MACIEJ M. SOKOŁOWSKI WPIA UW K a t o w i c e 2 6. 0 3. 2 0 1 3 r. Czy to już kryzys roku 2013? Stan i kierunki rozwoju elektroenergetyki w Brazylii
MIX ENERGETYCZNY W produkcji energii elektrycznej dominują zdecydowanie hydroelektrownie (udział 85,6%). Pozostałe źródła to biomasa (4,1%), gaz ziemny (3,3%), olej (2,8%), elektrownie atomowe (2,5%), węgiel kamienny (1,6%) i energetyka wiatrowa (0,1%).
PRODUKCJA ELEKTRYCZNOŚCI
KONSUMPCJA ELEKTRYCZNOŚCI
KRYZYS 1999 W 1999 (marzec) południowa część Brazylii (bardzo uprzemysłowiona i silnie zaludniona) całkowite wyłączenie prądu dotknęło trzy stany oraz dystrykt federalny. Powód: susza (spowodowało to wyłączenie elektrowni wodnych w kilku stanach) oraz słabości sieci energetycznej, która pracowała na granicy swoich możliwości.
KRYZYS 1999 Potrzeby inwestycyjne brazylijskiej branży energetycznej ok. 6 mld $ rocznie (2000 r.). Rząd był w stanie zapewnić część tej kwoty (jedna szósta). Brazylia kupuje energię od Argentyny. Rozbudowa energetyki jądrowej (Angra 2, 1280 MW, lipiec 2000 r.) Budowa elektrowni opalanych gazem ziemnym. Angara 1 (609 MW) 1985 r., Angara 3 (1405 MW) 1984-86 r. (niedokończona), ponownie od 2010 r. (koniec 2015 r.)
KRYZYS 2001 W 2001 r. z powodu zbyt małych opadów deszczu zbiorniki elektrowni wodnych nie były wystarczająco napełnione, aby wytwarzać prąd. Spółki energetyczne nie potrafiły opanować sytuacji. Doszło do wyłączeń prądu - gospodarka energetyczna zależna w ok. 90% od energii wodnej.
KRYZYS 2001 W 2001 r. z powodu zbyt małych opadów deszczu zbiorniki elektrowni wodnych nie były wystarczająco napełnione, aby wytwarzać prąd. Spółki energetyczne nie potrafiły opanować sytuacji. Doszło do wyłączeń prądu - gospodarka energetyczna zależna w ok. 90% od energii wodnej.
STYCZEŃ 2013 Ryzyko przerw w dostawach prądu lub jego racjonowania Susza zmniejszyła dopływ wody do hydroelektrowni. Rozwój sytuacji zależy od tego, czy w najbliższych tygodniach spadną oczekiwane letnie deszcze.
STYCZEŃ 2013 Ryzyko wzrostu cen energii elektrycznej = spowolnienie programu gospodarczego (ożywienie gospodarki). Gospodarki brazylijska w 2012 r. wzrosła o mniej niż 1% przy inflacji 5,7%.
STYCZEŃ 2013 Ryzyko przerw w dostawach prądu lub jego racjonowania Susza zmniejszyła dopływ wody do hydroelektrowni. Rozwój sytuacji zależy od tego, czy w najbliższych tygodniach spadną oczekiwane letnie deszcze.
STRUKTURA WŁAŚCICIELSKA Rząd odgrywa istotną rolę w brazylijskim sektorze energii elektrycznej (do lat 90. niemal całkowita własność państwowa). Prywatyzacja od 1996 r. Około 65% firm dystrybucyjnych zostały sprywatyzowane, większość aktywów głównych brazylijskich wytwórców pozostała pod kontrolą rządu. Electrobras, państwowa spółka (52% udziałów), stanowi dominujący podmiot na rynku energii elektrycznej. Rząd jest również właścicielem niemal całej sieci przesyłowej energii elektrycznej.
STRUKTURA WŁAŚCICIELSKA Elektrownie w grupie funkcjonują m.in.. Tucurui, największa krajowa elektrownia wodna (8370 MW), brazylijska część Itaipu, elektrownii wodnej prowadzone wspólnie z Paragwaju (7000 MW), Paulo Afonso Complex (3984 MW); Xingó (3162 MW); Angra Angra 1 & 2 (2007 MW), Serra da Mesa (1275 MW); Furnas (1226 MW) i Sobradinho (1050 MW).
STRUKTURA PRODUKCJI Hydroelektrownie 71% całkowitej mocy zainstalowanej w Brazylii. 929 elektrownie wodne w eksploatacji w całym kraju mają zdolność do generowania 81.430 MW. Elektrownie cieplne stanowią 28,2% mocy zainstalowanej. Całkowita moc zainstalowana w czerwcu 2011 r.: 115.000 MW
PLANY ROZWOJU Narodowy Plan Energii do 2030 r. ogłoszony przez Ministerstwo Górnictwa i Energetyki w 2007 r. Główne inwestycje w energetyce będą realizowane w tym okresie w sektorze ropy naftowej i gazu (ponad 80% ogółu środków wynoszących ok. 800 mld USD). Kolejne sektory to energia z trzciny cukrowej (bioetanol i biomasa) oraz energia nuklearna.
PLANY ROZWOJU Źródła termiczne stanowią obecnie jedynie niewielką część produkcji (ok. 12% w 2009 r.): głównie gaz ziemny i biomasa. Wzrost znaczenia źródeł gazowych i dywersyfikacja źródeł (import gazu z Boliwii). Ważna rola biomasy, spalanie etanolu jako produktu ubocznego trzciny cukrowej. Pomimo planów dywersyfikacji budowa elektrowni Belo Monte 11,233 MW
PLANY ROZWOJU Inwestycje planowane w rządowym programie generacji mają osiągnąć poziom 113,7 miliardów R$ pomiędzy 2011-2014 r.. Po tym okresie, zakłada się przeznaczenie 22,9 miliardów R$ na inwestycje, a w sumie prace badawczo 136,6 miliardów R$.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ www.maciejmsokolowski.pl mm.sokolowski@wpia.uw.edu.pl kontakt@maciejsokolowski.pl