WYNIKI PLONOWANIA ODMIAN ROŚLIN ROLNICZYCH W DOŚWIADCZENIACH POREJESTROWYCH w województwie kujawsko pomorskim. Pszenica ozima 2017

Transkrypt

1 Kujawsko-Pomorski Zespół Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego WYNIKI PLONOWANIA ODMIAN ROŚLIN ROLNICZYCH W DOŚWIADCZENIACH POREJESTROWYCH w województwie kujawsko pomorskim Pszenica ozima WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE KUJAWSKO-POMORSKA IZBA ROLNICZA STACJA DOŚWIADCZALNA OCENY ODMIAN W CHRZĄSTOWIE Chrząstowo, styczeń 2018

2 Przewodniczący Kujawsko-Pomorskiego Zespołu Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego prof. dr hab. Franciszek Rudnicki Dyrektor SDOO w Chrząstowie mgr inż. Beata Kaliska Stacja Koordynująca PDO w woj. kujawsko-pomorskim Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Chrząstowie Nakło n. Notecią tel/fax ; tel ; sdoo.chrzastowo@coboru.pl Opracowała: dr inż. Małgorzata Woropaj-Janczak Redakcja merytoryczna: mgr inż. Beata Kaliska Wydawca: SDOO w Chrząstowie Publikacja chroniona prawem wydawcy; każda reprodukcja całości lub jej części wymaga zgody wydawcy 1

3 Pszenica ozima Uwagi ogólne W roku w województwie kujawsko-pomorskim przeprowadzono 6 doświadczeń z pszenicą ozimą zlokalizowanych w SDOO Chrząstowo, ZDOO Głębokie, ZDOO Głodowo, Farol Falęcin, HR Strzelce Grupa IHAR oddz. Kończewice i DANKO HR Zakład Nasienno Rolny Sobiejuchy. W Krajowym rejestrze w roku znajdowało się 110 odmian pszenicy ozimej. W doświadczeniach badano 31: 11 z grupy pszenic jakościowych (A), w tym 1 ze Wspólnotowego katalogu odmian roślin rolniczych (CCA), 18 z grupy pszenic chlebowych (B) i 2 z grupy pszenic pozostałych (C). Doświadczenia prowadzono na dwóch poziomach agrotechniki, wykonano je prawidłowo. Wyniki doświadczeń W roku średni plon pszenicy ozimej na przeciętnym poziomie agrotechniki wyniósł 97.4 dt/ha i był prawie o połowę wyższy niż w roku ubiegłym, w którym rośliny w znacznym stopniu wymarzły. Efektywność wysokiego poziomu agrotechniki wyniosła 13.5 % i była najwyższa w przedstawianym trzyleciu. W opracowaniu zamieszczono wyniki plonowania, ważniejsze wartości rolniczo-użytkowych odmian i porażenie przez choroby. Na przeciętnym poziomie agrotechniki w roku najwyższy plon uzyskała badana pierwszy rok odmiana mieszańcowa Hybery (B), wysoko plonowała także badana trzy lata odmiana Speedway (B) i będąca pierwszy rok w doświadczeniach odmiana Opcja (B). Z grupy odmian jakościowych (A) najwyżej plonowały: badana dwa lata Delawar i trzy lata RGT Kilimanjaro. Najniższy plon ziarna uzyskały odmiany Arkadia (A) i Praktik (A). W sezonie wegetacyjnym wystąpiło niewielkie porażenie roślin przez choroby, jednak niektóre odmiany zostały w większym stopniu porażone rdzą żółtą: Arkadia i Belissa, mączniakiem prawdziwym: Arkadia, rdzą brunatną: Pokusa, KWS Ozon, Artist, septoriozami liści: odmiany Artist i Arkadia, fuzariozą kłosów: Artist, Opcja, KWS Kiran, Rotax, Julius i Franz, i chorobami podstawy źdźbła: Arkadia i Rivero. 3

4 Rok wpisania do Krajowego rejestru Rok włączenia do LOZ Kod kraju pochodzenia Tabela 1 Pszenica ozima. Odmiany badane. Rok zbioru: Odmiana Adres hodowcy, a w przypadku odmiany zagranicznej - reprezentanta w Polsce odmiany jakościowe (grupa A) 1 Arkadia PL 2 Linus FR 3 Sailor DE 4 Patras 2012 DE 5 Praktik FR 6 Franz 2014 DE 7 Hondia 2014 PL 8 KWS Dakotana 2014 DE 9 RGT Kilimanjaro 2014 FR 10 Delawar 2015 DE 11 Julius 1/ 2014 DE odmiany chlebowe (grupa B) 12 KWS Ozon DE 13 Speedway 2012 DE 14 Artist DE 15 Fakir DE 16 KWS Livius 2013 DE 17 Pengar 2013 DE 18 Belissa 2014 PL 19 Rotax 2014 DE 20 Janosch 2015 DE 21 Pokusa 2015 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń Kościan RAGT Semences Polska sp. z o.o. ul. Sadowa 10A Łysomice DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń Kościan DSV Polska sp. z o.o. RAGT Semences Polska sp. z o.o. ul. Sadowa 10A Łysomice Saaten-Union Polska sp. z o.o. DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń Kościan KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice ul. Słowiańska Prusy RAGT Semences Polska sp. z o.o. ul. Sadowa 10A Łysomice Syngenta Polska sp. z o.o. ul. Szamocka Warszawa KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice ul. Słowiańska Prusy KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice ul. Słowiańska Prusy Saaten-Union Polska sp. z o.o. DSV Polska sp. z o.o. Syngenta Polska sp. z o.o. ul. Szamocka Warszawa KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice ul. Słowiańska Prusy Saaten-Union Polska sp. z o.o. Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice Kobylin Saaten-Union Polska sp. z o.o. Saaten-Union Polska sp. z o.o. Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR ul. Główna Strzelce 4

5 c.d. tabeli Bartosz 2016 DE 23 Bonanza 2016 DE 24 Dolores 2016 DE 25 Hybery F FR 26 LG Jutta 2016 FR 27 Medalistka 2016 PL 28 Opcja 2016 PL 29 Rivero 2016 DE 30 Frisky 2016 FR 31 KWS Kiran 2016 DE odmiany pozostałe (grupa C) Saaten-Union Polska sp. z o.o. Saaten-Union Polska sp. z o.o. Syngenta Polska sp. z o.o. ul. Szamocka Warszawa Saaten-Union Polska sp. z o.o. Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce ul. Rataje Poznań Małopolska Hodowla Roślin Spółka z o.o. ul. Zbożowa Kraków Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR ul. Główna Strzelce Saaten-Union Polska sp. z o.o. Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce ul. Rataje Poznań KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice ul. Słowiańska Prusy 1/ - odmiana z CCA włączona do badań na podstawie pozytywnych wyników w doświadczeniach rozpoznawczych F 1 - odmiana mieszańcowa 5

6 6 Tabela 2 Pszenica ozima. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: Miejscowość Chrząstowo Głębokie Falęcin Głodowo Kończewice Sobiejuchy Powiat nakielski inowrocławski chełmiński lipnowski toruński żniński Kompleks rolniczej przydatności gleby Klasa bonitacyjna gleby III a III a III a IV a III IV a ph gleby w KCl Przedplon rzepak ozimy pszenica ozima rzepak ozimy groch siewny bobik rzepak ozimy Data siewu (dzień, m-c, rok) Obsada nasion 1/ (szt./m 2 ) Data zbioru (dzień, m-c, rok) Nawożenie mineralne N na poziomie a 1 (kg/ha) N na poziomie a 2 (kg/ha) P 2 O 5 (kg/ha) K 2 O (kg/ha) Nawożenie dolistne preparatami wieloskładnikowymi na poziomie a 2 Herbicyd Insektycyd Fungicyd - pierwszy zabieg (dawka/ha) (nazwa, dawka/ha) (nazwa, dawka/ha) (nazwa, dawka/ha) Ekolist Zboża - 3 l Ekolist Zboża - 3 l Biathlon 4 D - 0,07 kg + Dash HC - 1l Plonvit Zboża - 2 l Plonvit Zboża - 2 l Axial 50 EC - 0,9 l + Mustang 306 SE - 0,6 Środki ochrony roślin Mustang 306 SE - 0,4 l + Atlantis 12 OD - 0,2 l Plonvit Zboża - 2 l+ Siarczan Magnezu - 10 kg Plonvit Zboża - 2 l Legato Plus 600 SC - 1,5 l Fury 100 EW - 0,1 l Danadim 400 EC - 0,5 l Decis Mega 50 EW - 0,125 l l Artea 330 EC - 0,4 l + Amistar 250 SC - 0,6 l tylko na poziomie a 2 Siarczan Magnezu - 1,6 kg + Siarczan Magnezu - 3,2 kg + Plonvit Opty - 1,5 kg Yara Vita Zboże - 0,5 kg Snajper 600 SC - 1,25 l + Glean 75 WG - 5 g Sumi Alpha 050 EC - 0,2 l Karate Zeon 050 CS - 0,1 l Input 460 EC - 1 l Artea 330 EC - 1 l Input 460 EC - 1 l Delaro 325 SC - 1 l Fenoxinn 110 EC - 0,66 l + Tytan 75 SG - 60 g + Herbistar 200 EC - 0,6 l + Asystent ml Danadim 400 EC - 0,5 l Bi 58 Nowy 400 EC - 0,5 l Dafne 250 EC - 0,3 l + Bukat 500 SC - 0,5 l + Corbel 750 EC - 0,3 l Fungicyd - drugi zabieg (nazwa, dawka/ha) Prosaro 250 EC - 1 l Prosaro 250 EC - 1 l Tilt Turbo 575 EC - 1 l Prosaro 250 EC - 1 l Variano Xpro EC - 1,5 l Falcon 450 EC - 0,6 l Regulator wzrostu (nazwa, dawka/ha) Cerone 480 SL - 0,75 l Moddus 250 EC - 0,4 l Moddus 250 EC - 0,5 l Cerone 480 SL - 0,75 l Moddus 250 EC - 0,3 l Proteg 250 EC - 0,3 l - brak danych - nie stosowano 1/ - zależna od kompleksu rolniczej przydatności gleby: 1,2,4, szt./m 2 ; pozostałe szt./m 2

7 7 Tabela 3 Pszenica ozima. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru: Cecha Chrząstowo Głębokie Głodowo Falęcin Kończewice Sobiejuchy a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 1 Stan przed zimą (skala 9 o ) Stan po zimie (skala 9 o ) Martwe rośliny (%) Termin kłoszenia (dzień, m-c) Termin dojrzałości woskowej (dzień, m-c) Wysokość roślin (cm) Wyleganie roślin w fazie dojrzałości mlecznej (skala 9 o ) Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) Porażenie roślin przez choroby: (skala 9 o ) 9 - mączniak prawdziwy rdza brunatna rdza żółta septoriozy liści 1/ septorioza plew Masa 1000 ziaren (g) Wilgotność ziarna podczas zbioru (%) Plon ziarna (dt/ha) wyniki średnie z wszystkich badanych odmian a 1 - przeciętny poziom agrotechniki; a 2 - wysoki poziom agrotechniki skala 9 o : 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1 - oznacza stan najmniej korzystny 1/ - septoriozy liści - Septoria tritici i Stagonospora nodorum brak danych

8 Chrząstowo Głębokie Głodowo Falęcin Kończewice Sobiejuchy Chrząstowo Głębokie Głodowo Falęcin Kończewice Sobiejuchy Tabela 4 Pszenica ozima. Plon ziarna w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru: Poziom a 1 Poziom a 2 Odmiana wzorzec, dt/ha odmiany jakościowe (grupa A) 1 Arkadia Linus Sailor Patras Praktik Franz Hondia KWS Dakotana RGT Kilimanjaro Delawar Julius 1/ odmiany chlebowe (grupa B) 12 KWS Ozon Speedway Artist Fakir KWS Livius Pengar Belissa Rotax Janosch Pokusa Bartosz Bonanza Dolores Hybery F LG Jutta Medalistka Opcja Rivero odmiany pozostałe (grupa C) 30 Frisky KWS Kiran wzorzec - wszystkie badane odmiany 11\ - odmiana z CCA włączona do badań na podstawie pozytywnych wyników w doświadczeniach rozpoznawczych zimotrwałość: 9 - bardzo duża, 5 średnia, 1 - bardzo mała (wg COBORU) F 1 - odmiana mieszańcowa 8

9 Zimotrwałość (skala 9 0 ) Tabela 5 Pszenica ozima. Plon ziarna (% wzorca). Lata zbioru:, 2016, 2015 Poziom a 1 Poziom a 2 Odmiana wzorzec, dt/ha odmiany jakościowe (grupa A) 1 Arkadia Linus Sailor Patras Praktik Franz Hondia KWS Dakotana RGT Kilimanjaro Delawar Julius 1\ odmiany chlebowe (grupa B) 12 KWS Ozon Speedway Artist Fakir KWS Livius Pengar Belissa Rotax Janosch Pokusa Bartosz Bonanza Dolores Hybery F LG Jutta Medalistka Opcja Rivero odmiany pozostałe (grupa C) 30 Frisky KWS Kiran Liczba doświadczeń wzorzec - wszystkie badane odmiany 1\ - odmiana z CCA włączona do badań na podstawie pozytywnych wyników w doświadczeniach rozpoznawczych poziom agrotechniki: a 1 - przeciętny poziom agrotechniki; a 2 - wysoki poziom agrotechniki (zwiększone nawożenie azotowe, dolistne preparaty wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami) 9

10 Liczba lat badań Tabela 6 Pszenica ozima. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki - a 1 (odchylenia od wzorca). Lata zbioru:, Odmiana Mączniak prawdziwy Rdza brunatna Rdza żółta Septoriozy liści 1/ wzorzec (skala 9 0 ) odmiany jakościowe (grupa A) 1 Arkadia Linus Sailor Patras Praktik Franz Hondia KWS Dakotana RGT Kilimanjaro Delawar Julius odmiany chlebowe (grupa B) 12 KWS Ozon Speedway Artist Fakir KWS Livius Pengar Belissa Rotax Janosch Pokusa Bartosz Bonanza Dolores Hybery F LG Jutta Medalistka Opcja Rivero odmiany pozostałe (grupa C) 30 Frisky KWS Kiran Liczba doświadczeń

11 c.d. tabeli 6 Odmiana Liczba lat badań Septorioza plew Fuzarioza kłosów Choroby podstawy źdźbła 2/ / wzorzec (skala 9 0 ) odmiany jakościowe (grupa A) 1 Arkadia Linus Sailor Patras Praktik Franz * Hondia KWS Dakotana RGT Kilimanjaro Delawar Julius odmiany chlebowe (grupa B) 12 KWS Ozon Speedway * Artist Fakir KWS Livius * Pengar * Belissa Rotax Janosch Pokusa Bartosz Bonanza Dolores Hybery F LG Jutta Medalistka Opcja Rivero odmiany pozostałe (grupa C) 30 Frisky KWS Kiran Liczba doświadczeń wzorzec - wszystkie badane odmiany wyniki pochodzą tylko z tych doświadczeń, w których dana choroba wystąpiła; wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą 1/ - septoriozy liści - Septoria tritici i Stagonospora nodorum 2/ - choroba w latach nie wystąpiła 3/ - choroba w 2015 roku nie wystąpiła *- odmiana w 2016 roku wymarzła 11

12 Liczba lat badań Tabela 7 Pszenica ozima. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru:, Poziom a 1 Odmiana w fazie dojrzałości mlecznej 1/ Wyleganie (skala 9 o ) przed zbiorem Wysokość roślin (cm) Masa 1000 ziaren (g) wzorzec odmiany jakościowe (grupa A) 1 Arkadia Linus Sailor Patras Praktik Franz Hondia KWS Dakotana RGT Kilimanjaro Delawar Julius odmiany chlebowe (grupa B) 12 KWS Ozon Speedway Artist Fakir KWS Livius Pengar Belissa Rotax Janosch Pokusa Bartosz Bonanza Dolores Hybery F LG Jutta Medalistka Opcja Rivero odmiany pozostałe (grupa C) 30 Frisky KWS Kiran Liczba doświadczeń

13 Liczba lat badań c.d. tabeli 7 Odmiana w fazie dojrzałości mlecznej 1/ Wyleganie (skala 9 o ) przed zbiorem Poziom a 2 Wysokość roślin (cm) Masa 1000 ziaren (g) wzorzec odmiany jakościowe (grupa A) 1 Arkadia Linus Sailor Patras Praktik Franz Hondia KWS Dakotana RGT Kilimanjaro Delawar Julius odmiany chlebowe (grupa B) 12 KWS Ozon Speedway Artist Fakir KWS Livius Pengar Belissa Rotax Janosch Pokusa Bartosz Bonanza Dolores Hybery F LG Jutta Medalistka Opcja Rivero odmiany pozostałe (grupa C) 30 Frisky KWS Kiran Liczba doświadczeń wzorzec - wszystkie badane odmiany 1/ - wyleganie w latach nie wystąpiło 13

14 Pszenica ozima - odmiany ze Wspólnotowego katalogu odmian roślin rolniczych (CCA) Uwagi ogólne W roku w województwie kujawsko pomorskim przeprowadzono 3 doświadczenia z pszenica ozimą z udziałem odmian ze Wspólnotowego katalogu odmian roślin rolniczych zlokalizowane w SDOO Chrząstowo, HR Strzelce Grupa IHAR oddz. Kończewice i DANKO HR Zakład Sobiejuchy. W doświadczeniach badano 9 odmian w warunkach polowych identycznych jak w doświadczeniach PDO. Wzorcami wyznaczonymi przez COBORU dla odmian z CCA były: KWS Ozon, Patras, Artist, RGT Kilimanjaro. Doświadczenia wykonano prawidłowo, a ich wyniki publikujemy w opracowaniu. Doświadczenia prowadzono na dwóch poziomach agrotechniki. W opracowaniu zamieszczono wyniki plonowania, ważniejsze wartości rolniczoużytkowe odmian i porażenie przez choroby z i 2015 roku. Odmiany ze Wspólnotowego katalogu będące w doświadczeniach w roku 2016 w czasie zimy 2015/2016 wymarzły. Tabela 1 Pszenica ozima. Odmiany badane. Rok zbioru: Odmiana Wpis w innym kraju EU Jednostka zgłaszająca 1 Matchball 2012 CZ 2 RGT Reform 2014 DE 3 Ponticus 2014 DE 4 Viriato 2012 ES 5 Galerist 2016 DE 6 Euclide 2007 FR 7 Findus 2014 AT RAGT Semences Polska Sp. z o.o. ul. Sadowa 10A Łysomice Syngenta Polska Sp. z o.o. ul. Szamocka Warszawa 8 KWS Emil 2016 CZ KWS Lochow Polska Sp. z o. o. ul. Słowiańska 5 Kondratowice 9 KWS Montana 2014 DE Prusy 14

15 Zimotrwałość (skala 9 0 ) Tabela 2 Pszenica ozima. Plon ziarna odmian w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru: Odmiana Chrząstowo Kończewice Sobiejuchy Poziom a 1 wzorzec, dt/ha KWS Ozon Patras Artist RGT Kilimanjaro KWS Emil KWS Montana Galerist Euclide Findus Viriato Matchball RGT Reform Ponticus Poziom a 2 wzorzec, dt/ha KWS Ozon Patras Artist RGT Kilimanjaro KWS Emil KWS Montana Galerist Euclide Findus Viriato Matchball RGT Reform Ponticus wzorzec - wszystkie badane odmiany 15

16 Tabela 3 Pszenica ozima. Plon ziarna (% wzorca). Lata zbioru:, 2015* Odmiana Poziom a 1 Poziom a wzorzec, dt/ha KWS Ozon Patras Artist RGT Kilimanjaro Euclide Matchball KWS Emil KWS Montana Galerist Findus Viriato RGT Reform Ponticus Liczba doświadczeń * - odmiany w 2016 roku wymarzły wzorzec - wszystkie badane odmiany poziom agrotechniki: a 1 - przeciętny poziom agrotechniki a 2 - wysoki poziom agrotechniki (zwiększone nawożenie azotowe, dolistne preparaty wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami) 16

17 17 Tabela 4 Pszenica ozima. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki - a 1 (odchylenia od wzorca) Lata zbioru:, 2015* Odmiana Mączniak prawdziwy Rdza brunatna 1/ Rdza żółta Septoriozy liści 2/ Septorioza plew Fuzarioza kłosów 1/ Choroby podstawy źdźbła 1/ wzorzec (skala 9 o ) KWS Ozon Patras Artist RGT Kilimanjaro Euclide Matchball KWS Emil KWS Montana Galerist Findus Viriato RGT Reform Ponticus Liczba doświadczeń *- odmiany w 2016 roku wymarzły wyniki pochodzą tylko z tych doświadczeń, w których dana cecha wystąpiła; wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą 1/ - choroba w 2015 roku nie wystąpiła 2/ - septoriozy liści - Septoria tritici i Stagonospora nodorum

18 18 Tabela 5 Pszenica ozima. Ważniejsze cechy rolniczo-użytkowe (odchylenia od wzorca). Lata zbioru:, 2015* Poziom a 1 Poziom a 2 Odmiana w fazie dojrzałości mlecznej (skala 9 o ) 1/ Wyleganie przed zbiorem (skala 9 o ) Wysokość roślin (cm) Masa 1000 ziaren (g) w fazie dojrzałości mlecznej (skala 9 o ) 1) Wyleganie przed zbiorem (skala 9 o ) Wysokość roślin (cm) Masa 1000 ziaren (g) wzorzec KWS Ozon Patras Artist RGT Kilimanjaro Euclide Matchball KWS Emil KWS Montana Galerist Findus Viriato RGT Reform Ponticus Liczba doświadczeń *- odmiany w 2016 roku wymarzły wyniki pochodzą tylko z doświadczeń, w których miało ono miejsce; wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą wzorzec - wszystkie badane odmiany 1/ - cecha w 2015 roku nie wystąpiła