WYNIKI POREJESTROWEGO DOŚWIADCZALNICTWA ODMIANOWEGO W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM ZA LATA

Transkrypt

1 WYNIKI POREJESTROWEGO DOŚWIADCZALNICTWA ODMIANOWEGO W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM ZA LATA 2015

2

3 ZESPÓŁ WOJEWÓDZKI POREJESTROWEGO DOŚWIADCZALNICTWA ODMIANOWEGO URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO IZBA ROLNICZA W OPOLU OPOLSKI OŚRODEK DORADZTWA ROLNICZEGO W ŁOSIOWIE CENTRALNY OŚRODEK BADANIA ODMIAN ROŚLIN UPRAWNYCH STACJA DOŚWIADCZALNA OCENY ODMIAN W GŁUBCZYCACH WYNIKI POREJESTROWYCH DOŚWIADCZEŃ ODMIANOWYCH W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM ZBOŻA OZIME I JARE, RZEPAK OZIMY I JARY, KUKURYDZA BURAK CUKROWY, ZIEMNIAK, BOBIK, SOJA 2015 GŁUBCZYCE 2018

4 ZESPÓŁ WOJEWÓDZKI POREJESTROWEGO DOŚWIADCZALNICTWA ODMIANOWEGO Przewodniczący: Wiceprzewodniczący: Sekretarz: Opracowanie: dr inż. Kazimierz Pyziak dr inż. Władysław Kościelniak dr inż. Agnieszka Krawczyk mgr inż. Jolanta Głogowska mgr Marta Bednarczyk mgr inż. Jolanta Głogowska mgr inż. Michał Kręgielewski Publikacja chroniona prawem autorskim Przedruk dozwolony tylko po uzyskaniu zgody Przewodniczącego Zespołu Wojewódzkiego PDOiR Jednostka wiodąca: Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Głubczycach ul. Kolejowa Głubczyce tel./fax e mail: sdoo.glubczyce@coboru.pl Dyrektor: dr inż. Krzysztof Gawęcki Skład, łamanie i druk: Drukarnia Biały Kruk Milewscy sp.j. Sobolewo, ul. Tygrysia 50, Białystok tel drukarnia@bialykruk.com

5 SPIS TREŚCI I SKŁAD ZESPOŁU WOJEWÓDZKIEGO POREJESTROWEGO DOŚWIADCZALNICTWA ODMIANOWEGO 6 II WPROWADZENIE 8 III PRZEBIEG POGODY I JEJ WPŁYW NA PLONY I ICH JAKOŚĆ 12 IV WYNIKI DOŚWIADCZEŃ PSZENICA OZIMA 14 Przedplon rzepak ozimy, optymalny termin siewu 14 Przedplon pszenica ozima, optymalny termin siewu 25 Przedplon soja, optymalny i opóźniony termin siewu 28 Przedplon kukurydza na ziarno, opóźniony termin siewu 31 Niskonakładowy poziom agrotechniki. Przedplon rzepak ozimy, optymalny termin siewu JĘCZMIEŃ OZIMY PSZENŻYTO OZIME ŻYTO OZIME PSZENICA JARA JĘCZMIEŃ JARY OWIES RZEPAK OZIMY RZEPAK JARY KUKURYDZA BURAK CUKROWY ZIEMNIAK BOBIK SOJA 97 V DOŚWIADCZENIA ROZPOZNAWCZE ODMIAN Z KATALOGU UE (CCA) 112 PSZENICA OZIMA 112 RZEPAK OZIMY 113 VI SPIS TABEL 114

6 I SKŁAD ZESPOŁU WOJEWÓDZKIEGO POREJESTROWEGO DOŚWIADCZALNICTWA ODMIANOWEGO I SKŁAD ZESPOŁU WOJEWÓDZKIEGO POREJESTROWEGO DOŚWIADCZALNICTWA ODMIANOWEGO Lp Nazwisko i Imię Instytucja Stanowisko Adres kontaktowy 1 dr inż. Pyziak Kazimierz przewodniczący 2 dr inż. Kościelniak Władysław wiceprzewodniczący 3 dr inż. Krawczyk Agnieszka wiceprzewodniczący Ekspert, były dyrektor COBORU SDOO Głubczyce emeryt ul. Broniewskiego Głubczyce emeryt ul. Baron6/ Łosiów Opolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Łosiowie kierownik działu systemów produkcji rolnej, standardów jakościowych i doświadczalnictwa ul. Podgórna Niemodlin mgr inż. Gawęcki Krzysztof COBORU SDOO Głubczyce dyrektor ul. Bukow Głubczyce dr inż. Bandurowski Ryszard RSP Twardawa prezes ul. Wysockiego Prudnik dr inż. Biliński Zdzisław HR Smolice O/Bąków dyrektor ul. Żółkiewskiego Byczyna mgr inż. Borecki Tadeusz BAYER Crop Science Polska specjalista wsparcia wiedzy technicznej ul. Babicka 5 B Racibórz mgr inż. Chmielniak Grzegorz DU PONT Polska regionalny agronom dla Polski południowej ul. Częstochowsk5/22 Świercze Olesno mgr inż. Chodziński Zenon BASF Polska z-ca dyrektora d/s. sprzedaży ul. Zapolskiej Namysłów dr inż. Chudziński Błażej ADOB Poznań dyrektor d/s. sprzedaży ul. Kołodziej Poznań mgr inż. Ciszewski Marek Polskie Stowarzyszenie Producentów Oleju agrotechnik ul. Morcink3/ Brzeg mgr inż. Fink-Podyma Emilia Saatbau Środa Śląska manager produktu ul. Żytni Środa Śląska mgr inż. Froelich Marek Izba Rolnicza w Opolu wiceprezes Grudynia Mał Pawłowiczki dr inż. Grocholski Jarosław ARENDA Charbielin wiceprezes Charbielin 47 b Głuchołazy mgr inż. Hoffmann Marcin KWS Lochow Polska przedstawiciel regionalny ul. Główna 92/ Wrocław

7 Lp Nazwisko i Imię Instytucja Stanowisko Adres kontaktowy 16 mgr inż. Jarosz Adam KWS Polska regionalny kierownik sprzedaży ul. Lotnicza 55/ Racibórz mgr inż. Jastrzembski Antoni Urząd Marszałkowski zastępca dyrektora ul. Kołłątaja Kędzierzyn-Koźle mgr inż. Kołodziej Stanisław ZDOO Kochcice kierownik Stare Olesno ul. Starowiejsk3c/ Olesno Śląskie mgr inż. Konopka Antoni Urząd Marszałkowski wicemarszałek Sękowice Goświnowice mgr inż. Kryniewski Wiesław Urząd Marszałkowski Departament Rolnictwa i Rozwoju Wsi 21 mgr inż. Kuraś Katarzyna Urząd Marszałkowski Departament Rolnictwa i Rozwoju Wsi dyrektor ul. Krakowska 30B/ Opole kierownik referatu ul. Krótka Suchy Bór inż. Magdziak Grzegorz DANKO Hodowla Roślin przedstawiciel regionalny Lampki 133b Ostrów Wlkp mgr inż. Miśków Franciszek Opolski Związek Rewizyjny RSP w Opolu prezes ul. 9 Maj/ Kędzierzyn Koźle mgr inż. Olejnik Mariusz Opolski Związek Producentów Rolnych prezes zarządu ul. Polna Skałągi mgr inż. Orłowska-Job Wanda Hodowla Roślin Strzelce zastępca kierownika działu hodowli ul. Słoneczn Strzelce inż. Pawłowicz Lucyna WIORiN Opole kierownik działu nadzoru nasiennego ul. Biał Opole inż. Płócieniczak Antoni Ekspert, były prezes PAGRO Pągów emeryt ul. Gałczyńskiego Namysłów mgr inż. Skórka Adam COBORU SDOO Zybiszów inspektor oceny odmian ul. Wesoł6/ Wrocław mgr inż. Strycharz Robert SYNGENTA Polska ekspert Jaśkowa Doln4b Jaśkowa Dolna mgr inż. Śmiałek Ewa Ekspert, były inspektor oceny odmian emeryt ul. Prądyńskiego 13/ Wrocław inż. Tchórzewski Henryk Opolski Związek Rewizyjny RSP w Opolu prezes Wyszków Śl Niwnica mgr inż. Zamojski Henryk Ekspert, były dyrektor ODR w Łosiowie emeryt ul. Kościuszki Źlinice 33 mgr inż. Zdański Jan Ekspert, były dyrektor o/stare Olesno emeryt Stare Olesno ul. Starowiejsk3/ Olesno Śląskie Zioła Bogdan Krajowy związek Plantatorów Buraka Cukrowego członek zarządu Laskowice Laskowice

8 II WPROWADZENIE II WPROWADZENIE W roku jubileuszu XX-lecia Programu Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO) w Polsce przekazujemy w Państwa ręce kolejną edycję Biuletynu pt. Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych w woj. opolskim. Program PDO funkcjonuje nieprzerwanie od 1998r. Jest to prawnie umocowany system doświadczalny, w realizacji którego współpracują ze sobą jednostki i organizacje zainteresowane rozwojem polskiego rolnictwa poprzez wdrażanie do praktyki rolniczej szerokorozumianego postępu hodowlanego i agrotechnicznego. Podstawy prawne funkcjonownowania PDO w Polsce określają następujące akty prawne: Ustawa z dn. 9 listopad012r o nasiennictwie; Ustawa z dn. 25 listopad010r. o Centralnym Ośrodku Badania Odmian Roślin Uprawnych Na szczeblu krajowym organem doradczym i opiniodawczym jest Krajowy Zespół Koordynujacy (KZK PDO), w skład którego wchodzą przedstawiciele środowiska rolniczego: firm, instytucji, producentów rolnych, hodowców, świata nauki. Członków KZK PDO powołuje Dyrektor COBORU na okres 4-letniej kadencji. Przewodniczącym KZK w obecnej kadencji jest Pan dr inż. Jacek Rajewski. Na poziomie województw funkcjonują Zespoły Wojewódzkie PDO (WZ PDO), zaś podmiotem koordynującym Program jest Stacja Doświadczalna Oceny Odmian (SDOO), jako Oddział Terenowy COBORU. Do zadań WZ PDO należy opracowanie planu i zakresu badań w województwie, ustalenie liczby doświadczeń, ilości odmian oraz ustalenie zasad upowszechniania informacji o wynikach badań i doświadczeń PDO. W roku na terenie województwa opolskiego Program realizowano w sześciu lokalizacjach: SDOO Głubczyce, OODR Łosiów, GRN Pagro Pągów, HR Smolice O/Bąków oraz HZ Zamarte O/ Stare Olesno i po raz pierwszy w ZSCKR w Bogdańczowicach gdzie zlokalizowano doświadczenia z odmianami soi. Lokalizacja doświadczeń nie jest przypadkowa, odzwierciedla ona przekrój warunków glebowych i klimatycznych naszego województwa. Uzyskiwane wyniki z doświadczeń i przygotowana na ich bazie rekomendacja odmian może stanowić podstawę decyzji o wyborze odmian dla producentów rolnych z terenu całego województwa. Program doświadczalny w sezonie wegetacyjnym obejmował 47 doswiadczeń w 11 gatunkach roślin uprawnych: Realizacja doświadczeń PDO w r. w województwie opolskim Lp. Gatunek Liczba doświadczeń Lokalizacja 1 Jęczmień ozimy 4 Głubczyce, Bąków, Łosiów, Pągów 2 Pszenica ozima 8 Głubczyce, Bąków, Łosiów, Pągów 3 Pszenżyto ozime 3 Głubczyce, Bąków, Łosiów 4 Żyto ozime 3 Głubczyce, Bąków, Łosiów 5 Rzepak ozimy 10 Głubczyce, Bąków, Łosiów, 6 Jęczmień jary 2 Głubczyce, Bąków, 7 Pszenica jara 3 Głubczyce, Bąków, Łosiów, 8 Owies 3 Głubczyce, Bąków, Łosiów 9 Bobik 1 Głubczyce 10 Soja 6 Głubczyce, Łosiów, Bogdańczowice 11 Ziemniak 4 Stare Olesno Razem Wyrażam głęboka nadzieję, że wyniki doświadczeń porejestrowych zarówno odmianowych jak i agrotechnicznych ujęte w tej publikacji, jak również rekomendacja odmian dla naszego Regionu, posłużą Państwu przy wyborze odmian oraz będą przydatne przy opracowywaniu technologii uprawy. Zachęcam raz jeszcze do korzystania z tej jakże bogatej bazy bardzo przydatnych informacji. Krzysztof Gawęcki dyrektor SDOO w Głubczycach 8

9 Szanowni Państwo! W 2018 roku mij0 lat funkcjonowania Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego w Polsce. Organizatorem 20-lecia będzie w czerwcu Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Chrząstowie woj. kujawsko-pomorskie. 10-lecie organizowała SDOO w Tomaszowie Bolesławieckim woj. dolnośląskie, 5-lecie SDOO w Głubczycach woj. opolskie, wspólnie z Centralnym Ośrodkiem Badania Odmian Roślin Uprawnych w Słupi Wielkiej. Koncepcja utworzenia systemu PDO, wywołana potrzebą rolnictwa i gospodarstw rolnych, w którą zaangażowany był dobrze rozumiejący jego znaczenie zespół ludzi wspomagany w pełni przez wojewódzkie władze rządowe i samorządowe oraz samorząd rolniczy zrodziła się w województwie opolskim. Plony uzyskiwane przez opolskich rolników w większości gatunków roślin uprawnych należą do najwyższych w kraju. W 1997 roku, ze względów finansowych polskie rolnictwo praktycznie zostało pozbawione informacji o odmianach po ich zarejestrowaniu. W dniu 1 czerwc998 roku zespół inicjatywny pod kierownictwem Prof. dr hab. Edwarda Gacka dyrektora COBORU podjął próbę zabezpieczenia informacji dla rolnictwa poprzez utworzenie ogólnopolskiego systemu doświadczalnictwa porejestrowego. W jego skład wchodzili m.in. Władysław Kościelniak i Kazimierz Pyziak. Ustalono, że PDO powinno mieć charakter wojewódzki, ze względu na rejonizację środowiskową większości gatunków roślin uprawnych i realizację polityki rozwoju rolnictwa na szczeblu regionalnym. Być oparte o bazę doświadczalną stacji doświadczalnych oceny odmian oraz na zasadzie synergizmu o istniejącą w danym województwie bazę jednostek hodowli roślin, ośrodków doradztwa rolniczego, zakładów doświadczalnych, uczelni rolniczych, instytutów rolniczych i podmiotów prywatnych. System PDO miał być koordynowany przez COBORU, we współpracy z Urzędami Marszałkowskimi i Izbami Rolniczymi. Utworzono 4 programy pilotażowe na lat w województwach: dolnośląskim, wielkopolskim, pomorskim i opolskim. W dniu 12 czerwc998 roku powołano Inicjatywny Zespół Wojewódzki PDO w naszym województwie w składzie 16 osób, który pod koniec I kadencji liczył 33 osoby. Krajowy Zespół Inicjatywny tworzyli: Prof. dr hab. Edward Gacek, dr inż. Stanisław Mucha z COBORU oraz Irena Szyld konsultant i przewodniczący zespołów województw pilotażowych: Ludwik Kotowicz, Henryk Harasim, Mirosława Domańska i Kazimierz Pyziak. Korzyści związane z realizacją PDO zdefiniowano następująco: efektywne wykorzystanie postępu biologicznego poszerzenie informacji o wartości gospodarczej odmian w tym ich reakcji na czynniki środowiskowo-agrotechniczne i ekonomiczne ułatwienie optymalnego wyboru odmian do uprawy poprzez tworzenie List Odmian zalecanych (LOZ). możliwość kontroli dopływu do rolnictwa postępu odmianowego krajowego i zagranicznego (CCA). W dniach 3-4 grudni998 roku Krajowy Zespół Inicjatywny PDO wziął udział w spotkaniu w Nossen (Niemcy) w siedzibie Krajowej Oceny Odmian Saksonii z władzami Bundessortenamt i Sachsische Landesanstalt fur Landwirtschaft, które miało decydujący wpływ na przyszły kształt doświadczalnictwa porejestrowego, zwłaszcza w zakresie metod prowadzenia doświadczeń, opracowywania i upowszechniania wyników. Zdecydowano się na jednolitą, zdecentralizowaną formę organizacyjną PDO w Polsce. W pięcioleciu w woj. opolskim wykonano łącznie 133 doświadczenia PDO, w tym 15 agrotechnicznych. 66% doświadczeń finansowanych było ze środków pozabudżetowych. Ustawa o nasiennictwie z dni r. usankcjonowała prawnie Porejestrowe Doświadczalnictwo Odmianowe. Na II kadencję powołano nowy 25 osobowy Zespół Wojewódzki PDO oraz 21 osobowy Krajowy Zespół Koordynacyjny PDO, w którego składzie znalazło się trzech przedstawicieli woj. opolskiego (Władysław Kościelniak wiceprzewodniczący, Jerzy Pilarczyk i Kazimierz Pyziak). Porejestrowe doświadczalnictwo odmianowe i rolnicze w woj. opolskim na przestrzeni 20-lecia realizowane było w Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Głubczycach i Pokoju (do 2009 r.), Opolskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Łosiowie, i jego punkcie terenowym w Bogacicy (do 2008 r.), Hodowli Roślin Smolice Oddział w Bąkowie, Hodowli Ziemniaka Zamarte Oddział w Starym Oleśnie oraz Zespole Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Bogdańczowicach (od r.). Badania jakościowe realizowało laboratorium OODR w Łosiowie. W dniach 9-20 czerwc005r. w Pietrowicach Głubczyckich odbyła się konferencja Znaczenie PDO dla praktyki rolniczej, w której uczestniczyli: Dyrektor Departamentu Hodowli i Ochrony Roślin B. Nowicka, Wicewojewoda 9

10 10 Opolski J. Stankala, przewodniczący Sejmiku A. Mazur, Marszałek Województwa G. Kubat i prezes izby Rolniczej w Opolu H. Czaja oraz dyrekcja COBORU i przedstawiciele oceny odmian z Czech, Słowacji i Ukrainy. Konferencja wypracowała wnioski: PDO usankcjonowane prawnie Ustawą o nasiennictwie z 2000r. obejmuje cały kraj, a w woj. opolskim jest jednym z najbardziej rozwiniętych i zorganizowanych systemów. Na podstawie Ustawy o samorządzie województwa z 1998r. i Ustawy o izbach rolniczych z 1995r. oraz podpisanych porozumień samorządy te współpracują w zakresie realizacji i finansowania PDO oraz ustalania LOZ w regionie ze stacją koordynującą PDO w Głubczycach. W dalszej perspektywie PDO winno przekształcić się w system doświadczalnictwa rolniczego. Województwo opolskie jest w Polsce najbardziej zaawansowanym w tym kierunku, a doświadczenia agrotechniczne pozwalają praktyce rolniczej na uzyskanie pełnej informacji o odmianach i technologii uprawy ważniejszych gospodarczo roślin uprawnych. Na II posiedzeniu KZK PDO r. uchwalono tworzenie LOZ na obszarze województw, zasady i tryb badania odmian z Katalogu Odmian UE (CCA) oraz powołano komisję d/s pozyskiwania środków na realizację PDO. W dniu r. Sejm uchwalił Ustawę o jednostkach doradztwa rolniczego, z zapisem o możliwości prowadzenia przez nie doświadczalnictwa odmianowego PDO. Województwo opolskie, jako pierwsze w kraju w 2004r. ustaliło Listy Odmian Zalecanych dla zbóż ozimych i rzepaku ozimego. W III kadencji Zespół Wojewódzki PDO liczył 35 osób, w skład KZK PDO wszedł Mariusz Olejnik, w 2005r. jako zastępca, a od 2007 r. jako przewodniczący KZK PDO. W pięcioleciu wykonano w województwie opolskim 325 doświadczeń PDO, w tym 74 agrotechnicznych. 72% doświadczeń finansowanych było ze środków pozabudżetowych. Problematykę PDO na Konwentach Marszałków przedstawiali prof. dr hab. E. Gacek w Krynicy i dr inż. K. Pyziak Kamieniu Śląskim. Zespół Inicjatywny PDO w 2010 roku otrzymał zespołową nagrodę Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi za Wdrożenie i upowszechnienie systemu PDO i rekomendacji odmian w Polsce. W pięcioleciu zrealizowano w woj. opolskim 286 doświadczeń PDO, w tym 102 agrotechnicznych. 75 % doświadczeń finansowanych było ze środków pozabudżetowych. Z dniem r. COBORU zostało przekształcone w Agencję Wykonawczą jako Centrala z 16 Oddziałami Terenowymi, pełniącymi równocześnie funkcje koordynacyjne PDO. W woj. opolskim Oddziałem COBORU jest Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Głubczycach. Zespół wojewódzki PDO na IV kadencję r. został powołany w składzie 28 osób, a na ostatnia kadencję r. w składzie 34 osób. Przewodniczącym ZW PDO od początku jego funkcjonowania jest dr inż. Kazimierz Pyziak, a zastępcami dr inż. Władysław Kościelniak i mgr inż. Mariusz Olejnik (od V kadencji zastąpiony przez dr inż. Agnieszkę Krawczyk). W skład KZK PDO aktualnie wchodzi 5 osób z woj. opolskiego: K. Gawęcki dyrektor SDOO Głubczyce, jako zastępca przewodniczącego (wcześniej był przewodniczącym), M. Sikora dyrektor KR Kietrz, H. Czaja prezes Izby Rolniczej w Opolu, H. Zamojski - emerytowany dyrektor OODR w Łosiowie i K. Pyziak emerytowany dyrektor SDOO w Głubczycach. W pięcioleciu wykonano łącznie 276 doświadczeń PDO, w tym 49 agrotechnicznych. 76% finansowanych było ze środków pozabudżetowych. Od 2010 roku w ramach PDO prowadzi się w woj. opolskim doświadczenia z soją, która to roślina została wpisana do Strategii Województwa Opolskiego. Wykonano w niej unikatowe w skali kraju doświadczenia agrotechniczne, a od szeregu lat w SDOO w Głubczycach, wspólnie z Top Farms Głubczyce organizują znane w całej Polsce Dni Soi. Dla gatunków roślin uprawnych, prowadzonych w ramach PDO województwa opolskiego na dwóch poziomach agrotechniki (zboża ozime i jare, rzepak ozimy) wyliczono efektywność ekonomiczną postępu genetycznego i wpływu intensywnego poziomu agrotechniki. W 15-leciu wyceniono do na wartość ok. 270 mln zł rocznie, z czego dla pszenicy ozimej (najważniejszego gatunku uprawnego) w naszym województwie wyniosła ona ok. 70 mln zł. Warto tą korzyść odnieść do kosztów pozabudżetowych całego programu PDO, które kształtują się na poziomie ok. 0,4 mln zł rocznie (patrz Wyniki porejestrowych doświadczeń odmianowych w woj. opolskim za lat ). N doświadczenie PDO w woj. opolskim przypada średnio około 8 tys. ha gruntów ornych. Podstawowym wydawnictwem PDO, które wydawane jest corocznie w nakładzie ok egzemplarzy są

11 Wyniki porejestrowych doświadczeń odmianowych w woj. opolskim, współfinansowane z KSOW. W ostatnich latach wydawana jest również Lista Odmian Zalecanych do uprawy w woj. opolskim, w podobnym nakładzie. Od r. Stacja Koordynująca PDO Głubczyce posiada stronę internetową Specyfiką PDO w woj. opolskim jest: prowadzenie na szeroką skalę doświadczeń agrotechnicznych, głównie w pszenicy ozimej, rzepaku ozimym i soi, które stanowią uzupełnienie do charakterystyki odmian i tworzenie list odmian zalecanych do uprawy duży udział doświadczeń finansowanych pozabudżetowo (średnio w 20-leciu 72%), których koszt szacowany jest na poziomie ok zł rocznie znaczące (w ok. 22%) współfinansowanie programu PDO przez partnerów ustawowych w latach Samorząd województwa (z budżetu i KSOW) kwotę zł (ok. 20%) Samorząd rolniczy kwotą zł (ok. 2%) jedyne w Polsce współfinansowanie programu PDO przez rolnictwo (RSP zrzeszone w Opolskim Związku RSP i firmy rolne zrzeszone w Opolskim Związku Producentów Rolnych) kwotą zł (ok. 5 %) bardzo duży udział punktów doświadczalnych, realizujących doświadczenia pozabudżetowe i badania laboratoryjne kwotą ok zł (ok. 73%) rokroczne przekazywanie pestycydów i mikronawozów przez firmy chemiczne (głownie Bayer, Du Pont, BASF, Syngenta, DOW AGRO) i nawozowe (ADOB) do realizacji doświadczeń rozpoczęcie i kontynuacja doświadczeń odmianowych, a zwłaszcza agrotechnicznych z soją oraz organizacja ogólnopolskich Dni Soi Z okazji 20-lecia Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego w imieniu Wojewódzkiego Zespołu PDO składam serdeczne podziękowania twórcom i realizatorom wojewódzkiego programu PDO członkom Zespołu, dyrektorom i pracownikom punktów doświadczalnych prowadzącym badania polowe i laboratoryjne. Za pomoc merytoryczna i finansową, przykładową dla całej Polski dziękuję bardzo Sejmikowi (zwłaszcza Komisji Rolnictwa, Środowiska i Rozwoju Wsi) i Marszałkowi Województwa oraz Zarządowi i Prezesowi Izby Rolniczej w Opolu, Związkowi Rewizyjnemu RSP i Zarządom RSP, Związkowi Producentów Rolnych i dyrektorom firm rolniczych oraz innym jednostkom, korzystającym z informacji w postaci wyników PDO i List Odmian Zalecanych w województwie opolskim. Szczególne podziękowania za wspólną pracę w realizacji tak potrzebnego polskiemu rolnictwu programu PDO składam pracownikom Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych w Słupi Wielkiej, a zwłaszcza jego twórcy Panu prof. dr hab. Edwardowi Gackowi, dyrektorowi COBORU. Z poważaniem Kazimierz Pyziak Przewodniczący opolskiego Zespołu PDO 11

12 III PRZEBIEG POGODY I JEJ WPŁYW NA PLONY I ICH JAKOŚĆ III PRZEBIEG POGODY I JEJ WPŁYW NA PLONY I ICH JAKOŚĆ Początek sezonu wegetacyjnego 2016/ był jak pamiętamy suchy z sumą opadów dla sierpnia i września na poziomie 50% normy z wielolecia. Temperatury średnie miesięczne dla początku okresu wegetacji były również wyższe od średnich wieloletnich, co miało duże znaczenie dla jakości uprawy, siewu i wschodów rzepaku i wcześnie sianych zbóż ozimych. Mokry i chłodny październik z sumą opadów prawie dwukrotnie wyższą od średniej wpłynął na poprawę kondycji zasiewów i ich rozwój przed okresem spoczynku. Warunki w okresie zimowym zbliżone były do wielolecia za wyjątkiem stycznia z temperaturą niższą o 4 stopnie w odniesieniu do średniej wieloletniej. Najbardziej zapamiętaliśmy zapewne kwiecień, z sumą opadów prawie trzykrotnie wyższa dla tego miesiąca oraz temperaturą o ponad 2 stopnie niższą z opadami śniegu, który utrzymywał się przez kilka dni na polach w drugiej i trzeciej dekadzie miesiąca. Te warunki miały istotny wpływ na kondycję zasiewów buraków cukrowych wcześniej zasianej kukurydzy oraz opóźnienie terminu siewu soi. Ogólnie rok w ujęciu rocznej sumy opadów w całym województwie, to znaczy w trzech punktach w których rejestruje się dane meteorologiczne (Głubczyce, Łosiów i Bąków) był bardzo zbliżony do wielolecia. Pod względem średniej temperatury było podobnie, z wyjątkiem Bakowa, gdzie temperatura średnioroczna była o 2,5 stopnia wyższa od średniej, głownie za sprawą cieplejszego czerwca, lipca, sierpnia i października. Szczegółowe dane i porównanie warunków przedstawiają poniższe wykresy i tabele. Wykres 1. Miesięczne sumy opadów Wykres 2. Średnie temperatury miesięczne 12

13 Tab. 1. Średnie miesięczne temperatury powietrza w punktach doświadczalnych województwa opolskiego w roku i w wieloleciu ( o C) SDOO Głubczyce OODR Łosiów HZ Zamarte O/Stare Olesno Miesiąc I -4,4-1,7-4,1-1,0-3,4-1,5 II 0,1-0,2 1,3 0,8 1,2-0,1 III 6,3 3,8 7,1 4,6 7,4 3,0 IV 7,4 8,8 8,1 9,5 8,0 8,2 V 14,1 13,4 14,3 14,1 15,0 13,2 VI 18,1 17,1 19,0 18,0 19,4 16,4 VII 19,2 19,6 19,7 20,3 19,8 18,5 VIII 20,0 19,3 20,7 19,8 20,6 18,0 IX 13,6 14,0 13,7 14,9 13,5 13,1 X 10,5 8,7 11,1 9,4 11,0 8,3 XI 4,7 5,4 5,4 5,7 5,5 3,8 XII 1,5 0,7 2,8 1,2 2,8-0,3 Srednia 9,3 9,1 9,9 9,8 10,1 8,4 Srednia IV-X 14,7 14,4 15,2 15,1 15,3 13,7 Tab. 2. Sumy miesięczne opadów w punktach doświadczalnych województwa opolskiego w roku i w wieloleciu (mm) SDOO Głubczyce OODR Łosiów HZ Zamarte O/Stare Olesno Miesiąc I 13,3 40,0 21,2 34,9 27,6 44,2 II 30,1 29,7 25,7 28,1 23,9 35,3 III 46,8 35,9 33,6 37,2 36,1 44,4 IV 124,5 52,4 83,1 39,8 126,2 42,4 V 54,2 91,4 17,4 75,4 23,0 74,2 VI 36,4 88,1 73,0 82,4 84,0 76,3 VII 71,8 114,8 101,4 96,9 88,4 92,3 VIII 55,8 67,0 36,9 62,5 55,2 59,2 IX 123,2 61,7 92,3 85,0 105,7 59,1 X 101,8 52,8 70,1 47,0 78,7 46,2 XI 36,1 32,5 41,2 37,8 57,5 66,3 XII 13,6 26,9 92,3 28,4 27,2 42,6 Suma 707,6 693,2 688,2 655,4 733,5 682,5 Suma IV-X 567,7 528,2 474,2 489,0 561,2 449,7 13

14 IV WYNIKI DOŚWIADCZEŃ 1. PSZENICA OZIMA Przedplon rzepak ozimy, optymalny termin siewu IV WYNIKI DOŚWIADCZEŃ 1. PSZENICA OZIMA Pszenica ozima jest najważniejszą rośliną uprawianą w Polsce i w województwie opolskim również. Doceniając jej znaczenie w naszym województwie od kilkunastu lat obok doświadczeń stricte odmianowych, wysiewanych po rzepaku ozimym kontynuuje się badania z plonowaniem odmian pszenicy wysianej po różnych przedplonach: pszenicy ozimej, kukurydzy uprawianej na ziarno i po soi. Zestaw odmian był taki sam we wszystkich 4 cyklach. Ponadto kontynuowano doświadczenie z niskonakładowym poziomem agrotechniki pszenicy ozimej. PRZEDPLON RZEPAK OZIMY, OPTYMALNY TERMIN SIEWU Doświadczenia wykonano w: Głubczycach, Bąkowie, Łosiowie oraz w Pągowie. Pszenicę wysiano w optymalnym terminie siewu. W doświadczeniu, w Głubczycach z poszerzonym doborem odmian wysiano 53 odmiany, a pozostałych punktach doświadczalnych 33 odmian. W latach przeprowadzono 12 doświadczeń. Dobór odmian, co roku ulega zmianom z powodu nowych rejestracji i wykreślania słabszych odmian z Krajowego Rejestru. Doświadczenia prowadzone są na dwóch poziomach agrotechniki: 1. Przeciętny poziom agrotechniki ; 2. Intensywny poziom agrotechniki na którym zastosowano: wyższe o 40 kg N/ha nawożenie azotem, zwalczanie chorób grzybowych i szkodników, oprysk regulatorami wzrostu i dolistne dokarmianie mikronawozami. Doświadczenia założono w 2 powtórzeniach. Dawki nawozów mineralnych, nazwy preparatów ochrony roślin i ich dawki podano w tabeli 3 - Warunki agrotechniczne doświadczeń. W trakcie wegetacji na obydwóch poziomach agrotechniki oceniano: wyleganie, stan roślin w różnych fazach rozwojowych w skali 9 o. Terminy: kłoszenia i dojrzałości woskowej wyrażono ilością dni od początku roku. Wykonano pomiary wysokości roślin (cm), ocenę porażenia przez pleśń śniegową oraz określono procent martwych roślin po zimie. Na poziomie dokonano bonitacji porażenia roślin przez najważniejsze choroby grzybowe. Polny ziarna przeliczono n4% wilgotności. Informacja ta dotyczy wszystkich gatunków zbóż i bobowatych. W tabelach wynikowych wzorzec stanowi - średni plon dla wszystkich badanych odmian. Plony odmian podano w procentach wzorca. Badane odmiany plonowały różnie w poszczególnych punktach doświadczalnych w zależności od jakości gleby i poziomu agrotechniki. Przykładem może być KWS Dakotana i Artist w Głubczycach na obydwóch poziomach agrotechniki wydały plony niższe od wzorca, a w Łosiowie i Bąkowie plonowały wyżej lub na poziomie wzorca. Stabilne plony i jedne z najwyższych wydały Patras, RGT Kilimanjaro, Frisky. Różnice w plonach pomiędzy najplenniejszą, a najniżej plonującą odmianą w danej miejscowości dochodziły do kilkunastu dt/ha. Wszystkie odmiany wyżej plonowały na poziomie od około 80 do 140 dt/ha. 14

15 Tab. 3. Pszenica ozima. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru Miejscowość Głubczyce Bąków Łosiów Pągów Powiat Głubczyce Kluczbork Brzeg Namysłów Kompleks rolniczej przydatności gleby Klasa bonitacyjna gleby II IV a II i III b IIIa ph gleby w KCl 6,7 6,3 6,3 - Przedplon Rzepak ozimy Rzepak ozimy Rzepak ozimy Rzepak ozimy Data siewu (dzień, m-c) Obsada roślin + (szt./m 2 ) Data zbioru (dzień, m-c) Nawożenie mineralne N na poziomie (kg/ha) N na poziomie (kg/ha) P 2 O 5 (kg/ha) K 2 O (kg/ha) Środki ochrony roślin Nawożenie dolistne na poziomie (kg,l/ha) MgSO ADOB 2.0 Mn ADOB 2.0 Cu 1 + ADOB 2.0 Zn 2 + Basfoliar MgSO 4-5 Zaprawa nasienna Herbicydy (g,l/ha) Boxer 800 EC 1,5 + Maraton 375 SC 2 + Granstar Ultra SX 50 SG 20 Granstar Ultra SX 50 SG 28 + Trend 90 EC 0,1 Insektycydy (g, kg, l/ha) Decis Mega 50 EW 0,15+ Sparviero 0,075 Calypso 480 SC 0,2 + Decis Mega 50 EW 0,1 ADOB Mg 10 + ADOB 2.0 Mn 3 + ADOB 2.0 Cu 1 + Basfoliar Extra 5 MgSO 4-5 Kinto Duo 080 FS ADOB Siarka -2 + ADOB 2.0 Cu 1 + ADOB 2.0 Mn 1,5 + Basfoliar Extra 4 MgSO Basfoliar Extra 4 + ADOB Zn 1 + ADOB Bor 0,3 Komplet 560 SC 0,5 Komplet 560 SC 0,5 Rubin SX 50 SG Trend 90 EC -0,1 Karate Zeon 050 CS 0,1 Fury 100 EW 0,1 Bi 58 Nowy 400 EC 0,1 - Fungicydy pierwszy (l/ha) Wirtuoz 520 EC - 1 Capalo 337,5 EC - 2 Wirtuoz 520 EC zabieg na poziomie Fungicydy drugi zabieg (l/ha) Adexar Plus na poziomie Fungicydy trzeci zabieg na poziomie (l/ha) Amistar 250 SC 1+ Syrius 250 EW 0,5 Amistar 250 SC 1 Amistar 250 SC 1 - Regulatory wzrostu na poziomie (l/ha) Moddus 250 EC 0,25+ Stabilan 750 SL 1 Moddus 250 EC 0,2+ Stabilan 750 SL 0,5 Moddus 250 EC 0,2+ Stabilan 750 SL 0,8 Moddus 250 EC 0,2+ Stabilan 750 SL 0,5 Moddus 250 EC 0,3+ Stabilan 750 SL PSZENICA OZIMA 15

16 Tab. 4. Pszenica ozima. Pochodzenie odmian Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ * Kod kraju pochodzenia Klasa jakości Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 KWS Ozon DE B KWS Lochow Polska sp. z o.o.- Kondratowice 2 Patras DE A DSV Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 3 Artist DE B DSV Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 4 RGT Kilimanjaro 2014 FR A RAGT Semences Polska sp. z o.o. - Łysomice 5 Mulan 2008 DE B Saaten-Union Polska sp. z o.o.- Wągrowiec 6 Arkadi PL A DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. - Kościan 7 Linus FR A RAGT Semences Polska sp. z o.o. - Łysomice 8 Platin 2012 DE B Saaten-Union Polska sp. z o.o.- Wągrowiec 9 Estivus 2012 DE A Saaten-Union Polska sp. z o.o.- Wągrowiec 10 Lavantus 2013 DE A Saaten-Union Polska sp. z o.o.- Wągrowiec 11 KWS Livius 2013 DE B KWS Lochow Polska sp. z o.o. - Kondratowice 12 Franz DE A Saaten-Union Polska sp. z o.o.- Wągrowiec 13 Hondi014 PL A DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. - Kościan 14 KWS Dakotan DE A KWS Lochow Polska sp. z o.o. - Kondratowice 15 Rotax 2014 DE B Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 16 Beliss014 PL B Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Kobylin 17 Florus 2014 DE A Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 18 Tobak DE B Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 19 Delawar 2015 DE A Syngenta Polska sp. z o.o. Warszawa 20 Leandrus 2015 DE A Strube Polska sp. z o.o. - Wrocław 21 Pokus015 PL B Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR - Strzelce 22 Janosch 2015 DE B Saaten-Union Polska sp. z o.o.- Wągrowiec 23 Bartosz 2016 DE B Saaten-Union Polska sp. z o.o.- Wągrowiec 24 Bonanz016 DE B Saaten-Union Polska sp. z o.o.- Wągrowiec 25 Dolores 2016 DE B Syngenta Polska sp. z o.o. - Warszawa 26 Frisky 2016 w FR C Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Poznań 27 Hybery F FR B Saaten-Union Polska sp. z o.o.- Wągrowiec 28 KWS Kiran 2016 DE C KWS Lochow Polska sp. z o.o. - Kondratowice 29 LG Jutt016 FR B Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Poznań 30 Medalistk016 PL B Małopolska Hodowla Roślin Spółka z o.o. - Kraków 31 RGT Kicker 2016 FR C RAGT Semences Polska sp. z o.o. - Łysomice 32 Julius CCA DE E KWS Lochow Polska sp. zo.o Kondratowice 33 Pamier CCA DE A Lantmännen SW Seed sp.zo.o Wrocław LOZ Lista Odmian Zalecanych (Mulan , Lavantus , Julius , Pamier ); w rekomendacja wstępna po jednym roku badań w PDO na podstawie wyników badań rejestrowych; E odmiana elitarna, A odmiana jakościowa, B odmiana chlebowa, C odmiana pastewna lub inna; CCA odmiana ze Wspólnotowego Katalogu Odmian; F 1 odmiana mieszańcowa. 16

17 Tab. 5. Pszenica ozima. Zbiorcze wyniki doświadczeń. Rok zbioru Lp. Cecha Głubczyce Bąków Łosiów Pągów 1 Stan roślin przed zimą (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0-2 Stan roślin po zimie (skala 9 o ) 6,5 6,5 9,0 9,0 9,0 9,0-3 Rośliny martwe (%) 0,9 0, Pleśń śniegowa (skala 9 o ) 9,0 9, Termin kłoszenia (dzień, m-c) Termin dojrzałości woskowej (dzień, m-c) Wysokość roślin (cm) Wyleganie roślin w fazie dojrzałości mlecznej (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 6,2 8,3-9 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) 8,9 9,0 9,0 9,0 5,3 6,9-10 Porażenie przez choroby (skala 9 o ) Mączniak właściwy 7,6 8,9 5,1 6,6 9,0 9,0 - Septorioza liści 7,7 8,7 6,4 7,6 8,1 8,8 - Septorioza kłosów 8,2 9,0 9,0 9,0 6,7 7,8 - Fuzarioza kłosów 7,2 8,7 9,0 9,0 6,7 7,9 - Rdza brunatna liści 7,1 9,0 7,1 8,7 8,8 8,9 - Brunatna plamistość liści 8,0 8,5 9,0 9,0 8,0 8,8 - Choroby podsuszkowe 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0-11 Mas000 ziaren (g) 41,1 42,1 41,0 42,6 38,9 37,8-12 Wilgotność ziarna podczas zbioru (%) 10,5 9,6 12,8 12,8 14,9 16,5 14,8 13 Plon ziarna (dt/ha) 101,8 122,6 74,8 91,0 79,6 88,6 124,0 Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian, przeciętny, intensywny poziom agrotechniki. 1. PSZENICA OZIMA 17

18 Tab. 6. Pszenica ozima. Przedplon rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca) na dwóch poziomach agrotechniki. Województwo opolskie. Lata zbioru, 2015 L.p. Odmiana Poziom Poziom Wzorzec dt/ha 85,4 79,9 98,7 82,7 88,0 106,6 90,6 117,4 98,6 104,9 1 KWS Ozon LOZ Patras LOZ Artist LOZ RGT Kilimanjaro LOZ Mulan Arkadia LOZ Linus LOZ Platin Estivus Lavantus KWS Livius Franz LOZ Hondia LOZ KWS Dakotana LOZ Rotax Belissa LOZ Florus Tobak LOZ Delawar Leandrus Pokus Janosch Bartosz Bonanza Dolores Frisky LOZ Hybery F KWS Kiran LG Jutta Medalistka RGT Kicker Julius Pamier Liczba doświadczeń Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian,. a1 przeciętny, a2 intensywny poziom agrotechniki, LOZ Lista Odmian Zalecanych F1 odmiana mieszańcowa 18

19 Tab. 7. Pszenica ozima. Przedplon rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Plon ziarna przy 14% wilgotności w miejscowościach (% wzorca). Lata zbioru, 2015 L.p. Odmiana Poziom Poziom Głubczyce Bąków Łosiów Średnia Głubczyce Bąków Łosiów Pągów Średnia Wzorzec dt/h01,8 103,3 74,8 76,0 79,6 84,7 85,4 88,0 122,6 118,3 91,0 91,8 88,6 96,4 124,0 112,8 106,6 104,9 1 KWS Ozon Patras Artist RGT Kilimanjaro Mulan Arkadia Linus Platin Estivus Lavantus KWS Livius Franz Hondi KWS Dakotana Rotax Beliss Florus Tobak Delawar Leandrus Pokusa Janosch Bartosz Bonanz Dolores Frisky Hybery F KWS Kiran LG Jutta Medalistk RGT Kicker Julius Pamier Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; przeciętny, intensywny poziom agrotechniki, F 1 odmiana mieszańcowa. 1. PSZENICA OZIMA 19

20 Tab. 8. Pszenica ozima. Głubczyce poszerzony dobór odmian. Przedplon soja i rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2015 L.p. Odmiana Poziom Poziom Wzorzec dt/h06,4 101,5 106,1 103,9 104,6 122,8 111,3 120,0 117,1 118,0 1 KWS Ozon Patras Artist RGT Kilimanjaro Tonacja Mulan Ostroga o Bamberka Natul Skagen Jantark Sailor Arkadi Linus Astoria Praktik Platin Estivus Lavantus KWS Livius Fakir Franz Hondia KWS Dakotana Rotax Beliss Florus Tobak Consus Delawar Leandrus Pokus Janosch Gimantis Bartosz Bonanza Dakar Dolores Frisky Hybery F Komet KWS Kiran LG Jutta Lindbergh Medalistk Mirek Nordkap Opcj RGT Kicker Rivero Viborg Julius Pamier Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; przedplon soja, przedplon rzepak ozimy; przeciętny, intensywny poziom agrotechniki; o odmiana oścista; F 1 odmiana mieszańcowa. 20

21 Tab. 9. Pszenica ozima. Przedplon rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian na dwóch poziomach agrotechniki. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Zimotrwałość * (skala 9 o ) Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 ziaren (g) Wzorzec ,7 8,3 7,9 8,5 40,3 40,8 43,2 44,1 1 KWS Ozon ,8 7,3 8,1 8,2 38,1 41,0 43,1 45,0 2 Patras ,3 7,8 7,5 8,3 45,3 45,4 48,1 48,7 3 Artist ,8 7,3 7,9 8,2 43,2 42,0 45,1 45,4 4 RGT Kilimanjaro ,5 7,3 7,7 8,3 39,9 41,2 43,1 43,6 5 Mulan ,0 7,2 7,4 8,1 39,0 39,4 42,9 43,7 6 Arkadia ,5 8,8 7,5 8,5 42,2 46,1 45,8 48,0 7 Linus ,8 8,3 8,1 8,6 40,8 43,9 43,0 44,7 8 Platin ,1 9,0 8,0 8,8 41,5 39,4 41,9 40,9 9 Estivus ,2 9,0 7,8 8,8 40,7 41,7 44,3 44,4 10 Lavantus ,8 9,0 8,3 8,8 37,0 38,7 41,4 42,6 11 KWS Livius ,7 8,6 7,5 8,6 43,5 43,3 45,6 46,6 12 Franz ,0 8,5 7,5 8,4 37,0 40,5 42,3 44,1 13 Hondia 5, ,5 7,8 8,2 8,3 41,4 44,4 45,2 47,8 14 KWS Dakotana ,8 7,0 7,5 8,1 41,6 43,0 43,6 45,4 15 Rotax ,7 7, ,5 38, Belissa ,8 8,5 8,3 8,6 42,8 42,5 44,5 45,2 17 Florus ,2 9, ,5 37, Tobak ,2 9,0 7,8 8,8 39,4 39,7 42,0 43,6 19 Delawar ,3 8, ,5 37, Leandrus ,9 9, ,7 39, Pokusa ,7 7, ,1 39, Janosch ,0 9, ,8 42, Bartosz 3, ,8 8, ,8 40, Bonanza ,8 9, ,5 39, Dolores ,1 7, ,0 40, Frisky ,3 8, ,5 39, Hybery F 1 3, ,8 8, ,1 41, KWS Kiran ,7 7, ,9 43, LG Jutta 5, ,0 9, ,0 38, Medalistka 5, ,0 8, ,6 43, RGT Kicker ,5 8, ,7 36, Julius ,1 8,0 7,8 8,4 39,3 41,7 43,4 45,2 33 Pamier ,0 8,7 8,0 8,7 42,3 41,5 43,3 43,0 Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; * wg COBORU określana w warunkach prowokacyjnych w Polsce (9 bardzo duża, 5 średnia, 1 - bardzo mała). 1. PSZENICA OZIMA 21

22 Tab. 10. Pszenica ozima. Przedplon rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki. Rok zbioru Lp. Odmiana Mączniak właściwy Septorioza liści Septorioza kłosów Rdza brunatna Brunatna plamistość liści Choroby podsuszkowe Fuzarioza kłosów G Ł B G Ł B G Ł B G Ł B G Ł B G Ł B G Ł B Wzorzec (skala 9 o ) 7,6 9,0 5,1 7,7 8,1 6,4 8,2 6,7 9,0 7,1 8,8 7,1 8,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,2 6,7 9,0 1 KWS Ozon 8,0 9,0 4,5 9,0 7,5 6,0 7,0 7,0 9,0 2,0 8,5 6,0 8,0 8,3 9,0 9,0 9,0 9,0 5,0 6,8 9,0 2 Patras 9,0 9,0 6,0 8,0 8,3 6,5 7,0 7,3 9,0 8,0 8,8 7,5 7,5 7,5 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 6,8 9,0 3 Artist 8,0 9,0 5,5 8,0 8,5 6,5 8,0 7,0 9,0 5,0 8,8 6,0 7,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 6,0 6,8 9,0 4 RGT Kilimanjaro 9,0 9,0 4,0 9,0 8,3 7,0 9,0 6,5 9,0 7,0 9,0 8,0 8,5 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 6,5 9,0 5 Mulan 6,0 9,0 3,5 8,0 8,5 7,0 8,5 6,5 9,0 6,5 9,0 7,0 8,0 8,3 9,0 9,0 9,0 9,0 6,0 7,0 9,0 6 Arkadi,5 9,0 3,5 5,0 8,4 5,5 6,0 6,3 9,0 9,0 9,0 6,0 9,0 8,3 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 6,8 9,0 7 Linus 7,5 9,0 5,5 7,0 8,0 5,5 7,0 7,3 9,0 6,0 8,8 7,0 8,0 8,3 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 6,3 9,0 8 Platin 6,0 9,0 4,0 7,0 8,3 6,5 8,0 7,0 9,0 7,0 9,0 6,5 9,0 8,3 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 6,5 9,0 9 Estivus 8,5 9,0 7,5 9,0 8,5 6,5 9,0 6,8 9,0 6,0 9,0 8,0 8,0 7,5 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 6,5 9,0 10 Lavantus 5,5 9,0 4,5 8,0 8,0 5,5 9,0 7,0 9,0 9,0 9,0 7,0 8,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 6,3 9,0 11 KWS Livius 7,5 9,0 4,5 8,0 8,3 7,0 8,0 6,5 9,0 8,0 8,8 7,0 8,0 8,3 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 6,8 9,0 12 Franz 8,5 9,0 3,5 7,0 8,8 5,5 8,0 6,3 9,0 8,0 9,0 9,0 7,0 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 7,0 9,0 13 Hondia 8,5 9,0 9,0 7,5 8,0 6,0 9,0 6,8 9,0 9,0 9,0 8,0 7,5 8,3 9,0 9,0 9,0 9,0 8,5 7,0 9,0 14 KWS Dakotana 8,5 9,0 5,0 9,0 8,3 7,0 9,0 6,8 9,0 6,5 8,3 6,0 8,0 7,8 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 6,8 9,0 15 Rotax 7,5 9,0 7,0 9,0 8,3 7,5 9,0 7,0 9,0 7,0 8,8 8,0 9,0 7,8 9,0 9,0 9,0 9,0 6,0 6,8 9,0 16 Belissa 5,5 9,0 4,0 6,0 7,3 5,5 6,0 6,8 9,0 8,5 9,0 5,5 8,0 8,3 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 6,8 9,0 17 Florus 8,5 9,0 5,0 8,0 7,3 6,5 9,0 6,3 9,0 8,5 9,0 5,5 8,5 7,8 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 6,3 9,0 18 Tobak 9,0 9,0 3,5 8,0 8,0 6,5 8,0 6,8 9,0 7,0 9,0 7,5 7,0 7,8 9,0 9,0 9,0 9,0 7,5 6,5 9,0 19 Delawar 9,0 9,0 7,0 8,5 8,3 7,5 9,0 6,5 9,0 8,0 8,8 8,0 7,5 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 7,0 9,0 20 Leandrus 7,5 9,0 4,5 9,0 8,3 6,5 9,0 7,0 9,0 8,0 8,5 7,5 8,5 8,3 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 6,8 9,0 21 Pokusa 6,5 9,0 4,0 9,0 8,3 6,5 9,0 7,0 9,0 7,0 9,0 7,0 8,0 8,3 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 9,0 22 Janosch 6,5 9,0 2,5 9,0 8,0 5,5 7,0 6,8 9,0 2,5 9,0 6,5 8,5 8,3 9,0 9,0 9,0 9,0 6,0 6,8 9,0 23 Bartosz 8,5 9,0 4,0 7,0 8,0 6,0 9,0 6,5 9,0 7,0 8,5 8,0 8,5 8,5 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 9,0 24 Bonanza 9,0 9,0 8,5 7,5 7,3 7,5 8,0 6,0 9,0 5,0 9,0 9,0 8,5 7,5 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 6,5 9,0 25 Dolores 8,5 9,0 7,5 8,0 7,5 6,5 9,0 6,3 9,0 7,0 9,0 7,0 8,5 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 4,0 6,5 9,0 26 Frisky 8,0 9,0 3,5 6,0 8,3 6,5 8,0 6,3 9,0 8,0 9,0 7,0 8,5 7,5 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 6,8 9,0 27 Hybery 8,0 9,0 3,5 8,0 8,5 5,5 9,0 6,8 9,0 9,0 8,8 6,5 7,5 7,8 9,0 9,0 9,0 9,0 8,5 6,8 9,0 28 KWS Kiran 8,0 9,0 3,5 7,0 7,8 6,0 9,0 6,5 9,0 4,0 8,8 8,0 7,5 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 6,0 7,0 9,0 29 LG Jutta 9,0 9,0 5,5 6,0 7,3 6,0 8,0 7,3 9,0 8,0 8,8 9,0 8,0 7,8 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 7,3 9,0 30 Medalistka 4,5 9,0 5,0 8,5 7,5 6,0 9,0 7,0 9,0 6,5 8,3 7,5 7,5 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 6,3 9,0 31 RGT Kicker 6,0 9,0 5,5 8,0 8,0 7,0 9,0 7,5 9,0 9,0 8,0 6,0 7,5 8,3 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 6,0 9,0 32 Julius 8,0 9,0 6,5 5,0 8,0 7,0 6,0 7,0 9,0 9,0 8,8 5,5 8,0 8,3 9,0 9,0 9,0 9,0 8,5 6,5 9,0 33 Pamier 9,0 9,0 7,0 6,0 8,8 7,0 9,0 6,5 9,0 9,0 8,5 7,5 7,5 8,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 7,5 9,0 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; G Głubczyce, Ł Łosiów, B Bąków. 22

23 Tab. 11. Pszenica ozima. Przedplon rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Wyniki analiz jakościowych na przeciętnym poziomie agrotechniki. Rok zbioru Lp. Odmiana Klasa jakości Gęstość ziarna w stanie zsypnym (kg/hl) Zawartość białka (% s.m.) Ilość glutenu (%) Wskaźnik sedymentacji (ml) Liczba opadania (sek.) G B Ł Średnia G B Ł Średnia G B Ł Średnia G B Ł Średnia G B Ł Średnia Wzorzec 76,1 74,8 69,9 73,6 11,7 11,0 13,6 12,1 20,4 17,4 22,7 20, KWS Ozon B 76,3 74,5 70,5 73,7 11,3 10,7 13,6 11,9 18,0 17,0 23,9 19, Patras A 75,2 75,3 71,2 73,9 12,4 10,6 13,1 12,0 20,8 16,0 20,3 19, Artist B 74,8 73,8 71,5 73,3 11,9 11,2 12,9 12,0 19,8 15,7 20,8 18, RGT Kilimanjaro A 78,7 74,5 72,2 75,1 11,7 10,3 14,0 12,0 19,2 16,5 22,5 19, Mulan B 77,3 76,4 71,3 75,0 11,0 11,4 13,6 12,0 22,1 17,7 21,4 20, Arkadia A 79,8 74,9 71,8 75,5 12,3 11,0 14,3 12,5 23,2 20,2 24,3 22, Linus A 72,6 71,4 67,7 70,5 12,2 10,9 13,7 12,2 23,4 17,2 22,0 20, Platin B 78,3 76,1 70,7 75,0 11,6 10,4 14,0 12,0 18,9 16,9 22,6 19, Estivus A 80,1 78,2 72,1 76,8 12,1 11,1 13,9 12,3 25,9 19,4 23,7 23, Lavantus A 77,4 75,7 69,0 74,0 11,7 10,1 15,1 12,3 19,2 15,9 25,3 20, KWS Livius B 75,8 75,9 69,6 73,7 11,6 10,8 13,6 12,0 22,0 17,0 24,3 21, Franz A 76,6 74,4 67,8 72,9 12,1 12,2 14,5 12,9 21,7 21,6 26,1 23, Hondia A 74,6 73,9 68,0 72,1 11,7 11,6 13,8 12,4 19,4 19,1 26,4 21, KWS Dakotana A 76,8 76,4 71,9 75,0 11,7 11,1 14,1 12,3 22,9 18,1 24,3 21, Rotax B 72,1 71,1 66,2 69,8 10,9 9,7 14,7 11,8 18,0 14,0 27,6 19, Belissa B 73,9 71,8 71,9 72,5 12,7 11,6 13,7 12,7 25,8 20,3 22,5 22, Florus A 77,5 75,2 70,2 74,3 11,8 11,4 14,4 12,5 16,5 18,6 22,3 19, Tobak B 73,3 72,8 67,2 71,1 11,3 9,3 14,1 11,6 19,0 14,1 27,3 20, Delawar A 74,2 74,1 69,2 72,5 11,9 11,1 12,8 11,9 22,5 14,0 18,9 18, Leandrus A 73,7 75,2 69,4 72,7 10,7 11,0 13,9 11,9 12,8 10,8 21,0 14, Pokusa B 78,2 75,3 70,3 74,6 11,8 11,1 11,2 11,3 20,5 18,1 18,0 18, Janosch B 73,9 73,7 70,6 72,7 12,0 11,4 11,8 11,7 21,9 17,6 15,8 18, Bartosz B 75,8 73,1 68,6 72,5 11,5 10,8 14,0 12,1 19,2 16,7 25,4 20, Bonanza B 74,3 74,7 70,3 73,1 12,1 11,6 13,1 12,3 21,6 19,2 21,3 20, Dolores B 77,1 74,9 71,1 74,3 11,7 11,5 13,1 12,1 16,7 15,3 19,9 17, Frisky C 78,6 77,1 71,8 75,8 11,9 11,7 10,7 11,4 23,0 20,2 17,5 20, Hybery F 1 B 77,1 73,7 68,4 73,0 11,7 10,2 15,0 12,3 19,0 14,8 24,3 19, KWS Kiran C 77,4 72,4 71,3 73,7 11,7 11,6 13,1 12,2 20,8 17,6 23,5 20, LG Jutta B 76,9 76,7 71,5 75,0 11,7 10,8 12,8 11,8 21,4 19,0 21,0 20, Medalistka B 79,7 77,2 71,6 76,1 11,5 10,1 14,4 12,0 18,5 17,4 24,4 20, RGT Kicker C 73,5 78,2 68,5 73,4 10,4 11,8 13,6 12,0 17,7 19,5 22,1 19, Julius E 76,1 77,3 68,6 74,0 12,1 10,0 14,1 12,1 21,9 20,6 24,8 22, Pamier A 75,7 74,2 66,3 72,0 12,6 11,7 15,6 13,3 19,8 18,3 24,2 20, G Głubczyce, B Bąków, Ł Łosiów; F 1 odmiana mieszańcowa; E odmiana elitarna, A odmiana jakościowa, B odmiana chlebowa, C odmiana pastewna lub inna. 1. PSZENICA OZIMA 23

24 Tab. 12. Pszenica ozima. Przedplon rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Wyniki analiz jakościowych na intensywnym poziomie agrotechniki. Rok zbioru Lp. Odmiana Klasa jakości Gęstość ziarna w stanie zsypnym (kg/hl) Zawartość białka (% s.m.) Ilość glutenu (%) Wskaźnik sedymentacji (ml) Liczba opadania (sek.) G B Ł P Średnia G B Ł P Średnia G B Ł P Średnia G B Ł P Średnia G B Ł P Średnia Wzorzec 76,9 75,1 69,7 74,0 73,9 12,6 11,1 15,9 14,7 13,6 22,7 17,4 28,4 27,0 23, KWS Ozon B 77,4 74,8 70,3 75,6 74,5 12,7 11,3 15,6 13,9 13,4 21,0 17,8 27,1 24,9 22, Patras A 75,8 75,1 68,9 74,8 73,6 13,8 10,7 16,6 14,8 14,0 24,5 14,7 26,7 26,0 23, Artist B 75,5 74,0 70,5 74,8 73,7 12,6 10,3 14,9 14,2 13,0 22,5 14,7 26,3 26,0 22, RGT Kilimanjaro A 80,3 76,1 69,7 78,8 76,2 13,2 9,1 17,2 14,3 13,4 21,8 13,2 29,2 26,7 22, Mulan B 77,0 75,8 70,2 72,9 73,9 12,3 13,0 15,9 15,1 14,1 23,5 21,9 28,4 28,3 25, Arkadia A 79,3 75,5 71,2 75,5 75,3 11,5 11,9 15,9 13,9 13,3 23,0 22,4 33,6 26,9 26, Linus A 74,0 73,0 68,1 72,1 71,8 13,2 10,2 17,1 14,7 13,8 25,0 15,5 27,4 30,4 24, Platin B 77,4 73,8 69,3 75,4 74,0 13,1 11,9 14,9 14,2 13,5 21,5 17,6 27,5 24,1 22, Estivus A 79,1 77,0 72,6 76,0 76,2 12,2 10,0 16,3 14,8 13,3 24,6 16,4 28,3 31,9 25, Lavantus A 76,9 76,5 70,4 76,0 74,9 13,1 11,2 17,6 14,7 14,1 22,6 17,7 29,4 25,9 23, KWS Livius B 74,5 78,4 68,7 71,5 73,2 12,6 10,7 16,0 14,9 13,5 24,3 16,8 27,9 29,3 24, Franz A 78,0 75,3 69,2 75,9 74,6 12,5 11,3 16,2 14,5 13,6 25,3 19,6 29,0 29,0 25, Hondia A 76,7 75,8-75,3 75,9 12,7 11,1 15,4 15,0 13,5 21,3 16,8 30,2 28,0 24, KWS Dakotana A 78,2 77,6 70,6 76,9 75,8 13,5 11,2 16,0 14,9 13,9 25,1 18,1 31,3 31,7 26, Rotax B 74,2 69,9-70,7 71,6 12,1 9,8 16,5 14,3 13,2 19,6 14,9 34,1 26,9 23, Belissa B 76,4 72,8 71,0 74,3 73,6 12,8 14,5 16,0 14,6 14,5 22,6 30,2 28,6 25,9 26, Florus A 77,1 76,0 70,0 72,1 73,8 12,6 13,9 15,9 15,7 14,5 22,4 22,7 27,2 27,4 24, Tobak B 76,5 73,6 68,6 74,0 73,1 12,2 10,0 16,1 14,2 13,1 23,1 13,5 34,8 26,8 24, Delawar A 74,9 74,5 68,7 74,0 73,0 13,5 9,7 15,5 14,0 13,2 27,1 17,8 27,9 26,0 24, Leandrus A 74,7 74,2 67,8 70,3 71,7 12,3 9,9 14,7 15,2 13,0 18,5 10,9 25,1 23,5 19, Pokusa B 76,2 74,5 70,0 73,4 73,5 13,3 12,4 15,5 15,3 14,1 26,8 21,7 27,5 32,1 27, Janosch B 76,5 74,2 69,9 72,2 73,2 13,6 12,0 14,7 15,1 13,8 25,0 18,7 23,6 25,3 23, Bartosz B 75,8 73,1 67,6 74,1 72,6 12,4 11,0 16,5 13,9 13,4 20,5 18,1 34,6 26,0 24, Bonanza B 76,6 74,6 69,6 75,0 73,9 13,2 10,1 16,1 14,8 13,5 23,5 12,4 27,7 26,8 22, Dolores B 77,2 76,1 68,9 74,0 74,0 12,7 12,1 16,1 15,9 14,2 18,0 14,4 26,6 24,4 20, Frisky C 79,3 77,2 72,2 76,1 76,2 11,8 13,9 14,6 14,2 13,6 19,7 27,9 23,8 24,8 24, Hybery F 1 B 76,2 73,4 68,4 73,5 72,8 12,2 9,9 15,8 15,1 13,2 20,7 13,3 27,3 23,9 21, KWS Kiran C 77,7 71,7 70,2 74,6 73,5 12,1 11,4 15,2 14,8 13,4 21,0 19,0 29,1 24,7 23, LG Jutta B 78,3 78,0 71,2 74,0 75,4 12,8 10,4 15,1 14,3 13,2 28,0 17,0 25,9 26,1 24, Medalistka B 80,0 75,8 72,3 73,9 75,5 11,8 9,4 15,9 14,8 13,0 20,8 12,3 28,4 28,2 22, RGT Kicker C 76,4 77,9 69,4 70,5 73,5 10,9 10,7 14,9 14,9 12,8 17,7 15,3 24,6 23,9 20, Julius E 78,6 79,1 69,1 73,1 75,0 13,3 9,4 16,3 15,9 13,7 27,3 16,2 31,0 34,4 27, Pamier A 76,2 73,9 66,8 72,7 72,4 12,7 12,1 16,6 15,7 14,2 20,3 16,0 27,5 25,5 22, G Głubczyce, B Bąków, Ł Łosiów; F 1 odmiana mieszańcowa; E odmiana elitarna, A odmiana jakościowa, B odmiana chlebowa, C odmiana pastewna lub inna. 24

25 Przedplon pszenica ozima, optymalny termin siewu PRZEDPLON PSZENICA OZIMA, OPTYMALNY TERMIN SIEWU Doświadczenia przeprowadzono w Głubczycach i w Łosiowie na intensywnym poziomie agrotechniki, w 3 powtórzeniach. Pszenicę wysiano w optymalnym terminie. Dane agrotechniczne podano w tabeli 3. Wyniki doświadczenia z plonowaniem pszenicy po pszenicy ozimej wykazały, że w roku jak i w 3-leciu (śednia z 2015 ) korzystniejszym przedplonem jest rzepak ozimy, pod względem plonowania jak i MTN. Tab. 13. Pszenica ozima. Przedplon pszenica ozima i rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca) na intensywnym poziomie agrotechniki. Głubczyce, Łosiów. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana pszenica rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak G Ł średnia G Ł średnia G Ł średnia G Ł średnia G Ł średnia G Ł średnia Wzorzec dt /ha 98,5 86,4 92,4 122,6 88,6 105,6 89,3 83,7 86,5 117,5 84,9 101,2 93,6 90,3 92,0 118,3 96,4 107,4 1 KWS Ozon Patras Artist RGT Kilimanjaro Mulan Arkadi Linus Platin Estivus Lavantus KWS Livius Franz Hondi KWS Dakotana Rotax Beliss Florus Tobak Delawar Leandrus Pokusa Janosch Bartosz Bonanz Dolores Frisky Hybery F KWS Kiran LG Jutta Medalistk RGT Kicker Julius Pamier Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa. 1. PSZENICA OZIMA 25

26 Tab. 14. Pszenica ozima. Przedplon pszenica i rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Głubczyce, Łosiów. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Zimotrwałość * Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 ziaren (g) (skala 9 o ) pszenica rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak Wzorzec ,0 7,9 8,8 8,5 38,3 39,9 40,2 42,9 1 KWS Ozon ,0 6,5 8,9 8,1 41,8 38,8 42,3 43,0 2 Patras ,0 7,1 8,7 8,1 43,6 42,6 46,2 48,0 3 Artist ,0 6,5 8,9 8,1 39,5 40,1 41,9 44,3 4 RGT Kilimanjaro ,0 6,5 8,9 8,2 38,1 39,5 39,9 42,0 5 Mulan ,0 6,3 8,8 7,8 37,9 39,9 40,2 42,0 6 Arkadia ,0 8,8 8,8 8,5 42,2 47,3 43,8 48,0 7 Linus ,0 8,0 8,9 8,7 38,0 43,3 39,7 43,3 8 Platin ,0 9,0 8,6 8,8 35,0 40,5 35,2 39,4 9 Estivus ,0 9,0 8,9 8,9 38,4 41,3 40,6 42,7 10 Lavantus ,0 9,0 8,9 9,0 35,2 38,5 37,9 40,4 11 KWS Livius ,0 8,4 8,9 8,6 42,9 42,8 42,2 46,1 12 Franz ,0 8,3 8,7 8,3 40,4 41,0 40,1 43,1 13 Hondia 5, ,0 7,1 8,8 8,2 42,1 42,6 44,8 47,1 14 KWS Dakotana ,0 6,0 9,0 7,9 39,1 40,1 40,6 43,5 15 Rotax ,0 7, ,9 38, Belissa ,0 8,3 8,9 8,6 40,1 42,0 41,2 45,0 17 Florus ,0 9, ,9 37, Tobak ,0 9,0 8,8 9,0 32,7 39,0 38,3 43,3 19 Delawar ,0 8, ,1 36, Leandrus ,0 9, ,8 38, Pokusa ,0 7, ,1 38, Janosch ,0 9, ,3 40, Bartosz 3, ,0 7, ,1 39, Bonanza ,0 9, ,0 36, Dolores ,0 6, ,2 39, Frisky ,0 7, ,5 39, Hybery F 1 3, ,0 8, ,2 40, KWS Kiran ,0 6, ,5 41, LG Jutta 5, ,0 9, ,3 38, Medalistka 5, ,0 8, ,3 41, RGT Kicker ,0 8, ,9 36, Julius ,0 7,5 9,0 8,5 37,7 40,4 40,3 44,1 33 Pamier ,0 8,5 9,0 8,8 36,1 41,2 38,7 42,1 Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; * wg COBORU określana w warunkach prowokacyjnych w Polsce (9 bardzo duża, 5 średnia, 1 bardzo mała). 26

27 Tab. 15. Pszenica ozima. Przedplon pszenica ozima i rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Wyniki analiz jakościowych na intensywnym poziomie agrotechniki. Głubczyce, Łosiów. Rok zbioru Lp. Odmiana Klasa jakości Gęstość ziarna w stanie zsypnym (kg/hl) Zawartość białka (% s.m.) Ilość glutenu (%) Wskaźnik sedymentacji (ml) Liczba opadania (sek.) pszenica rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak pszenica rzepak G Ł G Ł G Ł G Ł G Ł G Ł G Ł G Ł G Ł G Ł Wzorzec 71,8 71,3 75,4 69,7 13,6 13,2 11,8 15,9 25,0 21,3 19,9 28, KWS Ozon B 73,9 72,1 77,5 70,3 12,8 12,8 11,3 15,6 21,7 20,9 19,0 27, Patras A 73,1 71,6 76,4 68,9 13,7 12,0 11,8 16,6 24,0 20,2 19,3 26, Artist B 70,5 71,5 73,1 70,5 12,6 12,7 13,6 14,9 21,6 21,4 25,3 26, RGT Kilimanjaro A 72,8 73,3 78,3 69,7 13,5 13,5 11,7 17,2 24,0 22,5 19,1 29, Mulan B 71,6 71,1 75,6 70,2 13,7 13,4 11,3 15,9 26,6 22,0 19,5 28, Arkadia A 75,5 72,8 76,2 71,2 12,1 12,2 11,0 15,9 23,2 20,6 18,9 33, Linus A 69,0 68,6 73,7 68,1 14,2 13,1 11,0 17,1 27,1 22,0 17,2 27, Platin B 69,4 71,1 75,7 69,3 14,1 13,3 10,9 14,9 21,5 19,7 17,6 27, Estivus A 75,4 74,1 78,0 72,6 13,5 13,3 11,1 16,3 23,7 22,5 21,4 28, Lavantus A 71,3 71,9 75,9 70,4 14,4 13,7 10,5 17,6 25,9 21,1 14,1 29, KWS Livius B 69,1 68,9 73,5 68,7 14,2 13,5 11,0 16,0 28,3 22,2 20,9 27, Franz A 71,8 71,1 77,4 69,2 13,2 13,6 11,2 16,2 24,3 21,9 20,2 29, Hondia A 74,1 71,8 75,9-14,0 13,7 12,0 15,4 26,0 20,0 19,7 30, KWS Dakotana A 75,2 74,1 76,6 70,6 13,3 13,1 12,1 16,0 27,4 20,4 22,2 31, Rotax B 68,0 68,2 70,9-13,3 12,8 11,4 16,5 24,0 20,1 17,6 34, Belissa B 71,8 72,2 74,5 71,0 13,4 12,4 12,5 16,0 26,7 19,9 26,4 28, Florus A 70,5 71,6 74,8 70,0 14,4 13,5 12,0 15,9 24,8 22,8 18,6 27, Tobak B 70,9 70,7 74,6 68,6 13,1 13,1 10,5 16,1 23,1 21,3 16,0 34, Delawar A 70,1 69,9 73,5 68,7 13,7 13,5 11,5 15,5 27,3 23,8 19,5 27, Leandrus A 69,7 67,7 74,5 67,8 13,5 14,6 11,4 14,7 19,5 19,7 14,5 25, Pokusa B 69,4 71,1 76,7 70,0 14,2 13,0 13,7 15,5 27,3 22,0 28,5 27, Janosch B 71,8 70,4 75,3 69,9 13,3 14,1 11,9 14,7 27,1 20,7 19,5 23, Bartosz B 73,7 70,7 75,7 67,6 13,3 12,9 11,7 16,5 25,0 21,0 19,3 34, Bonanza B 73,6 70,7 74,1 69,6 14,0 13,6 13,9 16,1 24,8 22,4 26,9 27, Dolores B 68,6 71,9 74,6 68,9 14,7 13,2 13,1 16,1 25,3 21,6 19,7 26, Frisky C 76,3 75,4 76,3 72,2 12,4 12,5 10,3 14,6 25,5 19,6 17,1 23, Hybery F 1 B 71,9 70,1 74,7 68,4 13,4 12,4 11,4 15,8 23,6 19,8 17,6 27, KWS Kiran C 73,4 71,6 76,3 70,2 13,8 13,5 12,5 15,2 25,8 20,3 19,9 29, LG Jutta B 73,2 73,7 76,6 71,2 13,2 13,6 11,6 15,1 26,1 20,8 17,1 25, Medalistka B 75,2 74,0 78,2 72,3 13,4 13,9 11,9 15,9 25,6 21,5 20,2 28, RGT Kicker C 68,8 68,9 72,3 69,4 12,6 12,5 12,3 14,9 21,9 19,9 21,8 24, Julius E 72,5 72,7 76,9 69,1 13,6 13,9 11,4 16,3 30,1 27,4 23,7 31, Pamier A 69,2 69,8 74,7 66,8 15,1 13,3 12,9 16,6 25,8 20,2 19,5 27, G Głubczyce, Ł Łosiów; F 1 odmiana mieszańcowa; E odmiana elitarna, A odmiana jakościowa, B odmiana chlebowa, C odmiana pastewna lub inna. 1. PSZENICA OZIMA 27

28 Przedplon soja, optymalny i opóźniony termin siewu PRZEDPLON SOJA, OPTYMALNY I OPÓŹNIONY TERMIN SIEWU Doświadczenia prowadzono od 2014 roku w SDOO Głubczyce w 4 powtórzeniach, w roku 2016 doswiadczenie założono w 3 potórzeniach na intensywnym poziomie agrotechniki. Daty siewu pszenicy były różne w poszczególnych latach: , , Uzyskane plony ziarna zestawiono w tabeli 16. Wyniki doświadczenia z plonowaniem pszenicy po różnych przedplonach wykazały, że w roku jak i w 3-leciu (śednia z 2015-) w Głubczycach najwyższe plony uzyskano na stanowisku po soi, pod względem MTN najlepszym przedplonem okazał się rzepak ozimy. Tab. 16. Pszenica ozima. Przedplon soja, rzepak ozimy i pszenica ozima, optymalny termin siewu. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca) na intensywnym poziomie agrotechniki. Głubczyce. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana soja rzepak ozimy pszenica ozima soja rzepak ozimy pszenica ozima soja rzepak ozimy pszenica ozima Wzorzec dt /h22,8 122,6 98,5 118,2 117,5 89,3 121,4 118,3 93,6 1 KWS Ozon Patras Artist RGT Kilimanjaro Mulan Arkadi Linus Platin Estivus Lavantus KWS Livius Franz Hondia KWS Dakotan Rotax Beliss Florus Tobak Delawar Leandrus Pokus Janosch Bartosz Bonanza Dolores Frisky Hybery F KWS Kiran LG Jutta Medalistk RGT Kicker Julius Pamier Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa. 28

29 Tab. 17. Pszenica ozima. Przedplon soja, rzepak ozimy i pszenica ozima, optymalny termin siewu. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Głubczyce. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Zimotrwałość * Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 ziaren (g) (skala 9 o ) soja pszenica rzepak soja pszenica rzepak soja pszenica rzepak soja pszenica rzepak soja pszenica rzepak soja pszenica rzepak Wzorzec ,0 9,0 9,0 8,8 8,8 8,7 40,9 35,7 42,1 43,7 41,1 46,5 1 KWS Ozon ,0 9,0 9,0 9,0 8,9 8,8 41,6 42,5 42,8 46,7 44,8 47,1 2 Patras ,0 9,0 9,0 9,0 8,5 8,5 46,9 41,2 50,4 50,2 47,9 53,7 3 Artist ,0 9,0 9,0 8,7 8,9 8,8 42,4 36,6 41,5 44,9 42,4 47,2 4 RGT Kilimanjaro ,0 9,0 9,0 8,7 8,9 9,0 45,3 35,3 43,2 46,4 40,8 47,4 5 Mulan ,0 9,0 9,0 8,5 8,5 8,5 40,2 36,2 43,8 43,5 41,7 46,2 6 Arkadia ,0 9,0 9,0 8,7 8,7 8,2 45,2 40,1 47,3 48,0 45,9 51,4 7 Linus ,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 39,9 37,8 43,6 42,0 40,6 46,5 8 Platin ,0 9,0 9,0 9,0 8,5 8,7 38,5 32,9 40,3 39,2 36,5 41,5 9 Estivus ,0 9,0 9,0 9,0 8,9 8,8 41,9 34,9 41,9 43,6 40,7 45,3 10 Lavantus ,0 9,0 9,0 8,8 8,9 9,0 36,4 31,5 38,5 40,8 38,3 42,8 11 KWS Livius ,0 9,0 9,0 9,0 8,8 8,7 46,4 41,0 45,5 47,8 43,6 51,1 12 Franz ,0 9,0 9,0 9,0 8,6 8,0 42,8 41,2 42,5 44,8 41,4 46,5 13 Hondia 5, ,0 9,0 9,0 9,0 8,9 8,7 44,6 40,2 47,2 46,5 46,8 51,9 14 KWS Dakotana ,0 9,0 9,0 9,0 8,9 8,8 40,0 36,6 40,1 43,3 41,7 46,2 15 Rotax ,0 9,0 9, ,0 35,4 40, Belissa ,0 9,0 9,0 9,0 8,8 8,8 43,8 38,0 45,6 44,8 42,2 49,3 17 Florus ,0 9,0 9, ,6 31,4 37, Tobak ,0 9,0 9,0 8,4 8,9 9,0 38,3 26,0 40,1 42,9 37,7 46,2 19 Delawar ,0 9,0 9, ,9 30,7 37, Leandrus ,0 9,0 9, ,5 32,0 40, Pokusa ,0 9,0 9, ,7 34,7 40, Janosch ,0 9,0 9, ,0 37,5 44, Bartosz 3, ,0 9,0 9, ,2 37,0 44, Bonanza ,0 9,0 9, ,3 37,5 38, Dolores ,0 9,0 9, ,4 31,8 42, Frisky ,0 9,0 9, ,9 33,3 38, Hybery F 1 3, ,0 9,0 9, ,4 35,8 41, KWS Kiran ,0 9,0 9, ,8 38,7 44, LG Jutta 5, ,0 9,0 9, ,5 32,9 38, Medalistka 5, ,0 9,0 9, ,1 39,4 46, RGT Kicker ,0 9,0 9, ,7 32,0 35, Julius ,0 9,0 9,0 9,0 8,9 9,0 39,4 34,3 42,7 44,3 41,2 48,4 33 Pamier ,0 9,0 9,0 8,7 9,0 9,0 40,4 33,4 39,8 43,3 38,9 45,1 Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; * wg COBORU określana w warunkach prowokacyjnych w Polsce (9 bardzo duża, 5 średnia, 1 - bardzo mała) 1. PSZENICA OZIMA 29

30 Tab. 18. Pszenica ozima. Przedplon soja, rzepak ozimy i pszenica ozima, optymalny termin siewu. Wyniki analiz jakościowych na intensywnym poziomie agrotechniki. Głubczyce. Rok zbioru Lp. Odmiana Klasa jakości Gęstość ziarna w stanie zsypnym (kg/hl) Zawartość białka (% s.m.) Ilość glutenu (%) Wskaźnik sedymentacji (ml) Liczba opadania (sek.) soja rzepak pszenica soja rzepak pszenica soja rzepak pszenica soja rzepak pszenica soja rzepak pszenica Wzorzec 76,9 75,4 71,8 12,6 11,8 13,6 22,7 19,9 25, KWS Ozon B 77,4 77,5 73,9 12,7 11,3 12,8 21,0 19,0 21, Patras A 75,8 76,4 73,1 13,8 11,8 13,7 24,5 19,3 24, Artist B 75,5 73,1 70,5 12,6 13,6 12,6 22,5 25,3 21, RGT Kilimanjaro A 80,3 78,3 72,8 13,2 11,7 13,5 21,8 19,1 24, Mulan B 77,0 75,6 71,6 12,3 11,3 13,7 23,5 19,5 26, Arkadia A 79,3 76,2 75,5 11,5 11,0 12,1 23,0 18,9 23, Linus A 74,0 73,7 69,0 13,2 11,0 14,2 25,0 17,2 27, Platin B 77,4 75,7 69,4 13,1 10,9 14,1 21,5 17,6 21, Estivus A 79,1 78,0 75,4 12,2 11,1 13,5 24,6 21,4 23, Lavantus A 76,9 75,9 71,3 13,1 10,5 14,4 22,6 14,1 25, KWS Livius B 74,5 73,5 69,1 12,6 11,0 14,2 24,3 20,9 28, Franz A 78,0 77,4 71,8 12,5 11,2 13,2 25,3 20,2 24, Hondia A 76,7 75,9 74,1 12,7 12,0 14,0 21,3 19,7 26, KWS Dakotana A 78,2 76,6 75,2 13,5 12,1 13,3 25,1 22,2 27, Rotax B 74,2 70,9 68,0 12,1 11,4 13,3 19,6 17,6 24, Belissa B 76,4 74,5 71,8 12,8 12,5 13,4 22,6 26,4 26, Florus A 77,1 74,8 70,5 12,6 12,0 14,4 22,4 18,6 24, Tobak B 76,5 74,6 70,9 12,2 10,5 13,1 23,1 16,0 23, Delawar A 74,9 73,5 70,1 13,5 11,5 13,7 27,1 19,5 27, Leandrus A 74,7 74,5 69,7 12,3 11,4 13,5 18,5 14,5 19, Pokusa B 76,2 76,7 69,4 13,3 13,7 14,2 26,8 28,5 27, Janosch B 76,5 75,3 71,8 13,6 11,9 13,3 25,0 19,5 27, Bartosz B 75,8 75,7 73,7 12,4 11,7 13,3 20,5 19,3 25, Bonanza B 76,6 74,1 73,6 13,2 13,9 14,0 23,5 26,9 24, Dolores B 77,2 74,6 68,6 12,7 13,1 14,7 18,0 19,7 25, Frisky C 79,3 76,3 76,3 11,8 10,3 12,4 19,7 17,1 25, Hybery F 1 B 76,2 74,7 71,9 12,2 11,4 13,4 20,7 17,6 23, KWS Kiran C 77,7 76,3 73,4 12,1 12,5 13,8 21,0 19,9 25, LG Jutta B 78,3 76,6 73,2 12,8 11,6 13,2 28,0 17,1 26, Medalistka B 80,0 78,2 75,2 11,8 11,9 13,4 20,8 20,2 25, RGT Kicker C 76,4 72,3 68,8 10,9 12,3 12,6 17,7 21,8 21, Julius E 78,6 76,9 72,5 13,3 11,4 13,6 27,3 23,7 30, Pamier A 76,2 74,7 69,2 12,7 12,9 15,1 20,3 19,5 25, F 1 odmiana mieszańcowa; E odmiana elitarna, A odmiana jakościowa, B odmiana chlebowa, C odmiana pastewna lub inna. 30

31 Przedplon kukurydza na ziarno, opóźniony termin siewu PRZEDPLON KUKURYDZA NA ZIARNO, OPÓŹNIONY TERMIN SIEWU Kukurydza jest obecnie obok rzepaku głównym przedplonem dla pszenicy ozimej. Uprawiana na ziarno schodzi z pola na przełomie października i listopada. Celem prowadzonych doświadczeń było zbadanie, które z odmian pszenicy są najbardziej tolerancyjne na późny siew. Doświadczenia przeprowadzono w Głubczycach, porowadzone na intensywnym poziomie agrotechniki. Daty siewu pszenicy: Doświadczenia założone: , i ; Uzyskane plony ziarna za lat015- podano w tabeli 19. W roku podobnie, jak w poprzednich dwóch latach pszenica po tym przedplonie plonowała wysoko i stabilnie. Wyleganie nie wystąpiło. Średnia wysokość pszenicy po kukurydzy w analizowanym 3-leciu wyniosła 80 cm, a po rzepaku 84 cm. W roku plony ziarna wskazują, że pszenica na stanowisku po rzepaku ozimym wysiana w optymalnym terminie plonuje wyżej od uprawianej po kukurydzy wysianej w opóźnionym terminie. Jej średnie plony wzorca wyniosły: Po kukurydzy: w roku 107,9 dt/ha, ,1 dt/ha; Po rzepaku: w roku 122,6 dt/ha, ,3 dt/ha. MTN dla pszenicy po kukrurydzy na ziarno w roku była wyższa o 0,7 g (42,8 g) od pszenicy po rzepaku ozimym (42,1 g). Rośliny na jesieni uniknęły porażenia przez choroby grzybowe oraz wirusowe, których wektorem są mszyce. Tab. 19. Pszenica ozima. Przedplon kukurydza na ziarno, opóźniony termin siewu. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca) na intensywnym poziomie agrotechniki. Głubczyce. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Wzorzec dt /h07,9 112,5 118,8 110,2 113,1 1 KWS Ozon Patras Artist RGT Kilimanjaro Mulan Arkadi Linus Platin Estivus Lavantus KWS Livius Franz Hondi KWS Dakotan Rotax Beliss Florus Tobak Delawar Leandrus Pokus Janosch Bartosz Bonanza Dolores Frisky Hybery F KWS Kiran LG Jutta Medalistk RGT Kicker Julius Pamier Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; Data siewu: r., r., r. 1. PSZENICA OZIMA 31

32 Tab. 20. Pszenica ozima. Przedplon kukurydza na ziarno, opóźniony termin siewu. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Głubczyce. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Zimotrwałość * (skala 9 o ) Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 ziaren (g) Wzorzec ,0 8,9 42,8 43,0 1 KWS Ozon ,0 9,0 45,7 49,3 2 Patras ,0 8,7 48,8 49,3 3 Artist ,0 8,7 47,6 46,3 4 RGT Kilimanjaro ,0 8,8 44,2 44,8 5 Mulan ,0 8,7 42,0 42,0 6 Arkadia ,0 9,0 47,7 47,2 7 Linus ,0 9,0 42,5 42,6 8 Platin ,0 9,0 38,9 38,3 9 Estivus ,0 9,0 42,1 41,7 10 Lavantus ,0 9,0 38,2 39,8 11 KWS Livius ,0 8,7 49,0 47,5 12 Franz ,0 9,0 43,7 43,9 13 Hondia 5, ,0 9,0 45,4 44,7 14 KWS Dakotana ,0 8,7 40,2 42,3 15 Rotax ,0-38,8-16 Belissa ,0 9,0 47,2 45,3 17 Florus ,0-37,8-18 Tobak ,0 8,8 39,3 40,7 19 Delawar ,0-39,4-20 Leandrus ,0-39,7-21 Pokusa ,0-41,9-22 Janosch ,0-43,3-23 Bartosz 3,5 85-9,0-42,0-24 Bonanza ,0-45,0-25 Dolores ,0-42,9-26 Frisky ,0-40,1-27 Hybery F 1 3,5 86-9,0-44,6-28 KWS Kiran ,0-42,7-29 LG Jutta 5,5 82-9,0-38,3-30 Medalistka 5,5 89-9,0-46,2-31 RGT Kicker ,0-41,9-32 Julius ,0 9,0 42,7 43,6 33 Pamier ,0 8,7 43,2 43,1 Liczba doświadczeń Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; * wg COBORU określana w warunkach prowokacyjnych w Polsce (9 bardzo duża, 5 średnia, 1 - bardzo mała). Tab. 21. Pszenica ozima. Przedplon kukurydza na ziarno, opóźniony termin siewu. Wyniki analiz jakościowych na intensywnym poziomie agrotechniki. Głubczyce. Rok zbioru Lp. Odmiana Klasa jakości Gęstość ziarna w stanie zsypnym (kg/hl) Zawartość białka (% s.m.) Ilość glutenu (%) Wskaźnik sedymentacji (ml) Liczba opadania (sek.) Wzorzec 74,4 11,5 18, KWS Ozon B 75,3 11,5 18, Patras A 74,2 11,6 19, Artist B 74,4 11,4 19, RGT Kilimanjaro A 76,7 11,2 16, Mulan B 73,9 11,4 20, Arkadia A 76,3 10,9 20, Linus A 71,1 11,7 22, Platin B 75,1 10,9 17, Estivus A 77,6 11,4 19, Lavantus A 75,3 12,7 18, KWS Livius B 72,9 11,8 20, Franz A 75,9 11,6 19, Hondia A 74,7 12,2 18, KWS Dakotana A 75,1 12,0 20, Rotax B 70,4 12,4 17, Belissa B 73,0 11,7 20, Florus A 75,1 12,1 16, Tobak B 72,9 11,0 16, Delawar A 72,9 11,7 18, Leandrus A 74,2 11,9 13, Pokusa B 74,5 11,8 17, Janosch B 73,5 11,3 19, Bartosz B 74,2 11,2 19, Bonanza B 73,9 11,7 17, Dolores B 74,1 12,1 14, Frisky C 76,2 10,1 16, Hybery F1 B 74,4 10,9 17, KWS Kiran C 73,4 11,5 18, LG Jutta B 75,1 12,0 24, Medalistka B 77,2 10,9 19, RGT Kicker C 73,8 9,9 15, Julius E 76,5 12,4 23, Pamier A 74,1 12,2 18, F 1 odmiana mieszańcowa; E odmiana elitarna, A odmiana jakościowa, B odmiana chlebowa, C odmiana pastewna lub inna. 32

33 Tab. 22. Pszenica ozima. Plon ziarna przy 14 % wilgotności (% wzorca) w różnych wariantach agrotechnicznych na intensywnym poziomie agrotechniki a. 2 Głubczyce. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Optymalny termin siewu przedplon rzepak ozimy Optymalny termin siewu przedplon pszenica ozima Optymalny i opóźniony termin siewu przedplon soja Opóźniony termin siewu przedplon kukurydza na ziarno Wzorzec dt/h22,6 117,5 118,3 98,5 89,3 93,6 122,8 118,2 121,4 107,9 110,2 113,1 113,0 108,8 111,6 1 KWS Ozon LOZ Patras LOZ Artist LOZ RGT Kilimanjaro Mulan LOZ Arkadia LOZ Linus LOZ Platin Estivus Lavantus LOZ KWS Livius Franz LOZ Hondia KWS Dakotana LOZ Rotax Beliss Florus Tobak LOZ Delawar Leandrus Pokusa Janosch Bartosz Bonanza Dolores Frisky Hybery F KWS Kiran LG Jutta Medalistk RGT Kicker Julius LOZ Pamier LOZ Średnia Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; LOZ Lista Odmian Zalecanych. 1. PSZENICA OZIMA 33

34 Tab. 23. Pszenica ozima. Plon ziarna przy 14 % wilgotności (% wzorca) w różnych wariantach agrotechnicznych na intensywnym poziomie agrotechniki. Łosiów. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Optymalny termin siewu przedplon rzepak ozimy Optymalny termin siewu przedplon pszenica ozima Średnia Wzorzec dt/ha 88,6 84,9 96,4 86,4 83,7 98,9 87,5 84,3 97,7 1 KWS Ozon LOZ Patras LOZ Artist LOZ RGT Kilimanjaro Mulan LOZ Arkadia LOZ Linus LOZ Platin Estivus Lavantus LOZ KWS Livius Franz LOZ Hondia KWS Dakotana LOZ Rotax Beliss Florus Tobak LOZ Delawar Leandrus Pokus Janosch Bartosz Bonanza Dolores Frisky Hybery F KWS Kiran LG Jutta Medalistk RGT Kicker Julius LOZ Pamier LOZ Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; LOZ Lista Odmian Zalecanych. Tab. 24. Pszenica ozima. Przedplon rzepak ozimy, optymalny termin siewu. Plon ziarna przy 14 % wilgotności (% wzorca) na intensywnym poziomie agrotechniki a2. Pągów. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Optymalny termin siewu przedplon rzepak ozimy Wzorzec dt/h24,0 106,2 112,8 1 KWS Ozon LOZ Patras LOZ Artist LOZ RGT Kilimanjaro Mulan LOZ Arkadia LOZ Linus LOZ Platin Estivus Lavantus LOZ KWS Livius Franz LOZ Hondi KWS Dakotana LOZ Rotax Beliss Florus Tobak LOZ Delawar Leandrus Pokus Janosch Bartosz Bonanza Dolores Frisky Hybery F KWS Kiran LG Jutta Medalistk RGT Kicker Julius LOZ Pamier LOZ Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; LOZ Lista Odmian Zalecanych. 34

35 Niskonakładowy poziom agrotechniki. Przedplon rzepak ozimy, optymalny termin siewu NISKONAKŁADOWY POZIOM AGROTECHNIKI. PRZEDPLON RZEPAK OZIMY, OPTYMALNY TERMIN SIEWU Doświadczenie prowadono w Głubczycach. Niskonakładowy poziom agrotechniki charakteryzuje się niższym o 40 kg N/ha nawożeniem azotowym niż przeciętny poziom agrotechniki i brakiem stosowania fungicydów, regulatorów wzrostu i mikronawozów n2 odmianach pszenicy ozimej, zalecanych do uprawy w województwie opolskim. W tabelach plonowania i ważniejszych właściwości rolniczych porównano przedplony: soja, pszenica ozima i rzepak ozimy w optymalnym terminie siewu w różnych wariantach agrotechnicznych. Tab. 25. Pszenica ozima. Przedplon soja, rzepak ozimy i pszenica ozima, optymalny termin siewu. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca) na trzech poziomach agrotechniki. Głubczyce. Lata zbioru, Lp. Odmiana soja rzepak pszenica średnia soja rzepak pszenica średnia a 0 a 0 Wzorzec dt /h02,2 105,2 123,9 99,2 122,2 99,0 108,6 119,8 92,5 102,3 114,8 90,3 103,9 1 KWS Ozon Patras Artist Mulan Arkadi Linus Lavantus Franz KWS Dakotan Tobak Julius Pamier a 0 niskonakładowy poziom agrotechniki N 70 kg/ha; herbicydy: Boxer 800 EC 1,5 l/ha + Maraton 375 SC 2 l/ha jesienią w fazie trzeciego liścia, Granstar Ultra SX 50 SG 28 g/ha wiosną w fazie pierwszego kolanka; insektycydy: Decis Mega 50 E W 0,15 l/ha + Sparviero 0,075 l/ha w fazie liścia flagowego Calypso 480 S.C. 0,2 l/ha + Decis Mega 50 E W 0,125 l/ha w fazie początku kwitnienia przeciętny poziom agrotechniki N 100 kg/ha; herbicydy: Boxer 800 EC 1,5 l/ha + Maraton 375 SC 2 l/ha jesienią w fazie trzeciego liścia, Granstar Ultra SX 50 SG 28 g/ha wiosną w fazie pierwszego kolanka; insektycydy: Decis Mega 50 E W 0,15 l/ha + Sparviero 0,075 l/ha w fazie liścia flagowego Calypso 480 S.C. 0,2 l/ha + Decis Mega 50 E W 0,125 l/ha w fazie początku kwitnienia intensywny poziom agrotechniki N 140 kg/ha; herbicydy: Boxer 800 EC 1,5 l/ha + Maraton 375 SC 2 l/ha jesienią w fazie trzeciego liścia, Granstar Ultra SX 50 SG 28 g/ha wiosną w fazie pierwszego kolanka; insektycydy: Decis Mega 50 E W 0,15 l/ha + Sparviero 0,075 l/ha w fazie liścia flagowego Calypso 480 S.C. 0,2 l/ha + Decis Mega 50 E W 0,125 l/ha w fazie początku kwitnienia mikronawozy: wg programu ADOB 1 zabieg w fazie pierwszego kolanka, 2 zabieg w fazie liścia flagowego; fungicydy: Wirtuoz 520 EC 1 l/ha - w fazie pierwszego kolanka, Adexar Plus 2 l/ha w fazie liścia flagowego, Amistar 250 SC 1 l/ha + Syrius 250 EW 0,5 l/ha w fazie początku kwitnienia; regulatory wzrostu: Moddus 250 EC 0,25 l/ha + Stabilan 750 SC 1 l/ha w fazie pierwszego kolanka, Moddus 250 EC 0,2 l/ha + Stabilan 750 SC 0,5 l/ha w fazie drugiego kolanka; Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. PSZENICA OZIMA LISTA ODMIAN ZALECANYCH 2018 Lp. ODMIANA KR/CCA ROK WPISANIA NA LOZ WARTOŚĆ TECHNOLOGICZNA ZIMOTRWAŁOŚĆ skala 9 o PLON ZIARNA % WZORCA ARKADIA KR 2012 A ARTIST KR 2016 B BELISSA KR B FRANZ KR 2016 A FRISKY KR w B * 107 * 6 HONDIA KR A 5, KWS DAKOTANA KR 2016 A KWS OZON KR 2011 B LINUS KR 2012 A PATRAS KR 2014 A RGT KILIMANJARO KR A TOBAK KR 2016 B KR Krajowy Rejestr Odmian; CCA Wspólnotowy Katalog Odmian; w odmiana zalecana wstępnie; A odmiana jakościowa; B odmiana chlebowa; 3 6 zimotrwałość w skali 9 o ; wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; 88,0 dt/ha przeciętny poziom agrotechniki; 104,9 dt/ha intensywny poziom agrotechniki; * dla odmiany Frisky wzorzec z roku ( 85,4, 106,6 dt/ha). 1. PSZENICA OZIMA 35

36 2. JĘCZMIEŃ OZIMY 2. JĘCZMIEŃ OZIMY Doświadczenia z jęczmieniem ozimym prowadzono w Głubczycach, z poszerzonym doborem - 16 odmian oraz w Bąkowie, Łosiowie i Pągowie z doborem wojewódzkim - 12 odmian. Badania w Pągowie przeprowadzono tylko na intensywnym poziomie agrotechniki, natomiast w Głubczycach, Bąkowie i Łosiowie na dwóch poziomach agrotechniki: poziom przeciętny, poziom intensywny. Tabele poniżej zawierają przegląd warunków agrotechnicznych, pochodzenie odmian oraz wyniki plonowania. W 2015 roku doświadczenie w Pągowie zostało zdyskwalifikowane statystycznie. Łącznie w latach wykonano 11 doświadczeń. W roku 2016/ przebadano 12 odmian, w tym 2: Arenia i Nele wpisane w 2016 do KRO. Tylko 1 odmiana była polskiej hodowli, a pozostałej pochodziły z Niemiec, gdzie jęczmień ozimy jest popularny w uprawie. Przedplonem w Bąkowie i Łosiowie był rzepak ozimy, w Głubczycach soja. Z ważniejszych chorób w roku w większym nasileniu na poziomie wystąpiła brunatna plamistość liści. Na poziomie jęczmień był o wiele zdrowszy. Różnice w plonach ziarna między punktami doświadczalnymi są pochodną jakości gleb. Najwyższe plony - ponad 100 dt/ha uzyskano w Głubczycach. Duże zwyżki plonu ziarna na uzyskano w Głubczycach i Łosiowie. W roku najwyżej we wszystkich miejscowościach plonowała odmiana KWS Kosmos, SU Elma i Arenia. W 3-leciu plonami wyróżniły się odmiany wpisane na LOZ. Tab. 26. Jęczmień ozimy. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru Miejscowość Głubczyce Bąków Łosiów Pągów Powiat Głubczyce Kluczbork Brzeg Namysłów Kompleks rolniczej przydatności gleby Klasa bonitacyjna gleby II IVa II IIa ph gleby w KCl 6,1 6,1 6,5 - Przedplon Soja Rzepak ozimy Data siewu (dzień, m-c, rok) Obsada roślin (szt./m 2 ) 300 Data zbioru (dzień, m-c, rok) Nawożenie mineralne N na poziomie (kg/ha) (kg/ha) P2O5 (kg/ha) K2O (kg/ha) Nawożenie dolistne na poziomie (kg,g,l/ha) MgSO ADOB Mn 3 +ADOB Cu 1 + ADOB Zn 2 + Basfoliar Zaprawa (nazwa) nasienna Herbicydy (l,g/ha) Boxer 800 EC 1,5 + Marathon 375 SC 2 Granstar Ultra SX 50 SG 28 + Trend 90 EC 0,1 Insektycydy (l,g/ha) Decis Mega 50 EW 0,15 Sparviero 0,075 ADOB Mg ADOB Mn 3 +ADOB Cu 1 + Basfoliar 36 E 5 MgSO 4 5 Środki ochrony roślin Kinto Duo 080 FS MgSO ADOB Mn 3 +ADOB Cu -1 + Basfoliar 36 Extra 5 Komplet 560 SC 0,5 Komplet 560 SC 0,5 Granstar Ultra SX 50 SG + Trend 0,1% Karate Zeon 050 CS 0,1 Fury 0,1 Karate Zeon 050 SC 0,1 Fury 100 EW 0, Fungicydy jesienią Fungicydy pierwszy zabieg Fungicydy drugi zabieg Regulatory wzrostu pierwszy zabieg Regulatory wzrostu Tylko na poziomie (l/ha) - (l/ha) Adexar Plus 1,75 Sequris 215 SC 1 - (l/ha) Reveller 280 SC 1 Reveller 280 SC 1 - (l/ha) Stabilan 750 SL 1 + Moddus 250 EC 0,25 Cerone 480 SL 0,3 - (l/ha) Cerone 480 SL 1 Moddus 250 EC 0,2-36

37 Tab. 27. Jęczmień ozimy. Pochodzenie odmian Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ * Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 Titus DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 2 SU Melani013 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 3 KWS Kosmos DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 4 Holmes DK DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 5 KWS Meridian 2011 DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 6 Zenek 2013 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 7 SU Vireni DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 8 SU Elm014 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 9 Quadrig015 DK DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 10 Vincent015 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 11 Areni016 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 12 Nele 2016 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec * LOZ Lista Odmian Zalecanych. Tab. 28. Jęczmień ozimy. Zbiorcze wyniki doświadczeń. Rok zbioru Lp. Cecha Głubczyce Bąków Łosiów Pągów 1 Stan roślin przed zimą (skala 9 o ) 8,0 8,0 9,0 9,0 8,5 8, Stan roślin po zimie (skala 9 o ) 6,4 6,7 9,0 9,0 8,1 8, Rośliny martwe (%) Pleśń śniegowa (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 8, Termin kłoszenia (dzień, m-c) 6 Wysokość roślin (cm) Wyleganie roślin w dojrzałości mlecznej (skala 9 o ) 8,3 9,0 9,0 9,0 9,0 9, Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) 7,8 9,0 9,0 9,0 6,1 9, Porażenie przez choroby (skala 9 o ) Mączniak właściwy 8,2 9,0 8,3 9,0 8,7 9,0 - - Rdza jęczmienia 8,7 9,0 7,0 8,6 9,0 9,0 - - Plamistość siatkowa 8,0 8,8 8,0 8,6 8,4 8,5 - - Rynchosporioza 8,9 8,8 8,3 9,0 7,8 8,1 - - Brunatna plamistość liści 7,3 8,9 6,8 8,0 7,5 8, Mas000 ziaren (g) 53,1 53,4 50,2 53,6 50,9 53,2-44,4 11 Zawartość białka (%) 12,9 13,5 9,2 10,6 11,0 11,2-13,2 12 Wilgotność ziarna podczas zbioru (%) 13,8 14,6 14,0 15,3 10,0 10,5-8,5 13 Plon ziarna (dt z ha) 98,1 131,8 59,9 69,1 102,6 115,3-134,3 Tab. 29. Jęczmień ozimy. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Województwo opolskie. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Poziom Poziom a2 * * * Wzorzec dt/ha 86,9 86,3 94,6 86,6 89,3 112,6 96,3 112,0 104,9 107,0 1 Titus SU Melania KWS Kosmos Holmes KWS Meridian Zenek SU Vireni 2rz SU Elm Quadriga Vincent rz Areni Nele Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; przeciętny, intensywny poziom agrotechniki; * dane z trzech lokalizacji (bez Pągowa) JĘCZMIEŃ OZIMY

38 Tab. 30. Jęczmień ozimy. Plon ziarna w miejscowościach przy 14% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Poziom Poziom Głubczyce Bąków Łosiów Pągów Średnia Głubczyce Bąków Łosiów Pągów Średnia * 2015 ** ** Wzorzec dt/ha 98,1 99,5 59,9 68,7 102,6 98,1 90,7 86,9 89,3 131,8 120,5 69,1 82,0 115,3 109,2 134,3 116,6 112,6 107,0 1 Titus SU Melani KWS Kosmos Holmes KWS Meridian Zenek SU Vireni 2rz SU Elm Quadriga Vincentrz Areni Nele Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; przeciętny, intensywny poziom agrotechniki; * średnia z trzech lokalizacji (bez Pągowa); ** dane w 2015 r. z trzech lokalizacji (bez Pągowa). Tab. 31. Jęczmień ozimy. Głubczyce - poszerzony dobór odmian. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Poziom Poziom Wzorzec dt/ha 96,5 92,5 106,5 94,5 98,5 130,6 106,9 122,5 118,8 120,0 1 Titus SU Melani KWS Kosmos Souleyka Antonell Holmes KWS Meridian Zenek SU Vireni 2rz SU Elm Quadriga Vincentrz Broszrz Areni Nele Kaylin Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; przeciętny, intensywny poziom agrotechniki. 38

39 Tab. 32. Jęczmień ozimy. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Województwo opolskie. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Zimotrwałość Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 ziaren (g) Zawartość białka (%) (skala 9 o ) * Wzorzec ,6 9,0 7,8 8,7 51,4 53,4 47,6 50,2 11,6 12,1 1 Titus ,2 9,0 7,8 8,7 51,3 54,3 49,5 52,4 10,8 12,1 2 SU Melania 4, ,6 9,0 7,8 8,7 50,4 52,8 47,8 50,9 10,9 11,5 3 KWS Kosmos ,5 9, ,5 53, ,5 12,1 4 Holmes 4, ,3 9,0 7,8 8,6 48,5 51,1 45,5 48,5 11,4 12,3 5 KWS Meridian ,6 9,0 7,3 8,7 49,6 53,1 46,2 49,6 11,4 12,7 6 Zenek 5, ,1 8,9 7,7 8,7 48,0 48,4 43,8 46,8 11,7 11,8 7 SU Vireni 2rz ,3 9,0 8,5 8,9 59,5 60,1 55,1 56,4 12,2 12,7 8 SU Elma ,6 9,0 8,1 8,8 50,2 52,4 46,2 49,0 11,9 12,6 9 Quadriga ,0 9, ,1 52, ,4 11,7 10 Vincentrz ,0 8, ,5 54, ,0 12,1 11 Arenia ,7 9, ,1 51, ,3 11,9 12 Nele 4, ,7 9, ,0 56, ,2 12,1 Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; * wg COBORU, określana w warunkach prowokacyjnych w Polsce ( 9 bardzo duża, 5 średnia, 1 bardzo mała ). Tab. 33. Jęczmień ozimy. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki. Województwo opolskie. Rok zbioru Lp. Odmiana Pleśń śniegowa Mączniak właściwy Rdza jęczmienia Plamistość siatkowa Rynchosporioza Brunatna plamistość liści Miejscowość G B Ł G B Ł G B Ł G B Ł G B Ł G B Ł Wzorzec (skala 9 o ) 9,0 9,0 8,0 8,2 8,3 8,7 8,7 7,0 9,0 8,0 8,0 8,4 8,9 8,3 7,8 7,3 6,8 7,5 1 Titus 9,0 9,0 8,5 8,0 6,5 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 7,5 8,8 9,0 9,0 9,0 7,5 7,5 7,0 2 SU Melania 9,0 9,0 8,5 8,0 9,0 8,8 9,0 8,0 9,0 8,5 7,5 8,5 9,0 9,0 9,0 8,0 6,5 7,8 3 KWS Kosmos 9,0 9,0 7,5 8,0 8,0 9,0 8,5 7,5 9,0 8,0 9,0 8,0 9,0 9,0 7,8 7,5 9,0 7,3 4 Holmes 9,0 9,0 7,8 8,5 9,0 9,0 9,0 5,0 9,0 7,0 9,0 8,8 8,5 6,0 7,3 6,5 5,5 7,0 5 KWS Meridian 9,0 9,0 7,5 8,0 7,0 9,0 9,0 7,0 9,0 7,5 9,0 8,0 9,0 9,0 7,0 7,0 7,0 7,5 6 Zenek 9,0 9,0 7,3 9,0 9,0 8,3 8,0 6,5 9,0 7,5 6,5 8,0 9,0 9,0 6,5 6,0 6,0 7,5 7 SU Vireni 2rz 9,0 9,0 7,0 7,5 9,0 9,0 9,0 6,5 9,0 8,5 7,0 7,5 9,0 9,0 6,5 7,0 5,5 7,3 8 SU Elma 9,0 9,0 7,3 8,0 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 8,0 9,0 8,5 9,0 5,5 8,5 7,5 5,5 7,8 9 Quadriga 9,0 9,0 8,5 7,5 7,0 8,5 9,0 5,5 9,0 7,5 6,5 8,8 8,5 9,0 8,5 7,0 8,0 8,0 10 Vincentrz 9,0 9,0 8,8 8,5 9,0 8,8 9,0 6,0 9,0 8,5 7,5 8,5 9,0 9,0 8,0 7,5 7,0 7,5 11 Arenia 9,0 9,0 8,5 8,5 8,0 9,0 7,5 7,5 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,8 8,0 7,0 7,5 12 Nele 9,0 9,0 8,8 8,5 9,0 8,3 8,0 7,0 9,0 8,0 8,0 8,3 8,5 6,5 7,0 7,5 7,0 7,8 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; G Głubczyce, B Bąków, Ł Łosiów. 2. JĘCZMIEŃ OZIMY 39

40 JĘCZMIEŃ OZIMY LISTA ODMIAN ZALECANYCH Lp ODMIANA KR/CCA ROK WPISANIA NA LOZ ZIMOTRWAŁOŚĆ skala 9 o PLON ZIARNA % WZORCA HOLMES KR , KWS KOSMOS KR * 109 * 3 SU MELANIA KR 4, SU VIRENI 2 rz KR TITUS KR ZENEK KR 5, rz odmiana dwurzędowa; KR Krajowy Rejestr Odmian; 4,5 6 zimotrwałość w skali 9 o ; wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; 93,8 dt/ha przeciętny poziom agrotechniki; 107,0 dt/ha intensywny poziom agrotechniki; * dla odmiany KWS Kosmos wzorzec z lat ( 93,4, 104,5 dt/ha). 40

41 3. PSZENŻYTO OZIME 3. PSZENŻYTO OZIME Doświadczenia z pszenżytem ozimym prowadzono w Głubczycach, z poszerzonym doborem 28 odmian oraz w Bąkowie i Łosiowie z doborem wojewódzkim 21 odmian na dwóch poziomach agrotechniki: poziom przeciętny, i poziom intensywny. W tabelach zamieszczonych poniżej przedstawiono warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczeń w roku, pochodzenie odmian, zbiorcze wyniki plonowania oraz ważniejsze właściwości rolniczych. W latach 2015 wykonano łącznie 9 doświadczeń. Spośród 21 odmian badanych w 2016/ roku 15 było polskiej hodowli. W tym gatunku notuje się postęp hodowlany, o czym świadczą daty wpisania odmian do KRO. Przedplonem w Bąkowie i Łosiowie był rzepak ozimy, w Głubczycach soja. Z ważniejszych chorób w roku w Bąkowie na w większym stopniu wystąpił mączniak właściwy. Pozostałe choroby grzybowe wystąpiły na ogół w mniejszym natężeniu i w różnym stopniu w miejscowościach. We wszystkich 3 miejscowościach uzyskano duże zwyżki plonów ziarna na poziomie. Najwyższy plon uzyskano w Głubczycach na. Badane odmiany charakteryzowały się dość dużą zmiennością plonowania w poszczególnych punktach doświadczalnych. W 3 leciu wartością gospodarczą wyróżniły się odmiany wpisane na LOZ. Tab. 34. Pszenżyto ozime. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru Miejscowość Głubczyce Bąków Łosiów Powiat Głubczyce Kluczbork Brzeg Kompleks rolniczej przydatności gleby Klasa bonitacyjna gleby II IVa II i IVa ph gleby w KCl 6,1 6,5 6,5 Przedplon Soja Rzepak ozimy Data siewu (dzień, m-c, rok) Obsada roślin (szt./m 2 ) 350 Data zbioru (dzień, m-c, rok) Nawożenie mineralne N na poziomie (kg/ha) (kg/ha) P 2 O 5 (kg/ha) K 2 O (kg/ha) Nawożenie (l,kg/ha) MgSO ADOB Mn 3+ ADOB dolistne na Cu 1 + ADOB Zn 2 + Basfoliar poziomie MgSO 4 5 ADOB Mg 10 + ADOB Mn 3 + ADOB Cu 1 +Basfoliar 36 E 5 Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Kinto Duo 080 FS Herbicydy (l,g,kg/ha) Boxer 800 EC 1,5 +Marathon 375 SC 2 Granstar Ultra SX 50 SG 28 Insektycydy (l,g,kg/ha) Decis Mega 50 EW 0,15 + Sparviero 0,5 Fungicydy pierwszy zabieg Fungicydy drugi zabieg Regulatory wzrostu Regulatory wzrostu drugi zabieg Regulatory wzrostu trzeci zabieg (tylko na poziomie ) MgSO ADOB Mn 3 + ADOB Cu 1 +Basfoliar 36 E 5 MgSO ADOB Mn 3 + ADOB Cu 1 +Basfoliar 36 E 5 MgSO 4 10 Komplet 560 SC 0,5 Komplet 560 SC 0,5 Granstar Ultra SX 40 + Starane 250 EC 0,4 Karate Zeon 050 SC 0,1 Fury 100 EW 0,1 Bi 58 Nowy 400 EC 0,5 (l/ha) Capalo 337,5 EC 2 Seguris 215 SC 1 (l/ha) Osiris 65 EC 2 Osiris 65 EC 2 (l/ha) Stabilan 750 SL 1,5 + Modus 250 EC 0,25 (l/ha) Stabilan 750 SL 1,5 + Modus 250 EC 0,25 (l/ha) Stabilan 750 SL 1,5 + Medax Max 0,5 Stabilan 750 SL 1 Modus 250 EC 0,2 Medax Top 350 SC 0,5 3. PSZENŻYTO OZIME 41

42 Tab. 35. Pszenżyto ozime. Pochodzenie odmian Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ * Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 Fredro PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 2 Meloman PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 3 Trefl 2015 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 4 Algoso 2007 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 5 Borwo k 2008 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 6 Tulus 2009 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 7 Agostino k 2011 NL Syngenta Polska sp. z o.o. Warszawa 8 Borowik 2011 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 9 Subito PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 10 Tomko 2012 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 11 Torino 2012 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o.choryń 12 Rotondo k 2014 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 13 Lombardo k 2015 NL Syngenta Polska sp. z o.o. Warszawa 14 Panteon 2015 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 15 Trapero 2015 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 16 Avokado 2016 w PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 17 Festino 2016 NL Syngenta Polska sp. z o.o. Warszawa 18 Kasyno 2016 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 19 Rufus 2016 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 20 Sekret 2016 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 21 Temuco 2016 NL Syngenta Polska sp. z o.o. Warszawa * LOZ Lista Odmian Zalecanych (odmiana Tulus , Agostino , Tomko 2016 na LOZ); w odmiana rekomendowana wstępnie; k odmiana krótkosłoma. Tab. 36. Pszenżyto ozime. Zbiorcze wyniki doświadczeń. Rok zbioru Lp. Cecha Głubczyce Bąków Łosiów 1 Stan roślin przed zimą (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 2 Stan roślin po zimie (skala 9 o ) 8,6 8,8 9,0 9,0 9,0 9,0 3 Rośliny martwe (% ) 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 4 Pleśń śniegowa (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 5 Termin kłoszenia (dzień, m-c) Termin dojrzałości woskowej (dzień, m-c) Wysokość roślin (cm) Wyleganie roślin w fazie dojrzałości mlecz. (skala 9 o ) 8,8 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) 7,8 9,0 9,0 8,4 6,6 7,5 10 Porażenie przez choroby (skala 9 o ) Mączniak właściwy 7,5 9,0 5,0 8,2 8,4 9,0 Septorioza liści 8,4 9,0 5,8 7,6 8,0 8,8 Rdza brunatna 7,9 8,4 9,0 9,0 8,2 9,0 Brunatna plamistość liści 9,0 9,0 9,0 9,0 7,7 8,7 11 Mas000 ziaren (g) 42,9 40,8 39,4 38,7 46,4 44,3 12 Zawartość białka (%) 11,1 12,4 10,4 12,1 11,9 13,0 13 Wilgotność ziarna podczas zbioru (%) 12,2 12,2 12,6 12,6 7,6 7,5 14 Plon ziarna (dt z ha) 102,3 118,1 74,7 87,9 84,4 101,0 42

43 Tab. 37. Pszenżyto ozime. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Województwo opolskie. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Poziom Poziom Wzorzec dt/ha 87,1 74,1 91,5 80,6 84,2 102,3 88,0 108,2 95,2 99,5 1 Fredro Meloman Trefl Algoso Borwo k Tulus Agostino k Borowik Subito Tomko Torino Rotondo k Lombardo k Panteon Trapero Avokado Festino Kasyno Rufus Sekret Temuco Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; przeciętny, intensywny poziom agrotechniki; k odmiana krótkosłoma. Tab. 38. Pszenżyto ozime. Plon ziarna przy 14% wilgotności w miejscowościach (% wzorca). Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Poziom Poziom Głubczyce Bąków Łosiów Średnia Głubczyce Bąków Łosiów Średnia Wzorzec dt/h02,3 90,0 74,7 78,0 84,4 84,7 87,1 84,2 118,1 111,2 87,9 90,6 101,0 96,8 102,3 99,5 1 Fredro Meloman Trefl Algoso Borwo k Tulus Agostino k Borowik Subito Tomko Torino Rotondo k Lombardo k Panteon Trapero Avokado Festino Kasyno Rufus Sekret Temuco Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; przeciętny, intensywny poziom agrotechniki; k odmiana krótkosłoma PSZENŻYTO OZIME

44 Tab. 39. Pszenżyto ozime. Głubczyce poszerzony dobór odmian. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiany Poziom Poziom Wzorzec dt/h00,7 75,7 91,5 88,2 89,3 116,3 98,5 115,5 107,4 110,1 1 Fredro Meloman Trefl Algoso Trismart Borwo k Pigmej Pizarro Tulus Agostino k Borowik Maestozo Subito Tomko Torino Twingo Palermo Transfer Rotondo k Lombardo k Panteon Trapero Avokado Festino Kasyno Rufus Sekret Temuco Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; przeciętny, intensywny poziom agrotechniki; k odmiana krótkosłoma. 44 Tab. 40. Pszenżyto ozime. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Województwo opolskie. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Zimotrwałość (skala 9 o ) * Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 ziaren (g) Zawartość białka (%s.m.) a 1 Wzorzec ,9 8,5 8,3 8,5 42,8 41,3 43,8 43,5 11,1 12,5 1 Fredro 4, ,9 9,0 8,3 8,9 42,4 42,2 43,2 44,6 11,4 13,2 2 Meloman 5, ,8 8,9 7,8 8,9 41,2 38,3 43,6 41,9 10,9 13,1 3 Trefl ,3 9, ,6 39, ,9 12,5 4 Algoso 2, ,2 8,3 8,2 8,7 41,1 42,3 45,6 45,5 10,6 12,1 5 Borwo k ,7 7,7 8,4 8,2 43,5 42,2 44,8 44,2 11,5 12,2 6 Tulus ,7 9,0 8,7 8,9 42,3 40,2 43,0 42,7 11,5 12,8 7 Agostino k ,7 8,5 8,3 8,3 44,3 43,1 45,0 44,5 11,0 11,7 8 Borowik ,6 7, ,9 44, ,3 12,7 9 Subito 5, ,5 8,2 7,8 8,0 45,2 44,3 45,7 46,1 10,7 12,0 10 Tomko ,0 8,0 8,2 8,5 41,5 39,1 42,9 42,2 11,3 13,4 11 Torino 2, ,2 8,3 8,2 8,7 40,8 38,9 42,7 42,5 12,4 13,9 12 Rotondo k 5, ,2 6,9 8,2 7,9 42,6 41,5 43,5 43,7 10,8 12,0 13 Lombardo k ,8 8, ,0 42, ,3 11,6 14 Panteon ,3 8, ,1 39, ,7 12,9 15 Trapero ,8 9, ,6 36, ,1 12,9 16 Avokado 5, ,8 8, ,0 44, ,3 11,8 17 Festino ,7 9, ,6 40, ,6 12,8 18 Kasyno 5, ,2 7, ,3 48, ,6 12,3 19 Rufus 4, ,0 8, ,0 41, ,0 11,7 20 Sekret 5, ,0 9, ,7 39, ,6 12,0 21 Temuco 4, ,1 8, ,2 37, ,1 12,5 Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; * wg COBORU określana w warunkach prowokacyjnych w Polsce (9 bardzo duża, 5 średnia, 1 bardzo mała).

45 Tab. 41. Pszenżyto ozime. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki. Województwo opolskie. Rok zbioru Lp. Odmiana Pleśń śniegowa Mączniak właściwy Rdza brunatna Septorioza liści Brunatna plamistość liści G B Ł Śr G B Ł Śr G B Ł Śr G B Ł Śr G B Ł Śr Wzorzec (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 7,5 5,0 8,4 7,0 7,9 9,0 8,2 8,4 8,4 5,8 8,0 7,4 9,0 9,0 7,7 8,6 1 Fredro 9,0 9,0 9,0 9,0 7,5 2,5 8,0 6,0 7,0 9,0 8,0 8,0 8,5 4,5 7,8 6,9 9,0 9,0 8,0 8,7 2 Meloman 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 8,0 8,0 9,0 9,0 8,3 8,8 8,5 6,5 7,8 7,6 9,0 9,0 7,5 8,5 3 Trefl 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,5 8,8 8,4 8,5 9,0 7,8 8,4 8,5 7,0 8,3 7,9 9,0 9,0 8,0 8,7 4 Algoso 9,0 9,0 9,0 9,0 5,5 3,5 8,5 5,8 7,5 9,0 8,3 8,3 8,0 4,5 8,0 6,8 9,0 9,0 8,0 8,7 5 Borwo k 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 3,5 7,8 6,1 8,5 9,0 8,3 8,6 9,0 6,5 8,0 7,8 9,0 9,0 8,0 8,7 6 Tulus 9,0 9,0 9,0 9,0 6,0 5,0 8,3 6,4 7,0 9,0 8,3 8,1 8,0 6,5 7,5 7,3 9,0 9,0 7,0 8,3 7 Agostino k 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 4,5 8,8 7,1 7,5 9,0 8,5 8,3 8,0 6,5 7,8 7,4 9,0 9,0 7,5 8,5 8 Borowik 9,0 9,0 9,0 9,0 5,5 4,0 8,5 6,0 8,0 9,0 8,5 8,5 7,5 5,5 7,8 6,9 9,0 9,0 7,5 8,5 9 Subito 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 6,0 8,3 7,4 9,0 9,0 8,0 8,7 8,0 5,5 7,8 7,1 9,0 9,0 8,0 8,7 10 Tomko 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 6,5 9,0 7,5 7,5 9,0 8,3 8,3 9,0 5,5 7,8 7,4 9,0 9,0 7,5 8,5 11 Torino 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 4,5 8,0 6,5 8,0 9,0 8,3 8,4 9,0 5,0 8,0 7,3 9,0 9,0 7,5 8,5 12 Rotondo k 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 5,5 9,0 7,5 7,0 9,0 8,0 8,0 8,0 5,0 7,5 6,8 9,0 9,0 7,0 8,3 13 Lombardo k 9,0 9,0 9,0 9,0 6,5 4,5 8,5 6,5 7,0 9,0 8,8 8,3 8,0 5,0 7,8 6,9 9,0 9,0 7,5 8,5 14 Panteon 9,0 9,0 9,0 9,0 8,5 3,5 9,0 7,0 8,0 9,0 8,0 8,3 8,0 6,5 8,0 7,5 9,0 9,0 7,5 8,5 15 Trapero 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 4,5 8,3 6,9 7,0 9,0 8,5 8,2 8,5 6,5 8,0 7,7 9,0 9,0 8,0 8,7 16 Avokado 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 8,0 8,0 8,0 9,0 8,3 8,4 8,5 5,5 8,0 7,3 9,0 9,0 8,0 8,7 17 Festino 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 6,0 8,3 7,4 7,5 9,0 7,8 8,1 9,0 6,5 8,5 8,0 9,0 9,0 8,0 8,7 18 Kasyno 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 4,5 8,3 6,9 9,0 9,0 8,0 8,7 9,0 7,0 8,0 8,0 9,0 9,0 7,8 8,6 19 Rufus 9,0 9,0 9,0 9,0 6,0 4,5 8,0 6,2 6,0 9,0 8,0 7,7 8,5 5,0 8,3 7,3 9,0 9,0 8,0 8,7 20 Sekret 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 4,5 8,0 6,8 8,5 9,0 7,8 8,4 9,0 7,0 8,5 8,2 9,0 9,0 7,5 8,5 21 Temuco 9,0 9,0 9,0 9,0 8,5 5,0 8,3 7,3 8,0 9,0 8,0 8,3 8,5 5,0 8,0 7,2 9,0 9,0 8,0 8,7 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; k odmiana krótkosłoma; G Głubczyce, B Bąków, Ł Łosiów, Śr średnia. PSZENŻYTO OZIME Lp ODMIANA KR/CCA ROK WPISANIA NA LOZ ZIMOTRWAŁOŚĆ skala 9 o PLON ZIARNA % WZORCA AVOKADO KR w 5,5 109 * 107 * 2 FREDRO KR , LOMBARDO k KR ** 101 ** 4 MELOMAN KR , SUBITO KR , KR Krajowy Rejestr Odmian; k odmiana krótkosłoma; 3 6 zimotrwałość w skali 9 o ; wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; 84,2 dt/ha przeciętny poziom agrotechniki; 99,5 dt/ha intensywny poziom agrotechniki; * dla odmiany Avokado wzorzec z roku ( 87,1, 102,3 dt/ha); ** dla odmiany Lombardo wzorzec z lat 2016 ( 80,6, 95,2 dt/ha). 3. PSZENŻYTO OZIME 45

46 4. ŻYTO OZIME 4. ŻYTO OZIME Doświadczenia z tym gatunkiem prowadzono w Głubczycach z poszerzonym doborem 27 odmian oraz w Bąkowie i Łosiowie z doborem wojewódzkim 20 odmian, na dwóch poziomach agrotechniki: poziom przeciętny, poziom intensywny. W latach 2015 wykonano łącznie 9 doświadczeń. W tabelach poniżej przedstawiono warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczeń, pochodzenie odmian a w kolejnych tabelach zbiorcze wyniki plonowania oraz ważniejsze właściwości rolnicze. W 2016/ roku n0 odmian 7 z nich, to odmiany populacyjne, a pozostałe 13 mieszańcowe, w tym tylko jedna polskiej hodowli, a pozostałe niemieckie. Przedplonem w Bąkowie i Łosiowie był rzepak ozimy, w Głubczycach soja. Odmiany mieszańcowe były w podobnym stopniu, jak populacyjne porażone przez rdzę brunatną i septoriozę liści. Większe porażenie tymi chorobami wystąpiło w Bąkowie. Na Liście Odmian Zalecanych do uprawy w województwie opolskim znajdują się tylko odmiany mieszańcowe, ponieważ plonują o kilkanaście dt/ha wyżej od populacyjnych i w obrębie tej grupy notuje się stały postęp hodowlany, czego nie ma u odmian populacyjnych. Tab. 42. Żyto ozime. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru Miejscowość Głubczyce Bąków Łosiów Powiat Głubczyce Kluczbork Brzeg Kompleks rolniczej przydatności gleby Klasa bonitacyjna gleby II IVa II i IVa ph gleby w KCI 6,1 6,1 6,5 Przedplon Soja Rzepak ozimy Rzepak ozimy Data siewu (dzień, m-c, rok) Obsada roślin (szt./m 2 ) Data zbioru (dzień, m-c, rok) Nawożenie mineralne N na poziomie (kg/ha) (kg/ha) P 2 O 5 (kg/ha) K 2 O (kg/ha) Nawożenie dolistne na poziomie (l,kg/ha) MgSO ADOB Cu 1 +ADOB Mn 3 + ADOB Zn 2 + Basfoliar MgSO 4 5 ADOB Mg 10 + ADOB Cu 1 + ADOB Mn 3 + Basfoliar 36 E 5 MgSO 4 5 Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Kinto Duo 080 FS Herbicydy (l,g,kg/ha) Boxer 800 EC 1,5 +Marathon 375 SC 2 Granstar Ultra SX 50 SG 28 Insektycydy (l/ha) Decis Mega 50 EW 0,15 + Sparviero 0,5 MgSO ADOB Cu 1 + ADOB Mn 3 + Basfoliar 36 E 5 MgSO ADOB Cu 1 + ADOB Mn 3 + Basfoliar 36 E 5 MgSO 4 10 Komplet 560 SC 0,5 Komplet 560 SC 0,5 Granstar Ultra SX 48 + Trend 90 EC - 0,1 Karate Zeon 050 SC 0,1 Fury 100 EW 0,1 Bi 58 Nowz 400 EC 0,5 (tylko na poziomie ) Fungicydy pierwszy zabieg (l/ha) Optan 183 SE 1,5 Seguris 215 SC 1 Fungicydy drugi zabieg (l/ha) Osiris 65 EC 2 Osiris 65 EC 2 Regulatory wzrostu (l/ha) Stabilan 750 SL 2 Moddus 250 EC 0,3 Stabilan 750 SL 0,8 Stabilan 750 SL 2 Regulatory wzrostu drugi zabieg Regulatory wzrostu trzeci zabieg (l/ha) Stabilan 750 SL 1,5 + Modus 250 EC 0,25 (l/ha) Stabilan 750 SL 1,5 + Medax Max 0,5 Moddus 250 EC 0,2 Moddus 250 EC 0,3 Medax Max 0,5 Moddus 250 EC 0,3 46

47 Tab. 43. Żyto ozime. Pochodzenie odmian Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ * Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 Antonińskie 2013 PL Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. Tulce 2 Dańkowskie Granat 2015 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 3 SU Stakkato F DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 4 KWS Binntto F w DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 5 Dańkowskie Diament 2005 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 6 Horyzo 2011 PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR 7 Tur F PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR 8 Brandie F DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 9 SU Performer F DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 10 Poznańskie 2015 PL Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. Tulce 11 KWS Daniello F DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 12 KWS Livado F DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 13 SU Nasri F DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 14 SU Promotor F DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 15 Dańkowskie Hadron 2016 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 16 Dańkowskie Turkus 2016 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 17 KWS Dolaro F w DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 18 KWS Florano F DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 19 SU Arvid F DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 20 SU Gerrit F DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec *LOZ -Lista Odmian Zalecanych; w odmiana zalecana wstępnie; F 1 - odmiana mieszańcowa. Tab. 44. Żyto ozime. Zbiorcze wyniki doświadczeń. Rok zbioru Lp. Cecha Głubczyce Bąków Łosiów 1 Stan roślin przed zimą (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 2 Stan roślin po zimie (skala 9 o ) 8,6 8,5 9,0 9, Rośliny martwe (%) 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 4 Pleśń śniegowa (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 5 Termin kłoszenia (dzień, m-c) Termin dojrzałości woskowej (dzień, m-c) Wysokość roślin (cm) Wyleganie roślin w dojrzałości mlecznej (skala 9 o ) 8,7 9,0 9,0 9,0 8,2 9,0 9 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) 7,5 8,6 9,0 9,0 5,4 9,0 10 Porażenie przez choroby (skala 9 o ) Mączniak prawdziwy 8,9 8,9 9,0 9,0 8,9 9,0 Rdza brunatna 8,6 9,0 4,9 8,2 8,5 8,6 Septorioza liści 8,2 8,5 5,5 7,1 8,6 9,0 11 Mas000 ziaren (g) 37,1 38,3 33,7 36,3 33,7 35,2 12 Zawartość białka (%) 10,9 11, ,3 11,8 13 Wilgotność ziarna podczas zbioru (%) 11,8 11,4 12,5 12,5 9,5 9,2 14 Plon ziarna (dt z ha) 98,0 116,1 66,8 87,6 83,9 100,6 4. ŻYTO OZIME 47

48 Tab. 45. Żyto ozime. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Województwo opolskie. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Poziom Poziom Wzorzec dt/ha 82,9 75,1 80,3 79,0 79,4 101,4 88,9 99,2 95,2 96,5 1 Antonińskie Dańkowskie Granat SU Stakkato F KWS Binntto F Dańkowskie Diament Horyzo Tur F Brandie F SU Performer F Poznańskie KWS Daniello F KWS Livado F SU Nasri F SU Promotor F Dańkowskie Hadron Dańkowskie Turkus KWS Dolaro F KWS Florano F SU Arvid F SU Gerrit F Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; przeciętny, intensywny poziom agrotechniki; F 1 odmiana mieszańcowa. Tab. 46. Żyto ozime. Plon ziarna w miejscowościach przy 14% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Poziom Poziom Głubczyce Bąków Łosiów Średnia Głubczyce Bąków Łosiów Średnia Wzorzec dt/ha 98,0 90,1 66,8 70,0 83,9 78,2 82,9 79,4 116,1 110,7 87,6 88,3 100,6 90,5 101,4 96,5 1 Antonińskie Dańkowskie Granat SU Stakkato F KWS Binntto F Dańkowskie Diament Horyzo Tur F Brandie F SU Performer F Poznańskie KWS Daniello F KWS Livado F SU Nasri F SU Promotor F Dańkowskie Hadron Dańkowskie Turkus KWS Dolaro F KWS Florano F SU Arvid F SU Gerrit F Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; przeciętny, intensywny poziom agrotechniki; F 1 odmiana mieszańcowa. 48

49 Tab. 47. Żyto ozime. Głubczyce poszerzony dobór odmian. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2015 L.p. Odmiana Poziom Poziom Wzorzec dt/ha 96,4 74,1 94,0 85,3 88,2 114,3 89,7 114,4 102,0 106,1 1 Antonińskie Dańkowskie Granat SU Stakkato F KWS Binntto F Dańkowskie Diament Stanko Domir Dańkowskie Amber Armand Horyzo SU Drive F Dańkowskie Rubin Tur F KWS Bono F Brandie F SU Performer F Poznańskie KWS Daniello F KWS Livado F SU Nasri F SU Promotor F Dańkowskie Hadron Dańkowskie Turkus KWS Dolaro F KWS Florano F SU Arvid F SU Gerrit F Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; przeciętny, intensywny poziom agrotechniki; F 1 odmiana mieszańcowa. Tab. 48. Żyto ozime. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Województwo opolskie. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 ziaren (g) Zawartość białka (%) Wzorzec ,3 8,9 5,3 6,6 34,8 36,6 32,5 33,8 11,1 11,6 1 Antonińskie ,0 9,0 4,7 7,0 34,2 38,5 32,4 34,7 12,5 12,4 2 Dańkowskie Granat ,2 8, ,2 36, ,8 12,2 3 SU Stakkato F ,0 8,7 4,9 6,0 33,5 35,2 31,5 32,6 11,0 10,8 4 KWS Binntto F ,4 9, ,4 37, ,9 11,1 5 Dańkowskie Diament ,4 9,0 5,4 6,6 34,7 37,3 32,5 34,6 11,6 12,9 6 Horyzo ,5 9,0 5,5 7,0 35,3 38,3 33,8 34,7 11,4 12,1 7 Tur F ,3 9,0 5,2 6,4 34,4 36,3 32,1 33,3 10,7 11,3 8 Brandie F ,5 8,3 4,9 6,1 35,0 36,4 33,3 34,3 11,3 11,7 9 SU Performer F ,0 8,8 5,0 6,2 34,8 37,2 32,0 33,9 10,8 10,9 10 Poznańskie ,8 9, ,8 38, ,4 11,9 11 KWS Daniello F ,3 9, ,9 36, ,7 11,1 12 KWS Livado F ,1 9, ,8 34, ,9 11,3 13 SU Nasri F ,1 8, ,2 34, ,7 11,8 14 SU Promotor F ,2 8, ,3 34, ,5 11,0 15 Dańkowskie Hadron ,3 8, ,4 37, ,8 12,4 16 Dańkowskie Turkus ,3 8, ,6 38, ,4 12,4 17 KWS Dolaro F ,5 9, ,9 36, ,3 11,7 18 KWS Florano F ,2 9, ,9 35, ,8 10,7 19 SU Arvid F ,9 8, ,9 36, ,3 11,1 20 SU Gerrit F ,2 8, ,5 35, ,6 11,4 Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa ŻYTO OZIME

50 Tab. 49. Żyto ozime. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki. Województwo opolskie. Rok zbioru Lp. Odmiana Pleśń śniegowa Mączniak właściwy Rdza brunatna Septorioza liści G B Ł Śr G B Ł Śr G B Ł Śr G B Ł Śr Wzorzec (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 8,9 9,0 8,9 8,9 8,6 4,9 8,5 7,3 8,2 5,5 8,6 7,4 1 Antonińskie 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 5,0 8,0 7,3 7,5 6,5 8,5 7,5 2 Dańkowskie Granat 9,0 9,0 9,0 9,0 8,5 9,0 8,8 8,8 9,0 4,0 9,0 7,3 7,5 5,0 8,8 7,1 3 SU Stakkato F 1 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,5 4,0 8,5 6,7 8,5 6,5 8,3 7,8 4 KWS Binntto F 1 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 5,0 8,5 7,5 9,0 5,0 8,3 7,4 5 Dańkowskie Diament 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,8 8,9 8,5 3,5 8,3 6,8 7,5 5,0 8,5 7,0 6 Horyzo 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 4,5 8,0 7,2 7,5 4,5 8,0 6,7 7 Tur F 1 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,5 4,0 8,5 7,0 8,5 5,0 8,8 7,4 8 Brandie F 1 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,5 8,8 9,0 7,0 8,5 8,2 8,5 6,5 8,8 7,9 9 SU Performer F 1 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 3,5 8,8 6,8 9,0 6,0 8,8 7,9 10 Poznańskie 9,0 9,0 9,0 9,0 8,5 9,0 8,8 8,8 9,0 4,5 9,0 7,5 7,5 6,5 8,8 7,6 11 KWS Daniello F 1 9,0 9,0 9,0 9,0 8,5 9,0 8,8 8,8 9,0 6,0 9,0 8,0 9,0 4,0 9,0 7,3 12 KWS Livado F 1 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 5,0 9,0 7,7 9,0 5,0 8,5 7,5 13 SU Nasri F 1 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,5 4,5 9,0 7,0 8,0 6,5 8,8 7,8 14 SU Promotor F 1 9,0 9,0 9,0 9,0 8,5 9,0 9,0 8,8 7,5 6,0 8,5 7,3 8,0 4,5 9,0 7,2 15 Dańkowskie Hadron 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,5 4,0 9,0 7,2 7,5 5,0 9,0 7,2 16 Dańkowskie Turkus 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 9,0 9,0 8,7 9,0 7,5 8,0 8,2 8,5 5,0 8,8 7,4 17 KWS Dolaro F 1 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 4,5 8,3 7,3 8,5 5,5 8,5 7,5 18 KWS Florano F 1 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,5 8,8 8,5 5,5 8,3 7,4 9,0 7,0 8,0 8,0 19 SU Arvid F 1 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,0 5,5 8,3 7,3 7,0 5,0 8,5 6,8 20 SU Gerrit F 1 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,5 4,0 8,3 6,9 8,5 6,5 9,0 8,0 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa. ŻYTO OZIME LISTA ODMIAN ZALECANYCH Lp ODMIANA KR/CCA ROK WPISANIA NA LOZ PLON ZIARNA % WZORCA BRANDIE F 1 KR KWS BINNTTO F 1 KR w 111 * 113 * 3 KWS DOLARO F 1 KR w 116 * 111 * 4 KWS LIVADO F 1 KR 112 ** 110 ** 5 SU PERFORMER F 1 KR SU STAKKATO F 1 KR TUR F 1 KR KR Krajowy Rejestr Odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; w odmiana zalecana wstępnie; wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; 79,4 dt/ha przeciętny poziom agrotechniki; 96,5 dt/ha intensywny poziom agrotechniki; * dla odmian KWS Binntto, KWS Dolaro wzorzec z roku ( 82,9, 101,4 dt/ha); ** dla odmiany KWS Livado wzorzec z lat 2016 ( 79,0, 95,2 dt/ha). 50

51 5. PSZENICA JARA 5. PSZENICA JARA Doświadczenia z pszenicą jarą prowadzono w Głubczycach, z poszerzonym doborem 17 odmian oraz w Bąkowie i Łosiowie z doborem wojewódzkim 11 odmian na dwóch poziomach agrotechniki: poziom przeciętny, poziom intensywny (zwiększony poziom nawożenia azotowego o 40 kg, stosowanie opryskiwania fungicydem, regulatorem wzrostu i nawożenie dolistne preparatem wieloskładnikowym). W latach 2015 wykonano łącznie 11 udanych doświadczeń w województwie opolskim. W tabelach poniżej zaprezentowano warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczeń w roku, pochodzenie odmian, zbiorcze wyniki plonowania oraz ważniejsze właściwości rolnicze. Tab. 50. Pszenica jara. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru Miejscowość Głubczyce Bąków Łosiów Powiat Głubczyce Kluczbork Brzeg Kompleks rolniczej przydatności gleby Klasa bonitacyjna gleby II IVa IIIa ph gleby w KCL 7,1 6,9 6,7 Przedplon Soja Rzepak ozimy Burak cukrowy Data siewu (dzień, m-c, rok) Obsada roślin (szt./m2) Data zbioru (dzień, m-c, rok) Nawożenie mineralne N na (kg/ha) poziomie (kg/ha) P 2 O 5 (kg/ha) K 2 O (kg/ha) Nawożenie dolistne na poziomie (l,kg/ha) ADOB Mn 3 + ADOB Cu 1 + ADOB Zn 2 + Basfoliar S 5 + Siarczan magnezu 7xH 2 O (MgSO 4 ) 5 Siarczan magnezu 7xH 2 O (MgSO 4 ) 5 Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Kinto Duo 080 FS Herbicydy (l/ha) Mustang Forte 195 SE 0,8 Granstar Ultra SX 50 SG 48g +Trend 0,05% Insektycydy (l/ha) Decis Mega 50 EW 0,15 Sparviero 0,075 Fastac Active 050 ME 0,15 ADOB Mn 3 + ADOB Cu 1 + ADOB Zn 2 + Basfoliar 36 E 5 + Siarczan magnezu 7xH 2 O (MgSO 4 ) 5 Siarczan magnezu 7xH 2 O (MgSO 4 ) 5 Granstar Ultra SX 50 SG 48g + Starane 250 EC 0,4 Fastac Active 050 ME 0,25 Bi 58 Nowy 400 EC 0,5 Fungicydy pierwszy zabieg Fungicydy drugi zabieg Regulatory wzrostu tylko na poziomie (l/ha) Capalo 337,5 SE 2 Tilt Turbo 575 EC 0,5 Tilt Turbo 575 EC 0,5 (l/ha) Adexar Plus 2 Osiris 65 EC 2,0 Osiris 65 EC 2,0 (l/ha) Stabilan 750 SL 0,5 Moddus 250 EC 0,2 Cerone 480 SL - 0,75 Stabilan 750 SL 0,5 Moddus 250 EC 0,2 Moddus 250 EC 0,2 Stabilan 750 SL 0,5 Cerone 480 SL - 0,3 5. PSZENICA JARA 51

52 Tab. 51. Pszenica jara. Pochodzenie odmian Lp. Odmiana Wartość technologiczna Rok wpisania do Rok włączenia Krajowego Rejestru do LOZ * Odmian w Polsce Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 Tybalt A NL Irena Szyld, Kalisz 2 Harenda B PL Małopolska Hodowla Roślin HBP Sp. z o.o. Kraków 3 Jarlanka A PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR 4 Ostka Smolicka o A PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR 5 Arabella A PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 6 Mandaryna A 2014 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 7 Goplana A PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 8 Nimfa A 2016 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 9 Rusałka A PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 10 Varius A 2016 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 11 Frajda B PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR * LOZ Lista Odmian Zalecanych, w odmiana zalecana wstępnie; o odmiana oścista; A jakościowa odmiana chlebowa; B odmiana chlebowa. Tab. 52. Pszenica jara. Zbiorcze wyniki doświadczeń. Rok zbioru Lp. Cecha Głubczyce Bąków Łosiów 1 Termin kłoszenia (dzień, m-c) Termin dojrzałości woskowej (dzień, m-c) Wysokość roślin (cm) Wyleganie roślin w dojrzał. mlecz. (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 5 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 6 Porażenie przez choroby: (skala 9 o ) Mączniak właściwy 9,0 9,0 8,8 9,0 7,9 9,0 Rdza brunatna 6,9 8,9 9,0 9,0 9,0 9,0 Septorioza liści 8,4 8,8 7,9 8,1 7,8 8,7 Brunatna plamistość liści 9,0 9,0 9,0 9,0 7,8 8,8 Septorioza plew 9,0 9,0 8,8 8,9 7,8 8,7 Fuzarioza kłosów 9,0 9,0 9,0 9,0 7,2 8,3 7 Mas000 ziaren (g) 42,2 40,7 42,2 41,1 39,1 38,8 8 Zawartość białka (%) 12,4 13,0 14,1 15,2 15,3 15,7 9 Ilość glutenu (%) 21,3 23,8 26,1 29,8 30,1 31,2 10 Wskaźnik sedymentacji (ml) Liczba opadania (sek.) Gęstość ziarna w stanie zsypnym (kg/hl) 75,9 75,5 79,0 77,6 73,8 75,1 13 Wilgotność ziarna podczas zbioru (%) 12,9 12,8 11,4 11,4 12,3 13,7 14 Plon ziarna (dt z ha) 88,1 93,9 71,1 80,2 64,8 71,5 52

53 Tab. 53. Pszenica jara. Plon ziarna przy 14 % wilgotności (% wzorca). Województwo opolskie. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Poziom Poziom Wzorzec dt/ha 74,7 59,8 58,9 67,3 64,5 81,9 67,8 64,3 74,9 71,3 1 Tybalt Jarlank Harenda Ostka Smolicka o Arabella Mandaryn Goplan Nimf Rusałka Varius Frajd Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; przeciętny, intensywny poziom agrotechniki; o odmiana oścista. Tab. 54. Pszenica jara. Plon ziarna w miejscowościach przy 14 % wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Poziom Poziom Głubczyce Bąków Łosiów Średnia Głubczyce Bąków Łosiów Średnia Wzorzec dt/ha 88,1 80,3 71,1 61,2 64,8 52,2 74,7 64,5 93,9 90,2 80,2 69,2 71,5 54,2 81,9 71,3 1 Tybalt Jarlank Harend Ostka Smolicka o Arabella Mandaryna Goplan Nimf Rusałk Varius Frajd Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; przeciętny, intensywny poziom agrotechniki; o odmiana oścista. 5. PSZENICA JARA 53

54 Tab. 55. Pszenica jara. Głubczyce poszerzony dobór odmian. Plon ziarna przy 14 % wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiany Poziom Poziom Wzorzec dt/ha 86,8 70,0 80,4 78,4 79,1 93,3 82,5 92,6 87,9 89,5 1 Tybalt Jarlank Harend Ostka Smolicka o Kandela Arabella KWS Torridon Struna Mandaryn Goplan Kamelia Serenada Nimf Rusałk Varius WPB Skye Frajd Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; przeciętny, intensywny poziom agrotechniki; o odmiana oścista. Tab. 56. Pszenica jara. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Lata zbioru, 2015 Lp Odmiana Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 ziaren (g) Wzorzec ,0 9,0 8,4 8,6 41,2 40,2 41,0 40,8 1 Tybalt ,0 9,0 8,2 8,5 42,8 41,1 42,2 42,9 2 Harenda ,0 9,0 8,3 8,7 41,6 41,1 40,4 40,3 3 Jarlanka ,0 9, ,3 42, Ostka Smolicka o ,0 9,0 8,4 8,6 42,9 41,7 42,1 41,9 5 Arabell ,0 9,0 8,5 8,7 38,2 37,4 38,3 38,1 6 Mandaryna ,0 9,0 8,4 8,7 36,5 35,3 37,0 36,1 7 Goplana ,0 9,0 8,2 8,6 43,4 42,3 41,9 41,8 8 Nimfa ,0 9, ,5 39, Rusałka ,0 9, ,8 42, Varius ,0 9, ,6 38, Frajda ,0 9, ,3 39,8 - - Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; o odmiana oścista. 54

55 Tab. 57. Pszenica jara. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki (skala 9 o ). Rok zbioru Lp Odmiana Mączniak właściwy Rdza brunatna Septorioza liści Brunatna plamistość liści Septorioza plew Fuzarioza kłosów G B Ł G B Ł G B Ł G B Ł G B Ł G B Ł Wzorzec 9,0 8,8 7,9 6,9 9,0 9,0 8,4 7,9 9,0 9,0 9,0 7,8 9,0 8,8 7,8 9,0 9,0 7,2 1 Tybalt 9,0 9,0 8,0 7,0 9,0 9,0 8,0 8,0 9,0 9,0 9,0 7,8 9,0 8,5 7,8 9,0 9,0 7,0 2 Harenda 9,0 8,5 7,8 7,5 9,0 9,0 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 8,0 9,0 8,5 7,5 9,0 9,0 7,0 3 Jarlanka 9,0 9,0 8,0 7,0 9,0 9,0 8,5 7,5 9,0 9,0 9,0 8,0 9,0 9,0 7,5 9,0 9,0 7,5 4 Ostka Smolicka o 9,0 8,0 7,8 7,0 9,0 9,0 8,5 8,0 9,0 9,0 9,0 7,8 9,0 9,0 7,3 9,0 9,0 7,0 5 Arabella 9,0 9,0 7,8 6,5 9,0 9,0 8,0 8,0 9,0 9,0 9,0 7,8 9,0 8,5 7,3 9,0 9,0 7,5 6 Mandaryna 9,0 9,0 8,0 6,5 9,0 9,0 8,5 7,5 9,0 8,5 9,0 7,5 8,5 9,0 7,8 9,0 9,0 7,3 7 Goplana 9,0 9,0 7,8 6,5 9,0 9,0 8,5 8,0 9,0 9,0 9,0 7,5 9,0 8,5 8,3 9,0 9,0 7,3 8 Nimfa 9,0 8,5 8,0 7,0 9,0 9,0 8,5 7,5 9,0 9,0 9,0 7,3 9,0 9,0 8,0 9,0 9,0 7,0 9 Rusałka 9,0 9,0 8,0 7,0 9,0 9,0 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 8,0 9,0 9,0 8,3 9,0 9,0 7,8 10 Varius 9,0 8,5 7,8 8,0 9,0 9,0 8,5 8,0 9,0 9,0 9,0 8,0 9,0 8,5 7,8 9,0 9,0 7,3 11 Frajda 9,0 9,0 7,5 6,5 9,0 9,0 8,0 8,0 9,0 9,0 9,0 7,8 9,0 9,0 7,8 9,0 9,0 7,0 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; o odmiana oścista; G Głubczyce, B Bąków, Ł - Łosiów. Tab. 58. Pszenica jara. Wyniki analiz jakościowych na przeciętnym poziomie agrotechniki. Rok zbioru Lp Odmiana Wartość technologiczna Zawartość białka (% sm) Ilość glutenu (%) Wskaźnik sedymentacji (ml) Liczba opadania (sek.) Gęstość ziarna w stanie zsypnym kg/hl G B Ł Śr G B Ł Śr G B Ł Śr G B Ł Śr G B Ł Śr Wzorzec 12,4 14,1 15,3 13,9 21,3 26,1 30,1 25, ,9 79,0 73,8 76,2 1 Tybalt A 12,3 15,4 15,3 14,3 22,1 26,9 29,1 26, ,5 74,8 72,7 73,0 2 Harenda B 11,8 13,8 15,7 13,8 18,3 26,0 31,0 25, ,6 74,7 72,6 73,3 3 Jarlanka A 11,4 13,8 15,2 13,5 18,3 25,8 27,6 23, ,1 82,7 75,9 78,9 4 Ostka Smolicka o A 12,7 14,4 15,6 14,2 22,9 26,8 29,3 26, ,8 79,8 74,2 76,9 5 Arabella A 12,5 13,1 15,3 13,6 18,0 25,0 28,8 23, ,5 81,4 76,1 78,7 6 Mandaryna A 12,6 14,0 15,4 14,0 21,9 27,2 32,2 27, ,7 83,4 75,6 79,6 7 Goplana A 12,0 13,2 15,0 13,4 18,0 20,9 27,5 22, ,5 78,2 72,4 75,3 8 Nimfa A 11,6 13,5 15,3 13,5 19,1 24,1 29,9 24, ,0 77,1 72,4 73,8 9 Rusałka A 13,1 15,1 15,3 14,5 24,3 27,3 32,6 28, ,1 81,1-52,7 10 Varius A 13,6 15,2 15,3 14,7 26,7 29,4 32,7 29, ,5 76,1 73,1 74,9 11 Frajda B 12,6 13,9 14,7 13,7 24,9 27,8 30,3 27, ,3 80,2 73,9 77,5 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; o odmiana oścista; A jakościowa odmiana chlebowa, B odmiana chlebowa; G Głubczyce, B Bąków, Ł Łosiów. Tab. 59. Pszenica jara. Wyniki analiz jakościowych na intensywnym poziomie agrotechniki. Rok zbioru Lp Odmiana Wartość technologiczna Zawartość białka (% sm) Ilość glutenu (%) Wskaźnik sedymentacji (ml) Liczba opadania (sek.) Gęstość ziarna w stanie zsypnym kg/hl G B Ł Śr G B Ł Śr G B Ł Śr G B Ł Śr G B Ł Śr Wzorzec 13,0 15,2 15,7 14,6 23,8 29,8 31,2 28, ,5 77,6 75,1 76,0 1 Tybalt A 12,9 15,2 16,7 14,9 23,7 25,8 30,4 26, ,9 75,0 74,6 73,8 2 Harenda B 12,4 15,2 15,8 14,5 21,1 26,6 32,0 26, ,8 75,0 73,6 75,4 3 Jarlanka A 12,3 14,6 15,3 14,1 20,8 28,0 32,1 27, ,7 81,7 75,0 77,8 4 Ostka Smolicka o A 13,7 14,9 15,7 14,8 22,4 29,8 30,7 27, ,2 76,7 76,2 76,3 5 Arabella A 13,3 14,4 16,1 14,6 22,7 28,0 30,2 27, ,4 80,2 76,9 77,8 6 Mandaryna A 13,0 14,8 16,1 14,6 23,5 31,4 34,2 29, ,6 81,6 77,0 79,1 7 Goplana A 12,5 14,9 15,2 14,2 21,5 28,6 28,0 26, ,6 77,5 74,8 75,6 8 Nimfa A 12,4 16,1 15,7 14,7 23,5 26,6 32,4 27, ,8 74,1 74,2 73,7 9 Rusałka A 13,8 15,9 15,5 15,0 26,6 33,0 28,2 29, ,0 79,0 74,3 77,1 10 Varius A 13,6 16,2 15,6 15,1 30,4 35,8 33,3 33, ,2 74,2 74,3 73,2 11 Frajda B 13,2 14,9 14,8 14,3 25,7 34,6 32,2 30, ,7 78,6 75,2 76,8 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; o odmiana oścista; A jakościowa odmiana chlebowa B odmiana chlebowa; G Głubczyce, B Bąków, Ł - Łosiów. 5. PSZENICA JARA 55

56 PSZENICA JARA LISTA ODMIAN ZALECANYCH L.p. Odmiana KR/CCA Rok wpisania na LOZ Wartość technologiczna Plon ziarna % wzorca 2015 KR Krajowy Rejestr Odmian; o odmiana oścista; A odmiana jakościowa; B odmiana chlebowa; Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; 64,5 dt/ha przeciętny poziom agrotechniki; 71,3 dt/ha intensywny poziom agrotechniki; * dane z lat ARABELLA KR 2012 A GOPLANA KR 2016 A HARENDA KR 2016 B OSTKA SMOLICKA o KR 2014 A RUSAŁKA KR 2018 A 98 * 103 * 6 TYBALT KR 2007 A

57 6. JĘCZMIEŃ JARY 6. JĘCZMIEŃ JARY Doświadczenia z jęczmieniem jarym prowadzono w Głubczycach, z poszerzonym doborem 39 odmian oraz w Bąkowie z doborem wojewódzkim 24 odmian na dwóch poziomach agrotechniki: poziom przeciętny, poziom intensywny (zwiększony poziom nawożenia azotowego o 40 kg, stosowanie opryskiwania fungicydem, regulatorem wzrostu i nawożenie dolistne preparatem wieloskładnikowym). W latach wykonano łącznie 10 udanych doświadczeń w województwie opolskim. W tabelach poniżej przedstawiono warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczeń w roku, pochodzenie odmian, zbiorcze wyniki plonowania oraz ważniejsze właściwości rolnicze. Tab. 60. Jęczmień jary. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru Miejscowość Głubczyce Bąków Powiat Głubczyce Kluczbork Kompleks rolniczej przydatności gleby 1 3 Klasa bonitacyjna gleby II IV a ph gleby w KCl 7,1 6,9 Przedplon Soja Rzepak ozimy Data siewu (dzień, m-c, rok) Obsada roślin (szt./m 2 ) Data zbioru (dzień, m-c, rok) Nawożenie mineralne N na poziomie (kg/ha) (kg/ha) P 2 O 5 (kg/ha) - 60 K 2 O (kg/ha) - 90 Nawożenie dolistne na poziomie (kg,l/ha) ADOB Mn 3 + ADOB Cu 1 + ADOB Zn 2 + Basfoliar S 5 + Siarczan magnezu 7xH 2 O (MgSO 4 ) 5 Siarczan magnezu 7xH 2 O (MgSO 4 ) 5 Środki ochrony roślin ADOB Mn 3 + ADOB Cu 1 + ADOB Zn 2 + Basfoliar 36 E 5 + Siarczan magnezu 7xH 2 O (MgSO 4 ) 5 Siarczan magnezu 7xH 2 O (MgSO 4 ) 5 Zaprawa nasienna (nazwa) Kinto Duo 080 FS Herbicydy (l/ha) Mustang Forte 195 SE 0,8 Granstar Ultra SX 50 SG 48g + Trend 0,05% Insektycydy (l/ha) Decis Mega 50 EW 0,15 Sparviero 0,075 Fastac Active 050 ME 0,15 tylko na poziomie Fungicydy (l/ha) Capalo 337,5 SE 2 Adexar Plus 2 Regulatory wzrostu (l/ha) Stabilan 750 SL 0,5 Moddus 250 EC 0,2 Cerone 480 SL - 0,75 Fastac Active 050 ME 0,25 Tilt Turbo 575 EC 0,5 Osiris 65 EC 2 Moddus 250 EC 0,3 Cerone 480 SL 0,2 6. JĘCZMIEŃ JARY 57

58 Tab. 61. Jęczmień jary. Pochodzenie odmian Lp. Odmiana Syntetyczny wskaźnik wartości browarnej Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ * Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 Soldo pastewny DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 2 Olympic 6, FR RAGT Semences Polska sp. z o.o. Łysomice 3 Radek pastewny 2015 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 4 RGT Planet 7, FR RAGT Semences Polska sp. z o.o. Łysomice 5 Iron pastewny 2011 DK DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 6 Ella pastewny FR DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 7 KWS Atrika pastewny DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 8 SU Lolek 6, DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 9 Rubaszek pastewny 2014 PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR 10 Podarek pastewny 2014 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 11 Allianz pastewny 2016 FR DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 12 KWS Cantton 6, DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 13 KWS Vermont pastewny DE KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice 14 Paustian pastewny 2016 DK DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 15 Polonia Staropolska pastewny 2016 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 16 RGT Baltic 8, FR RAGT Semences Polska sp. z o.o. Łysomice 17 Ringo pastewny 2016 PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR 18 Uta 7, DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 19 Airway pastewny FR DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 20 Bente 6,00 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 21 Esma 7,00 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec 22 Ramzes pastewny PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 23 Teksas pastewny PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 24 Xanthe 7,20 DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec * LOZ Lista Odmian Zalecanych, Iron w latach 2014 na LOZ, SU Lolek w latach 2016 na LOZ; w odmiana zalecana wstępnie. Tab. 62. Jęczmień jary. Zbiorcze wyniki doświadczeń. Rok zbioru Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian; przeciętny, intensywny poziom agrotechniki. Lp. Cecha Głubczyce Bąków 1 Termin kłoszenia (dzień, m-c) Termin dojrzałości woskowej (dzień, m-c) Wysokość roślin (cm) Wyleganie roślin w dojrzałości mlecznej (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 5 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) 8,6 7,5 7,3 6,8 6 Porażenie przez choroby (skala 9 o ) Mączniak właściwy 9,0 9,0 6,8 8,4 Rdza karłowa 9,0 9,0 9,0 9,0 Plamistość siatkowa 8,6 8,7 6,2 7,1 Rynchosporioza 8,9 9,0 7,8 8,4 7 Mas000 ziaren (g) 50,3 51,9 49,9 50,6 8 Zawartość białka (%) 9,5 10,6 11,2 13,3 9 Wilgotność ziarna podczas zbioru (%) 14,7 14,6 11,7 11,7 10 Plon ziarna (dt z ha) 76,6 95,4 66,4 76,8 58

59 Tab. 63. Jęczmień jary. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Województwo opolskie. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Poziom Poziom 2016 * 2015 * * 2015* Wzorzec dt/ha 71,5 63,5 65,0 67,5 66,7 86,1 74,9 65,5 80,5 75,5 1 Soldo Olympic Radek RGT Planet Iron Ella KWS Atrika SU Lolek Rubaszek Podarek Allianz KWS Cantton KWS Vermont Paustian Polonia Staropolsk RGT Baltic Ringo Uta Airway Bente Esm Ramzes Teksas Xanthe Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; przeciętny, intensywny poziom agrotechniki; * dane z Głubczyc, Łosiowa, Bąkowa i Pągowa. Tab. 64. Jęczmień jary. Plon ziarna w miejscowościach przy 14% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Poziom Poziom Głubczyce Bąków Średnia Głubczyce Bąków Średnia Wzorzec dt/ha 76,6 76,1 66,4 56,2 71,5 66,2 95,4 91,0 76,8 63,1 86,1 77,1 1 Soldo Olympic Radek RGT Planet Iron Ella KWS Atrika SU Lolek Rubaszek Podarek Allianz KWS Cantton KWS Vermont Paustian Polonia Staropolsk RGT Baltic Ringo Uta Airway Bente Esm Ramzes Teksas Xanthe Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; przeciętny, intensywny poziom agrotechniki. 6. JĘCZMIEŃ JARY 59

60 Tab. 65. Jęczmień jary. Głubczyce - poszerzony dobór odmian. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiany Poziom Poziom Wzorzec dt/ha 76,6 68,6 86,1 72,6 77,1 96,7 84,5 94,9 90,6 92,0 1 Soldo Olympic Radek RGT Planet KWS Olof Suweren Basic Iron Natasi Ella Kucyk Penguin KWS Atrika Argento Oberek SU Lolek KWS Irin KWS Dante Salome Rubaszek Podarek KWS Fabienne Allianz KWS Cantton KWS Harris KWS Vermont Paustian Polonia Staropolsk RGT Baltic Ringo Uta Accordine Airway Bente Esm Ovation Ramzes Texas Xanthe Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; przeciętny, intensywny poziom agrotechniki. 60

61 Tab. 66. Jęczmień jary. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 ziaren (g) Zawartość białka (%) Wzorzec ,1 51,2 47,2 46,8 8,0 7,2 7,8 7,4 10,4 11,9 1 Soldo ,0 56,7 51,0 50,3 68 9,0 8,3 8,3 7,9 10,2 11,8 2 Olympic ,6 49,3 45,8 45,5 67 8,3 6,8 8,0 7,3 10,2 11,9 3 Radek ,6 51,5 47,0 45,8 71 8,8 5,8 8,0 7,0 10,4 12,0 4 RGT Planet ,6 54, ,5 8, ,1 11,7 5 Iron ,6 44,9 45,3 44,6 67 8,0 6,0 7,8 6,9 10,3 12,1 6 Ella ,2 52,8 48,1 47,6 67 6,8 7,5 7,4 7,6 10,1 11,7 7 KWS Atrika ,4 53,9 48,2 48,5 71 7,8 7,5 7,9 7,6 10,1 11,7 8 SU Lolek ,7 50,7 47,0 47,3 67 8,8 6,3 8,3 7,2 10,5 12,2 9 Rubaszek ,8 47,5 44,9 44,5 66 7,8 7,5 8,0 7,9 11,2 12,6 10 Podarek ,9 51,0 47,5 46,4 71 8,3 7,8 7,9 7,6 10,5 11,8 11 Allianz ,7 48, ,3 6, ,0 12,0 12 KWS Cantton ,3 51, ,5 7, ,1 12,5 13 KWS Vermont ,5 51, ,3 7, ,1 11,5 14 Paustian ,0 49, ,8 7, ,8 12,0 15 Polonia Staropolska ,7 50, ,3 7, ,9 12,2 16 RGT Baltic ,6 51, ,8 6, ,0 12,2 17 Ringo ,3 49, ,0 7, ,3 11,7 18 Uta ,2 57, ,8 7, ,5 12,0 19 Airway ,1 47, ,0 6, ,1 11,7 20 Bente ,1 56, ,5 8, ,5 11,7 21 Esma ,5 54, ,5 8, ,4 11,6 22 Ramzes ,7 47, ,3 6, ,2 12,6 23 Teksas ,5 47, ,5 6, ,1 11,5 24 Xanthe ,4 53, ,5 7, ,9 12,0 Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. Tab. 67. Jęczmień jary. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki (skala 9 o ). Rok zbioru Lp. Odmiana Mączniak właściwy Rdza karłowa Plamistość siatkowa Rynchosporioza Głubczyce Bąków Głubczyce Bąków Głubczyce Bąków Głubczyce Bąków Wzorzec (skala 9 o ) 9,0 6,8 9,0 9,0 8,6 6,2 8,9 7,8 1 Soldo 9,0 6,5 9,0 9,0 7,5 6,5 9,0 7,0 2 Olympic 9,0 7,5 9,0 9,0 9,0 7,0 9,0 7,5 3 Radek 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 7,0 9,0 8,0 4 RGT Planet 9,0 6,5 9,0 9,0 9,0 6,0 9,0 8,5 5 Iron 9,0 5,0 9,0 9,0 8,0 6,5 9,0 7,5 6 Ella 9,0 6,5 9,0 9,0 8,5 7,0 9,0 7,5 7 KWS Atrika 9,0 6,0 9,0 9,0 8,5 5,0 9,0 7,5 8 SU Lolek 9,0 7,5 9,0 9,0 9,0 6,5 8,5 7,5 9 Rubaszek 9,0 7,5 9,0 9,0 9,0 7,5 8,5 6,5 10 Podarek 9,0 6,5 9,0 9,0 9,0 6,0 9,0 8,5 11 Allianz 9,0 7,0 9,0 9,0 8,5 6,0 9,0 9,0 12 KWS Cantton 9,0 6,5 9,0 9,0 8,5 5,5 9,0 7,5 13 KWS Vermont 9,0 6,0 9,0 9,0 8,0 5,0 8,5 8,0 14 Paustian 9,0 8,5 9,0 9,0 9,0 6,5 9,0 8,5 15 Polonia Staropolska 9,0 5,5 9,0 9,0 8,5 6,5 8,5 8,5 16 RGT Baltic 9,0 6,5 9,0 9,0 9,0 5,5 8,0 8,5 17 Ringo 9,0 6,5 9,0 9,0 9,0 5,0 9,0 8,5 18 Uta 9,0 5,5 9,0 9,0 7,5 5,0 9,0 8,0 19 Airway 9,0 8,5 9,0 9,0 8,0 6,5 9,0 7,5 20 Bente 9,0 5,5 9,0 9,0 8,5 5,0 9,0 6,5 21 Esma 9,0 8,0 9,0 9,0 9,0 7,5 9,0 7,5 22 Ramzes 9,0 6,5 9,0 9,0 9,0 7,5 9,0 7,5 23 Teksas 9,0 6,5 9,0 9,0 9,0 6,5 9,0 7,5 24 Xanthe 9,0 7,5 9,0 9,0 9,0 6,5 9,0 7,5 Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. 6. JĘCZMIEŃ JARY 61

62 JĘCZMIEŃ JARY LISTA ODMIAN ZALECANYCH Lp. Odmiana Grupa wartości technologicznej KR/CCA Rok wpisania na LOZ Plon ziarna % wzorca ,7 75,5 1 ELLA pastewny KR KWS ATRIKA pastewny KR KWS CANTTON browarny KR 109 * 105 * 4 KWS VERMONT pastewny KR * 108 * 5 PODAREK pastewny KR RUBASZEK pastewny KR SOLDO pastewny KR KR Krajowy Rejestr Odmian; w odmiana zalecana wstępnie; past odmiana pastewna; br odmiana browarna; wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; 66,7 dt/ha przeciętny poziom agrotechniki; 75,5 dt/ha intensywny poziom agrotechniki; * dane z lat

63 7. OWIES 7. OWIES Doświadczenia z owsem prowadzono w Głubczycach, z poszerzonym doborem 17 odmian oraz w Bąkowie i Łosiowie z doborem wojewódzkim 11 odmian na jednym, przeciętnym poziomie agrotechniki. W latach 2015 wykonano łącznie 9 udanych doświadczeń w województwie opolskim. W tabelach poniżej przedstawiono warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczeń w roku, pochodzenie odmian, zbiorcze wyniki oraz ważniejsze właściwości rolnicze. Tab. 68. Owies. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru Miejscowość Głubczyce Bąków Łosiów Powiat Głubczyce Kluczbork Brzeg Kompleks rolniczej przydatności gleby Klasa bonitacyjna gleby II IVa IVa ph gleby w KCl 7,1 6,9 6,5 Przedplon Soja Rzepak ozimy Rzepak ozimy Data siewu (dzień, m-c) Obsada roślin (szt./m 2 ) Data zbioru (dzień, m-c) N (kg/ha) P 2 O 5 (kg/ha) K 2 O (kg/ha) Nawożenie dolistne (l/ha) 1) Siarczan magnezu 7xH 2 O 5 + ADOB Cu 1 + ADOB Mn 3+ ADOB Zn 0,5 + Basfoliar S 5 2) Siarczan magnezu 7 x H 2 O 5 1) Siarczan magnezu 7xH 2 O 5 + ADOB Cu 1 + ADOB Mn 3+ ADOB Zn 0,5 + Basfoliar 36 E 5 2) Siarczan magnezu 7 x H 2 O 5 Zaprawa nasienna (nazwa) Kinto Duo 080 FS Herbicydy (g, l/ha) Mustang Forte 195 SE 0,8 Granstar Ultra SX 50 SG 48g + Trend 0,05% Insektycydy (kg,l/ha) Decis Mega 50 EW 0,15 Sparviero 0,075 Fastac Active 050 ME 0,15 Fastac Active 050 ME 0,25 Fastac Active 050 ME 0,25 - Bi Nowy 400 EC 0,5 Tab. 69. Owies. Pochodzenie odmian Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ* Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 Bingo PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 2 Nawigator 2015 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 3 Kozak 2018 w PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 4 Breton PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 5 Komfort 2013 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 6 Harnaś PL Małopolska Hodowla Roślin sp. z o.o. Kraków 7 Paskal 2015 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 8 Elegant 2016 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 9 Romulus 2016 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 10 Armani DE IGP Polska sp. z o.o. sp. k. Poznań 11 Monsun 2018 w DE Saaten Union Polska sp. z o.o. Wągrowiec *Lista Odmian Zalecanych (Komfort w latach 2014 na LOZ); w odmiana zalecana wstępnie. 7. OWIES 63

64 Tab. 70. Owies. Zbiorcze wyniki doświadczeń. Rok zbioru Lp. Cecha Głubczyce Bąków Łosiów 1 Termin wiechowania (dzień, m-c) Termin dojrzałości (dzień, m-c) woskowej 3 Wysokość roślin (cm) Wyleganie roślin (skala 9 o ) 8,2 9,0 - w dojrzałości mlecznej 5 Wyleganie roślin przed (skala 9 o ) 5,6 8,5 2,0 zbiorem 6 Porażenie przez choroby (skala 9 o ) Mączniak właściwy 9,0 8,9 9,0 Helmintosporioza 8,8 7,5 8,6 Rdza wieńcowa 9,0 8,3 9,0 7 Mas000 ziaren (g) 38,8 41,2 32,4 8 Wilgotność ziarna podczas (%) 9,1 10,3 9,3 zbioru 9 Plon ziarna (dt/ha) 87,7 75,7 83,3 Tab. 71. Owies. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Województwo opolskie. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Wzorzec dt/ha 83,3 58,6 64,9 71,0 68,9 1 Bingo Nawigator Kozak Breton Komfort Harnaś Paskal Elegant Romulus Armani Monsun Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. Tab. 72. Owies. Plon ziarna w miejscowościach przy 14% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Głubczyce Bąków Łosiów Średnia 2015 Wzorzec dt/ha 87,7 87,5 75,7 60,1 86,5 59,1 83,3 68,9 1 Bingo Nawigator Kozak Breton Komfort Harnaś Paskal Elegant Romulus Armani Monsun Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian Tab. 73. Owies. Głubczyce poszerzony dobór odmian. Plon ziarna przy 14% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru 2016, Lp. Odmiana Wzorzec dt/ha 83,2 77,6 83,7 80,4 81,5 1 Bingo Nawigator Kozak Krezus Breton Zuch Arden Siwek n Nagus n Komfort Amant n Harnaś Paskal Elegant Romulus Armani Monsun Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; n odmiana naga. 64

65 Tab. 74. Owies. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 ziaren (g) Udział łuski (%) Zawartość białka (% s.m.) Zawartość tłuszczu (% s.m.) Wzorzec ,4 6,7 37,4 36,9 26,6 27,0 12,4 4,9 1 Bingo ,8 6,8 39,6 39,0 24,9 24,3 12,4 5,0 2 Nawigator ,7 6,8 38,3 38,8 24,8 26,8 12,4 5,2 3 Kozak 122-5,5-38,4-29,1-12,3 4,8 4 Breton ,3 6,9 37,2 36,8 25,9 26,0 13,6 4,5 5 Komfort ,3 6,3 34,5 35,4 29,6 27,7 12,2 4,9 6 Harnaś ,7 6,9 34,4 34,7 26,9 28,9 11,8 4,4 7 Paskal ,2 6,3 35,7 35,8 25,1 26,3 12,7 5,0 8 Elegant 115-5,8-36,8-25,9-12,0 5,4 9 Romulus 114-5,2-38,2-26,8-12,9 4,5 10 Armani 107-4,8-40,7-26,3-12,2 4,8 11 Monsun 113-5,3-38,1-27,7-12,4 4,9 Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. Tab. 75. Owies. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby. Rok zbioru Lp. Odmiana Mączniak właściwy Rdza wieńcowa Helmintosporioza Głubczyce Bąków Łosiów Głubczyce Bąków Łosiów Głubczyce Bąków Łosiów Wzorzec skala 9 o 9,0 8,9 9,0 9,0 8,3 9,0 8,8 7,5 8,6 1 Bingo 9,0 9,0 9,0 9,0 7,7 9,0 9,0 7,2 8,7 2 Nawigator 9,0 8,7 9,0 9,0 9,0 9,0 8,7 7,3 8,3 3 Kozak 9,0 9,0 9,0 9,0 8,7 9,0 9,0 7,7 8,7 4 Breton 9,0 8,3 9,0 9,0 8,7 9,0 9,0 8,2 8,0 5 Komfort 9,0 9,0 9,0 9,0 8,3 9,0 8,7 7,2 9,0 6 Harnaś 9,0 9,0 9,0 9,0 7,7 9,0 9,0 8,2 8,7 7 Paskal 9,0 9,0 9,0 9,0 8,7 9,0 9,0 7,0 8,3 8 Elegant 9,0 9,0 9,0 9,0 8,7 9,0 9,0 8,5 8,7 9 Romulus 9,0 9,0 9,0 9,0 7,7 9,0 9,0 7,2 9,0 10 Armani 9,0 9,0 9,0 9,0 8,3 9,0 8,0 7,3 8,3 11 Monsun 9,0 9,0 9,0 9,0 7,7 9,0 8,7 7,2 8,7 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. OWIES LISTA ODMIAN ZALECANYCH KR Krajowy Rejestr Odmian; ż odmiana żółtoziarnista; Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian 68,9 dt/ha; * dla odmiany Kozak, Monsun wzorzec z r (83,3 dt/ha). L.p. Odmiana KR/CCA Rok wpisania na LOZ Plon ziarna % wzorca BINGO ż KR BRETON ż KR HARNAŚ ż KR KOZAK ż KR 2018 w 106* 5 MONSUN ż KR 2018 w 107* 7. OWIES 65

66 8. RZEPAK OZIMY RZEPAK OZIMY Doświadczenia z rzepakiem ozimym prowadzono w Głubczycach i Bąkowie z pełnym doborem 66 odmian oraz w Łosiowie z doborem 37 odmian na jednym, przeciętnym poziomie agrotechniki. W latach 2015 wykonano łącznie 11 udanych doświadczeń w województwie opolskim. W Głubczycach i Bąkowie n4 odmianach kontynuowano doświadczenia w trzech wariantach agrotechniki (przeciętny, zrównoważony i intensywny). W technologii przeciętnej w Głubczycach i Bąkowie zastosowano średnio 181 kg N/ha oraz 3 krotnie mikronawozy. W technologii intensywnej zastosowano 181 kg N/ha, lecz oprócz mikronawozów stosowano 2 krotnie fungicydo-regulatory wzrostu oraz fungicyd w fazie opadania płatków kwiatowych. W technologii zrównoważonej poziom nawożenia azotem wynosił 136 kg N/ha i oprócz mikronawozów stosowano tylko fungicyd w fazie opadania płatków kwiatowych. W Głubczycach kontynuowano doświadczenie z niskonakładowym poziomem agrotechniki, gdzie zastosowano łącznie 89 kg N/ha, oraz herbicydy i insektycydy. W Głubczycach w latach 2015 przeprowadzono 3 doświadczenia specjalne na intensywnym poziomie agrotechniki, z 4 kombinacjami herbicydowymi, z 4 kombinacjami fungicydoregulatorów wzrostu i 3 kombinacjami insektycydowymi. Tab. 76. Rzepak ozimy. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru Miejscowość Głubczyce Bąków Łosiów Powiat Głubczyce Kluczbork Brzeg Kompleks rolniczej przydatności gleby Klasa bonitacyjna gleby II IV a III a ph gleby w KCl 6,1 6,0 7,1 Przedplon Jęczmień jary Pszenica ozima Pszenica ozima Data siewu (dzień, m-c) Obsada roślin (szt./m 2 ) Data zbioru (dzień, m-c) Nawożenie mineralne N (kg/ha) P 2 O 5 (kg/ha) K 2 O (kg/ha) SO 3 (kg/ha) MgO (kg/ha) Nawożenie dolistne (kg,l/ha) ADOB 2.0 Mn 1,5 + ADOB 2.0 Bor 1,5 + Basfoliar S 6 + MgSO 4 10 ADOB 2.0 Mn 1,5 + ADOB 2.0 Bor 1,5 + ADOB 2.0 Mo 0,2 + Basfoliar S 6 + MgSO 4 10 ADOB 2.0 Bor 1,5 + Basfoliar MgSO 4 10 Środki ochrony roślin Herbicydy (l/ha) Butisan Star Max 500 SE 2,0 + Iguana 0,3 Agil 100 EC 0,7 Insektycydy (kg, l/ha) Biscay40 OD 0,3 Decis Mega 50 EW 0,15 Decis Mega 50 EW 0,15 + Neptun 480 EC 0,3 Fastac Active 050 ME 0,3 + Reldan 225 EC 1,3 Plenum 500 WG 0,15 Sparviero 0,075 - ADOB 2.0 Mn 1,5 + ADOB 2.0 Bor 1,5 + Basfoliar S 6 + MgSO 4 10 ADOB 2.0 Mn 1,5 + ADOB 2.0 Bor 2,5 + ADOB 2.0 Mo 0,2 + Basfoliar S 6 + MgSO 4 10 ADOB 2.0 Bor 2,5 + ADOB 2.0 Mo 0,15 + Basfoliar MgSO 4 10 ADOB 2.0 Bor 1,5 + Basfoliar Extra 5 + MgSO 4 10 Butisan 400 SC 2 + Navigator 360 SL 0,25 Targ0 EC 0,4 Sparviero 0,1 Sparviero 0,1 Karate Zeon 050 CS 0,15 Nurelle D550 EC 0,6 Mospilan 20 SP 0,12 Agil 100 EC 0,7 Navigator 260 SL 0,3 + Salsa 75 WG 25 Select Super 120 EC 0,8+ Galera 334 SL 0,35 Karate Zeon 050 CS 0,075 Inazum30 WG 0,3 Decis Mega 50 EW 0,15 Insodex 480 EC 0,6 + Delux 050 CS 0,05 Avaunt 150 EC 0,17 Mospilan 20 SP 0,12

67 Tab. 77. Rzepak ozimy. Pochodzenie odmian Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ * Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 ES Valegro 2014 FR Euralis Nasiona sp. z o.o. - Poznań 2 Marcelo 2016 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR - Strzelce 3 Bazalt 2016 PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR - Kobylin 4 Birdy 2016 FR KWS Polska sp. z o.o. - Poznań 5 Chrobry 2016 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR - Strzelce 6 Sherlock DE KWS Polska sp. z o.o. - Poznań 7 SY Ilon016 DE Syngenta Polska sp. z o.o. - Warszawa 8 SY Rokas 2016 DE Syngenta Polska sp. z o.o. - Warszawa 9 Vapiano F DE Syngenta Polska sp. z o.o. - Warszawa 10 Atora F DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 11 DK Expiro F w FR Monsanto Polska sp. z o.o. - Warszawa 12 Acapulco F FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Komorniki 13 Alvaro KWS F DE KWS Polska sp. z o.o. - Poznań 14 Amazon F FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Komorniki 15 Bonanza F FR RAGT Semences Polska sp. z o.o. - Łysomice 16 DK Exalte F FR Monsanto Polska sp. z o.o. - Warszawa 17 DK Expression F FR Monsanto Polska sp. z o.o. - Warszawa 18 DK Exsor F FR Monsanto Polska sp. z o.o. - Warszawa 19 DK Extract F w FR Monsanto Polska sp. z o.o. - Warszawa 20 DK Platinium F FR Monsanto Polska sp. z o.o. - Warszawa 21 ES Cesario F FR Euralis Nasiona sp. z o.o. - Poznań 22 ES Imperio F FR Euralis Nasiona sp. z o.o. - Poznań 23 Hamilton F DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 24 Kuga F DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 25 Marathon F DE DSV Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 26 Mercedes F DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 27 Minerva F DE DSV Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 28 Panama F FR RAGT Semences Polska sp. z o.o. - Łysomice 29 Sherpa F DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 30 Shrek F DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 31 SY Florida F DE Syngenta Polska sp. z o.o. - Warszawa 32 SY Kolumb F DE Syngenta Polska sp. z o.o. - Warszawa 33 SY Polana F DE Syngenta Polska sp. z o.o. - Warszawa 34 Taifun F DE DSV Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 35 Tigris F FR Monsanto Polska sp. z o.o. - Warszawa 36 Visby F DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 37 Archibald F 1 CCA FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Komorniki 38 Aixer 2014 DE Bayer sp. z o.o. - Warszawa 39 Bellevue 2008 DE Bayer sp. z o.o. - Warszawa 40 Brendy 2013 PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR- Kobylin 41 Lohan012 FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Komorniki 42 Metys 2014 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR - Strzelce 43 Monolit 2008 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR - Strzelce 44 Quartz 2013 FR KWS Polska sp. z o.o. - Poznań 45 Abakus F DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 46 Arango F DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 47 Archimedes F FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Komorniki 48 Garou F DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 49 Marcopolos F DE KWS Polska sp. z o.o. - Poznań 50 Mentor F DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 51 Oriolus F DE DSV Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 52 Popular F DE DSV Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 53 Rumba F DE DSV Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 54 SY Medal F DE Syngenta Polska sp. z o.o. - Warszawa 55 SY Saveo F DE Syngenta Polska sp. z o.o. - Warszawa 56 Trumpf F DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 57 Xenon F DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec 58 Alexander F 1 CCA FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Komorniki 59 Arizona F 1 CCA FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce - Komorniki 60 DK Exception F 1 CCA FR Monsanto Polska sp. z o.o. - Warszawa 61 Gordon KWS F 1 CCA SK/HU KWS Polska sp. z o.o. - Poznań 62 Hybrirock F 1 CCA SK KWS Polska sp. z o.o. - Poznań 63 PR46W20 F 1 CCA US/FR Pionier Hi-Bred Oddział w Polsce Poznań 64 PR46W26 F 1 CCA US/FR Pionier Hi-Bred Oddział w Polsce Poznań 65 PT211 F 1 CCA UK Pionier Hi-Bred Oddział w Polsce Poznań 66 Thure p F DE Saaten-Union Polska sp. z o.o. - Wągrowiec * LOZ Lista Odmian Zalecanych (odmiana Visby ; Alvaro KWS 2016 ; Sherpa ; Shrek ; SY Kolumb ; PR46W na LOZ); w wstępnie; F 1 odmiana mieszańcowa; CCA odmiana z Katalogu UE; p odmiana półkarłowa RZEPAK OZIMY

68 Tab. 78. Rzepak ozimy. Zbiorcze wyniki doświadczeń. Rok zbioru Lp. Cecha Głubczyce Bąków Łosiów 1 Obsada roślin w pąkowaniu (szt./m 2 ) Stan roślin po zimie (skala 9 0 ) 7,0 7,8 8,2 3 Dojrzałość techniczna (dni) Wysokość roślin (cm) Wyleganie (%) 6,9 21,7 56,0 6 Choroby łodyg (%) 25,6 32,7 12,3 7 Wilgotność nasion podczas zbioru (%) 10,0 5,6 9,0 8 Plon nasion (dt/ ha) 47,8 28,1 40,9 68

69 Tab. 79. Rzepak ozimy. Plon nasion przy 9% wilgotności (% wzorca). Województwo opolskie. Lata zbioru, 2015 L.p. Odmiana Głubczyce Bąków Łosiów A B A B A B A B A B Wzorzec dt/ha 47,8 28,1 40,9 38,0 39,0 33,6 35,7 38,4 39,9 35,8 37,3 36,6 38,2 1 ES Valegro Marcelo Bazalt Birdy Chrobry Sherlock LOZ SY Ilona SY Rokas Vapiano F Atora F1 LOZ DK Expiro F1 LOZ w Acapulco F Alvaro KWS F Amazon F1 LOZ Bonanza F1 LOZ DK Exalte F1 LOZ DK Expression F DK Exsor F DK Extract F1 LOZ w DK Platinium F ES Cesario F ES Imperio F Hamilton F Kuga F1 LOZ Marathon F1 LOZ Mercedes F1 LOZ Minerva F1 LOZ Panama F Sherpa F Shrek F SY Florida F1 LOZ SY Kolumb F SY Polana F Taifun F Tigris F Visby F Archibald F Aixer Bellevue Brendy Lohana Metys Monolit Quartz Abakus F Arango F Archimedes F Garou F Marcopolos F1 LOZ Mentor F Oriolus F Popular F Rumba F SY Medal F SY Saveo F Trumpf F Xenon F Alexander F1 LOZ Arizona F DK Exception F Gordon KWS F Hybrirock F PR46W20 F PR46W26 F PT211 F Thure p F Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; A Głubczyce, Bąków, B Głubczyce, Bąków, Łosiów; p odmiana półkarłowa RZEPAK OZIMY

70 70 Tab. 80. Rzepak ozimy. Plon nasion przy 9% wilgotności w miejscowościach (% wzorca). Lata zbioru, 2015 L.p. Odmiana Głubczyce Bąków Łosiów Wzorzec dt/ha 47,8 46,5 46,2 28,1 25,1 27,1 40,9 40,4 41,3 1 ES Valegro Marcelo Bazalt Birdy Chrobry Sherlock LOZ SY Ilona SY Rokas Vapiano F Atora F 1 LOZ DK Expiro F 1 LOZ w Acapulco F Alvaro KWS F Amazon F 1 LOZ Bonanza F 1 LOZ DK Exalte F 1 LOZ DK Expression F DK Exsor F DK Extract F 1 LOZ w DK Platinium F ES Cesario F ES Imperio F Hamilton F Kuga F 1 LOZ Marathon F 1 LOZ Mercedes F 1 LOZ Minerva F 1 LOZ Panama F Sherpa F Shrek F SY Florida F 1 LOZ SY Kolumb F SY Polana F Taifun F Tigris F Visby F Archibald F Aixer Bellevue Brendy Lohana Metys Monolit Quartz Abakus F Arango F Archimedes F Garou F Marcopolos F 1 LOZ Mentor F Oriolus F Popular F Rumba F SY Medal F SY Saveo F Trumpf F Xenon F Alexander F 1 LOZ Arizona F DK Exception F Gordon KWS F Hybrirock F PR46W20 F PR46W26 F PT211 F Thure p F Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; p odmiana półkarłowa.

71 Tab. 81. Rzepak ozimy. Ważniejsze właściwości rolnicze. Głubczyce, Bąków. Lata zbioru, 2015 L.p. Odmiana Wysokość roślin (cm) Wyleganie (%) Dojrzałość techniczna * (liczba dni od pocz. roku) Choroby łodyg (%) Wzorzec ,3 12,6 11, ,1 43,5 33,0 1 ES Valegro ,0 17,2 14, ,3 50,9 36,9 2 Marcelo , , Bazalt , , Birdy , , Chrobry , , Sherlock ,3 12,0 11, ,7 38,3 28,1 7 SY Ilon , , SY Rokas , , Vapiano F , , Atora F ,8 14, ,8 42,9-11 DK Expiro F , , Acapulco F , , Alvaro KWS F ,8 12, ,3 42,9-14 Amazon F ,7 14, ,6 42,3-15 Bonanza F ,2 10,4 10, ,1 43,8 31,0 16 DK Exalte F ,3 15, ,6 40,8-17 DK Expression F , , DK Exsor F , , DK Extract F , , DK Platinium F , , ES Cesario F , , ES Imperio F , Hamilton F , , Kuga F ,3 11, ,5 38,3-25 Marathon F ,7 12,9 10, ,7 39,8 31,4 26 Mercedes F ,3 12,6 10, ,3 44,7 31,4 27 Minerva F ,8 6,7 7, ,6 50,8 37,4 28 Panama F , , Sherpa F ,5 9,2 9, ,7 37,8 29,7 30 Shrek F ,7 10,8 9, ,2 40,3 28,7 31 SY Florida F ,2 10, ,9 47,5-32 SY Kolumb F ,7 10,9 9, ,3 39,9 29,9 33 SY Polana F ,7 8,4 7, ,4 43,2 31,6 34 Taifun F , , Tigris F , , Visby F ,3 10,4 10, ,2 41,6 30,9 37 Archibald F , , Aixer ,8 9,3 9, ,8 45,1 37,4 39 Bellevue ,3 13,2 11, ,0 40,8 35,0 40 Brendy ,8 19,1 14, ,0 41,0 32,3 41 Lohan ,0 13,5 11, ,2 43,6 34,1 42 Metys ,0 11,0 9, ,2 49,6 38,7 43 Monolit ,2 22,4 19, ,3 46,4 35,6 44 Quartz ,0 12,7 10, ,8 48,6 38,8 45 Abakus F ,8 11,1 9, ,7 48,1 37,4 46 Arango F ,2 7, ,3 42,1-47 Archimedes F , , Garou F ,3 10,1 10, ,5 39,5 28,5 49 Marcopolos F ,2 13,6 13, ,1 44,8 33,2 50 Mentor F ,3 6, ,8 36,9-51 Oriolus F ,7 16,3 13, ,8 45,4 35,8 52 Popular F ,0 9,2 9, ,2 39,8 30,2 53 Rumba F ,5 10,9 10, ,2 45,6 32,9 54 SY Medal F ,2 11, ,7 45,8-55 SY Saveo F ,7 13,7 11, ,4 46,2 34,8 56 Trumpf F ,8 10,3 9, ,3 38,4 28,8 57 Xenon F ,0 10,2 9, ,5 43,8 33,7 58 Alexander F ,0 9, ,9 46,7-59 Arizona F ,2 11, ,6 46,8-60 DK Exception F , , Gordon KWS F , , Hybrirock F ,3 12,0 10, ,1 43,8 30,2 63 PR46W20 F ,8 8,5 7, ,8 43,6 32,6 64 PR46W26 F ,2 12,5 11, ,5 41,8 31,5 65 PT211 F ,2 11, ,7 41,1-66 Thure p F ,0 13, ,9 47,7 - Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; p odmiana półkarłowa; * Dotyczy tylko Głubczyc. 8. RZEPAK OZIMY 71

72 Tab. 82. Rzepak ozimy. Ważniejsze właściwości rolnicze. Głubczyce, Bąków, Łosiów. Lata zbioru, 2015 L.p. Odmiana Wysokość roślin (cm) Wyleganie (%) Dojrzałość techniczna * (liczba dni od pocz. roku) Choroby łodyg (%) Wzorzec ,9 29,4 22, ,5 31,2 27,0 1 ES Valegro ,8 30,1 22, ,2 34,0 29,2 2 Marcelo , , Bazalt , , Birdy , , Chrobry , , Sherlock ,9 29,5 22, ,5 31,4 27,4 7 SY Ilon , , SY Rokas , , Vapiano F , , Atora F ,7 28, ,6 34,8-11 DK Expiro F , , Acapulco F , , Alvaro KWS F ,5 27, ,1 29,4-14 Amazon F , , Bonanza F ,0 23,8 18, ,5 31,1 24,8 16 DK Exalte F , , DK Expression F , , DK Exsor F , , DK Extract F , , DK Platinium F , , ES Cesario F , , ES Imperio F , , Hamilton F , , Kuga F ,2 29, ,0 31,8-25 Marathon F ,9 27,6 20, ,5 31,1 28,6 26 Mercedes F , , Minerva F , , Panama F , , Sherpa F ,0 31,4 24, ,5 29,1 25,4 30 Shrek F ,3 28,6 21, ,3 33,0 25,9 31 SY Florida F ,9 31, ,6 32,8-32 SY Kolumb F ,3 29,3 21, ,8 30,0 25,8 33 SY Polana F ,2 25,2 19, ,5 29,3 25,9 34 Taifun F , , Tigris F , , Visby F ,9 32,8 25, ,8 31,4 27,9 37 Archibald F , ,0 - - Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; p odmiana półkarłowa; * dotyczy Głubczyc i Łosiowa. 72

73 Tab. 83. Rzepak ozimy. Głubczyce i Bąków. Plon nasion przy 9% wilgotności (% wzorca) w różnych wariantach agrotechnicznych. Lata zbioru, 2015 L.p. Odmiana Optymalny termin siewu Optymalny termin siewu Optymalny termin siewu Technologia przeciętna Technologia intensywna Technologia zrównoważona Wzorzec dt/ha 40,7 37,5 38,1 40,6 38,2 40,0 42,3 37,4 38,9 1 Atora F Sherlock Alvaro KWS F Amazon F Bonanza F DK Exalte F Kuga F Marathon F Mercedes F Sherpa F Shrek F SY Florida F SY Kolumb F PR46W20 F Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F1 odmiana mieszańcowa; Technologia przeciętna N 181 kg/ha, mikronawozy wg programu ADOB 1 zabieg jesienią w fazie 4 6 liści, 2 zabieg wiosną przy wysokości rzepaku cm, 3 zabieg w fazie formowania łodygi do kwitnienia; Technologia intensywna N 181 kg/ha, mikronawozy wg programu ADOB 1 zabieg w jesienią fazie 4 6 liści, 2 zabieg wiosną przy wysokości rzepaku cm, 3 zabieg w fazie formowania łodygi do kwitnienia, fungicydo-regulatory wzrostu: Caryx 240 SL 1 l/ha jesienią w fazie 4 6 liści, Toprex 375 SC 0,5 l/ha wiosną przy wysokości rzepaku cm, fungicyd Propulse 250 SE 1 l/ha w fazie opadania płatków kwiatowych Technologia zrównoważona N 136 kg/ha, mikronawozy wg programu ADOB 1 zabieg jesienią w fazie 4 6 liści, 2 zabieg wiosną przy wysokości rzepaku cm, 3 zabieg w fazie formowania łodygi do kwitnienia, fungicyd Pictor 400 SC 0,5 l/ha w fazie opadania płatków kwiatowych. Tab. 84. Rzepak ozimy. Głubczyce. Plon nasion przy 9% wilgotności (% wzorca) w różnych wariantach agrotechnicznych. Lata zbioru, 2015 L.p. Odmiana Optymalny termin siewu Optymalny termin siewu Optymalny termin siewu Optymalny termin siewu Technologia przeciętna Technologia intensywna Technologia zrównoważona Technologia niskonakładowa Wzorzec dt/ha 51,3 48,7 48,1 50,1 50,8 50,4 50,8 48,5 50,5 46,1 40,4 41,9 1 Atora F Sherlock Alvaro KWS F Amazon F Bonanza F DK Exalte F Kuga F Marathon F Mercedes F Sherpa F Shrek F SY Florida F SY Kolumb F PR46W20 F Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F1 odmiana mieszańcowa; Technologia niskonakładowa N 89 kg/ha; Technologia przeciętna N 167 kg/ha, mikronawozy wg programu ADOB 1 zabieg jesienią w fazie 4 6 liści, 2 zabieg wiosną przy wysokości rzepaku cm, 3 zabieg w fazie formowania łodygi do kwitnienia; Technologia intensywna N 167 kg/ha, mikronawozy wg programu ADOB 1 zabieg jesienią w fazie 4 6 liści, 2 zabieg wiosną przy wysokości rzepaku cm, 3 zabieg w fazie formowania łodygi do kwitnienia, fungicydo-regulatory wzrostu: Caryx 240 SL 1 l/ha jesienią w fazie 4 6 liści, Toprex 375 SC 0,5 l/ha wiosną przy wysokości rzepaku cm, fungicyd Propulse 250 SE 1 l/ha w fazie opadania płatków kwiatowych; Technologia zrównoważona N 125 kg/ha, mikronawozy wg programu ADOB 1 zabieg jesienią w fazie 4 6 liści, 2 zabieg wiosną przy wysokości rzepaku cm, 3 zabieg w fazie formowania łodygi do kwitnienia, fungicyd Pictor 400 SC -0,5 l/ha w fazie opadania płatków kwiatowych. 8. RZEPAK OZIMY 73

74 Tab. 85. Rzepak ozimy. Bąków. Plon nasion przy 9% wilgotności (% wzorca) w różnych wariantach agrotechnicznych. Lata zbioru, 2015 L.p. Odmiana Optymalny termin siewu Optymalny termin siewu Optymalny termin siewu Technologia przeciętna Technologia intensywna Technologia zrównoważona Wzorzec dt/ha 30,1 26,2 28,0 31,2 25,7 29,7 33,8 26,3 27,2 1 Atora F Sherlock Alvaro KWS F Amazon F Bonanza F DK Exalte F Kuga F Marathon F Mercedes F Sherpa F Shrek F SY Florida F SY Kolumb F PR46W20 F Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; Technologia przeciętna N 195 kg/ha; Technologia intensywna N 195 kg/ha, fungicydo-regulatory wzrostu: Caryx 240 SL 1 l/ha jesienią w fazie 4 6 liści, Toprex 375 SC 0,5 l/ha wiosną przy wysokości rzepaku cm, fungicyd Pictor 400 SC 0,5 l/ha w fazie opadania płatków kwiatowych; Technologia zrównoważona N 147 kg/ha, fungicyd Pictor 400 SC 0,5 l/ha w fazie opadania płatków kwiatowych. Tab. 86. Rzepak ozimy. Głubczyce. Plon nasion przy 9% wilgotności (% kontroli) przy zastosowaniu różnych herbicydów. Lata zbioru, 2015 L.p. Herbicydy SY Kolumb F 1 SY Kolumb F 1 Gladius F 1 1 Kontrola (dt/ha) 45,2 48,0 45,4 46,2 2 Navigator 360 SL 0,3 l/h Navigator 360 SL 0,3 l/ha + Salsa 75 WG 25 g/h Butisan Star 416 SC 2,5 l/h Butisan Star Max 500 SE 2,5 l/h F 1 odmiana mieszańcowa; Zabieg herbicydowy wykonany został r., r., r.; Chwasty jednoliścienne zwalczane na wszystkich kombinacjach. Tab. 87. Rzepak ozimy. Głubczyce. Plon nasion przy 9% wilgotności (% wzorca) dla różnych wariantów stosowania fungicydo-regulatorów wzrostu. Lata zbioru 2015, 2016 i L.p. Odmiana Kontrola I II III IV Wzorzec dt/ha 48,3 50,2 45,3 51,2 55,7 46,3 49,1 52,8 48,3 51,1 54,4 47,6 52,2 54,2 44,8 1 Sherlock SY Kolumb F Gladius F Wzorzec średnia dla badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; Kontrola (bez fungicydów i regulatorów wzrostu); I II III IV Caryx 240 SL 1 l/ha jesienią w fazie 4 6 liści; Propulse 250 SE 1 l/ha w fazie opadania płatków kwiatowych; Caryx 240 SL 1 l/ha jesienią w fazie 4-6 liści; Toprex 375 SC 0,3 l/ha wiosną przy wysokości rzepaku cm; Propulse 250 SE 1 l/ha w fazie opadania płatków kwiatowych Caryx 240 SL 0,5 l/ha jesienią w fazie 4 6 liści; Toprex 375 SC -0,15 l/ha wiosną przy wysokości rzepaku cm; Propulse 250 SE 1 l/ha w fazie opadania płatków kwiatowych; Caryx 240 SL 0,75 l/ha jesienią w fazie 4 6 liści; Toprex 375 SC 0,23 l/ha wiosną przy wysokości rzepaku cm; Propulse 250 SE 1 l/ha w fazie opadania płatków kwiatowych. 74

75 Tab. 88. Rzepak ozimy. Głubczyce. Plon nasion przy 9% wilgotności (% kontroli) przy zastosowaniu insektycydów w określonych fazach rozwojowych. Lata zbioru, 2016 F 1 odmiana mieszańcowa; Kontrola (bez insektycydów); L.p. Insektycydy SY Kolumb F 1 1 Kontrola (dt/ha) 45,3 46,5 45,9 2 I II III I II III Proteus 110 OD 0,5 l/ha jesienią, po pojawieniu się zawiązku pierwszego liścia; Proteus 110 OD 0,5 l/ha jesienią, po pojawieniu się zawiązku pierwszego liścia; Proteus 110 OD 0,5 l/ha wiosną, w fazie odtworzenia rozety; Proteus 110 OD 0,5 l/ha jesienią, po pojawieniu się zawiązku pierwszego liścia; Proteus 110 OD 0,5 l/ha wiosną, w fazie odtworzenia rozety; Avaunt 150 EC 0,17 l/ha wiosną, w fazie żółtego pąka. RZEPAK OZIMY LISTA ODMIAN ZALECANYCH Lp ODMIANA KR/CCA ROK WPISANIA NA LOZ PLON ZIARNA % WZORCA ALEXANDER F 1 CCA 110 * 2 AMAZON F 1 KR * 3 ATORA F 1 KR * 4 BONANZA F 1 KR DK EXALTE F 1 KR * 6 DK EXPIRO F 1 KR w 119 ** 7 DK EXTRACT F 1 KR w 120 ** 8 KUGA F 1 KR * 9 MARATHON F 1 KR MARCOPOLOS F 1 KR MERCEDES F 1 KR MINERVA F 1 KR SHERLOCK KR SY FLORIDA F 1 KR KR Krajowy Rejestr; CCA Wspólnotowy Katalog Odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; w odmiana zalecana wstępnie; wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian 36,6 dt/ha; * dla odmian Alexander, Amazon, Atora, Kuga, SY Florida wzorzec z lat ,8 dt/ha; ** dla odmian DK Expiro, DK Extract wzorzec z roku 38,0 dt/ha. 8. RZEPAK OZIMY 75

76 9. RZEPAK JARY 9. RZEPAK JARY Doświadczenia z rzepakiem jarym prowadzono w Głubczycach na jednym poziomie agrotechniki. W roku badano 18 odmian (10 populacyjnych i 8 mieszańcowych). W latach wszystkie doświadczenia były prawidłowe. Warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczenia w roku, pochodzenie odmian, zbiorcze wyniki plonowania oraz ważniejsze właściwości rolnicze przedstawiono w tabelach poniżej. Niekorzystne warunki atmosferyczne w kwietniu wpłynęły na zatrzymanie wschodów, stąd obniżona obsada roślin, i co za tym idzie, obnizony plon nasion. W roku był on o 6 dt/a mniejszy w stosunku do 2016 roku i aż o 16,2 dt/ha mniejszy niż w 2015 roku. Tab. 89. Rzepak jary. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru Miejscowość Głubczyce Powiat Głubczyce Kompleks rolniczej 1 przydatności gleby Klasa bonitacyjna gleby II ph gleby w KCl 6,9 Przedplon Soja Data siewu (dzień, m-c, rok) Obsada roślin (szt./m 2 ) 100 Data zbioru (dzień, m-c, rok) Nawożenie mineralne N (kg/ha) 98 P 2 O 5 (kg/ha) - K 2 O (kg/ha) - Nawożenie dolistne (l/ha) ADOB Mg 10 + ADOB B 1,5 + ADOB Mo 0,1 + Basfoliar S 8 ADOB Mg 10 + ADOB B 1,5 + Basfoliar S 8 Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Zaprawa nasienna T Herbicydy (l/ha) Butisan Star Max 500 SE - 2 Insektycydy (l,kg/ha) 1/ Dursban 480 EC 0,6 2/ Proteus 110 OD 0,5 + Sparviero 0,075 3/ Calypso 480 SC 0,15 + Fastac Active 050 ME 0,15 4/ Reldan 225 EC 1,3 + Fastac Active 050 ME 0,2 76 Tab. 90. Rzepak jary. Pochodzenie odmian Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 Agr015 DE Lantmännen SW Seed SIA Jelgawa 2 Goliat PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o. o. Grupa IHAR Strzelce 3 Fenj010 DE Saaten Union Polska sp. z o. o. Wągrowiec 4 Karo 2016 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o. o. Grupa IHAR Strzelce 5 Libero PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o. o. Grupa IHAR Strzelce 6 Lennon 2013 SE Lantmännen SW Seed SIA Jelgawa 7 Markus 2010 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o. o. Grupa IHAR Strzelce 8 Proximo 2010 DE Bayer sp. z o.o. Warszawa 9 Tamarin 2010 SE Lantmännen SW Seed SIA Jelgawa 10 Turner SE Lantmännen SW Seed SIA Jelgawa 11 Lumen F DE Saaten - Union Polska sp. z o. o. Wągrowiec 12 Lexus F 1 DE Saaten - Union Polska sp. z o. o. Wągrowiec 13 Belinda F DE Bayer sp. z o.o. Warszawa 14 Delight F DE Bayer sp. z o.o. Warszawa 15 Dodger F DE Bayer sp. z o.o. Warszawa 16 Doktrin F DE Saaten - Union Polska sp. z o. o. Wągrowiec 17 Kaliber F DE Saaten - Union Polska sp. z o. o. Wągrowiec 18 Legolas F SE Lantmännen SW Seed SIA Jelgawa F 1 odmiana mieszańcowa; * odmiana skreślona z KR w 2016 roku.

77 Tab. 91. Rzepak jary. Zbiorcze wyniki doświadczenia. Rok zbioru L.p. Cecha Głubczyce 1 Termin kwitnienia (dzień, m-c) Termin dojrzałości technicznej (dzień, m-c) Wysokość roślin (cm) Wyleganie (%) 9 5 Porażenie przez choroby Choroby podstawy łodyg (%) 12 Czerń krzyżowych (skala 9 0 ) 8,6 Słodyszek rzepakowy (%) 3,2 Dojrzałość techniczna (l. dni) 207 Obsada roślin (szt/m 2 ) 44 6 Mas000 nasion (g) 4,8 7 Wilgotność nasion podczas zbioru (%) 11,4 8 Plon nasion (dt/ha) 22,8 Tab. 92. Rzepak jary. Plon nasion przy 9% wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2015 L.p. Odmiana Głubczyce Polska Wzorzec dt/h2,8 28,8 39,0 25,8 30,2 24,3 24,9 1 Agr Goliat Fenja Karo Libero Lennon Markus Proximo Tamarin Turner Lumen F Lexus F Belinda F Delight F Dodger F Doktrin F Kaliber F Legolas F Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa. 9. RZEPAK JARY 77

78 Tab. 93. Rzepak jary. Głubczyce. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Wysokość roślin (cm) Wyleganie (%) Dojrzałość techniczna (liczba dni od początku roku) Obsada roślin (szt/m 2 ) Wzorzec ,8 4,8 1 Agr ,9 2 Goliat ,9-3 Fenja ,1 5,0 4 Karo ,6-5 Libero ,4-6 Lennon ,9 7 Markus ,2 4,4 8 Proximo ,7 4,8 9 Tamarin ,7 5,0 10 Turner ,8-11 Lumen F ,1-12 Lexus F ,6-13 Belinda F ,1 14 Delight F ,6 4,6 15 Dodger F ,8 4,8 16 Doktrin F ,9 17 Kaliber F ,1 4,9 18 Legolas F ,8 4,8 Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa. Mtn (g) Tab. 94. Rzepak jary. Głubczyce. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby i szkodniki. Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Zgnilizna twardzikowa (%) Czerń krzyżowych (skala 9 0 ) Słodyszek rzepakowy (%) * wzorzec 12,0 17,9 8,6 8,5 3,2 7,8 1 Agra 9 17,6 8,5 8,3 3 6,3 2 Goliat 16-8,5-5,5-3 Fenja 5 9,7 9 8,9 3,5 8,1 4 Karo 16-8,5-3,5-5 Libero 15-8,5-3,5-6 Lennon 10 13,6 8,5 8,5 2,5 5,3 7 Markus 13 22,7 9 8,3 3,5 9,0 8 Proximo 12 21,7 8 8,1 2,5 9,5 9 Tamarin 7 19,4 9 8,5 2,5 8,9 10 Turner 14-8, Lumen F Lexus F 1 6 2,0 9-2,5-13 Belinda F ,2 8 8,2 2,5 8,7 14 Delight F ,7 8,5 8,6 3 6,7 15 Dodger F ,3 9 8,8 2,5 8,3 16 Doktrin F ,1 8,5 8,5 3,5 8,2 17 Kaliber F ,4 8,5 8,4 2,5 8,6 18 Legolas F ,8 8 8,1 2,5 7,9 Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; F 1 odmiana mieszańcowa; * % brakujących łuszczyn na pędzie głównym. 78

79 10. KUKURYDZA 10. KUKURYDZA Doświadczenia z kukurydzą na ziarno prowadzono w Głubczycach na jednym poziomie agrotechniki. W roku badano 15 odmian wczesnych (FAO ), 21 odmian średniowczesnych (FAO ) i 13 odmian średniopóźnych (FAO ). W latach 2015 wszystkie doświadczenia były prawidłowe wykonane zarówno pod względem merytorycznym jak i statystycznym. W tabelach poniżej przedstawiono warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczenia w roku, pochodzenie i typ odmian oraz zbiorcze wyniki plonowania i ważniejszych właściwości rolniczych. Tab. 95. Kukurydza pastewna. Warunki agrotechniczne doświadczenia. Rok zbioru Miejscowość Głubczyce Powiat Głubczyce Kompleks rolniczej przydatności 1 gleby Klasa bonitacyjna gleby II ph gleby w KCl 6,7 Przedplon Pszenica ozima Data siewu (dzień,m-c) Data zbioru (dzień, m-c) wczesne średniowczesne średniopóźne Nawożenie mineralne N (kg/ha) 123 P 2 O 5 (kg/ha) 55 K 2 O (kg/ha) 82 Nawożenie dolistne (kg,l/ha) Siarczan magnezu 7x H 2 O 10 +ADOB Zn 1 + Basfoliar 12,4,6 + S + amino - 5 Siarczan magnezu 7x H 2 O ADOB Zn -1,5 + ADOB B 2 + Basfoliar Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Nasiona zaprawiane przez hodowle Herbicydy (l,g/ha) Lumax 537,5 4,0 Titus 25 WG 0,45 Elumis 105 OD 1,5 Insektycydy (l/ha) Sparviero 0,075 Proteus 110 OD 0,5 Dursban 480 EC 0,3 Fastac Active 050 ME 0,15 Avaunt 150 EC 0,25 Sparviero 0, KUKURYDZA 79

80 Tab. 96. Kukurydza pastewna. Pochodzenie odmian Lp. Odmiana Rok wpisania do krajowego rejestru odmian Typ Wczesność FAO Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce Odmiany wczesne 1 Agro Fides SC 230 KWS Polska sp.z o.o. Poznań 2 ES Seafox SC 240 Euralis Nasiona sp. z o.o. Poznań 3 Kwintus 2016 TC 220 KWS Polska sp.z o.o. Poznań 4 KWS Magnet SC 220 KWS Polska sp.z o.o. Poznań 5 KWS Vitellio TC 230 KWS Polska sp.z o.o. Poznań 6 LG SC 200 Limagrain Central Europe Societe, Komorniki 7 LG31255 TC 230 Limagrain Central Europe Societe, 8 MAS 15P 2012 SC Maisadour Polska sp. z o.o. Poznań 9 RGT Chromixx SC 230 RAGT Semences Polska sp.z o.o., Łysomice 10 Silvinio 2012 TC 220 KWS Polska sp.z o.o. Poznań 11 SY Weren015 SC 230 Syngenta Polska sp. z o.o. Warszawa 12 Farmplus CCA 220 FarmSaat AG, Nowy Kawęczyn 13 MAS 17G CCA Maisadour Polska sp. z o.o. Poznań 14 Rianni CS CCA SC 220 Caussade Nasiona Polska sp. z o.o., Strzelin 15 SY Talisman CCA Syngenta Polska sp. z o.o. Warszawa Odmiany średniowczesne 1 Agro Polis 2016 SC 240 KWS Polska sp.z o.o. Poznań 2 Benedictio KWS Z+K/ SC 240 KWS Polska sp.z o.o. Poznań 3 Casandro TC Saatbau Polska sp. z o.o. Środa Śląska 4 ES Asteroid 2016 SC 240 Euralis Nasiona sp. z o.o. Poznań 5 ES Constellation 2016 SC Euralis Nasiona sp. z o.o. Poznań 6 ES Meteorit 2016 SC 240 Euralis Nasiona sp. z o.o. Poznań 7 ES Zorion 2016 SC 240 Euralis Nasiona sp. z o.o. Poznań 8 Farmezzo 2016 SC 250 Tomasz Krakowiak, Nowy Kawęczyn 9 Figaro SC KWS Polska sp.z o.o. Poznań 10 KWS Corazon SC 250 KWS Polska sp.z o.o. Poznań 11 LG SC 250 Limagrain Central Europe Societe, Komorniki 12 Milosz SC 250 Tomasz Krakowiak, Nowy Kawęczyn 13 Norico 2015 SC 240 Saatbau Polska sp. z o.o. Środa Śląska 14 P8329 SC 250 Pioneer Hi-Bred Northern Europe, Poznań red 15 Perrero SC 240 Saatbau Polska sp. z o.o. Środa Śląska 16 Rivaldinio KWS 2014 SC 240 KWS Polska sp. z o.o. Poznań 17 Sativo 2015 SC Saatbau Polska sp. z o.o. Środa Śląska 18 Susetta SC 250 AIC Seedds GmbH, Isernhagen HB 19 SY Rotango 2015 TC 240 Syngenta Polska sp. z o.o. Warszawa 20 SY Telias SC 240 Syngenta Polska sp. z o.o. Warszawa 21 Farmfire CCA 230 FarmSaat AG, Nowy Kawęczyn Odmiany średniopóźne 1 Codigip 2016 SC 260 IGP Polska sp. z.o.o. sp. k., Poznań 2 DKC SC 280 Monsanto Polska sp. z o.o. 3 Keltikus SC KWS Polska sp. z o.o. Poznań 4 LG SC 260 Limagrain Central Europe Societe, Poznań 5 Lindsey 2012 SC 260 Limagrain Central Europe Societe, Poznań 6 P8821 SC Pioneer Hi-Bred Northern Europe, Poznań 7 Talentro 2016 TC 260 Saatbau Polska sp. z o.o. Środa Śląska 8 Walterinio KWS Z+K/ 2016 SC 260 KWS Polska sp. z o.o. Poznań 9 DKC3939 CCA Monsanto Polska sp. z o.o. 10 Herkuli CS CCA 270 Caussade Nasiona Polska, Strzelin 11 P9838 CCA Pioneer Hi-Bred Northern Europe, Poznań 12 RGT Conexxion CCA 280 RAGT Semences Polska sp.z o.o., Łysomice 13 Surterra CCA SC AIC Seedds GmbH, Isernhagen HB CCA odmiany z katalogu UE; SC odmiana mieszańcowa dwuliniowa; TC odmian mieszańcowa trójliniowa. 80

81 Tab. 97. Kukurydza pastewna. Zbiorcze wyniki doświadczenia. Rok zbioru Lp. Cecha Głubczyce Wczesne Średniowczesne Średniopóźne i późne 1 Data pojawienia się znamion (data) Dojrzałość pełna (data) Wysokość roślin (cm) Wyleganie łodygowe (%) 0,65 0,45 0,48 Wyleganie korzeniowe (%) 1,17 0,75 0,20 5 Krzewienie (liczba łodyg na roślinie) 1,02 1,01 1,02 6 Zawartość sm w ziarnie (%) 71,3 69,44 66,18 7 Udział ziarna w kolbach (%) 79,3 79,6 76,3 8 Utrzymanie zieleni (stay green) w dojrzałości pełnej (skala 9 0 ) 8,9 8,2 8,0 przed zbiorem (skala 9 0 ) 6,7 2,4 3,0 9 Porażenie przez choroby Głownia kolb (%) 0,00 0,03 0,05 Fuzarioza łodyg (%) 1,90 1,05 1,57 Fuzarioza kolb (%) 0,73 1,99 1,48 10 Omacnica prosowianka (%) 0,83 0,36 0,38 11 Wilgotność ziarna przy zbiorze (%) 28,68 30,56 33,82 12 Plon ziarna (dt/ha) 104,6 107,3 109,3 Tab. 98. Kukurydza pastewna na ziarno. Plon ziarna przy 14% wilgotności, wilgotność w czasie zbioru (% wzorca). Lata zbioru, Odmiany wczesne Lp Odmiana Głubczyce Polska Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Wzorzec dt/h04,6 28,7 133,7 25,8 87,6 24,8 119,2 27,3 108,6 26,4 115,6 29,5 1 Agro Fides ES Seafox Kwintus KWS Magnet KWS Vitellio LG LG MAS 15P RGT Chromixx Silvinio SY Weren Farmplus CCA MAS 17G CCA Rianni CS CCA SY Talisman CCA Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; CCA odmiana z katalogu UE. 10. KUKURYDZA 81

82 Tab. 99. Kukurydza pastewna na ziarno. Plon ziarna przy 14% wilgotności, wilgotność w czasie zbioru (% wzorca). Lata zbioru, Odmiany średniowczesne Lp Odmiana Głubczyce Polska Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Wzorzec dt/ha, % 107,3 30,6 137,8 27,9 81,6 22,7 122,6 29,3 108,9 27,1 119,5 29,2 1 Agro Polis Benedictio KWS Casandro ES Asteroid ES Constellation ES Meteorit ES Zorion Farmezzo Figaro KWS Corazon LG Milosz Norico P Perrero Rivaldinio KWS Sativo Susetta SY Rotango SY Telias Farmfire CCA Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; CCA odmiany z katalogu UE. Tab Kukurydza pastewna na ziarno. Plon ziarna przy 14% wilgotności, wilgotność w czasie zbioru (% wzorca). Lata zbioru, Odmiany średniopóźne Lp Odmiana Głubczyce Polska Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność Plon ziarna Wilgotność 82 Wzorzec dt/h09,3 33,8 147,3 29,1 93,9 23,8 118,5 29,8 1 Codigip DKC Keltikus LG Lindsey P Talentro Walterinio KWS DKC3939 CCA Herkuli CS CCA P9838 CCA RGT Conexxion CCA Surterra CCA Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; CCA odmiany z katalogu UE.

83 Tab Kukurydza pastewna. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Lata zbioru:, 2015 Lp. Odmiany Wysokość roślin (cm) Wyleganie korzeniowe (%) Fuzarioza łodyg (%) Fuzarioza kolb (%) Omacnica prosowianka (%) Odmiany wczesne Wzorzec ,2 1,7 1,9 7,0 0,7 6,6 0,8 17,5 1 Agro Fides 236-0,5-0,0-0,5-0,0-2 ES Seafox ,5-1,5-0,0-0,0-3 Kwintus 226-0,0-0,7-0,5-2,5-4 KWS Magnet 230-0,0-1,5-0,0-0,0-5 KWS Vitellio 229-0,2-1,5-1,1-0,0-6 LG ,2-5,1-0,5-0,0-7 LG ,9-0,7-1,0-2,5-8 MAS 15P ,0 0,2 1,4 5,1 0,5 2,1 2,5 20,0 9 RGT Chromixx 242-0,2-0,0-0,0-2,5-10 Silvinio ,7 1,0 3,7 9,1 0,0 5,7 0,0 18,3 11 SY Weren ,5 4,1 5,1 14,5 0,5 7,2 2,5 20,0 12 Farmplus CCA 242-0,0-0,7-1,2-0,0-13 MAS 17G CCA ,0 0,6 0,7 4,6 0,3 7,3 0,0 17,5 14 Rianni CS CCA 228-0,7-2,2-4,1-0,0-15 SY Talisman CCA 231-0,2-3,7-0,7-0,0 - Liczba doświadczeń Odmiany średniowczesne Wzorzec ,7 1,2 1,1 5,5 2,0 5,8 0,4 19,6 1 Agro Polis 229-0,0-0,7-2,4-0,0-2 Benedictio KWS 232-0,0-0,0-1,9-0,0-3 Casandro 228-0,7-4,5-3,7-0,0-4 ES Asteroid 233-0,0-0,0-0,7-0,0-5 ES Constellation 241-1,0-0,0-0,5-2,5-6 ES Meteorit 228-0,2-0,0-1,4-0,0-7 ES Zorion 227-0,0-1,5-1,6-0,0-8 Farmezzo 226-0,5-1,5-2,2-2,5-9 Figaro 235-0,0-0,0-1,1-0,0-10 KWS Corazon 218-0,5-0,0-2,6-0,0-11 LG ,7 1,5 1,5 6,3 2,0 3,8 0,0 22,5 12 Milosz 228-0,7-2,2-0,2-0,0-13 Norico 238-0,2-0,8-0,8-2,5-14 P ,0-0,7-0,3-0,0-15 Perrero 227-7,6-0,7-3,9-0,0-16 Rivaldinio KWS ,2 2,4 0,7 3,2 2,1 4,6 0,0 19,2 17 Sativo ,5 4,8 1,5 3,8 3,9 5,1 0,0 21,7 18 Susett40-1,2-2,9-2,6-0,0-19 SY Rotango 213-0,7-0,7-4,4-0,0-20 SY Telias 212-0,0-0,0-1,2-0,0-21 Farmfire CCA 223-1,0-2,2-2,3-0,0 - Liczba doświadczeń Odmiany średniopóźne Wzorzec ,2 0,4 1,6 2,7 1,5 4,4 0,4 15,7 1 Codigip 220-0,2-3,0-0,7-0,0-2 DKC ,0 0,5 2,2 3,7 0,2 4,9 0,0 13,3 3 Keltikus 213-0,0-1,4-1,8-0,0-4 LG ,5-3,5-1,0-0,0-5 Lindsey 230-0,0-1,5-2,3-0,0-6 P ,0-0,7-0,7-2,5-7 Talentro 237-1,5-1,6-1,8-0,0-8 Walterinio KWS 235-0,0-0,7-4,1-2,5-9 DKC3939 CCA 224-0,0-0,7-0,8-0,0-10 Herkuli CS CCA ,0 0,4 1,4 2,0 1,2 1,7 0,0 15,0 11 P9838 CCA 226-0,0-1,4-0,7-0,0-12 RGT Conexxion CCA 225-0,2-1,5-0,5-0,0-13 Surterra CCA 213-0,2-0,8-3,5-0,0 - Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian w grupach wczesności; CCA odmiany z katalogu UE. 10. KUKURYDZA 83

84 11. BURAK CUKROWY 11. BURAK CUKROWY Doświadczenia z burakiem cukrowym prowadzono w Głubczycach na jednym poziomie agrotechniki. W roku badano 18 odmian. Dla wszystkich odmian hodowcy zadeklarowali odporność na rizomanię (Rh), dla odmian Toleranza KWS, Exotique i Panorama KWS również na nicienie (N). Warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczenia w roku, pochodzenie odmian i zbiorcze wyniki plonowania i ważniejsze właściwości rolnicze przedstawiono w tabelach poniżej. Tab Burak cukrowy. Warunki agrotechniczne doświadczenia. Rok zbioru Miejscowość Głubczyce Powiat Głubczyce Kompleks rolniczej przydatności gleby 1 Klasa bonitacyjna gleby II ph gleby w KCl 6,5 Przedplon Pszenica ozima Data siewu) (dzień, m-c) Data zbioru (dzień, m-c) Nawożenie mineralne N (kg/ha) 134,5 P 2 O 5 (kg/ha) 37,1 K 2 O (kg/ha) 91 Nawożenie dolistne (l/ha) MgSO ADOB B 3 + ADOB Zn 1 + Basfoliar S 5 MgSO ADOB B 3 + ADOB Mn 1 + Basfoliar S+amino 5 Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Nasiona zaprawiane przez hodowców Herbicydy (g,l/ha) Betanal Maxx Pro 1,25 + Goltix 700 SC 1 Kemifam Super Koncentrat 320 EC 0,5 + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,2 + Goltix 700 SC 1 Kemifam Super Koncentrat 320 EC 0,5 + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,2 + Goltix 700 SC 1,3 Kemifam Super Koncentrat 320 EC 0,5 + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,2 + Goltix 700 SC 1 + Pyramin Turbo 520 SC 1 Agil S 100 EC 0,7 Insektycydy (l/ha) Danadim 400 EC 0,5 + Sparviero 0,075 Decis Mega 50 EW 0,15 Dursban 480 EC 0,3 + Fastac Activ 050 ME 0,15 Decis Mega 50 EW 0,1 Dursban 480 EC 0,3 + Fastac Activ 050 ME 0,15 Fungicydy (l/ha) Optan 183 SE 1,5 Duett Ultra 497 SC 0,6 Optan 183 SE 1 Duett Ultra 497 SC 0,5 84

85 Tab Burak cukrowy. Pochodzenie odmian Lp. Odmiana Tolerancja na patogeny Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 Mazur Rh PL Strube Polska sp. z o.o. Wrocław 2 Toleranza KWS Rh, N 2015 DE KWS Polska sp. z o.o. Poznań 3 Kujavia Rh PL KHBC sp. s o.o. Straszków 4 Bravura Rh PL Syngenta Polska sp. z o.o. Warszawa 5 Exotique Rh, N FR SAS Florimond Desprez Veuve & Fils 6 Hammond Rh 2015 DE Strube Polska sp. z o.o. Wrocław 7 Marynia Rh PL WHBC sp. z o.o. Poznań 8 Jadeit Rh 2016 PL KHBC sp. s o.o. Straszków 9 BTS 2160 Rh 2016 DE Betaseed GmbH, Frankfurt 10 Krajan Rh 2016 PL KHBC sp. s o.o. Straszków 11 Kagu Rh 2016 BE SESVANDERHAVE Poland sp. z o.o. Poznań 12 Fala Rh 2016 PL SESVANDERHAVE Poland sp. z o.o. Poznań 13 Panorama KWS Rh, N 2014 DE KWS Polska sp. z o.o. Poznań 14 Diplomat Rh DK Maribo Seed Inernational ApS 15 Melusine Rh FR SAS Florimond Desprez Veuve & Fils 16 Jagger Rh 2015 DE Strube Polska sp. z o.o. Wrocław 17 Candimax Rh FR SAS Florimond Desprez Veuve & Fils 18 Sombero Rh PL SESVANDERHAVE Poland sp. z o.o. Poznań Rh, N deklarowana przez hodowcę odporność lub tolerancja na rizomanię i nicienie. Tab Burak cukrowy. Zbiorcze wyniki doświadczenia. Rok zbioru Lp. Cecha Głubczyce 1 Polowa energia wschodów (PEW) (%) 52,5 2 Polowa zdolność wschodów (PZW) (%) 86,1 3 Ocena ulistnienia (skala 9 0 ) 8,8 4 Ocena stanu przed zbiorem (skala 9 0 ) 8,9 5 Udział korzeni drobnych (%) 1,4 6 Zawartość cukru (%) 17,1 7 Plon korzeni (dt/ha) 877 Tab Burak cukrowy Głubczyce. Plon korzeni (dt/ha), zawartość cukru (%), porażenie przez choroby. Lata zbioru, 2016 Lp. Odmiana Plon korzeni dt/ha % wzorca Zawartość cukru % Choroby Chwościk buraka skala 9 0 Żółtaczka wirusowa % Brunatna lamistość liści skala 9 0 Wzorzec ,1 19,2 18,2 8,0 0,7 8,2 1 Mazur , ,3 0,5 7,5 2 Toleranza KWS ,2 19,0 18,1 8,0 0,0 9,0 3 Kujavia , ,5 0,2 8,5 4 Bravura , ,0 0,2 8,0 5 Exotique , ,0 0,0 8,3 6 Hammond ,2 19,2 18,2 7,5 0,2 7,5 7 Marynia , ,5 0,0 7,8 8 Jadeit ,5 19,3 18,4 8,3 0,0 8,0 9 BTS ,2 19,1 18,2 6,8 0,2 9,0 10 Krajan ,1 19,1 18,1 8,5 0,5 7,8 11 Kagu ,6 18,7 17,7 8,0 0,0 7,8 12 Fala ,2 19,4 18,3 8,0 0,2 8,0 13 Panorama KWS ,3 19,0 18,2 7,3 2,4 9,0 14 Diplomat , ,5 2,5 8,8 15 Mélusine , ,3 2,2 8,5 16 Jagger ,4 19,8 18,6 8,5 0,5 8,3 17 Candimax , ,3 0,2 8,0 18 Sombrero , ,3 2,2 7,8 Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. 11. BURAK CUKROWY 85

86 Tab Burak cukrowy. Głubczyce. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian. Lata zbioru, 2016 Lp. Odmiana Polowa Energia Wschodów (%) Polowa Zdolność Wschodów (%) Wzorzec 52,5 60,6 56,6 86,1 96,7 91,4 1 Mazur 76, , Toleranza KWS 50,0 65,0 57,5 85,2 97,0 91,1 3 Kujavi3, , Bravura 69, , Exotique 70, , Hammond 29,2 37,0 33,1 88,9 97,0 93,0 7 Marynia 66, , Jadeit 67,6 40,5 54,1 86,6 97,5 92,1 9 BTS ,5 78,5 67,5 79,2 100,0 89,6 10 Krajan 72,3 35,5 53,9 86,6 100,0 93,3 11 Kagu 17,1 69,0 43,1 92,6 94,0 93,3 12 Fala 63,9 78,0 71,0 87,0 100,0 93,5 13 Panorama KWS 52,8 64,5 58,7 87,0 100,0 93,5 14 Diplomat 24, , Mélusine 59, , Jagger 16,7 73,0 44,9 78,3 100,0 89,2 17 Candimax 60, , Sombrero 69, ,2 - - Liczba doświadczeń Tab Burak cukrowy. Polska. Plon korzeni (% wzorca), zawartość cukru, porażenie przez choroby. Rok zbioru Lp. Odmiana Plon korzeni dt/ha Zawartość cukru Chwościk buraka Mączniak właściwy Żółtaczka wirusowa dt/ha % wzorca % skala 9 0 skala 9 0 % Wzorzec ,5 7,6 9,0 0,7 1 Mazur ,3 7,5 9,0 0,5 2 Toleranza KWS ,7 8,0 8,9 0,0 3 Kujavia ,9 7,5 8,9 0,2 4 Bravura ,8 7,6 9,0 0,2 5 Exotique ,8 7,3 9,0 0,0 6 Hammond ,5 7,6 9,0 0,2 7 Marynia ,1 7,4 9,0 0,0 8 Jadeit ,8 7,5 8,9 0,0 9 BTS ,4 7,0 9,0 0,2 10 Krajan ,7 7,3 8,9 0,5 11 Kagu ,2 7,7 9,0 0,0 12 Fala ,5 7,8 8,9 0,2 13 Panorama KWS ,5 7,8 9,0 2,4 14 Diplomat ,5 9,0 2,5 15 Mélusine ,3 7,7 9,0 2,2 16 Jagger ,9 7,7 9,0 0,5 17 Candimax ,3 7,8 9,0 0,2 18 Sombrero ,1 7,8 9,0 2,2 Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. 86

87 12. ZIEMNIAK 12. ZIEMNIAK Doświadczenia z ziemniakiem bardzo wczesnym, wczesnym, średniowczesnym i średniopóźnym w ramach makroregionu południowo zachodniego, obejmującego województwa dolnośląskie, opolskie, śląskie i łódzkie prowadzono w Lućmierzu, Masłowicach i Sulejowie (woj. łódzkie), Tarnowie, Zybiszowie (woj. dolnośląskie), Pawło wicach (woj. śląskie) oraz Starym Oleśnie (woj. opolskie) na jednym poziomie agrotechniki. Warunki agrotechniczne i meteorologiczne prowadzenia doświadczeń w roku, pochodzenie odmian oraz wyniki plonowania przedstawiono w tabelach poniżej. W 2018 roku na Listę Odmian Zalecanych wprowadzono odmiany DENAR, IMPALA, LORD, (ziemniak bardzo wczesny), GWIAZDA, IGNACY, MICHALINA, VINETA (ziemniak wczesny), JUREK, LASKARA, OBERON, SATINA, TAJFUN (ziemniak średniowczesny) oraz JELLY (ziemniak średniopóźny). 12. ZIEMNIAK 87

88 88 Tab Ziemniak. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru Miejscowość Lućmierz Masłowice Pawłowice Stare Olesno Sulejów Tarnów Zybiszów Powiat zgierski wieluński gliwicki oleski piotrkowski ząbkowicki wrocławski Kompleks rolniczej żytni bardzo żytni dobry pszenny dobry żytni dobry żytni dobry pszenny bardzo pszenny bardzo przydatności gleby dobry dobry dobry Klasa bonitacyjna IV a IV b III b IV b III b III a II gleby ph gleby w KCL 6,2 6,5 6,3 6,0 6,5 6,6 6,5 Przedplon owies groch siewny pszenżyto ozime pszenica ozima pszenica ozima pszenica jara pszenica ozima Data sadzenia (dzień, m-c) - bardzo wczesne wczesne średniowczesne Data zbioru (dzień, m-c) - bardzo wczesne wczesne średniowczesne Nawożenie organiczne Rodzaj nawozu (dt/ha) nawóz zielony 300 dt/ha nawóz zielony 150 dt/ha Nawożenie mineralne N (kg/ha) P 2 O 5 (kg/ha) K 2 O (kg/ha) Nawożenie dolistne (l,kg/ha) Florovit 0,5 Agroleaf Total 5,0 Agroleaf Crop Potato 5,0 Herbicydy (l,kg/ha) Sencor Liquid 600 SC 1,0 Fungicydy i insektycydy Fungicydy i insektycydy Basfoliar 36 Extra 5,0 x 2 Harrier 295 ZC 2,0 (l,g,kg/ha) Mospilan 20 SP 80 (l, kg/ha) Decis Mega 50 EW 0,15 40 Środki ochrony roślin Afalon dysp. 450 SC 1,5 Bardzo wczesne i wczesne Actar5 WG 80 x 3 Ridomil Gold MZ Cabrio Duo 112 Pepite 2,5 x 2 EC 2,0 Proteus 110 OD Acrobat MZ 69 0,4 x 2 WG 2,0 Infinito 687,5 SC - 1,6 Pyton Consento 450 SC 2,0 x 2 Maximus extra 5,0, Microvit Mangan 3, Optysil 1, Microfert 1,5 Tytanit 1,5 Aminocat 0,5 Ipiron 450 SC 2,0 Altima 500 SC 0,4 Sencor Liquid 600 SC 0,8 Targa 05 EC 2,0 Decis Mega 50 EW 0,15 Plonvit K 2,0 Basfoliar 36 Extra 5,0 Afalon dysp. 450 SC 2,0, Stomp 330 EC 3,0 Ridomil Gold MZ Pepite 2,5 x 2 Plateen 41,5 WG 2,0 Rincon 25 SG Decis Mega 50 EW 0,15 x 2 Actar5 WG 80 Actar5 WG 80 x 2 Ammo Super 100 EW 0,12 Zignal 500 SC 0,4 x 2 Calypso 480 SC Ridomil Gold Altima 500 SC Rincon 25 SG 0,1 MZ 67,8 WG 0,4 50 2,0 x2 Orvego 525 SC Infinito 687,5 SC Bulldock 025 EC Decis Mega 50 Proteus 110 OD - 0,15 1,5 0,3 EW 0,15 0,4 Karate Zeon Calypso 480 SC Infinito 687,5 SC Proteus 110 OD Sparviero 050 CS 0,15 x 3 0,1 x 2 1,5 0,4 0,075 Bulldock Galben M 73 WP 2,0 Titan 100 EW- 0,125 x 2 Cabrio Duo 112 EC 2,0 Średniowczesne, średniopóźne i późne Mospilan 20 Actar5 WG Altima 500 SC SP x 3-0,4 Pyton Consento 450 SC 2 Calypso 480 SC 0,1 Ridomil Gold MZ Pepite 2,5 Cabrio Duo 112 EC 2,0 Proteus 110 OD Acrobat MZ 69 0,4 lx 2 WG 2,0 Actar5 WG 80 Calypso 480 SC 0,1 Pyton Consento 450 SC 2,0 Decis Mega 50 EW 0,15 Actar5 WG 80 x 4 Ridomil Gold MZ 67,8 WG 2,0 Gwarant 500 SC 2,0 Ridomil Gold MZ Pepite 2,5 Ammo Super 100 EW 0,12 Altima 500 SC 0,4 025 EC 0,3 Infinito 687,5 SC 1,6 Decis Mega 50 EW 0,15 x 2 Zignal 500 SC 0,4 x 2 Rincon 25 SG 50 Infinito 687,5 SC Infinito 687,5 SC Orvego 525 SC Infinito 687,5 SC Bulldock 025 EC Decis Mega 50 Proteus 110 OD 1,6 1,6 0,15 1,5 0,3 x 2 EW 0,15 0,4 Ridomil Gold Pyton Consento Karate Zeon Calypso 480 SC Infinito 687,5 SC Proteus 110 OD Sparviero MZ Pepite 2,5 450 SC - 2,0 x CS 0,15 0,1 x 2 1,5 0,4 0,075 Bulldock x EC Actar5 WG Galben M 73 WP Titan 100 EW Cabrio Duo 112 Pyton Consento Gwarant 500 SC Infinito 687,5 SC 0,08 2,0 0,125 EC 2,0 450SC 2,0 2,0 1,6 Galben M 73 WP 2,0 Penncozeb 80 WP 2,0 Ridomil Gold MZ 67,8 WG Antracol 70 WG 1,8 Mospilan 20 SP 80 2,0 Polyram 70 WG Acrobat MZ 69 WG

89 Tab Średnie miesięczne temperatury powietrza w punktach doświadczalnych w okresie wegetacji ziemniaka. Rok Lp. Miesiąc Temperatura ( o C) ZDOO ZDOO SDOO HZ Zamarte SDOO ZDOO SDOO Średnia Lućmierz Masłowice Pawłowice O/Stare Olesno Sulejów Tarnów Zybiszów 1 Marzec 6,3 6,0 5,9 7,4 6,0 6,9 7,2 6,5 2 Kwiecień 7,3 6,7 7,1 8,0 7,3 8,0 7,8 7,5 3 Maj 13,5 13,0 13,4 15,0 13,7 14,1 12,5 13,6 4 Czerwiec 18,0 16,9 17,7 19,4 17,5 18,2 18,7 18,1 5 Lipiec 18,3 18,3 19,1 19,8 18,4 18,8 19,5 18,9 6 Sierpień 19,8 20,1 18,5 20,6 19,6 17,9 18,3 19,3 7 Wrzesień 13,5 13,0 13,8 13,5 13,9 13,2 13,4 13,5 Średni3,8 13,4 13,6 14,8 13,8 13,9 13,9 13,9 Tab Miesięczne sumy opadów w punktach doświadczalnych w okresie wegetacji ziemniaka. Rok Lp. Miesiąc Opady (mm) ZDOO ZDOO SDOO HZ Zamarte SDOO ZDOO SDOO Średnia Lućmierz Masłowice Pawłowice O/Stare Olesno Sulejów Tarnów Zybiszów 1 Kwiecień ,1 2 Maj ,4 3 Czerwiec ,9 4 Lipiec ,4 5 Sierpień ,4 6 Wrzesień ,3 Suma 83,2 76,3 74,3 80,3 77,2 66,0 68,3 75,1 Tab Ziemniak. Pochodzenie odmian Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ * Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce Odmiany bardzo wczesne 1 Denar Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Kamień Krajeński 2 Lord Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Kamień Krajeński 3 Impal003 Agrico Polska sp. z o.o. Lębork 4 Arielle 2006 Agrico Polska sp. z o.o. Lębork 5 Miłek 2006 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Kamień Krajeński 6 Vivian010 Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie Biesiekierz 7 Rivier015 Agrico Polska sp. z o.o. Lębork Odmiany wczesne 1 Vinet Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie 3A, Biesiekierz 2 Bellaros006 Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie 3A, Biesiekierz 3 Owacj006 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, Świeszyno 4 Arub007 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkow, Kamień Krajeński 5 Altesse 2009 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, Świeszyno 6 Michalin Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkow, Kamień Krajeński 7 Gwiazd Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkow, Kamień Krajeński 8 Ignacy Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, Świeszyno 9 Madeleine 2016 Agrico Polska sp. z o.o. ul. Staromiejska 7A, Lębork 10 Bohun 2014 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkow, Kamień Krajeński 11 Magnoli015 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, Świeszyno Odmiany średniowczesne 1 Satin Solana Polska sp. z o.o. Zduny 25, Zduny 2 Tajfun Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, Świeszyno 3 Cekin 2004 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, Świeszyno 4 Finezj007 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkow, Kamień Krajeński 5 Orchestr009 C. Meijer B.V., P.O. Box 33, NL 4416 ZG Kruiningen 6 Jurek Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkow, Kamień Krajeński 7 Oberon Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkow, Kamień Krajeński 8 Laskar013 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, Świeszyno 9 Malag013 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkow, Kamień Krajeński 10 Mazur 2014 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, Świeszyno 11 Lech 2013 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkow, Kamień Krajeński Odmiana średniopóźna 1 Jelly Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie Biesiekierz LOZ Lista Odmian Zalecanych (odmiany: Viviana w latach 2012 na LOZ). 12. ZIEMNIAK 89

90 Tab Ziemniak bardzo wczesny. Plon ogólny i handlowy bulw (% wzorca). Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Plon ogólny Plon handlowy * Zbiór wczesny (po 40 dniach od wschodów) Wzorzec dt/h94,6 242,7 275,0 218,7 237,4 178,4 232,9 260,9 205,7 224,1 1 Denar Lord Impala Arielle Miłek Vivian Riviera Zbiór po zakończeniu wegetacji Wzorzec dt/ha 409,2 503,9 475,0 456,6 462,7 373,3 476,7 455,5 425,0 435,2 1 Denar Lord Impal Arielle Miłek Viviana Riviera Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; * Plon handlowy bulwy o średnicy poprzecznej powyżej 30 mm. Tab Ziemniak bardzo wczesny. Plon ogólny i handlowy bulw w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru Lp. Odmiana Plon ogólny Plon handlowy Punkt doświadczalny ZDOO Masłowice SDOO Pawłowice HZ Zamarte O/St. Olesno SDOO Sulejów ZDOO Tarnów SDOO Zybiszów Średnia ZDOO Masłowice SDOO Pawłowice HZ Zamarte O/St. Olesno SDOO Sulejów ZDOO Tarnów SDOO Zybiszów Średnia Zbiór wczesny (po 40 dniach od wschodów) Wzorzec dt/h56,7 145,9 261,0 235,6 161,4 106,9 194,6 240,5 137,8 221,0 228,2 149,0 94,2 178,5 1 Denar Lord Impala Arielle Miłek Vivian Rivier Zbiór po zakończeniu wegetacji Wzorzec dt/ha 522,7 404,1 297,9 356,6 516,1 357,9 409,2 483,7 365,3 281,0 339,0 494,9 276,0 373,3 1 Denar Lord Impal Arielle Miłek Viviana Riviera Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. 90

91 Tab Ziemniak wczesny. Plon ogólny i handlowy bulw (% wzorca). Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Plon ogólny Plon handlowy * Wzorzec dt/ha 483,8 506,2 456,3 495,0 482,1 451,8 483,8 431,4 467,8 455,7 1 Vinet Bellarosa Owacj Aruba Altesse Michalin Gwiazd Ignacy Madeleine Bohun Magnolia Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; * Plon handlowy bulwy o średnicy poprzecznej powyżej 30 mm. Tab Ziemniak wczesny. Plon ogólny i plon handlowy bulw w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru Lp. Odmiana Plon ogólny Plon handlowy Punkt doświadczalny ZDOO Masłowice SDOO Pawłowice HZ Zamarte O/St. Olesno SDOO Sulejów ZDOO Tarnów SDOO Zybiszów Średnia ZDOO Masłowice SDOO Pawłowice HZ Zamarte O/St. Olesno SDOO Sulejów ZDOO Tarnów SDOO Zybiszów Średnia Wzorzec dt/ha 642,4 424,7 351,7 406,9 568,3 509,0 483,8 591,9 404,5 327,4 391,5 550,0 445,5 451,8 1 Vinet Bellarosa Owacj Aruba Altesse Michalin Gwiazda Ignacy Madeleine Bohun Magnoli Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. Tab Ziemniak średniowczesny. Plon ogólny i plon handlowy bulw (% wzorca). Lata zbioru, 2015 Lp Odmiana Plon ogólny Plon handlowy * Wzorzec dt/ha 548,1 556,8 399,6 552,5 501,5 506,0 542,9 374,0 524,5 474,3 1 Satina Tajfun Cekin Finezja Orchestra Jurek Oberon Laskara Malaga Mazur Lech EL Mundo CCA Jelly średniopóźn Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; * Plon handlowy bulwy o średnicy poprzecznej powyżej 30 mm. 12. ZIEMNIAK 91

92 Tab Ziemniak średniowczesny. Plon ogólny i plon handlowy bulw w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru Lp Odmiana Plon ogólny Plon handlowy Punkt doświadczalny ZDOO Lućmierz ZDOO Masłowice SDOO Pawłowice HZ Zamarte O/St. Olesno SDOO Sulejów ZDOO Tarnów SDOO Zybiszów Średnia ZDOO Lućmierz ZDOO Masłowice SDOO Pawłowice HZ Zamarte O/St. Olesno SDOO Sulejów ZDOO Tarnów SDOO Zybiszów Średnia Wzorzec dt/ha 597,2 680,6 515,4 368,8 471,5 582,2 621,3 548,1 583,2 618,2 462,7 342,0 447,1 560,2 529,0 506,1 1 Satin Tajfun Cekin Finezja Orchestra Jurek Oberon Laskar Malaga Mazur Lech EL Mundo CCA Jelly średniopóźn Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. Tab Ziemniak bardzo wczesny. Zawartość skrobi (%). Lata zbioru: 2015 Lp. Odmiana Liczba lat badań Wzorzec [%] 11,3 11,2 12,3 1 Denar 3 11,3 10,9 12,1 2 Lord 3 12,0 11,1 12,2 3 Impala 3 10,9 10,4 11,4 4 Arielle 3 11,0 11,3 12,8 5 Miłek 3 13,0 13,4 14,4 6 Viviana 3 10,6 11,4 12,1 7 Riviera 3 10,5 9,9 11,1 Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. Tab Ziemniak średniowczesny. Zawartość skrobi (%). Lata zbioru: 2015 Lp. Odmiana Liczba lat badań Wzorzec [%] 14,2 14,3 15,3 1 Satina 3 14,8 13,1 13,8 2 Tajfun 3 15,8 16,8 17,1 3 Cekin 1 15, Finezja 3 16,6 16,7 16,7 5 Orchestr 11,3 11,0-6 Jurek 2 13,2 13,8-7 Oberon 3 14,0 13,7 14,2 8 Laskara 3 17,1 16,2 16,7 9 Malag 11, Mazur 2 15,0 15,9-11 Lech 1 14, EL Mundo 1 11, Jelly średniopóźna 3 14,2 14,5 13,7 Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. Tab Ziemniak wczesny. Zawartość skrobi (%). Lata zbioru: 2015 Lp. Odmiana Liczba lat badań Wzorzec [%] 12,8 12,2 13,0 1 Vineta 3 12,0 12,1 12,7 2 Bellarosa 3 11,9 11,3 12,3 3 Owacja 3 12,3 12,4 13,8 4 Arub 14,1 14,8-5 Altesse 3 14,0 12,1 12,9 6 Michalina 3 14,9 11,9 13,2 7 Gwiazda 3 12,5 11,8 12,1 8 Ignacy 3 12,0 12,0 12,6 9 Madeleine 2 11,1 11,5-10 Bohun 1 13, Magnolia 3 13,5 12,1 12,6 Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. 92

93 ZIEMNIAK LISTA ODMIAN ZALECANYCH Lp. ODMIANA KR/CCA ROK WPISANIA NA LOZ PLON BULW % WZORCA 2015 Plon ogólny Plon handlowy Ziemniak bardzo wczesny 1 DENAR KR (108) 99 (109) 2 IMPALA KR 98 (107) 97 (104) 3 LORD KR (108) 99 (109) Ziemniak wczesny 1 GWIAZDA KR IGNACY KR MICHALINA KR VINETA KR Ziemniak średniowczesny i średniopóźny 1 JUREK KR * 103 * 2 LASKARA KR OBERON KR SATINA KR TAJFUN KR JELLY odm. średniopóźna KR KR Krajowy Rejestr Odmian; wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian; * dla ziemniaka bardzo wczesnego 2 terminy kopania (wczesny po 40 dniach od wschodów, końcowy po zakończeniu wegetacji) dla plonu ogólnego 237,4 i 462,7 dt/ha, dla plonu handlowego 224,1 i 435,2 dt/ha; dla ziemniaka wczesnego 482,1 i 455,7 dt/ha; dla ziemniaka średniowczesnego, średniopóźnego 501,5 i 474,3 dt/ha; * dla odmiany Jurek wzorzec z lat 2016 (552,5 i 524,5 dt/ha). 12. ZIEMNIAK 93

94 13. BOBIK 13. BOBIK Doświadczenia z bobikiem prowadzono w Głubczycach na jednym poziomie agrotechniki. W roku badano 8 odmian w 3 grupach (3 odmiany niesamokończąca wysokotaninowa, 4 odmiany niesamokończące niskotaninowe i 1 odmiana samokończąca wysokotaninowa). W latach 2015 wszystkie doświadczenia były wykonane prawidłowo. Warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczenia w roku, pochodzenie odmian, zbiorcze wyniki plonowania oraz ważniejsze właściwości rolnicze przedstawiono w tabelach poniżej. Tab. 121.Bobik. Warunki agrotechniczne doświadczenia. Rok zbioru Miejscowość Głubczyce Powiat Głubczyce Kompleks rolniczej przydatności gleby 1 Klasa bonitacyjna gleby IIIa ph gleby w KCl 6,9 Przedplon Pszenica ozima Data siewu (dzień, m-c, rok) Obsada roślin (szt./m 2 ) 50- odmiany tradycyjne 70- odmiana samokończąca Data zbioru (dzień, m-c, rok) Nawożenie mineralne N (kg/ha) 41 P 2 O 5 (kg/ha) 55 K 2 O (kg/ha) 82 Mikronawozy (l,kg/ha) Siarczan magnezu 7xH 2 O (MgSO 4 ) 10 + ADOB Mo-0,2 + Basfoliar S 6 Siarczan magnezu 7xH 2 O (MgSO 4 ) 10 + OSD Cynk -1,5 +Basfoliar Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Nitragina Bio Food Wałcz Herbicydy (l/ha) Stomp Aqua 455 SC 2,9 Agil 100 EC 0,7 Insektycydy (l/ha) Proteus 110 OD 0,5 Sparviero 0,075 Fastac Active 050 ME 0,15 Calypso 480 SC 0,1 Reldan 225 EC 1,3 Fastac Active 050ME 0,2 Tab Bobik - Pochodzenie odmian Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce 1 Bobas NW 2002 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 2 Fanfare NW DE Saaten-Union Polska sp. z o.o., Wągrowiec 3 Julia NW AT IGP Polska sp. z o.o. sp. k., Poznań 4 Albus NN 2002 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 5 Amulet NN 2008 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 6 Amigo NN 2016 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 7 Fernando NN 2016 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 8 Granit SW 2006 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR NW odmiana niesamokończąca wysokotaninowa; NN odmiana niesamokończąca niskotaninowa; SW odmiana samokończąca wysokotaninowa. 94

95 Tab Bobik. Zbiorcze wyniki doświadczenia. Rok zbioru Lp. Cecha Głubczyce 1 Termin kwitnienia (dzień, m-c) Termin dojrzałości technicznej (dzień, m-c) Wysokość roślin (cm) Wyleganie w kwitnieniu (skala 9 o ) 9,0 5 Wyleganie przed zbiorem (skala 9 o ) 8,4 6 Porażenie przez choroby (skala 9 o ) Plamistość czekoladowa 8,2 Rdza bobiku 8,4 Askochytoza 7,6 Strąkowiec bobowy (%) 5,5 7 Mas000 nasion (g) 491,4 8 Wilgotność nasion podczas zbioru (%) 12,6 9 Plon nasion (dt z ha) 49,6 Tab Bobik. Plon nasion przy 15 % wilgotności (% wzorca). Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Polska 2015 Wzorzec dt/ha 49,6 43,2 46,6 46,4 46,5 48,7 43,7 Odmiany niesamokończące wysokotaninowe 1 Bobas Fanfare Julia Odmiany niesamokończące niskotaninowe 4 Albus Amulet Amigo Fernando Odmiany samokończące - wysokotaninowa 8 Granit Liczba doświadczeń Wzorzec średnia dla wszystkich badanych odmian. Tab Bobik. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Wysokość roślin (cm) Wyleganie (skala 9 o ) Mas000 nasion (g) Wzorzec ,4 7,5 491,4 429,5 Odmiany niesamokończące wysokotaninowe 1 Bobas ,3 7,2 513,6 447,6 2 Fanfare 136-8,8-514,1-3 Juli34-8,5-466,9 - Odmiany niesamokończące niskotaninowe 4 Albus ,5 8,2 506,0 444,2 5 Amulet ,5 7,4 459,5 405,6 6 Amigo 138-8,0-504,3-7 Fernando 129-8,5-447,2 - Odmiany samokończące wysokotaninowe 8 Granit ,0 6,1 519,9 463,4 Liczba doświadczeń Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian 13. BOBIK 95

96 Tab Bobik. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby i szkodniki (odchylenia od wzorca). Lata zbioru, 2015 Lp. Odmiana Plamistość czekoladowa (skala 9 o ) Askochytoza (skala 9 o ) Rdza bobiku (skala 9 o ) Strąkowiec bobowy (%) Wzorzec 8,2 8,0 7,7 8,1 8,4 8,0 5,5 2,8 Odmiany niesamokończące-wysokotaninowe 1 Bobas 8,0 7,8 7,5 8,1 8,5 8,2 3,0 2,1 2 Fanfare 8,0-7,0-8,0-9,0-3 Julia 8,3-7,8-8,5-2,0 - Odmiany niesamokończące-niskotaninowe 4 Albus 8,3 8,0 8,0 8,2 8,8 8,1 3,0 1,5 5 Amulet 8,5 8,6 8,3 8,4 8,8 8,2 6,0 2,0 6 Amigo 8,5-7,3-8,0-9,0-7 Fernando 8,5-7,8-8,5-4,0 - Odmiany samokończące wysokotaninoowe 7 Granit 7,3 7,2 7,5 7,8 8,0 7,4 8,0 3,9 Liczba doświadczeń Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian 96