PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2016/2017 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla I ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU : BIOLOGIA MOLEKULARNA 2. NAZWA JEDNOSTKI realizującej przedmiot: KATEDRA I ZAKŁAD BIOCHEMII I BIOLOGII MOLEKULARNEJ 3 Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę: Adres: ul. Święcickiego 6, 60-781 Poznań, Coll. Anatomicum Tel. /Fax 854-65-13 / 854-65-10 Strona WWW http://www.biolmol.ump.edu.pl E-mail biolmol@ump.edu.pl 4. Kierownik jednostki: prof. dr hab. Paweł P. Jagodziński 5. Osoba zaliczająca przedmiot w E-indeksie z dostępem do platformy WISUS: Nazwisko: prof. dr hab. Paweł P. Jagodziński Tel. kontaktowy: (061) 854-65-13 Możliwość kontaktu (dni, godz., miejsce): pon-pt, godz. 10-14, KZBiBM (sekretariat) E-mail: pjagodzi@ump.edu.pl 6. Osoba odpowiedzialna za dydaktykę na Wydziale Lekarskim I z dostępem do platformy WISUS (listy studentów) (koordynator przedmiotu): Nazwisko: prof. dr hab. Paweł P. Jagodziński Tel. kontaktowy: (061) 854-65-13 Możliwość kontaktu (dni, godz., miejsce): pn-pt, godz. 10-14, KZBiBM (sekretariat) E-mail: pjagodzi@ump.edu.pl Osoba zastępująca: dr Marcin Hołysz Kontakt: pon-pt, godz. 10-14, KZBiBM (p. 12), 061 854-6518, mholysz@ump.edu.pl
7. Miejsce przedmiotu w programie studiów: Rok: I Semestr: I (ZIMOWY) 8. Liczba godzin ogółem : 30 liczba pkt. ECTS: 2 Jednostki uczestniczące w nauczaniu przedmiotu Semestr zimowy liczba godzin Ćwiczenia W Ć S kategoria KZBiBM 4 16 A 10 Razem: 4 16 A 10 9. SYLABUS Nazwa przedmiotu/modułu Wydział Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Forma studiów Język przedmiotu Biologia Molekularna Lekarski I Lekarski jednolite magisterskie (studia wyższe) studia stacjonarne polski Rodzaj przedmiotu obowiązkowy fakultatywny Rok studiów/semestr Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć Założenia i cele przedmiotu I II III IV V VI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 30, w tym: 4 - wykłady, 10 - seminaria, 16,... fakultety Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami z zakresu biologii molekularnej, ze szczególnym uwzględnieniem wiedzy dotyczącej: budowy i struktury kwasów nukleinowych i chromatyny, procesów: replikacji, transkrypcji i translacji oraz funkcji: genomu, transkryptomu i proteomu człowieka. Studenci zdobędą wiedzę dotyczącą mechanizmów regulacji ekspresji genów i epigenetyki, a także systemów odpowiedzialnych za naprawę i rekombinację DNA oraz degradację kwasów nukleinowych i białek. Przedmiot ma również na celu pokazanie możliwości zastosowania biologii molekularnej w medycynie oraz uświadomienie przyszłym lekarzom znaczenia i korzyści płynących z osiągnięć współczesnej genetyki medycznej m.in. diagnostyki molekularnej, ustalania etiologii chorób i mechanizmów prowadzących do ich rozwoju, wyboru właściwej terapii, a także prognozowania zagrożeń i profilaktyki m.in. chorób nowotworowych i metabolicznych. Studenci poznają zasady prowadzenia badań naukowych związanych z medycyną, a także nabędą umiejętności projektowania i wykonywania badań naukowych oraz właściwej interpretacji uzyskiwanych wyników i wyciągania wniosków. W trakcie ćwiczeń laboratoryjnych studenci zapoznają się z technikami stosowanymi w biologii molekularnej oraz przeprowadzą podstawowe badania genetyczne.
Symbol efektów kształceni a zgodnie ze standard ami B.W13. B.W14. B.W34. B.U9. B.U14. OPIS KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA WIEDZA (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) zna funkcje nukleotydów w komórce, struktury I- i II-rzędową DNA i RNA oraz strukturę chromatyny; zna funkcje genomu, transkryptomu i proteomu człowieka oraz podstawowe metody stosowane w ich badaniu; opisuje procesy replikacji, naprawy i rekombinacji DNA, transkrypcji i translacji oraz degradacji DNA, RNA i białek; zna koncepcje regulacji ekspresji genów; zna zasady prowadzenia badań naukowych, obserwacyjnych i doświadczalnych oraz badań in vitro służących rozwojowi medycyny. UMIEJĘTNOŚCI (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) posługuje się podstawowymi technikami laboratoryjnymi, takimi jak: analiza jakościowa, miareczkowanie, kolorymetria, pehametria, chromatografia, elektroforeza białek i kwasów nukleinowych; planuje i wykonuje proste badanie naukowe oraz interpretuje jego wyniki i wyciąga wnioski KOMPETENCJE SPOŁECZNE (ZGODNIE Z OGÓLNYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) Metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia: egzamin końcowy egzamin końcowy, egzamin końcowy, laboratoryjne laboratoryjne PUNKTY ECTS 2 TREŚCI MERYTORYCZNE PRZEDMIOTU: Tematyka Budowa DNA i chromatyny. Replikacja Budowa RNA. Transkrypcja. Translacja. Epigenetyczne mechanizmy regulacji ekspresji genów. Molekularne podstawy uszkodzeń i naprawy DNA. Biologia molekularna w medycynie. Diagnostyka chorób genetycznych. Techniki stosowane w biologii molekularnej. Izolacja, amplifikacja (PCR) i rozdział elektroforetyczny kwasów nukleinowych. Badanie polimorfizmów genów, genotypowanie za pomocą reakcji PCR-RFLP oraz Real-Time PCR Zasady projektowania i prowadzenia badań naukowych, interpretacja wyników, wnioski. Forma (wykłady, seminarim,, zaj.fakultatywne, itp ) wykład wykład seminarium seminarium seminarium LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA: 1. Jerzy Bal, Biologia molekularna w medycynie, PWN, 2011 2. Terry A. Brown, Genomy, PWN, 2012 3. Zofia Szweykowska-Kulińska, Biologia molekularna. Krótkie wykłady (wydanie III), PWN, 2011 4. Robert K. Murray, Daryl K. Granner, Victor W. Rodwell, Biochemia Harpera (wydanie VI), PZWL, 2012 WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: Warunkiem uzyskania zaliczenia zajęć jest obecność na seminariach i ch.
Student ma prawo do jednej nieobecności na zajęciach kontrolowanych. Warunkiem dopuszczenia do egzamin końcowego jest zaliczenie zajęć kontrolowanych. Egzamin końcowy z biologii molekularnej ma formę pisemną (100 pytań testowych jednokrotnego wyboru) i obejmuje pełen zakres materiału przedmiotu (wykłady, seminaria i ). Aby uzyskać wynik pozytywny egzaminu końcowego student musi uzyskać minimum 60 pkt (60%). Student ma prawo do dwukrotnego terminu egzaminu poprawkowego. 10. Tematyka poszczególnych wykładów, ćwiczeń i seminariów Wykłady - Semestr zimowy Wykład 1. Wykład 2. Tematyka wykładów Budowa DNA i chromatyny. Replikacja. Budowa RNA. Transkrypcja. Translacja. Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia prof. dr hab. Paweł P. Jagodziński prof. dr hab. Paweł P. Jagodziński Ćwiczenia - Semestr zimowy Tematyka ćwiczeń Osoba odpowiedzialna Sala Ćwiczenie 1. Techniki stosowane w biologii molekularnej Ćwiczenie 2. Ćwiczenie 3. Ćwiczenie 4. Izolacja, amplifikacja (PCR) i rozdział elektroforetyczny kwasów nukleinowych. Badanie mutacji/polimorfizmów genów, genotypowanie za pomocą reakcji PCR- RFLP oraz Real-Time PCR Zasady projektowania i prowadzenia badań naukowych, interpretacja wyników, wnioski. Dr Marcin Hołysz Mgr Dorota Bronowicka-Kłys Mgr Marta Wesołowska Mgr Małgorzata Zawadzka Mgr Dorota Bronowicka-Kłys Mgr Marta Wesołowska Mgr Małgorzata Zawadzka Dr hab. Adrianna Mostowska 32 i 33 32 i 33 Seminaria - Semestr zimowy Seminarium 1. Seminarium 2. Seminarium 3. Tematyka seminariów Biologia molekularna w medycynie. Diagnostyka chorób genetycznych. Molekularne podstawy uszkodzeń i naprawy DNA. Epigenetyczne mechanizmy regulacji ekspresji genów. Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia Dr Marcin Hołysz Dr hab. Adrianna Mostowska Mgr Hanna Drzewiecka Sala
11. Organizacja zajęć: Zajęcia na I roku odbywają się zgodnie z planem zajęć z Dziekanatu. Aktualny podział grupy studenckiej na stronie internetowej jednostki: http://www.biolmol.ump.edu.pl REGULAMIN ZAJĘĆ: Obecność na wszystkich zajęciach jest obowiązkowa, a obecność na ch i seminariach jest kontrolowana. Spóźnienie przekraczające 15 minut traktuje się jako nieobecność. Student nie ma obowiązku usprawiedliwiania nieobecności na zajęciach kontrolowanych. Studentowi przysługuje możliwość odrabiania zajęć seminaryjnych i ćwiczeniowych jedynie w tygodniu, w którym realizowane są dane zajęcia. Student ma prawo do jednej nieobecności na zajęciach kontrolowanych (seminaria i ). Seminaria Seminaria prowadzone są w formie interaktywnej, aby studenci mogli brać czynny udział w zajęciach i wykazać się znajomością materiału. Ćwiczenia Zajęcia praktyczne z biologii molekularnej odbywają się w grupach ćwiczeniowych wg harmonogramu zajęć. a) laboratoryjne rozpoczynają się punktualnie zgodnie z harmonogramem zajęć; b) student musi być przygotowany teoretycznie na każde ćwiczenie w stopniu umożliwiającym podjęcie zajęć praktycznych; c) na zajęciach praktycznych studenci są zobowiązani do pracy w fartuchach laboratoryjnych, przestrzegania przepisów BHP oraz zarządzeń porządkowych osób prowadzących. Zaliczanie zajęć kontrolowanych Warunkiem uzyskania zaliczenia zajęć jest obecność na seminariach i ch. Egzamin Warunkiem dopuszczenia do egzamin końcowego jest zaliczenie zajęć kontrolowanych. Egzamin końcowy z biologii molekularnej obejmuje pełen zakres materiału przedmiotu (wykłady, seminaria, ). Termin egzaminu wybiera student, zapisując się na jeden z trzech proponowanych terminów (zapisy w systemie OLAT). Nie zgłoszenie się w ustalonym terminie jest równoznaczne z utratą jednego z terminów zdawania egzaminu. Egzamin końcowy z biologii molekularnej ma formę pisemną (test 100 pytań, jednokrotnego wyboru). Ocena końcowa zostanie wpisana do indeksu zgodnie z poniższym kryterium: bardzo dobry powyżej 94 pkt. ponad dobry od 87 do 93 pkt. dobry od 80 do 86 pkt. dość dobry od 70 do 79 pkt. dostateczny od 60 do 69 pkt. niedostateczny poniżej 60 pkt.
Student ma prawo do dwukrotnego terminu egzaminu poprawkowego. O ocenie pozytywnej egzaminów w terminach poprawkowych decyduje otrzymanie co najmniej 60 punktów. Studenta obowiązuje ponadto: przestrzeganie ogólnie przyjętych norm zachowania; uporządkowanie stanowiska pracy po zakończeniu ; poszanowanie aparatury, sprzętu i wyposażenia sal dydaktycznych oraz przestrzeganie bieżących zarządzeń Kierownika Katedry i osób prowadzących zajęcia. Regulamin zajęć z biologii molekularnej oparty jest na Statucie Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu oraz Regulaminie Studiów w Uniwersytecie Medycznym w Poznaniu, które obowiązują we wszystkich sprawach nie objętych niniejszym regulaminem. PROGRAM ZAJĘĆ: Wykłady: - Budowa DNA i chromatyny. Replikacja. - Budowa RNA. Transkrypcja. Translacja Seminaria: - Biologia molekularna w medycynie. Diagnostyka chorób genetycznych. - Molekularne podstawy uszkodzeń i naprawy DNA. - Epigenetyczne mechanizmy regulacji ekspresji genów. Ćwiczenia: - Techniki stosowane w biologii molekularnej. - Izolacja, amplifikacja (PCR) i rozdział elektroforetyczny kwasów nukleinowych. - Badanie mutacji/polimorfizmów genów, genotypowanie za pomocą reakcji PCR-RFLP oraz Real-Time PCR - Zasady projektowania i prowadzenia badań naukowych, interpretacja wyników, wnioski. PROGRAM NAUCZANIA Wymagania wstępne: Znajomość różnic budowy genomów u Prokariota i Eukariota. Przygotowanie do zajęć: Zapoznanie się z regułami pracy w laboratorium i zasadami BHP. Wymagania końcowe: Opanowanie materiału objętego programem nauczania biologii molekularnej. 12. Kryteria zaliczenia przedmiotu: zaliczenie, egzamin teoretyczny i praktyczny Zaliczenie obecność na seminariach i ch. Egzamin końcowy test (100 pytań jednokrotnego wyboru), w systemie OLAT.
13. Literatura: Zalecana literatura: 5. Jerzy Bal, Biologia molekularna w medycynie, PWN, 2011 6. Terry A. Brown, Genomy, PWN, 2012 7. Zofia Szweykowska-Kulińska, Biologia molekularna. Krótkie wykłady (wydanie III), PWN, 2011 8. Robert K. Murray, Daryl K. Granner, Victor W. Rodwell, Biochemia Harpera (wydanie VI), PZWL, 2012 14.Studenckie koło naukowe Opiekun koła nie dotyczy Tematyka nie dotyczy Miejsce spotkań nie dotyczy 15. Podpis osoby odpowiedzialnej za nauczanie przedmiotu lub koordynatora