Jeżeli Twoje dziecko nie śpi, to prawdopodobnie jest online. New York Times
Nowa sytuacja egzystencjalna Co dzieje się, gdy na fizyczną przestrzeń z atomów nakłada się tworzona z bitów przestrzeń przepływów, podtrzymywana przez telefonię komórkową i bezprzewodowy Internet? Fizyczna przestrzeń zostaje nacechowana nowymi jakościami Cyfrowa fotografia, komunikatory internetowe, telefony komórkowe przebudowują relację pomiędzy przeszłością, teraźniejszością a przyszłością Czas zaczyna zmieniać swoją jakość, ulegać zwielokrotnieniu - praca w kilku oknach naraz - rzeczywistość wielokanałowa Tożsamość kształtuje się inaczej, bycie sobą, bycie razem zapośredniczone jest przez cyfrowe i sieciowe media
Zrośnięci z mediami uczestniczą w kulturze Laptop w łóżku - by przez skype a być blisko z chłopakiem Słuchawka mp3 w uchu podczas sprawdzianu w szkole, bo łatwiej się skupić, gdy się pisze i słucha Z ucierania się cyfrowej logiki wymiany i moralnej ekonomii zobowiązań oraz tożsamościowych poszukiwań wyłania się środowisko kulturowe, w którym obieg treści, emocji, wzajemności i marzeń nie da się oddzielić podtrzymując jego infrastruktury plików, adresów URL i hyper linków. Nie można zrozumieć współczesnych tożsamości bez zrozumienia cyfrowej i sieciowej infrastruktury, w której ta tożsamość jest tworzona Pytając o uczestnictwo w kulturze dziś trzeba już zapytać również o kompetencję korzystania z nowych technologii.
Zrośnięci z mediami uczestniczą w kulturze Świat zremediowany przez cyfrowe technologie staje się światem natychmiastowości i bezpośredniości. Centrum współczesnego życia kulturalnego zapośredniczonego przez nowe media jako miejsce, gdzie procesy kształtowania się tożsamości i wymiany treści kulturowych wchodzą w zaskakujące relacje. Relacje te nie pozwalają nam myśleć o kulturze jako oddzielnym polu rządzącym się swoimi własnymi regułami. Człowiek i technologia przestają być dwoma odrębnymi obszarami, z których tylko człowiekowi przyznaje się sprawczość. Cyfrowo i sieciowo zapośredniczone jest dziś pamiętanie, budowanie tożsamości, bycie razem, kreatywność i nauka.
Etnografia nowych mediów Wszyscy połączeni i podłączeni - rutynowo używane technologie: niewidzialna infrastruktura telefonów komórkowych i e-maili, które łączą pracujących w różnych miejscach Polski oraz sieciowego oprogramowania do wspólnej edycji tekstu Cyfrowy świat - jego obywatele sami się cały czas opisują, fotografują i zdają relacje ze swojego życia (Gadu-Gadu, Nasza-klasa, Facebook, fotoblogi, SMS-y) Media angażowane we wszelkie codzienne praktyki - fotografujemy, nagrywamy, cytujemy, kopiujemy i wklejamy, zaznaczamy i przesyłamy dalej.
Dane Dominująca forma kulturowa nie jest ciągłą narracją, lecz raczej zbiorem dowolnie konfigurowalnych elementów, czym różni się od epoki analogu. Większość obiektów nowych mediów nie opowiada żadnych historii, są one raczej zbiorami indywidualnych części składowych, z których każda ma takie samo znaczenie, jak pozostałe. Świat, który jest dla mieszkańców rozległą bazą danych. Współinternet - wybory z bazy danych są częściej grupowe i grupotwórcze niż indywidualne. Baza danych może być przeżywana jako bliskie i znajome środowisko życia. To, co mamy do dyspozycji w danym momencie waży na tym, jak działamy w świecie, jak jesteśmy sobą i jak jesteśmy z innymi. Materiały, z których tworzymy naszą podmiotowość, stają się inne, gdy pojawiają się cyfrowe i sieciowe media.
Organizacja badań Sześcioro etnografów i etnografek prowadziło obserwacje i wywiady wśród licealistów w trzech miastach o różnej wielkości. Każdy z etnografów pracował z jednym współpracownikiem-przewodnikiem. Współpracownicy pomagali dotrzeć do innych młodych ludzi, głównie z szerokiego grona znajomych, co pozwoliło zyskać znacznie szerszy i mniej wyrywkowy obraz życia z nowymi mediami. Rzetelność badań zawartych w raporcie jest zasługą etnografów oprócz opisu etnograficznego bycia razem, spędzania czasu wolnego, bazowali na nieustrukturyzowanych wywiadach pogłębionych, asystowanych sesjach korzystania z komputera i telefonu komórkowego, interakcjach zapośredniczonych przez telefon, Gadu-Gadu, Naszą-klasę, wywiadach rodzinnych. Eksperyment, w którym uczestnicy opisywali swoje doświadczenie niepodłączenia i niepołączenia z mediami przez jedną dobę.
Organizacja badań Narzędzia badawcze: Scenariusze wywiadów Instrukcje fotograficzne Tabele obserwacji W pracy terenowej istotne prowadzenie dzienników obserwacji i kontakt telefoniczny z centralą. Przygotowanie etnografów do przeprowadzenia badań przez udział w seminariach: traktowanie badanych nie protekcjonalnie, ale jako partnerów, mających swoje życie, potrzeby i pragnienia; media jako praktyki społeczne - co ludzie robią w odniesieniu do mediów i co ludzie mówią w odniesieniu do mediów? Szeroki zakres problemu i przemian kulturowych, duża swoboda w poruszaniu się wraz ze współpracownikami w świecie nasyconym przez media.
Wszechobecność mediów Niewidoczne media każdego dnia współtworzą w sytuacjach platformę komunikacji, dzięki której codzienne praktyki bycia razem mogły dojść do skutku. Sytuacje życia codziennego badanej młodzieży dowodzą, że media, nawet jeśli są niezauważalne, nadal są obecne i wręcz zrośnięte z towarzyskimi praktykami młodych: Telefony i aparaty pomagające uwiecznić spotkanie na zdjęciach, które na pewno w niedługim czasie znajdą się na portalach społecznościowych, zasypane komentarzami, Umilające czas ściągniętej z Internetu muzyki telefony, które dzięki swojej wielofunkcyjności równie dobrze spełniają się w roli chociażby latarki Telefony, aparaty, urządzenia przenośne, odtwarzacze muzyki, laptopy zawsze obecne w kieszeniach, torbach, czy plecakach. Zawsze w pogotowiu.
Przyczyny tworzenia się różnicy e-pokoleń
Przyczyny tworzenia się różnicy e-pokoleń Tym, co tworzy dziś różnicę pokoleń, nie są same przedmioty media, lecz to, jak różnie w różnych pokoleniach są one włączane w proces konstruowania zbiorowości. Odrębność roli mediów komunikacyjnych, jaką odgrywają one w procesach uspołecznienia, generuje ucieleśnioną i nawykową granicę pomiędzy różnymi kategoriami społecznymi. Przejawia się to zarówno w sposobach działania, jak i odczuwania i myślenia. Różnica e-pokoleń ma charakter somatyczno-techniczny - jest wymuszona przez odrębność sposobów używania własnego ciała w nowym środowisku technologicznym przez poszczególne generacje. Pomimo tego, iż każdy używa te same urządzenia, ludzi różnicuje relacja, która pomiędzy nimi a tymi urządzeniami zachodzi. Nie jest to więc różnica w światopoglądzie, lecz raczej w odmiennościach powiązań między przedmiotami-mediami, a naszym ciałem.
Ks. Andrzej Waligórski I rok katechetyki