Zimotrwałość ( skala 9 0 ) Rozdział 5 Jęczmień ozimy Doświadczenia z jęczmieniem ozimym posiano w II dekadzie września 2016 roku w SDOO Karzniczka, ZDOO Lisewo, Radostowo, Wyczechy oraz PODR Lubań.Wschody zbóż na początku października były wyrównane z pełną obsadą roślin. Jesienne zahamowanie wegetacji nastąpiło od I do III dekady listopada ( zależnie od lokalizacji). W okresie zimy były dość obfite opady śniegu, co ochroniło rośliny przed wymarzaniem i spowodowało nasycenie gleby w wodę niezbędną do wykorzystania w wiosennym starcie roślin. Przezimowanie roślin było bardzo dobre. Wiosenne wznowienie wegetacji nastąpiło w I dekadzie marca. Marzec i kwiecień z małymi opadami, dość chłodny, maj ciepły i suchy. Miesiące letnie cechowały obfite opady deszczu z chwilą osiągnięcia dojrzałości pełnej przez jęczmień utrudniały zbiory. Presja chorób i szkodników umiarkowana, plonowanie dobre, oprócz plonów z Lubania. Doświadczenia porejestrowe z jęczmieniem jarym wykonano zgodnie z metodyką opracowaną przez COBORU. Odmiany zasiano w dwóch powtórzeniach, na dwóch poziomach agrotechnicznych: a 1 przeciętny a 2 - wysoki (zwiększone nawożenie azotowe o 40kg, stosowanie fungicydów i regulatorów wzrostu, stosowano dolistnie dokarmianie i zwalczano szkodniki). W roku doświadczenia z jęczmieniem jarym zostały założone w pięciu punktach doświadczalnych. Plon ziarna zbóż przedstawiono przy 14% wilgotności Powierzchnia pojedynczego poletka do zbioru wynosiła:w Karzniczce, Wyczechach i Lubaniu 15 m 2, w Radostowie i Lisewie 13,5 m 2. Wyniki doświadczenia: W tabeli 5.5. Plon ziarna odmian ( % wzorca ). Lata zbioru. Średnia plonowania w roku nie obejmuje plonów z PODR Lubań ze względu na słaby rozwój roślin i bardzo słabe plonowanie. W średnich wynikach plonowania z wielolecia nie uwzględniono danych z sezonu 2015/2016 z powodu całkowitego wymarznięcia roślin. Tab.5.1 Jęczmień ozimy. Odmiany badane w województwie pomorskim. Rok zbioru:. Lp. Odmiana Rok wpisu do KRO w Polsce Rok włączeni a do LOZ Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej - - pełnomocnika w Polsce 1 2 3 4 5 1 Titus 5,5 2012 Saaten Union Polska sp. z o. o. ul. Straszewska 70, 62-100 Wągrowiec 2 SU Melania 4,5 2013 2015 Saaten Union Polska sp. z o. o. ul. Straszewska 70, 62-100 Wągrowiec 3 KWS Kosmos 4,5 2015 KWS Lochow Polska sp. z o. o. Kondratowice, ul. Słowiańska 5, 57-157 Prusy 4 Antonella 5 2011 2014 Saaten Union Polska sp. z o. o. ul. Straszewska 70, 62-100 Wągrowiec 5 Holmes 4,5 2011 2015 DANKO Hodowla Roślin sp. z o. o. Choryń 27, 64-022 Kościan 6 KWS Meridian 5 2011 2014 KWS Lochow Polska sp. z o. o. Kondratowice, ul. Słowiańska 5, 57-157 Prusy 7 Zenek 5,5 2013 2015 DANKO Hodowla Roślin sp. z o. o. Choryń 27, 64-022 Kościan 8 Quadriga 5 2015 DANKO Hodowla Roślin sp. z o. o. Choryń 27, 64-022 Kościan 9 Vincenta 4,5 2015 Saaten Union Polska sp. z o. o. ul. Straszewska 70, 62-100 Wągrowiec 10 Brosza 4,5 2015 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR", Smolice 146, 63-740 Kobylin 11 Arenia 5 2016 Saaten Union Polska sp. z o. o. ul. Straszewska 70, 62-100 Wągrowiec 12 Nele 4,5 2016 Saaten Union Polska sp. z o. o. ul. Straszewska 70, 62-100 Wągrowiec 13 Kaylin 5 2016 IGP Polska sp. z o.o. sp.k. ul. Wyspiańskiego 43, 60-751 Poznań 1
Titus, SU Melania, KWS Kosmos odmiany wzorcowe 2016, dw, odmiana dwurzędowa, br- odmiana browarna. Zimotrwałość - na podstawie Listy Opisowej Odmian COBORU Słupia Wielka, Tabela 5.2 Jęczmień ozimy. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru Lp Cecha Karzniczka Lisewo* Radostowo* Wyczechy* Lubań* a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 1 Stan roślin przed zimą (skala 9 0 ) 9 9 8,7 9 9 2 Stan roślin po zimie (skala 9 0 ) 9 9 9 8,6 8,7 3 Martwe rośliny (%) 0 0 0 0 0 4 Termin kłoszenia (dzień,) 22.05. 22.05. 18.05 20.05. 23.05. 25.05 23.05. 24.05. 24.05. 24.05. 5 Termin dojrzałości woskowej (dzień, m-c) 07.07. 07.07. 16.06. 19.06. 01.07. 03.07. 30.06. 01.07. 05.07. 06.07. 6 Wysokość roślin ( cm ) 100,7 92,9 132,1 106 109,9 99,7 103,2 99,3 49,8 52,5 7 Wyleganie roślin w fazie dojrzałości mlecznej (skala 9o) 8,3 8,9 8,3 8,9 9 9 9 9 8,4 8,6 8 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9o) 7,7 8,7 5,1 8 9 9 9 9 7,5 7,6 9 Porażenie przez choroby: (skala 9o) 10 mączniak 8,7 9,0 8 9 8,1 9 9 9 8,3 8,5 11 rdza jęczmienia 8,4 8,7 7,4 8,9 6,5 9 9 9 9 9 12 rynchosporioza 8,2 8,7 8,4 8,9 7,8 9 9 9 7,3 7,2 13 plamistość siatkowa 8,5 9,0 7 8,5 6,8 9 9 9 8,1 8,2 14 Masa 1000 ziaren ( g) 41,9 44,3 41,5 46,1 52,4 53,8 48,8 51,4 47,3 48,1 15 Wilgotność ziarna podczas zbioru 14,1 14,2 13,9 14,3 13,6 13,9 13,4 13,3 13,3 13,5 16 Plon ziarna (dt/ha) 82,2 95,1 56,8 70,2 93,9 107,3 84,9 91,3 27,4 29,6 Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian. Skala 9o : 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1 - oznacza stan najmniej korzystny *Badania finansowane ze środków własnych Samorządu Województwa Pomorskiego Tabela 5.3 Jęczmień ozimy. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: Miejscowość Karzniczka Lisewo* Lubań* Radostowo* Wyczechy* Powiat Słupsk Malbork Kościerzyna Tczew Człuchów Kompleks rolniczej przydatności gleby 4 2 9 1 4 Klasa bonitacyjna gleby IIIa I V I IIIa Ph gleby (w KCL) 6,3 6,5 5,86 5,9 6,1 Przedplon Rzepak ozimy Pszenica jara Jęczmień jary Jęczmień jary Łubin Data siewu (dzień, m-c, rok) 21.09.2016 14.09.2016 30.09.2016 27.09.2016 19.09.2014 Obsada nasion (szt/m2) 350 300 450 300 350 Data zbioru (dzień, m-c, rok) 20.07. 19.07. 25.08. 20.07. 20.07.2015 N na poziomie a1 (kg/ha) 100 90 102 114 100 N na poziomie a2 (kg/ha) 140 130 142 154 140 P2O5(kg/ha) 50 30 40 42 69 K2O(kg/ha) 75 50 60 112 90 Siarczan magnezu + Plonvit Z ( 1,5 ) Plonvit Z ( 2 ) x 2 Lebosol ( 2 ) Nawożenie dolistne preparatami wieloskładnikowymi na poziomie a2(l/ha) monofosforan potasu +saletra magnezowa+hyd ropon micro plus ( 0,8+1+0,3+0,5) 2
Karzniczka Lisewo* Radostowo* Lubań* Wyczechy* Zaprawa nasienna (nazwa) Herbicyd - jesień Herbicyd - wiosna Insektycyd a1 + a2 Fungicyd pierwszy zabieg Fungicyd - drugi zabieg Regulator wzrostu Alistar Grande 190 OD ( 1 ) Fastac Active 050 ( 0,25 )x 2 Tilt Turbo 575 EC (1 ) Weto 250 EC + Zaftra EC ( 0,5 + 0,6 ) Moddus 250EC ( 0,3 ) - Helm Tribi 75WG + Tomigan 250EC ( 0,02+0,5 ) Pleban 75WG + Wikary 200EC (0,015+0,5) Axial One 50EC (1) Ammo Super 100EW ( 0,1 ) x 2 Tilt Turbo 575 EC (1 ) Olympus 480EC + Bontima 250EC ( 2 + 2) Moddus 250EC (0,3 + 04) + Antywylegacz 675SL ( 1,2+1,2 ) *Badania finansowane ze środków własnych Samorządu Województwa Pomorskiego Boxer 800 SE ( 3 ) Mustang 306 SE ( 0,5 ) Tilt Turbo 575 SC ( 1 ) Tomigan 250EC + Agritox 750 SL + Fraxial 50 EC ( 0,6 + 1+ 0,9) Ammo Super 100EW ( 0,1 ) X 2 Artea 330 EC+ Trazer 250EC ( 0,36+0,64 ) Reveller 280 SC ( 1 ) Cerone 480 SL ( 1 ) Legato 600 SC Plus ( 1,5 ) Ammo Super 100EW ( 0,1 ) X 2 Karate Zeon 050 CS (0,1) Mondatak (1 ) Falcon 460 EC ( 0,6 ) Moddus 250EC ( 0,4 ) Tab.5.4 Jęczmień ozimy. Plon ziarna odmian w miejscowościach ( % wzorca). Rok zbioru r. Lp Odmiana a 1 Wzorzec, dt / ha 85,7 50,9 98,1 28,1 89,6 1 Titus 104 113 100 90 105 2 SU Melania 97 102 105 98 99 3 KWS Kosmos 99 85 95 112 96 4 Antonella 110 129 93 100 98 5 Holmes 100 99 101 98 99 6 KWS Meridian 96 96 94 100 98 7 Zenek 94 124 97 97 96 8 Quadriga 88 110 95 92 88 9 Vincenta 85 129 89 74 85 10 Brosza 83 115 81 85 72 3
11 Arenia 103 119 98 104 97 12 Nele 101 118 97 109 100 13 Kaylin 88 112 99 106 99 Wzorzec, dt / ha 100,2 74 112,6 30,1 94,9 1 Titus 96 89 102 91 103 2 SU Melania 96 98 102 98 98 3 KWS Kosmos 107 114 96 111 98 4 Antonella 101 100 94 101 96 5 Holmes 96 88 97 96 100 6 KWS Meridian 95 80 95 98 99 7 Zenek 87 107 94 101 97 8 Quadriga 95 93 95 95 96 9 Vincenta 88 98 87 76 82 10 Brosza 80 89 81 85 74 11 Arenia 105 91 99 104 102 12 Nele 101 101 99 110 102 13 Kaylin 86 85 97 110 103 *Badania finansowane ze środków własnych Samorządu Województwa Pomorskiego a 2 Tabela 5.5 Jęczmień ozimy. Plon ziarna odmian (% wzorca). Lata zbioru: Lp. Odmiana Poziom a 1 Poziom a 2 2015 * * 2015 * * 1 2 3 4 5 6 7 Wzorzec, dt / ha 100,5 81 90,8 110,1 95,4 102,8 1 Titus 98 105 101 98 98 98 2 SU Melania 103 101 102 102 99 101 3 KWS Kosmos 95 103 4 Antonella 100 105 102 98 98 98 5 Holmes 105 100 103 100 96 98 6 KWS Meridian 101 96 99 99 93 96 7 Zenek 105 100 103 102 95 99 8 Quadriga 94 95 9 Vincenta 93 88 10 Brosza 84 81 11 Arenia 102 100 12 Nele 102 101 13 Kaylin 98 93 Liczba doświadczeń 4 5 9 4 5 9 4
Liczba lat badań *w średnich wynikach plonowania z wielolecia nie uwzględniono danych z sezonu 2015/2016 z powodu całkowitego wymarznięcia roślin *do średniej r. nie uwzględniono wyników ze stacji Lubań oraz plonowania z roku 2016 w wieloleciu Tabela 5.6 Jęczmień ozimy. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki a 1 (odchylenia od wzorca). Lata zbioru:, 2015 Lp. Odmiana Plamistość Mączniak Rynchosporioza Rdza jęczmienia siatkowana * * * * Wzorzec, dt / ha 8,5 8,8 8,0 8,3 8,0 8,4 7,5 7,3 1 Titus 5 0,1 0,1-0,1 0,1 0,0 0,1 0,0 0,2 2 SU Melania 4 0,3 0,2 0,1 0,0 0,2 0,1 0,2-0,3 3 KWS Kosmos 2-0,3 0,0-0,2-0,2 4 Antonella 6 0,5 0,3 0,1-0,2 0,0-0,1 0,4 0,0 5 Holmes 6-0,0 0,0-0,9 0,0-0,2-0,5 0,9 0,3 6 KWS Meridian 6-0,1-0,1 0,2 0,2 0,4 0,1-0,3 0,2 7 Zenek 4 0,1 0,1-0,1 0,0 0,4 0,3-0,5-0,4 8 Quadriga 2-0,9 0,5-0,3-0,6 9 Vincenta 2 0,2 0,1 0,0-0,7 10 Brosza 2-0,1 0,6-0,7 0,8 11 Arenia 1-0,1 0,4-0,7 0,1 12 Nele 1-0,2 0,1-0,8-0,2 13 Kaylin 1-0,0 0,2 0,0 0,5 Liczba doświadczeń 5 9 5 9 5 9 5 9 Wzorzec 2016: - Titus, SU Melania, KWS Kosmos, 2015: - Souleyka, Titus, SU Melania, 2014: Souleyka, Titus, SU Melania, Skala 9 0 : 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1 - oznacza stan najmniej korzystny *w średnich wynikach plonowania z wielolecia nie uwzględniono danych z sezonu 2015/2016 z powodu całkowitego wymarznięcia roślin Tabela 5.7 Jęczmień ozimy. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru:, 2015 Wyleganie (skala 9 0 ) w fazie Liczba dojrzałości przed zbiorem Lp. Odmiana lat mlecznej badań Wysokość roślin (cm) Masa 1000 ziaren (g) Poziom agrotechniki a 1 Wzorzec dt/ha 7,7 8,4 7,3 8,1 116 112,9 45,1 47,7 1 Titus 5 0,0 0,1 0,1 0,2 11,3 8,7 2,2 2,4 2 SU Melania 4-0,8-0,2-0,4-0,2 2,0 0,5-2,1-1,7 3 KWS Kosmos 2 0,2 0,4-3,6-0,1 4 Antonella 6 0,6 0,5 0,9 0,5-9,7-6,9-1,5-0,8 5 Holmes 6-0,7-0,2-0,3-0,4-1,6-3,3-1,9-2,0 6 KWS Meridian 6-0,8-0,2-0,4-0,6 2,9 1,0-1,3-4,6 7 Zenek 4-0,0 0,2 0,3-0,1-1,6-4,3-4,9-5,2 8 Quadriga 2 0,4 0,6 8,2-1,2 5
9 Vincenta 2 0,8 0,8-19,3 2,5 10 Brosza 2 0,7 1,1-2,6 3,0 11 Arenia 1-0,1 0,4-6,5-1,4 12 Nele 1 0,5 1,1 2,3 2,4 13 Kaylin 1-0,2-0,0 1,3 1,4 Poziom agrotechniki a 2 Wzorzec dt/ha 8,9 8,6 8,6 8,7 105 105,1 48,7 50,5 1 Titus 5-0,0 0,0-0,1 0,0 11,5 9,3 1,8 1,7 2 SU Melania 4-0,0 0,0 0,0 0,1 1,5-0,3-2,5-1,8 3 KWS Kosmos 2 0,1 0,1 0,1 0,0-5,7-5,7 0,7 0,7 4 Antonella 6-0,0 0,0 0,0 0,1-7,3-6,2-3,4-1,5 5 Holmes 6-0,0 0,0 0,1-0,1-5,3-5,2-3,8-3,6 6 KWS Meridian 6-0,2-0,1-0,1-0,3 0,3-0,9-2,5-1,9 7 Zenek 4-0,1-0,1-0,3-0,3-7,9-8,0-5,7-5,5 8 Quadriga 2-0,1-0,1-0,3 0,0 4,6 4,6-1,3-1,3 9 Vincenta 2-0,0 0,0 0,0 0,1-23,0-23,0 0,4 0,4 10 Brosza 2 0,1 0,1 0,1 0,2-9,3-9,3 2,0 2,0 11 Arenia 1-0,1-0,1 0,2 0,2-7,9-7,9-3,2-3,2 12 Nele 1-0,1-0,1 0,2 0,2 0,5 0,5 1,1 1,1 13 Kaylin 1 0,1 0,1 0,2 0,2 0,1 0,1 0,5 0,5 Liczba doświadczeń 5 9 5 9 5 9 5 9 Wzorzec 2016: - Titus, SU Melania, KWS Kosmos, 2015: - Souleyka, Titus, SU Melania, 2014: Souleyka, Titus, SU Melania, Skala 9 0 : 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1 - oznacza stan najmniej korzystny *w średnich wynikach plonowania z wielolecia nie uwzględniono danych z sezonu 2015/2016 z powodu całkowitego wymarznięcia roślin 6
Charakterystyka odmian jęczmienia ozimego wpisanych do Krajowego rejestru w roku Jakubus Odmiana wielorzędowa, typu pastewnego. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Zimotrwałość średnia na tle gatunku. Odporność na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową, rdzę jęczmienia, rynchosporiozę i ciemnobrunatną plamistość średnia. Rośliny średniej wysokości, o dość dobrej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie ziarna dość dobre, gęstość ziarna w stanie zsypnym i zawartość białka w ziarnie średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość duża. KWS Astaire Odmiana wielorzędowa, typu pastewnego. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Zimotrwałość prawie średnia na tle gatunku. Odporność na rynchosporiozę dość duża, na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i ciemnobrunatną plamistość średnia. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren duża, wyrównanie ziarna dość dobre, gęstość ziarna w stanie zsypnym i zawartość białka w ziarnie średnie. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. KWS Higgins Odmiana wielorzędowa, typu pastewnego. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Zimotrwałość prawie średnia na tle gatunku. Odporność na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową, rdzę jęczmienia, rynchosporiozę i ciemnobrunatną plamistość średnia. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża, wyrównanie ziarna dość dobre, gęstość ziarna w stanie zsypnym oraz zawartość białka w ziarnie średnie. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. Zita Odmiana dwurzędowa, typu pastewnego. Plenność powyżej innych odmian dwurzędowych pastewnych. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Zimotrwałość średnia na tle gatunku. Odporność na mączniaka prawdziwego i na rynchosporiozę dość duża, na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i ciemnobrunatną plamistość średnia. Rośliny dość niskie, o dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren bardzo duża, wyrównanie ziarna dość dobre, gęstość ziarna w stanie zsypnym średnia, zawartość białka w ziarnie dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. 7