Surowce energetyczne a energia odnawialna Poznań 6 czerwca 2012 1
Energia = cywilizacja, dobrobyt Warszawa 11 maja 2012 Andrzej Szczęśniak Bezpieczeństwo energetyczne - wykład dla PISM 2
Surowce jako twarda geopolityka Surowce energetyczne to intensywna konkurencja o geograficzną dominację MENA dobry przykład walki o kontrolę łącznika Europy, Azji i Afryki z 70% zasobów ropa + gaz Demokracja + świeckie rządy kontra autokracja + fundamentalizm religijny (wsparcie Zachodu) Ropa + energia jako narzędzie nacisku i cel kontroli Libia, Syria, Iran jako odsłony konfliktu 3
Potentaci zasobów energetycznych 4
Zależność od importu/eksportu Import (dodatnie) lub eksport (ujemne) energii netto jako procent własnego zużycia 5
Panowanie nad oceanami 6
Świat koszty ropy 7
Koszty ropy dla gospodarek 8
USA, czyli upadły hegemon naftowy USA przestaje być eksporterem ropy 9
Gaz z łupków - globalna strategia USA ekspansja technologii i sojusze światowe Global Shale Gas Initiative Polska najlepszym uczniem w klasie Shale gas osłabienie wpływu producentów (Rosja) Prezydent Obama w Polsce: wspierajcie amerykańskie inwestycje. Wspieramy. Beata Stelmach, MSZ: gaz łupkowy zwiększy obecność amerykańską w Europie, kluczową dla wzmocnienia pozycji Europy i zabezpieczenia równowagi sił Richard Morningstar (US. State Dep.): mamy bardzo, naprawdę bardzo specjalne stosunki z Polską 10
Europa pozycja energetyczna Największy światowy konsument energii Minimalne własne zasoby energetyczne Największy importer energii Ameryka - zasoby większe niż Europa: węgla (8 razy), gazu (4 razy), ropy naftowej (12 razy) Koszty: deficyt handlowy EU27 = 73 mld Euro Surowce energetyczne = 306 mld Euro (2010) 11
Unia Europejska, czyli uboga krewna ropa naftowa gaz ziemny węgiel 12
Europa i energia Zróżnicowane zasoby i polityki krajów członków Rozwiązanie nowa, zielona energia technologie (wiatrowa, słoneczna, ostatecznie czysty" węgiel) Polityka klimatyczna jako narzędzie 3 x 20 Energia odnawialna jako remedium i narzędzie promocji własnego przemysłu Jako światowa przewaga konkurencyjna...? 13
Energia odnawialna 1 Początki 1973 r. - szok naftowy Peak Oil USA 1970 r. = uzależnienie Trzecia fala: Carter, Kyoto, Unia Europejska Jako element globalnego zarządzania Biznes, technologie, finansowanie jako narzędzia Udział światowych organizacji ONZ, Bank Światowy, IMF, OECD, EBOiR, EBRD, IEA... Nowe wyspecjalizowane organizacje IRENA 14
Energia odnawialna 2 Strategiczny kierunek energetycznego biedaka Próba przełamania barier technologicznych Surowiec bezpłatny i wszędzie Wartość wiedzy, innowacji, techniki Światowa przewaga konkurencyjna... kiedy? Narzędzie? konstrukcje quasi-rynkowe Globalne ocieplenie? Bardzo sprzyja... 15
16
17
Rynek? Koszty zewnętrzne 18
Ku cenie doskonałej 19
Subsydia złe... i dobre wg IEA 20
Idee mobilizują zwolenników 21
Niemcy lider nowej energii Ubóstwo energetyczne 97% ropy i 83% gazu z importu Technologiczne mocarstwo tworzy przemysł nowej, zielonej energii Nowa Unia Europejska jako rynek nowej energii Import energii w zamian za technologie Rosja partnerstwo dla modernizacji Głos decydujący niemieckie firmy, państwo wsparcie projektów Chiny tania praca i rozwój technologiczny - zagrożeniem 22
23
Chiny, czyli free raider Potentat węglowy Wykorzystanie koniunktury Inwestycje w technologie Opanowanie rynków zielonej energii Wojny handlowe 24
Patenty światowi liderzy 25
Nasycenie w EU 26
Patenty - historia rozwoju 27
Patenty w energii odnawialnej 28
Patenty w energii odnawialnej 29