listopad 2011 Specjaliści i menedżerowie poszukiwanie i zmiana pracy Badanie Antal International
Wstęp Badanie jest badaniem mającym na celu sprawdzenie jaki procent specjalistów i menedżerów wśród osób zatrudnionych, niezatrudnionych, pracujących w oparciu o kontrakt: aktywnie poszukuje pracy, poszukuje pracy biernie, nie jest zainteresowany zmianą zatrudnienia. W oparciu o te informacje chcieliśmy również uzyskać odpowiedzi na pytanie jakie czynniki są istotne dla specjalistów i menedżerów przy podejmowaniu decyzji o zmianie lub pozostaniu w obecnym miejscu pracy. Badanie objęło grupę 1986 respondentów z Polski. Mamy nadzieję, że niniejszy raport okaże się interesujący dla Państwa i pozwoli dowiedzieć się, jakie czynniki są ważne dla specjalistów i menedżerów i jak zadbać o ich satysfakcję i w efekcie przyczynić się do lepszych wyników firmy. Artur Skiba Dyrektor Zarządzający Antal International O Antal International Polski oddział rozpoczął działalność w 1996 roku. Obecnie biuro w Warszawie liczy kilkudziesięciu konsultantów, co czyni spółkę zdecydowanym liderem na polskim rynku rekrutacyjnym. Antal International jako jeden z pierwszych wśród firm rekrutacyjnych wprowadził podział zespołów według matrycy macierzowej tzw. Matrix Portfolio. Dzięki niej konsultanci specjalizują się w wąskich branżach i sektorach, co czyni ich ekspertami w swoich dziedzinach. To pozwala na lepsze zrozumienie branży i co za tym idzie wymagań kandydatów i potrzeb klientów. Więcej informacji na. 2
Spis treści Badanie Antal International... 1 Wstęp... 2 O Antal International... 2 1. Metodologia... 4 2. Kto i jak poszukuje pracy... 6 2.1. Aktywność zawodowa respondentów... 6 2.2. Czy aktywni zawodowo specjaliści i menedżerowie poszukują nowej pracy?... 6 2.3. Którzy specjaliści i menedżerowie poszukują nowej pracy?... 7 2.4. W jakich regionach Polski specjaliści i menedżerowie prowadzą poszukiwnia pracy?... 7 3. Satysfakcja z pracy obecnej, a aktywność na rynku pracy... 8 3.1. Satysfakcja specjalistów i menedżerów z obecnej pracy... 8 3.2. Co i w jakim stopniu satysfakcjonuje specjalistów i menedżerów?... 9 3.3. Poszukujący pracy vs. nieposzukujący co ich satysfakcjonuje w obecnej pracy?... 10 4. Co wpływa na decyzję o przyjęciu oferty pracy?... 11 4.1. Jakie warunki zatrudnienia przedstawione w ofercie pracy są ważne dla specjalistów i menedżerów?... 11 4.2. Ważne benefity w pracy dla specjalistów i menedżerów... 12 4.3. Jakie warunki zatrudnienia i benefity są ważniejsze dla kobiet, a jakie dla mężczyzn?... 13 5. Podsumowanie... 14 3
1. Metodologia Badanie przeprowadzone było metodą CAWI w terminie 04-12.10.2011. W badaniu udział wzięło 1986 respondentów z Polski, w tym 30% kobiet i 70% mężczyzn. 45% respondentów to specjaliści, a 65% - menedżerowie. Badanie było anonimowe. Kwestionariusz: 1) Czy w chwili obecnej Pan / Pani jest aktywny / aktywna zawodowo? Tak, jestem zatrudniony / zatrudniona w oparciu o umowę o pracę Tak, pracuję w oparciu o umowę cywilnoprawną / kontrakt / pracę czasową Nie 2) Czy poszukuje Pan / Pani pracy? Tak, cały czas aktywnie poszukuję pracy Tak, poszukuję pracy biernie (moje cv dostępne jest na portalach rekrutacyjnych i społecznościowych i jestem otwarty / otwarta na nowe propozycje zawodowe) Nie poszukuję pracy 3) Czy rozważyłby Pan / rozważyłaby Pani ofertę podjęcia innego zatrudnienia złożoną przez rekrutera? Tak Nie 4) Poniżej prezentujemy listę kryteriów, które mogą być ważne dla pracownika. Bardzo prosimy o zaznaczenie, na ile dana propozycja byłaby ważna przy podejmowaniu decyzji o zmianie zatrudnienia (możliwe odpowiedzi: bardzo ważna, ważna, raczej ważna, ani ważna, ani nie ważna, raczej nieważna, nieważna, całkowicie nieważna). Wysokość wynagrodzenia Wielkość i prestiż firmy Styl zarządzania i kultura organizacyjna w firmie Miejce pracodawcy w rankingach najlepszych pracodawców Opinia o pracodawcy na rynku Konieczność relokacji Czas codziennego dojazdu do pracy Możliwości szkolenia Możliwości awansu Stopień odpowiedzialności i decyzyjności na proponowanym stanowisku Stabilność zatrudnienia Work-life balance Forma zatrudnienia 5) Poniżej znajduje się lista benefitów oferowanych przez pracodawców. Które z nich i w jakim stopniu byłyby ważne dla Pana / Pani podczas podejmowania decyzji o zmianie zatrudnienia (możliwe odpowiedzi: bardzo ważna, ważna, raczej ważna, ani ważna, ani nie ważna, raczej nieważna, nieważna, całkowicie nieważna)? Służbowy samochód z możliwością wykorzystania do celów prywatnych Służbowy laptop i telefon służbowy z możliwością wykorzystania do celów prywatnych Karta fitness Dofinansowanie do posiłków Bony podarunkowe Opieka medyczna Opieka prawna Ubezpieczenie na życie Opcje na akcje 6) Poniżej znajdzie Pan / Pani listę oferowanych warunków zatrudnienia przez pracodawców. Bardzo prosimy o zaznaczenie, na ile dana propozycja satysfakcjonuje Pana / Panią w obecnej pracy (możliwe odpowiedzi: bardzo ważna, ważna, raczej ważna, ani ważna, ani nie ważna, raczej nieważna, nieważna, całkowicie nieważna). Wysokość wynagrodzenia Wielkość i prestiż firmy 4
Styl zarządzania i kultura organizacyjna w firmie Miejce pracodawcy w rankingach najlepszych pracodawców Opinia o pracodawcy na rynku Konieczność relokacji Czas codziennego dojazdu do pracy Możliwości szkolenia Możliwości awansu Stopień odpowiedzialności i decyzyjności na proponowanym stanowisku Stabilność zatrudnienia Work-life balance Forma zatrudnienia Metryczka: Płeć: kobieta / mężczyzna Wiek: do 25 lat / 26-30 / 31-40 / 41-50 / powyżej 51 Miejsce zamieszkania: województwo... Szczebel zatrudnienia: specjalista / menedżer Osiągane całkowite wynagrodzenie: do 5000 PLN brutto miesięcznie / 5001-10 000 PLN brutto miesięcznie / 10 001-15 000 PLN brutto miesięcznie / powyżej 15 000 PLN brutto miesięcznie Branża: Budownictwo i Nieruchomości / Energia Konwencjonalna i Odnawialna / FMCG / Instytucje Finansowe / IT i Telekomunikacja / Kancelarie Prawne / Media, Agencje PR / Motoryzacja / Przemysł / Sieci Handlowe / Sektor Farmaceutyczny i Aparatury medycznej / Transport, Spedycja i Logistyka / Turystyka / Wyposażenie Domu: Sprzęt AGD i RTV 5
2. Kto i jak poszukuje pracy 2.1. Aktywność zawodowa respondentów 91% specjalistów i menedżerów, którzy wzięli udział w badaniu jest aktywna zawodowo, 9% obecnie nie pracuje. 79% respondentów jest zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę, a 12% pracuje w oparciu o umowę cywilnoprawną, kontrakt, bądź pracę czasową. 2.2. Czy aktywni zawodowo specjaliści i menedżerowie poszukują nowej pracy? Ponad połowa osób aktywnych zawodowo poszukuje pracy biernie poprzez zamieszczanie swojego cv na portalach rekrutacyjnych i społecznościowych oraz przekazywanie ich agencjom rekrutacyjnym. Są to osoby otwarte na nowe propozycje zawodowe. 13% specjalistów i menedżerów deklaruje, że nie szuka zatrudnienia, natomiast 80% tej grupy zdecydowałoby się rozważyć ofertę pracy otrzymaną od rekrutera. Odsetek wszystkich respondentów gotowych rozważyć ofertę zatrudnienia przedstawioną przez rekrutera wynosi 97%. 6
2.3. Którzy specjaliści i menedżerowie poszukują nowej pracy? Kobiety częściej niż mężczyźni nie poszukują nowej pracy ani aktywnie, ani biernie (16% w stosunku do 10%). Może to prowadzić do wniosku, że wykazują się większą lojalnością wobec pracodawcy, bardziej też cenią stabilne zatrudnienie. Decyzje związane z poszukiwaniem pracy są podobne w przypadku respondentów na szczeblu specjalisty i menedżera. Branże, w których zatrudnieni najczęściej aktywnie poszukują pracy to: Transport, Spedycja i Logistyka (45%), Wyposażenie i Sprzęt AGD (44%), Przemysł (40%), Sieci Handlowe (40%). Z kolei do branż, w których pracują szczególnie stabilne nie poszukujące pracy osoby należą: Kancelarie Prawne (44%), Turystyka (27%). 2.4. W jakich regionach Polski specjaliści i menedżerowie prowadzą poszukiwnia pracy? Najwyższy odsetek specjalistów i menedżerów aktywnie poszukujących pracy odnotowaliśmy w województwie warmińsko-mazurskim (61%). Województwo to cechuje również najwyższy poziom bezrobocia w kraju według danych GUS w sierpniu 2011 roku wyniosło 18,5%. Może to skutkować dużą obawą przed zmianą pracy, utratą stabilnego zatrudnienia. Dlatego specjaliści i menedżerowie podejmują aktywne i bierne poszukiwania pracy. Natomiast najwięcej nieposzukujących pracy specjalistów i menedżerów zamieszkuje województwo podlaskie (30%). Jest to wysoki odsetek kolejne województwo, w którym specjaliści i menedżerowie rzadko poszukują pracy to województwo łódzkie (17%). 7
3. Satysfakcja z pracy obecnej, a aktywność na rynku pracy 3.1. Satysfakcja specjalistów i menedżerów z obecnej pracy Satysfakcję z pracy (mierzoną wskaźnikami: wysokość wynagrodzenia, wielkość i prestiż firmy, styl zarządzania i kultura organizacyjna w firmie, miejce pracodawcy w rankingach najlepszych pracodawców, opinia o pracodawcy na rynku, czas codziennego dojazdu do pracy, możliwości szkolenia, możliwości awansu, stopień odpowiedzialności na zajmowanym stanowisku, stabilność zatrudnienia, work life balance, forma zatrudnienia) odczuwają w identycznym stopniu kobiety i mężczyźni (po 70%). Także z podobną częstotliwością wyrażają zadowolenie specjaliści i menedżerowie (72% do 69%). Najczęściej ustatysfakcjonowani z pracy są przedstawiciele branż: Motoryzacja (80%), Energetyka (78%), Transport, Logistyka i Spedycja (76%). Natomiast, co trzeci specjalista lub menedżer zatrudniony w Budownictwie, Kancelariach Prawnych i Turystyce jest nieusatysfakcjonowany swoją pracą. Najbardziej zadowolone z pracy są osoby w wieku 26-30 lat wśród specjalistów i menedżerów, którzy ukończyli 30 lat, zauważalna jest tendencja, że odsetek osób usatysfakcjonowanych pracą maleje wraz z wiekiem. Największy odsetek osób zadowolonych z obecnej pracy obserwujemy w województwie warmińskomazurskim (91%), natomiast najmniejszy w województwach: lubelskim oraz opolskim (tylko co druga osoba ocenia swoją pracę jako satysfakcjonującą). 8
Odsetek osób aktywnie poszukujących pracy zmniejsza się wśród osób więcej zarabiających: 3.2. Co i w jakim stopniu satysfakcjonuje specjalistów i menedżerów? Wysoki poziom zadowolenia odnotowaliśmy w odniesieniu do wielkości i prestiżu firmy (75% ankietowanych wyraża satysfakcję), wysokości wynagrodzenia (65% ankietowanych wyraża satysfakcję), stopnia odpowiedzialności na zajmowanym stanowisku (58% ankietowanych wyraża satysfakcję) oraz opinii o pracodawcy na rynku (47% ankietowanych wyraża satysfakcję). Również czas codziennego dojazdu do pracy jest dobrze oceniany przez specjalistów i menedżerów 65% ankietowanych wyraża zadowolenie z tego powodu. To, co często stanowi powód do niezadowolenia to kryterium możliwości awansu w obecnej pracy. 49% osób nie jest usatysfakcjonowana możliwościami awansu, a 21% określa je jako ani satysfakcjonujące, ani nie satysfakcjonujące. Dla tylko 5% możliwości awansu oferowane w obecnym miejscu pracy są całkowicie satysfakcjonujące. 9
3.3. Poszukujący pracy vs. nieposzukujący co ich satysfakcjonuje w obecnej pracy? Co w pracy satysfakcjonuje i skłania do nieposzukiwania innej pracy? Wsród osób, które nie myślą o zmianie pracy najlepiej oceniane są w obecnym miejscu zatrudnienia: wysokość wynagrodzenia (72%), styl zarządzania i kultura organizacyjna (72%), czas codziennego dojazdu do pracy (65%), opinia o pracodawcy na rynku (61%). Z kolei osoby aktywnie poszukujące pracy przede wszystkim źle oceniają w obecnym miejscu zatrudnienia: możliwości awansu (54%), możliwości szkolenia (45%), styl zarządzania oraz kulturę organizacyjną (45%). Pokazuje to, że o ile szkolenia i możliwości awansu nie należą do najważniejszych czynników motywujących do przywiązania do pracodawcy, o tyle ich niezadowalający poziom staje się ważnym czynnikiem przy podejmowaniu decyzji o poszukiwaniu nowej pracy. 59% osób niezadowolonych ze swojej obecnej pracy poszukuje aktywnie innej, co robi jedynie 26% tych, którzy odczuwają satysfakcję z obecnej pracy. 10
4. Co wpływa na decyzję o przyjęciu oferty pracy? 4.1. Jakie warunki zatrudnienia przedstawione w ofercie pracy są ważne dla specjalistów i menedżerów? Dla prawie wszystkich respondentów (99%) znaczenie ma wysokość wynagrodzenia. Duże znaczenie (95%) ma również stopień odpowiedzialności na proponowanym stanowisku. Specjaliści i menedżerowie kompleksowo rozważają ofertę pracy przywiązując duże znaczenie do większości oferowanych przez pracodawców warunków. Najwyższy odsetek specjalistów i menedżerów jako bardzo ważne czynniki przy podejmowaniu decyzji o zmianie pracy wskazuje: stabilność zatrudnienia (46%), styl zarządzania i kulturę organizacyjną (44%), wysokość wynagrodzenia (43%), formę zatrudnienia (34%), konieczność relokacji (30%). Stabilność zatrudnienia jest wciąż jednym z najważniejszych czynników rozważanych podczas podejmowania decyzji o przyjęciu bądź odrzuceniu oferty nowej pracy przez polskich specjalistów i menedżerów. Niestabilna sytuacja ekonomiczna i polska kultura zatrudnienia wywierają silny wpływ na postawy specjalistów i menedżerów. Wiąże się z tym ważność formy zatrudnienia. Czynnikiem bardzo istotnym jest styl zarządzania i kultura organizacyjna w firmie należy zwrócić uwagę, że jest to dla większości specjalistów i menedżerów czynnik ważniejszy od wysokości wynagrodzenia. Istotna 11
jest także konieczność relokacji, która wiąże się dla respondentów ze zmianą nie tylko pracy, ale i życia prywatnego. 4.2. Ważne benefity w pracy dla specjalistów i menedżerów Dla specjalistów i menedżerów do najważniejszych benefitów należy opieka medyczna (ważna dla 83% respondentów). Istotny jest również służbowy samochód z możliwością wykorzystywania do celów prywatnych (dla 64% respondentów). Tak samo ważne jest ubezpieczenie na życie. Nie odnotowaliśmy znaczących różnic, jeśli chodzi o preferencje w zależności od wieku, szczebla zatrudnienia czy województwa. Do czynników, które najwyższy odsetek specjalistów i menedżerów ocenia jako bardzo ważne należą: opieka medyczna (28%), służbowy samochód z możliwością wykorzystywania do celów prywatnych (19%), ubezpieczenie na życie (13%), służbowy laptop i telefon z możliwością wykorzystywania do celów prywatnych (12%). Specjaliści i menedżerowie cenią sobie benefity zapewniające bezpieczeństwo i wygodę życia (podobnie jak w wypadku oferowanych warunków zatrudnienia). Do najbardziej pożądanych należą opieka medyczna i ubezpieczenie na życie zapewniające ochronę w trudnych sytuacjach życiowych oraz samochód, laptop i telefon z możliwością wykorzystywania ich do celów prywatnych, zapewniających wygodę w życiu codziennym. 12
4.3. Jakie warunki zatrudnienia i benefity są ważniejsze dla kobiet, a jakie dla mężczyzn? Kobiety są nieco bardziej wymagające podczas rozpatrywania oferty nowej pracy niż mężczyźni. Większość czynników jest tak samo istotnych dla obu grup, ale dla kobiet ważniejsze są te związane z edukacją, prestiżem miejsca pracy, work-life balance. Ważniejsze dla kobiet Wielkość i prestiż firmy Opinia o pracodawcy na rynku Czas codziennego dojazdu do pracy Konieczność relokacji Możliwości szkolenia Work-life balance Karta fitness Bony podarunkowe Opieka medyczna Ważniejsze dla mężczyzn Służbowy samochód z możliwością wykorzystania do celów prywatnych Opcje na akcje Tak samo istotne (kiedy różnica wynosi nie więcej niż 5%) Wysokość wynagrodzenia Styl zarządzania i kultura organizacyjna firmy Miejsce pracodawcy w rankingach najlepszych pracodawców Możliwości awansu Stopień odpowiedzialności i decyzyjności na proponowanym stanowisku Stabilność zatrudnienia Forma zatrudnienia Służbowy laptop i telefon z możliwością wykorzystania do celów prywatnych Dofinansowanie do posiłków Opieka prawna Ubezpieczenie na życie 13
5. Podsumowanie Ponad połowa osób aktywnych zawodowo poszukuje pracy biernie poprzez zamieszczanie swojego cv na portalach rekrutacyjnych i społecznościowych oraz przekazywanie ich agencjom rekrutacyjnym. Są to osoby otwarte na nowe propozycje zawodowe. 13% specjalistów i menedżerów deklaruje, że nie szuka zatrudnienia, natomiast 80% tej grupy zdecydowałoby się rozważyć ofertę pracy otrzymaną od rekrutera. Odsetek wszystkich respondentów gotowych rozważyć ofertę zatrudnienia przedstawioną przez rekrutera wynosi 97%. W podziale na branże szczególnie stabilne nieposzukujące pracy osoby są zatrudnione w: Kancelariach Prawnych (44%), Turystyce (27%). Z kolei branżą, w której zatrudnieni najczęściej aktywnie poszukują pracy jest: Transport, Spedycja i Logistyka (45%), Wyposażenie i sprzęt AGD (44%), Przemysł (40%), Sieci Handlowe (40%). Najwięcej specjalistów i menedżerów z województwa podlaskiego nie poszukuje pracy (30%). Najwyższy odsetek specjalistów i menedżerów aktywnie poszukujących pracę odnotowaliśmy w województwie warmińsko-mazurskim (61%). Satysfakcję z pracy (mierzoną wskaźnikami: wysokość wynagrodzenia, wielkość i prestiż firmy, styl zarządzania i kultura organizacyjna w firmie, miejce pracodawcy w rankingach najlepszych pracodawców, opinia o pracodawcy na rynku, czas codziennego dojazdu do pracy, możliwości szkolenia, możliwości awansu, stopień odpowiedzialności na zajmowanym stanowisku, stabilność zatrudnienia, work life balance, forma zatrudnienia) odczuwają w identycznym stopniu kobiety i mężczyźni (po 70%). Co w pracy satysfakcjonuje i skłania do nieposzukiwania innej pracy? Wsród osób, które nie myślą o zmianie pracy najlepiej oceniane są: wysokość wynagrodzenia (72%),styl zarządzania i kultura organizacyjna (72%), czas codziennego dojazdu do pracy (65%), opinia o pracodawcy na rynku (61%). Z kolei osoby aktywnie poszukujące pracy przede wszystkim źle oceniają: możliwości awansu (54%), możliwości szkolenia (45%), stylem zarządzania oraz kultura organizacyjna (45%). Pokazuje to, że o ile szkolenia i możliwości awansu nie należą do najważniejszych czynników budujących lojalność w stosunku do pracodawcy, o tyle ich niezadowalający poziom staje się ważnym czynnikiem przy decyzji o poszukiwaniu nowej pracy. 59% osób niezadowolonych ze swojej obecnej pracy poszukuje aktywnie innej, co robi jedynie 26% tych, którzy odczuwają satysfakcję z obecnej pracy. Dla prawie wszystkich respondentów (99%) podczas rozważania oferty nowej pracy znaczenie ma wysokość wynagrodzenia. Duże znaczenie (95%) ma również stopień odpowiedzialności na proponowanym stanowisku. Specjaliści i menedżerowie kompleksowo rozważają ofertę pracy i do większości warunków przywiązują duże znaczenie. Do najważniejszych benefitów dla specjalistów i menedżerów należy opieka medyczna (ważna dla 83% respondentów). Istotny jest również służbowy samochód z możliwością wykorzystywania do celów prywatnych (dla 64% respondentów). Tak samo ważne dla badanej grupy jest ubezpieczenie na życie. Nie odnotowaliśmy znaczących różnic jeśli chodzi o preferencje w zależności od wieku, szczebla zatrudnienia czy województwa. Kobiety są nieco bardziej wymagające przy rozpatrywaniu oferty nowej pracy niż mężczyźni. Większość czynników jest tak samo istotna dla obu grup, ale dla kobiet ważniejsze są te związane z edukacją, prestiżem miejsca pracy, work-life balance. 14
Antal International Antal International jest międzynarodową firmą executive recruitment posiadającą 106 oddziałów w 32 państwach w Europie, Azji, Afryce i obu Amerykach. Firma powstała w 1993 roku, a obecnie zatrudnia ponad 550 onsultantów. Specyfiką Antal International są międzynarodowe kontakty, dostęp do rekrutacyjnego know-how oraz nowoczesnych narzędzi dostosowanych do rynku lokalnego. Więcej informacji na www.antal.com. Prowadzone przez nas regularne badania rynku pracy pozwalają dogłębnie poznać jego specyfikę, dzięki czemu nasze działania są szybsze i skuteczniejsze. Antal Global Snapshot to kwartalne badanie dynamiki zatrudniania i zwalniania specjalistów i menedżerów na rynkach, które należą do najbardziej dynamicznych gospodarek świata. Badanie Najbardziej Pożądani Pracodawcy, prowadzone co roku, ukazuje preferencje polskich specjalistów i menedżerów odnośnie potencjalnego miejsca zatrudnienia. Badanie Wynagrodzeń Antal International, prowadzone co roku, zawiera informacje dotyczące poziomu wynagrodzeń specjalistów i menedżerów na polskim rynku. Więcej informacji znajdziesz na Aby na bieżąco śledzić nasze działania dołącz do grupy Antal International na www.goldenline.pl Antal International Sp. z o. o. Warszawa, ul. Skorupki 5 Wrocław, ul. Szewska 8 Kraków, Al. Słowackiego 64 Tel: 22 483 50 00 Tel: 71 736 50 00 Tel: 12 446 50 00 warsaw@antal.com wroclaw@antal.com krakow@antal.com 15