukurydza na ziarno, opóźniony termin siewu. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Głubczyce, Pągów. Lata zbioru, 2016 Lp. Odmiana Zimotrwałość * (skala 9 o ) Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 ziaren (g) 2016-2016- 2016- G P G G P G G P G Wzorzec 65 52 77 6,6 8,3 8,1 42,0 32,0 41,2 1 Patras 4 68 52 77 1,3 8,0 6,1 44,6 33,0 46,1 2 Artist 4 67 48 77 6,7 9,0 8,2 43,4 29,8 44,0 3 RGT Kilimanjaro 4 64 47 72 9,0 9,0 8,8 40,8 31,2 42,2 4 Formacja 4,5 68 52-8,3 9,0-43,6 30,0-5 KWS Ozon 4 65 48 71 1,0 9,0 6,3 43,1 30,2 46,1 6 Arkadia 6 69 52 81 5,7 8,3 7,9 43,5 33,5 43,8 7 Linus 4 65 58 74 8,3 8,3 8,8 42,4 31,4 41,3 8 KWS Livius 3 61 52 77 8,7 9,0 8,6 49,0 32,1 47,0 9 Franz 3 70 53 83 9,0 9,0 9,0 41,8 29,6 42,3 10 Hondia 5,5 64 58 79 9,0 8,3 9,0 44,6 33,6 43,8 11 KWS Dakotana 3 62 52 72 5,3 7,0 7,4 39,7 30,9 40,1 12 Rotax 5 60 53 74 5,3 9,0 7,8 37,5 30,8 38,2 13 Belissa 5 65 52 74 3,7 9,0 7,2 41,1 29,8 43,2 14 Florus 3 61 52 77 9,0 8,0 9,0 34,5 32,5 38,1 15 Tobak 3 68 52 77 5,0 9,0 7,5 40,5 30,3 38,7 16 Delawar 4 67 53 77 8,3 9,0 8,8 37,8 30,2 37,7 17 Leandrus 3 65 50 78 7,7 8,0 8,6 41,5 30,8 39,5 18 Pokusa 3 69 50 77 4,0 8,0 7,3 41,1 34,2 39,9 19 Janosch 3 65 50 77 8,7 7,0 8,9 45,6 32,5 43,6 20 Bonanza 4 66 55-4,7 8,0-41,3 32,6-21 Dolores 4 62 53-6,0 8,0-38,8 31,3-22 Frisky 3 67 48-4,7 8,0-37,2 33,1-23 Hybery F 1 3,5 65 53-9,0 9,0-44,7 33,1-24 KWS Kiran 4 66 57-5,7 7,3-42,3 30,8-25 LG Jutta 5,5 61 50-9,0 8,0-41,2 33,2-26 Medalistka 5,5 69 55-5,0 7,3-46,3 32,7-27 RGT Kicker 3 63 50-7,3 7,3-41,8 31,7-28 KWS Spencer 4,5 64 50-5,0 8,7-45,4 33,7-29 KWS Firebird 3,5 70 53-7,0 9,0-40,0 31,8-30 RGT Metronom 4,5 69 53-7,0 8,0-46,0 35,5-31 RGT Bilanz 4,5 63 48-9,0 7,7-44,6 34,3-32 Tytanika 5 64 53-6,3 7,0-39,0 32,4-33 Owacja 4,5 63 55-9,0 8,7-39,8 34,7 - Liczba doświadczeń 1 3 1 3 1 3 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian, F 1 odmiana mieszańcowa * - wg COBORU określana w warunkach prowokacyjnych w Polsce (9 bardzo duża, 5 średnia, 1 - bardzo mała) 32

Tab. 24. Pszenica ozima. Przedplon kukurydza na ziarno, opóźniony termin siewu. Wyniki analiz jakościowych na intensywnym poziomie agrotechniki. Głubczyce, Pągów. Rok zbioru. Lp. Odmiana Klasa jakości Gęstość ziarna w stanie zsypnym (kg/hl) Zawartość białka (% s.m.) Ilość glutenu (%) Wskaźnik sedymentacji (ml) Liczba opadania (sek.) Głubczyce Pągów Głubczyce Pągów Głubczyce Pągów Głubczyce Pągów Głubczyce Pągów Wzorzec 72,2 67,8 13,7 17,5 24,8 33,9 54 67 373 162 1 Patras A 72,0 68,3 13,9 18,1 25,6 33,7 59 70 444 93 2 Artist B 72,7 69,1 13,4 17,5 25,2 35,6 61 69 434 86 3 RGT Kilimanjaro A 74,8 67,9 13,0 17,5 25,2 29,4 61 70 445 206 4 Formacja A 73,0 67,9 14,1 17,2 26,2 34,4 55 71 420 104 5 KWS Ozon B 73,9 67,4 14,2 17,9 25,6 33,7 64 68 411 64 6 Arkadia A 73,0-13,3 15,5 25,4 28,3 52 66 317 195 7 Linus A 70,2 70,4 14,2 17,4 28,3 31,9 52 67 190 301 8 KWS Livius B 69,8 68,4 14,4 18,3 29,5 33,2 61 69 399 111 9 Franz A 73,2 68,8 13,5 19,0 26,1 37,7 58 68 391 159 10 Hondia A 71,3 67,8 13,7 17,6 24,2 34,3 46 68 389 179 11 KWS Dakotana A 73,0 63,7 13,3 17,1 24,8 33,6 46 63 286 61 12 Rotax B 68,3 67,1 12,9 17,1 24,6 33,9 49 66 405 116 13 Belissa B 69,9 67,4 13,8 16,6 25,9 33,9 57 67 338 105 14 Florus A 69,9 67,5 15,4 17,6 28,1 34,1 55 69 373 77 15 Tobak B 73,0 69,4 13,4 17,8 24,8 34,9 45 68 389 68 16 Delawar A 72,8 68,0 14,0 17,1 26,6 34,2 59 69 419 115 17 Leandrus A 72,0 67,6 13,2 17,9 19,8 32,6 48 69 396 267 18 Pokusa B 71,0 66,7 14,5 17,9 26,9 33,3 57 68 210 78 19 Janosch B 71,3-13,4 17,8 22,8 36,9 38 69 282 200 20 Bonanza B 72,6 68,0 13,8 17,6 24,8 37,2 55 68 373 417 21 Dolores B 72,4 64,9 14,3 18,8 23,8 39,3 54 66 337 69 22 Frisky C 74,3 68,6 13,1 16,6 23,0 34,4 48 67 378 247 23 Hybery F 1 B 72,5-13,5 17,0 21,6 34,6 39 68 378 280 24 KWS Kiran C 72,6 67,2 13,4 18,9 24,2 35,2 56 71 331 340 25 LG Jutta B 75,3 68,7 13,2 16,7 23,8 31,9 60 67 392 164 26 Medalistka B 73,9-14,0 17,5 25,6 32,7 60 69 408 286 27 RGT Kicker C 71,5 67,3 12,4 17,6 20,2 36,9 43 67 358 206 28 KWS Spencer A 69,8 70,6 14,3 17,4 23,2 33,7 63 68 443 151 29 KWS Firebird A 71,7 70,0 13,8 17,3 23,6 30,8 59 66 462 229 30 RGT Metronom A 73,1 67,1 14,3 16,9 26,3 33,5 61 60 383 69 31 RGT Bilanz B 73,9 67,7 13,8 17,3 23,5 32,3 60 64 411 122 32 Tytanika B 71,6 66,6 13,7 17,8 24,8 34,4 52 66 386 90 33 Owacja B 73,9-14,2 17,4 25,5 33,6 56 66 323 97 F 1 odmiana mieszańcowa; A odmiana jakościowa, B odmiana chlebowa, C odmiana pastewna lub inna 33

PRZEDPLON BURAK CUKROWY, OPTYMALNY TERMIN SIEWU Doświadczenie założone w Głubczycach w 2017 po buraku cukrowym, siew doświadczenia, 17.10.2017 r. Doswiadczenie założone zostało w trzech powtórzeniach na intensywnym poziomie agrotechniki. Plonowanie pszenicy ozimej po buraku cukrowym było wyższe od pszenicy oizmej po pszedplonach : pszenica ozima w optymalnym terminie siewu oraz kukurydzy na ziarno i soi w opóźnionym terminie siewu. Najlepszym przedplonem pod względem plonowania był rzepak ozimy. Dla MTZ był to lepszy przedplon niż pszenicy ozimej po rzepaku ozimym i pszenicy ozimej w optymalnym terminie siewu. Tab. 25. Pszenica ozima. Przedplon burak cukrowy, rzepak ozimy i pszenica ozima, optymalny termin siewu. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca) na intensywnym poziomie agrotechniki. Głubczyce. Rok zbioru. Lp. Odmian018 burak cukrowy rzepak pszenica Wzorzec dt /h04,1 117,8 86,0 1 Patras 99 101 101 2 Artist 102 103 101 3 RGT Kilimanjaro 99 106 104 4 Formacja 99 103 96 5 KWS Ozon 101 99 102 6 Arkadia 99 105 95 7 Linus 103 99 107 8 KWS Livius 104 103 101 9 Franz 102 97 107 10 Hondi00 102 96 11 KWS Dakotan01 100 107 12 Rotax 97 92 101 13 Belissa 97 100 94 14 Florus 88 91 81 15 Tobak 106 104 98 16 Delawar 101 102 111 17 Leandrus 104 98 101 18 Pokusa 93 96 95 19 Janosch 104 102 104 20 Bonanz03 102 104 21 Dolores 100 100 101 22 Frisky 100 101 97 23 Hybery F 1 101 106 107 24 KWS Kiran 106 98 102 25 LG Jutta 98 94 100 26 Medalistka 93 103 98 27 RGT Kicker 104 100 96 28 KWS Spencer 102 100 99 29 KWS Firebird 99 100 96 30 RGT Metronom 100 100 70 31 RGT Bilanz 109 105 106 32 Tytanika 97 96 103 33 Owacja 92 95 119 Liczba doświadczeń 1 1 1 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa 34

Tab. 26. Pszenica ozima. Przedplon burak cukrowy, rzepak ozimy i pszenica ozima, optymalny termin siewu. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Głubczyce. Rok zbioru. Lp. Odmiana Zimotrwałość * (skala 9 o ) burak cukrowy Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 ziaren (g) rzepak pszenica burak cukrowy rzepak pszenica burak cukrowy rzepak pszenica Wzorzec 76 79 67 4,3 1,9 5,0 41,1 39,2 40,1 1 Patras 4 77 80 61 1,0 1,0 1,7 44,5 43,0 43,4 2 Artist 4 76 78 69 7,0 3,0 6,3 43,2 42,1 41,8 3 RGT Kilimanjaro 4 72 78 62 7,0 1,0 6,0 40,0 39,4 40,2 4 Formacja 4,5 79 79 68 6,3 9,0 7,3 39,2 40,7 39,2 5 KWS Ozon 4 73 74 69 1,0 1,0 1,0 44,8 41,8 42,1 6 Arkadia 6 80 90 68 1,7 1,0 5,0 44,8 43,5 39,4 7 Linus 4 74 76 66 3,7 1,0 4,7 39,8 37,0 39,4 8 KWS Livius 3 78 84 67 4,0 1,5 6,0 48,4 46,6 46,0 9 Franz 3 78 79 68 3,7 1,0 6,0 39,9 37,1 40,1 10 Hondia 5,5 82 82 68 7,3 5,0 6,3 44,1 41,4 42,9 11 KWS Dakotana 3 74 78 67 1,0 1,0 3,3 38,2 36,2 39,1 12 Rotax 5 75 74 64 5,7 2,0 6,0 39,3 35,1 36,1 13 Belissa 5 73 79 62 3,7 1,0 5,0 40,5 43,3 39,5 14 Florus 3 74 76 65 8,0 8,0 7,0 34,8 33,3 32,9 15 Tobak 3 81 85 65 2,0 1,0 2,0 41,7 38,7 39,0 16 Delawar 4 74 78 69 6,3 1,0 7,3 36,7 36,0 36,1 17 Leandrus 3 75 77 66 5,0 1,0 4,7 39,1 37,8 38,3 18 Pokusa 3 73 78 64 3,7 1,5 6,7 41,9 40,2 39,9 19 Janosch 3 79 80 67 1,0 1,5 6,3 43,1 40,0 44,5 20 Bonanza 4 77 78 68 1,0 1,0 3,7 42,0 38,5 39,4 21 Dolores 4 75 76 65 2,7 1,0 1,7 42,2 38,8 40,1 22 Frisky 3 76 78 68 2,7 1,5 5,7 36,8 35,2 37,4 23 Hybery F 1 3,5 79 88 67 8,7 1,0 7,7 41,9 40,8 40,8 24 KWS Kiran 4 76 77 68 2,0 1,0 3,0 43,0 35,0 41,4 25 LG Jutta 5,5 71 72 67 7,0 1,0 7,0 34,5 34,2 39,4 26 Medalistka 5,5 77 84 70 2,7 1,0 4,0 45,7 45,7 46,0 27 RGT Kicker 3 75 72 64 8,3 1,0 6,0 37,0 37,0 37,0 28 KWS Spencer 4,5 80 80 68 1,3 1,0 4,0 46,8 44,2 41,9 29 KWS Firebird 3,5 80 82 70 6,0 1,0 3,3 38,5 37,3 38,2 30 RGT Metronom 4,5 81 81 71 3,3 1,0 3,0 46,0 41,6 44,1 31 RGT Bilanz 4,5 77 80 66 6,3 1,0 7,0 43,1 40,8 43,4 32 Tytanika 5 77 76 69 1,3 1,0 4,3 35,6 36,0 34,5 33 Owacja 4,5 75 76 66 8,0 6,0 6,7 38,2 36,2 39,4 Liczba doświadczeń 1 1 1 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian, F 1 odmiana mieszańcowa * - wg COBORU określana w warunkach prowokacyjnych w Polsce (9 bardzo duża, 5 średnia, 1 - bardzo mała) 35

Tab. 27. Pszenica ozima. Przedplon burak cukrowy, rzepak ozimy i pszenica ozima, optymalny termin siewu. Wyniki analiz jakościowych na intensywnym poziomie agrotechniki. Głubczyce. Rok zbioru. Lp. Odmiana Klasa jakości Gęstość ziarna w stanie zsypnym (kg/hl) burak cukrowy pszenica rzepak burak cukrowy Zawartość białka (% s.m.) Ilość glutenu (%) pszenica rzepak burak cukrowy pszenica rzepak burak cukrowy Wskaźnik sedymentacji (ml) pszenica rzepak burak cukrowy Liczba opadania (sek.) pszenica rzepak Wzorzec 72,6 71,6 71,9 14,0 14,0 14,4 25,2 25,8 25,8 53 56 56 342 354 336 1 Patras A 71,8 71,0 71,9 14,4 14,2 14,6 25,0 25,4 26,4 58 54 63 482 436 432 2 Artist B 72,3 71,3 72,1 13,8 14,2 14,2 26,2 25,9 26,9 59 63 63 429 337 388 3 RGT Kilimanjaro A 74,7 74,0 74,9 14,9 14,0 15,0 25,6 26,0 26,2 63 60 64 471 444 423 4 Formacja A 72,4 70,8 73,3 14,6 14,3 14,7 27,5 27,8 25,7 58 53 60 402 394 354 5 KWS Ozon B 73,5 73,3 74,6 13,9 14,0 14,4 24,8 27,0 25,8 61 61 65 341 419 386 6 Arkadia A 75,6 74,3 75,4 13,3 13,9 13,9 24,2 27,6 26,3 40 55 50 339 346 315 7 Linus A 69,3 68,8 69,0 15,4 14,1 15,9 27,4 29,3 31,5 53 53 63 141 238 97 8 KWS Livius B 70,2 69,7 70,4 14,7 15,1 15,2 28,9 28,9 28,8 61 61 65 273 363 394 9 Franz A 73,6 73,2 73,3 13,5 12,8 14,8 24,6 26,5 25,9 55 58 60 288 307 411 10 Hondia A 72,1 70,4 71,4 14,0 14,4 14,4 25,1 25,2 26,0 52 57 52 403 315 370 11 KWS Dakotana A 74,3 74,1 73,6 14,0 13,6 13,8 26,1 28,0 26,3 48 59 68 260 249 257 12 Rotax B 70,0 68,1 66,1 14,1 13,7 14,5 24,2 25,2 26,5 53 55 52 263 289 334 13 Belissa B 71,9 70,5 73,1 13,8 14,2 14,2 28,4 28,5 28,6 50 58 55 388 392 309 14 Florus A 73,6 69,8 71,5 15,1 14,9 15,1 27,6 27,8 29,0 48 60 54 385 366 308 15 Tobak B 73,1 70,8 73,1 14,0 13,8 14,1 26,4 26,4 26,4 44 52 54 372 387 344 16 Delawar A 72,4 71,3 69,3 14,3 13,7 13,8 25,5 26,1 23,7 59 61 58 391 401 341 17 Leandrus A 71,7 71,2 70,8 14,2 13,1 14,2 20,9 18,2 20,6 48 48 53 398 374 409 18 Pokusa B 70,8 70,9 69,7 14,3 14,6 14,6 28,5 27,6 27,4 46 59 54 449 145 220 19 Janosch B 72,9 71,5 71,9 13,6 13,3 13,4 22,4 23,7 24,6 37 40 38 123 238 274 20 Bonanza B 71,1 71,3 72,2 13,6 13,8 14,4 24,7 25,2 25,3 55 53 57 232 344 318 21 Dolores B 72,9 70,0 71,6 13,9 14,9 14,6 20,5 21,3 23,8 52 53 58 294 423 347 22 Frisky C 74,3 73,6 73,4 13,3 13,4 13,9 23,9 25,5 25,2 43 57 50 343 360 312 23 Hybery F 1 B 71,7 71,8 72,1 13,6 13,9 13,6 21,8 25,4 20,4 39 62 40 264 313 255 24 KWS Kiran C 72,8 71,5 71,1 13,3 14,0 14,4 23,6 23,4 25,5 56 43 56 216 262 263 25 LG Jutta B 74,1 73,7 72,3 13,7 14,0 14,3 24,5 25,6 27,1 59 55 64 244 378 389 26 Medalistka B 74,6 74,2 74,6 14,5 14,8 13,5 26,7 26,1 25,3 58 62 55 352 427 428 27 RGT Kicker C 72,2 70,9 70,5 12,7 12,9 13,4 22,2 22,9 21,6 43 48 45 427 372 373 28 KWS Spencer A 71,7 70,1 71,6 13,8 14,2 14,4 25,6 25,6 25,9 61 63 60 409 447 372 29 KWS Firebird A 72,3 71,9 70,5 14,1 13,9 14,8 24,6 23,9 26,1 64 65 61 391 425 369 30 RGT Metronom A 73,5 72,3 72,2 13,7 14,5 15,1 27,0 27,9 27,1 61 66 55 457 493 397 31 RGT Bilanz B 74,7 73,9 74,1 13,5 13,9 14,6 23,3 24,6 24,4 58 63 58 401 418 425 32 Tytanika B 70,1 71,2 69,9 15,2 13,5 14,3 27,6 24,9 26,1 56 49 44 422 317 292 33 Owacja B 74,1 72,9 73,1 13,7 14,2 14,4 25,5 26,8 25,5 50 51 43 233 273 196 F 1 odmiana mieszańcowa; A odmiana jakościowa, B odmiana chlebowa, C odmiana pastewna lub inna 36

Tab. 28. Pszenica ozima. Plon ziarna przy 14 % wilgotności (% wzorca) w różnych wariantach agrotechnicznych na intensywnym poziomie agrotechniki. Głubczyce. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Optymalny termin siewu przedplon rzepak ozimy Optymalny termin siewu przedplon burak cukrowy Optymalny termin siewu przedplon pszenica ozima Opóźniony termin siewu przedplon soja Opóźniony termin siewu przedplon kukurydza na ziarno 2017-2016- 2017-2016- 2017-2016- 2017-2016- 2017-2016- Wzorzec dt/h17,8 120,2 117,6 104,1 86,0 92,2 88,2 93,6 108,2 110,0 94,9 101,4 105,1 99,3 101,6 105,0 1 Patras LOZ 101 103 102 99 101 107 105 94 99 99 95 98 100 98 101 101 2 Artist LOZ 103 101 101 102 101 102 101 98 100 101 100 100 101 101 101 101 3 RGT Kilimanjaro LOZ 106 105 104 99 104 101 102 109 106 105 104 104 105 104 104 103 4 Formacj03 - - 99 96 - - 99 - - 96 - - 98 - - 5 KWS Ozon 99 102 101 101 102 101 100 101 101 100 98 98 98 100 101 100 6 Arkadia LOZ 105 106 105 99 95 103 101 100 104 103 100 104 103 100 102 102 7 Linus LOZ 99 102 102 103 107 107 106 104 103 103 104 102 102 103 104 103 8 KWS Livius 103 102 101 104 101 102 102 103 101 100 100 99 100 102 101 102 9 Franz LOZ 97 99 100 102 107 100 100 104 102 103 107 104 103 103 102 101 10 Hondia LOZ 102 100 98 100 96 103 101 102 100 98 103 103 101 101 100 99 11 KWS Dakotana LOZ 100 93 95 101 107 103 103 102 102 102 102 102 101 102 101 100 12 Rotax 92 98 100 97 101 105 106 95 99 101 92 98 98 95 100 100 13 Belissa LOZ 100 104 102 97 94 100 99 92 98 99 94 100 101 95 99 100 14 Florus 91 93 96 88 81 86 89 90 94 96 87 94 97 87 90 93 15 Tobak 104 104 104 106 98 99 102 100 101 103 99 99 100 101 100 103 16 Delawar 102 103 101 101 111 101 102 107 104 102 102 100 101 105 104 101 17 Leandrus 98 100 100 104 101 100 98 100 100 100 104 102 100 102 101 101 18 Pokusa LOZ 96 98 99 93 95 97 97 93 96 96 95 99 98 95 97 97 19 Janosch 102 102 100 104 104 103 101 109 103 101 110 105 104 106 103 102 20 Bonanza LOZ 102 94-103 104 103-100 98-103 97-103 99-21 Dolores 100 99-100 101 95-102 101-104 103-101 100-22 Frisky LOZ 101 104-100 97 102-97 102-102 105-99 102-23 Hybery F 1 106 103-101 107 104-105 103-102 103-104 104-24 KWS Kiran 98 99-106 102 99-103 100-103 100-102 100-25 LG Jutta LOZ 94 95-98 100 98-102 98-97 94-98 97-26 Medalistk03 102-93 98 101-89 96-94 99-95 99-27 RGT Kicker 100 100-104 96 100-100 102-102 103-101 100-28 KWS Spencer 100 - - 102 99 - - 102 - - 99 - - 100 - - 29 KWS Firebird 100 - - 99 96 - - 101 - - 97 - - 99 - - 30 RGT Metronom 100 - - 100 70 - - 102 - - 104 - - 95 - - 31 RGT Bilanz 105 - - 109 106 - - 105 - - 105 - - 106 - - 32 Tytanika 96 - - 97 103 - - 98 - - 97 - - 98 - - 33 Owacja 95 - - 92 119 - - 92 - - 97 - - 99 - - Średnia Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; LOZ Lista Odmian Zalecanych 37

Tab. 29. Pszenica ozima. Plon ziarna przy 14 % wilgotności (% wzorca) w różnych wariantach agrotechnicznych na intensywnym poziomie agrotechniki. Łosiów. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Optymalny termin siewu przedplon rzepak ozimy Optymalny termin siewu przedplon pszenica ozima 2017-2016- 2017-2016- Wzorzec 81,7 85,2 83,8 78,9 82,6 82,1 1 Patras LOZ 106 106 106 97 102 104 2 Artist LOZ 114 111 110 - - - 3 RGT Kilimanjaro LOZ 98 100 97 - - - 4 Formacj00 - - 97 - - 5 KWS Ozon 96 97 96 106 99 102 6 Arkadia LOZ 102 101 104 102 102 100 7 Linus LOZ 101 101 104 - - - 8 KWS Livius 101 102 102 - - - 9 Franz LOZ 102 100 99 - - - 10 Hondia LOZ 95 96 100 - - - 11 KWS Dakotana LOZ 105 103 104 106 104 105 12 Rotax 105 97 99 - - - 13 Belissa LOZ 96 101 104 - - - 14 Florus 96 100 97 93 95 96 15 Tobak 99 100 99 - - - 16 Delawar 91 93 94 87 92 95 17 Leandrus 95 93 97 94 94 95 18 Pokusa LOZ 99 106 105 - - - 19 Janosch 100 103 101 - - - 20 Bonanza LOZ 97 95 - - - - 21 Dolores 93 98 - - - - 22 Frisky LOZ 105 111-101 108-23 Hybery F 1 104 101 - - - - 24 KWS Kiran 101 98-117 107-25 LG Jutta LOZ 112 103-98 99-26 Medalistk05 105-109 108-27 RGT Kicker 95 99 - - - - 28 KWS Spencer 95 - - - - - 29 KWS Firebird 90 - - 97 - - 30 RGT Metronom 104 - - 97 - - 31 RGT Bilanz 105 - - - - - 32 Tytanika 95 - - - - - 33 Owacja 97 - - - - - Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; LOZ Lista Odmian Zalecanych 38

Tab. 30. Pszenica ozima. Przedplon rzepak ozimy, optymalny termin siewu.plon ziarna przy 14 % wilgotności (% wzorca) na intensywnym poziomie agrotechniki. Pągów. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Optymalny termin siewu przedplon rzepak ozimy Opóźniony termin siewu przedplon kukurydza na ziarno średnia 2017-2016- Wzorzec dt/ha 90,9 107,4 101,1 50,2 70,5 1 Patras LOZ 100 100 100 101 100 2 Artist LOZ 111 105 104 102 107 3 RGT Kilimanjaro LOZ 103 108 107 96 100 4 Formacj06 106-100 103 5 KWS Ozon 95 95 91 93 94 6 Arkadia LOZ 114 110 108 104 109 7 Linus LOZ 103 103 105 95 99 8 KWS Livius 105 103 103 96 101 9 Franz LOZ 111 108 108 98 104 10 Hondia LOZ 99 103 99 101 100 11 KWS Dakotana LOZ 104 103 104 95 100 12 Rotax 103 103 103 102 102 13 Belissa LOZ 100 104 105 95 98 14 Florus 99 97 97 101 100 15 Tobak 97 101 102 96 97 16 Delawar 93 101 100 102 98 17 Leandrus 95 94 97 108 102 18 Pokusa LOZ 97 99 96 103 100 19 Janosch 95 95 98 97 96 20 Bonanza LOZ 104 98-94 99 21 Dolores 101 101-95 98 22 Frisky LOZ 98 99-103 100 23 Hybery F 1 95 100-104 100 24 KWS Kiran 95 90-100 97 25 LG Jutta LOZ 105 100-107 106 26 Medalistka 95 100-101 98 27 RGT Kicker 98 100-98 98 28 KWS Spencer 91 - - 100 96 29 KWS Firebird 99 - - 97 98 30 RGT Metronom 104 - - 97 101 31 RGT Bilanz 106 - - 104 105 32 Tytanika 77 - - 112 94 33 Owacja 99 - - 103 101 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; LOZ Lista Odmian Zalecanych 39

PSZENICA OZIMA LISTA ODMIAN ZALECANYCH Lp. ODMIANA KR/CCA ROK WPISANIA NA LOZ WARTOŚĆ TECHNOLOGICZNA ZIMOTRWAŁOŚĆ skala 9 o PLON ZIARNA % WZORCA 2015 2017 1 Arkadia KR 2012 A 6 93 105 2 Artist KR 2016 B 4 104 107 3 Belissa KR 2017 B 5 103 102 4 Bonanza KR 2019 B 4 102* 99* 5 Franz KR 2016 A 3 104 100 6 Frisky KR 2017 C 3 103* 102* 7 Hondia KR 2017 A 5,5 104 100 8 KWS Dakotana KR 2016 A 3 102 98 9 LG Jutta KR 2019 B 5,5 98* 100* 10 Linus KR 2012 A 4 102 104 11 Patras KR 2014 A 4 100 102 12 Pokusa KR 2019 B 3 101 100 13 RGT Kilimanjaro KR 2017 A 4 100 104 KR Krajowy Rejestr Odmian A odmiana jakościowa B odmiana chlebowa 3 6 zimotrwałość w skali 9o wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian 81,3 dt/ha przeciętny poziom agrotechniki 96,8 dt/ha intensywny poziom agrotechniki *- dla odmiany Bonanza, Frisky i LG Jutta wzorzec z roku 2017 - (a1 82,0, a2 99,9 dt/da) 40

2. JĘCZMIEŃ OZIMY Doświadczenia z jęczmieniem ozimym prowadzono w Głubczycach, z poszerzonym doborem - 18 odmian oraz w Bąkowie, Łosiowie i Pągowie z doborem wojewódzkim - 13 odmian. Badania przeprowadzono na dwóch poziomach agrotechniki: poziom przeciętny, poziom intensywny. Tabele poniżej zawierają przegląd warunków agrotechnicznych, pochodzenie odmian oraz wyniki plonowania. Łącznie w latach 2016- wykonano 12 doświadczeń. W roku 2017/ przebadano 13 odmian, w tym 2: Jacubus i Zita wpisane w 2017 do KRO. Tylko 1 odmiana była polskiej hodowli (Zenek), a pozostałej pochodziły z Niemiec, gdzie jęczmień ozimy jest popularny w uprawie. Przedplonem w Bąkowie i Łosiowie był rzepak ozimy, w Głubczycach burak cukrowy. Z ważniejszych chorób w roku w większym nasileniu na poziomie wystąpiła brunatna plamistość liści, rdza jęczmienia i plamistość siatkowa. Na poziomie jęczmień był o wiele zdrowszy. Różnice w plonach ziarna między punktami doświadczalnymi są pochodną jakości gleb. Najwyższe plony - ponad 100 dt/ha uzyskano w Głubczycach. Duże zwyżki plonu ziarna na uzyskano w Łosiowie i Pągowie. W roku najwyżej we wszystkich miejscowościach plonowała odmiana KWS Kosmos, Zenek i SU Vireni. W 3-leciu plonami wyróżniły się odmiany wpisane na LOZ. Tab. 31. Jęczmień ozimy. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru Miejscowość Głubczyce Bąków Łosiów Pągów Powiat Głubczyce Kluczbork Brzeg Namysłów Kompleks rolniczej przydatności 1 3 2 2 gleby Klasa bonitacyjna gleby II IVa IIIa IIIa ph gleby w KCl 6,4 6,4 6,8 6,7 Przedplon Burak cukrowy Rzepak ozimy Data siewu (dzień, m-c, rok) 02.10 30.09 27.09 01.10 Obsada roślin (szt./m 2 ) 300 Data zbioru (dzień, m-c, rok) 05.07 07.07 09.07 03.07 Nawożenie mineralne N na poziomie (kg/ha) 63 70 70 120 (kg/ha) 111 110 110 160 P2O5 (kg/ha) 47 62 0 46 K2O (kg/ha) 41 62 40 60 Nawożenie dolistne na poziomie (kg,g,l/ha) MgSO 4-5 + ADOB Mn 3 +ADOB Cu -1 + ADOB Zn 0,5 + Basfoliar 6-12-6-5 MgSO 4-5 Zaprawa (nazwa) nasienna Herbicydy (l,g/ha) Boxer Evo EC 1,5 + Marathon 375 SC 2 +Glean 75 WG 5,5 Insektycydy (l,g/ha) Superkill 500 EC 0,5 Bi 58 Top 400 EC -0,2 +Decis Mega 50 EW 0,2 Fastac Active 050 0,075 +Proteus 110 OD 0,1 + Decis Mega 50 EW 0,1 MgSO 4-5 - 10+ ADOB Mn 3 +ADOB Cu -1 + Basfoliar 36 E -5 MgSO 4-5 Środki ochrony roślin Kinto Duo 080 FS MgSO 4-5 + ADOB Mn 3 +ADOBCu -1+ADOBZn-0,5 Basfoliar 36 Extra -5 Komplet 560 SC 0,5 Marathon 375 SC 2 + Boxer 800 EC 1,5 Granstar Ultra SX50 SG 40g + Starane 250 EC 0,6 + Trend 0,1% Decis Mega 50 EW 0,15 + Fury 100 EW 0,1 Decis Mega 50 EW 0,125 Decis Mega 50 EW 0,125 Fury 100 EW 0,1 ADOB Mg 10+ADOB Cu 1 + ADOB Mn 3 + Basfoliar 36 Extra 5 ADOB Mg 10 +Basfoliar 36 Extra 5 Komplet 560 SC 0,5 +Glean 75 WG - 5 Fastac 100 EC 0,1 Bi 58 Nowy 0,5 Tylko na poziomie Fungicydy jesienią (l/ha) - Fungicydy pierwszy (l/ha) Adexar Plus 2 Sequris 215 SC - 1 zabieg Fungicydy drugi zabieg (l/ha) Reveller 280 SC 1 Regulatory wzrostu pierwszy zabieg (l/ha) Moddus Start 250 EC 0,25 Cerone 480 SL 0,3 Moddus 250 EC 0,2 + Stabilan 750 SL 1,5 Regulatory wzrostu (l/ha) - Moddus 250 EC 0,2 Moddus 250 EC 0,2 + Cerone 480 SL 0,3 Medax Top 350 SC 0,7-41

Tab. 32. Jęczmień ozimy. Pochodzenie odmian. Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ * Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 Titus 2012 2013 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 2 KWS Kosmos 2015 2016 DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 3 Jakubus 2017 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 4 KWS Meridian 2011 DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 5 Zenek 2013 2017 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 6 SU Melani013 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 7 SU Vireni 2rz 2014 2016 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 8 Quadrig015 DK DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 9 Areni016 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 10 Nele 2016 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 11 KWS Astaire 2016 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 12 KWS Higgins 2016 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 13 Zitrz 2017 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec * LOZ Lista Odmian Zalecanych (odmiana Holmes w latach 2015-, SU Melani017- na LOZ) 2rz odmiana dwurzędowa Tab. 33. Jęczmień ozimy. Zbiorcze wyniki doświadczeń. Rok zbioru. Lp. Cecha Głubczyce Bąków Łosiów Pągów 1 Stan roślin przed zimą (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 8,4 8,6 9,0 9,0 2 Stan roślin po zimie (skala 9 o ) 8,6 8,7 8,4 7,9 8,2 8,6 9,0 9,0 3 Rośliny martwe (%) 0 0 1,2 3,5 - - 0 0 4 Pleśń śniegowa (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 8,1 8,8 - - 5 Termin kłoszenia (dzień, m-c) 09.05 10.05 10.05 12.05 16.05 16.05 20.05 20.05 6 Wysokość roślin (cm) 96 84 69 54 115 107 108 99 7 Wyleganie roślin w dojrzałości mlecznej (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 - - 5,1 8,7 8 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) 8,8 8,8 9,0 9,0 1,0 4,3 4,9 6,8 9 Porażenie przez choroby (skala 9 o ) Mączniak właściwy 9,0 9,0 5,9 9,0 7,5 7,5 9,0 9,0 Rdza jęczmienia 7,6 9,0 7,6 9,0 - - 7,4 8,7 Plamistość siatkowa 8,2 9,0 8,9 9,0 8,7 8,5 7,2 8,3 Rynchosporioza 8,7 9,0 8,7 9,0 7,9 8,0 8,2 9,0 Brunatna plamistość liści 8,1 9,0 5,5 9,0 7,6 8,3 - - 10 Mas000 ziaren (g) 57,0 54,9 53,3 52,7 44,3 45,4 34,1 36,3 11 Zawartość białka (%) 12,3 13,2 10,8 14,1 14,4 13,9 16,2 15,1 12 Wilgotność ziarna podczas zbioru (%) 9,2 8,9 13,1 14,3 8,6 8,7 9,6 10,0 13 Plon ziarna (dt z ha) 91,1 100,1 69,8 78,5 78,2 91,1 71,5 86,7 Tab. 34. Jęczmień ozimy. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Województwo opolskie. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Poziom Poziom a2 2017* 2016 2017-** 2016-** 2017 2016 2017-2016- Wzorzec dt/ha 77,6 86,9 86,3 82,3 83,6 89,1 112,6 96,3 100,9 99,3 1 Titus LOZ 97 98 98 97 98 101 101 95 101 99 2 KWS Kosmos LOZ 103 115 109 109 109 101 105 112 103 106 3 Jakubus 104 - - - - 104 - - - - 4 KWS Meridian 102 99 96 101 99 100 100 105 100 102 5 Zenek LOZ 106 101 101 103 103 103 105 98 104 102 6 SU Melania 93 99 107 96 100 94 104 103 99 100 7 SU Vireni 2rz LOZ 105 93 105 99 101 100 94 105 97 100 8 Quadrig00 99 98 99 99 98 108 105 103 104 9 Arenia 93 106-99 - 99 101-100 - 10 Nele 104 97-100 - 102 98-100 - 11 KWS Astaire 98 - - - - 99 - - - - 12 KWS Higgins 97 - - - - 99 - - - - 13 Zitrz 99 - - - - 100 - - - - Liczba doświadczeń 4 3 4 7 11 4 4 4 8 12 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian - przeciętny, - intensywny poziom agrotechniki * - dane z trzech lokalizacji (bez Pągowa) 2rz odmiana dwurzędowa 42

Tab. 35. Jęczmień ozimy. Plon ziarna w miejscowościach przy 14% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Poziom Poziom Głubczyce Bąków Łosiów Pągów Głubczyce Bąków Łosiów Pągów 2016-2016- 2016-2016 i * 2016-2016- 2016-2016- Wzorzec dt/ha 91,1 94,5 69,8 65,1 78,2 91,8 71,5 85,0 100,1 113,7 78,5 75,3 91,1 101,7 86,7 104,0 1 Titus 100 99 101 103 99 97 88 92 102 98 109 108 96 91 96 97 2 KWS Kosmos 100 107 110 113 107 109 93 102 97 105 107 113 106 106 93 101 3 Jakubus 105-114 - 94-105 - 105-109 - 100-104 - 4 KWS Meridian 95 96 100 102 105 97 108 98 96 99 102 105 106 103 95 102 5 Zenek 105 104 115 104 102 102 101 101 99 100 112 104 95 98 104 104 6 SU Melani00 103 82 97 88 98 104 101 98 103 83 91 99 104 96 104 7 SU Vireni 101 100 97 94 112 104 111 107 97 95 92 96 111 105 99 105 8 Quadrig08 100 99 103 98 97 94 97 108 105 93 107 90 101 102 102 9 Arenia 89-101 - 84-97 - 99-100 - 101-95 - 10 Nele 98-99 - 112-105 - 97-101 - 103-107 - 11 KWS Astaire 100-101 - 97-94 - 99-100 - 95-101 - 12 KWS Higgins 99-100 - 96-93 - 101-98 - 95-103 - 13 Zit01-80 - 107-108 - 101-92 - 103-104 - Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian; przeciętny, intensywny poziom agrotechniki * - średnia z trzech lokalizacji (bez Pągowa) ** - dane w 2015r z trzech lokalizacji (bez Pągowa) Tab. 36. Jęczmień ozimy. Głubczyce - poszerzony dobór odmian. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Poziom Poziom 2017 2016 2017-2016- 2017 2016 2017-2016- Wzorzec dt/ha 89,9 96,5 92,5 93,2 93,0 99,2 130,6 106,9 114,9 112,2 1 Titus 101 103 96 102 100 103 103 93 103 100 2 KWS Kosmos 101 113 113 107 109 98 110 111 104 106 3 Jakubus 106 - - - - 106 - - - - 4 Souleyka 98 91 108 95 99 100 104 110 102 105 5 Antonell00 103 109 101 104 102 103 105 102 103 6 KWS Meridian 96 100 96 98 97 97 104 101 101 101 7 Zenek 106 103 106 105 105 100 102 103 101 102 8 SU Melani02 106 106 104 105 98 105 109 102 104 9 SU Vireni 2rz 103 100 103 101 102 98 88 105 93 97 10 SU Elma 89 109 101 99 100 88 106 108 97 101 11 Quadrig09 96 100 103 102 109 103 106 106 106 12 Broszrz 94 87 95 90 92 90 81 85 86 85 13 Arenia 90 114-102 - 100 108-104 - 14 Nele 99 89-94 - 98 100-99 - 15 Kaylin 102 99-100 - 109 100-105 - 16 KWS Astaire 101 - - - - 100 - - - - 17 KWS Higgins 100 - - - - 102 - - - - 18 Zitrz 102 - - - - 102 - - - - Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; przeciętny, intensywny poziom agrotechniki 2rz odmiana dwurzędowa 43

Tab. 37. Jęczmień ozimy. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Województwo opolskie. Lata zbioru, 2016. Lp. Odmiana Zimotrwałość Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 ziaren (g) Zawartość białka (%) (skala 9 o ) * 2016 2016 2016 Wzorzec 97 86 103 94 5,9 7,2 7,1 8,1 47,2 47,3 47,7 49,3 13,4 14,1 1 Titus 5 107 92 114 104 5,9 7,3 7,0 8,1 47,9 46,7 48,8 50,7 13,3 14,0 2 KWS Kosmos 5 93 84 101 93 5,9 7,1 7,4 8,2 46,3 46,6 47,3 49,1 13,5 14,3 3 Jakubus 5 95 88 - - 5,9 7,3 - - 46,0 45,7 - - 13,1 13,9 4 KWS Meridian 5 98 85 105 97 6,1 6,8 7,0 8,0 45,3 45,3 46,1 48,4 13,2 14,1 5 Zenek 5,5 101 89 104 93 6,1 7,1 6,9 8,1 43,3 42,6 44,2 44,8 12,9 14,3 6 SU Melania 4,5 97 86 105 94 5,8 7,3 7,2 8,2 45,8 46,7 47,2 48,7 13,7 13,7 7 SU Vireni 5 93 82 98 88 6,1 7,5 7,6 8,4 52,0 53,6 54,2 56,1 13,5 14,8 8 Quadriga 5 103 91 109 101 5,9 6,9 7,0 8,1 46,7 46,9 47,0 48,7 13,6 14,1 9 Arenia 5 90 81 - - 5,6 7,5 - - 44,4 44,7 - - 13,0 14,1 10 Nele 4,5 98 83 - - 5,9 7,3 - - 48,7 49,8 - - 13,2 13,8 11 KWS Astaire 4,5 95 85 - - 5,9 7,5 - - 47,6 48,1 - - 13,7 13,9 12 KWS Higgins 4,5 97 90 - - 6,0 7,3 - - 47,5 47,3 - - 13,6 13,6 13 Zita 5 92 84 - - 6,0 7,0 - - 52,1 51,2 - - 14,1 14,6 Liczba doświadczeń 4 4 10 10 4 4 10 10 4 4 10 10 3 3 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian *wg COBORU, określana w warunkach prowokacyjnych w Polsce ( 9 bardzo duża, 5 średnia, 1 bardzo mała ) Tab. 33. Jęczmień ozimy. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki. Województwo opolskie. Rok zbioru Lp. Odmiana Pleśń śniegowa Mączniak właściwy Rdza jęczmienia Plamistość siatkowa Rynchosporioza Brunatna plamistość liści Miejscowość G B Ł P G B Ł P G B Ł P G B Ł P G B Ł P G B Ł P Wzorzec (skala 9 o ) 9,0 9,0 8,1 9,0 9,0 5,9 7,5 9,0 7,3 7,6-7,4 8,0 8,9 8,7 7,2 8,7 8,7 7,9 8,2 7,9 5,5 7,6-1 Titus 9,0 9,0 8,5 9,0 9,0 6,5 7,3 9,0 9,0 9,0-8,5 7,5 9,0 8,8 7,0 7,5 9,0 9,0 8,5 8,5 6,0 7,0-2 KWS Kosmos 9,0 9,0 8,5 9,0 9,0 5,5 7,5 9,0 7,0 6,5-6,5 8,0 9,0 8,5 7,5 9,0 9,0 9,0 8,5 8,0 5,5 7,8-3 Jakubus 9,0 9,0 7,5 9,0 9,0 4,5 7,5 9,0 6,0 6,0-5,5 7,5 9,0 8,0 7,5 9,0 9,0 7,8 7,5 7,0 5,0 7,3-4 KWS Meridian 9,0 9,0 7,8 9,0 9,0 4,5 7,3 9,0 8,5 7,0-8,0 7,5 9,0 8,8 7,0 8,5 9,0 7,3 8,0 8,0 5,0 7,0-5 Zenek 9,0 9,0 7,3 9,0 9,0 7,5 7,5 9,0 8,5 9,0-8,5 6,5 9,0 8,0 5,0 9,0 9,0 7,0 8,0 6,5 5,5 7,5-6 SU Melania 9,0 9,0 7,3 9,0 9,0 5,5 7,5 9,0 8,5 7,0-8,0 8,5 9,0 8,0 7,5 9,0 7,0 7,0 7,5 8,5 6,5 7,5-7 SU Vireni 9,0 9,0 7,0 9,0 9,0 5,5 7,5 9,0 7,5 6,0-9,0 7,5 9,0 7,5 7,0 9,0 9,0 6,5 8,0 8,5 6,5 7,3-8 Quadriga 9,0 9,0 7,3 9,0 9,0 4,5 7,3 9,0 7,0 7,0-8,5 7,0 9,0 8,5 6,5 7,5 9,0 8,5 8,0 8,5 5,5 7,8-9 Arenia 9,0 9,0 8,5 9,0 9,0 4,0 7,5 9,0 5,5 9,0-4,5 8,5 9,0 8,8 7,5 8,5 9,0 8,5 8,0 7,5 5,0 8,0-10 Nele 9,0 9,0 8,8 9,0 9,0 8,0 7,5 9,0 8,0 8,0-8,0 8,0 8,0 8,5 8,0 8,5 9,0 8,0 9,0 9,0 5,5 7,5-11 KWS Astaire 9,0 9,0 8,5 9,0 9,0 7,0 7,3 9,0 7,0 7,0-7,0 9,0 9,0 9,0 7,5 9,0 9,0 8,8 8,5 7,5 5,5 7,5-12 KWS Higgins 9,0 9,0 8,8 9,0 9,0 6,0 8,0 9,0 6,0 9,0-6,0 9,0 9,0 8,8 7,5 9,0 7,0 7,0 8,5 6,5 5,0 7,8-13 Zita 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 8,0 9,0 7,0 8,0-8,5 9,0 9,0 8,0 8,0 9,0 9,0 8,0 8,5 8,5 5,5 8,0 - Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian G Głubczyce, B Bąków, Ł Łosiów, P - Pągów 44

JĘCZMIEŃ OZIMY LISTA ODMIAN ZALECANYCH Lp. ODMIANA KR/CCA ROK WPISANIA NA LOZ ZIMOTRWAŁOŚĆ skala 9 o PLON ZIARNA % WZORCA 2016-1 KWS KOSMOS KR 2016 5 109 106 2 SU VIRENI 2 rz KR 2016 5 101 100 3 TITUS KR 2013 5 98 99 4 ZENEK KR 2017 5,5 103 102 2 rz odmiana dwurzędowa KR Krajowy Rejestr Odmian 4,5 5 zimotrwałość w skali 9o wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian 83,6 dt/ha przeciętny poziom agrotechniki 99,3 dt/ha intensywny poziom agrotechniki 45

3 PSZENŻYTO OZIME 46 Doświadczenia z pszenżytem ozimym prowadzono w Głubczycach, z poszerzonym doborem - 21 odmian oraz w Bąkowie i Łosiowie z doborem wojewódzkim - 18 odmian na dwóch poziomach agrotechniki: poziom przeciętny, i poziom intensywny. W tabelach zamieszczonych poniżej przedstawiono warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczeń, pochodzenie odmian, zbiorcze wyniki plonowania oraz ważniejsze właściwości rolniczych. W latach 2016- wykonano łącznie 9 doświadczeń. Z pośród 18 odmian badanych w 2017/ roku 14 było polskiej hodowli. W tym gatunku notuje się postęp hodowlany, o czym świadczą daty wpisania odmian do KRO. Przedplonem w Bąkowie i Łosiowie był rzepak ozimy, w Głubczycach burak cukrowy. Z ważniejszych chorób w roku w Bąkowie na w większym stopniu wystąpił mączniak właściwy. Pozostałe choroby grzybowe wystąpiły na ogół w mniejszym natężeniu i w różnym stopniu w miejscowościach. We wszystkich 3 miejscowościach uzyskano duże zwyżki plonów ziarna na poziomie. Najwyższy plon uzyskano w Głubczycach na poziomie. Badane odmiany charakteryzowały się dość dużą zmiennością plonowania w poszczególnych punktach doświadczalnych. W 3 leciu wartością gospodarczą wyróżniły się odmiany wpisane na LOZ. Tab. 39. Pszenżyto ozime. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru. Miejscowość Głubczyce Bąków Łosiów Powiat Głubczyce Kluczbork Brzeg Kompleks rolniczej przydatności 1 3 2 gleby Klasa bonitacyjna gleby II IVa IIIa ph gleby w KCl 6,4 6,5 6,8 Przedplon Burak cukrowy Rzepak ozimy Data siewu (dzień, m-c, rok) 02.10 30.09 29.09 Obsada roślin (szt./m 2 ) 350 Data zbioru (dzień, m-c, rok) 30.07 20.07 25.07 Nawożenie mineralne N na poziomie (kg/ha) 63 97 110 (kg/ha) 111 137 150 P 2 O 5 (kg/ha) 47 62 0 K 2 O (kg/ha) 41 62 40 Nawożenie (l,kg/ha) MgSO 4 5 + ADOB Mn 3+ ADOB Mg 5 + ADOB Mn 3 + MgSO 4 5 + ADOB Mn 3+ dolistne na ADOB Cu 1 + ADOB Zn 0,5 + ADOB Cu 1 +Basfoliar 36 E 5 ADOB Cu 1 + ADOB Zn 0,5 + poziomie Basfoliar 6-12-6-5MgSO 4 5 Basfoliar 6-12-6-5MgSO 4 5 Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Kinto Duo 080 FS Herbicydy (l,g,kg/ha) Boxer 800 EC 1,5+ Marathon 375 SC 2 + Glean 75 WG -5,5 Insektycydy (l,g,kg/ha) Superkill 500 EC 0,5 Bi 58 Top 400 EC 0,5 + Decis Mega 50 EW 0,15 + Fastac Active 050 ME 0,075 + Proteus 110 OD 0,1 Fungicydy pierwszy zabieg Fungicydy drugi zabieg Regulatory wzrostu Regulatory wzrostu drugi zabieg Regulatory wzrostu trzeci zabieg (tylko na poziomie ) Komplet 560 SC 0,5 Boxer 800 EC 1,5+Marathon 375 SC-2 +Glean 75 WG -5,5 Granstar Ultra SX 50 SG 40g + Starane 250 EC 0,6 + Trend 0,1 Decis Mega 50 EW 0,15 + Fury 100 EW - 0,1 Decis Mega 50 EW 0,125 (l/ha) Capalo 337,5 EC 2 (l/ha) Osiris 65 EC 2 (l/ha) Modus Start 250 EC 0,25 Stabilan 750 SL 0,8 (l/ha) Medax Max 0,3 Modus 250 EC 0,2 (l/ha) - Medax Top 350 SC 0,5 Decis Mega 50 EW 0,15 Fury 100 EW - 0,1

Tab. 40. Pszenżyto ozime. Pochodzenie odmian. Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ * Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 Meloman 2014 2016 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o.grupa IHAR 2 Trefl 2015 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o.grupa IHAR 3 Porto 2017 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 4 Fredro 2010 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 5 Borowik 2011 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o.grupa IHAR 6 Subito 2012 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o. o.choryń 7 Lombardo k 2015 2017 NL Syngenta Polska sp. z o.o. Warszawa 8 Panteon 2015 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o.grupa IHAR 9 Trapero 2015 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 10 Avokado 2016 2017 w PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 11 Kasyno 2016 2019 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 12 Rufus 2016 2019 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 13 Sekret 2016 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o.grupa IHAR 14 Temuco 2016 NL Syngenta Polska sp. z o.o. Warszawa 15 Carmelo 2017 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o.grupa IHAR 16 Octavio 2017 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o.grupa IHAR 17 Orinoko 2017 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 18 Tadeus 2017 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec * LOZ Lista Odmian Zalecanych (odmiana Fredro w latach 2011-, Subito 2013- na LOZ) w - odmiana rekomendowana wstępnie k odmiana krótkosłoma Tab. 41. Pszenżyto ozime. Zbiorcze wyniki doświadczeń. Rok zbioru. Lp. Cecha Głubczyce Bąków Łosiów 1 Stan roślin przed zimą (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 2 Stan roślin po zimie (skala 9 o ) 8,4 8,6 8,6 8,3 3 Rośliny martwe (% ) 0 0 0,6 1,8 4 Pleśń śniegowa (skala 9 o ) 9,0 9,0 - - - - 5 Termin kłoszenia (dzień, m-c) 10.05 12.05 12.05 15.05 23.05 24.05 6 Termin dojrzałości woskowej (dzień, m-c) 25.06 27.06 - - 07.07 07.07 7 Wysokość roślin (cm) 116 105 97 87 121 114 8 Wyleganie roślin w fazie dojrzałości mlecz. (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 - - 9 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) 5,1 4,4 9,0 9,0 6,4 8,0 10 Porażenie przez choroby (skala 9 o ) Mączniak właściwy 7,3 9,0 4,9 9,0 8,4 9,0 Septorioza liści 7,7 8,3 6,6 8,2 7,8 8,8 Rdza brunatna 8,3 9,0 - - 8,6 9,0 Brunatna plamistość liści 9,0 9,0 - - 7,8 8,7 11 Mas000 ziaren (g) 45,0 41,7 49,7 48,3 41,0 39,1 12 Zawartość białka (%) 11,1 12,4 10,4 11,7 13,6 14,2 13 Wilgotność ziarna podczas zbioru (%) 10,7 10,2 14,1 14,1 7,4 7,3 14 Plon ziarna (dt z ha) 94,5 105,0 83,9 101,1 75,7 84,6 47

Tab. 42. Pszenżyto ozime. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Województwo opolskie. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Poziom Poziom 2017 2016 2017-2016- 2017 2016 2017-2016- Wzorzec dt/ha 84,7 87,1 74,1 85,9 82,0 96,9 102,3 88,0 99,6 95,7 1 Meloman LOZ 107 110 104 109 107 95 101 96 98 97 2 Trefl 101 102 99 102 101 96 99 95 97 97 3 Porto 105 - - - - 99 - - - - 4 Fredro 89 104 103 97 99 94 110 110 102 105 5 Borowik 90 95 102 92 96 101 98 96 100 98 6 Subito 92 97 104 95 98 96 100 100 98 99 7 Lombardo k LOZ 101 103 108 102 104 100 103 100 101 101 8 Panteon 99 97 99 98 98 100 98 106 99 101 9 Trapero 100 101 103 100 101 95 95 89 95 93 10 Avokado LOZ 104 109-106 - 100 107-104 - 11 Kasyno LOZ 102 95-99 - 103 102-103 - 12 Rufus LOZ 96 103-99 - 107 108-108 - 13 Sekret 97 104-101 - 100 101-101 - 14 Temuco 94 103-99 - 99 105-102 - 15 Carmelo 99 - - - - 101 - - - - 16 Octavio 104 - - - - 102 - - - - 17 Orinoko 107 - - - - 108 - - - - 18 Tadeus 112 - - - - 104 - - - - Liczba doświadczeń 3 3 3 6 9 3 3 3 6 9 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian - przeciętny, - intensywny poziom agrotechniki k odmiana krótkosłoma Tab. 43. Pszenżyto ozime. Plon ziarna przy 14% wilgotności w miejscowościach (% wzorca). Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Poziom Poziom Głubczyce Bąków Łosiów Głubczyce Bąków Łosiów 2016-2016- 2016-2016- 2016-2016- Wzorzec dt/ha 94,5 91,6 83,9 78,5 75,7 75,8 105,0 108,0 101,1 91,6 84,6 87,6 1 Meloman LOZ 106 106 105 111 111 104 92 95 98 102 95 95 2 Trefl 100 104 102 98 102 102 89 93 95 94 103 103 3 Porto 102-107 - 104-99 - 96-103 - 4 Fredro 87 95 90 100 91 102 91 100 92 104 98 109 5 Borowik 98 105 79 89 92 92 108 107 99 96 97 93 6 Subito 101 103 98 105 79 86 102 102 101 99 86 94 7 Lombardo k LOZ 100 106 105 111 98 95 101 106 101 102 97 95 8 Panteon 98 95 101 103 97 97 95 100 104 106 100 99 9 Trapero 104 104 101 99 94 101 97 96 97 92 91 91 10 Avokado LOZ 99-114 - 97-99 - 105-97 - 11 Kasyno LOZ 103-107 - 98-99 - 110-101 - 12 Rufus LOZ 98-85 - 103-104 - 110-108 - 13 Sekret 96-93 - 103-98 - 98-105 - 14 Temuco 96-96 - 91-100 - 101-96 - 15 Carmelo 97-95 - 105-107 - 93-102 - 16 Octavio 101-107 - 105-104 - 103-98 - 17 Orinoko 107-107 - 107-112 - 98-114 - 18 Tadeus 106-107 - 122-105 - 99-108 - Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian - przeciętny, - intensywny poziom agrotechniki k odmiana krótkosłoma 48

Tab. 44. Pszenżyto ozime. Głubczyce poszerzony dobór odmian. Plon ziarna przy 14% wilgotności (%wzorca). Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiany Poziom Poziom 2017 2016 2017-2016- 2017 2016 2017-2016- Wzorzec dt/ha 94,0 87,1 74,1 90,6 85,1 104,7 102,3 88,0 103,5 98,3 1 Meloman 106 110 104 108 107 92 101 96 97 96 2 Trefl 101 102 99 101 101 90 99 95 94 95 3 Porto 103 - - - - 99 - - - - 4 Tulus 93 95 96 94 95 94 91 95 93 93 5 Fredro 88 104 103 96 98 91 110 110 101 104 6 Borowik 99 95 102 97 99 108 98 96 103 101 7 Subito 101 97 104 99 101 102 100 100 101 101 8 Tomko 97 84 91 90 91 100 81 95 91 92 9 Rotondo k 100 96 90 98 95 100 101 97 101 99 10 Lombardo k 101 103 108 102 104 101 103 100 102 101 11 Panteon 98 97 99 98 98 95 98 106 96 100 12 Trapero 104 101 103 103 103 97 95 89 96 94 13 Avokado 100 109-105 - 99 107-103 - 14 Kasyno 103 95-99 - 99 102-101 - 15 Rufus 99 103-101 - 105 108-106 - 16 Sekret 97 104-100 - 99 101-100 - 17 Temuco 96 103-100 - 100 105-103 - 18 Carmelo 98 - - - - 108 - - - - 19 Octavio 102 - - - - 104 - - - - 20 Orinoko 107 - - - - 112 - - - - 21 Tadeus 107 - - - - 105 - - - - Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian przeciętny, intensywny poziom agrotechniki k odmiana krótkosłoma Tab. 45. Pszenżyto ozime. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Województwo opolskie. Lata zbioru, 2016. Lp. Odmiana Zimotrwałość (skala 9 o ) * Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 ziaren (g) Zawartość białka (%s.m.) 2016-2016- 2016- Wzorzec 111 102 115 105 6,8 7,1 7,7 8,0 45,2 43,0 44,6 42,5 11,7 12,8 1 Meloman 5,5 108 91 115 96 7,0 7,3 7,5 8,3 44,4 39,2 43,0 39,7 12,0 13,6 2 Trefl 5 115 95 120 99 7,3 7,7 8,0 8,3 46,1 42,5 43,8 41,3 12,0 13,0 3 Porto 5,5 108 102 - - 6,3 7,0 - - 42,7 40,3 - - 11,2 11,9 4 Fredro 4,5 113 101 119 105 6,7 7,0 7,6 8,3 43,7 42,2 41,7 42,4 12,4 13,0 5 Borowik 5 128 111 132 115 7,2 7,0 8,0 7,6 51,9 48,8 50,0 47,6 12,1 12,8 6 Subito 5,5 115 110 123 112 6,8 6,5 7,5 7,4 45,5 43,5 45,4 44,5 10,9 12,2 7 Lombardo k 5 106 102 112 104 6,2 6,7 7,5 7,7 47,1 46,4 45,7 45,0 10,8 12,4 8 Panteon 6 114 103 118 106 6,8 6,7 7,5 8,0 44,2 40,3 40,6 39,6 12,5 13,6 9 Trapero 6 118 102 119 104 7,3 6,8 8,2 8,0 42,8 39,3 40,6 37,9 12,5 13,5 10 Avokado 5,5 125 110 - - 6,8 7,7 - - 46,8 43,8 - - 11,5 12,6 11 Kasyno 5,5 106 101 - - 6,3 6,7 - - 47,1 45,9 - - 11,5 12,8 12 Rufus 4,5 106 102 - - 6,2 7,0 - - 40,7 38,4 - - 11,1 12,6 13 Sekret 5,5 112 100 - - 6,7 8,5 - - 40,9 39,7 - - 11,8 12,6 14 Temuco 4,5 105 105 - - 6,3 6,8 - - 40,4 38,9 - - 11,3 12,6 15 Carmelo 6 108 103 - - 7,5 7,7 - - 49,4 49,7 - - 12,6 13,3 16 Octavio 6 107 101 - - 6,8 7,3 - - 41,2 39,3 - - 11,1 12,1 17 Orinoko 6 109 103 - - 7,3 7,3 - - 51,7 51,7 - - 11,7 12,5 18 Tadeus 5,5 105 98 - - 7,2 7,0 - - 47,3 44,9 - - 11,5 13,2 19 Rufus 4,5 3 3 9 9 3 3 9 9 3 3 9 9 3 3 20 Sekret 5,5 116 98 - - 9,0 9,0 - - 41,7 39,6 - - 10,6 12,0 21 Temuco 4,5 113 102 - - 8,1 8,9 - - 39,2 37,6 - - 11,1 12,5 Liczba doświadczeń 3 3 9 9 3 3 9 9 3 3 9 9 3 3 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian * - wg COBORU określana w warunkach prowokacyjnych w Polsce (9 bardzo duża, 5 średnia, 1 - bardzo mała) k odmiana krótkosłoma 49

Tab. 46. Pszenżyto ozime. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki. Województwo opolskie. Rok zbioru. Lp. Odmiana Mączniak właściwy Rdza brunatna Septorioza liści Brunatna plamistość liści G B Ł G B Ł G B Ł G B Ł Wzorzec (skala 9 o ) 7,3 4,9 8,4 8,3-8,6 7,7 6,6 7,8 9,0-7,8 1 Meloman 7,5 5,5 8,5 9,0-8,5 6,5 7,5 8,5 9,0-8,5 2 Trefl 8,5 5,5 8,0 8,5-9,0 7,5 6,0 7,5 9,0-8,0 3 Porto 8,0 5,0 8,5 9,0-8,5 8,5 5,5 8,0 9,0-8,5 4 Fredro 4,0 3,5 8,0 6,0-8,5 5,5 5,5 7,0 9,0-8,5 5 Borowik 6,5 6,5 7,0 7,5-9,0 7,5 7,0 7,5 9,0-8,5 6 Subito 6,5 4,5 8,0 9,0-9,0 8,5 6,5 8,0 9,0-7,5 7 Lombardo k 7,0 5,0 8,0 6,0-8,5 8,5 7,5 8,0 9,0-8,0 8 Panteon 7,5 4,5 8,5 8,5-8,5 8,0 7,0 8,0 9,0-8,0 9 Trapero 8,5 4,0 8,5 9,0-8,0 8,5 7,0 8,0 9,0-7,5 10 Avokado 8,5 7,5 8,5 9,0-8,0 6,5 8,0 7,5 9,0-8,0 11 Kasyno 7,0 4,0 8,5 9,0-8,5 9,0 6,5 7,5 9,0-7,0 12 Rufus 6,0 3,5 8,5 8,5-8,5 7,5 5,5 8,5 9,0-7,5 13 Sekret 7,5 5,0 9,0 9,0-8,0 9,0 7,0 7,0 9,0-7,0 14 Temuco 8,0 3,5 9,0 9,0-9,0 8,5 6,0 7,5 9,0-7,0 15 Carmelo 7,0 5,5 9,0 7,0-9,0 7,0 6,5 8,0 9,0-7,5 16 Octavio 6,5 4,0 8,5 9,0-8,5 7,5 6,5 8,0 9,0-7,0 17 Orinoko 8,5 6,5 8,5 7,5-8,5 8,5 7,0 7,5 9,0-8,0 18 Tadeus 9,0 5,5 9,0 8,5-9,0 6,0 6,0 8,0 9,0-8,5 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian k odmiana krótkosłoma G Głubczyce, B Bąków, Ł Łosiów PSZENŻYTO OZIME Lp. ODMIANA KR/CCA ROK WPISANIA NA LOZ ZIMOTRWAŁOŚĆ skala 9 o PLON ZIARNA % WZORCA 2015 2017 1 AVOKADO KR 2017 w 5,5 106* 104* 2 KASYNO KR 2019 5,5 99* 103* 3 LOMBARDO k KR 2017 5 104 101 4 MELOMAN KR 2016 5,5 107 97 5 RUFUS KR 2019 4,5 99* 108* KR Krajowy Rejestr Odmian k odmiana krótkosłoma 3 6 zimotrwałość w skali 9o wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian 82,0 dt/ha przeciętny poziom agrotechniki 95,7 dt/ha intensywny poziom agrotechniki *- dla odmiany Avokado, Kasyno i Rufus wzorzec z lat 2017 - ( 85,9, 99,6 dt/ha) 50

4. ŻYTO OZIME Doświadczenia z tym gatunkiem prowadzono w Głubczycach z poszerzonym doborem - 33 odmian oraz w Bąkowie i Łosiowie z doborem wojewódzkim - 21 odmian, na dwóch poziomach agrotechniki: poziom przeciętny, poziom intensywny. W latach 2016 wykonano łącznie 9 doświadczeń. W tabelach poniżej przedstawiono warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczeń, pochodzenie odmian a w kolejnych tabelach zbiorcze wyniki plonowania oraz ważniejsze właściwości rolnicze. W 2017/ roku n1 odmian - 6 z nich, to odmiany populacyjne, a pozostałe 15 mieszańcowe. Przedplonem w Bąkowie był rzepak ozimy, Łosiowie pszenica ozima a w Głubczycach burak cukrowy. Odmiany mieszańcowe były w podobnym stopniu, jak populacyjne porażone przez rdzę brunatną i septoriozę liści. Większe porażenie tymi chorobami wystąpiło w Bąkowie. Na Liście Odmian Zalecanych do uprawy w województwie opolskim znajdują się tylko odmiany mieszańcowe, ponieważ plonują o kilkanaście dt/ha wyżej od populacyjnych i w obrębie tej grupy notuje się stały postęp hodowlany, czego nie ma u odmian populacyjnych. Tab. 47. Żyto ozime. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru. Miejscowość Głubczyce Bąków Łosiów Powiat Głubczyce Kluczbork Brzeg Kompleks rolniczej przydatności gleby 1 3 5 Klasa bonitacyjna gleby II IVa IVa ph gleby w KCI 6,4 6,4 6,85 Przedplon Burak cukrowy Rzepak ozimy Pszenica ozima Data siewu (dzień, m-c, rok) 02.10 30.09 12.10 Obsada roślin (szt./m 2 ) 200-250 250-300 250-300 Data zbioru (dzień, m-c, rok) 31.07 25.07 24.07 Nawożenie mineralne N na poziomie (kg/ha) 63 84 110 (kg/ha) 111 124 150 P 2 O 5 (kg/ha) 47 62 - K 2 O (kg/ha) 41 62 40 Nawożenie dolistne na poziomie (l,kg/ha) MgSO 4 5 + ADOB Cu 1+ ADOB Mn -3+ADOB Zn 05+ Basfoliar 6-12-6 5MgSO 4 5 MgSO 4 5 + ADOB Cu 1 + ADOB Mn 3 + Basfoliar 36 E 5 MgSO 4 5 MgSO 4 5 + ADOB Cu 1+ ADOB Mn -3+ADOB Zn 05+ Basfoliar 6-12-6 5MgSO 4 5 5 Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Kinto Duo 080 FS Herbicydy (l,g,kg/ha) Boxer 800 EC 1,5+ Marathon 375 SC 2 +Glean 75 WG -5,5 Insektycydy (l/ha) Superkill 500 EC 0,5 Bi 58 Top 400 EC 0,5 + Decis Mega 50 EW 0,15 + Fastac Active 050 ME 0,075 + Proteus 110 OD 0,1 Komplet 560 SC 0,5 Boxer 800 EC 1,5+Marathon 375 SC 2 +Glean 75 WG -5,5 Granstar Ultra SX 50 SG 40g + Starane 250 EC 0,6 + Trend 0,1 Decis Mega 50 EW 0,15 + Fury 100 EW - 0,1 Decis Mega 50 EW 0,125 Decis Mega 50 EW 0,15 Fury 100 EW - 0,1 (tylko na poziomie ) Fungicydy pierwszy zabieg (l/ha) Optan 183 SE 1,5 Fungicydy drugi zabieg (l/ha) Osiris 65 EC - 2 Regulatory wzrostu (l/ha) Moddus Start 250 EC 0,25 Stabilan 750 SL 0,8 + Moddus 250 EC 0,2 Regulatory wzrostu drugi (l/ha) Medax Max 0,3 Moddus 250 EC 0,2 zabieg Regulatory wzrostu trzeci zabieg (l/ha) - Moddus 250 EC 0,3 51

Tab. 48. Żyto ozime. Pochodzenie odmian. Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ * Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 Antonińskie 2013 PL Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. Tulce 2 Dańkowskie Granat 2015 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 3 KWS Binntto F 1 2016 2017 w DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 4 KWS Serafino F 1 2017 DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 5 SU Stakkato F 1 2012 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 6 Tur F 1 2013 2015 PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR 7 Brandie F 1 2014 DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 8 SU Performer F 1 2014 2016 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 9 Poznańskie 2015 PL Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. Tulce 10 KWS Livado F 1 2015 DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 11 SU Nasri F 1 2015 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 12 SU Promotor F 1 2015 2019 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 13 Dańkowskie Hadron 2016 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 14 Dańkowskie Turkus 2016 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 15 KWS Dolaro F 1 2016 2017 w DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 16 KWS Florano F 1 2016 2019 DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 17 SU Arvid F 1 2016 2019 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 18 SU Gerrit F 1 2016 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 19 Dankowskie Skand 2017 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 20 KWS Mattino F 1 2017 DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 21 KWS Vinetto F 1 2017 DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice *LOZ -Lista Odmian Zalecanych (odmiana Brandie w latach 2016-, KWS Livado 2017-, SU Stakkato 2013- na LOZ) w odmiana zalecana wstępnie F 1 - odmiana mieszańcowa Tab. 49. Żyto ozime. Zbiorcze wyniki doświadczeń. Rok zbioru. Lp. Cecha Głubczyce Bąków Łosiów 1 Stan roślin przed zimą (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 - - 2 Stan roślin po zimie (skala 9 o ) 7,5 7,4 8,6 8,7 8,2 8,1 3 Rośliny martwe (%) 0,0 0,0 1,3 0,6 - - 4 Pleśń śniegowa (skala 9 o ) 9,0 9,0 - - - - 5 Termin kłoszenia (dzień, m-c) 06.05 08.05 04.05 07.05 10.05 11.05 6 Termin dojrzałości woskowej (dzień, m-c) 22.06 24.06 - - 05.07 05.07 7 Wysokość roślin (cm) 146 107 132 94 160 116 8 Wyleganie roślin w dojrzałości mlecznej (skala 9 o ) 9,0 9,0 - - 8,3 9,0 9 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) 5,4 5,8 7,6 9,0 5,8 8,7 10 Porażenie przez choroby (skala 9 o ) Mączniak prawdziwy 9,0 9,0 8,1 9,0 8,6 9,0 Rdza brunatna 7,9 9,0 6,5 9,0 8,5 9,0 Septorioza liści 7,9 9,0 6,8 7,3 8,5 9,0 11 Mas000 ziaren (g) 38,6 34,5 37,5 37,2 30,2 31,9 12 Zawartość białka (%) 11,9 12,8 12,8 12,9 10,0 11,1 13 Wilgotność ziarna podczas zbioru (%) 9,8 8,9 15,3 15,1 9,8 10,1 14 Plon ziarna (dt z ha) 89,3 87,0 80,7 91,5 67,0 90,6 52

Tab. 50. Żyto ozime. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Województwo opolskie. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Poziom Poziom 2017 2016 2017-2016- 2017 2016 2017-2016- Wzorzec dt/ha 79,0 82,9 75,1 81,0 79,0 86,3 101,4 88,9 93,9 92,2 1 Antonińskie 81 81 89 81 84 88 89 90 89 89 2 Dańkowskie Granat 90 89 87 89 89 80 92 85 86 86 3 KWS Binntto F 1 LOZ 103 111-107 - 100 113-107 - 4 KWS Serafino F 1 111 - - - - 107 - - - - 5 SU Stakkato F 1 100 105 105 103 103 107 108 109 108 108 6 Tur F 1 LOZ 103 98 100 100 100 108 104 112 106 108 7 Brandie F 1 94 101 98 98 98 95 94 106 95 98 8 SU Performer F 1 LOZ 108 111 111 110 110 108 104 114 106 109 9 Poznańskie 86 86 92 86 88 87 87 88 87 87 10 KWS Livado F 1 112 109 115 111 112 114 108 112 111 111 11 SU Nasri F 1 98 103 110 100 104 101 100 99 101 100 12 SU Promotor F 1 LOZ 107 100 108 103 105 102 100 106 101 103 13 Dańkowskie Hadron 89 92-91 - 88 90-89 - 14 Dańkowskie Turkus 86 90-88 - 88 93-90 - 15 KWS Dolaro F 1 LOZ 109 116-113 - 106 111-108 - 16 KWS Florano F 1 LOZ 101 110-105 - 102 109-106 - 17 SU Arvid F 1 LOZ 117 107-112 - 116 109-112 - 18 SU Gerrit F 1 102 105-104 - 103 102-103 - 19 Dańkowskie Skand 87 - - - - 91 - - 20 KWS Mattino F 1 109 - - - - 105 - - 21 KWS Vinetto F 1 107 - - - - 103 - - Liczba doświadczeń 3 3 3 6 9 3 3 3 6 9 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian - przeciętny - intensywny poziom agrotechniki F 1 odmiana mieszańcowa Tab. 51. Żyto ozime. Plon ziarna w miejscowościach przy 14% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Poziom Poziom Głubczyce Bąków Łosiów Głubczyce Bąków Łosiów 2016-2016- 2016-2016- 2016-2016- Wzorzec dt/ha 89,3 87,9 80,7 72,3 67,0 76,8 87,0 98,4 91,5 87,7 80,5 90,6 1 Antonińskie 84 80 77 80 82 92 94 90 89 86 82 91 2 Dańkowskie Granat 90 90 91 82 87 94 76 86 86 85 77 85 3 KWS Binntto F 1 107-115 - 88-101 - 105-95 - 4 KWS Serafino F 1 109-112 - 112-105 - 106-111 - 5 SU Stakkato F 1 102 103 93 103 106 104 110 106 106 112 106 106 6 Tur F 1 104 103 101 102 103 96 109 110 109 110 106 104 7 Brandie F 1 98 100 92 97 92 96 98 97 96 93 92 105 8 SU Performer F 1 103 105 108 118 114 107 107 104 105 112 112 110 9 Poznańskie 90 88 93 86 76 90 87 90 85 84 88 88 10 KWS Livado F 1 106 113 117 113 114 110 108 110 111 108 123 116 11 SU Nasri F 1 96 103 99 113 99 94 100 102 100 102 105 96 12 SU Promotor F 1 106 106 101 107 114 102 103 104 92 101 109 103 13 Dańkowskie Hadron 93-92 - 83-95 - 89-81 - 14 Dańkowskie Turkus 88-85 - 85-86 - 93-85 - 15 KWS Dolaro F 1 104-107 - 117-109 - 105-104 - 16 KWS Florano F 1 106-94 - 102-98 - 101-109 - 17 SU Arvid F 1 114-118 - 118-122 - 109-117 - 18 SU Gerrit F 1 107-101 - 98-103 - 101-106 - 19 Dańkowskie Skand 88-85 - 87-91 - 90-92 - 20 KWS Mattino F 1 100-107 - 121-99 - 110-106 - 21 KWS Vinetto F 1 108-111 - 103-100 - 112-96 - Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian -przeciętny, -intensywny poziom agrotechniki F 1 -odmiana mieszańcowa 53

Tab. 52. Żyto ozime. Głubczyce poszerzony dobór odmian. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Poziom Poziom 2017 2016 2017-2016- 2017 2016 2017-2016- Wzorzec dt/ha 88,2 96,4 74,1 92,3 86,2 85,4 114,3 89,7 99,9 96,5 1 Antonińskie 85 75 87 80 82 96 99 84 97 93 2 Dańkowskie Granat 91 92 94 92 92 78 91 99 84 89 3 KWS Binntto F 1 108 117-113 - 102 118-110 - 4 KWS Serafino F 1 110 - - - - 107 - - - - 5 Dańkowskie Diament 92 92 88 92 91 91 91 85 91 89 6 Stanko F 1 96 97 88 97 94 96 88 86 92 90 7 Domir 90 90 97 90 92 87 94 94 91 92 8 Dańkowskie Amber 91 87 93 89 90 92 91 89 91 91 9 Armand 93 98 86 96 92 94 90 88 92 91 10 Horyzo 99 88 88 93 92 93 93 92 93 93 11 SU Stakkato F 1 103 106 108 105 106 112 107 110 109 110 12 Dańkowskie Rubin 89 86 87 87 87 87 90 100 88 92 13 Tur F 1 105 102 109 104 105 111 106 124 109 114 14 Brandie F 1 99 100 109 100 103 100 95 107 97 101 15 KWS Bono F 1 109 109 111 109 110 110 107 107 109 108 16 SU Performer F 1 104 110 111 107 108 109 102 112 106 108 17 Poznańskie 91 83 98 87 91 88 89 102 89 93 18 KWS Daniello F 1 113 113 115 113 114 108 112 121 110 114 19 KWS Livado F 1 108 114 129 111 117 110 108 125 109 114 20 SU Nasri F 1 97 103 118 100 106 101 102 112 102 105 21 SU Promotor F 1 107 99 120 103 109 105 99 118 102 107 22 Dańkowskie Hadron 94 93-93 - 97 91-94 - 23 Dańkowskie Turkus 89 96-92 - 87 96-92 - 24 KWS Dolaro F 1 105 119-112 - 111 115-113 - 25 KWS Florano F 1 107 117-112 - 100 112-106 - 26 SU Arvid F 1 115 109-112 - 125 103-114 - 27 SU Gerrit F 1 109 107-108 - 105 104-104 - 28 Dańkowskie Skand 89 - - - - 92 - - - - 29 Inspector 96 - - - - 98 - - - - 30 KWS Mattino F 1 101 - - - - 101 - - - - 31 KWS Theofano F 1 109 - - - - 104 - - - - 32 KWS Vinetto F 1 109 - - - - 102 - - - - 33 Piastowskie 98 - - - - 101 - - - - Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian przeciętny, intensywny poziom agrotechniki F 1 -odmiana mieszańcowa 54

Tab. 53. Żyto ozime. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Województwo opolskie. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 ziaren (g) Zawartość białka (%) 2017 2015 2017 2017 2015 2017 2017 2015 2017 2017 Wzorzec 146 106 153 126 6,3 7,8 6,3 7,3 35,4 34,5 34,1 34,5 11,6 12,3 1 Antonińskie 160 120 168 140 5,5 7,5 5,6 7,3 36,3 37,0 34,7 35,9 12,3 12,9 2 Dańkowskie Granat 155 111 160 129 6,5 7,8 6,6 7,3 35,0 33,3 33,8 34,1 12,5 12,9 3 KWS Binntto F 1 133 104 - - 5,5 8,2 - - 36,2 36,1 - - 11,6 12,4 4 KWS Serafino F 1 138 98 - - 7,7 8,3 - - 36,0 33,1 - - 11,0 11,7 5 SU Stakkato F 1 135 102 145 119 6,5 8,5 6,0 7,5 35,3 34,9 33,6 34,1 11,7 12,2 6 Tur F 1 147 99 158 120 6,5 8,3 6,5 7,5 34,1 35,3 33,3 34,6 11,1 11,9 7 Brandie F 1 158 115 165 134 5,8 7,3 6,0 6,9 35,8 35,5 34,4 34,7 11,8 12,2 8 SU Performer F 1 137 101 147 122 6,5 7,8 6,2 7,2 36,3 35,2 34,1 35,1 11,6 12,8 9 Poznańskie 157 118 163 135 5,3 7,5 6,0 7,3 36,1 35,4 34,3 35,7 12,0 12,6 10 KWS Livado F 1 144 105 152 121 6,0 8,5 6,6 7,7 35,7 34,2 34,5 33,8 11,6 11,7 11 SU Nasri F 1 145 103 153 122 6,7 7,2 6,9 7,1 33,0 32,7 33,1 33,0 12,0 12,3 12 SU Promotor F 1 148 100 152 120 6,5 7,8 5,8 7,2 34,6 32,6 33,6 32,7 10,6 11,6 13 Dańkowskie Hadron 160 115 - - 5,5 7,2 - - 36,2 34,6 - - 12,2 12,8 14 Dańkowskie Turkus 149 108 - - 5,2 6,8 - - 36,5 34,2 - - 12,5 13,0 15 KWS Dolaro F 1 140 101 - - 6,8 8,0 - - 36,1 35,7 - - 11,2 12,0 16 KWS Florano F 1 137 99 - - 7,5 8,5 - - 34,0 33,7 - - 11,0 11,9 17 SU Arvid F 1 146 107 - - 7,2 8,0 - - 34,9 34,5 - - 10,8 11,7 18 SU Gerrit F 1 145 100 - - 6,3 7,5 - - 34,7 31,8 - - 11,6 12,5 19 Dańkowskie Skand 152 114 - - 5,2 7,2 - - 35,5 34,3 - - 12,1 12,4 20 KWS Mattino F 1 143 102 - - 5,8 7,8 - - 36,8 35,8 - - 10,9 11,6 21 KWS Vinetto F 1 140 100 - - 7,0 8,2 - - 34,9 34,5 - - 11,6 12,3 Liczba doświadczeń 3 3 9 9 3 3 9 9 3 3 9 9 3 3 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa. Tab. 54. Żyto ozime. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki -. Województwo opolskie. Rok zbioru. Lp. Odmiana Mączniak właściwy Rdza brunatna Septorioza liści G B Ł G B Ł G B Ł Wzorzec (skala 9 o ) 9,0 8,1 8,6 7,9 6,5 8,5 7,9 6,8 8,5 1 Antonińskie 9,0 9,0 8,5 9,0 7,0 8,0 7,5 6,0 8,5 2 Dańkowskie Granat 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 8,5 7,0 6,5 8,0 3 KWS Binntto F 1 9,0 9,0 9,0 9,0 6,5 8,0 8,5 7,0 9,0 4 KWS Serafino F 1 9,0 6,0 8,5 7,5 6,5 8,5 7,5 6,5 8,5 5 SU Stakkato F 1 9,0 9,0 9,0 7,0 5,5 8,0 8,0 7,0 8,5 6 Tur F 1 9,0 8,0 8,5 7,5 6,0 8,5 8,5 7,0 8,0 7 Brandie F 1 9,0 9,0 9,0 8,5 7,5 8,5 7,5 7,0 8,5 8 SU Performer F 1 9,0 9,0 9,0 6,5 5,5 8,5 7,5 7,0 8,5 9 Poznańskie 9,0 7,0 9,0 7,0 6,0 8,5 8,0 7,0 8,5 10 KWS Livado F 1 9,0 7,5 8,5 7,5 9,0 8,5 8,5 7,5 8,0 11 SU Nasri F 1 9,0 9,0 8,5 6, 6,0 9,0 7,5 5,5 8,5 12 SU Promotor F 1 9,0 7,0 9,0 7,5 6,0 8,5 8,5 7,0 8,0 13 Dańkowskie Hadron 9,0 8,0 8,5 9,0 6,5 8,5 7,5 6,0 8,5 14 Dańkowskie Turkus 9,0 7,5 9,0 9,0 7,5 9,0 6,5 7,0 9,0 15 KWS Dolaro F 1 9,0 9,0 8,0 7,0 6,5 8,5 9,0 7,0 9,0 16 KWS Florano F 1 9,0 8,0 8,5 8,5 5,5 8,5 9,0 6,5 8,5 17 SU Arvid F 1 9,0 7,0 8,5 6,5 6,5 8,5 7,5 7,0 9,0 18 SU Gerrit F 1 9,0 9,0 8,0 9,0 6,5 8,5 9,0 7,0 8,0 19 Dańkowskie Skand 9,0 7,0 8,0 7,0 5,5 8,5 6,5 7,0 8,5 20 KWS Mattino F 1 9,0 9,0 8,5 8,5 7,5 8,5 8,5 8,0 9,0 21 KWS Vinetto F 1 9,0 7,0 8,5 9,0 6,5 8,5 8,5 7,0 9,0 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian F 1 -odmiana mieszańcowa 55

ŻYTO OZIME LISTA ODMIAN ZALECANYCH Lp. ODMIANA KR/CCA ROK WPISANIA NA LOZ PLON ZIARNA % WZORCA 2016-1 KWS BINNTTO F 1 KR 2017 w 107* 107* 2 KWS DOLARO F 1 KR 2017 w 113* 108* 3 KWS FLORANO F 1 KR 2019 105* 106* 4 SU ARVID F 1 KR 2019 112* 112* 5 SU PERFORMER F 1 KR 2016 110 109 6 SU PROMOTOR F 1 KR 2019 105 103 7 TUR F 1 KR 2015 100 108 KR Krajowy Rejestr Odmian F 1 odmiana mieszańcowa w - odmiana zalecana wstępnie wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian 79,0 dt/ha przeciętny poziom agrotechniki 92,2 dt/ha intensywny poziom agrotechniki * - dla odmian KWS Binntto, KWS Dolaro, KWS Florano i SU Arvid wzorzec z lat 2017- ( 81,0 93,9 dt/ha) 56

5. PSZENICA JARA Doświadczenia z pszenicą jarą prowadzono w Głubczycach, z poszerzonym doborem 18 odmian oraz w Bąkowie, Łosiowie i Pągowie z doborem wojewódzkim 14 odmian na dwóch poziomach agrotechniki: poziom przeciętny, poziom intensywny (zwiększony poziom nawożenia azotowego o 40 kg, stosowanie opryskiwania fungicydami, regulatorami wzrostu i nawożenie dolistne). W latach 2016- wykonano łącznie 11 udanych doświadczeń w województwie opolskim. W tabelach poniżej zaprezentowano warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczeń w roku, pochodzenie odmian, zbiorcze wyniki plonowania oraz ważniejsze właściwości rolnicze. Tab. 55. Pszenica jara. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru. Miejscowość Głubczyce Bąków Łosiów Pągów Powiat Głubczyce Kluczbork Brzeg Namysłów Kompleks rolniczej 1 4 2 2 przydatności gleby Klasa bonitacyjna gleby II IVb IIIb IIIa ph gleby w KCL 6,4 6,5 6,7 6,8 Przedplon Burak cukrowy Kukurydza Burak cukrowy Kukurydza Data siewu (dzień, m-c, rok) 04.04. 05.04. 28.03. 07.04. Obsada roślin (szt./m2) 450 450 450 450 Data zbioru (dzień, m-c, rok) 31.07. 23.07. 30.07. 29.07. Nawożenie mineralne N na (kg/ha) 109 104 68 100 poziomie (kg/ha) 157 144 108 140 P 2 O 5 (kg/ha) 47 40 20 70 K 2 O (kg/ha) 41 60 40 60 Nawożenie dolistne na poziomie Zaprawa nasienna (l,kg/ha) ADOB Mn 3 + ADOB Cu 1 + ADOB Zn 0,5 + Basfoliar 6-12-6 5 + Siarczan magnezu 7xH 2 O (MgSO 4 ) - 5 Siarczan magnezu 7xH 2 O(MgSO 4 ) - 5 (nazwa) ADOB Mn 3 + ADOB Cu 1 + ADOB Zn 0,5 + Basfoliar 36 E 5 + Siarczan magnezu 7xH 2 O (MgSO 4 ) - 5 Siarczan magnezu 7xH 2 O (MgSO 4 ) - 5 Środki ochrony roślin Kinto Duo 080 FS Herbicydy (l/ha) Mustang Forte 195 SE 0,8 Granstar Ultra SX 50 SG 48g +Trend 0,05% Insektycydy (l/ha) Superkill 500 EC -0,05 Danadim 400-0,25 + Bi 58 Top 400 EC 0,25+ Fastac Active 050 ME 0,15 Fastac Active 050 ME 0,15 + Decis Mega 50 EW 0,15+ Proteus 100 OD -0,3 Fastac Active 050 ME 0,25 Bi 58 Nowy 400 EC 0,5 Granstar Ultra SX 50 SG 48g + Starane 250 EC 0,4 ADOB Mn 3 + ADOB Cu 1 + Basfoliar 36 E 5 + Siarczan magnezu 7xH 2 O (MgSO 4 ) - 10 Siarczan magnezu 7xH 2 O (MgSO 4 ) 10 + Basfoliar 36 E 5 Granstar Ultra SX 50 SG 48g +Trend 0,1% Bi 58 Nowy 400 EC 0,5 Fungicydy pierwszy zabieg Fungicydy drugi zabieg Regulatory wzrostu tylko na poziomie (l/ha) Capalo 337,5 SE 2 Tilt Turbo 575 EC 0,5 (l/ha) Osiris 65 EC 2 + Amistar 250 SC - 0,3 Osiris 65 EC 2,0 (l/ha) Cuadro 250 + Stabilan 750 SL 0,3 Moddus Start 250 EC 0,2+ Cerone 480 SL 0,2 Delaro 325 SC 1 Seguris 215 SC- 1 Osiris 65 EC 2,0 Menara 410 EC 0,5 Stabilan 750 SL 0,5 Moddus 250 EC 0,2 57

Tab. 56. Pszenica jara. Pochodzenie odmian. Lp. Odmiana Wartość technologiczna Rok wpisania do Rok włączenia Krajowego Rejestru do LOZ * Odmian w Polsce Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 Harenda B 2014 2016 PL Małopolska Hodowla Roślin - HBP Sp. z o.o. Kraków 2 Jarlanka A 2017 PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR 3 Tybalt A 2005 2007 NL Irena Szyld, Kalisz 4 Ostka Smolicka o A 2010 2014 PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR 5 Arabella A 2011 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 6 Goplana A 2015 2016 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 7 Nimfa A 2016 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 8 Rusałka A 2016 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 9 Varius A 2016 2019 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 10 Frajda B 2017 2019 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 11 Atrakcja A PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 12 Fala A PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR 13 KWS Sunny A PL KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice, Prusy 14 MHR Jutrzenka A PL Małopolska Hodowla Roślin - HBP Sp. z o.o. Kraków *LOZ Lista Odmian Zalecanych Odmiana Arabella w latach 2012- na LOZ o odmiana oścista A jakościowa odmiana chlebowa B odmiana chlebowa Tab. 57. Pszenica jara. Zbiorcze wyniki doświadczeń. Rok zbioru. Lp. Cecha Głubczyce Bąków Łosiów Pągów 1 Termin kłoszenia (dzień, m-c) 01.06. 03.06. 31.05. 04.06. 19.06. 20.06. 29.05 29.05. 2 Termin dojrzałości woskowej (dzień, m-c) 03.07. 04.07. 02.07. 02.07. 12.07. 12.07. - - 3 Wysokość roślin (cm) 86 74 84 64 90 79 92 81 4 Wyleganie roślin w dojrzał. mlecz. (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 5 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) 6,2 8,2 9,0 9,0 9,0 9,0 6,2 8,6 6 Porażenie przez choroby: (skala 9 o ) Mączniak właściwy 9,0 9,0 8,4 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 Rdza brunatna 7,5 8,39 8,8 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 Septorioza liści 7,5 8,9 8,4 9,0 7,8 8,8 9,0 9,0 Brunatna plamistość liści 8,9 9,0 9,0 9,0 7,9 8,8 7,1 8,1 Septorioza plew 9,0 9,0 9,0 9,0 7,8 8,7 9,0 9,0 Fuzarioza kłosów 9,0 9,0 8,8 9,0 7,6 8,5 9,0 9,0 7 Mas000 ziaren (g) 45,2 43,2 43,5 41,3 43,9 43,3 44,1 45,8 8 Zawartość białka (%) 13,5 14,4 14,3 15,6 17,2 18,3 14,9 14,8 9 Ilość glutenu (%) 25,5 27,0 27,0 30,0 36,0 37,5 29,9 29,7 10 Wskaźnik sedymentacji (ml) 49 54 45 57 65,3 66,1 56 53 11 Liczba opadania (sek.) 408 399 335 349 213 204 315 286 12 Gęstość ziarna w stanie zsypnym (kg/hl) 76,4 76,8 76,1 75,3 71,6 72,1 76,7 77,2 13 Wilgotność ziarna podczas zbioru (%) 15,5 15,4 11,9 11,7 8,3 8,0 13,4 13,5 14 Plon ziarna (dt z ha) 83,2 90,9 57,8 56,7 52,8 51,8 71,3 84,3 58

Tab. 58. Pszenica jara. Plon ziarna przy 14 % wilgotności (% wzorca). Województwo opolskie. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Poziom Poziom 2017 2016 2017-2016- 2017 2016 2017-2016- Wzorzec dt/ha 66,3 74,7 59,8 70,5 66,9 70,9 81,9 67,8 76,4 73,5 1 Harenda LOZ 99 97 103 98 100 100 95 100 98 98 2 Jarlank02 103-103 - 98 103-101 - 3 Tybalt LOZ 102 99 102 101 101 98 99 97 99 98 4 Ostka Smolicka o LOZ 95 94 95 95 95 101 95 101 98 99 5 Arabella 99 99 101 99 100 95 97 100 96 97 6 Goplana LOZ 97 107 103 102 102 102 104 101 103 102 7 Nimfa 97 102-100 - 102 101-102 - 8 Rusałka LOZ 101 96 99 99 99 99 102 103 101 101 9 Varius LOZ 108 98 100 103 102 103 101 101 102 101 10 Frajda LOZ 100 105-103 - 102 106-104 - 11 Atrakcj03 - - - - 103 - - - - 12 Fal02 - - - - 107 - - - - 13 KWS Sunny 95 - - - - 89 - - - - 14 MHR Jutrzenk01 - - - - 103 - - - - Liczba doświadczeń 4 3 4 7 11 4 3 4 7 11 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian LOZ Lista Odmian Zalecanych przeciętny, intensywny poziom agrotechniki o odmiana oścista Tab. 59. Pszenica jara. Plon ziarna w miejscowościach przy 14 % wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Poziom Poziom Głubczyce Bąków Pągów* Łosiów Głubczyce Bąków Pągów* Łosiów 2016-2016- 2016-2016- 2016-2016- 2016-2016- Wzorzec dt/ha 83,2 80,4 57,8 59,4 71,3 69,8 52,8 56,4 90,9 89,3 56,7 64,4 84,3 80,9 51,8 59,2 1 Harend00 101 99 103 111 108 81 89 98 99 101 100 109 104 90 93 2 Jarlank01-104 - 100-103 - 101-98 - 95-100 - 3 Tybalt 100 101 96 100 100 100 113 104 102 101 86 90 105 100 93 98 4 Ostka Smolicka o 97 96 99 98 95 97 89 90 99 97 117 107 91 95 102 99 5 Arabella 97 96 99 103 94 91 108 107 93 95 100 103 90 89 100 101 6 Goplana 99 101 96 97 92 105 102 106 101 102 96 98 101 107 109 103 7 Nimf00-99 - 94-97 - 100-102 - 105-98 - 8 Rusałk03 103 97 98 98 97 104 98 103 106 102 104 99 100 87 94 9 Varius 102 103 117 103 112 105 102 102 99 102 103 98 102 103 109 105 10 Frajd03-102 - 94-98 - 105-106 - 96-101 - 11 Atrakcj02-112 - 102-93 - 98-111 - 102-104 - 12 Fala 98-111 - 105-93 - 101-110 - 105-116 - 13 KWS Sunny 92-81 - 95-113 - 92-69 - 95-94 - 14 MHR Jutrzenk05-87 - 109-102 - 108-100 - 103-99 - Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian przeciętny, intensywny poziom agrotechniki o odmiana oścista *- Pągów średnia z lat 2016 i 59

Tab. 60. Pszenica jara. Głubczyce poszerzony dobór odmian. Plon ziarna przy 14 % wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiany Poziom Poziom 2017 2016 2017-2016- 2017 2016 2017-2016- Wzorzec dt/ha 83,3 86,8 70,0 85,1 80,0 90,9 93,3 82,5 92,1 88,9 1 Harend00 103 102 102 102 98 99 100 99 99 2 Jarlank01 102-102 - 101 101-101 - 3 Tybalt 100 100 105 100 102 102 101 103 102 102 4 Ostka Smolicka o 97 97 95 97 96 99 91 102 95 97 5 Arabella 97 93 99 95 96 93 93 100 93 95 6 KWS Torridon 97 101 99 99 99 101 102 101 102 101 7 Mandaryn02 100 97 101 100 98 96 90 97 95 8 Goplana 99 102 103 101 101 101 101 104 101 102 9 Serenad01 99 99 100 100 98 98 95 98 97 10 Nimf00 103 100 102 101 100 103 103 102 102 11 Rusałk02 103 103 103 103 103 108 108 106 16 12 Varius 102 107 104 105 104 99 105 103 102 102 13 WPB Skye 102 101 107 102 105 103 103 100 103 102 14 Frajd03 106-105 - 105 109 - - - 15 Atrakcj02 - - - - 98 - - - - 16 Fala 98 - - - - 101 - - - - 17 KWS Sunny 92 - - - - 92 - - - - 18 MHR Jutrzenk05 - - - - 108 - - - - Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian przeciętny, intensywny poziom agrotechniki o odmiana oścista Tab. 61. Pszenica jara. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Lata zbioru, 2016. Lp. Odmiana Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 ziaren (g) 2016-2016- 2016 - Wzorzec 88 74 88 75 7,6 8,7 8,0 8,6 44,1 43,4 41,5 41,0 1 Harenda 86 71 87 71 8,9 8,9 8,3 8,7 43,8 40,9 41,0 39,7 2 Jarlanka 89 75 - - 6,9 8,3 - - 46,0 46,7 - - 3 Tybalt 87 73 85 74 7,0 8,6 7,6 8,5 45,0 45,3 42,5 43,4 4 Ostka Smolicka o 93 79 93 80 7,9 8,8 8,1 8,6 45,2 44,0 42,8 41,8 5 Arabella 90 72 91 76 8,3 9,0 8,3 8,8 40,4 40,1 38,7 38,5 6 Goplana 91 79 89 78 7,1 8,6 7,7 8,5 44,6 43,9 42,8 42,2 7 Nimfa 87 72 - - 6,8 8,4 - - 46,5 46,4 - - 8 Rusałka 87 73 88 77 7,8 8,9 8,0 8,4 45,1 43,8 41,9 41,6 9 Varius 88 72 88 75 8,1 8,9 8,1 8,7 41,6 41,6 40,0 39,5 10 Frajda 89 77 - - 7,8 8,5 - - 42,7 41,3 - - 11 Atrakcja 92 78 - - 6,4 8,4 - - 39,2 38,8 - - 12 Fala 87 75 - - 7,1 8,4 - - 47,8 46,9 - - 13 KWS Sunny 81 71 - - 8,5 9,0 - - 43,8 41,8 - - 14 MHR Jutrzenka 87 72 - - 7,9 9,0 - - 46,5 46,3 - - Liczba doświadczeń 4 11 4 11 4 11 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian o odmiana oścista 60

Tab. 62. Pszenica jara. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki - (skala 9o). Rok zbioru. Lp. Odmiana Mączniak właściwy Rdza brunatna Septorioza liści Brunatna plamistość liści Septorioza plew Fuzarioza kłosów G B Ł P G B Ł P G B Ł P G B Ł P G B Ł P G B Ł P Wzorzec 9,0 8,4 9,0 9,0 7,5 8,8 9,0 9,0 7,5 8,4 7,8 9,0 8,9 9,0 7,9 7,1 9,0 7,8 9,0 9,0 9,0 8,8 7,6 9,0 1 Harenda 9,0 8,0 9,0 9,0 8,5 9,0 9,0 9,0 8,0 8,5 8,0 9,0 9,0 9,0 8,0 7,0 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 8,5 7,5 9,0 2 Jarlanka 9,0 9,0 9,0 9,0 7,5 9,0 9,0 9,0 6,5 8,0 7,5 9,0 9,0 9,0 8,0 7,0 9,0 7,0 9,0 9,0 9,0 8,5 7,5 9,0 3 Tybalt 9,0 8,0 9,0 9,0 7,5 9,0 9,0 9,0 8,0 8,0 8,0 9,0 9,0 9,0 8,0 7,0 9,0 7,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,5 9,0 4 Ostka Smolicka o 9,0 7,0 9,0 9,0 8,5 9,0 9,0 9,0 7,5 8,0 7,5 9,0 8,5 9,0 8,0 7,5 9,0 7,5 9,0 9,0 9,0 8,5 8,0 9,0 5 Arabella 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 9,0 9,0 9,0 6,5 8,0 7,5 9,0 9,0 9,0 7,5 6,5 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 8,5 7,5 9,0 6 Goplana 9,0 8,5 9,0 9,0 6,5 8,0 9,0 9,0 7,5 8,0 8,0 9,0 9,0 9,0 8,0 6,5 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,5 9,0 7 Nimfa 9,0 8,5 9,0 9,0 7,0 9,0 9,0 9,0 7,0 8,0 7,5 9,0 9,0 9,0 7,5 7,5 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,5 9,0 8 Rusałka 9,0 8,5 9,0 9,0 7,5 8,5 9,0 9,0 7,5 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 8,0 7,0 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 9,0 9 Varius 9,0 9,0 9,0 9,0 6,5 8,5 9,0 9,0 7,5 9,0 7,5 9,0 9,0 9,0 7,5 6,5 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,5 9,0 10 Frajda 9,0 9,0 9,0 9,0 6,5 8,5 9,0 9,0 7,0 8,0 8,0 9,0 9,0 9,0 8,0 7,0 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,5 9,0 11 Atrakcja 9,0 8,5 9,0 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 7,5 8,5 7,5 9,0 9,0 9,0 8,0 7,0 9,0 7,5 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 9,0 12 Fala 9,0 8,0 9,0 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 8,0 8,5 8,0 9,0 9,0 9,0 8,0 7,5 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 8,0 7,5 9,0 13 KWS Sunny 9,0 8,0 9,0 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 8,0 9,0 8,0 9,0 8,5 9,0 8,0 7,5 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,5 9,0 14 MHR Jutrzenka 9,0 8,0 9,0 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 8,5 8,5 8,0 9,0 9,0 9,0 8,0 8,0 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 8,5 7,5 9,0 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian o odmiana oścista G Głubczyce, B Bąków, Ł Łosiów, P Pągów Tab. 63. Pszenica jara. Wyniki analiz jakościowych na przeciętnym poziomie agrotechniki. Rok zbioru. Lp. Odmiana Wartość technologiczna Zawartość białka (% sm) Ilość glutenu (%) Wskaźnik sedymentacji (ml) Liczba opadania (sek.) Gęstość ziarna w stanie zsypnym kg/hl G B Ł P Śr G B Ł P Śr G B Ł P Śr G B Ł P Śr G B Ł P Śr Wzorzec 13,5 14,3 17,2 14,9 15,0 25,5 27 36 29,9 29,6 49 45 65 56 54 408 335 213 315 318 76,4 76,1 71,6 76,7 75,2 1 Harenda B 12,9 14,2 17,6 15,5 15,1 24,1 26,6 38,6 29,3 29,7 59 58 67 65 62 397 324 262 328 328 79,9 80,4 72,6 78,9 78,0 2 Jarlanka A 13,5 13,9 17,4 14,9 14,9 25,3 26,7 34,5 31,0 29,4 51 49 64 62 57 380 373 219 324 324 74,5 73,9 71,5 75,1 73,8 3 Tybalt A 13,2 13,4 16,8 14,8 14,6 24,5 25,1 35,0 30,7 28,8 53 48 66 61 57 403 400 169 354 332 74,3 74,9 72,8-74,0 4 Ostka Smolicka o A 13,4 14,7 17,0 14,6 14,9 25,0 28,1 36,3 30,1 29,9 48 58 63 59 57 407 330 259 409 351 79,1 77,6 71,2 76,8 76,2 5 Arabella A 13,6 14,9 17,6 14,6 15,2 25,4 27,2 37,2 27,4 29,3 50 44 69 55 55 388 364 222 357 333 79,2 77,9 71,0 79,3 76,9 6 Goplana A 13,6 13,8 16,7 14,4 14,6 25,5 25,6 34,7 29,6 28,9 42 39 65 53 50 464 401 194 309 342 75,3 75,5 71,5 76,0 74,6 7 Nimfa A 13,3 13,2 16,8 15,1 14,6 25,6 23,8 35,0 30,3 28,7 57 40 65 62 56 445 422 206 369 361 80,4 74,1 72,9-75,8 8 Rusałka A 13,4 14,3 16,6 15,1 14,9 24,8 25,6 36,3 30,7 29,4 44 40 64 60 52 417 97 216 181 228 75,7 75,5 72,1 76,7 75,0 9 Varius A 13,9 14,8 17,0 14,4 15,0 25,6 28,0 35,9 28,7 29,6 54 50 65 55 56 466 264 191 338 315 74,2 74,2 71,1 75,4 73,7 10 Frajda B 13,6 13,7 17,9 14,5 14,9 25,4 27,9 36,7 27,5 29,4 43 36 65 41 46 462 193 193 227 269 74,3 76,8 72,1 77,1 75,1 11 Atrakcja A 14,2 14,0 17,4 14,1 14,9 26,1 25,5 32,9 26,7 27,8 53 46 65 47 53 322 365 206 223 279 76,1 75,8 70,7 77,3 75,0 12 Fala A 14,1 14,9 17,2 15,2 15,4 27,4 27,5 38,7 30,3 31,0 45 45 65 58 53 429 385 195 311 330 75,8 74,6 70,5 73,8 73,7 13 KWS Sunny A 12,9 14,7 17,7 16,4 15,4 25,8 28,5 35,8 32,6 30,7 44 43 66 62 54 401 435 221 337 349 74,3 77,0 72,4 77,4 75,3 14 MHR Jutrzenka A 13,5 15,1 17,4 15,3 15,3 27,1 31,3 36,5 33,9 32,2 37 38 65 44 46 332 335 229 342 310 77,5 77,7 70,9 76,6 75,7 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; o odmiana oścista A jakościowa odmiana chlebowa B odmiana chlebowa G Głubczyce, B Bąków, Ł Łosiów, P Pągów 61

Tab. 64. Pszenica jara. Wyniki analiz jakościowych na intensywnym poziomie agrotechniki. Rok zbioru. Lp. Odmiana Wartość technologiczna Zawartość białka (% sm) Ilość glutenu (%) Wskaźnik sedymentacji (ml) Liczba opadania (sek.) Gęstość ziarna w stanie zsypnym kg/hl G B Ł P Śr G B Ł P Śr G B Ł P Śr G B Ł P Śr G B Ł P Śr Wzorzec 14,4 15,6 18,3 14,8 15,8 27 30 37,5 29,7 31,1 54 57 66 53 58 399 349 204 286 310 76,8 75,3 72,1 77,2 75,4 1 Harenda B 13,9 15,3 18,4 14,8 15,6 24,1 29,5 39,5 29,6 30,7 61 63 67 63 64 397 366 168 272 301 80,0 78,6 72,2 80,9 77,9 2 Jarlanka A 14,0 15,9 18,1 14,9 15,7 26,7 30,6 36,5 30,3 31,0 59 64 67 61 63 401 335 213 316 316 76,4 73,5 72,3 75,8 74,5 3 Tybalt A 14,3 15,2 17,9 14,5 15,5 25,7 28,2 37,4 28,8 30,0 58 60 66 58 61 406 409 209 355 345 75,3 73,6 72,1 76,5 74,4 4 Ostka Smolicka o A 14,2 15,2 17,6 13,7 15,2 26,3 29,0 41,5 26,7 30,9 54 60 65 54 58 432 386 260 342 355 78,4 78,0 72,1 78,0 76,6 5 Arabella A 14,4 16,0 18,4 14,9 15,9 26,0 30,7 36,9 27,8 30,4 52 58 66 49 56 396 399 229 342 342 77,8 76,9 71,8 78,4 76,2 6 Goplana A 14,8 15,7 18,7 14,8 16,0 28,6 29,8 38,3 28,9 31,4 47 52 66 51 54 389 379 142 362 318 76,3 74,6 72,5 75,5 74,7 7 Nimfa A 13,7 15,9 17,8 15,1 15,6 26,4 29,6 36,6 30,8 30,9 55 61 67 61 61 401 399 150 311 315 79,5 74,0 72,5 75,6 75,4 8 Rusałka A 14,2 15,9 18,6 14,6 15,8 26,9 29,4 37,4 28,6 30,6 49 61 66 55 58 385 70 121 225 200 75,5 75,8 72,3 77,3 75,2 9 Varius A 15,0 15,3 18,4 14,7 15,9 27,9 30,9 37,3 29,3 31,4 64 59 67 51 60 403 360 195 270 307 74,1 73,5 73,1 76,4 74,3 10 Frajda B 14,8 15,4 18,2 14,2 15,7 28,0 29,9 37,6 28,8 31,1 52 45 65 37 50 411 254 282 113 265 75,5 77,4 72,8 78,7 76,1 11 Atrakcja A 14,7 14,7 18,0 13,7 15,3 28,0 29,2 33,7 28,4 29,8 62 60 67 44 58 430 386 190 248 314 77,0 73,2 71,8 76,3 74,6 12 Fala A 15,0 15,7 18,7 15,3 16,2 28,7 30,0 38,6 31,7 32,3 51 53 65 54 56 362 442 239 263 327 76,4 74,1 71,1 75,1 74,2 13 KWS Sunny A 14,5 15,6 19,2 16,6 16,5 28,2 30,2 36,9 33,3 32,2 51 48 66 59 56 439 410 218 311 345 75,2 75,4 72,0 78,0 75,2 14 MHR Jutrzenka A 13,7 15,9 18,1 15,4 15,8 27,1 33,2 36,7 33,4 32,6 39 50 65 39 48 333 295 237 276 285 78,1 76,5 71,5 78,5 76,2 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; o odmiana oścista A jakościowa odmiana chlebowa B odmiana chlebowa G Głubczyce, B Bąków, Ł Łosiów, P Pągów PSZENICA JARA LISTA ODMIAN ZALECANYCH Lp. Odmiana KR/CCA Rok wpisania na LOZ Wartość technologiczna Plon ziarna % wzorca 2016-1 FRAJDA KR 2019 B 103* 104* 2 GOPLANA KR 2016 A 102 102 3 HARENDA KR 2016 B 100 98 4 OSTKA SMOLICKA o KR 2014 A 95 99 5 RUSAŁKA KR A 99 101 6 TYBALT KR 2007 A 101 98 7 VARIUS KR 2019 A 102 101 KR Krajowy Rejestr Odmian o odmiana oścista A odmiana jakościowa B odmiana chlebowa *- średnia z lat 2017- wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian 66,9 dt/ha przeciętny poziom agrotechniki 73,5 dt/ha intensywny poziom agrotechniki 62

6. JĘCZMIEŃ JARY Doświadczenia z jęczmieniem jarym prowadzono w Głubczycach, z poszerzonym doborem 39 odmian oraz w Bąkowie i Pągowie z doborem wojewódzkim 28 odmian na dwóch poziomach agrotechniki: poziom przeciętny, poziom intensywny (zwiększony poziom nawożenia azotowego o 40 kg, stosowanie opryskiwania fungicydem, regulatorem wzrostu i nawożenie dolistne preparatem wieloskładnikowym). W latach 2016- wykonano łącznie 11 udanych doświadczeń w województwie opolskim. W tabelach poniżej przedstawiono warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczeń w roku, pochodzenie odmian, zbiorcze wyniki plonowania oraz ważniejsze właściwości rolnicze. Tab. 65. Jęczmień jary. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru. Miejscowość Głubczyce Bąków Pągów Powiat Głubczyce Kluczbork Namysłów Kompleks rolniczej przydatności gleby 1 4 2 Klasa bonitacyjna gleby II IV b IIIa ph gleby w KCl 6,4 6,5 6,8 Przedplon Burak cukrowy Kukurydza Kukurydza Data siewu (dzień, m-c, rok) 04.04. 05.04. 07.04. Obsada roślin (szt./m 2 ) 300 300 300 Data zbioru (dzień, m-c, rok) 01.08. 23.07. 30.07. Nawożenie mineralne N na poziomie (kg/ha) 63 78 60 (kg/ha) 109 118 100 P 2 O 5 (kg/ha) 47 40 70 K 2 O (kg/ha) 41 60 60 Nawożenie dolistne na poziomie (kg,l/ha) ADOB Mn 3 + ADOB Cu 1 + ADOB Zn 2 + Basfoliar 6-12-6 5 + Siarczan magnezu 7xH 2 O(MgSO 4 ) - 5 Siarczan magnezu 7xH 2 O(MgSO 4 ) - 5 ADOB Mn 3 + ADOB Cu 1 + ADOB Zn 1 + Basfoliar 36 E 5 + Siarczan magnezu 7xH 2 O(MgSO 4 ) - 5 Siarczan magnezu 7xH 2 O(MgSO 4) - 5 Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Kinto Duo 080 FS Herbicydy (l/ha) Mustang Forte 195 SE 0,8 Granstar Ultra SX 50 SG 48g + Trend 0,05% ADOB Mg 10 + ADOB Cu 1 + ADOB Mn 3 + Basfoliar 36 E 5 ADOB Mg 10 + Basfoliar 36 E 5 Granstar Ultra SX 50 SG 48g + Trend 0,1% Insektycydy (l/ha) Plenum 500 WG 0,05 Danadim 400 0,25 + Bi 58 Top 0,25 + Fastac Active 050 ME 0,15 Fastac Active 050 ME 0,15 Decis Mega 50 EW 0,1 + Proteus 110 OD 0,3 Fastac Active 050 ME 0,25 Bi 58 Nowy 0,5 Bi 58 Nowy 0,5 Bi 58 Nowy 0,5 tylko na poziomie Fungicydy (l/ha) Capalo 337,5 SE 2 Osiris 65 EC 2 Amistar 250 SC 0,3 Regulatory wzrostu (l/ha) Cuadro 250 EC 0,3 + Stabilan 750 SL 0,3 Moddus Start 250 EC 0,2 + Cerone 480 SL - 0,2 Tilt Turbo 575 EC 0,5 Capalo 337,5 SE 2 Moddus 250 EC 0,3 Cerone 480 SL 0,2 Moddus 250 EC 0,2 Stabilan 750 SL 0,5 63

Tab. 66. Jęczmień jary. Pochodzenie odmian. Lp. Odmiana Syntetyczny wskaźnik wartości browarnej Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ * Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 Radek pastewny 2015 2019 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 2 RGT Planet 7,80 2016 FR RAGT Semences Polska sp. z o.o. Łysomice 3 Runner pastewny DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 4 Ella pastewny 2012 FR DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 5 KWS Atrika pastewny 2013 DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 6 Soldo pastewny 2013 2015 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 7 Rubaszek pastewny 2014 2017 PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR 8 Podarek pastewny 2014 2017 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 9 Allianz pastewny 2016 FR DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 10 KWS Cantton 6,25 2016 DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 11 KWS Vermont pastewny 2016 DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 12 Paustian pastewny 2016 2019 DK DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 13 Polonia Staropolska pastewny 2016 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 14 Ringo pastewny 2016 PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR 15 Airway pastewny 2017 FR DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 16 Bente 6,00 2017 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 17 Esma 7,00 2017 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 18 Ramzes pastewny 2017 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 19 Teksas pastewny 2017 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 20 Xanthe 7,20 2017 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 21 Eldorado pastewny PL Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. Tulce 22 Etoile pastewny DE DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 23 Farmer pastewny PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 24 Ismena pastewny DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 25 Maggie pastewny DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 26 MHR Fajter pastewny PL Małopolska Hodowla Roślin sp. z o.o. Kraków 27 Pilote pastewny CH DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 28 Rezus pastewny PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR * LOZ Lista Odmian Zalecanych, Ella w latach 2014- na LOZ, KWS Atrika w latach 2016- na LOZ, KWS Cantton w latach 2017- na LOZ w - odmiana zalecana wstępnie 64

Tab. 67. Jęczmień jary. Zbiorcze wyniki doświadczeń. Rok zbioru. Lp. Cecha Głubczyce Bąków Pągów 1 Termin kłoszenia (dzień, m-c) 30.05. 31.05. 28.05. 28.05. 29.05. 29.05. 2 Termin dojrzałości woskowej (dzień, m-c) 03.07. 05.07. 29.06. 29.06. - - 3 Wysokość roślin (cm) 71 68 70 62 68 63 4 Wyleganie roślin w dojrzałości mlecznej (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 7,8 8,3 5 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) 1,7 2,5 8,8 9,0 5,6 7,2 6 Porażenie przez choroby (skala 9 o ) Mączniak właściwy 9,0 9,0 8,4 9,0 9,0 9,0 Rdza karłowa 7,9 8,2 7,6 9,0 9,0 9,0 Plamistość siatkowa 8,5 8,0 8,2 9,0 6,9 7,9 Rynchosporioza 8,9 9,0 8,8 9,0 9,0 9,0 7 Mas000 ziaren (g) 45,4 48,1 49,2 49,8 45,0 47,3 8 Zawartość białka (%) 12,2 13,0 12,0 13,5 12,7 13,5 9 Wilgotność ziarna podczas zbioru (%) 10,1 10,4 12,5 12,1 9,6 9,7 10 Plon ziarna (dt z ha) 84,8 93,1 68,5 75,4 72,9 83,2 Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian przeciętny, intensywny poziom agrotechniki Tab. 68. Jęczmień jary. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Województwo opolskie. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Poziom Poziom 2017** 2016* 2017-2016- 2017** 2016* 2017-2016- Wzorzec dt/ha 75,4 71,5 63,5 73,5 70,1 83,9 86,1 74,9 85,0 81,6 1 Radek LOZ 105 108 101 107 105 99 100 100 100 100 2 RGT Planet 107 106 110 107 108 100 103 97 102 100 3 Runner 96 - - - - 100 - - - - 4 Ell03 97 108 100 103 93 105 103 99 100 5 KWS Atrika 96 97 99 97 97 96 104 102 100 101 6 Soldo LOZ 106 103 98 105 102 110 100 95 105 102 7 Rubaszek LOZ 102 103 99 103 101 100 107 105 104 104 8 Podarek LOZ 97 106 104 102 102 105 102 99 104 102 9 Allianz 97 100 103 99 100 94 94 102 94 97 10 KWS Cantton 94 105 112 100 104 103 102 108 103 104 11 KWS Vermont LOZ 102 100 97 101 100 103 108 107 106 106 12 Paustian LOZ 103 97 104 100 101 104 99 105 102 103 13 Polonia Staropolska 94 102 99 98 98 97 97 100 97 98 14 Ringo 96 94 98 95 96 93 99 106 96 99 15 Airway 97 99-98 - 94 99-97 - 16 Bente 103 101-102 - 110 106-108 - 17 Esma 97 107-102 - 101 106-104 - 18 Ramzes 92 103-98 - 98 102-100 - 19 Teksas 92 100-96 - 103 96-100 - 20 Xanthe 111 98-105 - 100 107-104 - 21 Eldorado 98 - - - - 100 - - - - 22 Etoile 105 - - - - 104 - - - - 23 Farmer 100 - - - - 97 - - - - 24 Ismen02 - - - - 98 - - - - 25 Maggie 102 - - - - 98 - - - - 26 MHR Fajter 94 - - - - 96 - - - - 27 Pilote 105 - - - - 101 - - - - 28 Rezus 105 - - - 102 - - - - Liczba doświadczeń 3 4 4 7 11 2 4 4 6 10 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian LOZ Lista Odmian Zalecanych - przeciętny, - intensywny poziom agrotechniki *- dane z Głubczyc, Łosiowa, Bąkowa i Pągowa **- dane z Głubczyc i Bąkowa 65

Tab. 69. Jęczmień jary. Plon ziarna w miejscowościach przy 14% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Poziom Poziom Głubczyce Bąków Pągów* Głubczyce Bąków Pągów* 2016-2016- 2016-2016- 2016-2016- Wzorzec dt/ha 84,8 76,2 68,5 60,8 72,9 75,1 93,1 91,0 75,4 71,0 83,2 86,9 1 Radek 102 102 114 108 100 106 99 100 99 100 98 103 2 RGT Planet 113 107 102 106 103 107 101 103 98 94 103 102 3 Runner 88-102 - 101-98 - 103-101 - 4 Ell15 102 98 100 91 103 93 100 96 99 90 99 5 KWS Atrik00 97 94 100 92 92 94 97 93 102 101 99 6 Soldo 101 98 106 102 112 105 106 102 118 103 107 101 7 Rubaszek 96 101 104 99 108 111 95 100 98 107 108 108 8 Podarek 97 106 89 101 106 104 109 107 95 92 109 107 9 Allianz 94 104 103 101 94 94 106 103 87 92 87 94 10 KWS Cantton 100 103 89 99 94 107 106 101 102 111 102 109 11 KWS Vermont 97 104 102 99 108 99 103 104 99 110 105 102 12 Paustian 106 103 99 97 103 109 103 101 100 102 107 107 13 Polonia Staropolsk02 101 91 99 87 94 95 98 104 97 93 96 14 Ringo 92 94 96 94 100 105 82 92 101 107 99 105 15 Airway 93-102 - 96-98 - 88-96 - 16 Bente 97-116 - 99-109 - 113-110 - 17 Esm05-99 - 85-99 - 104-99 - 18 Ramzes 89-90 - 96-99 - 94-101 - 19 Teksas 94-85 - 98-100 - 109-102 - 20 Xanthe 112-109 - 113-100 - 96-102 - 21 Eldorado 98-100 - 97-98 - 105-98 - 22 Etoile 103-109 - 103-105 - 104-104 - 23 Farmer 97-104 - 98-102 - 96-94 - 24 Ismen03-99 - 103-101 - 97-97 - 25 Maggie 102-109 - 96-97 - 105-94 - 26 MHR Fajter 96-93 - 94-97 - 101-90 - 27 Pilote 107-102 - 104-100 - 106-97 - 28 Rezus 102-94 - 118-105 - 91-108 - Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian - przeciętny, - intensywny poziom agrotechniki *- średni016- bez danych z roku 2017 66

Tab. 70. Jęczmień jary. Głubczyce - poszerzony dobór odmian. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiany Poziom Poziom 2017 2016 2017-2016- 2017 2016 2017-2016- Wzorzec dt/ha 83,7 76,6 68,6 80,2 76,3 92,7 96,7 84,5 94,7 91,3 1 Radek 103 100 103 102 102 99 96 105 98 100 2 RGT Planet 114 106 102 110 107 101 102 105 102 103 3 Runner 89 - - - - 99 - - - - 4 KWS Olof 97 107 100 102 101 102 95 91 99 96 5 Basic 88 103 95 96 95 89 98 104 94 97 6 Ell17 89 101 103 102 94 102 103 98 100 7 Kucyk 98 93 95 96 95 103 96 94 100 98 8 KWS Atrik01 98 91 100 97 94 98 99 96 96 9 Oberek 95 90 99 93 95 101 96 103 99 100 10 Soldo 102 103 90 103 98 107 99 99 103 102 11 KWS Irina 91 102 100 97 98 99 103 101 101 101 12 KWS Dante 93 102 100 98 98 100 105 102 102 102 13 Salome 99 93 101 96 98 102 97 100 100 100 14 Rubaszek 97 113 105 105 105 95 102 101 99 99 15 Podarek 99 106 107 103 104 109 98 107 104 105 16 Allianz 95 101 110 98 102 106 98 103 102 102 17 KWS Cantton 101 103 106 102 103 107 104 99 106 103 18 KWS Harris 90 106 102 98 99 100 103 100 102 101 19 KWS Vermont 98 102 111 100 104 104 104 105 104 104 20 Paustian 108 109 100 109 106 104 97 93 101 98 21 Polonia Staropolsk03 105 91 104 100 96 109 99 103 101 22 Ringo 94 92 100 93 95 82 96 99 89 92 23 Accordine 98 102-100 - 95 102-99 - 24 Airway 95 97-96 - 99 103-101 - 25 Bente 98 103-101 - 110 105-108 - 26 Esm06 102-104 - 100 102-101 - 27 Ovation 96 104-100 - 99 105-102 - 28 Ramzes 90 102-96 - 100 99-100 - 29 Teksas 95 106-101 - 100 96-98 - 30 Xanthe 114 96-105 - 101 100 - - 31 Eldorado 99 - - - - 99 - - - - 32 Etoile 104 - - - - 105 - - - - 33 Farmer 99 - - - - 102 - - - - 34 Ismen05 - - - - 102 - - - - 35 Maggie 103 - - - - 97 - - - - 36 MHR Fajter 98 - - - - 97 - - - - 37 Pilote 108 - - - - 101 - - - - 38 Rezus 104 - - - - 105 - - - - 39 RGT Atmosphere 120 - - - - 99 - - - - Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian - przeciętny, - intensywny poziom agrotechniki 67

Tab. 71. Jęczmień jary. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Lata zbioru, 2016. Lp. Odmiana Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 ziaren (g) Zawartość białka (%) 2016-2016- 2016- Wzorzec 70 64 73 69 5,4 6,2 6,8 6,6 46,5 48,4 46,9 47,2 12,3 13,4 1 Radek 74 69 78 73 5,3 6,0 6,9 6,0 46,5 48,9 46,5 46,9 13,2 13,7 2 RGT Planet 68 64 74 70 5,0 5,5 6,8 6,7 45,4 48,2 48,1 47,6 11,7 12,5 3 Runner 68 63 - - 5,2 5,7 - - 46,2 49,2 - - 12,0 12,6 4 Ella 76 72 78 71 5,7 7,3 6,5 7,1 47,9 50,2 48,5 48,4 12,3 13,8 5 KWS Atrika 75 69 78 73 5,8 6,3 7,0 6,8 49,1 50,0 48,3 48,9 12,6 14,0 6 Soldo 68 66 72 70 6,0 7,8 7,4 7,6 50,6 53,0 50,9 50,9 12,1 13,3 7 Rubaszek 66 63 71 68 5,3 6,2 7,0 7,1 44,8 45,4 44,7 44,7 12,7 13,4 8 Podarek 74 70 78 74 5,3 6,5 6,9 6,9 44,6 48,6 46,4 46,9 12,8 14,1 9 Allianz 70 62 75 70 5,5 6,0 6,0 6,1 45,4 46,5 45,6 45,7 12,1 14,1 10 KWS Cantton 73 69 77 73 5,0 6,0 6,7 6,7 45,8 50,2 47,8 48,3 12,5 13,4 11 KWS Vermont 71 64 72 68 5,5 5,8 6,9 6,4 47,0 47,9 46,8 47,2 12,0 13,0 12 Paustian 70 65 74 70 5,7 6,2 7,0 6,7 46,0 48,1 46,0 47,0 12,1 12,6 13 Polonia Staropolska 62 59 63 61 5,0 5,8 6,9 6,5 44,2 46,0 44,5 46,0 12,5 13,1 14 Ringo 66 62 69 66 5,5 6,2 6,9 6,7 46,0 46,6 45,3 46,2 12,2 13,7 15 Airway 69 63 - - 5,3 6,3 - - 44,7 46,2 - - 13,0 13,9 16 Bente 72 66 - - 5,3 7,0 - - 50,8 52,4 - - 11,8 13,0 17 Esma 70 63 - - 5,3 5,8 - - 48,1 48,5 - - 12,2 13,1 18 Ramzes 74 66 - - 5,2 6,2 - - 45,3 46,6 - - 13,0 13,7 19 Teksas 67 66 - - 5,0 6,5 - - 45,2 45,1 - - 11,2 12,9 20 Xanthe 71 65 - - 5,5 5,7 - - 50,3 51,0 - - 11,7 13,1 21 Eldorado 69 62 - - 5,2 6,7 - - 45,9 47,4 - - 12,4 13,3 22 Etoile 70 64 - - 5,0 5,5 - - 44,5 47,9 - - 12,6 12,9 23 Farmer 71 68 - - 6,2 8,3 - - 49,0 51,5 - - 12,7 14,2 24 Ismena 69 62 - - 5,5 5,8 - - 45,4 47,3 - - 12,2 13,3 25 Maggie 66 58 - - 5,2 5,7 - - 45,4 48,5 - - 11,6 12,4 26 MHR Fajter 67 60 - - 5,2 5,8 - - 47,2 49,2 - - 12,6 13,8 27 Pilote 68 65 - - 5,7 5,8 - - 47,2 50,2 - - 11,8 12,8 28 Rezus 71 60 - - 5,8 7,0 - - 46,8 47,1 - - 12,8 14,2 Liczba doświadczeń 3 9 3 9 3 9 3 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian 68

Tab. 72. Jęczmień jary. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki - (skala 9o). Rok zbioru. Lp. Odmiana Mączniak właściwy Rdza karłowa Plamistość siatkowa Rynchosporioza Głubczyce Bąków Pągów Głubczyce Bąków Pągów Głubczyce Bąków Pągów Głubczyce Bąków Pągów Wzorzec (skala 9 o ) 9,0 8,4 9,0 7,9 7,6 9,0 8,5 8,2 6,9 8,9 8,8 9,0 1 Radek 9,0 9,0 9,0 8,5 8,0 9,0 9,0 7,0 8,0 9,0 8,5 9,0 2 RGT Planet 9,0 8,0 9,0 7,5 8,0 9,0 8,0 9,0 6,5 9,0 9,0 9,0 3 Runner 9,0 9,0 9,0 8,0 7,5 9,0 8,5 8,5 7,0 9,0 9,0 9,0 4 Ella 9,0 8,5 9,0 7,0 7,0 9,0 8,0 9,0 7,5 9,0 8,5 9,0 5 KWS Atrika 9,0 8,5 9,0 8,0 8,0 9,0 8,0 8,0 6,5 9,0 8,5 9,0 6 Soldo 9,0 9,0 9,0 8,0 7,5 9,0 9,0 8,0 7,5 9,0 8,5 9,0 7 Rubaszek 9,0 8,5 9,0 8,0 7,5 9,0 9,0 9,0 6,0 9,0 8,5 9,0 8 Podarek 9,0 6,0 9,0 8,0 8,5 9,0 9,0 9,0 7,0 9,0 9,0 9,0 9 Allianz 9,0 9,0 9,0 8,0 7,0 9,0 9,0 8,5 7,0 9,0 9,0 9,0 10 KWS Cantton 9,0 9,0 9,0 8,0 7,5 9,0 9,0 8,0 7,0 9,0 9,0 9,0 11 KWS Vermont 9,0 9,0 9,0 7,5 7,5 9,0 8,5 8,5 8,0 9,0 9,0 9,0 12 Paustian 9,0 8,5 9,0 7,0 7,0 9,0 8,5 8,0 6,5 9,0 8,5 9,0 13 Polonia Staropolska 9,0 6,5 9,0 7,5 8,0 9,0 8,5 9,0 7,0 9,0 9,0 9,0 14 Ringo 9,0 8,0 9,0 8,5 7,5 9,0 8,0 6,5 6,0 9,0 9,0 9,0 15 Airway 9,0 8,0 9,0 6,5 8,0 9,0 8,0 7,0 7,5 9,0 8,5 9,0 16 Bente 9,0 7,5 9,0 9,0 6,5 9,0 7,5 8,0 6,5 9,0 8,5 9,0 17 Esma 9,0 9,0 9,0 8,0 7,0 9,0 9,0 8,0 6,5 9,0 9,0 9,0 18 Ramzes 9,0 9,0 9,0 8,0 7,5 9,0 9,0 8,0 7,5 9,0 9,0 9,0 19 Teksas 9,0 9,0 9,0 7,5 7,5 9,0 9,0 8,5 7,0 8,5 9,0 9,0 20 Xanthe 9,0 9,0 9,0 8,5 8,0 9,0 9,0 8,0 7,0 9,0 8,5 9,0 21 Eldorado 9,0 8,5 9,0 8,0 7,5 9,0 9,0 8,0 6,5 9,0 9,0 9,0 22 Etoile 9,0 8,5 9,0 8,0 8,0 9,0 8,0 8,0 7,0 8,5 8,5 9,0 23 Farmer 9,0 9,0 9,0 6,5 7,0 9,0 8,0 7,5 7,0 8,5 8,5 9,0 24 Ismena 9,0 9,0 9,0 8,0 8,0 9,0 8,5 8,5 6,0 9,0 9,0 9,0 25 Maggie 9,0 9,0 9,0 7,0 7,0 9,0 8,0 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 26 MHR Fajter 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 9,0 8,5 8,0 7,5 9,0 8,5 9,0 27 Pilote 9,0 9,0 9,0 8,0 7,0 9,0 8,0 8,5 6,5 9,0 9,0 9,0 28 Rezus 9,0 5,5 9,0 8,5 8,0 9,0 9,0 8,5 6,5 9,0 9,0 9,0 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian 69

JĘCZMIEŃ JARY LISTA ODMIAN ZALECANYCH Lp. Odmiana Grupa wartości technologicznej KR/CCA Rok wpisania na LOZ Plon ziarna % wzorca 2016-70,1 81,6 1 KWS VERMONT pastewny KR 100 106 2 PAUSTIAN pastewny KR 2019 101 103 3 PODAREK pastewny KR 2017 102 102 4 RADEK pastewny KR 2019 105 100 5 RUBASZEK pastewny KR 2017 101 104 6 SOLDO pastewny KR 2015 102 102 KR Krajowy Rejestr Odmian wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian 70,1 dt/ha przeciętny poziom agrotechniki 81,6 dt/ha intensywny poziom agrotechniki 70

7. OWIES Doświadczenia z owsem prowadzono w Głubczycach, z poszerzonym doborem 17 odmian oraz w Bąkowie i Łosiowie z doborem wojewódzkim 11 odmian na jednym, przeciętnym poziomie agrotechniki. W latach 2016 - wykonano łącznie 9 udanych doświadczeń w województwie opolskim. W tabelach poniżej przedstawiono warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczeń w roku, pochodzenie odmian, zbiorcze wyniki oraz ważniejsze właściwości rolnicze. Najwyższy plon uzyskano w Głubczycach. Tab. 73. Owies. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru. Miejscowość Głubczyce Bąków Łosiów Powiat Głubczyce Kluczbork Brzeg Kompleks rolniczej przydatności gleby 1 3b 3b Klasa bonitacyjna gleby II IVb IVa ph gleby w KCl 6,4 6,9 6,6 Przedplon Burak cukrowy Kukurydza na ziarno Pszenica ozima Data siewu (dzień, m-c) 04.04 05.04 26.03 Obsada roślin (szt./m 2 ) 450 500 500 Data zbioru (dzień, m-c) 31.07 25.07 30.07 N (kg/ha) 63 64 138 P 2 O 5 (kg/ha) 47 40 20 K 2 O (kg/ha) 41 60 40 Nawożenie dolistne (l/ha) 1) MgSO 4 5 + ADOB Cu 1 + ADOB Mn 3+ ADOB Zn 0,5 + Basfoliar 12-4-6+S 5 2) MgSO 4 5 1) MgSO 4 5 + ADOB Cu 1 + ADOB Mn 3+ ADOB Zn 0,5 + Basfoliar 36 Extra 5 2) MgSO 4 5 - Zaprawa nasienna (nazwa) Kinto Duo 080 FS Herbicydy (g, l/ha) Mustang Forte 195 SE 0,8 Granstar Ultra SX 50 SG 48g + Trend 0,05% Insektycydy (kg,l/ha) 1)Superkill 500 EC 0,05 2)Danadim 400 EC 0,25 + Bi 58 Top 400 EC 0,25 + Fastac Active 050 ME 0,15 3)Decis Mega 50 EW 0,15 + Proteus 110 OD 0,3 + Fastac Active 050 ME 0,15 Fastac Active 050 ME 0,25 Bi Nowy 400 EC 0,5 Granstar Ultra SX 50 SG 40g + Starane 250 EC 0,4 Trisar 50 SG 25g + Fenoxinn 110 EC 0,5 Decis Mega 50 EW 0,15 71

Tab. 74. Owies. Pochodzenie odmian. Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ* Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 Agent PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 2 Bingo 2009 2011 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 3 Kozak 2017 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 4 Breton 2007 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 5 Harnaś 2014 2016 PL Małopolska Hodowla Roślin sp. z o.o. Kraków 6 Nawigator 2015 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 7 Elegant 2016 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 8 Romulus 2016 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 9 Armani 2017 DE IGP Polska sp. z o.o. sp. k. Poznań 10 Monsun 2017 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 11 Lion DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec *Lista Odmian Zalecanych (odmiana Breton w latach 2009- na LOZ) w odmiana zalecana wstępnie 72

Tab. 75. Owies. Zbiorcze wyniki doświadczeń. Rok zbioru. Lp. Cecha Głubczyce Bąków Łosiów 1 Termin wiechowania (dzień, m-c) 27.05 29.05 05.06 2 Termin dojrzałości (dzień, m-c) 27.06 02.07 03.07 woskowej 3 Wysokość roślin (cm) 103 88 116 4 Wyleganie roślin (skala 9 o ) 9,0 - - w dojrzałości mlecznej 5 Wyleganie roślin przed (skala 9 o ) 5,3 9,0 7,9 zbiorem 6 Porażenie przez choroby (skala 9 o ) Mączniak właściwy 9,0 8,8 - Helmintosporioza 8,2 8,3 7,9 Rdza wieńcowa 9,0 9,0-7 Mas000 ziaren (g) 40,0 51,9 36,5 8 Wilgotność ziarna podczas (%) 11,2 11,2 7,7 zbioru 9 Plon ziarna (dt/ha) 91,0 68,1 64,0 Tab. 76. Owies. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Województwo opolskie. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana 2017 2016 2017-2016- Wzorzec dt/ha 74,4 83,3 58,6 78,9 72,1 1 Agent 101 - - - - 2 Bingo LOZ 103 95 99 99 99 3 Kozak LOZ 103 106-105 - 4 Breton 99 99 102 99 100 5 Harnaś LOZ 102 100 98 101 100 6 Nawigator 95 96 101 96 97 7 Elegant 100 102 98 101 100 8 Romulus 99 101 99 100 100 9 Armani 98 99-99 - 10 Monsun LOZ 100 107-104 - 11 Lion 100 - - - - Liczba doświadczeń 3 3 3 6 9 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian Tab. 77. Owies. Plon ziarna w miejscowościach przy 14% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Głubczyce Bąków Łosiów 2016-2016- 2016- Wzorzec dt/ha 91,0 88,1 68,1 61,1 64,0 67,0 1 Agent 100-99 - 103-2 Bingo 102 101 104 105 103 92 3 Kozak 101-105 - 101-4 Breton 95 95 100 104 103 101 5 Harnaś 108 102 97 96 100 101 6 Nawigator 93 98 97 102 96 92 7 Elegant 103 100 101 98 97 102 8 Romulus 94 96 103 102 99 101 9 Armani 103-90 - 102-10 Monsun 104-100 - 98-11 Lion 97-105 - 99 - Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian Tab. 78. Owies.Głubczyce poszerzony dobór odmian. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana 2017 2016 2017-2016- Wzorzec dt/ha 86,4 83,2 77 84,8 82,2 1 Agent 106 - - - - 2 Bingo 107 100 116 104 108 3 Kozak 107 103-105 - 4 Breton 100 99 107 100 102 5 Arden 97 105 105 101 102 6 Siwek n 82 76 68 79 75 7 Nagus n 77 72 66 74 72 8 Komfort 111 110 116 110 112 9 Amant n 71 75 72 73 73 10 Harnaś 114 106 106 110 109 11 Nawigator 98 109 107 103 105 12 Paskal 105 101 117 103 108 13 Elegant 108 103 110 106 107 14 Romulus 99 102 107 100 103 15 Armani 109 108-108 - 16 Monsun 109 117-113 - 17 Lion 102 - - - - Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; n odmiana naga. 73

Tab. 79. Owies. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Lata zbioru, 2016. Lp. Odmiana Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 ziaren (g) Udział łuski (%) Zawartość białka (% s.m.) Zawartość tłuszczu (% s.m.) 2016-2016- 2016-2016- Wzorzec 102 103 7,4 6,3 42,8 38,5 24,1 26,4 14,3 4,6 1 Agent 102-7,7-45,3-22,6-13,6 5,1 2 Bingo 104 107 7,6 6,4 46,1 41,4 21,8 24,1 14,1 5,2 3 Kozak 105-7,7-41,1-24,1-14,4 4,6 4 Breton 103 104 7,0 6,4 41,8 37,6 25,5 26,5 15,2 4,2 5 Harnaś 99 101 7,9 6,6 41,0 36,3 26,6 28,1 13,8 4,3 6 Nawigator 105 104 7,0 6,2 46,1 40,0 23,3 25,2 14,6 4,8 7 Elegant 106 105 7,6 6,7 41,7 38,4 23,4 25,9 14,7 4,9 8 Romulus 107 104 6,8 5,9 40,8 38,3 26,2 26,9 15,3 4,5 9 Armani 95-7,8-42,7-24,8-13,9 4,2 10 Monsun 101-7,6-43,5-24,7-14,1 4,6 11 Lion 100-7,4-41,1-22,4-13,9 4,4 Liczba doświadczeń 3 9 3 9 3 9 2 6 3 3 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. Tab. 80. Owies. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby. Rok zbioru. Lp. Odmiana Mączniak właściwy Rdza wieńcowa Helmintosporioza Głubczyce Bąków Łosiów Głubczyce Bąków Łosiów Głubczyce Bąków Łosiów Wzorzec skala 9 o 9,0 8,8 9,0 9,0 9,0-8,2 8,3 7,9 1 Agent 9,0 8,7 9,0 9,0 9,0-7,7 8,0 7,7 2 Bingo 9,0 8,3 9,0 9,0 9,0-8,3 8,0 8,0 3 Kozak 9,0 8,7 9,0 9,0 9,0-8,3 8,0 8,3 4 Breton 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0-8,3 8,3 7,7 5 Harnaś 9,0 8,3 9,0 9,0 9,0-8,0 8,7 8,3 6 Nawigator 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0-8,0 8,0 8,0 7 Elegant 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0-8,7 8,0 8,3 8 Romulus 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0-8,0 8,3 7,7 9 Armani 9,0 8,7 9,0 9,0 9,0-9,0 8,3 7,7 10 Monsun 9,0 8,7 9,0 9,0 9,0-8,3 8,7 8,0 11 Lion 9,0 9,0 9,0 9,0 8,7-8,0 8,7 7,7 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian OWIES LISTA ODMIAN ZALECANYCH Lp. Odmiana KR/CCA Rok wpisania na LOZ Plon ziarna % wzorca 2016-1 BINGO ż KR 2011 99 2 HARNAŚ ż KR 2016 100 3 KOZAK ż KR 105* 4 MONSUN ż KR 104* KR Krajowy Rejestr Odmian ż odmiana żółtoziarnista wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian 72,1 dt/ha *- dla odmiany Kozak, Monsun wzorzec z lat 2017- r (78,9 dt/ha) 74

8. RZEPAK OZIMY Doświadczenia z rzepakiem ozimym prowadzono w Głubczycach i Bąkowie z pełnym doborem 74 odmian oraz w Łosiowie z doborem 37 odmian na jednym, przeciętnym poziomie agrotechniki. Zastosowano nawozy dolistne, herbicydy i insektycydy. W roku wykonano łącznie 3 udane doświadczenia w województwie opolskim. Średnia plonu w Bąkowie wynosiła 51,5 dt/ha, w Łosiowe był około 48% mniejszy, gdzie wyleganie roślin wynosiło około 56 %. W Bąkowie odnotowano największe porażenie przez choroby podstawy łodygi - około 50 %. Tab. 81. Rzepak ozimy. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru. Miejscowość Głubczyce Bąków Łosiów Powiat Głubczyce Kluczbork Brzeg Kompleks rolniczej 1 2 1 przydatności gleby Klasa bonitacyjna gleby II III a II ph gleby w KCl 6,1 6,5 7,0 Przedplon Jęczmień jary Pszenica ozima Pszenica ozima Data siewu (dzień, m-c) 25.08 29.08 28.08 Obsada roślin (szt./m 2 ) 50/60 50/60 50/60 Data zbioru (dzień, m-c) 16.07 18.07 14.07 Nawożenie mineralne N (kg/ha) 36+71+48 18+40+60+90 8+20+40+60+80 P 2 O 5 (kg/ha) 92 46 20 K 2 O (kg/ha) 120 60 120 SO 3 (kg/ha) 38-59 MgO (kg/ha) 18-85 Nawożenie dolistne (kg,l/ha) ADOB 2.0 Bor - 1,5 + Basfoliar 2.0 12-4-6+S 5 + MgSO4-10 ADOB 2.0 Mn 1,5 + ADOB 2.0 Bor - 2,5 + ADOB 2.0 Mo 0,2 + Basfoliar 2.0 12-4-6+S 5 + MgSO 4-10 ADOB 2.0 Bor - 0,5 + Basfoliar 2.0 6-12-6 5 + MgSO 4-10 Herbicydy (l/ha) Butisan avaunt 1,5 Iguana 0,25+ Trend 90 EC 0,1+ Targ0 EC 0,3 Klinik 360 SL 3,5 Insektycydy (kg, l/ha) Avaunt 150 EC 0,3+ Sparviero 0,075 Fastac Active 050 ME 0,15 Decis Mega 50 E W 0,125 Proteus 110 OD 0,5+ Fastac Active 050 ME + Reldan 225 EC 1,34 Superkill 500 EC 0,05 + Plenum 500 WG - 150 Środki ochrony roślin ADOB 2.0 Mo 0,15 + ADOB 2.0 Bor - 2,5 +ADOB Mg 10+ Basfoliar 2.0 12-4-6+S+amino 8 ADOB 2.0 Mo 0,2 + ADOB 2.0 Mn 1,5 ADOB 2.0 Bor - 1,5 +ADOB Mg - 10 Basfoliar 2.0 12-4-6 +S 6 ADOB 2.0 Bor - 1,5 +ADOB Mg - 10 Basfoliar 2.0 12-4-6+S 6 Butisan Star Max 500 SE 2 Fusilade Forte 150 EC - 1 Decis Mega 50 EW 0,1 Fastac 100 EC 0,1 Proteus 110 OD 0,6 Avaunt 150 EC 0,17 Mospilan 20 SP 0,12 ABasfoliar 2.0 12-4-6+S - 6+ ADOB 2.0 Bor 1,5 + ADOB 2.0 Mn 1,5 + ADOB 2.0 Mo 0,2 ADOB 2.0 Bor 1,5 + ADOB 2.0 Mn 1+ ADOB 2.0 Mo 0,1 Basfoliar 2.0 12-4-6+S - 6+ ADOB 2.0 Bor 1,5 + ADOB 2.0 Mn 1,5 + ADOB 2.0 Mo 0,2 Basfoliar 2.0 36 Extra - 5+ ADOB 2.0 Bor 1,5 Navigator 260 SL 0,3 + Salsa 75 WG 25 Agil-S 100 EC 0,7 Leopard Extra 05 EC - 1+ Slippa 0,1+ Navigator 260 SL 0,25 Galera 334 SL 0,35 Decis Mega 50 EW 0,15 Decis Mega 50 EW 0,15 Insodex 480 EC 0,6 + Cyperill Max 500 EC 0,05 Avaunt 150 EC 0,17 Mospilan 20 SP - 120 75

76 Tab. 82. Rzepak ozimy. Pochodzenie odmian. Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ * Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 ES Valegro 2014 FR Euralis Nasiona sp. z o.o. - Poznań 2 SY Ilon016 2019 DE Syngenta Polska sp. z o.o. - Warszawa 3 Bazalt 2016 PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR- Kobylin 4 Birdy 2016 FR KWS Polska sp. z o.o. - Poznań 5 Sherlock 2010 DE KWS Polska sp. z o.o. - Poznań 6 SY Rokas 2016 DE Syngenta Polska sp. z o.o. - Warszawa 7 DK Expiro F 1 2016 2017 FR Monsanto Polska sp. z o.o. - Warszawa 8 Architect F 1 2017 FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Komorniki 9 Acapulco F 1 2016 FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Komorniki 10 Alasco F 1 2017 FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Komorniki 11 Amazon F 1 2015 FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Komorniki 12 Anniston F 1 2017 FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Komorniki 13 Atora F 1 2015 2016 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 14 Bonanza F 1 2012 2016 FR RAGT Semences Polska sp. z o.o. - Łysomice 15 Copernicus F 1 2017 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR - Strzelce 16 DK Exalte F 1 2015 FR Monsanto Polska sp. z o.o. - Warszawa 17 DK Exotter F 1 2017 2019 w FR Monsanto Polska sp. z o.o. - Warszawa 18 DK Expansion F 1 2017 FR Monsanto Polska sp. z o.o. - Warszawa 19 DK Expression F 1 2016 2019 FR Monsanto Polska sp. z o.o. - Warszawa 20 DK Extract F 1 2016 2017 FR Monsanto Polska sp. z o.o. - Warszawa 21 DK Platinium F 1 2016 2019 FR Monsanto Polska sp. z o.o. - Warszawa 22 Einstein F 1 2017 DE DSV Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 23 ES Barocco F 1 2017 FR Euralis Nasiona sp. z o.o. - Poznań 24 INV1165 F 1 2017 BE BASF Polska Spółka z o.o. Warszawa 25 Kicker F 1 2017 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 26 Kuga F 1 2015 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 27 Marathon F 1 2012 DE DSV Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 28 Mercedes F 1 2013 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 29 PT248 F 1 2017 FR Pionier Hi-Bred Oddział w Polsce Poznań 30 Roberto KWS F 1 2017 DE KWS Polska sp. z o.o. - Poznań 31 Sergio KWS F 1 2017 DE KWS Polska sp. z o.o. - Poznań 32 Sherpa F 1 2012 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 33 Stefano KWS F 1 2017 2019 w DE KWS Polska sp. z o.o. - Poznań 34 SY Florida F 1 2015 2016 DE Syngenta Polska sp. z o.o. - Warszawa 35 Taifun F 1 2016 DE DSV Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 36 Tigris F 1 2016 2019 DR Monsanto Polska sp. z o.o. - Warszawa 37 PR46W20 F 1 CCA US/FR Pionier Hi-Bred Oddział w Polsce Poznań 38 Adrian008 FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Komorniki

39 Aixer 2013 BE BASF Polska Spółka z o.o. Warszawa 40 Bellevue 2008 BE BASF Polska Spółka z o.o. Warszawa 41 Brendy 2013 PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR- Kobylin 42 Chrobry 2016 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR - Strzelce 43 Marcelo 2016 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR - Strzelce 44 Metys 2014 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR - Strzelce 45 Monolit PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR - Strzelce 46 Quartz 2013 FR KWS Polska sp. z o.o. - Poznań 47 Vapiano 2016 DE Syngenta Polska sp. z o.o. - Warszawa 48 Arango F 1 2014 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 49 Archimedes F 1 2016 FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Komorniki 50 DK Exsor F 1 2015 FR Monsanto Polska sp. z o.o. - Warszawa 51 ES Cesario F 1 2016 FR Euralis Nasiona sp. z o.o. - Poznań 52 ES Imperio F 1 2016 2019 FR Euralis Nasiona sp. z o.o. - Poznań 53 Garou F 1 2013 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 54 Hamilton F 1 2016 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 55 Inspiration F 1 2011 DE DSV Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 56 Marcopolos F 1 2015 2017 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 57 Mentor F 1 2015 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 58 Minerva F 1 2013 DE DSV Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 59 Oriolus F 1 2014 DE DSV Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 60 Panama F 1 2016 DE RAGT Semences Polska sp. z o.o. - Łysomice 61 Popular F 1 2014 DE DSV Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 62 Rumba F 1 2011 DE DSV Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 63 SY Alister F 1 2014 DE Syngenta Polska sp. z o.o. - Warszawa 64 SY Medal F 1 2015 DE Syngenta Polska sp. z o.o. - Warszawa 65 SY Polana F 1 2014 DE Syngenta Polska sp. z o.o. - Warszawa 66 Trumpf F 1 2014 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 67 Alabama F 1 CCA FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Komorniki 68 Alexander F 1 CCA FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Komorniki 69 Arizona F 1 CCA FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Komorniki 70 DK Exception F 1 CCA 2019 FR Monsanto Polska sp. z o.o. - Warszawa 71 Gordon KWS F 1 CCA SK/HU KWS Polska sp. z o.o. - Poznań 72 Severino KWS F 1 CCA SK/HU KWS Polska sp. z o.o. - Poznań 73 Trezzor F 1 CCA DE RAGT Semences Polska sp. z o.o. - Łysomice 74 Thure p F 1 2015 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec * LOZ Lista Odmian Zalecanych (odmiana Alexander 2017-2019; Amazon 2016-2019; DK Exalte 2016-2019; Kug016-2019; Marathon 2016-2019; Mercedes 2016-2019; Minerv017-2019; Sherlock 2011-2019; Sherp014-2016; PR46W20 2011-2017 na LOZ) w wstępnie; F 1 - odmiana mieszańcowa; CCA odmiana z Katalogu UE; p odmiana półkarłowa 77

Tab. 83. Rzepak ozimy. Zbiorcze wyniki doświadczeń. Rok zbioru. Lp. Cecha Głubczyce Bąków Łosiów 1 Obsada roślin w pąkowaniu (szt./m 2 ) 26 27 41,8 2 Stan roślin po zimie (skala 9 0 ) 9,0 9,0 8,3 3 Dojrzałość techniczna (dni) 184-183 4 Wysokość roślin (cm) 163 138 185 5 Wyleganie (%) 2 17 56 6 Choroby łodyg (%) 13 50 18 7 Wilgotność nasion podczas zbioru (%) 7,0 7,0 8,4 8 Plon nasion (dt/ ha) 48,8 51,5 24,9 Tab. 84. Rzepak ozimy. Plon nasion przy 9% wilgotności (%wzorca). Województwo opolskie. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Głubczyce Bąków Łosiów 2017 2016 2017-2016- A B A B A B A B A B Wzorzec dt/ha 48,8 51,5 24,9 50,1 41,7 38,0 39,0 41,2 40,9 44,0 40,3 41,1 40,1 1 ES Valegro 105 102 93 104 100 94 92 94 95 99 96 96 95 2 SY Ilona LOZ 110 114 91 112 105 90 91 - - 101 98 - - 3 Bazalt 80 89 97 85 89 95 92 - - 90 90 - - 4 Birdy 93 90 98 92 94 97 97 - - 94 95 - - 5 Sherlock 81 101 109 91 97 97 95 96 95 94 96 96 95 6 SY Rokas 89 101 94 95 95 95 97 - - 95 96 - - 7 DK Expiro F 1 LOZ 128 101 92 115 107 119 112 - - 117 110 - - 8 Architect F 1 129 110 97 119 112 - - - - - - - - 9 Acapulco F 1 121 113 100 117 111 110 105 - - 113 108 - - 10 Alasco F 1 118 106 102 112 109 - - - - - - - - 11 Amazon F 1 121 111 115 116 116 114 110 102-115 113 110-12 Anniston F 1 120 110 108 115 113 - - - - - - - - 13 Atora F 1 LOZ 98 105 94 101 99 109 107 97 100 105 103 104 104 14 Bonanza F 1 LOZ 99 96 114 98 103 127 117 - - 112 110 - - 15 Copernicus F 1 118 103 112 110 111 - - - - - - - - 16 DK Exalte F 1 121 112 107 117 113 109 111 108-113 112 110-17 DK Exotter F 1 LOZ w 138 118 103 128 120 - - - - - - - - 18 DK Expansion F 1 132 116 94 124 114 - - - - - - - - 19 DK Expression F 1 LOZ 124 112 105 118 114 115 112 - - 117 113 - - 20 DK Extract F 1 LOZ 126 112 111 119 116 120 118 - - 119 117 - - 21 DK Platinium F 1 LOZ 101 101 106 101 103 113 111 - - 107 107 - - 22 Einstein F 1 83 88 97 85 89 - - - - - - - - 23 ES Barocco F 1 118 115 103 117 112 - - - - - - - - 24 INV1165 F 1 123 112 98 117 111 - - - - - - - - 25 Kicker F 1 93 90 96 92 93 - - - - - - - - 26 Kuga F 1 79 90 91 85 87 113 111 102 105 99 99 104 105 27 Marathon F 1 98 89 101 94 96 105 102 109 106 99 99 105 102 28 Mercedes F 1 84 89 97 87 90 105 101 111-96 96 104-29 PT248 F 1 87 97 85 92 90 - - - - - - - - 30 Roberto KWS F 1 117 113 94 115 108 - - - - - - - - 31 Sergio KWS F 1 120 109 101 115 110 - - - - - - - - 32 Sherpa F 1 83 99 99 91 94 98 96 100 102 94 95 97 98 33 Stefano KWS F 1 LOZ w 125 118 100 122 115 - - - - - - - - 34 SY Florida F 1 LOZ 115 124 96 120 112 105 109 120 116 112 110 112 112 78

Lp. Odmiana Głubczyce Bąków Łosiów 2017 2016 2017-2016- A B A B A B A B A B Wzorzec dt/ha 48,8 51,5 24,9 50,1 41,7 38,0 39,0 41,2 40,9 44,0 40,3 41,1 40,1 35 Taifun F 1 71 88 107 79 89 112 114 - - 96 101 - - 36 Tigris F 1 LOZ 122 117 98 119 112 116 114 - - 118 113 - - 37 PR46W20 F 1 74 94 97 84 88 96-110 109 90-99 - 38 Adriana 89 90-89 - - - - - - - - - 39 Aixer 73 87-80 - 87-100 - 83-90 - 40 Bellevue 79 89-84 - 80-94 - 82-85 - 41 Brendy 86 89-87 - 95 - - - 91 - - - 42 Chrobry 90 78-84 - 91 97 - - 87 - - - 43 Marcelo 84 99-91 - 89 110 - - 90 - - - 44 Metys 79 79-79 - 86-82 87 83-84 - 45 Monolit 79 76-77 - 96-88 90 87-90 - 46 Quartz 88 88-88 - 77-93 - 82-84 - 47 Vapiano 91 90-90 - 73 80 - - 82 - - - 48 Arango F 1 67 94-81 - 102-104 103 91-99 - 49 Archimedes F 1 103 103-103 - 82 - - - 93 - - - 50 DK Exsor F 1 127 100-113 - 115 91 - - 114 - - - 51 ES Cesario F 1 112 110-111 - 84 94 - - 98 - - - 52 ES Imperio F 1 LOZ 112 108-110 - 106 111 - - 108 - - - 53 Garou F 1 93 102-97 - 102-101 - 100-101 - 54 Hamilton F 1 104 100-102 - 108 100 - - 105 - - - 55 Inspiration F 1 106 100-103 - - - 104 105 - - - - 56 Marcopolos F 1 LOZ 93 91-92 - 114-101 101 103-106 - 57 Mentor F 1 59 79-69 - 78-91 - 74-81 - 58 Minerva F 1 79 91-85 - 110 92 109-98 - 105-59 Oriolus F 1 76 91-83 - 89-106 103 86-93 - 60 Panama F 1 104 99-101 - 102 100 - - 102 - - - 61 Popular F 1 75 87-81 - 104-101 101 92-99 - 62 Rumba F 1 73 91-82 - 98-101 - 90-96 - 63 SY Alister F 1 73 83-78 - - - - - - - - - 64 SY Medal F 1 96 96-96 - 109-103 - 102-104 - 65 SY Polana F 1 85 101-93 - 107 93 119 110 100-109 - 66 Trumpf F 1 81 84-82 - 98-115 111 90-101 - 67 Alabama F 1 116 104-110 - - - - - - - - - 68 Alexander F 1 115 109-112 - 110 - - - 111 - - - 69 Arizona F 1 114 106-110 - 90 - - - 100 - - - 70 DK Exception F 1 LOZ 127 114-121 - 120 - - - 120 - - - 71 Gordon KWS F 1 117 117-117 - 96 - - - 107 - - - 72 Severino KWS F 1 113 124-119 - - - - - - - - - 73 Trezzor F 1 103 103-103 - - - - - - - - - 74 Thure p F 1 97 92-94 - 98-80 - 96-91 - Liczba doświadczeń 1 1 1 2 3 2 3 2 3 4 6 6 9 Wzorzec-średnia dla wszystkich badanych odmian, F 1 odmiana mieszańcowa, A-Głubczyce, Pągów, B-Głubczyce, Pągów, Łosiów, p odmiana półkarłowa 79

Tab. 85. Rzepak ozimy. Plon nasion przy 9% wilgotności w miejscowościach (%wzorca). Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Głubczyce Pągów Łosiów 2017-2016- 2016 2017-2016- Wzorzec dt/ha 48,8 48,3 47,2 51,5 56,5 24,9 32,9 35,2 1 ES Valegro 105 99 96 102 103 93 91 94 2 SY Ilona LOZ 110 103-114 - 91 91-3 Bazalt 80 84-89 - 97 92-4 Birdy 93 98-90 - 98 98-5 Sherlock 81 93 89 101 98 109 100 97 6 SY Rokas 89 91-101 - 94 96-7 DK Expiro F 1 LOZ 128 121-101 - 92 95-8 Architect F 1 129 - - 110-97 - - 9 Acapulco F 1 121 114-113 - 100 97-10 Alasco F 1 118 - - 106-102 - - 11 Amazon F 1 121 115 106 111 105 115 109-12 Anniston F 1 120 - - 110-108 - - 13 Atora F 1 LOZ 98 104 103 105 94 94 99 103 14 Bonanza F 1 LOZ 99 107-96 - 114 106-15 Copernicus F 1 118 - - 103-112 - - 16 DK Exalte F 1 121 120 113 112 110 107 110-17 DK Exotter F 1 LOZ w 138 - - 118-103 - - 18 DK Expansion F 1 132 - - 116-94 - - 19 DK Expression F 1 LOZ 124 120-112 - 105 105-20 DK Extract F 1 LOZ 126 123-112 - 111 112-21 DK Platinium F 1 LOZ 101 102-101 - 106 106-22 Einstein F 1 83 - - 88-97 - - 23 ES Barocco F 1 118 - - 115-103 - - 24 INV1165 F 1 123 - - 112-98 - - 25 Kicker F 1 93 - - 90-96 - - 26 Kuga F 1 79 91 92 90 93 91 99 103 27 Marathon F 1 98 103 104 89 96 101 99 98 28 Mercedes F 1 84 95 93 89 106 97 95-29 PT248 F 1 87 - - 97-85 - - 30 Roberto KWS F 1 117 - - 113-94 - - 31 Sergio KWS F 1 120 - - 109-101 - - 32 Sherpa F 1 83 90 95 99 105 99 95 100 33 Stefano KWS F 1 LOZ w 125 - - 118-100 - - 34 SY Florida F 1 LOZ 115 114 110 124 121 96 107 106 35 Taifun F 1 71 90-88 - 107 112-36 Tigris F 1 LOZ 122 118-117 - 98 104-37 PR46W20 F 1 74 86 93 94 104 97 - - 38 Adriana 89 - - 90 - - - - 39 Aixer 73 76 88 87 102 - - - 80

Lp. Odmiana Głubczyce Pągów Łosiów 2017-2016- 2016 2017-2016- Wzorzec dt/ha 48,8 48,3 47,2 51,5 56,5 24,9 32,9 35,2 40 Bellevue 79 79 90 89 102 - - - 41 Brendy 86 90-89 - - - - 42 Chrobry 90 93-78 - - - - 43 Marcelo 84 84-99 - - - - 44 Metys 79 81 83 79 74 - - - 45 Monolit 79 81 84 76 74 - - - 46 Quartz 88 92 97 88 94 - - - 47 Vapiano 91 86-90 - - - - 48 Arango F 1 67 85 87 94 97 - - - 49 Archimedes F 1 103 98-103 - - - - 50 DK Exsor F 1 127 115-100 - - - - 51 ES Cesario F 1 112 103-110 - - - - 52 ES Imperio F 1 LOZ 112 111-108 - - - - 53 Garou F 1 93 98 100 102 105 - - - 54 Hamilton F 1 104 105-100 - - - - 55 Inspiration F 1 106 - - 100 99 - - - 56 Marcopolos F 1 LOZ 93 98 98 91 94 - - - 57 Mentor F 1 59 69 76 79 97 - - - 58 Minerva F 1 79 90 95 91 99 - - - 59 Oriolus F 1 76 84 90 91 92 - - - 60 Panama F 1 104 106-99 102 - - - 61 Popular F 1 75 86 90 87 97 - - - 62 Rumba F 1 73 81 89 91 106 - - - 63 SY Alister F 1 73 - - 83 - - - - 64 SY Medal F 1 96 97 98 96 97 - - - 65 SY Polana F 1 85 90 98 101 107 - - - 66 Trumpf F 1 81 85 98 84 100 - - - 67 Alabama F 1 116 - - 104 - - - - 68 Alexander F 1 115 111-109 - - - - 69 Arizona F 1 114 107-106 - - - - 70 DK Exception F 1 LOZ 127 121-114 - - - - 71 Gordon KWS F 1 117 111-117 - - - - 72 Severino KWS F 1 113 - - 124 - - - - 73 Trezzor F 1 103 - - 103 - - - - 74 Thure p F 1 97 98 97 92 79 - - - Liczba doświadczeń 1 2 3 1 1 1 2 3 Wzorzec-średnia dla wszystkich badanych odmian, F 1 odmiana mieszańcowa, p odmiana półkarłowa 81

Tab. 86. Rzepak ozimy. Ważniejsze właściwości rolnicze. Głubczyce, Pągów. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Wysokość roślin (cm) Wyleganie (%) Dojrzałość techniczna * (liczba dni od pocz. roku) Choroby łodyg (%) 2017-2016- 2017-2016- 2017-2016- 2017-2016- Wzorzec 141 153 155 10 12 20 184 189 188 31 24 39 1 ES Valegro 137 150 153 13 16 23 185 190 188 29 21 44 2 SY Ilon39 154-6 14-185 191-29 29-3 Bazalt 141 155-12 13-184 189-34 25-4 Birdy 137 152-16 19-184 189-47 47-5 Sherlock 140 149 154 9 11 19 184 189 188 34 34 36 6 SY Rokas 126 139-5 8-184 189-22 21-7 DK Expiro F 1 142 154-2 9-185 190-35 28-8 Architect F 1 152 - - 20 - - 185 - - 40 - - 9 Acapulco F 1 149 158-10 12-185 190-20 20-10 Alasco F 1 139 - - 6 - - 184 - - 38 - - 11 Amazon F 1 145 153 157 12 12 20 184 189 187 42 42 43 12 Anniston F 1 143 - - 6 - - 184 - - 30 - - 13 Atora F 1 149 158 160 11 13 22 184 189 188 29 18 38 14 Bonanza F 1 142 163-12 12-184 190-27 21-15 Copernicus F 1 143 - - 8 - - 186 - - 29 - - 16 DK Exalte F 1 137 153 156 4 10 19 185 191 190 27 27 36 17 DK Exotter F 1 145 - - 11 - - 184 - - 26 - - 18 DK Expansion F 1 145 - - 8 - - 184 - - 29 - - 19 DK Expression F 1 145 158-12 16-185 190-33 21-20 DK Extract F 1 140 156-13 17-184 190-36 36-21 DK Platinium F 1 142 157-7 10-185 189-32 22-22 Einstein F 1 137 - - 10 - - 184 - - 29 - - 23 ES Barocco F 1 149 - - 10 - - 186 - - 28 - - 24 INV1165 F 1 143 - - 13 - - 185 - - 27 - - 25 Kicker F 1 143 - - 5 - - 184 - - 29 - - 26 Kuga F 1 146 157 161 11 9 16 184 190 188 29 20 36 27 Marathon F 1 133 146 153 9 12 24 183 189 187 20 18 35 28 Mercedes F 1 138 151 154 6 12 20 184 189 188 29 28 40 29 PT248 F 1 147 - - 11 - - 185 - - 34 - - 30 Roberto KWS F 1 146 - - 9 - - 186 - - 21 - - 31 Sergio KWS F 1 140 - - 9 - - 185 - - 35 - - 32 Sherpa F 1 143 151 155 11 10 19 184 190 189 28 31 35 33 Stefano KWS F 1 144 - - 10 - - 184 - - 24 - - 34 SY Florida F 1 141 150 155 11 11 19 185 190 189 26 19 40 35 Taifun F 1 134 150-10 14-185 190-32 19-36 Tigris F 1 139 155-10 12-184 190-34 21-37 PR46W20 F 1 141 153 155 10 8 17 184 188 187 35 24 43 38 Adrian33 - - 7 - - 185 - - 27 - - 39 Aixer 137 151 153 9 10 20 183 189 187 40 29 43 40 Bellevue 141 154 155 14 15 21 185 189 188 44 27 42 82

Lp. Odmiana Wysokość roślin (cm) Wyleganie (%) Dojrzałość techniczna * (liczba dni od pocz. roku) Choroby łodyg (%) 2017-2016- 2017-2016- 2017-2016- 2017-2016- Wzorzec 141 153 155 10 12 20 184 189 188 31 24 39 41 Brendy 146 160-16 22-185 189-39 24-42 Chrobry 132 148-10 16-186 190-33 33-43 Marcelo 136 148-8 14-184 190-34 25-44 Metys 136 146 151 11 14 20 184 190 189 32 18 43 45 Monolit 136 151 152 8 21 27 185 189 187 38 22 44 46 Quartz 139 149 152 11 15 22 184 188 187 33 26 43 47 Vapiano 133 145-13 13-184 189-33 21-48 Arango F 1 138 148 151 12 10 20 183 189 187 31 20 39 49 Archimedes F 1 141 151-4 6-184 189-38 25-50 DK Exsor F 1 148 163-6 9-186 191-31 31-51 ES Cesario F 1 144 152-15 16-184 189-35 25-52 ES Imperio F 1 141 155-10 14-185 190-34 22-53 Garou F 1 145 152 154 8 9 17 184 190 188 28 20 37 54 Hamilton F 1 145 155-10 10-184 190-29 29-55 Inspiration F 1 148-154 10-24 185-185 33-47 56 Marcopolos F 1 149 162 164 11 13 22 184 189 187 31 23 39 57 Mentor F 1 140 150 153 13 9 16 185 191 189 29 22 38 58 Minerva F 1 142 152 153 9 7 15 184 188 188 27 23 39 59 Oriolus F 1 136 142 146 12 16 23 184 190 188 27 27 39 60 Panama F 1 151 161-13 11-184 190-30 30-61 Popular F 1 139 151 159 8 8 15 185 189 188 29 23 37 62 Rumba F 1 135 145 151 8 10 22 184 189 188 32 32 42 63 SY Alister F 1 134 - - 6 - - 184 - - 33 - - 64 SY Medal F 1 135 149 151 6 11 21 184 190 188 43 43 46 65 SY Polana F 1 136 152 156 6 8 20 184 189 188 44 44 43 66 Trumpf F 1 136 149 152 15 13 21 184 190 188 32 32 37 67 Alabama F 1 145 - - 10 - - 184 - - 27 - - 68 Alexander F 1 140 154-6 8-184 189-32 32-69 Arizona F 1 146 156-12 14-185 190-31 31-70 DK Exception F 1 141 157-12 13-184 190-37 37-71 Gordon KWS F 1 149 157-9 13-185 190-30 30-72 Severino KWS F 1 146 - - 10 - - 184 - - 23 - - 73 Trezzor F 1 140 - - 9 - - 184 - - 31 - - 74 Thure p F 1 130 138 139 8 12 16 185 190 189 29 29 41 Liczba doświadczeń 2 4 6 2 4 6 2 4 6 2 4 6 Wzorzec-średnia dla wszystkich badanych odmian, F1 odmiana mieszańcowa p odmiana półkarłowa * Dotyczy tylko Głubczyc 83

Tab. 87. Rzepak ozimy. Ważniejsze właściwości rolnicze. Głubczyce, Pągów, Łosiów. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Wysokość roślin (cm) Wyleganie (%) Dojrzałość techniczna * (liczba dni od pocz. roku) Choroby łodyg (%) 2017-2016- 2017-2016- 2017-2016- 2017-2016- Wzorzec 162 168 168 25 30 28 184 188 187 26 23 30 1 ES Valegro 159 166 165 28 33 29 184 188 187 26 25 31 2 SY Ilon60 170-23 32-184 188-26 22-3 Bazalt 162 168-25 28-183 188-28 25-4 Birdy 160 168-29 32-183 188-36 26-5 Sherlock 161 169 167 26 32 27 184 188 187 29 25 30 6 SY Rokas 152 162-22 30-184 189-21 22-7 DK Expiro F 1 162 169-20 33-184 188-32 28-8 Architect F 1 168 - - 31 - - 184 - - 33 - - 9 Acapulco F 1 168 171-25 32-184 188-18 24-10 Alasco F 1 160 - - 22 - - 183 - - 32 - - 11 Amazon F 1 166 170-27 34-184 189-34 27-12 Anniston F 1 167 - - 23 - - 183 - - 26 - - 13 Atora F 1 167 168 167 27 31 28 184 188 187 26 25 32 14 Bonanza F 1 163 165-27 31-184 188-25 23-15 Copernicus F 1 161 - - 24 - - 185 - - 26 - - 16 DK Exalte F 1 157 163-21 28-184 189-24 22-17 DK Exotter F 1 167 - - 26 - - 184 - - 24 - - 18 DK Expansion F 1 163 - - 24 - - 184 - - 24 - - 19 DK Expression F 1 166 170-27 31-184 188-29 25-20 DK Extract F 1 161 165-26 29-183 188-29 27-21 DK Platinium F 1 162 166-23 28-183 188-27 23-22 Einstein F 1 163 - - 25 - - 183 - - 24 - - 23 ES Barocco F 1 168 - - 26 - - 184 - - 25 - - 24 INV1165 F 1 163 - - 28 - - 184 - - 23 - - 25 Kicker F 1 160 - - 22 - - 183 - - 24 - - 26 Kuga F 1 162 167 169 26 29 27 183 188 187 26 23 30 27 Marathon F 1 157 169 167 24 29 29 183 188 187 20 20 28 28 Mercedes F 1 159 166-22 29-183 188-24 22-29 PT248 F 1 164 - - 26 - - 184 - - 28 - - 30 Roberto KWS F 1 166 - - 26 - - 185 - - 19 - - 31 Sergio KWS F 1 163 - - 24 - - 184 - - 28 - - 32 Sherpa F 1 164 172 169 25 32 29 184 189 187 24 21 28 33 Stefano KWS F 1 163 - - 25 - - 183 - - 23 - - 34 SY Florida F 1 162 167 168 26 32 29 184 188 187 22 24 29 35 Taifun F 1 154 164-25 29-183 188-27 22-36 Tigris F 1 163 169-26 29-184 189-29 22-37 PR46W20 F 1 163 - - 26 - - 184 - - 28 - - Liczba doświadczeń 3 6 9 3 6 9 3 6 9 3 6 9 Wzorzec-średnia dla wszystkich badanych odmian, F 1 odmiana mieszańcowa p odmiana półkarłowa; * - dotyczy Głubczyc i Łosiowa 84

RZEPAK OZIMY LISTA ODMIAN ZALECANYCH Lp. ODMIANA KR/CCA ROK WPISANIA NA LOZ PLON ZIARNA % WZORCA 2016-1 ATORA F 1 KR 2016 104 2 BONANZA F 1 KR 2016 112* 3 DK EXCEPTION F 1 CCA 2019 120* 4 DK EXOTTER F 1 KR 2019 w 128** 5 DK EXPIRO F 1 KR 2017 117* 6 DK EXPRESSION F 1 KR 2019 117* 7 DK EXTRACT F 1 KR 2017 119* 8 DK PLATINIUM F 1 KR 2019 107* 9 ES IMPERIO F 1 KR 2019 108* 10 MARCOPOLOS F 1 KR 2017 106 11 STEFANO KWS F 1 KR 2019 w 122** 12 SY FLORIDA F 1 KR 2016 112 13 SY ILONA KR 2019 101* 14 TIGRIS F 1 KR 2019 118* KR Krajowy Rejestr CCA Wspólnotowy Katalog Odmian F 1 odmiana mieszańcowa w odmiana zalecana wstępnie wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian 41,1 dt/ha * - dla odmian Bonanza, DK Exception, DK Expiro, DK Expression, DK Extract, DK Platinium, ES Imperio, SY Ilona, Tigris wzorzec z lat 2017-44,0 dt/ha **- dla odmian DK Exotter, Stefano KWS wzorzec z roku 50,1 dt/ha 85

9. RZEPAK JARY Doświadczenia z rzepakiem jarym prowadzono w Głubczycach na jednym poziomie agrotechniki. W roku badano 19 odmian (9 populacyjnych i 10 mieszańcowych). W latach 2016- wszystkie doświadczenia były prawidłowe. Warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczenia w roku, pochodzenie odmian, zbiorcze wyniki plonowania oraz ważniejsze właściwości rolnicze przedstawiono w tabelach poniżej. Małe opady deszczu wiosną wpłynęły na słabe i niewyrównane wschody, stąd obniżona obsada roślin, i co za tym idzie, obniżony plon nasion. W roku był on o 1,4 dt/a mniejszy w stosunku do 2017 roku i o 7,4 dt/ha mniejszy niż w 2016 roku. Tab. 88. Rzepak jary. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru. Miejscowość Głubczyce Powiat Głubczyce Kompleks rolniczej 1 przydatności gleby Klasa bonitacyjna gleby II ph gleby w KCl 6,4 Przedplon Burak cukrowy Data siewu (dzień, m-c, rok) 05.04 Obsada roślin (szt./m 2 ) 100 Data zbioru (dzień, m-c, rok) 10.08 Nawożenie mineralne N (kg/ha) 108 P 2 O 5 (kg/ha) 47 K 2 O (kg/ha) 41 Nawożenie dolistne (l/ha) MgSO 4-10 + ADOB B - 1,5 + ADOB Mo - 0,1 + + ADOB Mn - 1 + Basfoliar 12-4-6+S - 6 MgSO 4-5 + ADOB B 1,5 + Basfoliar 12-4-6+S - 5 Środki ochrony roślin Herbicydy (l/ha) Butisan Star Max 500 SE 2 Fusilade Forte 150 EC - 1 Insektycydy (l,kg/ha) 1/ Proteus 110 OD 0,6 2/ Dalia Stop 30 g 3/ Calypso 480 SC 0,15 + Decis Mega 50 EW 0,15 4/ Dursban 480 EC 0,3 + Fastac Active 05 ME 0,15 5/ Dursban 480 EC 0,3 + Decis Mega 50 EW 0,15 6/ Decis Mega 50 EW 0,1 + Proteus 110 OD 0,1 + Fastac Active 05 ME 0,075 7/ Fastac Active 050 ME 0,2 86

Tab. 89. Rzepak jary. Pochodzenie odmian. F 1 - odmiana mieszańcowa Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 Agr015 SE Lantmännen SW Seed SIA Jelgawa 2 Goliat 2017 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o. o. Grupa IHAR Strzelce 3 Bruno PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o. o. Grupa IHAR Strzelce 4 Fenj010 DE Saaten Union Polska sp. z o. o. Wągrowiec 5 Karo 2016 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o. o. Grupa IHAR Strzelce 6 Lennon 2013 SE Lantmännen SW Seed SIA Jelgawa 7 Libero 2017 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o. o. Grupa IHAR Strzelce 8 Markus 2010 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o. o. Grupa IHAR Strzelce 9 Turner 2017 SE Lantmännen SW Seed SIA Jelgawa 10 Lumen F 1 2016 DE Saaten - Union Polska sp. z o. o. Wągrowiec 11 Lancia F 1 DE Saaten - Union Polska sp. z o. o. Wągrowiec 12 Belinda F 1 2010 DE Bayer sp. z o.o. Warszawa 13 Delight F 1 2010 DE Bayer sp. z o.o. Warszawa 14 Dodger F 1 2014 DE Bayer sp. z o.o. Warszawa 15 Doktrin F 1 2013 DE Saaten - Union Polska sp. z o. o. Wągrowiec 16 Kaliber F 1 2009 DE Saaten - Union Polska sp. z o. o. Wągrowiec 17 Lagonda F 1 DE Saaten - Union Polska sp. z o. o. Wągrowiec 18 Legolas F 1 2014 SE Lantmännen SW Seed SIA Jelgawa 19 Lexus F 1 2017 DE Saaten - Union Polska sp. z o. o. Wągrowiec Tab. 90. Rzepak jary. Zbiorcze wyniki doświadczenia. Rok zbioru. Lp. Cecha Głubczyce 1 Termin kwitnienia (dzień, m-c) 25.05 2 Termin dojrzałości technicznej (dzień, m-c) 24.07 3 Wysokość roślin (cm) 127 4 Wyleganie (%) 3 5 Porażenie przez choroby Choroby podstawy łodyg (%) 25 Czerń krzyżowych (skala 9 0 ) 7,2 Słodyszek rzepakowy (%) 7,0 Dojrzałość techniczna (l. dni) 205 Obsada roślin (szt/m 2 ) 44 6 Mas000 nasion (g) 4,3 7 Wilgotność nasion podczas zbioru (%) 6,9 8 Plon nasion (dt/ha) 21,4 87

Tab. 91. Rzepak jary. Plon nasion przy 9% wilgotności (%wzorca). Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Głubczyce Polska 2017 2016 2017-2016- 2016- Wzorzec dt/h1,4 22,8 28,8 22,1 24,3 21,6 22,9 1 Agr00 111 101 106 104 95 102 2 Goliat 95 105-100 - 102 105 3 Bruno 103 - - - - 102 102 4 Fenja 84 70 103 77 86 93 97 5 Karo 106 108 93 107 102 99 103 6 Lennon 111 97 100 104 103 101 102 7 Libero 79 98-88 - 100 102 8 Markus 95 106 88 100 96 107 106 9 Turner 89 - - - - 100 101 10 Lumen F 1 137 118 107 127 121 118 117 11 Lancia F 1 122 - - - - 110 115 12 Belinda F 1 119 106 113 113 113 111 108 13 Delight F 1 96 106 109 101 104 103 108 14 Dodger F 1 99 96 103 98 99 100 107 15 Doktrin F 1 110 88 99 99 99 107 104 16 Kaliber F 1 93 105 105 99 101 98 104 17 Lagonda F 1 109 - - - - 107 113 18 Legolas F 1 83 98 103 90 95 99 103 19 Lexus F 1 73 110-91 - 108 110 Liczba doświadczeń 1 1 1 2 3 9 26 Wzorzec-średnia dla wszystkich badanych odmian F 1 - odmiana mieszańcowa Tab. 92. Rzepak jary. Głubczyce. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Wysokość roślin (cm) Wyleganie (%) Dojrzałość techniczna (liczba dni od początku roku) Obsada roślin (szt/m 2 ) 2016-2016- 2016-2016- 2016- Wzorzec 127 119 3 8 205 207 45 48 4,3 4,8 1 Agr32 126 0 15 205 206 46 48 4,4 4,9 2 Goliat 131-5 - 205-44 - 4,2-3 Bruno 138-11 - 205-41 - 4,5-4 Fenj21 113 2 18 205 207 41 53 4,8 5,0 5 Karo 127 121 1 16 205 208 43 42 4,8 5,1 6 Lennon 128 120 0 16 205 208 46 43 4,2 4,9 7 Libero 129-0 - 205-44 - 4,9-8 Markus 127 120 3 20 205 207 58 52 3,9 4,4 9 Turner 123-0 - 205-48 - 4,2-10 Lumen F 1 133 121 0 15 203 206 53 52 4,0 4,4 11 Lancia F 1 127-4 - 204-52 - 4,3-12 Belinda F 1 113 109 1 17 203 205 39 47 4,5 5,1 13 Delight F 1 116 112 5 13 203 206 40 50 4,4 4,7 14 Dodger F 1 128 120 2 15 205 208 43 49 4,0 4,7 15 Doktrin F 1 125 120 2 19 204 207 44 46 4,1 4,8 16 Kaliber F 1 129 120 6 18 205 208 40 46 4,5 5,1 17 Lagonda F 1 131-5 - 203-45 - 3,8-18 Legolas F 1 124 118 6 15 205 208 35 44 4,6 4,9 19 Lexus F 1 124-2 - 205-55 - 4,5 - Liczba doświadczeń 1 3 1 3 1 3 1 3 1 3 Mtn (g) 88 Wzorzec-średnia dla wszystkich badanych odmian F 1 - odmiana mieszańcowa

Tab. 93. Rzepak jary. Głubczyce. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Zgnilizna twardzikowa (%) Czerń krzyżowych (skala 9 0 ) Słodyszek rzepakowy (%) * 2016-2016- 2016- wzorzec 25 23 7,2 7,9 7,0 7,2 1 Agr4 21 6,7 7,7 6,3 6,7 2 Goliat 17-6,7-5,7-3 Bruno 25-6,7-5,3-4 Fenj0 22 7,7 7,8 6,3 7,0 5 Karo 22 18 7,0 7,8 5,7 6,6 6 Lennon 32 21 7,0 7,8 6,3 6,8 7 Libero 27-7,0-6,3-8 Markus 39 32 6,3 7,4 6,0 6,7 9 Turner 39-7,0-6,7-10 Lumen F 1 33 23 7,7 8,3 7,7 7,6 11 Lancia F 1 23-7,0-7,3-12 Belinda F 1 37 27 8,0 8,1 70 7,7 13 Delight F 1 27 25 8,0 8,3 7,7 7,8 14 Dodger F 1 27 20 7,7 8,6 8,3 7,8 15 Doktrin F 1 25 20 7,7 8,1 7,3 7,5 16 Kaliber F 1 19 21 6,7 7,6 7,0 7,2 17 Lagonda F 1 27-7,3-7,0 2,3 18 Legolas F 1 8 18 6,7 7,6 6,3 7,1 19 Lexus F 1 9-8,0-7,0 4,8 Liczba doświadczeń 1 3 1 3 1 3 Wzorzec-średnia dla wszystkich badanych odmian F 1 - odmiana mieszańcowa 89

10. KUKURYDZA Doświadczenia z kukurydzą na ziarno prowadzono w Głubczycach na jednym poziomie agrotechniki. W roku badano 23 odmiany wczesne (FAO 200-240), 23 odmiany średniowczesne (FAO 230-260) i 10 odmian średniopóźnych (FAO 250-280). W latach 2016- wszystkie doświadczenia były prawidłowo wykonane zarówno pod względem merytorycznym jak i statystycznym. W tabelach poniżej przedstawiono warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczenia w roku, pochodzenie i typ odmian oraz zbiorcze wyniki plonowania i ważniejszych właściwości rolniczych. Tab. 94. Kukurydza pastewna. Warunki agrotechniczne doświadczenia. Rok zbioru. Miejscowość Głubczyce Powiat Głubczyce Kompleks rolniczej przydatności 1 gleby Klasa bonitacyjna gleby II ph gleby w KCl 6,6 Przedplon Pszenica ozima Data siewu (dzień,m-c) 20.04 Data zbioru (dzień, m-c) wczesne 17.09 średniowczesne 20.09 średniopóźne 27.09 Nawożenie mineralne N (kg/ha) 121 P 2 O 5 (kg/ha) 55 K 2 O (kg/ha) 72 Nawożenie dolistne (kg,l/ha) Siarczan magnezu 7x H 2 O - 5 +ADOB Zn -1 + Basfoliar 6-12-6-5 Siarczan magnezu 7x H 2 O - 5 +ADOB Zn -0,5 + Dr Green Kukurydza 2 + Dr Green Energy - 2 Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Nasiona zaprawiane przez hodowle Herbicydy (l,g/ha) Elumis 105 OD 1,5 Insektycydy (l/ha) Calypso 480 SC 0,1 Fastac Active 050 ME 0,15 Fastac Active 050 ME 0,15 Avaunt 150 EC 0,4 90

Tab. 95. Kukurydza pastewna. Pochodzenie odmian. Lp. Odmiana Rok wpisania do krajowego rejestru odmian Typ Wczesność FAO Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce Odmiany wczesne 1 Agro Fides 2017 SC 230 KWS Polska sp.z o.o. Poznań 2 Amanov018 TC 230 KWS Polska sp.z o.o. Poznań 3 Kaprilias TC 230 KWS Polska sp.z o.o. Poznań 4 Keops TC 230 KWS Polska sp.z o.o. Poznań 5 Kwintus 2016 TC 220 KWS Polska sp.z o.o. Poznań 6 KWS Kampinos SC 230 KWS Polska sp.z o.o. Poznań 7 KWS Krogulec TC 230 KWS Polska sp.z o.o. Poznań 8 KWS Salamandr018 SC 230 KWS Polska sp.z o.o. Poznań 9 KWS Vitellio 2017 TC 230 KWS Polska sp.z o.o. Poznań 10 LG30179 2016 SC 200 Limagrain Central Europe Societe, Poznań 11 LG31255 2017 TC 230 Limagrain Central Europe Societe, Poznań 12 MAS 11K SC 210 Maisadour Polska sp. z o.o. Poznań 13 MAS 15P 2012 SC 200-210 Maisadour Polska sp. z o.o. Poznań 14 RGT Chromixx 2017 SC 230 RAGT Semences Polska sp.z o.o., Łysomice 15 RGT Metropolixx TC 230 RAGT Semences Polska sp.z o.o., Łysomice 16 SM Pokus018 TC 230 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. gr IHAR, Kobylin 17 SM Polonez TC 220-230 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. gr IHAR, Kobylin 18 Cranberri CS CCA 220-230 Caussade Nasiona Polska sp. z o.o., Strzelin 19 DKC3050 CCA 230-240 Monsanto Polska sp. z o.o., Warszawa 20 Farmplus CCA 220 FarmSaat AG, Nowy Kawęczyn 21 MAS 17G CCA 230-240 Maisadour Polska sp. z o.o. Poznań 22 CSM0164 CCA SC 220 Caussade Nasiona Polska sp. z o.o., Strzelin 23 SY Talisman CCA SC 220-230 Syngenta Polska sp. z o.o. Warszawa Odmiany średniowczesne 1 Agro Janus TC 240 KWS Polska sp.z o.o. Poznań 2 Agro Polis 2016 SC 240 KWS Polska sp.z o.o. Poznań 3 Casandro 2017 TC 240-250 Saatbau Polska sp. z o.o. Środa Śląska 4 ES Hemingway SC 250 Euralis Nasiona sp. z o.o., Poznań 5 ES Inventive SC 240 Euralis Nasiona sp. z o.o., Poznań 6 ES Perspective SC 240 Euralis Nasiona sp. z o.o., Poznań 7 Farmezzo 2016 SC 250 Tomasz Krakowiak, Nowy Kawęczyn 8 Figaro 2017 SC 240-250 KWS Polska sp.z o.o. Poznań 9 Janero SC 240 Syngenta Polska sp. z o.o. Warszawa 10 Joffrey SC 240 Limagrain Central Europe Societe, Poznań 11 LG31250 TC 250-260 Limagrain Central Europe Societe, Poznań 12 Milosz 2017 SC 250 Tomasz Krakowiak, Nowy Kawęczyn 13 Norico 2015 SC 240 Saatbau Polska sp. z o.o. Środa Śląska 14 P8329 2017 SC 250 Pioneer Hi-Bred Northern Europe, Poznań 15 Perrero 2017 SC 240 Saatbau Polska sp. z o.o. Środa Śląska 16 Plantus SC 250 Tomasz Krakowiak, Nowy Kawęczyn 17 Sativo 2015 SC 250-260 Saatbau Polska sp. z o.o. Środa Śląska 18 Susett017 SC 250 AIC Seedds GmbH, Isernhagen HB 19 SY Pandoras SC 240 Syngenta Polska sp. z o.o. Warszawa 20 SY Telias 2017 SC 240 Syngenta Polska sp. z o.o. Warszawa 21 Farmagic CCA 240 FarmSaat AG, Nowy Kawęczyn 22 Farmfire CCA 230 FarmSaat AG, Nowy Kawęczyn 23 RGT Exxposant CCA 250 RAGT Semences Polska sp.z o.o., Łysomice 91

Lp. Odmiana Rok wpisania do krajowego rejestru odmian Typ Wczesność FAO Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce Odmiany średniopóźne 1 Codigip 2016 SC 260 IGP Polska sp. z.o.o. sp. k., Poznań 2 ES Faraday SC 260 Euralis Nasiona sp. z o.o., Poznań 3 Keltikus 2017 SC 250-260 KWS Polska sp. z o.o. Poznań 4 P8821 2017 SC 260-270 Pioneer Hi-Bred Northern Europe, Poznań 5 Talentro 2016 TC 260 Saatbau Polska sp. z o.o. Środa Śląska 6 Walterinio KWS 2016 SC 260 KWS Polska sp. z o.o. Poznań 7 Chamberi CS CCA 280 Caussade Nasiona Polska sp. z o.o., Strzelin 8 DKC3969 CCA 270-280 Monsanto Polska sp. z o.o., Warszawa 9 RGT Conexxion CCA 280 RAGT Semences Polska sp.z o.o., Łysomice 10 Surterra CCA SC 250 AIC Seedds GmbH, Isernhagen HB CCA- odmiany z katalogu UE SC-odmiana mieszańcowa dwuliniowa, TC- odmian mieszańcowa trójliniowa Tab. 96. Kukurydza pastewna. Zbiorcze wyniki doświadczenia. Rok zbioru. Lp. Cecha Głubczyce Wczesne Średniowczesne Średniopóźne i późne 1 Data pojawienia się znamion (data) 03.07. 06.07. 09.07. 2 Dojrzałość pełna (data) 24.08. 31.08. 06.09. 3 Wysokość roślin (cm) 266 282 275 4 Wyleganie łodygowe (%) 3,0 0,8 6,9 Wyleganie korzeniowe (%) 5,3 2,6 2,9 5 Krzewienie (liczba łodyg na roślinie) 1,00 1,01 1,01 6 Zawartość sm w ziarnie (%) 78,4 78,7 81,5 7 Udział ziarna w kolbach (%) 82,3 80,9 81,1 8 Utrzymanie zieleni (stay green) w dojrzałości pełnej (skala 9 0 ) 5,6 6,0 6,2 przed zbiorem (skala 9 0 ) 2,0 2,9 3,5 9 Porażenie przez choroby Głownia kolb (%) 0,2 0,1 0,1 Fuzarioza łodyg (%) 3,7 26,3 13,2 Fuzarioza kolb (%) 0,2 0,0 0,1 10 Omacnica prosowianka (%) 5,8 0,7 5,0 11 Wilgotność ziarna przy zbiorze (%) 21,6 21,3 18,5 12 Plon ziarna (dt/ha) 128,1 137,0 131,6 92

Tab. 97. Kukurydza pastewna na ziarno. Plon ziarna przy 14% wilgotności, wilgotność w czasie zbioru (% wzorca). Lata zbioru, 2016-.Odmiany wczesne. Lp. Odmiana Głubczyce Polska 2017 2016 2017-2016- Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Wzorzec dt/h28,1 21,6 104,6 28,7 133,7 25,8 116,4 25,2 122,1 25,4 112,5 20,7 1 Agro Fides 102 105 90 110 - - 96 108 - - 102 105 2 Amanova 99 95 - - - - - - - - 99 105 3 Kaprilias 105 103 - - - - - - - - 99 103 4 Keops 106 96 - - - - - - - - 100 102 5 Kwintus 101 87 112 83 107 92 107 85 107 87 99 98 6 KWS Kampinos 105 103 - - - - - - - - 100 106 7 KWS Krogulec 101 100 - - - - - - - - 100 102 8 KWS Salamandr10 104 - - - - - - - - 104 102 9 KWS Vitellio 97 101 99 109 - - - - - 99 97 10 LG30179 88 98 90 94 90 85 89 96 89 92 89 94 11 LG31255 101 116 113 103 - - 107 110 - - 104 110 12 MAS 11K 97 92 - - - - - - - - 97 90 13 MAS 15P 91 94 88 88 88 96 90 91 89 93 94 93 14 RGT Chromixx 106 96 103 103 - - 105 100 - - 110 98 15 RGT Metropolixx 107 94 - - - - - - - - 102 104 16 SM Pokusa 92 104 - - - - - - - - 98 95 17 SM Polonez 97 102 - - - - - - - - 97 97 18 Cranberri CS CCA 94 111 - - - - - - - - 100 105 19 DKC3050 CCA 97 96 - - - - - - - - 102 94 20 Farmplus CCA 99 101 104 106 105 106 102 104 103 104 104 102 21 MAS 17G CCA 101 99 96 99 109 109 99 99 102 102 97 95 22 CSM0164 CCA 95 106 98 109 - - 97 108 - - 99 106 23 SY Talisman CCA 109 96 96 100 - - 103 98 - - 105 99 Liczba doświadczeń 1 1 1 2 3 8 Wzorzec-średnia dla wszystkich badanych odmian CCA- odmiana z katalogu UE 93

Tab. 98. Kukurydza pastewna na ziarno. Plon ziarna przy 14% wilgotności, wilgotność w czasie zbioru (% wzorca). Lata zbioru, 2016-. Odmiany średniowczesne. Lp. Odmiana Głubczyce Polska 2017 2016 2017-2016- Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Wzorzec dt/ha, % 137,0 21,3 107,3 30,6 137,8 27,9 122,2 26,0 127,4 26,6 130,1 21,1 1 Agro Janus 96 99 - - - - - - - - 100 99 2 Agro Polis 102 105 113 108 - - 108 107 - - 99 107 3 Casandro 111 101 106 100 - - 109 101 - - 106 102 4 ES Hemingway 103 97 - - - - - - - - 99 98 5 ES Inventive 104 98 - - - - - - - - 108 92 6 ES Perspective 103 89 - - - - - - - - 102 92 7 Farmezzo 100 108 102 109 105 101 101 109 102 106 100 107 8 Figaro 105 100 101 109 - - 103 105 - - 101 99 9 Janero 98 104 - - - - - - - - 97 101 10 Joffrey 93 100 - - - - - - - - 98 97 11 LG31250 99 106 - - - - - - - - 99 100 12 Milosz 98 101 102 109 - - 100 105 - - 98 102 13 Norico 92 89 101 92 - - 97 91 - - 96 97 14 P8329 105 89 107 100 - - 106 95 - - 104 93 15 Perrero 96 97 85 90 - - 91 94 - - 95 95 16 Plantus 105 112 - - - - - - - - 105 108 17 Sativo 98 103 94 105 100 98 96 104 97 102 98 102 18 Susetta 89 102 92 98 - - 91 100 - - 89 104 19 SY Pandoras 106 102 - - - - - - - - 102 101 20 SY Telias 97 93 104 96 - - 101 95 - - 102 97 21 Farmagic CCA 97 102 - - - - - - - - 101 104 22 Farmfire CCA 105 113 99 109 101 109 102 111 102 110 101 112 23 RGT Exxposant CCA 100 92 - - - - - - - - 101 92 Liczba doświadczeń 1 1 1 2 3 7 Wzorzec-średnia dla wszystkich badanych odmian CCA- odmiany z katalogu UE Tab. 99. Kukurydza pastewna na ziarno. Plon ziarna przy 14% wilgotności, wilgotność w czasie zbioru ( % wzorca). Lata zbioru, 2016-.Odmiany średniopóźne Lp. Odmiana Głubczyce Polska 2017 2016 2017-2016- Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Wzorzec dt/h31,6 18,5 109,3 33,8 147,3 29,1 120,5 26,2 129,4 27,1 132,7 18,7 1 Codigip 91 105 99 95 101 99 95 100 97 100 94 104 2 ES Faraday 110 96 - - - - - - - - 106 98 3 Keltikus 99 95 93 86 - - 96 91 - - 98 94 4 P8821 96 95 114 93 - - 105 94 - - 104 95 5 Talentro 95 100 95 101 - - 95 101 - - 98 101 6 Walterinio KWS 103 109 107 118 - - 105 114 - - 101 108 7 Chamberi CS CCA 98 97 - - - - - - - - 100 95 8 DKC3969 CCA 99 92 94 92 - - 97 92 - - 105 93 9 RGT Conexxion CCA 108 94 104 104 106 92 106 99 106 97 99 95 10 Surterra CCA 102 117 91 112 - - 97 115 - - 98 116 Liczba doświadczeń 1 1 1 2 3 8 Wzorzec-średnia dla wszystkich badanych odmian CCA- odmiany z katalogu UE 94

Tab. 100. Kukurydza pastewna. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Lata zbioru:, 2016-. Lp. Odmiany Wysokość roślin (cm) Wyleganie korzeniowe (%) Fuzarioza łodyg (%) Fuzarioza kolb (%) Omacnica prosowianka (%) 2016-2016- 2016-2016- 2016- Odmiany wczesne Wzorzec 266 258 5,3 2,2 3,7 6,0 0,2 1,6 5,8 5,4 1 Agro Fides 264-1,2-1,5-0,0-0,0-2 Amanov66-4,9-2,3-0,0-0,0-3 Kaprilias 262-2,9-1,5-0,0-5,0-4 Keops 268-4,2-3,0-0,0-5,0-5 Kwintus 258 251 9,3 3,1 3,0 4,7 0,0 0,5 20,0 10,0 6 KWS Kampinos 258-4,7-0,0-0,0-0,0-7 KWS Krogulec 261-1,0-3,0-0,0-2,5-8 KWS Salamandr70-26,2-3,0-0,0-0,0-9 KWS Vitellio 257-5,1-13,5-0,0-12,5-10 LG30179 234 232 0,2 0,1 2,3 5,5 0,3 1,1 5,0 5,0 11 LG31255 281-4,7-1,5-0,8-7,5-12 MAS 11K 275-2,5-3,0-0,5-12,5-13 MAS 15P 255 250 0,7 0,2 0,7 3,3 0,2 2,2 10,0 10,0 14 RGT Chromixx 271-0,0-0,0-0,0-2,5-15 RGT Metropolixx 270-0,0-2,2-0,0-2,5-16 SM Pokus78-23,5-8,3-0,0-5,0-17 SM Polonez 286-12,7-6,1-0,0-7,5-18 Cranberri CS CCA 256-1,7-10,9-0,8-5,0-19 DKC3050 CCA 269-8,6-0,8-1,4-10,0-20 Farmplus CCA 265 257 2,9 1,0 5,3 5,9 0,5 2,7 5,0 5,0 21 MAS 17G CCA 286 278 0,7 0,2 1,4 3,2 0,0 1,8 0,0 2,5 22 CSM0164 CCA 260-1,5-8,0-0,5-5,0-23 SY Talisman CCA 260-2,2-4,3-0,2-10,0 - Odmiany średniowczesne Wzorzec 282 268 2,6 1,1 26,3 11,1 0,0 1,0 0,7 3,8 1 Agro Janus 280-0,0-12,1-0,0-0,0-2 Agro Polis 280-0,0-69,5-0,0-0,0-3 Casandro 289-1,7-38,1-0,0-0,0-4 ES Hemingway 290-0,2-32,1-0,0-0,0-5 ES Inventive 292-4,2-13,3-0,0-0,0-6 ES Perspective 304-1,7-8,9-0,0-0,0-7 Farmezzo 277 266 8,1 2,9 34,8 14,9 0,0 0,7 2,5 5,0 8 Figaro 282-1,0-17,6-0,0-0,0-9 Janero 262-0,0-20,1-0,2-0,0-10 Joffrey 286-0,0-27,9-0,2-0,0-11 LG31250 295-1,0-20,6-0,2-0,0-12 Milosz 281-6,9-12,4-0,0-0,0-13 Norico 295-2,5-55,4-0,0-0,0-14 P8329 278-0,7-4,0-0,0-0,0-15 Perrero 296-1,5-22,2-0,0-0,0-16 Plantus 260-6,6-42,7-0,0-0,0-17 Sativo 293 283 2,9 1,1 9,4 4,4 0,5 1,5 2,5 4,2 18 Susett82-2,9-40,8-0,0-2,5-19 SY Pandoras 279-0,5-32,4-0,0-0,0-20 SY Telias 260-0,5-39,4-0,0-0,0-21 Farmagic CCA 274-2,5-18,0-0,0-5,0-22 Farmfire CCA 280 263 13,5 4,8 11,8 5,4 0,0 1,2 2,5 1,7 23 RGT Exxposant CCA 270-0,7-21,6-0,0-0,0 - Liczba doświadczeń 1 3 1 3 1 3 1 3 1 3 95

Lp. Odmiany Wysokość roślin (cm) Wyleganie korzeniowe (%) Fuzarioza łodyg (%) Fuzarioza kolb (%) Omacnica prosowianka (%) 2016-2016- 2016-2016- 2016- Odmiany średniopóźne Wzorzec 275 262 2,9 1,0 13,2 5,4 0,1 1,0 5,0 3,9 1 Codigip 270 261 1,7 0,6 3,8 2,5 0,0 0,5 0,0 3,3 2 ES Faraday 278-5,4-12,8-0,0-0,0-3 Keltikus 271-3,4-28,9-0,0-12,5-4 P8821 297-1,0-9,7-0,0-7,5-5 Talentro 302-9,1-8,9-0,3-2,5-6 Walterinio KWS 279-1,5-15,7-0,0-27,5-7 Chamberi CS CCA 268-3,7-15,2-0,0-0,0-8 DKC3969 CCA 259-2,0-10,1-0,3-0,0-9 RGT Conexxion CCA 261 262 0,0 0,1 15,3 5,9 0,5 0,9 0,0 0,8 10 Surterra CCA 264-1,0-11,3-0,0-0,0 - Liczba doświadczeń 1 3 1 3 1 3 1 3 1 3 Wzorzec-średnia dla wszystkich badanych odmian w grupach wczesności CCA- odmiany z katalogu UE 96

11. BURAK CUKROWY Doświadczenia z burakiem cukrowym prowadzono w Głubczycach na jednym poziomie agrotechniki. W roku badano 18 odmian. Dla wszystkich odmian hodowcy zadeklarowali odporność na rizomanię (Rh), dla odmian Eliska KWS, Traper i Panorama KWS również na nicienie (N). Warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczenia w roku, pochodzenie odmian i zbiorcze wyniki plonowania i ważniejsze właściwości rolnicze przedstawiono w tabelach poniżej. Tab. 101. Burak cukrowy. Warunki agrotechniczne doświadczenia. Rok zbioru. Miejscowość Głubczyce Powiat Głubczyce Kompleks rolniczej przydatności gleby 1 Klasa bonitacyjna gleby II ph gleby w KCl 6,2 Przedplon Kukurydza na kiszonkę Data siewu) (dzień, m-c) 12.04 Data zbioru (dzień, m-c) 02.10 Nawożenie mineralne N (kg/ha) 106,2 P 2 O 5 (kg/ha) 92 K 2 O (kg/ha) 120 Nawożenie dolistne (l/ha) MgSO 4 5 + ADOB B 2,5 + ADOB Zn 1 + Basfoliar 12-4-6+S 5 MgSO 4 10 + ADOB B 3,5 + ADOB Mn 1 + ADOB S 1,3 + Basfoliar 12-4-6+S 5 Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Nasiona zaprawiane przez hodowców Herbicydy (g,l/ha) Kemifam Super Koncentrat 320 EC 0,7 + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,2 + Metafol 700 SC 2 Kemifam Super Koncentrat 320 EC 0,6 + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,2 + Metafol 700 SC 1 Kemifam Super Koncentrat 320 EC 0,5 + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,2 + Domino 700 SC 1 + Pyramin Turbo 520 SC 1 Agil S 100 EC 0,6 Insektycydy (l/ha) Proteus 110 OD 0,5 Decis Mega 50 EW 0,2 Dursban 480 EC 0,3 + Fastac Activ 050 ME 0,15 Decis Mega 50 EW 0,2 + Fastac Activ 050 ME 0,15 Fungicydy (l/ha) Duett Ultra 497 SC 0,6 Optan 183 SE 1 97

Tab. 102. Burak cukrowy. Pochodzenie odmian. Lp. Odmiana Tolerancja na patogeny Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 Polmar Rh 2016 DK MariboHilleshög Aps 2 Candimax Rh 2017 FR SAS Florimond Desprez Veuve & Fils 3 Jagiellon Rh PL WHBC sp. z o.o. Poznań 4 Eliska KWS Rh, N DE KWS Polska sp. z o.o. Poznań 5 Emu Rh PL SESVANDERHAVE Poland sp. z o.o. Poznań 6 Jaromir Rh PL KHBC sp. s o.o. Straszków 7 Marynia Rh 2017 PL WHBC sp. z o.o. Poznań 8 Traper Rh, N PL SESVANDERHAVE Poland sp. z o.o. Poznań 9 FD Coach Rh FR SAS Florimond Desprez Veuve & Fils 10 Panorama KWS Rh, N 2014 DE KWS Polska sp. z o.o. Poznań 11 Jagienka Rh PL KHBC sp. s o.o. Straszków 12 BTS 6430 Rh DE Betaseed GmbH, Frankfurt 13 BTS 2160 Rh 2016 DE Betaseed GmbH, Frankfurt 14 Sombrero Rh 2017 PL SESVANDERHAVE Poland sp. z o.o. Poznań 15 Bravura Rh 2017 PL Syngenta Polska sp. z o.o. Warszawa 16 Mazur Rh 2017 PL Strube Polska sp. z o.o. Wrocław 17 Candimax Rh 2017 FR SAS Florimond Desprez Veuve & Fils 18 Kujavia Rh 2017 PL KHBC sp. s o.o. Straszków Rh, N deklarowana przez hodowcę odporność lub tolerancja na rizomanię i nicienie. Tab. 103. Burak cukrowy. Zbiorcze wyniki doświadczenia. Rok zbioru. Lp. Cecha Głubczyce 1 Polowa energia wschodów (PEW) (%) 69,2 2 Polowa zdolność wschodów (PZW) (%) 90,2 3 Ocena ulistnienia (skala 9 0 ) 9,0 4 Ocena stanu przed zbiorem (skala 9 0 ) 3,4 5 Udział korzeni drobnych (%) 2,7 6 Zawartość cukru (%) 17,3 7 Plon korzeni (dt/ha) 815 98 Tab. 104. Burak cukrowy - Głubczyce. Plon korzeni (dt/ha), zawartość cukru ( % ), porażenie przez choroby. Lata zbioru, 2017-. Lp. Odmiana Plon korzeni dt/ha % wzorca Zawartość cukru % Choroby 2017 2017-2017 2017-2017 2017 - Chwościk buraka skala 9 0 Żółtaczka wirusowa % Brunatna Plamistość liści skala 9 0 Wzorzec 815 877 846 815 877 846 17,3 17,1 17,2 3,0 0,0 7,3 1 Polmar 749 - - 92 - - 17,7 - - 4,0 0,2 8,0 2 Candimax 868 905 887 107 103 105 16,6 16,9 16,8 3,3 0,0 7,5 3 Jagiellon 820 - - 101 - - 17,1 - - 4,0 0,0 7,8 4 Eliska KWS 856 - - 105 - - 18,2 - - 2,3 0,0 8,3 5 Emu 831 - - 102 - - 16,8 - - 2,5 0,0 6,5 6 Jaromir 816 - - 100 - - 16,6 - - 3,3 0,0 6,3 7 Marynia 830 907 869 102 103 102 17,0 17,1 17,1 2,5 0,0 7,8 8 Traper 799 - - 98 - - 17,5 - - 2,8 0,0 7,5 9 FD Coach 812 - - 100 - - 17,7 - - 2,8 0,0 7,0 10 Panorama KWS 856 825 841 105 94 100 17,4 17,3 17,4 3,3 0,0 8,3 11 Jagienka 764 - - 94 - - 17,8 - - 3,0 0,0 6,8 12 BTS 6430 778 - - 95 - - 17,7 - - 2,0 0,0 6,8 13 BTS 2160 868 871 870 107 99 103 17,3 17,2 17,3 1,8 0,0 7,0 14 Sombrero 857 924 891 105 16,7 2,8 0,0 7,5 15 Bravura 790 828 809 97 94 95 16,9 17,6 17,3 4,5 0,0 7,0 16 Mazur 807 922 865 99 105 102 17,3 16,9 17,1 3,0 0,0 6,8 17 Pacific 779 - - 96 - - 17,3 - - 3,0 0,0 8,5 18 Kujavia 789 872 831 97 99 98 17,9 17,7 17,8 3,5 0,0 7,0 Liczba doświadczeń 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 1 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian

Tab. 105. Burak cukrowy. Głubczyce. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Lata zbioru, 2017- Lp. Odmiana Polowa Energia Wschodów (%) Polowa Zdolność Wschodów (%) 2017 2017-2017 2017- Wzorzec 69,2 52,5 60,85 90,2 86,1 88,2 1 Polmar 77,8 - - 93,5 - - 2 Candimax 59,7 60,2 60,0 88,9 85,2 87,1 3 Jagiellon 59,3 - - 88,0 - - 4 Eliska KWS 60,2 - - 79,6 - - 5 Emu 76,9 - - 91,7 - - 6 Jaromir 70,4 - - 98,6 - - 7 Marynia 67,6 66,7 67,2 88,9 85,7 87,3 8 Traper 56,5 - - 86,1 - - 9 FD Coach 74,1 - - 92,6 - - 10 Panorama KWS 65,3 52,8 59,0 90,8 87 88,9 11 Jagienka 73,6 - - 92,1 - - 12 BTS 6430 55,6 - - 80,1 - - 13 BTS 2160 69,5 56,5 63,0 80,6 79,2 79,9 14 Sombrero 70,8 69 69,9 85,7 92,2 88,9 15 Bravura 72,3 69,9 71,1 95,9 84,3 90,1 16 Mazur 71,8 76,4 74,1 93,5 89,4 91,5 17 Pacific 81,5 - - 105,1 - - 18 Kujavia 82,4 23,2 52,8 91,7 83,4 87,6 Liczba doświadczeń 1 1 2 1 1 2 Tab. 106. Burak cukrowy. Polska. Plon korzeni (% wzorca), zawartość cukru, porażenie przez choroby. Rok zbioru. Lp. Odmiana Plon korzeni dt/ha Zawartość cukru Chwościk buraka Mączniak właściwy Żółtaczka wirusowa dt/ha % wzorca % skala 9 0 skala 9 0 % Wzorzec 789 789 18,0 5,8 8,1 0,7 1 Polmar 747 95 18,3 6,1 8,2 0,5 2 Candimax 832 105 17,8 6,2 8,4 0,0 3 Jagiellon 794 101 17,9 6,4 7,9 0,2 4 Eliska KWS 817 104 18,4 5,8 8,3 0,2 5 Emu 781 99 17,5 5,1 7,6 0,0 6 Jaromir 817 104 17,8 5,9 8,2 0,2 7 Marynia 812 103 17,5 5,9 7,7 0,0 8 Traper 804 102 18,3 5,9 8,8 0,0 9 FD Coach 779 99 18,0 5,6 7,7 0,2 10 Panorama KWS 836 106 18,1 6,0 8,6 0,5 11 Jagienka 776 98 18,3 5,7 8,3 0,0 12 BTS 6430 768 97 17,8 5,2 7,0 0,2 13 BTS 2160 796 101 17,8 5,2 8,5 2,4 14 Sombrero 795 101 17,7 6,1 8,2 2,5 15 Bravura 769 97 18,0 6,3 7,8 2,2 16 Mazur 769 97 17,7 5,8 7,7 0,5 17 Pacific 757 96 18,1 5,9 8,3 0,2 18 Kujavia 770 98 18,6 6,0 7,8 2,2 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian 99

12. ZIEMNIAK Doświadczenia z ziemniakiem bardzo wczesnym, wczesnym, średniowczesnym i średniopóźnym w ramach makroregionu południowo zachodniego, obejmującego województwa dolnośląskie, opolskie, śląskie i łódzkie prowadzono w Lućmierzu, Masłowicach i Sulejowie (woj. łódzkie), Tarnowie, Zybiszowie (woj. dolnośląskie), Pawłowicach (woj. śląskie) oraz Starym Oleśnie (woj. opolskie) na jednym poziomie agrotechniki. Warunki agrotechniczne i meteorologiczne prowadzenia doświadczeń w roku, pochodzenie odmian oraz wyniki plonowania przedstawiono w tabelach poniżej. Tab. 107. Ziemniak. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru. Miejscowość Lućmierz Masłowice Pawłowice Stare Olesno Sulejów Tarnów Zybiszów Powiat zgierski wieluński gliwicki oleski piotrkowski ząbkowicki wrocławski Kompleks rolniczej żytni bardzo żytni dobry pszenny dobry żytni bardzo pszenny dobry pszenny bardzo pszenny bardzo przydatności gleby dobry dobry dobry dobry Klasa bonitacyjna IV a IV b III b III b III b III a II gleby ph gleby w KCL 5,8 6,5 6,2 6,0 6,1 6,3 6,6 Przedplon pszenżyto ozime pszenica jara pszenica jara pszenica ozima pszenica ozima pszenica jara pszenica ozima Data sadzenia (dzień, m-c) - bardzo wczesne 17.04 17.04 18.04 16.04 17.04 18.04 - wczesne 17.04 17.04 18.04 17.04 17.04 19.04 - średniowczesne 21.04 17.04 17.04 18.04 17.04 17.04 19.04 Data zbioru (dzień, m-c) - bardzo wczesne 20.08 23.08 16.08 20.08 21.08 06.09 - wczesne 06.09 23.08 17.08 21.08 28.08 10.09 - średniowczesne 06.09 17.09 12.09 03.09 20.09 27.09 26.09 Nawożenie organiczne Rodzaj nawozu (dt/ha) nawóz zielony 300 dt /ha nawóz zielony 130 dt /ha Nawożenie mineralne N (kg/ha) 99 100 106 106,5 120 113 109 P 2 O 5 (kg/ha) 39 50 80 92 100 50 80 K 2 O (kg/ha) 149 70 90 132 174 175 120 Nawożenie dolistne (l,kg/ha) Agroleaf Power Total 20+20+20-5,0 3 x Agroleaf Crop Potato - 5,0 Herbicydy (l,kg/ha) Sencor Liquid 600 SC - 1,0 Basfoliar36Extra -5,0x2 Adob Bor - 1,0 x 2 Adob Mn - 2,0 Adob PK - 6,0 Harrier 295 ZC - 2,0 Środki ochrony roślin Nuflon 100 SC - 2,0 Titus 25 WG - 0,6 Maximus PKMg - 2,0 x2 Phospho -2 Sencor Liquid Racer 250 EC- 2,0 Plateen 41,5 600 SC - 0,8 WG - 2,0 Titus 25 WG - 60 Titus 25 WG - 50 100

Miejscowość Lućmierz Masłowice Pawłowice Stare Olesno Sulejów Tarnów Zybiszów Powiat zgierski wieluński gliwicki oleski piotrkowski ząbkowicki wrocławski Bardzo wczesne i wczesne Fungicydy i insektycydy (l,g,kg/ha) Mospilan 20 SP - 80 Calypso 480 SC- 0,1 Calypso 480 SC - 0,1 x 2 Fury 100 EW- 0,1 l Sekil 20 SP Decis Mega 50 EW - 0,15 Karate Zeon Mospilan 20 Acrobat MZ Bulldock 025 Bulldock 025 Mospilan 20 Fungicydy i insektycydy 050 CS - 0,16 Proteus 110 OD - 0,4 x 2 SF - 80 Decis Mega 50 EW - 0,15 x 3-40 69WG-2,0 Cabrio Duo 112 EC -2,0 EC- 0,3 Actar5 WG - 80 x 2 EC- 0,3 Spin Tor 240 SC - 0,15 SF - 80 Karate Zeon 050 CS - 0,15 Pyton Consento Karate Zeon Infinito 687,5 Proteus 110 OD Proteus 110 OD Apacz 50 WG 450 SC - 2,0 050 CS - 0,16 x 2 SC- 1,6-0,3-0,4-40 Ridomil Gold MZ Pepite -2,5 Acrobat MZ 69 WG -2,0 Decis Mega 50 EW - 0,15 Ridomil Gold MZ Pepite - 2,0 Bulldock 025 EC- 0,3 Infinito 687,5 SC- 1,6 Polyram 70 WG - 1,5 Cyperkill Max 500 EC 0,06 Dithane Neo Tec 75 WG 2,0 x 2 Pyrinex Supreme 262 ZW- 0,75 Amistar 250 SC - 0,5 Cabrio Duo112EC-2,5 Pyton Consento 450 SC - 2,0 Gwarant 500 SC- 2,0 Proteus 110 OD - 0,4 Infinito 687,5 SC- 1,6 Zignal 500 SC - 0,4 Galben M 73 WP- 2,0 Curzate Top 72,5 WG - 2,5 Antracol 70 WG - 1,8 Infinito 687,5 SC- 1,5 Ridomil Gold MZ Pepite -2,0 Średniowczesne, średniopóźne i późne (l, kg/ha) Proteus 110 OD Karate Zeon 050-0,4 x 2 CS - 0,16 Decis Mega 50 Proteus 110 OD EW - 0,15 l x - 0,4 x 3 2-40 Mospilan 20 SP - 80 Ridomil Gold MZ Pepite -2,5 x 2 Calypso 480 SC- 0,1 Mospilan 20 SF - 80 Decis Mega 50 EW - 0,15 x 3-40 Calypso 480 SC - 0,1 x 2 Acrobat MZ 69WG- 2,0 Cabrio Duo112EC-2,0 Fury 100 EW- 0,1 Bulldock 025 EC- 0,3 Actar5 WG- 80 x 2 Sekil 20 SP Decis Mega 50 EW - 0,15 Bulldock 025 Mospilan 20 EC- 0,3 SF - 80 Spin Tor 240 SC-0,15 Karate Zeon 050 CS - 0,15 Actar5 WG - 80 g Infinito 687,5 SC - 1,6 x 2 Karate Zeon 050 CS - 0,16 x 2 Infinito 687,5 SC - 1,6 Proteus 110 OD - 0,3 x 2 Proteus 110 OD - 0,4 Apacz 50 WG - 40 Gwarant 500 SC 2,0 Amistar 250 SC - 0,5 Acrobat MZ 69 WG-2,0 DecisMega50 EW0,15 Ridomil Gold MZ Pepite - 2,0 Bulldock 025 EC-0,3 Pyton Consento Pyton Consento Polyram 70 WG Cyperkill Max Dithane Neo Tec Pyrinex 450 SC - 2 450 SC - 2-1,5 500 EC 0,06 75 WG 2,0 Supreme 262 ZW- 0,75 Infinito 687,5 SC- 1,6 Cabrio Duo 112 EC -2,5 Pyton Consento 450 SC - 2,0 Gwarant 500 SC - 2,0 Proteus 110 OD - 0,4 Caprio Duo112EC-2,5 Infinit 687,5SC- 1,6 Zignal 500 SC - 0,4 l Galben M 73WP- 2,0 Curzate Top 72,5 WG -2,5 Antracol 70 WG - 1,8 Infinito 687,5 SC- 1,5 Ridomil Gold MZ Pepite -2,0 101

Tab. 108. Miesięczne sumy opadów w punktach doświadczalnych w okresie wegetacji ziemniaka. Rok. Lp. Miesiąc Temperatura ( o C) ZDOO ZDOO SDOO HZ Zamarte SDOO ZDOO SDOO Średnia Lućmierz Masłowice Pawłowice O/Stare Olesno Sulejów Tarnów Zybiszów 1 Kwiecień 27 10 9 17 19 12 18 16 2 Maj 117 63 54 61 67 56 93 73 3 Czerwiec 42 40 45 78 75 103 51 62 4 Lipiec 194 63 113 73 115 40 103 100 5 Sierpień 55 44 30 54 47 24 18 39 6 Wrzesień 37 31 24 27 43 71 51 41 Średnia 472 251 275 285 366 306 334 327 Tab. 109. Ziemniak. Pochodzenie odmian. Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ * Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce Odmiany bardzo wczesne 1 Denar 1999 2008 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Kamień Krajeński 2 Lord 1999 2008 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Kamień Krajeński 3 Impal003 2017 Agrico Polska sp. z o.o. Lębork 4 Arielle * Agrico Polska sp. z o.o. Lębork 5 Miłek 2006 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Kamień Krajeński 6 Vivian010 Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie Biesiekierz 7 Rivier015 2019 Agrico Polska sp. z o.o. Lębork 8 Impresj015 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Kamień Krajeński 9 Tacj016 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Kamień Krajeński 10 Tonacj016 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, Świeszyno 11 Everest * Stel Holland B.V. Odmiany wczesne 1 Vinet999 2008 Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie 3A, Biesiekierz 2 Bellaros006 Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie 3A, Biesiekierz 3 Owacj006 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, Świeszyno 4 Arub007 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkow, Kamień Krajeński 5 Altesse 2009 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, Świeszyno 6 Michalin010 2011 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkow, Kamień Krajeński 7 Gwiazd011 2014 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkow, Kamień Krajeński 8 Ignacy 2012 2014 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, Świeszyno 9 Madeleine 2016 Agrico Polska sp. z o.o. ul. Staromiejska 7A, Lębork 10 Bohun 2014 2019 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkow, Kamień Krajeński 11 Magnoli015 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, Świeszyno 12 Lawend016 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkow, Kamień Krajeński Odmiany średniowczesne 1 Satin000 2008 Solana Polska sp. z o.o. Zduny 25, Zduny 2 Tajfun 2004 2008 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, Świeszyno 3 Finezj007 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkow, Kamień Krajeński 4 Jurek 2012 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkow, Kamień Krajeński 5 Oberon 2012 2013 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkow, Kamień Krajeński 6 Laskar013 2017 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, Świeszyno 7 Malag013 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkow, Kamień Krajeński 8 Mazur 2014 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, Świeszyno 9 Lech 2013 2019 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkow, Kamień Krajeński Odmiana średniopóźna 1 Jelly 2005 2009 Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie Biesiekierz LOZ Lista Odmian Zalecanych *- odmiana z e Wspólnotowego katalogu odmian roślin rolniczych, badana dwa sezony wegetacyjne w doświadczeniach rozpoznawczych, niezarejestrowana w Polsce 102

Tab. 110. Ziemniak bardzo wczesny. Plon ogólny i handlowy bulw (%wzorca). Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Plon ogólny Plon handlowy * 2017 2016 2017-2016- 2017 2016 2017-2016- Zbiór wczesny (po 40 dniach od wschodów) Wzorzec dt/h80,0 194,6 242,7 237,3 239,1 263,4 178,4 232,9 220,9 224,9 1 Denar LOZ 100 111 100 106 104 99 110 101 105 103 2 Lord LOZ 84 102 97 93 94 79 101 95 90 92 3 Impala LOZ 117 87 109 102 104 119 84 109 101 104 4 Arielle 120 99 116 110 112 124 102 118 113 115 5 Miłek 88 99 73 94 87 89 99 70 94 86 6 Vivian01 104 95 103 100 102 103 93 103 99 7 Riviera LOZ 115 99 111 107 108 117 101 114 109 111 8 Impresja 89 - - - - 86 - - - - 9 Tacja 88 - - - - 86 - - - - Zbiór po zakończeniu wegetacji Wzorzec dt/ha 512,4 409,2 503,9 460,8 475,2 477,7 373,3 476,7 425,5 442,6 1 Denar 110 103 113 107 109 112 104 113 108 110 2 Lord 87 103 110 95 100 83 105 109 94 99 3 Impal07 106 111 107 108 106 100 109 103 105 4 Arielle 118 110 105 114 111 122 115 107 119 115 5 Miłek 87 94 82 91 88 87 91 78 89 85 6 Viviana 94 95 87 95 92 97 98 91 98 95 7 Riviera 95 90 92 93 92 96 88 93 92 92 8 Impresj11 - - - - 106 - - - - 9 Tacja 96 - - - - 95 - - - - 10 Tonacja 82 - - - - 82 - - - - 11 Everest 112 - - - - 114 - - - - Liczba doświadczeń 6 6 6 12 18 6 6 6 12 18 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian, * - Plon handlowy bulwy o średnicy poprzecznej powyżej 30 mm 103

Tab. 111. Ziemniak bardzo wczesny. Plon ogólny i handlowy bulw w miejscowościach (%wzorca). Rok zbioru. Lp. Odmiana Plon ogólny Plon handlowy Punkt doświadczalny ZDOO Masłowice SDOO Pawłowice HZ Zamarte O/St. Olesno SDOO Sulejów ZDOO Tarnów SDOO Zybiszów Średnia ZDOO Masłowice SDOO Pawłowice HZ Zamarte O/St. Olesno SDOO Sulejów ZDOO Tarnów SDOO Zybiszów Średnia Zbiór wczesny (po 40 dniach od wschodów) Wzorzec dt/h42,5 177,1 418,3 359,1 216,5 266,4 280,0 216,8 171,8 391,1 342,3 206,3 251,8 263,4 1 Denar LOZ 107 105 96 100 94 100 100 104 105 95 100 95 97 99 2 Lord LOZ 91 67 80 90 92 86 84 81 65 75 84 86 83 79 3 Impala LOZ 118 116 129 117 112 107 117 126 118 128 117 114 109 119 4 Arielle 114 123 125 123 125 107 120 123 124 130 126 129 109 124 5 Miłek 81 97 79 89 94 87 88 85 98 78 89 95 88 89 6 Viviana 97 94 105 96 103 111 101 101 94 107 96 104 111 102 7 Riviera LOZ 119 124 113 119 100 114 115 119 125 118 123 102 116 117 8 Impresja 96 100 83 74 93 85 89 90 98 83 72 87 83 86 9 Tacja 77 74 89 92 89 104 88 71 73 87 92 87 103 86 Zbiór po zakończeniu wegetacji Wzorzec dt/ha 472,4 381,6 510,5 523,3 489,7 697 512,4 444,1 349,7 493,6 504,8 456,9 617,3 477,7 1 Denar LOZ 124 107 106 110 106 109 110 127 112 108 111 105 110 112 2 Lord LOZ 91 74 86 91 82 98 87 81 69 84 89 81 93 83 3 Impala LOZ 93 109 117 103 107 111 107 92 109 116 101 106 114 106 4 Arielle 110 122 130 120 120 107 118 113 130 133 124 125 107 122 5 Miłek 96 88 86 83 91 77 87 97 90 85 83 90 74 87 6 Vivian07 85 78 92 107 98 95 110 87 79 93 108 102 97 7 Riviera LOZ 98 93 103 99 91 88 95 101 91 102 99 92 91 96 8 Impresj04 130 105 120 99 110 111 99 112 103 120 92 108 106 9 Tacja 99 91 93 101 100 91 96 96 93 92 101 98 91 95 10 Tonacja 63 71 86 80 91 100 82 62 70 87 77 91 107 82 11 Everest 115 129 111 103 107 110 113 120 138 111 103 111 102 114 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian Tab. 112. Ziemniak wczesny. Plon ogólny i handlowy bulw (%wzorca). Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Plon ogólny Plon handlowy * 2017 2016 2017-2016- 2017 2016 2017-2016- Wzorzec dt/ha 537,2 483,8 506,2 510,5 509,1 505,0 451,8 483,8 478,4 480,2 1 Vineta LOZ 96 100 93 98 96 98 102 95 100 98 2 Bellaros00 93 101 97 98 104 97 105 101 102 3 Owacja 89 112 89 101 97 87 112 87 100 95 4 Aruba 93 83 95 88 90 91 81 94 86 89 5 Altesse 108 89 101 99 99 107 87 99 97 98 6 Michalina LOZ 94 111 106 103 104 96 111 107 103 105 7 Gwiazda LOZ 106 104 103 105 104 106 104 103 105 104 8 Ignacy LOZ 106 106 113 106 108 106 106 114 106 109 9 Madeleine 107 99 107 103 104 106 99 107 103 104 10 Bohun LOZ 107 106-107 - 105 103-104 - 11 Magnolia 92 97-95 - 94 99-97 - 12 Lawend03 - - - - 101 - - - - Liczba doświadczeń 6 6 6 12 18 6 6 6 12 18 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian * - Plon handlowy bulwy o średnicy poprzecznej powyżej 30 mm 104

Tab. 113. Ziemniak wczesny. Plon ogólny i plon handlowy bulw w miejscowościach (%wzorca). Rok zbioru. Lp. Odmiana Plon ogólny Plon handlowy Punkt doświadczalny ZDOO Masłowice SDOO Pawłowice HZ Zamarte O/St. Olesno SDOO Sulejów ZDOO Tarnów SDOO Zybiszów Średnia ZDOO Masłowice SDOO Pawłowice HZ Zamarte O/St. Olesno SDOO Sulejów ZDOO Tarnów SDOO Zybiszów Średnia Wzorzec dt/ha 482,9 457,3 540,6 585 477,3 680,2 537,2 450,2 422,5 520,6 561,8 444,8 629,9 505,0 1 Vineta LOZ 109 76 110 92 100 91 96 110 77 112 92 102 92 98 2 Bellarosa 91 102 100 94 113 102 100 94 108 102 98 116 108 104 3 Owacja 86 62 92 87 106 103 89 83 59 93 86 102 101 87 4 Aruba 87 105 94 91 98 82 93 85 105 92 88 97 77 91 5 Altesse 103 105 114 112 109 105 108 101 101 114 110 110 106 107 6 Michalina LOZ 114 101 85 96 74 91 94 116 103 87 98 75 96 96 7 Gwiazda LOZ 114 115 107 116 92 89 106 114 121 106 114 92 91 106 8 Ignacy LOZ 111 110 90 106 115 102 106 109 115 87 106 113 103 106 9 Madeleine 102 112 111 97 105 112 107 106 108 109 95 108 111 106 10 Bohun LOZ 104 111 97 115 96 116 107 102 106 99 116 90 114 105 11 Magnolia 81 84 102 83 93 108 92 82 85 104 85 97 111 94 12 Lawenda 97 116 98 110 100 99 103 98 112 95 111 98 91 101 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. Tab. 114. Ziemniak średniowczesny. Plon ogólny i plon handlowy bulw (%wzorca). Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Plon ogólny Plon handlowy * 2017 2016 2017-2016- 2017 2016 2017-2016- Wzorzec dt/ha 540,8 548,1 556,8 544,5 548,6 475,3 506,0 542,9 490,7 508,1 1 Satina LOZ 101 99 103 100 101 110 102 104 106 105 2 Tajfun LOZ 101 101 100 101 101 107 105 99 106 104 3 Finezj01 99 100 100 100 105 94 95 99 98 4 Jurek LOZ 106 109 102 108 106 105 109 97 107 104 5 Oberon LOZ 101 105 104 103 103 87 103 95 95 95 6 Laskara LOZ 104 99 108 101 104 105 99 105 102 103 7 Malaga 86 88-87 - 85 83-84 - 8 Mazur 90 107 102 99 100 98 113 100 106 104 9 Lech LOZ 104 105-105 - 103 101-102 - 10 Jelly-średniopóźna LOZ 107 103 98 105 103 95 106 99 100 100 Liczba doświadczeń 6 7 8 15 22 7 8 7 15 22 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian * - Plon handlowy bulwy o średnicy poprzecznej powyżej 30 mm Tab. 115. Ziemniak średniowczesny. Plon ogólny i plon handlowy bulw w miejscowościach (%wzorca). Rok zbioru. Lp. Odmiana Plon ogólny Plon handlowy Punkt doświadczalny ZDOO Lućmierz ZDOO Masłowice SDOO Pawłowice HZ Zamarte O/St. Olesno SDOO Sulejów ZDOO Tarnów SDOO Zybiszów Średnia ZDOO Lućmierz ZDOO Masłowice SDOO Pawłowice HZ Zamarte O/St. Olesno SDOO Sulejów ZDOO Tarnów SDOO Zybiszów Średnia Wzorzec dt/ha 550,5 428,4 443,1 502 634,6 685,9 540,8 516,3 341,1 359 480,9 601,9 552,4 475,3 529,0 506,1 1 Satina LOZ 96 91 108 114 100 94 101 98 107 126 116 104 110 110 99 102 2 Tajfun LOZ 110 106 80 100 105 107 101 112 125 86 98 109 111 107 108 105 3 Finezja 98 101 109 98 102 95 101 93 108 127 99 100 100 105 111 93 4 Jurek LOZ 119 100 111 97 100 109 106 122 116 95 101 102 96 105 93 94 5 Oberon LOZ 103 97 105 96 103 103 101 96 103 55 97 98 75 87 97 92 6 Laskara LOZ 92 122 97 110 101 101 104 94 139 100 109 101 87 105 101 109 7 Malaga 87 82 92 84 84 84 86 81 95 94 82 78 78 85 101 103 8 Mazur 85 81 97 89 97 91 90 87 100 111 85 100 107 98 90 99 9 Lech LOZ 108 105 93 110 104 104 104 112 94 86 111 105 108 103 69 83 10 Jelly -średniopóźna LOZ 101 115 108 102 104 112 107 104 12 121 102 102 128 95 118 112 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. 105

Tab. 116. Ziemniak bardzo wczesny. Zawartość skrobi (%). Lata zbioru: 2016-. Lp. Odmiana Liczba lat badań 2017 2016 Wzorzec [%] 11,6 11,3 11,2 1 Denar 3 11,0 11,3 10,9 2 Lord 3 11,7 12,0 11,1 3 Impala 3 10,9 10,9 10,4 4 Arielle 3 11,9 11,0 11,3 5 Miłek 3 13,8 13,0 13,4 6 Viviana 3 12,1 10,6 11,4 7 Riviera 3 11,2 10,5 9,9 8 Impresj 10,1 9 Tacj 11,9 10 Tonacj 11,6 11 Everest 1 11,6 Liczba doświadczeń 6 6 6 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian Tab. 117. Ziemniak wczesny. Zawartość skrobi (%).Lata zbioru: 2016-. Lp. Odmiana Liczba lat 2017 2016 badań Wzorzec [%] 12,7 12,8 12,2 1 Vineta 3 12,3 12,0 12,1 2 Bellarosa 3 11,9 11,9 11,3 3 Owacja 3 12,7 12,3 12,4 4 Arub 14,6 14,1 14,8 5 Altesse 3 12,7 14,0 12,1 6 Michalina 3 12,1 14,9 11,9 7 Gwiazda 3 12,1 12,5 11,8 8 Ignacy 3 12,1 12,0 12,0 9 Madeleine 2 11,7 11,1 11,5 10 Bohun 1 12,3 13,0-11 Magnolia 3 15,3 13,5 12,1 12 Lawend 12,6 Liczba doświadczeń 6 6 6 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. Tab. 118. Ziemniak średniowczesny. Zawartość skrobi (%). Lata zbioru: 2016-. Lp. Odmiana Liczba lat 2017 2016 badań Wzorzec [%] 14,2 14,3 15,3 1 Satina 3 12,8 14,8 13,1 2 Tajfun 3 17,4 15,8 16,8 3 Finezja 3 15,6 16,6 16,7 4 Jurek 2 13,3 13,2 13,8 5 Oberon 3 12,9 14,0 13,7 6 Laskara 3 15,6 17,1 16,2 7 Malag 11,9 11,0-8 Mazur 2 14,8 15,0 15,9 9 Lech 1 13,8 14,8-10 Jelly - średniopóźna 3 13,9 14,2 14,5 Liczba doświadczeń 6 8 6 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. 106

ZIEMNIAK LISTA ODMIAN ZALECANYCH Lp. ODMIANA KR/CCA ROK WPISANIA NA LOZ PLON BULW % WZORCA 2016- Plon ogólny Plon handlowy Ziemniak bardzo wczesny 1 DENAR KR 2008 104 (109) 103 (110) 2 IMPALA KR 2017 104 (108) 104 (105) 3 LORD KR 2008 94 (100) 92 (99) 4 RIVIERA KR 2019 108 (92) 111 (92) Ziemniak wczesny 1 BOHUN KR 2019 107* 104* 2 GWIAZDA KR 2014 104 104 3 IGNACY KR 2015 108 109 4 MICHALINA KR 2011 104 105 5 VINETA KR 2008 96 98 Ziemniak średniowczesny i średniopóźny 1 JUREK KR 106 104 2 LASKARA KR 2017 104 103 3 LECH KR 2019 105* 102* 4 OBERON KR 2013 103 95 5 SATINA KR 2008 101 105 6 TAJFUN KR 2008 101 104 7 JELLY odm.średniopóźna KR 2009 103 100 KR Krajowy Rejestr Odmian wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian - dla ziemniaka bardzo wczesnego 2 terminy kopania (wczesny po 40 dniach od wschodów, końcowy po zakończeniu wegetacji) dla plonu ogólnego 239,1 i 475,2 dt/ha, dla plonu handlowego 224,9 i 442,6 dt/ha - dla ziemniaka wczesnego 509,1 i 480,2 dt/ha - dla ziemniaka średniowczesnego, średniopóźnego 548,6 i 508,1 dt/ha *-dla odmiany Bohun wzorzec z lat 2017- (510,5 i 478,4 dt/ha) *-dla odmiany Lech wzorzec z lat 2017- (544,5 i 490,7 dt/ha) 107

13. BOBIK Doświadczenia z bobikiem prowadzono w Głubczycach na jednym poziomie agrotechniki. W roku badano 10 odmian w 3 grupach (5 odmian niesamokończących wysokotaninowych, 4 odmiany niesamokończące niskotaninowe i 1 odmiana samokończąca wysokotaninowa). W latach 2016- wszystkie doświadczenia były wykonane prawidłowo. Warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczenia w roku, pochodzenie odmian, zbiorcze wyniki plonowania oraz ważniejsze właściwości rolnicze przedstawiono w tabelach poniżej. Tab. 119. Bobik. Warunki agrotechniczne doświadczenia. Rok zbioru. Miejscowość Głubczyce Powiat Głubczyce Kompleks rolniczej przydatności gleby 1 Klasa bonitacyjna gleby II ph gleby w KCl 6,7 Przedplon Pszenica ozima Data siewu (dzień, m-c, rok) 05.04. Obsada roślin (szt./m 2 ) 50- odmiany tradycyjne 70- odmiana samokończąca Data zbioru (dzień, m-c, rok) 27.07. Nawożenie mineralne N (kg/ha) 48 P 2 O 5 (kg/ha) 55 K 2 O (kg/ha) 72 Mikronawozy (l,kg/ha) Siarczan magnezu 7xH 2 O (MgSO 4 ) 10 + ADOB Mo-0,2 + Basfoliar 6-12-6 6 Siarczan magnezu 7xH 2 O (MgSO 4 ) 10 + ADOB Zn -1 + Basfoliar 6-12-6 6 Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Nitragina Bio Food Wałcz Herbicydy (l/ha) Proman 500 SC 2 + Command 480 EC 0,1 Fusilade Forte 150 EC 1 Insektycydy (l/ha) Proteus 110 OD 0,5 Fastac Active 050 ME 0,15 + Reldan 225 EC 0,6 Calypso 480 SC 0,1 Fastac Active 050ME 0,15 +Dursban 480 EC 0,3 Danadim 400-0,3+ Fastac Active 050 ME-0,1 +Superkill 50 EC 0,05 Fastac Active 050ME 0,15 108

Tab. 120. Bobik - Pochodzenie odmian. Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 Bobas NW 2002 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 2 Fanfare NW 2017 2019 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o., Wągrowiec 3 Julia NW 2017 2019 AT IGP Polska sp. z o.o. sp. k., Poznań 4 Apollo NW 2019 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o., Wągrowiec 5 Capri NW DE Saaten-Union Polska sp. z o.o., Wągrowiec 6 Albus NN 2002 2019 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 7 Amulet NN 2008 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 8 Amigo NN 2016 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 9 Fernando NN 2016 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 10 Granit SW 2006 2019 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR NW - odmiana niesamokończąca wysokotaninowa NN - odmiana niesamokończąca niskotaninowa SW - odmiana samokończąca wysokotaninowa Tab. 121. Bobik. Zbiorcze wyniki doświadczenia. Rok zbioru. Lp. Cecha Głubczyce 1 Termin kwitnienia (dzień, m-c) 25.05. 2 Termin dojrzałości technicznej (dzień, m-c) 18.07. 3 Wysokość roślin (cm) 94 4 Wyleganie w kwitnieniu (skala 9 o ) 9,0 5 Wyleganie przed zbiorem (skala 9 o ) 6,9 6 Porażenie przez choroby (skala 9 o ) Plamistość czekoladowa 8,1 Rdza bobiku 6,5 Askochytoza 7,3 Strąkowiec bobowy (%) 3,4 7 Mas000 nasion (g) 571,3 8 Wilgotność nasion podczas zbioru (%) 15,5 9 Plon nasion (dt z ha) 51,0 Tab. 122. Bobik. Plon nasion przy 15 % wilgotności (% wzorca). Głubczyce. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmian018 2017 2016 2017-2016- Polska 2016- Wzorzec dt/ha 51,0 49,6 43,2 50,3 47,9 37,5 42,0 Odmiany niesamokończące wysokotaninowe 1 Bobas 101 91 105 96 99 97 100 2 Fanfare LOZ 104 115-110 - 108 109 3 Julia LOZ 106 97-102 - 97 101 4 Apollo LOZ 106 - - - - 106 111 5 Capri 111 - - - - 110 113 Odmiany niesamokończące niskotaninowe 6 Albus LOZ 98 98 101 98 99 96 98 7 Amulet 90 101 95 96 95 100 99 8 Amigo 87 100 100 94 96 96 97 9 Fernando 93 92 93 93 93 94 97 Odmiany samokończące - wysokotaninowa 10 Granit LOZ 102 107 118 105 109 96 102 Liczba doświadczeń 1 1 1 2 3 22 53 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. 109

Tab. 123. Bobik. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 nasion (g) 2016-2016- 2016- Wzorzec 94 127 6,9 7,6 571,3 477,9 Odmiany niesamokończące wysokotaninowe 1 Bobas 103 139 3,7 6,1 580,7 495,8 2 Fanfare 91-8,3-583,6-3 Julia 97-7,7-527,6-4 Apollo 92-7,7-619,8-5 Capri 95-6,7-612,9 - Odmiany niesamokończące niskotaninowe 6 Albus 93 127 8,3 8,2 591,8 494,1 7 Amulet 96 129 6,7 7,5 522,7 444,9 8 Amigo 93 128 6,0 7,5 579,4 478,2 9 Fernando 91 125 7,7 8,0 518,8 437,1 Odmiany samokończące wysokotaninowe 10 Granit 91 113 6,3 7,2 575,3 507,1 Liczba doświadczeń 1 3 1 3 1 3 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian Tab. 124. Bobik. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby i szkodniki. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Plamistość czekoladowa (skala 9 o ) Askochytoza (skala 9 o ) Rdza bobiku (skala 9 o ) Strąkowiec bobowy (%) 2016-2016- 2016-2016- Wzorzec 8,1 8,2 7,3 7,5 6,5 7,1 3,4 3,5 Odmiany niesamokończące-wysokotaninowe 1 Bobas 7,7 7,8 7,0 7,4 7,7 7,7 4,0 3,0 2 Fanfare 7,7-6,3-5,0-3,0-3 Julia 8,3-8,0-6,7-1,0-4 Apollo 8,3-7,0-6,0-4,3-5 Capri 8,7-6,3-6,3-3,0 - Odmiany niesamokończące-niskotaninowe 6 Albus 8,0 8,2 8,3 7,9 6,7 7,4 4,0 2,7 7 Amulet 8,7 8,7 8,0 8,0 6,7 7,4 2,0 2,7 8 Amigo 8,0 8,1 7,0 7,2 6,0 6,8 6,0 5,7 9 Fernando 7,7 8,3 7,3 7,7 7,0 7,5 4,0 3,7 Odmiany samokończące wysokotaninoowe 10 Granit 8,0 7,7 7,3 7,2 7,0 6,8 3,0 4,7 Liczba doświadczeń 1 3 1 3 1 3 1 3 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian 110

BOBIK LISTA ODMIAN ZALECANYCH Lp. Odmiana KR/CCA Rok wpisania na LOZ Plon ziarna% wzorca 2016-1 ALBUS KR 2019 99 2 APOLLO KR 2019 106* 3 FANFARE KR 2019 110** 4 GRANIT KR 2019 109 5 JULIA KR 2019 102** KR Krajowy Rejestr Odmian *- dane z roku **- średnia z lat 2017- wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian 2016- - 47,9 dt/ha, 2017-50,3 dt/ha, 51,0 dt/ha 111

14. GROCH Doświadczenia z grochem prowadzono w Głubczycach w latach 2017 na jednym poziomie agrotechniki. W roku badano 20 odmian w 2 grupach (19 odmian średniowysokich i 1 odmiana wysoka). W latach 2017- wszystkie doświadczenia były wykonane prawidłowo. Warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczenia w roku, pochodzenie odmian, zbiorcze wyniki plonowania oraz ważniejsze właściwości rolnicze przedstawiono w tabelach poniżej. Tab. 125. Groch siewny. Warunki agrotechniczne doświadczenia. Rok zbioru. Miejscowość Głubczyce Powiat Głubczyce Kompleks rolniczej przydatności gleby 1 Klasa bonitacyjna gleby II ph gleby w KCl 6,7 Przedplon Pszenica ozima Data siewu (dzień, m-c, rok) 05.04. Obsada roślin (szt./m 2 ) 110 (odmiany średniowysokie) 100 (odmiany wysokie) Data zbioru (dzień, m-c, rok) 27.07. Nawożenie mineralne N (kg/ha) 48 P 2 O 5 (kg/ha) 55 K 2 O (kg/ha) 72 Mikronawozy (l,kg/ha) Siarczan magnezu 7xH2O (MgSO4) 10 + ADOB Mo-0,2 + Basfoliar 6-12-6 6 Siarczan magnezu 7xH2O (MgSO4) 10 + ADOB Zn -1 + Basfoliar 6-12-6 5 Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Nitragina Bio Food Wałcz Herbicydy (l/ha) Proman 500 SC 2 + Command 480 EC 0,1 Fusilade Forte 150 EC 1 Insektycydy (l/ha) Proteus 110 OD 0,5 Fastac Active 050 ME 0,15 + Reldan 225 EC 0,7 Calypso 480 SC 0,1 Fastac Active 050ME 0,15 +Dursban 480 EC 0,3 Danadim 400-0,3+ Fastac Active 050 ME-0,1 +Superkill 50 EC 0,05 Fastac Active 050ME 0,15 112

Tab. 126. Groch siewny - Pochodzenie odmian. Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę,a w przypadku odmiany zagranicznej -- pełnomocnika w Polsce 1 Ezop SW 2004 PL Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o., Tulce 2 Tarchalska SW 2004 2019 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 3 Hubal SW 2005 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 4 Milwa SW 2005 2019 PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o Grupa IHAR, Kobylin 5 Lasso SW 2008 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, Strzelce 6 Batuta SW 2009 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 7 Mentor SW 2011 PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o Grupa IHAR, Kobylin 8 Model SW 2011 PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o Grupa IHAR, Kobylin 9 Turnia SW 2011 2019 PL Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o., Tulce 10 Akord SW 2012 PL Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o., Tulce 11 Mecenas SW 2012 PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o Grupa IHAR, Kobylin 12 Audit SW 2014 2019 FR Limagrain, Spółka Europejska o/ w Polsce, Poznań 13 Arwena SW 2015 2019 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 14 Starski SW 2016 2019 PL Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o., Tulce 15 Astronaute SW 2017 2019 FR Saaten-Union Polska sp. z o.o., Wągrowiec 16 Olimp SW 2017 PL Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o., Tulce 17 Spot SW 2017 FR IGP Polska sp. z o.o. sp. k., Poznań 18 Tytus SW 2017 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 19 Medyk SW PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o Grupa IHAR, Kobylin 20 Muza W 2009 PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o Grupa IHAR, Kobylin SW - odmiana średniowysoka W - odmiana wysoka Tab. 127. Groch siewny. Zbiorcze wyniki doświadczenia. Rok zbioru. Lp. Cecha Głubczyce 1 Termin kwitnienia (dzień, m-c) 27.05. 2 Termin dojrzałości technicznej (dzień, m-c) 05.07. 3 Wysokość roślin (cm) 88 4 Wyleganie w kwitnieniu (skala 9 o ) 7,7 5 Wyleganie przed zbiorem (skala 9 o ) 2,6 6 Porażenie przez choroby (skala 9 o ) Plamistość czekoladowa 8,2 Rdza bobiku 8,7 Askochytoza 8,6 Strąkowiec bobowy (%) 0,4 7 Mas000 nasion (g) 284,1 8 Wilgotność nasion podczas zbioru (%) 15,3 9 Plon nasion (dt z ha) 54,1 113

Tab. 128. Groch siewny. Plon nasion przy 15 % wilgotności (% wzorca). Głubczyce. Lata zbioru, 2017-. Lp. Odmian018 2017 2017- Polska 2016- Wzorzec dt/ha 54,1 58,0 56,1 35,5 42,7 Odmiany średniowysokie 1 Ezop 92 97 95 98 98 2 Tarchalska LOZ 97 103 100 108 103 3 Hubal 102 100 101 101 98 4 Milwa LOZ 102 95 99 105 100 5 Lasso 97 101 99 92 98 6 Batut06 95 101 106 107 7 Mentor 93 101 97 84 93 8 Model 91 92 92 90 94 9 Turnia LOZ 107 116 112 108 106 10 Akord 100 92 96 96 94 11 Mecenas 104 98 101 95 97 12 Audit LOZ 107 102 105 102 102 13 Arwena LOZ 109 109 109 102 102 14 Starski LOZ 102 108 105 101 101 15 Astronaute LOZ 116 112 114 115 111 16 Olimp 104 107 106 101 103 17 Spot 98 101 100 104 102 18 Tytus 92 101 97 101 102 19 Medyk 98 - - 101 103 Odmiany samokończące - wysokotaninowa 20 Muza 82 70 74 91 88 Liczba doświadczeń 1 1 2 29 80 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian Tab. 129. Groch siewny. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Lata zbioru, 2017-. Lp. Odmiana Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 nasion (g) 2017-2017- 2017- Wzorzec 88 101 2,6 4,3 284,1 261,2 Odmiany średniowysokie 1 Ezop 87 101 3,0 4,6 302,6 288,7 2 Tarchalska 88 102 2,0 4,0 315,0 287,0 3 Hubal 95 104 2,0 3,1 303,8 272,1 4 Milwa 78 89 1,3 2,4 301,9 266,9 5 Lasso 88 104 1,3 3,0 247,0 232,2 6 Batuta 92 105 3,7 5,1 295,3 261,3 7 Mentor 93 108 2,7 4,5 247,7 234,0 8 Model 85 103 3,0 5,1 277,9 248,5 9 Turnia 90 102 1,0 2,9 257,7 235,5 10 Akord 84 96 1,3 3,3 272,6 254,2 11 Mecenas 87 102 3,0 4,6 285,2 262,0 12 Audit 90 107 3,3 5,3 294,1 268,6 13 Arwena 78 90 2,0 3,9 281,9 256,7 14 Starski 86 101 2,7 4,7 293,7 272,2 15 Astronaute 89 99 3,0 4,9 299,1 271,4 16 Olimp 88 103 3,3 4,8 284,4 276,7 17 Spot 81 96 3,0 4,8 290,0 267,6 18 Tytus 87 106 2,7 5,0 303,9 298,3 19 Medyk 84-3,0-296,5 - Odmiany wysokie 20 Muz14 124 4,3 6,0 231,0 208,8 Liczba doświadczeń 1 3 1 3 1 3 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian 114

Tab. 130. Groch siewny. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby i szkodniki. Lata zbioru, 2017-. Lp. Odmiana Mączniak prawdziwy (skala 9 o ) Askochytoza (skala 9 o ) Rdza (skala 9 o ) Strąkowiec (%) 2017-2017- 2017-2017- Wzorzec 8,2 7,6 8,6 8,1 8,7 8,7 0,4 2,7 Odmiany średniowysokie 1 Ezop 8,3 7,8 9,0 8,3 9,0 9,0 0,0 5,5 2 Tarchalska 8,3 7,9 8,7 8,3 8,3 8,5 0,0 3,5 3 Hubal 8,7 7,7 8,7 8,0 8,3 8,7 0,0 0,0 4 Milwa 8,3 7,8 8,7 8,0 9,0 9,0 0,0 0,5 5 Lasso 8,7 7,6 8,3 8,0 8,3 8,7 0,0 1,5 6 Batuta 9,0 8,0 9,0 8,5 9,0 8,9 0,0 4,0 7 Mentor 8,7 7,7 8,3 8,0 8,0 8,4 0,0 2,5 8 Model 7,7 7,1 8,7 8,0 8,3 8,4 0,0 1,0 9 Turnia 8,0 7,9 9,0 8,3 9,0 8,9 0,0 0,0 10 Akord 8,3 7,5 8,3 7,7 8,3 8,4 0,0 4,0 11 Mecenas 8,3 7,7 9,0 8,5 8,7 8,8 0,0 2,5 12 Audit 8,3 7,7 9,0 8,3 9,0 8,9 1,0 3,5 13 Arwena 8,0 7,8 8,0 7,8 9,0 8,8 2,0 4,5 14 Starski 7,7 7,3 8,0 7,8 8,7 8,7 1,0 2,5 15 Astronaute 7,3 7,0 8,7 8,2 8,7 8,8 0,0 2,0 16 Olimp 8,3 7,5 8,7 8,2 8,7 8,7 0,0 4,0 17 Spot 7,7 7,5 9,0 8,5 8,7 8,7 0,0 3,0 18 Tytus 7,7 7,5 9,0 8,0 8,7 8,8 1,0 4,0 19 Medyk 8,3-8,3-8,7-0,0 - Odmiany samokończące wysokotaninoowe 20 Muza 7,7 7,2 8,3 7,8 9,0 8,8 2,0 3,5 Liczba doświadczeń 1 3 1 3 1 3 1 3 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian GROCH LISTA ODMIAN ZALECANYCH Lp. Odmiana KR/CCA Rok wpisania na LOZ Plon ziarna% wzorca 2017-1 ARWENA KR 2019 109 2 ASTRONAUTE KR 2019 114 3 AUDIT KR 2019 105 4 MILWA KR 2019 99 5 STARSKI KR 2019 105 6 TARCHALSKA KR 2019 100 7 TURNIA KR 2019 112 KR Krajowy Rejestr Odmian wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian dla plonu nasion 56,1 dt/ha 115

15. SOJA Doświadczenia z soją prowadzono w Głubczycach odmianowe (w latach 2016-), z gęstością siewu (w latach 2017-) i z możliwie wczesnym terminem siewu (w roku ) oraz w Łosiowie odmianowe (w latach 2016- ), z gęstością siewu (w latach 2017-) i Bogdańczowicach odmianowe (w latach 2017-) na jednym poziomie agrotechniki. W Głubczycach i Łosiowie kontynuowano doświadczenie z trzema gęstościami siewu. W roku w Głubczycach badano 45, a w Łosiowie i Bogdańczowicach 33 odmiany. Łącznie w latach 2016- wykonano 8 udanych doświadczeń odmianowych w województwie opolskim. W roku doświadczenie w Bogdańczowicach zostało zdyskwalifikowane ze względu na zbyt duży błąd statystyczny spowodowany problemami ze zbiorem. W doświadczeniach odmianowych w roku 2016 stosowano nitraginę Puławską, a w latach 2017- Hi Stick Soy BASF. W okresie wegetacji soi w roku układ warunków wilgotnościowych korzystny był tylko w początkowym okresie wegetacji. Suma temperatur efektywnych, mierzona zarówno w Głubczycach jak i Łosiowie była sprzyjająca. Przymrozki przygruntowe po wschodach soi praktycznie nie wystąpiły. Rok był wyjątkowo suchy, suma opadów w okresie wegetacji soi maj - wrzesień wynosiła odpowiednio dla Głubczyc 278,3 mm, a dla Łosiow24 mm. Natomiast średnia dobowa temperatura była od 1,1 2,6 o C wyższa w stosunku do roku ubiegłego. Podczas kwitnienia warunki termiczne były zbliżone do optymalnych, jednak warunki wilgotnościowe były znacznie poniżej średniej wieloletniej. Podobna sytuacja miała miejsce w trakcie wykształcania strąków. Wysokie temperatury powietrza połączone z niedoborem opadów znacząco skróciły okres dojrzewania soi. Odmiany zbierano sukcesywnie w miarę dojrzewania. Pomimo niekorzystnych zjawisk panujących w całym okresie wegetacji plon soi dobry, kształtujący się na poziomie 38,4 dt/ha dla Głubczyc i 29,4 dt/ha dla Łosiowa. Do wyróżniających się odmian należały Acardia średni plon na poziomie 119% wzorca, Lissabon (112%), Sultana (109%), Petrina (108%), Malaga (108%), Mayrica (108%), Merlin (107%), Sirelia (107%), GL Melanie (107%). W roku kontynuowano doświadczenia nad wpływem trzech gęstości siewu 9 odmian soi (głównie z Listy Odmian Zalecanych, oraz najwyżej plonujących w latach ubiegłych). Badano wpływ 3 gęstości siewu 30 szt/m 2, 45 szt/m 2, 60 szt/m 2 na plonowanie i ważniejsze właściwości rolnicze soi. Doświadczenie założono 26 kwietnia. Pomimo niekorzystnych warunków panujących niemalże w całym okresie wegetacji wschody bardzo dobre, obsada roślin zbliżona do wysiewanej. Stan roślin od wschodów bez zastrzeżeń. Zbioru odmian dokonano w sprzyjających warunkach pogodowych, sukcesywnie w miarę dojrzałości odmian. Plon nieznacznie rósł w miarę zwiększenia liczby wysiewu i wynosił kolejno 28,1 na 30 szt/m 2, 28,3 na 45 szt/m 2 i 28,6 dt/ha na 60 szt/m 2. Przyrost plonu wynosił odpowiednio od 0,2 0,5 dt/ha. W roku w Głubczycach przeprowadzono badania z możliwie wczesnym terminem siewu, który w obecnym sezonie przypadał n2 kwietnia. Doświadczenie prowadzono na 4 odmianach soi Augusta, Aligator, Mavka i Lissabon. Badano wpływ wczesnego terminu siewu na plonowanie soi. We wszystkich analizowanych odmianach plony nasion były niższe do tych zasianych w optymalnym terminie tj. 26 kwietnia. Doświadczenie będzie nadal kontynuowane. 116

Tab. 131. Soja. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Lata zbioru 2016, 2017,. Kompleks rolniczej przydatności gleby Klasa bonitacyjna gleby Miejscowość Głubczyce Łosiów Bogdańczowice Powiat 2016 2017 2016 2017 2017 1 1 2 2 4 II II II IIIa IIIa ph gleby w KCl 6,6 6,7 6,7 6,9 6,7 6,7 6,7 Przedplon pszenica ozima rzepak ozimy rzepak ozimy pszenica ozima pszenica ozima Data siewu (dzień, m-c, rok) 25.04 08.05. 26.04. 28.04. 08.05. 26.04. 08-09.05. Obsada roślin (szt./m 2 ) 70 Data zbioru (dzień, m-c, rok) 08.09. Aldana, Augusta, Paradis, Oressa 15.09. Abelina, Madlen, Mavka, Protina, Sultana, Merlin 23.09. Coraline, Viola, Aligator, Lissabon, Amandine, Anser, Pollux, Sirelia, RGT Shouna 16.10. - Meridian PZO, Malaga, Petrina 01.09. Augusta 09.09. Mavka, Bohemians, Merlin, Sculptor, Erica, Oressa, Paradis, Adsoy, Sirelia 14.09. Abelina, SG Anser, Aligator, GL Melanie, Lissabon, Protina, RGT Schouna, Sultana, Silesia, Viola, Brunensis, Kofu, Moravians 02.10. Madlen, Maja, Petrina, Bettina, Korus, Naya, Coraline 23.08. Augusta 10.09. Erica, Adsoy, Bohemians, Sculptor, Mayrika, Merlin, Obelix, Sirelia, GL Melanie, ES Comandor, Regina, Viola, Brunensis, Lissabon, Sultana, Coraline, RGT Shouna 12.09. Mavka, Abelina, Maja, Acardia, Moravians, Silesia, SG Anser,Aligator, Madlen, Protina, Petrina, Kofu, Korus, Malaga, Naya 12.09 29.09. 31.08. 02.10. Nawożenie mineralne N (kg/ha) - 34 0 0 30 0 0 P 2 O 5 (kg/ha) 60 55 55 0 0 20 0 K 2 O (kg/ha) 90 82 72 0 0 40 0 Mikronawozy (kg/ha. l/ha) ADOB Mg -10 + ADOB Mo -0,2 + Basfoliar 6-12-6-6 ADOB Mg -10 + ADOB Zn 1,5 + Basfoliar 6,12,6 8 Zaprawa nasienna (nazwa) Oxafun T 75 + Nitragina Puławska ADOB Mo 0,15 ADOB Mo 0,15 ADOB Zn 1,5 Środki ochrony Roślin ADOB Mg -10 + ADOB Mo -0,2 + Basfoliar 6-12-6-6 Nitragina Hi Stick Soy BASF Vitavax 2000 FS + Nitragina Puławska MgSO4-10 + ADOB Mo 0,3 +ADOB Zn-1 + ADOB B - 1 MgSO4-10 + Basfoliar 6-12-6 5 ADOB B 1 ADOB Zn 1 ADOB Mo 0,3 Nitragina Hi Stick Soy BASF Nitragina Hi Stick Soy BASF - Herbicydy (l/ha) Sencor Liquid 600 SC -0,55 Proman 500 SC 3,0 Fusilade Forte 150 EC 1,0 Corum 502,4 SL 0,5 Corum 502,4 SL 0,5 Proman 500 SC 3,0 + Kilof 480 EC 0,1 Fusilade Forte 150 EC 1,0 Corum 502,4 SL 1 Sencor Liquid 600 SC- 0,55 + Command 480EC -0,2 Corum 502,4 SL -1,0 Sencor Liquid 600 SC 0,6 Reactor 480EC -0,2 Corum 502,4 SL 1,25 Sencor Liquid 600 SC 0,6 + Comand 480 EC 0,2 Select Super 120 EC 0,8 Corum 502,4 SL 1,25 Proman 500 SC 2,0 Corum 502,4 SL 1,25 Fusilade Forte 150 EC 1,0 117

Tab. 132. Soja. Pochodzenie odmian. Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 August002 PL Uniwersytet Przyrodniczy Poznań 2 Eric017 PL Danko Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 3 Adsoy NL Saaten-Union Polska sp. z o.o., Wągrowiec 4 Bohemians CZ Prograin Zia s.r.o. sp. z o.o. Prudnik 5 Mavk013 UA Hodowla Soi Agro Youmis Polska sp. z o.o. Poznań 6 Abelin016 AT Saatbau Polska sp. z o.o. Środa Śląska 7 Maj017 UA Hodowla Soi Agro Youmis Polska sp. z o.o. Poznań 8 Sculptor 2017 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o., Wągrowiec 9 Acardia AT Saaten-Union Polska sp. z o.o., Wągrowiec 10 Mayrika CZ Prograin Zia s.r.o. sp. z o.o. Prudnik 11 Merlin 2017 AT Saatbau Polska sp. z o.o. Środa Śląska 12 Moravians 2019 CZ Prograin Zia s.r.o. sp. z o.o. Prudnik 13 Obelix AT Tomasz Krakowiak, Nowy Kawęczyn 14 Silesia CZ Prograin Zia s.r.o. sp. z o.o. Prudnik 15 Sireli019 FR RAGT Semences Polska sp. z o.o. Łysomice 16 SG Anser AT Saatbau Polska sp. z o.o. Środa Śląska 17 Aligator 2015 2017 FR Euralis Nasiona sp. z o.o., Poznań 18 Madlen 2015 UA Hodowla Soi Agro Youmis Polska sp. z o.o. Poznań 19 GL Melanie 2017 2019 AT IGP Polska sp. z o.o. sp. k., Poznań 20 ES Comandor FR Euralis Nasiona sp. z o.o., Poznań 21 Regin018 AT Saatbau Polska sp. z o.o. Środa Śląska 22 Viol018 CA University of Guelph 23 Brunensis CZ Prograin Zia s.r.o. sp. z o.o. Prudnik 24 Lissabon 2016 AT Saatbau Polska sp. z o.o. Środa Śląska 25 Protina FR RAGT Semences Polska sp. z o.o. Łysomice 26 Sultan017 FR RAGT Semences Polska sp. z o.o. Łysomice 27 Petrin017 2019 CA Danko Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 28 Coraline CH Agroscope Changings-Wädenswil ACW 29 Kofu CZ Prograin Zia s.r.o. sp. z o.o. Prudnik 30 Korus CZ Prograin Zia s.r.o. sp. z o.o. Prudnik 31 Malaga AT Saatbau Polska sp. z o.o. Środa Śląska 32 Naya CZ Prograin Zia s.r.o. sp. z o.o. Prudnik 33 RGT Shouna FR RAGT Semences Polska sp. z o.o. Łysomice 118

Tab. 133. Warunki pogodowe w okresie wegetacji soi. Lat016-. Miesiąc Średnia temperatura o C Opady mm Głubczyce Łosiów Głubczyce Łosiów 2016 2017 2016-2016 2017 2016-2016 2017 2016-2016 2017 2016- Maj 13,9 14,1 16,4 14,8 15,1 14,3 17,1 15,5 108,3 54,2 43,1 68,5 39,4 17,4 44,0 28,4 Czerwiec 18,2 18,1 18,4 18,2 19,4 19,0 19,0 19,1 80,4 36,4 70,1 62,3 34,2 73,0 65,4 19,1 Lipiec 19,5 19,2 20,1 19,6 20,2 19,7 21,0 20,3 162,4 71,8 80,7 105,0 81,2 101,4 54,5 91,3 Sierpień 18,3 20,0 21,0 19,8 19,2 20,7 22,3 20,0 41,6 55,8 37,5 45,0 39,0 39,9 29,0 20,0 Wrzesień 16,4 13,6 15,7 15,2 17,8 13,7 16,9 15,8 27,8 123,2 46,9 66,0 18,4 92,3 31,1 55,4 Październik 8,1 10,5 10,5 9,7 8,5 11,1 11,7 9,8 92,1 101,8 48,0 80,6 74,3 70,1 37,4 72,2 Średnia (suma) 15,7 15,9 17,0 16,2 16,7 16,4 19,0 16,4 512,6 433,2 326,3 424,0 286,5 394,1 261,4 286,4 Suma temperatur efektywnych Głubczyce 1.05 30.09 2641 o C (2016), 2603 o C (2017), 2803 o C () Łosiów 2806 o C (2016), 2677 o C (2017), 2947 o C () Tab. 134.Warunki pogodowe w okresie wegetacji soi. Głubczyce. Lat016. Miesiąc Temperatura powietrza o C Opad Średnia dobowa Minimalna Maksymalna Minimalna przy gruncie mm Dni 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 Maj 13,9 14,1 16,4 7,8 8,9 9,8 20,1 19,3 23,0 4,3 6,1 5,9 108,3 54,2 43,1 6 13 9 Czerwiec 18,2 18,1 18,4 12,5 11,8 13,1 23,9 24,5 23,6 12,0 9,3 10,0 80,4 36,4 70,1 11 8 14 Lipiec 19,5 19,2 20,1 14,1 13,1 14,1 24,8 25,4 26,2 13,3 10,4 10,5 162,4 71,8 80,7 16 18 11 Sierpień 18,3 20,0 21,0 12,8 13,4 14,1 23,8 26,5 27,9 11,1 10,3 11,0 41,6 55,8 37,5 7 11 11 Wrzesień 16,4 13,6 15,7 10,0 9,3 9,5 22,8 17,0 21,9 7,9 6,2 6,6 27,8 123,2 46,9 6 15 11 Październik 8,1 10,5 10,5 5,1 5,8 4,7 11,2 15,2 16,3 2,1 5,8-1,0 92,1 101,8 48,0 21 15 12 Średnia V X 15,7 15,9 17,0 10,4 10,4 10,9 21,1 21,3 23,2 8,5 8,0 7,2 512,6 443,2 326,3 67 80 68 Suma temperatur efektywnych (1.05-30.09) 2641 o C (2016), 2603,3 o C (2017), 2803 o C() Przymrozki przygruntowe 1.05. 3,0 o C, 06.05. 1,2 o C, 07.05. 0,7 o C (2016) 10.05. 2,8 o C (2017) 119

Tab. 135. Soja. Doświadczenie odmianowe. Plon nasion przy 15% wilgotności (% wzorca). Województwo opolskie. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmian018* 2017*** 2016 2017-2016- Wzorzec dt/ha 33,9 36,7 32,3 35,3 34,3 1 Augusta 88 86 80 87 85 2 Erica 98 97-98 - 3 Adsoy 99 93-96 - 4 Bohemians 104 95-100 - 5 Mavka 90 102 105 96 99 6 Abelina 90 105 103 98 99 7 Maja 82 90-86 - 8 Sculptor 105 93-99 - 9 Acardi19 - - - - 10 Mayrik08 - - - - 11 Merlin LOZ 107 105 99** 106 104 12 Moravians LOZ 102 105-102 - 13 Obelix 105 - - - - 14 Silesi05 96-101 - 15 Sirelia LOZ 107 102-105 - 16 SG Anser 92 106 109** 99 102 17 Aligator LOZ 105 104 112 105 107 18 Madlen 64 95 84 53 81 19 GL Melanie LOZ 107 105-106 - 20 ES Comandor 104 - - - - 21 Regin04 - - - - 22 Viol05 - - - - 23 Brunensis 104 105-105 - 24 Lissabon LOZ 112 107 107* 110 109 25 Protina 90 92 97 91 93 26 Sultana LOZ 109 99 113 104 107 27 Petrina LOZ 108 108-108 - 28 Coraline 100 - - - - 29 Kofu 101 108-105 - 30 Korus 90 112-101 - 31 Malag08 - - - - 32 Nay01 106-104 - 33 RGT Shouna 96 101-99 - Liczba doświadczeń 2 3 3 5 8 Wzorzec - średnia dla wszystkich badanych odmian * -dane z Głubczyc i Łosiowa ** -dane z Głubczyc *** -dane z Głubczyc, Łosiowa i Bogdańczowic 120

LISTA ODMIAN ZALECANYCH ALIGATOR, GL MELANIE, LISSABON, MERLIN, MORAVIANS, PETRINA, SIRELIA, SULTANA Mavka w latach 2016- na LOZ, Abelina w latach 2017- na LOZ Tab. 136. Soja. Doświadczenie odmianowe. Plon nasion w miejscowościach przy 15% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Głubczyce Łosiów Bogdańczowice 2017 2016 2017-2016- 2017 2016 2017-2016- 2017 Wzorzec dt/ha 38,4 40,4 47,1 39,4 42,0 29,4 32,4 30,5 30,9 30,8 37,3 1 Augusta 77 80 74 79 77 99 99 83 99 94 78 2 Erica 95 84-90 - 100 103-102 - 103 3 Adsoy 100 90-95 - 98 94-96 - 94 4 Bohemians 101 91-96 - 107 103-105 - 92 5 Mavka 80 97 88 89 88 100 114 100 107 105 95 6 Abelina 88 106 103 97 99 92 114 100 103 102 96 7 Maja 70 86-78 - 93 95-94 - 89 8 Sculptor 105 91-98 - 105 99-102 - 89 9 Acardi21 - - - - 117 - - - - - 10 Mayrik07 - - - - 108 - - - - - 11 Merlin 110 103 95 107 103 103 107-105 - 106 12 Moravians 104 109-107 - 100 105-103 - 101 13 Obelix 109 - - - - 100 - - - - - 14 Silesia 95 100-98 - 115 83-99 - 104 15 Sireli11 109 106 110 109 102 92-97 - 106 16 SG Anser 84 104 104 94 97 100 118-109 - 96 17 Aligator 94 104 108 99 102 116 105 108 111 110 103 18 Madlen 63 91 70 77 75 64 106 76 85 82 89 19 GL Melanie 111 112-112 - 103 97-100 - 105 20 ES Comandor 103 - - - - 105 - - - - - 21 Regin14 - - - - 93 - - - - - 22 Viol13 - - - - 96 - - - - - 23 Brunensis 113 109-111 - 94 99-97 - 107 24 Lissabon 122 99 104 111 108 101 116 105 109 107 106 25 Protina 84 97 92 91 91 96 87 104 92 96 93 26 Sultan15 101 117 108 111 102 98 110 100 103 97 27 Petrin03 110 91 107 101 113 109-111 - 104 28 Coraline 108 - - - - 91 - - 91 - - 29 Kofu 104 119-112 - 97 87-92 - 117 30 Korus 90 107-99 - 90 119-105 - 111 31 Malag05 - - - - 110 - - 110 - - 32 Nay04 112-108 - 97 93-95 - 114 33 RGT Shouna 98 101 105 100 101 93 94-94 - 108 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. 121

Tab. 137. Soja. Doświadczenie odmianowe. Plon nasion w miejscowościach przy 15% wilgotności (% wzorca). Rok zbioru. Lp. Odmiana Głubczyce Łosiów Średnia Wzorzec dt/ha 38,4 29,4 33,9 1 Augusta 77 99 88 2 Erica 95 100 98 3 Adsoy 100 98 99 4 Bohemians 101 107 104 5 Mavka 80 100 90 6 Abelina 88 92 90 7 Maja 70 93 82 8 Sculptor 105 105 105 9 Acardi21 117 119 10 Mayrik07 108 108 11 Merlin 110 103 107 12 Moravians 104 100 102 13 Obelix 109 100 105 14 Silesia 95 115 105 15 Sireli11 102 107 16 SG Anser 84 100 92 17 Aligator 94 116 105 18 Madlen 63 64 64 19 GL Melanie 111 103 107 20 ES Comandor 103 105 104 21 Regin14 93 104 22 Viol13 96 105 23 Brunensis 113 94 104 24 Lissabon 122 101 112 25 Protina 84 96 90 26 Sultan15 102 109 27 Petrin03 113 108 28 Coraline 108 91 100 29 Kofu 104 97 101 30 Korus 90 90 90 31 Malag05 110 108 32 Nay04 97 101 33 RGT Shouna 98 93 96 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. 122

Tab. 138. Soja. Doświadczenie odmianowe. Ważniejsze właściwości rolnicze. Województwo opolskie. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Wilgotność nasion % Ilość wysiewu kg/ha Liczba roślin szt./m 2 Wysokość roślin cm Wyleganie przed zbiorem skala 9 o Wysokość osadzenia strąka cm Mtn g 2016-2016- 2016-2016- 2016-2016- 2016- Wzorzec 11,4 13,4 161 150 54 51 91 87 8,2 7,9 10 10 193,6 196,7 1 August2,2 13,6 136 122 54 40 79 76 6,5 6,7 10 10 166,7 164,0 2 Eric0,1-136 - 50-84 - 8,8-11 - 191,2-3 Adsoy 10,8-146 - 58-79 - 8,7-9 - 191,9-4 Bohemians 10,7-229 - 54-84 - 8,0-9 - 219,7-5 Mavk0,6 12,3 162 160 47 52 103 101 6,8 7,0 13 13 199,1 191,4 6 Abelin0,5 12,0 145 132 50 54 95 96 7,8 7,1 11 12 194,6 191,1 7 Maj0,7-115 - 62-88 - 6,8-12 - 184,7-8 Sculptor 10,7-179 - 58-94 - 7,2-11 - 206,0-9 Acardi0,8-179 - 55-95 - 8,3-10 - 192,5-10 Mayrik0,0-119 - 49-99 - 7,3-12 - 165,3-11 Merlin 10,2-125 - 54-92 - 8,8-12 - 177,8-12 Moravians 10,9-198 - 57-97 - 8,5-11 - 197,5-13 Obelix 11,2-214 - 53-94 - 8,3-10 - 220,0-14 Silesi0,7-175 - 54-91 - 8,3-10 - 264,2-15 Sireli1,2-143 - 56-87 - 8,2-10 - 197,5-16 SG Anser 10,4-156 - 52-95 - 8,2-13 - 232,3-17 Aligator 10,9 13,2 198 178 54 49 90 84 9,0 8,4 11 10 201,4 200,5 18 Madlen 11,8 13,8 119 124 58 58 92 83 6,2 6,5 10 9 175,0 184,5 19 GL Melanie 11,6-157 - 52-93 - 8,2-10 - 179,6-20 ES Comandor 13,0-173 - 46-93 - 7,8-11 - 183,7-21 Regin1,5-203 - 48-87 - 8,7-9 - 202,3-22 Viol1,7-124 - 54-88 - 8,0-9 - 170,2-23 Brunensis 12,1-138 - 61-99 - 9,0-9 - 190,6-24 Lissabon 11,6 13,1 195 152 54 49 71 69 9,0 7,9 9 8 182,5 187,2 25 Protin0,9 13,2 152 147 54 47 95 90 8,3 8,1 11 11 182,1 182,9 26 Sultan1,5 12 162 176 57 52 81 78 8,8 8,3 9 9 185,5 191,4 27 Petrin1,7-118 - 56-89 - 8,2-9 - 180,6-28 Coraline 13,6-144 - 57-94 - 8,7-11 - 181,7-29 Kofu 13,2-191 - 60-90 - 8,2-11 - 190,9-30 Korus 12,9-174 - 57-91 - 8,5-9 - 196,4-31 Malag1,6-182 - 57-93 - 8,5-10 - 201,7-32 Nay2,6-174 - 53-96 - 8,7-10 - 211,4-33 RGT Shoun3,4-145 - 59-97 - 8,8-9 - 171,1 - Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; * dane bez Bąkowa; ** dane bez Głubczyc. 2 8 2 8 2 8 2 8 2 8 2 8 2 8 123

Tab. 139. Soja. Doświadczenie odmianowe. Plon białka i tłuszczu (% wzorca). Zawartość białka i tłuszczu (% s.m.). Województwo opolskie. Rok zbioru. Lp. Odmiana Zawartość białka % s.m. Zawartość tłuszczu % s.m. Plon białka dt/ha Plon tłuszczu dt/ha G Ł Śr G Ł Śr G Ł Śr G Ł Śr Wzorzec 40,7 41,7 41,2 20,8 20,9 20,9 15,6 12,3 14 8 6,1 7,1 1 Augusta 40,5 41,2 40,9 21,5 21,7 21,6 77 98 87 80 103 91 2 Erica 41,3 41,9 41,6 19,5 21,9 20,7 96 100 99 89 105 97 3 Adsoy 41,7 39,2 40,5 20,7 22,2 21,5 102 92 97 100 104 102 4 Bohemians 40 40,4 40,2 20 22 21 99 104 101 97 113 105 5 Mavka 40 41,9 41 21,1 21,2 21,2 79 100 89 81 101 91 6 Abelina 40,9 41,3 41,1 22,6 21,9 22,3 88 91 90 96 96 96 7 Maja 42,4 43,3 42,9 21,2 21,6 21,4 73 97 85 71 96 84 8 Sculptor 41,5 39,6 40,6 19,7 20,5 20,1 107 100 103 99 103 101 9 Acardia 38 40,9 39,5 21,7 21,6 21,7 113 115 114 126 121 124 10 Mayrika 38,2 42 40,1 21,9 21,3 21,6 100 109 105 113 110 112 11 Merlin 40,3 41 40,7 20,2 21 20,6 109 101 106 107 103 106 12 Moravians 42,9 40,1 41,5 20,1 21,8 21 110 96 103 101 104 102 13 Obelix 40,4 43,4 41,9 21,6 20,6 21,1 108 104 107 113 99 106 14 Silesia 43,1 42 42,6 20,5 20,8 20,7 101 116 108 94 114 104 15 Sirelia 39,2 41 40,1 22,1 21 21,6 107 100 104 118 102 111 16 SG Anser 39,4 41,6 40,5 22,8 20,9 21,9 81 100 90 92 100 96 17 Aligator 40,1 42,2 41,2 22 21,4 21,7 93 117 105 99 119 109 18 Madlen 41,8 42,5 42,2 18,1 20,4 19,3 65 65 65 55 62 59 19 GL Melanie 40 40,7 40,4 21 20,5 20,8 109 101 105 112 101 106 20 ES Comandor 42,4 42,1 42,3 19,8 18,8 19,3 107 106 107 98 94 96 21 Regina 42,6 40,7 41,7 20,4 20,2 20,3 119 91 105 112 90 101 22 Viola 40,7 42,5 41,6 20,6 20,1 20,4 113 98 106 112 92 102 23 Brunensis 40,9 42,3 41,6 20,7 20,7 20,7 114 95 105 112 93 103 24 Lissabon 38,8 41,7 40,3 21,9 21,1 21,5 116 101 109 128 102 115 25 Protina 42,5 44,4 43,5 18 19,2 18,6 88 102 95 73 88 80 26 Sultana 42,8 44,9 43,9 20,1 18,7 19,4 121 110 116 111 91 101 27 Petrina 39,9 40,9 40,4 21,2 21,7 21,5 101 111 106 105 117 111 28 Coraline 35,6 42 38,8 22,7 21 21,9 94 92 94 118 91 105 29 Kofu 39,4 41,1 40,3 21,5 21,4 21,5 101 96 99 108 99 104 30 Korus 44,5 41,9 43,2 18,1 21,2 19,7 98 90 94 78 91 85 31 Malaga 39,6 40,7 40,2 20,3 20,8 20,6 102 107 105 102 109 106 32 Naya 42,6 41,3 42 20,1 21 20,6 109 96 103 101 97 100 33 RGT Shouna 40,5 43 41,8 21,2 21 21,1 98 96 97 100 93 97 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; G Głubczyce, Ł Łosiów 124

Tab.140 Soja. Doświadczenie odmianowe. Plon nasion przy 15% wilgotności (% wzorca) i ważniejsze właściwości rolnicze. Głubczyce. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Plon nasion dt/ha Wilgotność nasion % Ilość wysiewu kg/ha 2017 2016 2017-2016- 2017 2016 2017-2016- 2017 2016 2017-2016- Wzorzec 38,4 40,7 47,1 39,6 42,1 10,0 14,3 17,4 12,2 13,9 161 143 135 152 146 1 Augusta 77 79 74 78 77 10,5 10,6 18,7 10,6 13,3 136 132 97 134 122 2 Erica 95 84-90 - 8,3 11,2-9,8-136 120-128 - 3 Adsoy 100 90-95 - 9,2 12,8-11,0-146 125-136 - 4 Bohemians 101 90-96 - 9,1 11,4-10,3-229 225-227 - 5 Mavka 80 97 88 89 88 9,5 12,0 11,0 10,8 10,8 162 158 159 160 160 6 Abelina 88 105 103 97 99 9,0 12,2 10,6 10,6 10,6 145 120 132 133 132 7 Maja 70 86-78 - 9,4 13,5-11,5-115 142-129 - 8 Sculptor 105 90-98 - 9,1 13,0-11,1-179 133-156 - 9 Acardi21 - - - - 9,6 - - - - 179 - - - - 10 Mayrik07 - - - - 8,4 - - - - 119 - - - - 11 Merlin 110 102 95 106 102 8,3 12,0 10,4 10,2 10,2 125 128 107 127 120 12 Moravians 104 108-106 - 9,7 13,6-11,7-198 165-182 - 13 Obelix 109 - - - - 10,8 - - - - 214 - - - - 14 Silesia 95 100-98 - 9,4 13,5-11,5-175 148-162 - 15 Sireli11 109 106 110 109 10,8 16,8 18,7 13,8 15,4 143 139 146 141 143 16 SG Anser 84 103 104 94 97 9,3 13,4 15,0 11,4 12,6 156 138 161 147 152 17 Aligator 94 103 108 99 102 9,5 13,6 16,7 11,6 13,3 198 164 173 181 178 18 Madlen 63 91 70 77 75 11,2 18,0 12,9 14,6 14,0 119 116 138 118 124 19 GL Melanie 111 111-111 - 10,7 16,1-13,4-157 123-140 - 20 ES Comandor 103 - - - - 11,2 - - - - 173 - - - - 21 Regin14 - - - - 10,9 - - - - 203 - - - - 22 Viol13 114 98 114 108 10,8 13,8 16,5 12,3 13,7 124 121 103 123 116 23 Brunensis 113 109-111 - 11,5 14,6-13,1-138 131-135 - 24 Lissabon 122 98 104 110 108 10,8 15,0 15,6 12,9 13,8 195 121 141 158 152 25 Protina 84 96 92 90 91 9,6 15,4 12,8 12,5 12,6 152 140 150 146 147 26 Sultan15 100 117 108 111 10,5 15,2 14,9 12,9 13,5 162 201 165 182 176 27 Petrin03 109 91 106 101 9,6 13,2 26,2 11,4 16,3 118 149 131 134 133 28 Coraline 108 102-105 - 11,3 15,1-13,2-144 115-130 - 29 Kofu 104 119-112 - 9,9 22,2-16,1-191 152-172 - 30 Korus 90 106-98 - 9,7 14,4-12,1-174 156-165 - 31 Malag05 - - - - 9,7 - - - - 182 - - - - 32 Nay04 111-108 - 10,3 14,6-12,5-174 170-172 - 33 RGT Shouna 98 100 105 99 101 11,4 24,5 19,9 18,0 18,6 145 151 150 148 149 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. 125

Tab. 141. Soja. Doświadczenie odmianowe. Ważniejsze właściwości rolnicze. Plon białka i tłuszczu (% wzorca). Zawartość białka i tłuszczu (% s.m.) Głubczyce. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Liczba roślin szt/m 2 Wysokość roślin cm Wyleganie przed zbiorem skala 9 o Zawartość białka % s.m. Zawartość tłuszczu % s.m. Plon białka dt/ha Plon tłuszczu dt/ha 2017 2016 2017-2016- 2017 2016 2017-2016- 2017 2016 2017-2016- Wzorzec dt/ha 71 57 66 64 65 78 75 106 77 86 7,8 8,8 5,2 8,3 7,3 40,7 20,8 15,6 8,0 1 Augusta 73 51 68 62 64 73 59 86 66 73 4,0 8,8 4,3 6,4 5,7 40,5 21,5 77 80 2 Erica 65 56-61 - 68 67-68 - 8,7 9,0-8,9-41,3 19,5 96 89 3 Adsoy 72 52-62 - 71 67-69 - 8,3 9,0-8,7-41,7 20,7 102 100 4 Bohemians 74 59-67 - 71 75-73 - 7,7 9,0-8,4-40,0 20,0 99 97 5 Mavka 65 63 69 64 66 97 89 126 93 104 5,7 8,5 6,5 7,1 6,9 40,0 21,1 79 81 6 Abelina 68 63 73 66 68 80 89 113 85 94 7,3 9,0 5,0 8,2 7,1 40,9 22,6 88 96 7 Maja 83 57-70 - 72 85-79 - 5,7 7,5-6,6-42,4 21,2 73 71 8 Sculptor 73 46-60 - 82 78-80 - 6,3 8,8-7,6-41,5 19,7 107 99 9 Acardia 72 - - - - 80 - - - - 8,0 - - - - 38,0 21,7 113 126 10 Mayrika 63 - - - - 88 - - - - 6,3 - - - - 38,2 21,9 100 113 11 Merlin 69 64 65 67 66 75 72 96 74 81 8,7 9,0 5,5 8,9 7,7 40,3 20,2 109 107 12 Moravians 70 50-60 - 85 81-83 - 8,0 9,0-8,5-42,9 20,1 110 101 13 Obelix 65 - - - - 78 - - - - 8,0 - - - - 40,4 21,6 108 113 14 Silesia 72 54-63 - 81 78-80 - 7,7 9,0-8,4-43,1 20,5 101 94 15 Sirelia 79 62 71 71 71 75 74 116 75 88 8,3 9,0 4,5 8,7 7,3 39,2 22,1 107 118 16 SG Anser 72 54 67 63 64 82 71 111 77 88 8,0 9,0 5,0 8,5 7,3 39,4 22,8 81 92 17 Aligator 68 52 70 60 63 81 64 109 73 85 9,0 9,0 5,5 9,0 7,8 40,1 22,0 93 99 18 Madlen 71 60 65 66 65 77 79 81 78 79 3,3 6,0 4,8 4,7 4,7 41,8 18,1 65 55 19 GL Melanie 63 58-61 - 82 78-80 - 8,7 9,0-8,9-40,0 21,0 109 112 20 ES Comandor 61 - - - - 82 - - - - 7,7 - - - - 42,4 19,8 107 98 21 Regina 65 - - - - 75 - - - - 8,7 - - - - 42,6 20,4 119 112 22 Viola 69 63 53 66 62 76 79 113 78 89 8,0 8,8 5,0 8,4 7,3 40,7 20,6 113 112 23 Brunensis 76 55-66 - 84 82-83 - 9,0 9,0-9,0-40,9 20,7 114 112 24 Lissabon 72 50 62 61 61 62 68 87 65 72 9,0 9,0 5,8 9,0 7,9 38,8 21,9 116 128 25 Protina 68 52 77 60 66 83 74 111 79 89 7,7 9,0 4,8 8,4 7,2 42,5 18,0 88 73 26 Sultana 73 61 73 67 69 72 66 107 69 82 8,7 9,0 4,8 8,9 7,5 42,8 20,1 121 111 27 Petrina 72 63 69 68 68 75 67 112 71 85 9,0 9,0 4,0 9,0 7,3 39,9 21,2 101 105 28 Coraline 74 57 73 66 68 87 90 132 89 103 8,3 8,0 4,8 8,2 7,0 35,6 22,7 94 118 29 Kofu 79 59-69 - 78 83-81 - 8,0 9,0-8,5-39,4 21,5 101 108 30 Korus 79 55-67 - 71 71-71 - 9,0 9,0-9,0-44,5 18,1 98 78 31 Malaga 78 - - - - 77 - - - - 9,0 - - - - 39,6 20,3 102 102 32 Naya 67 61-64 - 73 72-73 - 9,0 8,8-8,9-42,6 20,1 109 101 33 RGT Shouna 75 48 55 62 59 82 83 110 83 92 9,0 8,8 5,6 8,9 7,8 40,5 21,2 98 100 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian 126

Tab. 142. Soja. Doświadczenie odmianowe. Ważniejsze właściwości rolnicze. Głubczyce. Lata zbioru, 2016-. Lp. Odmiana Wysokość osadzenia najniższego strąka cm Liczba strąków n roślinie szt. MTN g Osypywanie skala 9 0 2017 2016 2017-2016- 2017 2016 2017-2016- 2017 2016 2017-2016- 2017 2016 2017-2016- Wzorzec 11 12 10 12 11 18 28 32 28 30 218,6 206 224,1 212,3 216,2 8,8 8,5 8,8 8,7 8,7 1 August0 10 10 10 10 18 32 33 25 28 166 151 182 158,5 166,3 7,7 7,3 7,3 7,5 7,4 2 Eric1 11-11 - 17 20-19 - 212 200-206,0-9,0 7,8-8,4-3 Adsoy 10 10-10 - 16 20-18 - 210 193-201,5-9,0 7,5-8,3-4 Bohemians 11 12-12 - 15 24-20 - 249 227-238,0-9,0 8,3-8,7-5 Mavk3 14 12 14 13 20 31 29 26 27 234 214 219 224,0 222,3 9,0 8,0 8,8 8,5 8,6 6 Abelin3 15 12 14 13 19 31 34 25 28 220 196 218 208,0 211,3 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7 Maj2 14-13 - 17 21-19 - 206 211-208,5-8,7 8,5-8,6-8 Sculptor 13 12-13 - 14 26-20 - 232 214-223,0-9,0 7,8-8,4-9 Acardi2 - - - - 16 - - - - 214 - - - - 9,0 - - - - 10 Mayrik5 - - - - 21 - - - - 177 - - - - 9,0 - - - - 11 Merlin 11 11 9 11 10 19 30 31 25 27 202 184 204,8 193,0 196,9 8,7 7,3 9,0 8,0 8,3 12 Moravians 12 14-13 - 18 35-27 - 229 251-240,0-9,0 9,0-9,0-13 Obelix 12 - - - - 17 - - - - 266 - - - - 9,0 - - - - 14 Silesi2 13-13 - 16 28-22 - 324 243-283,5-8,3 9,0-8,7-15 Sireli1 10 9 11 10 16 34 27 25 26 217 221 231 219,0 223,0 9,0 7,8 9,0 8,4 8,6 16 SG Anser 14 15 13 15 14 15 29 26 22 23 282 237 251,8 259,5 256,9 8,3 9,0 9,0 8,7 8,8 17 Aligator 12 11 11 12 11 16 27 30 22 24 225 207 232 216,0 221,3 8,0 8,8 9,0 8,4 8,6 18 Madlen 11 12 9 12 11 23 16 14 20 18 196 184 208 190,0 196,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 19 GL Melanie 10 13-12 - 21 26-24 - 207 204-205,5-9,0 9,0-9,0-20 ES Comandor 10 - - - - 18 - - - - 212 - - - - 9,0 - - - - 21 Regin0 - - - - 19 - - - - 223 - - - - 9,0 - - - - 22 Viol0 11 9 11 10 19 31 43 25 31 180 187 212 183,5 193,0 9,0 8,8 9,0 8,9 8,9 23 Brunensis 11 11-11 - 18 32-25 - 205 221-213,0-9,0 9,0-9,0-24 Lissabon 10 10 7 10 9 16 27 33 22 25 209 201 227,5 205,0 212,5 9,0 8,5 9,0 8,8 8,8 25 Protin2 13 12 13 12 17 22 25 20 21 193 195 202 194,0 196,7 8,7 8,8 9,0 8,8 8,8 26 Sultana 9 11 11 10 10 20 28 30 24 26 211 205 241 208,0 219,0 9,0 8,8 8,8 8,9 8,9 27 Petrin0 11 9 11 10 20 34 34 27 29 200 204 241 202,0 215,0 8,7 8,5 7,5 8,6 8,2 28 Coraline 10 10 12 10 11 19 26 36 23 27 188 191 215 189,5 198,0 9,0 8,8 9,0 8,9 8,9 29 Kofu 12 12-12 - 19 36-28 - 225 221-223,0-8,7 9,0-8,9-30 Korus 10 11-11 - 14 32-23 - 233 208-220,5-9,0 8,8-8,9-31 Malag1 - - - - 17 - - - - 229 - - - - 7,3 - - - - 32 Nay0 10-10 - 16 35-26 - 248 225-236,5-8,7 9,0-8,9-33 RGT Shoun0 10 9 10 10 16 35 36 26 29 189 189 211,4 189,0 196,5 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. 127

Tab. 143. Soja. Doświadczenie z gęstością siewu. Plon nasion przy 15% wilgotności (% wzorca). Województwo opolskie. Lata zbioru, 2017-. Gęstość siewu Plon nasion dt/ha 30 szt/m 2 45 szt/m 2 60 szt/m 2 Odmian018 2017 2017-2017 2017-2017 2017- Wzorzec 28,1 30,4 29,2 28,3 34,8 31,6 28,6 35,5 32,1 Augusta 89 - - 75 - - 79 - - Aligator 104 - - 106 - - 102 - - Mavk05 96 101 106 103 105 103 96 100 Abelina 88 - - 92 - - 102 - - SG Anser 93 - - 91 - - 98 - - Sultan03 111 107 116 109 113 107 106 107 Lissabon 114 98 106 107 93 100 106 101 104 Merlin 106* - - 108* - - 104* - - Brunensis 107* - - 106* - - 106* - - Liczba doświadczeń 2 2 4 2 2 4 2 2 4 Wzorzec - średnia dla wszystkich badanych odmian *- dane z Głubczyc Tab. 144. Soja. Doświadczenie z gęstością siewu. Plon nasion przy 15% wilgotności (% wzorca). Głubczyce, Łosiów. Lata zbioru, 2017-. Odmiana Plon nasion dt/ha Głubczyce Łosiów Głubczyce Łosiów Głubczyce Łosiów Gęstość siewu 30 szt/m 2 45 szt/m 2 60 szt/m 2 2017-2017- 2017-2017- 2017-2017- Wzorzec 34,3 34,1 21,8 24,3 34,6 34,7 22,0 28,5 35,1 36,1 22,1 28,1 Augusta 86 82 91-78 78 72-82 84 75 - Aligator 105 102 102-102 104 110-102 103 101 - Mavka 86 95 124 106 93 105 119 109 94 97 111 102 Abelina 99 106 76-97 102 87-101 105 102 - SG Anser 98 100 88-91 96 91-98 98 98 - Sultan08 103 98 111 117 112 115 113 102 105 112 109 Lissabon 106 106 122 106 108 101 106 99 110 105 101 102 Merlin 106 113 - - 108 108 - - 104 106 - - Brunensis 107 - - - 106 - - - 106 - - - Wzorzec - średnia dla wszystkich badanych odmian 128

Tab. 145. Soja. Doświadczenie z gęstością siewu. Ważniejsze właściwości rolnicze. Głubczyce, Łosiów. Lata zbioru, 2017-. Odmiana Wilgotność % MTN g Głubczyce Łosiów Głubczyce Łosiów Głubczyce Łosiów Głubczyce Łosiów Głubczyce Łosiów Głubczyce Łosiów Gęstość siewu 30 szt/m 2 45 szt/m 2 60 szt/m 2 30 szt/m 2 45 szt/m 2 60 szt/m 2 2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017- Wzorzec 10,5 12,4 11,5 13,2 17,4 15,3 10,0 12,2 11,1 13,2 17,7 15,5 9,9 11,9 10,9 13,3 17,7 15,5 196 192 194 145 193 169 192 191 192 148 196 172 191 190 191 147 199 173 August3,6 11,5 12,6 13,2 - - 10,5 11,3 10,9 14,5 - - 11,2 11,2 11,2 14,5 - - 154 145 149 136 - - 145 145 145 133 - - 138 151 145 131 - - Aligator 10,4 12,7 11,6 13,7 - - 10,6 12,7 11,7 13,5 - - 9,7 12,3 11,0 12,4 - - 205 208 207 162 - - 210 208 209 176 - - 201 225 213 168 - - Mavk0,5 11,9 11,2 13,7 17,2 15,5 10,5 11,7 11,1 13,2 19,8 16,5 9,9 11,8 10,9 13,6 19,9 16,8 200 198 199 159 191 175 198 198 198 159 205 182 203 196 200 162 201 181 Abelin0,0 11,6 10,8 12,4 - - 9,5 11,5 10,5 13,0 - - 9,8 11,3 10,6 13,3 - - 186 216 201 152 - - 185 192 189 156 - - 204 192 198 146 - - SG Anser 9,7 12,4 11,1 - - - 9,5 12,3 10,9 - - - 9,8 12,1 11,0 - - - 232 215 224 - - - 215 224 219 - - - 206 215 210 - - - Sultan0,4 13,9 12,2 12,7 16,3 14,5 10,3 13,7 12,0 12,8 16,1 14,5 9,7 12,7 11,2 12,6 16,2 14,4 115 201 158 142 196 169 206 206 206 141 200 170 189 199 194 141 206 173 Lissabon 10,2 12,3 11,3 13,8 18,6 16,2 9,5 13,7 11,6 12,8 17,2 15,0 9,6 12,4 11,0 13,3 17,0 15,2 203 186 194 136 191 164 199 189 194 139 183 161 199 188 193 139 192 166 Merlin 9,9 14,0 12,0 13,1 - - 9,3 12,0 10,7 12,4 - - 9,7 11,9 10,8 13,7 - - 175 194 184 127 - - 177 196 187 131 - - 188 187 187 140 - - Brunensis 10,0 - - - - - 9,9 - - - - - 9,8 - - - - - 194 - - - - - 190 - - - - - 186 - - - - - Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. Tab. 146. Soja. Doświadczenie z gęstością siewu. Ważniejsze właściwości rolnicze. Głubczyce, Łosiów. Lata zbioru, 2017-. Odmiana Liczba roślin szt/m2 Wysokość roślin cm Głubczyce Łosiów Głubczyce Łosiów Głubczyce Łosiów Głubczyce Łosiów Głubczyce Łosiów Głubczyce Łosiów Gęstość siewu 30 szt/m 2 45 szt/m 2 60 szt/m 2 30 szt/m 2 45 szt/m 2 60 szt/m 2 2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017- Wzorzec 31 31 31 43 30 37 46 44 45 28 48 38 61 57 59 43 63 53 76 60 68 87 87 87 73 64 69 89 89 89 84 66 75 91 92 92 Augusta 31 31 31 50 - - 45 43 44 27 - - 61 58 60 41 - - 62 56 59 93 - - 72 57 65 94 - - 78 63 71 91 - - Aligator 33 29 31 52 - - 46 45 46 23 - - 61 54 58 38 - - 75 53 64 83 - - 76 59 68 83 - - 83 60 72 88 - - Mavk9 32 31 49 30 40 44 48 46 22 48 35 61 62 62 39 65 52 92 77 85 88 103 96 89 79 84 93 104 99 99 81 90 90 109 100 Abelin9 31 30 22 - - 44 43 44 38 - - 62 58 60 54 - - 80 69 75 100 - - 75 77 76 103 - - 88 74 81 108 - - SG Anser 31 29 30 - - - 46 41 44 - - - 61 54 58 - - - 80 65 73 - - - 68 70 69 - - - 86 73 80 - - - Sultana 31 30 31 54 29 42 46 45 46 23 49 36 64 57 61 38 62 50 68 53 61 83 81 82 66 56 61 88 86 87 82 60 71 89 86 88 Lissabon 32 32 32 23 31 27 49 41 45 40 48 44 58 56 57 50 61 56 69 53 61 77 78 78 64 55 60 77 76 77 71 56 64 82 81 82 Merlin 31 33 32 54 - - 44 47 46 23 - - 59 55 57 39 - - 72 57 65 82 - - 65 57 61 87 - - 79 60 70 88 - - Brunensis 30 - - - - - 47 - - - - - 63 - - - - - 84 - - - - 80 - - - - - 92 - - - - - Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. 129

Tab. 147. Soja. Doświadczenie z gęstością siewu. Ważniejsze właściwości rolnicze. Głubczyce, Łosiów. Lata zbioru, 2017-. Odmiana Liczba roślin szt/m2 Wysokość roślin cm Głubczyce Łosiów Głubczyce Łosiów Głubczyce Łosiów Głubczyce Łosiów Głubczyce Łosiów Głubczyce Łosiów Gęstość siewu 30 szt/m 2 45 szt/m 2 60 szt/m 2 30 szt/m 2 45 szt/m2 60 szt/m2 2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017-2017 2017- Wzorzec 8,1 9,0 8,6 9,0 9,0 9,0 8,3 9,0 8,7 9,0 9,0 9,0 7,6 9,0 8,3 9,0 9,0 9,0 9 11 10 11 10 10 11 11 11 11 9 10 11 12 11 11 10 10 Augusta 8,2 9,0 8,6 9,0 - - 8,0 9,0 8,5 9,0 - - 8,3 9,0 8,7 9,0 - - 7 8 8 12 - - 9 10 10 12 - - 10 10 10 12 - - Aligator 9,0 9,0 9,0 9,0 - - 9,0 9,0 9,0 9,0 - - 7,8 9,0 8,4 9,0 - - 10 10 10 11 - - 13 11 12 12 - - 13 12 13 11 - - Mavka 7,2 9,0 8,1 9,0 9,0 9,0 7,3 9,0 8,2 9,0 9,0 9,0 6,5 9,0 7,8 9,0 9,0 9,0 9 13 11 11 12 12 14 13 14 12 10 11 13 15 14 12 11 12 Abelina 7,3 9,0 8,2 9,0 - - 7,3 9,0 8,2 9,0 - - 6,5 9,0 7,8 9,0 - - 9 12 11 11 - - 11 13 12 10 - - 9 14 12 11 - - SG Anser 8,0 9,0 8,5 - - - 8,2 9,0 8,6 - - - 7,7 9,0 8,4 - - - 12 13 13 - - - 14 14 14 - - - 11 16 14 - - - Sultana 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,2 9,0 8,6 9,0 9,0 9,0 8 10 9 12 10 11 10 10 10 11 9 10 12 10 11 11 10 11 Lissabon 7,8 9,0 8,4 9,0 9,0 9,0 8,5 9,0 8,8 9,0 9,0 9,0 7,7 9,0 8,4 9,0 9,0 9,0 7 9 8 8 8 8 10 8 9 9 9 9 9 10 10 9 9 9 Merlin 8,0 9,0 8,5 9,0 - - 8,2 9,0 8,6 9,0 - - 7,3 9,0 8,2 9,0 - - 10 11 11 10 - - 11 11 11 9 - - 10 11 11 10 - - Brunensis 8,8 - - - - 9,0 - - - - - 8,5 - - - - - 7 - - - - - 8 - - - - - 8 - - - - - Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. Tab. 148. Soja. Doświadczenie z terminami siewu. Plon nasion przy 15% wilgotności (% wzorca). Głubczyce Odmiana Termin siewu 12.04. 26.04. Wzorzec 22,3 35,8 Augusta 69 82 Mavk01 86 Aligator 110 101 Lissabon 121 131 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. 130

131