46 Olimpiada Biologiczna

Podobne dokumenty
46 Olimpiada Biologiczna

Wszystkie wyniki w postaci ułamków należy podawać z dokładnością do czterech miejsc po przecinku!

Wykład 3 Hipotezy statystyczne

Testowanie hipotez statystycznych. Wnioskowanie statystyczne

Dane dotyczące wartości zmiennej (cechy) wprowadzamy w jednej kolumnie. W przypadku większej liczby zmiennych wprowadzamy każdą w oddzielnej kolumnie.

STATYSTYKA MATEMATYCZNA WYKŁAD 4. WERYFIKACJA HIPOTEZ PARAMETRYCZNYCH X - cecha populacji, θ parametr rozkładu cechy X.

Weryfikacja hipotez statystycznych, parametryczne testy istotności w populacji

Test niezależności chi-kwadrat stosuje się (między innymi) w celu sprawdzenia związku pomiędzy dwiema zmiennymi nominalnymi (lub porządkowymi)

Wydział Matematyki. Testy zgodności. Wykład 03

Idea. θ = θ 0, Hipoteza statystyczna Obszary krytyczne Błąd pierwszego i drugiego rodzaju p-wartość

RÓWNOWAŻNOŚĆ METOD BADAWCZYCH

BADANIE POWTARZALNOŚCI PRZYRZĄDU POMIAROWEGO

GRUPY NIEZALEŻNE Chi kwadrat Pearsona GRUPY ZALEŻNE (zmienne dwuwartościowe) McNemara Q Cochrana

LABORATORIUM 8 WERYFIKACJA HIPOTEZ STATYSTYCZNYCH PARAMETRYCZNE TESTY ISTOTNOŚCI

X Y 4,0 3,3 8,0 6,8 12,0 11,0 16,0 15,2 20,0 18,9

P: Czy studiujący i niestudiujący preferują inne sklepy internetowe?

Badanie normalności rozkładu

Błędy przy testowaniu hipotez statystycznych. Decyzja H 0 jest prawdziwa H 0 jest faszywa

VI WYKŁAD STATYSTYKA. 9/04/2014 B8 sala 0.10B Godz. 15:15

WYKŁADY ZE STATYSTYKI MATEMATYCZNEJ wykład 9 i 10 - Weryfikacja hipotez statystycznych

Statystyka Matematyczna Anna Janicka

Hipotezy statystyczne

Statystyka. Rozkład prawdopodobieństwa Testowanie hipotez. Wykład III ( )

LABORATORIUM 8 WERYFIKACJA HIPOTEZ STATYSTYCZNYCH PARAMETRYCZNE TESTY ISTOTNOŚCI

BADANIE DIAGNOSTYCZNE W ROKU SZKOLNYM 2011/2012

Wykład 2 Hipoteza statystyczna, test statystyczny, poziom istotn. istotności, p-wartość i moc testu

Testowanie hipotez. Marcin Zajenkowski. Marcin Zajenkowski () Testowanie hipotez 1 / 25

Statystyka matematyczna dla leśników

SYSTEMY UCZĄCE SIĘ WYKŁAD 3. DRZEWA DECYZYJNE. Dr hab. inż. Grzegorz Dudek Wydział Elektryczny Politechnika Częstochowska.

Wyniki pomiarów okresu drgań dla wahadła o długości l = 1,215 m i l = 0,5 cm.

WNIOSKOWANIE STATYSTYCZNE

VII WYKŁAD STATYSTYKA. 30/04/2014 B8 sala 0.10B Godz. 15:15

Analiza wariancji. dr Janusz Górczyński

Tutaj powinny znaleźć się wyniki pomiarów (tabelki) potwierdzone przez prowadzacego zajęcia laboratoryjne i podpis dyżurujacego pracownika obsługi

Korzystanie z podstawowych rozkładów prawdopodobieństwa (tablice i arkusze kalkulacyjne)

Hipotezy statystyczne

W2. Zmienne losowe i ich rozkłady. Wnioskowanie statystyczne.

Zastosowanie Excela w matematyce

Statystyka matematyczna Testowanie hipotez i estymacja parametrów. Wrocław, r

Odchudzamy serię danych, czyli jak wykryć i usunąć wyniki obarczone błędami grubymi

Temat: Badanie niezależności dwóch cech jakościowych test chi-kwadrat

Wykorzystanie testu t dla pojedynczej próby we wnioskowaniu statystycznym

Temat: BADANIE ZGODNOŚCI ROZKŁADU CECHY (EMPIRYCZNEGO) Z ROZKŁADEM TEORETYCZNYM TEST CHI-KWADRAT. Anna Rajfura 1

dr hab. Dariusz Piwczyński, prof. nadzw. UTP

( x) Równanie regresji liniowej ma postać. By obliczyć współczynniki a i b należy posłużyć się następującymi wzorami 1 : Gdzie:

Klucz do zadań zamkniętych. Cztery pory roku. zadania 1 C 2 B 3 B 4 D 5 A 6 C 7 D 8 B 9 C 10 A 11 D 12 A 13 D 14 B 15 C 16 D 17 A 18 B 19 C 20 D

SPRAWDZIAN Klucz punktowania zadań. C e n t r a l n a K o m i s j a E g z a m i n a c y j n a. w W a r s z a w i e

KLUCZ PUNKTOWANIA ODPOWIEDZI

WYKŁAD 8 TESTOWANIE HIPOTEZ STATYSTYCZNYCH

Ćwiczenie: Badanie normalności rozkładu. Wyznaczanie przedziałów ufności.

Populacja generalna (zbiorowość generalna) zbiór obejmujący wszystkie elementy będące przedmiotem badań Próba (podzbiór zbiorowości generalnej) część

SPRAWDZIAN Klucz punktowania zadań. (zestawy zadań dla uczniów słabosłyszących)

TESTOWANIE HIPOTEZ Przez hipotezę statystyczną rozumiemy, najogólniej mówiąc, pewną wypowiedź na temat rozkładu interesującej nas cechy.

Testowanie hipotez. Hipoteza prosta zawiera jeden element, np. H 0 : θ = 2, hipoteza złożona zawiera więcej niż jeden element, np. H 0 : θ > 4.

Katedra Biotechnologii i Genetyki Zwierząt, Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt, UTP w Bydgoszczy

Regresja logistyczna (LOGISTIC)

Katedra Genetyki i Podstaw Hodowli Zwierząt Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt, UTP w Bydgoszczy

Kolokwium ze statystyki matematycznej

Zadanie 1 Zakładając liniową relację między wydatkami na obuwie a dochodem oszacować MNK parametry modelu: y t. X 1 t. Tabela 1.

Statystyka matematyczna i ekonometria

Statystyka matematyczna i ekonometria

Zadanie 1. Suma silni (11 pkt)

PDF created with FinePrint pdffactory Pro trial version

Klucz punktowania arkusza A czas płynie...

48 Olimpiada Biologiczna Pracownia biochemiczna zasady oceniania rozwiązań zadań

Hipoteza: Dziewczynki częściej niż chłopcy mają sprecyzowane plany dotyczące dalszego kształcenia (dlaczego?)

Zawartość. Zawartość

Sprawdzian z matematyki w pierwszym semestrze nauki w szóstej klasie szkoły podstawowej Praga. Instrukcja dla nauczyciela oceniającego test

Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka - W 9 Testy statystyczne testy zgodności. Dr Anna ADRIAN Paw B5, pok407

SIGMA KWADRAT. Weryfikacja hipotez statystycznych. Statystyka i demografia CZWARTY LUBELSKI KONKURS STATYSTYCZNO-DEMOGRAFICZNY

TESTOWANIE HIPOTEZ STATYSTYCZNYCH Hipotezą statystyczną nazywamy, najogólniej mówiąc, pewną wypowiedź na temat rozkładu interesującej nas cechy.

Porównanie modeli statystycznych. Monika Wawrzyniak Katarzyna Kociałkowska

KONKURS PRZEDMIOTOWY Z FIZYKI dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego. Schemat punktowania zadań

parametrów strukturalnych modelu = Y zmienna objaśniana, X 1,X 2,,X k zmienne objaśniające, k zmiennych objaśniających,

OCENIANIE ARKUSZA POZIOM PODSTAWOWY

KRYTERIA OCENIANIA DŁUŻSZYCH FORM WYPOWIEDZI PISEMNYCH NOTATKA. L.p. Kryteria oceny Punktacja

Temat: BADANIE ZGODNOŚCI ROZKŁADU CECHY (EMPIRYCZNEGO) Z ROZKŁADEM TEORETYCZNYM TEST CHI-KWADRAT. Anna Rajfura 1

Ćwiczenie: Badanie normalności rozkładu. Wyznaczanie przedziałów ufności

SPRAWDZIAN Klucz punktowania zadań. (zestawy zadań dla uczniów bez dysfunkcji)

Statystyka. #5 Testowanie hipotez statystycznych. Aneta Dzik-Walczak Małgorzata Kalbarczyk-Stęclik. rok akademicki 2016/ / 28

Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Matematyki etap szkolny. Przykładowe rozwiązania i propozycja punktacji rozwiązań

166 Wstęp do statystyki matematycznej

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka. Wykład 9

Test dwustronny: H 0 : p= 1 2

Autor: Dariusz Piwczyński 1 Ćwiczenie: Doświadczenia 2-grupowe w układzie niezależnym i zależnym.

Statystyka Opisowa z Demografią oraz Biostatystyka. Aleksander Denisiuk. denisjuk@euh-e.edu.pl

Taksonomia numeryczna co to jest?

Oprogramowanie Systemów Obrazowania SIECI NEURONOWE

WIELKA SGH-OWA POWTÓRKA ZE STATYSTYKI TESTOWANIE HIPOTEZ PARAMETRYCZNYCH

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 CZĘŚĆ 2. ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ

OGÓLNOPOLSKI SPRAWDZIAN KOMPETENCJI TRZECIOKLASISTY KLUCZ ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA

TEST STATYSTYCZNY. Jeżeli hipotezę zerową odrzucimy na danym poziomie istotności, to odrzucimy ją na każdym większym poziomie istotności.

Statystyka matematyczna. Wykład IV. Weryfikacja hipotez statystycznych

Zadania ze statystyki, cz.6

Czy nowy klucz punktowania ma wpływ na komunikowanie wyników sprawdzianu 2010 roku? (na podstawie analizy rozwiązań zadań 21. i 23.

Klucz odpowiedzi do zadań zamkniętych zestawu zadań pt. Chleb -S-A1-042

Wnioskowanie statystyczne i weryfikacja hipotez statystycznych

POLITECHNIKA OPOLSKA

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl SPRAWDZIAN Klucz punktowania zadań. (zestawy zadań dla uczniów bez dysfunkcji)

Transkrypt:

46 Olimpiada Biologiczna Pracownia statystyczno-filogenetyczna Łukasz Banasiak i Jakub Baczyński 22 kwietnia 2017 r.

Zasady oceniania rozwiązań zadań Zadanie 1 1.1 Kodowanie cech (5 pkt) 0,5 pkt za poprawne zakodowanie każdej z cech dla wszystkich pięciu gatunków. Gatunek 1. Przyoczka 2. Wzór na odwłoku 3. Wzór skrzyd. I pary 4. Wzór skrzyd. II pary 5. Kolor skrzydeł Cecha 6. Wielkość oczu 7. Budowa czułków 8. Długość czułków 9. Obecność ostróg 10. Długość trąbki B C D E 0 0 0 0 0 1 0 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 1 0 0 0 0 1 0 1 1 0 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 1 0 1 0 1 0 1 1 UWG: Cechy są binarne, a więc zmiana kodowania 0 na 1 i 1 na 0 nie ma więc wpływu na dalsze rozwiązanie zadania (algorytm UPGM). Innymi słowy kodowanie jest arbitralne, ale od uczestnika było wymagane, żeby podążał za schematem przedstawionym we wstępie do zadania.

2.2 Obliczenie macierzy odległości (5 pkt) 0,5 pkt za poprawne obliczenie każdej z dziesięciu odległości między gatunkami. UWG: Błędy w kodowaniu cech popełnione w poprzednim kroku nie mają wpływu na ocenę rozwiązania zadania. Sprawdzana jest poprawność obliczeń na podstawie kodowania cech wykonanego przez uczestnika, pod warunkiem że w tabeli nie ma zostawionych pustych komórek. Jeżeli jednak w kroku 1 nie uzyskano rozwiązania lub jest ono niekompletne, to za krok 2 jest przyznawane bezwzględnie 0 pkt, a rozwiązanie zadania nie jest dalej oceniane. B C D E B C D E 3 4 7 9 8 5 7 10 3 2 Krok 3: Zastosowanie algorytmu UPGM (7 pkt) 1 pkt za poprawne określenie składu gatunkowego i wieku każdego z nowych klastrów przyznawany jest 1 pkt. 1 pkt za poprawne określenie długości całego drzewa przyznawany jest 1 pkt. 1 pkt za poprawne obliczenie każdej kolejnej macierzy odległości. UWG: Błędy rachunkowe popełnione w trakcie stosowania algorytmu obniżają punktację jedynie za dany podpunkt, w którym popełniono błąd. Następnie egzaminator przelicza rozwiązanie dalszych podpunktów z uwzględnieniem popełnionego błędu. Błędy popełnione w poprzednim kroku podczas obliczania macierzy odległości nie mają wpływu na ocenę rozwiązania zadania. Sprawdzana jest poprawność obliczeń na podstawie macierzy odległości otrzymanej przez uczestnika, pod warunkiem, że w tabeli nie ma zostawionych pustych komórek (rozwiązanie jest kompletne). Jeżeli jednak w kroku 2 nie uzyskano rozwiązania lub jest ono niekompletne, to za krok 3 jest przyznawane bezwzględnie 0 pkt, a rozwiązanie zadania nie jest dalej oceniane.

1.3.1 Utworzenie pierwszego klastra i macierz odległości między klastrami (1 pkt) Wiek nowego D, E 1 1.3.2 Nowa macierz odległości między klastrami (1 pkt) (w nagłówki kolumn i wierszy należy wpisać oznaczenia literowe wszystkich gatunków wchodzących w skład klastra) B 3 B C D+E C 4 7 D+E 8 9 4 1.3.3 Utworzenie drugiego klastra i macierz odległości między klastrami (1 pkt) Wiek nowego, B 1,5 1.3.4 Nowa macierz odległości między klastrami (1 pkt) (w nagłówki kolumn i wierszy należy wpisać oznaczenia literowe wszystkich gatunków wchodzących w skład klastra) +B C 5,5 +B C D+E D+E 8,5 4

1.3.5 Utworzenie trzeciego klastra i macierz odległości między klastrami (1 pkt) Wiek nowego D, E, C 2 1.3.6 Nowa macierz odległości między klastrami (1 pkt) (w nagłówki kolumn i wierszy należy wpisać oznaczenia literowe wszystkich gatunków wchodzących w skład klastra) +B (D+E)+C 7,5 +B (D+E)+C 1.3.7 Określenie długości drzewa (odległości od liści do korzenia drzewa) (1pkt) Wiek drzewa:, B, C, D, E 3,75 1.4 Rysowanie drzewa filogenetycznego (3 pkt) Podczas oceniania są sprawdzane następujące kryteria w przedstawionej kolejności: Zachowanie prawidłowej topologii, Zachowanie równej odległości od korzenia drzewa do każdego z gatunków, Zachowanie właściwych długości gałęzi. 3 pkt za spełnienie łączenie trzech kryteriów. 2 pkt za spełnienie łącznie dwóch pierwszych kryteriów. 1 pkt za spełnienie jedynie pierwszego kryterium. UWG: Błędy popełnione w poprzednim kroku podczas stosowania algorytmu UPGM nie mają wpływu na ocenę rozwiązania zadania. Sprawdzana jest poprawność kreślenia drzewa na podstawie uzyskanych przez ucznia klastrów gatunków i ich wieków. Jeżeli jednak w kroku 3 nie uzyskano rozwiązania lub jest ono niekompletne, to za krok 4 jest przyznawane bezwzględnie 0 pkt

Zadanie 2 2.1 Pomiary pyłku (5 pkt) 0,25 pkt za prawidłowe zmierzenie każdego z ziaren pyłku z tolerancją +/- jeden mikrometr. Ziarno pyłku Okaz 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 20 26 22 20 24 25 23 21 24 22 B 22 24 22 24 21 25 21 27 26 26 2.2.1 Obliczenie statystyki testu (2 pkt) 2 pkt za obliczenie statystyki testu dokładnością do 4 miejsc po przecinku. 1 pkt za obliczenie statystyki testu z dokładnością do 3 miejsc po przecinku. t 0 = 1,1545 UWG: Błędy popełnione w poprzednim podpunkcie podczas pomiarów pyłku nie mają wpływu na ocenę rozwiązania zadania. Sprawdzana jest poprawność obliczeń na podstawie pomiarów wykonanych przez uczestnika pod warunkiem, że pomiary pyłku zostały wykonane dla każdego ziarna. 2.2.2 Obliczenie liczby stopni swobody (1 pkt) 1 pkt za prawidłowe obliczenie wartości parametru. df = 18

2.2.3 Wyznaczenie przedziału dla p-wartości (1 pkt) 1 pkt za prawidłowe wskazanie przedziału zgodnie z rozdzielczością tabeli podanej w załączniku Z2. UWG: Błędy popełnione w poprzednim podpunkcie podczas wyznaczania wartości statystyki testu nie mają wpływu na ocenę rozwiązania zadania. Sprawdzana jest poprawność podejmowania decyzji na podstawie wartości statystyki testu obliczonej przez uczestnika pod warunkiem, że w ogóle została ona wyznaczona. 0,2 < p < 1 Uwaga merytoryczna: p-wartość jest rodzajem prawdopodobieństwa, a więc musi się zawierać w przedziale od 0 do 1. 2.2.4 Decyzja o odrzuceniu hipotezy zerowej (1 pkt) 1 pkt za podjęcie prawidłowej decyzji wraz z uzasadnieniem odnoszącym się do właściwego porównania otrzymanej p-wartości z zadanym poziomem istotności. UWG: Błędy popełnione w poprzednim podpunkcie podczas wyznaczania przedziału dla p-wartości nie mają wpływu na ocenę rozwiązania zadania. Sprawdzana jest poprawność podejmowania decyzji na podstawie przedziału wyznaczonego przez uczestnika pod warunkiem, że przedział jest skonstruowany poprawnie pod kątem formalnym. Przykładowe rozwiązanie: Nie ma podstaw do odrzucenia hipotezy zerowej ponieważ p-wartość jest większa od założonego poziomu istotności.