PREZES URZĘDU KOMUNIKACJI Warszawa, dnia 19 kwietnia 2011 r. ELEKTRONICZNEJ Anna Streżyńska DART SMP 6040-3/10 (20) Cyfrowy Polsat S.A. ul. Łubinowa 4a 03-878 Warszawa DECYZJA Na podstawie art. 24 pkt 1 i 2 lit. b i c w związku z art. 21 oraz art. 22 ust. 1, art. 34 ust. 1 i ust. 2, art. 36, art. 37 ust. 1 i ust. 2, art. 44 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2004 r., Nr 171, poz. 1800 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą Prawo telekomunikacyjne lub PT, w związku z art. 104 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071), zwanej dalej kpa, w związku z art. 206 ust. 1 PT: I. określam rynek właściwy jako rynek świadczenia usługi zakańczania połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej (sieci telefonii komórkowej) Cyfrowego Polsatu S.A. z siedzibą w Warszawie (zwanego dalej również Spółką, Cyfrowym Polsatem, CP lub Operatorem ); II. ustalam, że na rynku świadczenia usługi zakańczania połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej (sieci telefonii komórkowej) Cyfrowego Polsatu S.A. z siedzibą w Warszawie występuje przedsiębiorca telekomunikacyjny o znaczącej pozycji rynkowej; III. wyznaczam Cyfrowy Polsat S.A. z siedzibą w Warszawie jako przedsiębiorcę telekomunikacyjnego o znaczącej pozycji rynkowej na rynku świadczenia usługi zakańczania połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej (sieci telefonii komórkowej) Cyfrowego Polsatu S.A. z siedzibą w Warszawie; IV. utrzymuję nałożone na Cyfrowy Polsat S.A. z siedzibą w Warszawie decyzją nr DART SMP 6043-5/08 (20) z dnia 11 marca 2009 r. następujące obowiązki regulacyjne: 1. obowiązek, o którym mowa w art. 36 ustawy Prawo telekomunikacyjne, polegający na równym traktowaniu przedsiębiorców telekomunikacyjnych w zakresie dostępu telekomunikacyjnego, w szczególności przez oferowanie jednakowych warunków w porównywalnych okolicznościach, a także oferowaniu usług oraz udostępnianiu informacji na warunkach nie gorszych od Warszawa, ul. Kasprzaka 18/20, tel. (22) 53 49 335, fax (22) 53 49 322
stosowanych w ramach własnego przedsiębiorstwa lub w stosunkach z podmiotami zależnymi; 2. obowiązek, o którym mowa w art. 37 ust. 1 i 2 ustawy Prawo telekomunikacyjne, polegający na ogłaszaniu informacji w sprawach zapewnienia dostępu telekomunikacyjnego, dotyczących specyfikacji technicznych sieci i urządzeń telekomunikacyjnych, charakterystyki sieci, zasad i warunków świadczenia usług oraz korzystania z sieci, a także opłat, przy czym: - zakres informacji obejmuje wszystkie informacje dotyczące specyfikacji technicznych sieci i urządzeń telekomunikacyjnych, charakterystyki sieci, zasad i warunków świadczenia usług oraz korzystania z sieci a także opłat, niezbędne do przygotowania przez zainteresowanych operatorów wniosku w sprawie zapewnienia dostępu telekomunikacyjnego; - publikacja wskazanych powyżej informacji nastąpi w formie elektronicznej na oficjalnej stronie internetowej Cyfrowego Polsatu S.A.; - informacje należy ogłosić niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia niniejszej decyzji; w przypadku zmiany zakresu bądź treści publikowanej informacji należy ją ogłosić niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 1 tygodnia od dnia wprowadzenia zmiany; V. zmieniam następujące obowiązki regulacyjne nałożone na Cyfrowy Polsat S.A. z siedzibą w Warszawie w decyzji nr DART SMP 6043-5/08 (20) z dnia 11 marca 2009 r.: 1. Obowiązek, o którym mowa w art. 34 ust. 1 i 2 ustawy Prawo telekomunikacyjne, nadając mu następujące brzmienie: obowiązek uwzględniania uzasadnionych wniosków przedsiębiorców telekomunikacyjnych o zapewnienie im dostępu telekomunikacyjnego, w tym użytkowania elementów sieci oraz udogodnień towarzyszących, w celu świadczenia usługi zakańczania połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej (sieci telefonii komórkowej) Cyfrowego Polsatu S.A. w szczególności poprzez: - zapewnienie określonych elementów sieci telekomunikacyjnej, w tym linii i łączy, niezbędnych do zapewnienia dostępu do sieci; - przyznawanie dostępu do interfejsów, protokołów lub innych kluczowych technologii niezbędnych dla interoperacyjności usług, w tym usług sieci wirtualnych; - zapewnienie infrastruktury telekomunikacyjnej, kolokacji oraz innych form wspólnego korzystania z budynków; - zapewnienie funkcji sieci niezbędnych do zapewnienia pełnej interoperacyjności usług, w tym świadczenia usług w sieciach inteligentnych; - zapewnienie połączenia sieci lub urządzeń telekomunikacyjnych oraz udogodnień z nimi związanych; - prowadzenie negocjacji w sprawie dostępu telekomunikacyjnego w dobrej wierze oraz utrzymanie uprzednio ustanowionego dostępu telekomunikacyjnego do określonych sieci telekomunikacyjnych, urządzeń lub udogodnień towarzyszących; - uwzględnianie uzasadnionych wniosków o dostęp telekomunikacyjny poprzez interfejs systemu informatycznego; 2. Obowiązek, o którym mowa w art. 44 ustawy Prawo telekomunikacyjne, nadając mu następujące brzmienie: obowiązek polegający na zakazie stosowania 2
zawyżonych stawek za zakańczanie połączeń głosowych (dalej także MTR ) w ruchomej publicznej sieci telefonicznej (sieci telefonii komórkowej) Cyfrowego Polsatu S.A. z siedzibą w Warszawie. Przez stosowanie zawyżonych stawek MTR rozumie się ustalanie przez Cyfrowy Polsat S.A. stawek MTR wyższych niż stawki MTR zasiedziałego operatora MNO. VI. Decyzja niniejsza na podstawie art. 206 ust. 2aa w związku z art. 206 ust. 2 pkt 1 i pkt 2 PT podlega natychmiastowemu wykonaniu. 1. 1. Przebieg postępowania UZASADNIENIE 1.1.W dniu 13 listopada 2009 r. Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej (zwany dalej również Prezesem UKE lub Regulatorem ) zwrócił się do Cyfrowego Polsatu S.A. o przekazanie danych do analizy rynku zakańczania połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej Cyfrowego Polsatu S.A. na podstawie art. 6 ust. 1 PT. 1.2.W odpowiedzi na pismo Prezesa UKE z dnia 13 listopada 2009 r., pismem z dnia 2 grudnia 2009 r. Cyfrowy Polsat przekazał żądane informacje. 1.3. W dniu 22 grudnia 2009 r. Cyfrowy Polsat uzupełniła pismo z dnia 2 grudnia 2009 r. poprzez wniosek o zastrzeżenie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, zgodnie z art. 9 ust. 1 PT. 1.4. W dniu 29 grudnia 2009 r. Cyfrowy Polsat przekazał także kopię umowy o raoming krajowy (dalej również RK ) zawartą pomiędzy Cyfrowym Polsatem S.A. a Polską Telefonią Cyfrową sp. z o.o. (zwaną dalej także PTC ), w dniu 30 czerwca 2008 r. jednocześnie zastrzegając, iż stanowi ona tajemnice przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. 2003 r., Nr 153, poz. 1503 z późn. zm.). 1.5. Pismem z dnia 30 grudnia 2009 r. Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej zwrócił się do Cyfrowego Polsatu z żądaniem przekazania informacji na podstawie art. 6 ust. 1 PT. 1.6. Pismem z dnia 7 stycznia 2010 r. Cyfrowy Polsat przekazał żądane informacje. 1.7. 15 października 2010 r. Prezes UKE zwrócił się do Cyfrowego Polsatu z żądaniem przekazania danych do analizy rynku zakańczania połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej Cyfrowego Polsatu na podstawie art. 6 ust. 1 PT. 1.8. Pismem z dnia 2 listopada 2010 r. Cyfrowy Polsat przekazał żądane informacje. 1.9. Pismem z dnia 4 listopada 2010 r. Prezes UKE zawiadomił Cyfrowy Polsat o wszczęciu postępowania w sprawie: a. określenia rynku właściwego, b. ustalenia, czy na rynku właściwym występuje przedsiębiorca telekomunikacyjny o znaczącej pozycji rynkowej lub przedsiębiorcy telekomunikacyjni zajmujący kolektywną pozycję znaczącą, 3
c. wyznaczenia przedsiębiorcy telekomunikacyjnego o znaczącej pozycji rynkowej lub przedsiębiorców telekomunikacyjnych zajmujących kolektywną pozycję znaczącą, w przypadku stwierdzenia, że na rynku właściwym nie występuje skuteczna konkurencja oraz nałożenia na tego przedsiębiorcę lub przedsiębiorców telekomunikacyjnych zajmujących kolektywną pozycję znaczącą obowiązków regulacyjnych, d. utrzymania, zmiany albo uchylenia obowiązków regulacyjnych nałożonych na przedsiębiorcę telekomunikacyjnego o znaczącej pozycji rynkowej lub przedsiębiorców telekomunikacyjnych zajmujących kolektywną pozycję znaczącą przed przeprowadzeniem analizy rynku. 1.9. Pismem z dnia 26 listopada 2010 r. Prezes UKE powiadomił Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (zwanego dalej również Prezesem UOKiK ) o rozpoczęciu postępowania konsultacyjnego dotyczącego projektu przedmiotowej decyzji. 1.10. W dniu 26 listopada 2010 r. Prezes UKE notyfikował Komisji Europejskiej (zwanej dalej również Komisją lub KE ) projekt przedmiotowej decyzji. 1.11. W dniach od 26 listopada do 27 grudnia 2010 r. odbyło się postępowanie konsultacyjne dotyczące przedmiotowego projektu decyzji. 1.12. W dniu 7 grudnia 2010 r. Komisja Europejska przekazała dodatkowe pytania dotyczące projektu przedmiotowej decyzji. 1.13. W dniu 10 grudnia 2010 r. Prezes UKE przekazał Komisji Europejskiej odpowiedzi na zgłoszone przez nią pytania. 1.14. W dniu 22 grudnia 2010 r. Komisja Europejska przekazała Decyzję w sprawie PL/2010/1162 dotyczącą usługi zakańczania połączeń głosowych w poszczególnych sieciach łączności ruchomej świadczonej przez 4 nowych operatorów w Polsce (CenterNet, Cyfrowy Polsat, Mobyland oraz Sferia) zgodnie z art. 7 ust. 3 dyrektywy 2002/21/WE. Komisja Europejska zgłosiła dwie uwagi. Po pierwsze wskazała na konieczność nałożenia obowiązku ustalania cen w zależności od ponoszonych kosztów na mocy art. 13 dyrektywy o dostępie, wskazując, że przy wyborze metody określania kosztów ponoszonych przez operatora, jako mniej uciążliwą dla nowych operatorów należy zastosować metodę alternatywną do regulacyjnego modelu kosztów, jak na przykład tę przedstawioną w Stanowisku Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej dotyczącym wysokości stawek za zakańczanie połączeń w sieciach ruchomych nowych operatorów z 10 listopada 2010 r. Po drugie KE wezwała Prezesa UKE do przeprowadzenia oceny poziomu i trwałości asymetrii stawek nowych operatorów za zakańczanie połączeń w planowanych decyzjach zgodnie z Zaleceniem KE z 7 maja 2009 r. w sprawie uregulowań dotyczących stawek za zakańczanie połączeń w sieciach stacjonarnych i ruchomych (Dz. U. UE L 124/67 z 20.05.2009 r., zwane dalej Zaleceniem Komisji w sprawie stawek MTR i FTR ). 1. Jednocześnie wskazać należy, że KE nałożony obowiązek, o którym mowa w art. 44 ustawy Prawo telekomunikacyjne (polegający na zakazie stosowania zawyżonych stawek za zakańczanie połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej operatora SMP) uznaje za zwyczajny 1 http://eur-lex.europa.eu/lexuriserv/lexuriserv.do?uri=oj:l:2009:124:0067:0074:pl:pdf. 4
obowiązek, a nie wyjątkowy określony w art. 8 ust. 3 dyrektywy o dostępie (którego odpowiednikiem w polskiej ustawie jest art. 44 PT). 1.15. W ramach przeprowadzonego przez Prezesa UKE postępowania konsultacyjnego w dniu 27 grudnia 2010 r. (pismo z 24 grudnia 2010 r.) wpłynęło stanowisko konsultacyjne PTC. W dniu 28 grudnia 2010 r. (pismo z dnia 27 grudnia 2010 r.) wpłynęło stanowisko Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Niezastrzeżone stanowiska wraz z decyzją Komisji z dnia 22 grudnia 2010 r. oraz komentarzem Prezesa UKE zostały opublikowane na stronie internetowej UKE w dniu 11 stycznia 2011 r. 1.16. Na skutek uwag zgłoszonych przez Komisję Europejską z dnia 22 grudnia 2010 r., a także uwag podmiotów, które zgłosiły swoje stanowisko w postępowaniu konsultacyjnym (Prezes UOKiK i PTC), Prezes UKE dokonał zmian projektu decyzji. 1.17. W dniu 4 stycznia 2011 r. wpłynęło pismo spółki Polkomtel S.A., zawierające jej stanowisko w związku z ogłoszeniem przez Prezesa UKE w dniu 26 listopada 2010 r. konsultacji projektu decyzji Prezesa UKE w niniejszej sprawie. Mając na uwadze, że Spółka zgłosiła swoje stanowisko po wyznaczonym przez Prezesa UKE terminie na przeprowadzenie konsultacji, Prezes UKE nie odniósł się do niego w opublikowanym na stronie internetowej komentarzu. Polkomtel S.A. podzielił pogląd Prezesa UKE, iż koniecznym jest ponowne wyznaczenie Cyfrowego Polsatu jako podmiotu posiadającego pozycję znaczącą na rynku zakańczania połączeń głosowych w sieci Cyfrowy Polsat, a także częściowe utrzymanie i zmiana uprzednio nałożonych obowiązków. Jednocześnie Polkomtel S.A. uznał za nieprawidłowe i niezasadne określenie obowiązku stosowania przez Cyfrowy Polsat stawek MTR, które to rozwiązanie nie gwarantuje symetrii stawek MTR Cyfrowego Polsatu oraz stawek największych polskich operatorów komórkowych, bowiem stawka MTR ma każdorazowo zależeć od stawki operatora hosta. 1.18. W dniu 11 stycznia 2011 r. w związku z zakończeniem postępowania konsultacyjnego i konsolidacyjnego, Prezes UKE przekazał Prezesowi UOKiK projekt decyzji w sprawie określenia rynku właściwego jako rynku świadczenia usługi zakańczania połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej Cyfrowego Polsatu, ustalenia, że na rynku świadczenia usługi zakańczania połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej Cyfrowego Polsatu występuje przedsiębiorca telekomunikacyjny o znaczącej pozycji rynkowej, wyznaczenia Cyfrowego Polsatu z siedzibą w Warszawie jako przedsiębiorcy telekomunikacyjnego o znaczącej pozycji rynkowej na rynku świadczenia usługi zakańczania połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej Cyfrowego Polsatu S.A. oraz utrzymania i zmiany obowiązków regulacyjnych nałożonych na Cyfrowy Polsat, z prośbą o zajęcie przez Prezesa UOKiK stanowiska w tej sprawie, stosownie do treści art. 106 1 kpa. 1.19. Pismem z dnia 11 stycznia 2011 r., Prezes UKE powiadomił Cyfrowy Polsat S.A., że projekt rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie został przekazany Prezesowi UOKiK celem zajęcia stanowiska. 1.20. W postanowieniu z dnia 25 stycznia 2011 r., znak: DOK2-0799-3/11/KR Prezes UOKiK uznał, że zasadne jest: I. określenie jako rynku właściwego jako rynku świadczenia usługi 5
zakańczania połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej (sieci telefonii komórkowej) CP; II. ustalenie, że na rynku świadczenia usługi zakańczania krótkich wiadomości tekstowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej (sieci telefonii komórkowej) Cyfrowego Polsatu występuje przedsiębiorca o znaczącej pozycji rynkowej; III. wyznaczenie Cyfrowego Polsatu, jako przedsiębiorcy telekomunikacyjnego o znaczącej pozycji rynkowej na rynku świadczenia usługi zakańczania połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej (sieci telefonii komórkowej) CP; IV. utrzymanie nałożonych na CP decyzja nr DART-SMP-6043-5/08(20) z dnia 11 marca 2009 r. następujących obowiązków regulacyjnych: a) obowiązku regulacyjnego określonego w art. 36 PT, polegającego na równym traktowaniu przedsiębiorców telekomunikacyjnych w zakresie dostępu telekomunikacyjnego w celu świadczenia usługi zakańczania połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej CP, w szczególności przez oferowanie jednakowych warunków w porównywalnych okolicznościach, a także oferowanie usług oraz udostępnianiu informacji na warunkach nie gorszych od stosowanych w ramach własnego przedsiębiorstwa lub w stosunku z podmiotami zależnymi; b) obowiązku regulacyjnego określonego w art. 37 ust. 1 i2 PT, polegającego na ogłaszaniu informacji w sprawach zapewnienia dostępu telekomunikacyjnego w celu świadczenia usługi zakańczania połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej Cyfrowy Polsat S.A. z siedziba w Warszawie, dotyczących specyfikacji technicznych sieci i urządzeń telekomunikacyjnych, charakterystyki sieci, zasad i warunków świadczenia usług oraz korzystania z sieci, a także opłat, przy czym: - zakres informacji obejmuje wszystkie informacje dotyczące specyfikacji technicznych sieci i urządzeń telekomunikacyjnych, charakterystyki sieci, zasad i warunków świadczenia usług oraz korzystania z sieci, a także opłat, niezbędne do przygotowania przez zainteresowanych operatorów wniosku w sprawie zapewnienia dostępu telekomunikacyjnego; - publikacja wskazanych powyżej informacji nastąpi w formie elektronicznej na oficjalnej stronie internetowej CP - informacje należy ogłosić niezwłocznie, nie poźniej jednak niż w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia decyzji Prezesa UKE, a w przypadku zmiany zakresu bądź treści publikowanej informacji należy ją ogłosić niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie tygodnia od wprowadzenia zmiany; V. zmiana nałożonego na CP decyzją nr DART-SMP-6043-5/08(20) z dnia 11 marca 2009 r. obowiązku regulacyjnego określonego w art. 34 ust. 1 i 2 PT poprzez nadanie mu następującego brzmienia: obowiązek uwzględniania uzasadnionych wniosków przedsiębiorców telekomunikacyjnych o zapewnienie im dostępu telekomunikacyjnego, w tym użytkowania elementów sieci oraz udogodnień towarzyszących, w celu świadczenia usługi 6
zakańczania połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej (sieci telefonii komórkowej) Cyfrowego Polsatu S.A. w szczególności poprzez: - zapewnienie określonych elementów sieci telekomunikacyjnej, w tym linii i łączy, niezbędnych do zapewnienia dostępu do sieci; - przyznawanie dostępu do interfejsów, protokołów lub innych kluczowych technologii niezbędnych dla interoperacyjności usług, w tym usług sieci wirtualnych; - zapewnienie infrastruktury telekomunikacyjnej, kolokacji oraz innych form wspólnego korzystania z budynków; - zapewnienie funkcji sieci niezbędnych do zapewnienia pełnej interoperacyjności usług, w tym świadczenia usług w sieciach inteligentnych; - zapewnienie połączenia sieci lub urządzeń telekomunikacyjnych oraz udogodnień z nimi związanych; - prowadzenie negocjacji w sprawie dostępu telekomunikacyjnego w dobrej wierze oraz utrzymanie uprzednio ustanowionego dostępu telekomunikacyjnego do określonych sieci telekomunikacyjnych, urządzeń lub udogodnień towarzyszących; - uwzględnianie uzasadnionych wniosków o dostęp telekomunikacyjny poprzez interfejs systemu informatycznego; Prezes UOKiK uznał ponadto, że nie jest zasadna zmiana obowiązku regulacyjnego, o którym mowa w art. 44 PT, polegającego na zakazie stosowania zawyżonych stawek za zakańczania połączeń głosowych w ruchomej sieci publicznej telefonicznej CP poprzez ustalenie, że obowiązek ten rozumiany jest jako zakaz stosowania przez CP zawyżonych stawek za zakańczanie połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej CP, tj. stawek wyższych niż stawki MTR zasiedziałego operatora MNO. Prezes UOKiK zauważył, że treść obowiązku, o którym mowa w art. 44 PT zaproponowana przez Prezesa UKE nie różni się od treści obowiązku nałożonego na CP na podstawie tego przepisu w sentencji decyzji Prezesa UKE z dnia 11 marca 2009 r., a różnice pomiędzy ww obowiązkami wynikają z uzasadnień tych decyzji. Jednak wprowadzona zmiana nie znajduje w ocenie Prezesa UOKiK uzasadnienia, bowiem doprowadzi w istocie do ograniczenia CP możliwości wyboru dostawcy usług roamingu krajowego do funkcjonujących na rynku trzech operatorów zasiedziałych w sytuacji, gdy obecnie usługę tego rodzaju świadczy już inny przedsiębiorca, a w przyszłości mogą ją świadczyć kolejni, dysponujący odpowiednimi częstotliwościami radiowymi. Prezes UOKiK uznał także za mało prawdopodobną z ekonomicznego punktu widzenia możliwość nawiązania przez CP współpracy w zakresie usług roamingu krajowego z innym niż zasiedziały MNO przedsiębiorcą telekomunikacyjnym. Powyższe Prezes UOKiK uzasadnił tym, że stawki MTR zasiedziałych MNO są najniższymi na rynku i takimi na skutek regulacji stałyby się również stawki MTR, do pobierania których uprawniony będzie CP. Zatem CP nie zdecyduje się na podjęcie współpracy z innymi niż zasiedziały MNO dostawcą hurtowym, skoro pobierane przez niego stawki MTR będą co do zasady niższe niż stawki roamingowe jakie musiałby ponieść na rzecz hosta. 7
1.21. W dniu 28 stycznia 2011 r. Spółka została zawiadomiona o włączeniu do akt sprawy następujących dokumentów: - roboczego tłumaczenia na język polski pisma przewodniego (cover letter) z dnia 26 listopada 2010 r. w sprawie notyfikowania Komisji Europejskiej projektu decyzji w sprawie regulacji rynku świadczenia usługi zakańczania połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej (sieci telefonii komórkowej) Cyfrowego Polsatu S.A.; - roboczego tłumaczenia na język polski formularza streszczenia notyfikacji (summary of notification); - roboczego tłumaczenia na język polski Wytycznych Komisji Europejskiej nr 2002/C165/03 w sprawie analizy rynku i oceny znaczącej pozycji rynkowej zgodnie z ramami regulacyjnymi Wspólnoty dotyczącymi sieci i usług łączności elektronicznej (Dz. U. C165/6 z 2002 r.); - roboczego tłumaczenia na język polski Noty Wyjaśniającej do Zalecenia Komisji z dnia 17 grudnia 2007 r. (Dz.U. L 344/65 z 28.12.2007 r.); - roboczego tłumaczenia na język polski prośby Komisji Europejskiej o informacje (request for information) z dnia 7 grudnia 2010 r.; - robocze tłumaczenia na język polski dokumentu Europejskiej Grupy Regulatorów (ERG) Wspólne Stanowisko ERG w sprawie podejścia do stosownych środków w nowych ramach regulacyjnych z dnia 28 lutego 2008 r. Prezes UKE w powyższym piśmie zawiadomił także Stronę o znanych mu z urzędu treści: - decyzji Prezesa UKE nr DART SMP 6043-5/08(20) z dnia 11 marca 2009 r.; - decyzji Prezesa UKE z dnia 13 lipca 2009 r. nr DHRT-WWM-6080-74/09( 17); - decyzji Prezesa UKE z dnia 29 kwietnia 2009 r. nr DHRT-WWM-6080-117/09(35); - decyzji Prezesa UKE nr DHRT-WWM-60600-90/09 (16) z dnia 21 lipca 2009 r.; - decyzji Prezesa UKE nr DHRT-WWM-60600-89/09 (24) z dnia 21 lipca 2009 r.; - decyzji MTR Prezesa UKE z dnia 9 grudnia 2009 r. dla Polskiej Telefonii Komórkowej Centertel sp. z o.o., Polkomtel S.A. i Polskiej Telefonii Cyfrowej sp. z o.o.; - Stanowiska Prezesa UKE z dnia 10 listopada 2010 r. dotyczącego wysokości stawek za zakańczanie połączeń w sieciach ruchomych nowych operatorów: http://www.uke.gov.pl/_gallery/35/45/35456/stanowisko_mtr_dla_nowych_m NO.pdf.; - Wyjaśnienia Prezesa UKE z dnia 10 stycznia 2011 r. w sprawie Stanowiska Prezesa UKE z dnia 10 listopada 2010 r. dotyczącego wysokości stawek za zakańczanie połączeń w sieciach ruchomych nowych operatorów: http://www.uke.gov.pl/uke/index.jsp?news_cat_id=445&news_id=6293&layout= 3&page=text&place=Lead01; 8
- postanowień Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, wersja skonsolidowana: http://eurlex.europa.eu/lexuriserv/lexuriserv.do?uri=oj:c:2008:115:0047:0199:pl:pd F. - Zalecenia Komisji z dnia 7 maja 2009 r. w sprawie uregulowań dotyczących stawek za zakańczanie połączeń w sieciach stacjonarnych i ruchomych (Dz. U. UE L 124/67 z 20.05.2009 r.: http://eurlex.europa.eu/lexuriserv/lexuriserv.do?uri=oj:l:2009:124:0067:0074:pl:pd F.; - znajdujących się w aktach sprawy danych i informacjach przekazanych przez Cyfrowy Polsat na żądanie Prezesa UKE w toku prowadzenia analizy rynku świadczenia usługi zakańczania połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej (sieci telefonii komórkowej) Cyfrowego Polsatu S.A., a także oficjalnych informacjach o Spółce Cyfrowy Polsat dostępnych na stronie internetowej Cyfrowego Polsatu S.A.: http://www.cyfrowypolsat.pl. oraz o zakończeniu postępowania dowodowego w niniejszej sprawie, możliwości zapoznania się z materiałem dowodowym oraz wypowiedzenia się co do zebranych materiałów i dowodów przed wydaniem decyzji. 1.21. W dniu 4 lutego 2011 r. Cyfrowy Polsat złożył stanowisko w sprawie zastrzegając je na podstawie art. 9 ust. 1 PT jako tajemnicę przedsiębiorstwa, wyłącznie do wiadomości Prezesa UKE. CP wniósł także o przeprowadzenie dowodu z analizy kalkulacji kosztów ponoszonych przy realizacji hurtowej usługi zakończenia połączenia głosowego w sieci CP jaka zostanie sporządzona przez biegłego rewidenta na okoliczność, że koszty ponoszone przez CP są wyższe aniżeli koszty operatorów MNO zasiedziałych przy realizacji usługi zakańczani połączeń głosowych. 1.22. W dniu 8 lutego 2011 r. CP przedstawił brakujący dowód uiszczenia potwierdzenia opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, który to dowód w wyniku omyłki nie został dołączony do pisma z dnia 4 lutego 2011 r. 1.23. W dniu 1 marca 2011 r. Cyfrowy Polsat przedstawił stanowisko uzupełniające (pismo z dnia 28 lutego 2011 r.) dotyczące projektu przedmiotowej decyzji zastrzegając to stanowisko jako zawierające tajemnicę przedsiębiorstwa. W piśmie tym CP przedstawił dodatkowe informacje dotyczące uzasadnienia kosztowego w odniesieniu do kosztów ponoszonych przy realizacji hurtowej usługi zakańczania połączeń głosowych u abonenta CP. W ocenie CP koszty ponoszone przy realizacji hurtowej usługi zakańczania połączeń głosowych u abonenta CP są znacznie wyższe niż koszty analogicznych usług w sieciach zasiedziałych operatorów publicznych sieci telefonicznych. Na poparcie powyższego twierdzenia CP przedstawił sprawozdanie CP z wynikami kalkulacji kosztów zakańczania połączenia głosowego u abonenta CP za rok zakończony dnia 31 grudnia 2010 r., raport niezależnej firmy audytorskiej dot. wyników kalkulacji kosztów usługi VMT (z ang. Voice Mobile Terminated) za rok zakończony dnia 31 grudnia 2010 r. oraz tabele: alokacji kosztów zakończenia połączenia głosowego u abonenta CP i kalkulacji kosztów zakończenia połączenia głosowego u abonenta CP za rok zakończony 31 grudnia 2010 r. 1.24. W piśmie z dnia 17 marca 2011 r. CP w nawiązaniu do wcześniejszego pisma z dnia 28 marca 2011 r. poinformował, że opinia biegłego rewidenta w odniesieniu 9
do kalkulacji kosztów usługi zakańczania połączeń głosowych w sieci CP zostanie przygotowana i przedłożona Prezesowi UKE niezwłocznie po zakończeniu badania jednostkowego statutowego sprawozdania finansowego CP za rok zakończony dnia 31 grudnia 2010 r., co nastąpi do dnia 21 marca 2011 r., wskazując że wcześniejsze sporządzenie opinii biegłego rewidenta jest obiektywnie niemożliwe bowiem podstawę kalkulacji kosztów stanowi sprawozdanie za rok 2010. 1.25. W dniu 21 marca 2011 r. CP przedstawił opinię biegłego rewidenta w odniesieniu do kalkulacji kosztów usługi zakańczania połączeń głosowych w sieci CP. Celem przedstawionej opinii było zbadanie wyników kalkulacji kosztów zakańczania połączenia głosowego MTR i wyłącznie odpowiedź na pytanie czy wyniki tej kalkulacji są we wszystkich istotnych aspektach zgodne z Rozporządzeniem Ministra Transportu i budownictwa z dnia 15 grudnia 2005 r. w sprawie prowadzenia przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego rachunkowości regulacyjnej i kalkulacji kosztów usług (Dz.U. Nr 255 poz. 2140 z późn, zm.), dalej zwane Rozporządzeniem w sprawie prowadzenia rachunkowości regulacyjnej i kalkulacji kosztów. Opinia biegłego rewidenta potwierdza, że wyniki kalkulacji kosztów są wiarygodne, rzetelne i prawidłowe oraz, że sporządzone zostały zgodnie z Rozporządzeniem w sprawie prowadzenie rachunkowości regulacyjnej i kalkulacji kosztów. 1.26. W dniu 14 kwietnia 2011 r. Spółka na podstawie art. 10 1 kpa została zawiadomiona o zakończeniu postępowania dowodowego w niniejszej sprawie oraz o możliwości zapoznania się z materiałem dowodowym oraz wypowiedzenia się co do zebranych materiałów i dowodów przed wydaniem decyzji. 1.27. W dniu 18 kwietnia 2011 r. Spółka skorzystała z możliwości zapoznania się z materiałem dowodowym. Biorąc pod uwagę ustalony stan faktyczny Prezes UKE zważył, co następuje: 1.2. Stanowiska zgłoszone w postępowaniu konsultacyjnym W dniach od 26 listopada 2010 r. do 27 grudnia 2010 r. odbyło się postępowanie konsultacyjne dotyczące przedmiotowego projektu decyzji. W ramach powyższego postępowania konsultacyjnego wpłynęły stanowiska: - Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz - Polskiej Telefonii Cyfrowej sp. z o.o. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przede wszystkim wskazał, że konstrukcja obowiązku, o którym mowa w art. 44 PT rodzi wątpliwości czy odnoszenie stawki MTR Cyfrowego Polsatu do stawki MTR operatora infrastrukturalnego, który świadczy na jego rzecz roaming krajowy (host) znajduje uzasadnienie biorąc pod uwagę relacje w jakiej pozostają ponoszone przez Cyfrowy Polsat opłaty za roaming krajowy oraz pobierane przez Spółkę stawki MTR. Prezes UOKiK wskazał, że skoro zgodnie ze Stanowiskiem Prezesa UKE dotyczącym wysokości stawek za zakańczanie połączeń w sieciach ruchomych nowych operatorów z 10 listopada 2010 r. (dalej Stanowisko Prezesa UKE lub Stanowisko z 10 listopada 2010 r. ) stawki operatorów infrastrukturalnych mają być sukcesywnie obniżane do dnia 1 stycznia 2013 r., to nałożenie na Cyfrowy Polsat tak skonstruowanego obowiązku spowoduje, że Cyfrowy Polsat nie będzie mógł 10
stosować stawki za zakończenie połączenia głosowego w swojej sieci wyższej niż stawka hosta, podczas gdy zasadniczy koszt jako operatora full MVNO tj. opłata za roaming krajowy nie będzie, a przynajmniej nie musi spadać adekwatnie do obniżek stawek MTR. Odnosząc się do wątpliwości Prezesa UOKiK, Prezesa UKE uznał, iż koniecznym jest rozpatrzenie indywidualnie sytuacji czy Cyfrowy Polsat jako operator prowadzący działalność w profilu full MVNO uprawniony jest do pobierania stawek innych niż stawki symetryczne w stosunku do operatorów infrastrukturalnych. Zalecenie KE z dnia 7 maja 2009 r. precyzuje kiedy krajowy organ regulacyjny może zezwolić na odzyskanie wyższych kosztów przyrostowych. Możliwe jest to po udowodnieniu, iż dany operator działający poniżej minimalnej skali efektywności ponosi wyższe koszty jednostkowe. W przypadku Cyfrowego Polsatu, tj. operatora nie posiadającego własnej infrastruktury dostępowej, znakomita część kosztów jest pochodną zawartej przez ten podmiot umowy o roamingu krajowym. Stawki za poszczególne usługi są skalkulowane na zasadach handlowych i nie mają nic wspólnego z kosztem przyrostowym danej usługi a więc nie mogą być podstawą do przyznania Cyfrowemu Polsatowi stawki wyższej niż stawka symetryczna w stosunku do operatorów zasiedziałych. Cyfrowy Polsat nie ponosi żadnych kosztów związanych z rozbudową sieci dostępowej, której wysokie koszty wpływają na odmienny sposób kształtowania stawek niż symetryczny dla nowego operatora. Nadto Prezes UOKiK wskazał, że mimo, iż operator full MVNO może renegocjować ze swoim hostem stawki za roaming krajowy czy też zmienić dostawcę usług, to proces ten jest długotrwały, a przy uwzględnieniu faktu, że rynek świadczenia usługi dostępu i rozpoczynania połączeń w sieciach ruchomych został uznany za skutecznie konkurencyjny, operator MVNO w razie niepowodzenia w negocjacjach z dostawcą usługi roamingu krajowego nie będzie miał możliwości, aby zwrócić się do Prezesa UKE z wnioskiem o wydanie decyzji w sprawie rozstrzygnięcia kwestii spornych. Prezes UKE, odnosząc się do powyższego zarzutu podkreślił, iż rynek świadczenia usługi dostępu i rozpoczynania połączeń jest aktualnie uznawany za rynek konkurencyjny, co oznacza, że na rynku tym funkcjonują mechanizmy konkurencji. Zatem na rynku konkurencyjnym operator ma możliwość swobodnej zmiany dostawcy usług roamingu krajowego, w przypadku gdyby warunki oferowane mu przez dotychczasowego dostawcę okazały się niesatysfakcjonujące. Nadto Prezes UOKiK poddał pod rozwagę stwierdzenie w projekcie decyzji, że ponoszona przez operatora full MVNO opłata za roaming krajowy w wysokości wyższej niż pobierana przez niego stawka MTR nie stanowi obiektywnej nieefektywności kosztowej, na którą Spółka nie ma wpływu i nie może znaleźć odwzorowania w wyższej, asymetrycznej stawce za zakańczanie połączeń w sieci Cyfrowy Polsat. W ocenie Prezesa UKE powyższe stwierdzenie jest jak najbardziej prawdziwe i jest podstawą do ustalenia stawek symetrycznych w stosunku do operatorów zasiedziałych. Wszelkie stawki będące pochodną umów handlowych a więc nie mające nic wspólnego z kosztami efektywnego operatora nie mogą być podstawą do przyznawania asymetrii jakiemukolwiek operatorowi. Ponadto należy wskazać, iż w przypadku operatorów infrastrukturalnych stawka za roaming krajowy, mimo że oparta o umowę handlową, obniża koszty świadczenia usług przez nowo wchodzącego operatora - i dlatego zasługuje na uwzględnienie natomiast 11
w przypadku operatora full MVNO stawka ta miałaby być podstawą do przyznania uprawnienia do kształtowania stawki w sposób asymetryczny na co Prezes UKE nie może się zgodzić. Nadto, co zostało szerzej omówione także w pkt. 6.4.4. decyzji, obecna sytuacja na rynku polegająca na niższych stawkach MTR zasiedziałych MNO daje podstawy do negocjacji warunków umowy o roamingu krajowym, a zatem koszty zakańczania połączeń w roamingu krajowym wyższe niż stawki MTR zasiedziałego MNO świadczącego powyższą usługę roamingu krajowego nie stanowią obiektywnego kosztu, na który operator korzystający z tej usługi, w tym w szczególności Cyfrowy Polsat, nie ma wpływu. Z kolei Polska Telefonia Cyfrowa sp. z o.o. zgodziła się z twierdzeniem przedstawionym przez Prezesa UKE, że brak jest uzasadnienia, dla którego Cyfrowy Polsat mógłby pobierać wyższe stawki za zakończenie połączenia niż PTC, do której sieci radiowej podłączeni są abonenci Cyfrowego Polsatu. Jednocześnie spółka ta wskazała, że konstrukcja obowiązku regulacyjnego, o którym mowa w art. 44 PT, powoduje w istocie dla Cyfrowego Polsatu zachętę do szukania operatora infrastrukturalnego z wysoką stawką MTR. Spółka wskazała także, że podpisując umowę o świadczenie roamingu krajowego w sieci jednego z beneficjentów wyższej stawki MTR, Cyfrowy Polsat będzie w prosty sposób mógł rozszerzyć korzyści tego beneficjenta na siebie. Odnosząc się do powyższego twierdzenia, Prezes UKE wskazał, że w jego ocenie nie ma podstaw do tego aby stawki dla operatora full MVNO kształtowane były w sposób asymetryczny w stosunku do stawek operatorów zasiedziałych MNO. Dlatego Prezes UKE zdecydował, odpowiednio zmienić sentencję decyzji, tak aby nie była możliwa sytuacja, w której operator full MVNO pobiera wyższe stawki za zakańczanie połączenia w swojej sieci niż operator zasiedziały MNO. Stawka operatora full MVNO powinna być symetryczna w stosunku do stawki zasiedziałego operatora MNO (Polkomtel S.A, Polskiej Telefonii Komórkowej Centertel sp. z o.o. oraz Polskiej Telefonii Cyfrowej sp. z o.o.). PTC podniosła także, że nakładanie i zmiana obowiązków regulacyjnych zgodnie z prawem krajowym i europejskim powinno być dokonywane w ramach ściśle określonej procedury. W ocenie spółki niedopuszczalne jest ustalanie wysokości stawek poprzez fakt podpisania umowy o roamingu krajowym z operatorem infrastrukturalnym. Prezes UKE ustosunkowując się do powyższego twierdzenia wskazał, że w jego ocenie podniesienie przez PTC takiego zarzutu wynika z błędnej interpretacji Stanowiska i jego założeń dotyczących sposobu kształtowania stawek dla nowych operatorów. Prezes UKE dokładnie rozpatrzył czy sytuacja Cyfrowego Polsatu jako operatora prowadzącego działalność w profilu full MVNO uprawnia go do pobierania stawek innych niż stawki symetryczne w stosunku do operatorów infrastrukturalnych. Należy jednak podkreślić, że to nie fakt podpisania przez tę spółkę umowy o roamingu krajowym decyduje o wysokości stawki za zakańczanie połączeń głosowych przez Cyfrowy Polsat, a model prowadzonej przez Cyfrowy Polsat S.A. działalności - full MVNO. W ocenie Prezesa UKE nie ma uzasadnienia kosztowego, aby stawki dla tego operatora, jak i innych podmiotów planujących rozpocząć działalność w podobnym profilu działalności były na poziomie asymetrycznym (operator świadczący usługi w takim modelu nie ponosi kosztów związanych rozbudową, modernizacją oraz utrzymaniem sieci dostępowej). 12
PTC wyraziła także stanowisko, iż Prezes UKE powinien nałożyć na Cyfrowy Polsat obowiązek, o którym mowa w art. 40 PT, który to był nakładany w analogicznych przypadkach decyzji dla innych operatorów, przy identycznie zdefiniowanych rynkach właściwych. Odnosząc się do powyższej opinii PTC, Prezes UKE uznał, że to obowiązek nałożony na podstawie art. 44 PT jest obowiązkiem najbardziej adekwatnym i proporcjonalnym do zidentyfikowanych problemów rynkowych, których rozwiązanie służy realizacji ustawowych celów, a te przesłanki Prezes UKE bierze pod uwagę nakładając obowiązki regulacyjne (szersze uzasadnienie znajduje się w pkt. 6.4.4. decyzji). Nadto wskazać należy, że mimo iż definicja rynku zakańczania połączeń w poszczególnych ruchomych sieciach telefonicznych jest podobna, to definicja, charakterystyka i opis występujących na poszczególnych rynkach zakańczania połączeń problemów rynkowych różni się, w związku z czym zasadne jest zastosowanie różnych środków zaradczych. Wskazać należy, iż obowiązek z art. 40 ust. 1 PT, w myśl którego stawki MTR powinny być oparte na kosztach ponoszonych, nie jest proporcjonalny i adekwatny bowiem nie przyczyni się do stosowania przez CP stawek MTR na efektywnym kosztowo i symetrycznym poziomie, a zatem nie odzwierciedla celów polityki regulacyjnej wynikających z Zalecenia Komisji w sprawie stawek MTR i FTR. W modelu full MVNO poziom ten odzwierciedla stawka MTR zasiedziałych operatorów MNO. Zatem należy uznać, że nałożenie na spółkę Cyfrowy Polsat obowiązku, o którym mowa w art. 44 PT polegającego na zakazie stosowania zawyżonych stawek za zakańczanie połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej Cyfrowy Polsat jest w pełni uzasadnione. 1.3. Inne stanowiska złożone w toku postępowania: W dniu 5 stycznia 2011 r. Polkomtel S.A. przesłał stanowisko w związku z ogłoszeniem przez Prezesa UKE w dniu 26 listopada 2010 r. konsultacji projektu decyzji Prezesa UKE w niniejszej sprawie. Mając na uwadze, że Polkomtel S.A. zgłosił swoje stanowisko po wyznaczonym przez Prezesa UKE terminie na przeprowadzenie konsultacji, Prezes UKE nie odniósł się do niego w opublikowanym na stronie internetowej komentarzu. Polkomtel S.A. podzielił pogląd Prezesa UKE, iż koniecznym jest ponowne wyznaczenie Cyfrowego Polsatu jako podmiotu posiadającego pozycję znaczącą na rynku zakańczania połączeń głosowych w sieci Cyfrowy Polsat, a także częściowe utrzymanie i zmiana uprzednio nałożonych obowiązków. Jednocześnie Polkomtel S.A. uznał za nieprawidłowe i niezasadne określenie obowiązku stosowania przez Cyfrowy Polsat stawek MTR, które to rozwiązanie nie gwarantuje symetrii stawek MTR Cyfrowego Polsatu oraz stawek największych polskich operatorów komórkowych, bowiem stawka MTR ma każdorazowo zależeć od stawki operatora hosta. W ocenie Polkomtel zaproponowane przez Prezesa UKE rozwiązanie nie gwarantuje symetrii stawek MTR Cyfrowego Polsatu bowiem ich wysokość ma każdorazowo zależeć od stawki operatora hosta, a nadto może doprowadzić do powstania nadużyć telekomunikacyjnych, wynikających ze stosowania asymetrycznych stawek. Prezes UKE uznał za uzasadnione, aby dokonać odpowiednich zmian w projekcie decyzji. W szczególności Prezes UKE zmodyfikował znajdujący się w pkt V.2 sentencji decyzji obowiązek, nadając mu następujące brzmienie: obowiązek polegający na zakazie stosowania zawyżonych stawek za zakańczanie połączeń 13
głosowych (dalej także MTR ) w ruchomej publicznej sieci telefonicznej (sieci telefonii komórkowej) Cyfrowego Polsatu S.A. z siedzibą w Warszawie. Przez stosowanie zawyżonych stawek MTR rozumie się ustalanie przez Cyfrowy Polsat S.A. stawek MTR wyższych niż stawki MTR zasiedziałego operatora MNO. Jednocześnie w uzasadnieniu tego obowiązku w pkt 6.4.4. decyzji wprowadzono wyjaśnienia odnoszące się do tej zmiany. CP w dniu 4 lutego 2011 r. przedstawił pisemne stanowisko, zastrzegając je na podstawie art. 9 ust. 1 PT jako tajemnicę przedsiębiorstwa, wyłącznie do wiadomości Prezesa UKE. CP wniósł o przeprowadzenie dowodu z analizy kalkulacji kosztów ponoszonych przy realizacji hurtowej usługi zakańczania połączeń głosowych w sieci CP, która zostanie sporządzona przez biegłego rewidenta na okoliczność, że koszty ponoszone przez CP są wyższe aniżeli koszty operatorów MNO zasiedziałych przy realizacji usługi zakańczania połączeń głosowych. Niezależnie od zgłoszonego wniosku dowodowego CP wyraził pogląd, że zmiana obowiązku, o którym mowa w art. 44 PT nie jest zasadna w świetle przesłanek określonych w art. 24 pkt 2 lit. c PT bowiem warunki na rynku właściwym nie uzasadniają zmiany tego obowiązku, a w konsekwencji taka zmiana może przyczynić się do wykluczenia CP z rynku telefonii komórkowej. Wobec powyższego CP wniósł o utrzymanie w finalnej decyzji Prezesa UKE obowiązku z art. 44 PT określonego w decyzji z dnia 11 marca 2009 r. z ewentualną modyfikacją tego obowiązku poprzez ustalenie harmonogramu obniżania asymetrii MTR dla CP w sposób niedyskryminujący w porównaniu z regulacjami dla innych nowych operatorów sieci telefonii komórkowej, przewidzianymi w Stanowisku Prezesa UKE z 10 listopada 2010 r. Nadto CP podniósł, że przyjęcie przez Prezesa UKE symetrii prowadzi w konsekwencji do nałożenia na CP obowiązku stosowania opłat w oparciu o koszty ponoszone przez inny podmiot (zasiedziałego MNO), podczas gdy koszty ponoszone przez CP kształtują się na znacznie wyższym poziomie niż koszty ponoszone przez zasiedziałego MNO. Prezes UKE nie podzielił poglądu prezentowanego przez CP uznając, iż zmiana obowiązku, o którym mowa w art. 44 PT jest uzasadniona w świetle postanowień zawartych w art. 24 pkt 2 lit. c PT. Przepis ten nakazuje zmianę nałożonych na przedsiębiorcę telekomunikacyjnego obowiązków regulacyjnych na danym rynku właściwym w sytuacji, gdy po przeprowadzeniu przez Prezesa UKE postępowania, z ustaleń Prezesa UKE wynika, że na rynku właściwym przedsiębiorca telekomunikacyjny lub przedsiębiorcy telekomunikacyjni nie utracili znaczącej pozycji rynkowej, ale warunki na rynku właściwym uzasadniają zmianę tych obowiązków. Z ustaleń poczynionych przez Prezesa UKE wynika, że CP jest operatorem, który nie utracił znaczącej pozycji na rynku zakańczania połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefoniczne CP. Nadto CP jest operatorem działającym na rynku od 30 czerwca 2008 r. Z kolei asymetria stawek MTR w świetle postanowień zwartych w Zaleceniu Komisji w sprawie MTR i FTR jest dopuszczalna w sytuacji, gdy nowe podmioty na rynkach łączności ruchomej w okresie przejściowym, zanim osiągną minimalną skalę efektywności, ponoszą wyższe koszty jednostkowe. W takich przypadkach, jednakże jedynie w okresie przejściowym (trwającym maksymalnie cztery lata od wejścia na rynek) po stwierdzeniu, że na rynku detalicznym istnieją 14
przeszkody utrudniające wejście na rynek i ekspansję, jest dopuszczalne zastosowanie przez krajowy organ regulacyjny asymetrii rozliczeń po to, aby zezwolić takim operatorom na odzyskanie kosztów przyrostowych przewyższających koszty standardowego operatora. Mając na uwadze powyższe, w ocenie Prezesa UKE CP nie znajduje się w sytuacji uzasadniającej utrzymywanie asymetrii co oznacza, że uzasadniona jest zmiana obowiązku, o którym mowa w art. 44 PT (szerzej zostało to omówione w dalszej części). Nadto CP wskazał, że w wyniku niekorzystnych efektów sieciowych związanych z małą bazą abonencką CP w porównaniu z zasiedziałymi MNO, większość ruchu realizowanego w sieci CP stanowią połączenia wychodzące do innych sieci. Ruch wychodzący z sieci CP stanowi (tajemnica przedsiębiorstwa pkt 9 zał. 1) %, a ruch przychodzący do abonentów CP z innych sieci (tajemnica przedsiębiorstwa pkt 10 zał. 1) % całego ruchu realizowanego przez CP, co z kolei skutkuje znaczną asymetrią w rozliczeniach międzyoperatorskich. Prezes UKE wskazuje, że przedstawiony przez CP efekt sieciowy jest zjawiskiem charakterystycznym, które często może mieć miejsce w przypadku nowych operatorów, którzy dopiero wchodzą na rynek. Jednakże nawet ewentualne uznanie przez Prezesa UKE, że zjawisko to faktycznie ma miejsce w przypadku CP, to nie uzasadnia ono rekompensaty utraconych z tego tytułu korzyści przy pomocy asymetrycznej stawki za zakańczanie połączeń głosowych dla CP. Co więcej przy uwzględnieniu, iż Spółka rozpoczęła komercyjną działalność na rynku zakańczania połączeń głosowych w połowie 2008 r. uznać należy, że priorytetowym działaniem operatora efektywnego również z punktu widzenia minimalizowania ponoszonych kosztów na działalność telekomunikacyjną - powinno być zwiększanie bazy abonenckiej (operator efektywny dysponujący takimi samymi zasobami infrastruktury jak CP obsługiwałby kilkakrotnie więcej ruchu niż CP). W przypadku posiadania większej bazy abonenckiej operator może osiągać korzyści z efektu skali (korzyści skali określane są jako rosnące przychody przy jednoczesnym spadku kosztów wraz ze wzrostem rozmiarów działalności) a tym samym prowadzić działalność w sposób efektywny kosztowo. Zatem w przypadku CP, niekorzystanie przez Spółkę z takich efektów sieciowych z jakich korzystają operatorzy zasiedziali nie może stanowić uzasadnienia dla asymetrii, co więcej świadczyć może o nieefektywności kosztowej Spółki. CP w dalszej części przedstawił wyliczenia, z których wynika, że minimalny koszt realizacji połączenia w sieci CP wynosi nie mniej niż (tajemnica przedsiębiorstwa pkt 11 zał. 1) gr./min i jest wyższy od ceny hurtowej za zakończenie minuty połączenia w sieci zasiedziałego MNO (16,77 gr/min). CP wskazał bowiem, że najkorzystniejszą stawką jaką operatorzy MNO skłonni są zaoferować operatorowi full MVNO na krajowym rynku świadczenia usługi dostępu i rozpoczynania połączeń w ruchomych publicznych sieciach telefonicznych za usługę realizacji połączeń głosowych w roamingu krajowym jest ok. (tajemnica przedsiębiorstwa pkt 12 zał. 1) gr/minutę. Z kolei przy założeniu, że CP udałoby się uzyskać i utrzymać taką korzystną stawkę hostingową za całość ruchu głosowego realizowanego w roamingu krajowym i że stawka MTR operatorów zasiedziałych wynosi 16,77 gr/min, CP przyjął, że koszty realizacji minuty połączenia głosowego w sieci CP nie są niższe niż (tajemnica przedsiębiorstwa pkt 13 zał. 1). Zatem według wyliczeń CP efektywny koszt jednej minuty połączenia głosowego w sieci 15
CP ważony ruchem (tajemnica przedsiębiorstwa pkt 14 zał. 1) wynosi na pewno więcej niż (tajemnica przedsiębiorstwa pkt 11 zał. 1) gr./min. W ocenie Prezesa UKE przedstawiona przez Spółkę argumentacja nie jest zasadna. Należy bowiem wskazać, co podniósł także CP, że efektywna stawka za dostęp do sieci operatora oferującego usługę RK jest na poziomie (tajemnica przedsiębiorstwa pkt 12 zał. 1) gr/min (dostęp czyli zarówno rozpoczynanie jak i zakańczanie połączeń). W przypadku ustalenia stawki za zakańczanie połączenia w sieci CP na poziomie 16,77 gr/min CP otrzymuje po opłaceniu RK dodatkowo około (tajemnica przedsiębiorstwa pkt 15 zał. 1) gr/min na pokrycie pozostałych kosztów, które według szacunków Prezesa UKE (na podstawie informacji będących w posiadaniu Prezesa UKE, które dotyczą operatora rozpoczynającego działalność na rynku telefonii ruchomej) nie powinny wynosić więcej niż (tajemnica przedsiębiorstwa pkt 2 zał. 2) gr/min. Ponadto należy wskazać, iż przyjęty przez CP sposób uzasadnienia wysokości stawki za połączenie w sieci CP nie ma nic wspólnego ze sposobem ustalania stawki za zakończenie połączenia w sieci CP. Zaprezentowana przez CP metodologia mogłaby być wykorzystywana przy ustalaniu cen detalicznych tak aby koszty detaliczne pokrywały koszty obsługi RK. W ocenie Prezesa UKE przedstawione przez CP dane w żaden sposób nie przesądzają o zasadności dalszego utrzymania na rzecz CP asymetrii stawek. Nieuzasadnione jest to bowiem w świetle wyliczeń, z których wynika, że koszt związany z zakończeniem połączenia przy wykorzystaniu RK jest niższy niż stawka jaką otrzymuje CP za zakończenie połączenia w swojej sieci. Ponadto CP w dalszej części wskazał, że nie ma w istocie wypływu na obiektywny i konieczny koszt świadczenia usługi zakańczania połączeń w postaci opłaty hostingowej na co ma wpływ wiele czynników jak chociażby to, że konkurencyjność rynku 15 nie wpływa w ocenie CP na warunki oferowanego dostępu. CP wskazał także, że nie dysponuje siłą negocjacyjną dającą wymierny wpływ na wysokość opłat za usługi roamingu krajowego jakie zmuszony jest nabyć od zasiedziałego operatora MNO oraz że, wbrew przekonaniu Prezesa UKE, obniżka stawek MTR na rynku nie da CP podstaw do renegocjacji umowy o roamingu krajowym bowiem operatorzy zasiedziali nie mają obowiązku dostosowania opłat hostingowych do stawek MTR, a możliwość zmiany dostawcy usług roamingowych dla CP jest w istocie ograniczona do dwóch pozostałych operatorów zasiedziałych. CP stwierdził także, że ponosi on inne obiektywne koszty jak m. in. koszt środków trwałych, koszty infrastruktury telekomunikacyjnej i inne. Powyższe twierdzenia nie są zasadne. Należy bowiem wskazać, iż obecnie obowiązująca stawka (tajemnica przedsiębiorstwa pkt 12 zał. 1) gr/min za dostęp do sieci operatora MNO oferującego RK jest stawką w pełni konkurencyjną i w pełni pozwala na pokrycie kosztów związanych z obsługą ruchu przychodzącego do sieci CP, w tym koszty świadczenia przez CP usługi zakańczania połączeń głosowych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej CP na które składają się, tzw. koszty operacyjne. Koszty te nie mogą jednak przesądzić o zasadności utrzymania asymetrii gdyż nie można je uznać za efektywne koszty przyrostowe. Odnosząc się do kosztów ponoszonych na usługę roamingu krajowego, CP wskazał iż nie ma wpływu na ich wysokość dlatego opłaty ponoszone przez Spółkę z tego tytułu stanowią koszt obiektywny. Wydaje się jednak, że w perspektywie obniżki stawek 16
MTR przez zasiedziałych operatorów możliwa będzie także renegocjacja umowy o roaming krajowy pozwalająca na uzyskanie przez CP korzystniejszych warunków. Niezależnie jednak od charakteru i wysokości dość znacznych kosztów jakie CP ponosi na usługę roamingu krajowego, wskazać należy także na pozostałe koszty Spółki. Prezes UKE ponownie wskazuje, że przedstawione przez CP koszty operacyjne, które Spółka ponosi w celu świadczenia usługi zakańczania połączeń głosowych (a więc koszty przyrostowe) nie są kosztami efektywnymi (ich wysokość wynika wprost z nieefektywności podejmowanych przez CP działań, a taki model prowadzenia działalności nie uzasadnia dalszego utrzymywania wsparcia w postaci asymetrii stawek MTR). CP zwrócił także uwagę, że w jego ocenie brak własnej infrastruktury radiowej nie uzasadnia zniesienia asymetrii MTR dla CP bowiem CP ponosi koszty zapewnienia sieci radiowej (na zasadzie dzierżawy od MNO) i to koszty wyższe od zasiedziałego MNO, co wynika z tego, że w braku regulacji rynku 15, opłata hostiongowa z natury rzeczy zawsze będzie wyższa od kosztów MNO hosta o stosowaną marżę. Z kolei CP nie może być karany za działalność w modelu full MVNO, a taki penalizujący charakter ma w ocenie CP zniesienie asymetrii MTR dla CP na obecnym etapie regulacji (kiedy to asymetria dla innych nowych operatorów jest nadal utrzymywana). W ocenie CP takie podejście oznacza niezasadne regulacyjne wymuszanie na nowych graczach, chcących wejść na rynek w modelu bardziej zaawansowanym niż prosty model resellerski budowy alternatywnej radiowej infrastruktury dostępowej, podczas gdy funkcjonuje rynek hurtowy, na którym taką infrastrukturę można wydzierżawić na zasadzie roamingu krajowego. Zdaniem Prezesa UKE, powyższe twierdzenia CP również nie są zasadne. Nie jest bowiem trafne twierdzenie, że to brak infrastruktury radiowej stanowi przesłankę uzasadniającą zniesienie asymetrii stawek dla CP. W miejscu tym wskazać należy, iż CP jest operatorem full MVNO. Działalność prowadzona w profilu full MVNO oznacza, że Spółka posiada własną infrastrukturę telekomunikacyjną z wyjątkiem podsystemu radiowego, a także własne punkty styku sieci z innymi operatorami, przez co uprawniona jest do pobierania stawek za zakończenie połączenia - MTR (połączenie to jest następnie tranzytowane do sieci operatora oferującego usługę roamingu krajowego i zakańczane przy wykorzystaniu infrastruktury dostępowej tego operatora u abonenta operatora full MVNO). Z kolei operator MNO, który posiada infrastrukturę telekomunikacyjną wraz z siecią dostępową (podsystem radiowy) ponosi dodatkowe koszty związane właśnie z inwestycjami w rozwój infrastruktury dostępowej. Zapewnienie sieci radiowej jest tożsame z zakupem usługi RK od operatora MNO. Stawka za dostęp do sieci radiowej wynosi (tajemnica przedsiębiorstwa pkt 12 zał. 1) gr/min i pokrywa w pełni koszty związane z obsługą zakańczania połączeń w sieci CP wobec czego nie mają znaczenia okoliczności przytaczane przez Spółkę, związane z tym, że opłata hostingowa z natury rzeczy będzie wyższa od kosztów MNO hosta bowiem opłata hostingowa zawiera narzuconą przez MNO marżę. Nieuzasadnione, w ocenie Prezesa UKE, jest także twierdzenie jakoby wybór działalności przez operatora - w modelu full MVNO - był przez Prezesa UKE penalizowany. Wskazać bowiem należy, iż asymetria powinna mieć uzasadnienie w kosztach ponoszonych przez Spółkę niezależnie od modelu prowadzonej działalności. Z kolei na podstawie informacji uzyskanych od CP nie można stwierdzić, aby utrzymywanie asymetrii znajdowało takie kosztowe uzasadnienie. 17