Mechanical 2000 Power Pack

Autoryzowane Centrum Szkolenia Autodesk ID No 80057559 Instytut Podstaw Budowy Maszyn Politechnika Warszawska 02-524 Warszawa ul. Narbutta 84 tel. 849-03-07 Mechanical 2000 Power Pack Ćwiczenia rysunkowe Kurs podstawowy Do użytku wewnętrznego. Powielanie dowolnej części lub całości w jakiejkolwiek postaci jest niedozwolone. Opracował: Stanisław Skotnicki Warszawa 2002 _ 5

Spis treści Ćwiczenie I Modelowanie wałków........ 5 Ćwiczenie II Modelowanie tarczy........ 17 Ćwiczenie III Wstawianie połączeń śrubowych..... 25 Ćwiczenie IV Projektowanie płytki z otworami..... 33 _ 6

Ćwiczenie I Modelowanie wałków 1. Utworzenie nowego rysunku Polecenie: W menu kliknij polecenie Nowy - kliknij przycisk Użyj szablonu - kliknij plik Acadiso.dwt - kliknij przycisk OK 2. Utworzenie wałka (rys. 1a) Polecenie: W menu kliknij polecenie Generator wałków oznaczone ikoną: Określ punkt początkowy lub wskaż linię środkową [Nowy wałek]: kliknij dowolny punkt po lewej stronie ekranu. Punkt końcowy linii środkowej: kliknij dowolny punkt po prawej stronie ekranu. (definiowanie osi wałka) Wybierz zakładkę Zarys zewnętrzny Definiowanie stopnia o wymiarach 50x50 Kliknij przycisk Walec (L x D) Określ długość <50>: 50 Określ średnicę <40>: 50 Definiowanie stopnia o wymiarach 70x70 Kliknij przycisk Walec (L x D) Określ długość <50>: 70 Określ średnicę <50>: 70 Definiowanie stopnia o wymiarach 100x100 Kliknij przycisk Walec (L x D) Określ długość <70>: 100 Określ średnicę <70>: 100 Definiowanie stopnia o wymiarach 50x50 Kliknij przycisk Walec (L x D) Określ długość <100>: 50 Określ średnicę <100>: 50 Kliknij przycisk Zamknij _ 7

50x50 70x70 100x100 50x50 Rys. 1a 3. Modyfikacja wałka zaokrąglanie, fazowanie (rys.1b) Polecenie: W menu kliknij polecenie Generator wałków Określ punkt początkowy lub wskaż linię środkową [Nowy wałek]: kliknij dowolny punkt na osi wałka. Wybierz zakładkę Zarys zewnętrzny Zaokrąglanie kąta (rys. 1b) Kliknij przycisk Zaokrągl Wybierz obiekt: kliknij w pobliżu prawego końca I stopnia Podaj promień (maks. 10.0000) <10.0000>: 5 Kliknij przycisk Zaokrągl Wybierz obiekt: kliknij w pobliżu prawego końca II stopnia Podaj promień (maks. 15.0000) <5.0000>: 5 Kliknij przycisk Zaokrągl Wybierz obiekt: kliknij w pobliżu lewego końca IV stopnia Podaj promień (maks. 25.0000) <5.0000>: 5 Fazowanie narożnika (rys. 1b) Kliknij przycisk Faza Wybierz obiekt: kliknij w pobliżu lewego końca I stopnia Określ długość (maks. 50) <10>: 5 Określ kąt (0-63) lub [Odległość] <45>: <Enter> Kliknij przycisk Faza Wybierz obiekt: kliknij w pobliżu lewego końca II stopnia Określ długość (maks. 70) <5>: 5 Określ kąt (0-63) lub [Odległość] <45>: <Enter> Kliknij przycisk Faza Wybierz obiekt: kliknij w pobliżu prawego końca III stopnia Określ długość (maks. 100) <5>: 10 Określ kąt (0-63) lub [Odległość] <45>: <Enter> Kliknij przycisk Zamknij Rys. 1b _ 8

4. Zapisanie rysunku do pliku Polecenie: W menu kliknij polecenie Zapisz Podaj nazwę pliku: CW1 Kliknij przycisk Zapisz 5. Modyfikacja wałka wstawianie nowych elementów (rys.1c) Polecenie: W menu kliknij polecenie Generator wałków Określ punkt początkowy lub wskaż linię środkową [Nowy wałek]: kliknij dowolny punkt na osi wałka. Wybierz zakładkę Zarys zewnętrzny Wstawianie koła zębatego (rys. 1c) Kliknij przycisk Wstaw Określ punkt: kliknij początek III stopnia (rys. 1b) Kliknij przycisk Koło zębate i wybierz parametry zgodnie z tabelką: Kliknij przycisk OK Wstawianie nowego stopnia (rys. 1c) Kliknij przycisk Wstaw Określ punkt: kliknij początek I stopnia Kliknij przycisk Walec (L x D) Określ długość <50>: 70 Określ średnicę <40>: 30 Rys. 1c Kliknij przycisk Zamknij _ 9

6. Modyfikacja wałka zmiana wymiarów elementów (rys.1d) Powiększyć wałek na cały ekran np. za pomocą polecenia Zoom szybki. Polecenie: W menu kliknij polecenie Generator wałków Określ punkt początkowy lub wskaż linię środkową [Nowy wałek]: kliknij dowolny punkt na osi wałka. Wybierz zakładkę Zarys zewnętrzny Zmiana wymiarów stopnia (rys. 1d) Kliknij przycisk Edycja Wybierz obiekt: kliknij III stopień w dowolnym miejscu Określ długość <70>: <Enter> Określ średnicę <70>: 100 Zmiana wielkości zaokrąglenia (rys. 1d) Kliknij przycisk Edycja Wybierz obiekt: kliknij zaokrąglenie przy kole zębatym Podaj promień (maks. 70.0000) <5.0000>: 15 Kliknij przycisk Zamknij Rys. 1d 7. Modyfikacja wałka wstawianie zakończenia gwintowego po prawej stronie (rys.1e) Polecenie: W menu kliknij polecenie Generator wałków Określ punkt początkowy lub wskaż linię środkową [Nowy wałek]: kliknij dowolny punkt na osi wałka. Kliknij przycisk Gwint Z tabeli norm gwintów kliknij DIN76 DIN13 _ 10

Wybierz parametry zgodnie z tabelką: Kliknij przycisk OK. Kliknij przycisk Zamknij Aby wstawić zakończenie gwintowe po lewej stronie należy wcześniej kliknąć przycisk Wstaw, a następnie kliknąć początek wałka. Rys. 1e 8. Modyfikacja wałka wstawianie rowka wpustowego (rys.1e) Polecenie: W menu kliknij polecenie Generator wałków Określ punkt początkowy lub wskaż linię środkową [Nowy wałek]: kliknij dowolny punkt na osi wałka. Wybierz zakładkę Zarys zewnętrzny Kliknij przycisk Części stand. W tabeli Wybierz część kliknij przycisk Wpusty pryzmatyczne na segmencie walcowym _ 11

kliknij przycisk Widok z góry kliknij przycisk PN-91/M-85002-A Określ punkt wstawienia na konturze wałka: kliknij środek I stopnia Kierunek w Lewo/Prawo: p Wyłącz opcję Rysuj Część Kliknij w oknie dialogowym przycisk Koniec Rozmiar dynamiczny: <Enter> Kliknij przycisk Edycja Wybierz obiekt: kliknij rowek pod wpust kliknij w oknie dialogowym przycisk Koniec Rozmiar dynamiczny <...>: Ustaw kursor tak aby pojawił się napis A 8 x 5 x 36 Kliknij przycisk Zamknij Rys. 1f 8. Modyfikacja wałka wstawianie rowka pod pierścień osadczy (rys.1f) Polecenie: W menu kliknij polecenie Generator wałków Określ punkt początkowy lub wskaż linię środkową [Nowy wałek]: kliknij dowolny punkt na osi wałka. Wybierz zakładkę Zarys zewnętrzny Kliknij przycisk Części stand. W oknie Wybierz część kliknij pole Wybór części (lewe okno) W tabeli Wybierz część kliknij przycisk Pierścienie osadcze sprężynujące/o-ringi kliknij przycisk Pierścień Osadczy Sprężynujący Zewnętrzny kliknij przycisk Pierścień Osadczy Sprężynujący Zewnętrzny (przekrój) _ 12

kliknij przycisk PN-81/M-85111 Określ punkt wstawienia na konturze wałka: kliknij punkt na osi po lewej stronie I stopnia Kieunek w Lewo/Prawo: p Wyłącz opcję Rysuj Część kliknij w oknie dialogowym przycisk Koniec W tabeli wybierz pierścień typu Z30x2 kliknij przycisk OK Kliknij przycisk Edycja Wybierz obiekt: kliknij rowek pod pierścień kliknij w oknie dialogowym przycisk Wstecz wpisz wartość X 10 Kliknij w oknie dialogowym przycisk Dalej Kliknij w oknie dialogowym przycisk Koniec Kliknij przycisk OK Kliknij przycisk Zamknij 9. Wymiarowanie (rys.1g) Polecenie: W menu kliknij polecenie Super wymiarowanie oznaczone ikoną: [KĄtowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij] <Wybierz>: kliknij punkt A (rys.1g) Początek drugiej linii pomocniczej: kliknij punkt B Umieść linię wymiarową [Opcje/Wskaż] kliknij punkt poniżej AB Kliknij w oknie dialogowym przycisk OK _ 13

Rys. 1g [KĄtowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij] <Wybierz>: kliknij punkt C (rys.1g) Początek drugiej linii pomocniczej: kliknij punkt A Umieść linię wymiarową [Opcje/Wskaż] kliknij punkt na wysokości poprzedniego wymiaru Tekst wymiarowy (Klik=Opcje) <70>:<Enter> [KĄtowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij] <Wybierz>: kliknij punkt D (rys.1g) Początek drugiej linii pomocniczej: kliknij punkt E Umieść linię wymiarową [Opcje/Wskaż] kliknij punkt poniżej wymiaru AB Tekst wymiarowy (Klik=Opcje) <460>:: <Enter> [KĄtowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij] <Wybierz>: Wybierz łuk, linię lub okrąg <Wyjdź>: <Enter> <Enter> 10. Wymiarowanie FAZ (rys.1h) Polecenie: W menu kliknij polecenie Super wymiarowanie [KĄtowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij] <Wybierz>: kliknij punkt K (rys.1h) Początek drugiej linii pomocniczej: kliknij punkt L Umieść linię wymiarową [Opcje/Wskaż] kliknij punkt poniżej KL wpisz w oknie tekstu wymiarowego < >x45%%d kliknij przycisk OK _ 14

Rys. 1h [KĄtowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij] <Wybierz>: kliknij punkt F (rys.1h) Początek drugiej linii pomocniczej: kliknij punkt G Umieść linię wymiarową [Opcje/Wskaż] kliknij punkt poniżej FG Tekst wymiarowy (Klik=Opcje) <5x45 >: <Enter> [KĄtowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij] <Wybierz>: kliknij punkt C (rys.1h) Początek drugiej linii pomocniczej: kliknij punkt H Umieść linię wymiarową [Opcje/Wskaż] kliknij punkt poniżej CH Tekst wymiarowy (Klik=Opcje) <5x45 >: <Enter> [KĄtowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij] <Wybierz>: Wybierz łuk, linię lub okrąg <Wyjdź>: <Enter> <Enter> 11. Wymiarowanie gwintu (rys.1j) Wykonaj Zoom prawego końca wałka Polecenie: W menu kliknij polecenie Super wymiarowanie [KĄtowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij] <Wybierz>: kliknij punkt S (rys.1j) Początek drugiej linii pomocniczej: kliknij punkt Q Umieść linię wymiarową [Opcje/Wskaż] kliknij punkt na prawo od SQ Rys. 1j _ 15

wpisz w oknie tekstu wymiarowego M< >x1,5 kliknij przycisk OK [KĄtowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij] <Wybierz>: Wybierz łuk, linię lub okrąg <Wyjdź>: <Enter> <Enter> 12. Wymiarowanie ŚREDNIC (rys.1j) Polecenie: W menu kliknij polecenie Super wymiarowanie [KĄtowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij] <Wybierz>: kliknij punkt P (rys.1j) Początek drugiej linii pomocniczej: kliknij punkt R Umieść linię wymiarową [Opcje/Wskaż] kliknij punkt na prawo od PR wpisz w oknie tekstu wymiarowego %%c < > kliknij przycisk OK [KĄtowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij] <Wybierz>: kliknij punkt M (rys.1h) Początek drugiej linii pomocniczej: kliknij punkt N Umieść linię wymiarową [Opcje/Wskaż] kliknij punkt na prawo od wymiaru PR Tekst wymiarowy (Klik=Opcje) <%%c100>: <Enter> [KĄtowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij] <Wybierz>: Wybierz łuk, linię lub okrąg <Wyjdź>: <Enter> <Enter> Rys. 1k _ 16

13. Wymiarowanie promieni (rys.1k) Polecenie: W menu kliknij polecenie Super wymiarowanie [KĄtowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij] <Wybierz>: <Enter> Wybierz łuk, linię lub okrąg <Wyjdź>: kliknij punkt na łuku T (rys.1k) kliknij przycisk kliknij przycisk OK Położenie linii łukowej wymiaru (Kąt): kliknij położenie wymiaru W oknie Super wymiarowanie kliknij przycisk OK [KĄtowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij] <Wybierz>: <Enter> Wskaż krawędź/łuk/okrąg dla wymiaru liniowego/promienia/średnicy lub wskaż istniejący wymiar do edycji: Wybierz łuk, linię lub okrąg <Wyjdź>: kliknij punkt na łuku U (rys.1k) Położenie linii łukowej wymiaru (Kąt): kliknij położenie wymiaru Tekst wymiarowy (Klik=Opcje) <5>: [KĄtowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij] <Wybierz>: Wybierz łuk, linię lub okrąg <Wyjdź>: <Enter> <Enter> _ 17

14. Rysowanie brakujących elementów (rys.1m) Narysuj i zwymiaruj brakujące elementy. Rys. 1m 15. Zapisanie rysunku do pliku Polecenie: W menu kliknij polecenie Zapisz Zadanie kontrolne Rys. 1p _ 18

Ćwiczenie II Modelowanie tarczy 1. Utwórz nowy rysunek na podstawie szablonu Acadiso.dwt 2. Utworzenie tarczy (rys. 2a) Polecenie: W menu kliknij polecenie Generator wałków: Rys. 2a Określ punkt początkowy lub wskaż linię środkową [Nowy wałek]: kliknij dowolny punkt po lewej stronie ekranu. Punkt końcowy linii środkowej: kliknij dowolny punkt po prawej stronie ekranu. (definiowanie osi tarczy) Wybierz zakładkę Zarys zewnętrzny Kliknij przycisk Walec (L x D) Określ długość <50>: 10 Określ średnicę <40>: 100 Kliknij przycisk Walec (L x D) Określ długość <10>: 20 Określ średnicę <100>: 220 Kliknij przycisk Walec (L x D) Określ długość <20>: 5 Określ średnicę <200>: 150 Definiowanie stopnia stożkowego Kliknij przycisk Stożek1:x Określ długość lub [Okno dialogowe] <5>: 15 Określ średnicę w punkcie początkowym <150>: <Enter> Określ średnicę w punkcie końcowym lub [Nachylenie/Kąt] <149>: 120 Kliknij przycisk Zamknij _ 19

. Zarys wewnętrzny (rys.2b) Rys. 2b Polecenie: W menu kliknij polecenie Generator wałków Określ punkt początkowy lub wskaż linię środkową [Nowy wałek]: kliknij dowolny punkt na osi tarczy. Wybierz zakładkę Lewy zarys wewnętrzny Kliknij przycisk Walec (L x D) Określ długość <>: 25 Określ średnicę <>: 80 Kliknij przycisk Walec (L x D) Określ długość <>: 5 Określ średnicę <>: 90 Kliknij przycisk Walec (L x D) Określ długość <>: 15 Określ średnicę <>: 30 Wybierz zakładkę Prawy zarys wewnętrzny Kliknij przycisk Walec (L x D) Określ długość <>: 5 Określ średnicę <>: 80 _ 20

Kliknij przycisk Kreskowanie Wskaż punkt wewnętrzny: kliknij punkt A (rys. 2b) Kliknij opcję Pełny przekrój Kliknij przycisk OK. Kliknij przycisk Zamknij 3. Zapisanie rysunku do pliku Polecenie: W menu kliknij polecenie Zapisz Podaj nazwę pliku: CW2 Kliknij przycisk Zapisz 4. Wstawianie otworów pogłębionych walcowo(rys.2c) Polecenie: W menu wydaj polecenie Odsuń oznaczone ikoną: <Odległość(ci) odsunięcia>/ [Przez punkt] <10 20 30>: 90 Wybierz obiekt do odsunięcia lub <wyjdź> kliknij oś tarczy Strona do odsunięcia : kliknij dowolne miejsce powyżej osi Wybierz obiekt do odsunięcia lub <wyjdź> kliknij oś tarczy Strona do odsunięcia : kliknij dowolne miejsce poniżej osi Wybierz obiekt do odsunięcia lub <wyjdź> <Enter> Rys. 2c W menu Otwory wydaj polecenie Pogłębienie walcowe oznaczone ikoną: W tabeli Pogłębienia walcowe kliknij przycisk Pogłębienia walcowe użytkownika (pierwsza opcja) następnie kliknij przycisk Widok z przodu. Określ punkt wstawienia: kliknij punkt B (rys.2c) Określ głębokość otworu: kliknij punkt C (rys.2c) _ 21

Ustal parametry otworu zgodnie z tabelką: kliknij przycisk Koniec Wymaż oś otworu. Zmiana parametrów otworu. Polecenie: W menu wydaj polecenie Super edycja oznaczone ikoną: (lub dwukrotnie kliknij oś otworu pogłębionego) Wybierz obiekt: kliknij oś otworu pogłębionego Średnica nominalna D1: 12 (patrz: tabelka) Kliknij przycisk Koniec Wymaż oś otworu. Kopiowanie otworu. Polecenie: W menu wydaj polecenie Super kopiuj oznaczone ikoną: Wybierz obiekt: kliknij oś otworu pogłębionego Określ punkt wstawienia: kliknij punkt D (Rys. 2c) Określ głębokość otworu <20>: <Enter> Określ kąt obrotu <0>: <Enter> 5. Wstawianie otworu gwintowanego (rys.2d) Polecenie: W menu wydaj polecenie Odsuń <Odległość(ci) odsunięcia>/ [Przez punkt] <90>: 25 Wybierz obiekt do odsunięcia lub <wyjdź> kliknij oś tarczy Strona do odsunięcia : kliknij dowolne miejsce powyżej osi Rys. 2d Polecenie: W menu wydaj polecenie _ 22

Gwinty wewnętrzne oznaczone ikoną: W tabeli Gwinty wewnętrzne kliknij przycisk 830Otwór z gwintem metrycznym (druga opcja) następnie kliknij przycisk Widok z przodu. Określ punkt wstawienia: kliknij punkt E (rys.2d) Określ głębokość otworu: kliknij punkt F (rys.2d) Wybierz w tabeli M10 Kliknij przycisk Koniec Wymaż oś otworu. 6. Utworzenie widoku z boku (rys. 2e) Polecenie: W menu kliknij polecenie Generator wałków: Określ punkt początkowy lub wskaż linię środkową [Nowy wałek]: ]: kliknij dowolny punkt na osi tarczy Wybierz zakładkę Zarys zewnętrzny Kliknij przycisk Z boku Kliknij przycisk Lewo Kliknij przycisk OK Określ punkt wstawienia: <Enter> _ 23

Rys. 2e Narysowanie okręgów osiowych W menu kliknij polecenie Linia osiowa długa oznaczone ikoną: Narysuj okręgi o promieniu 90 i 25, środek w punkcie G (Rys. 2e) W menu kliknij polecenie Warstwa podstawowa oznaczone ikoną: Narysowanie rzutów bocznych otworu pogłębionego W menu kliknij polecenie Super widok oznaczone ikoną: Wybierz obiekt: kliknij oś otworu pogłębionego. kliknij przycisk Pogłębienie walcowe użytkownika. kliknij przycisk Widok z góry. _ 24

Określ punkt wstawienia: : kliknij punkt H (rys.2e) Określ kąt obrotu <0>: <Enter> Powielenie otworów pogłębionych po okręgu Włącz uchwyty dla otworu pogłębionego w prawym rzucie. Polecenie: W menu kliknij polecenie Szyk oznaczone ikoną: Podaj typ szyku [Prostokątny/Kołowy] <P>: k Określ środek szyku kołowego: : kliknij punkt G (rys.2e) Podaj liczbę elementów w szyku: 6 Określ kąt wypełnienia szyku (+=pzeg, -=zeg) <360>:<Enter> Obracać kopiowane obiekty? [Tak/Nie] <T>: <Enter> Narysowanie rzutów bocznych otworu gwintowanego Polecenie: W menu kliknij polecenie Super widok Wybierz obiekt: kliknij oś otworu gwintowanego kliknij przycisk Widok z góry. Określ punkt wstawienia: : kliknij punkt K (rys.2e) Określ kąt obrotu <0>: <Enter> Rys. 2f 7. Wymiarowanie kąta (rys.2f) Polecenie: W menu kliknij polecenie Super wymiarowanie [KĄtowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij] <Wybierz>: ką (POJEDYNCZY) Wybierz łuk, okrąg, linię lub ENTER [Liniowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij]: : kliknij odcinek NP. (rys.2f) Druga linia: : kliknij odcinek NM. (rys.2f) _ 25

Położenie linii łukowej wymiaru (Kąt): kliknij punkt Q (rys.2f) W oknie Super wymiarowanie kliknij przycisk OK. (POJEDYNCZY) Wybierz łuk, okrąg, linię lub ENTER [Liniowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij]: <Enter> Wierzchołek kąta: <Enter> 8. Wymiarowanie średnicy (rys.2f) Polecenie: W menu kliknij polecenie Super wymiarowanie [KĄtowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij] <Wybierz>: <Enter> Wybierz łuk, linię lub okrąg <Wyjdź>: kliknij punkt na okręgu T (rys.2f) kliknij przycisk Położenie linii łukowej wymiaru (Kąt): kliknij położenie wymiaru W oknie Super wymiarowanie kliknij przycisk OK [KĄtowy/Opcje/odBazy/łAńcuch/Uaktualnij] <Wybierz>:<Enter> Wybierz łuk, linię lub okrąg <Wyjdź>:<Enter> 9. Zapisanie rysunku do pliku Zadanie kontrolne Rys. 2g _ 26

Ćwiczenie III Wstawianie połączeń śrubowych P L M A D F B C J H G Q N T S E K Rys. 3a 1. Otwórz rysunek cw3.dwg znajdujący się w folderze C:\acad_rys 2. Określenie położenia otworów (rys. 3a) Polecenie: W menu wydaj polecenie Odsuń oznaczone ikoną: <Odległość(ci) odsunięcia>/ [Przez punkt] <10 20 30>: 110 Wybierz obiekt do odsunięcia lub <wyjdź> kliknij oś Strona do odsunięcia : kliknij dowolne miejsce powyżej osi Wybierz obiekt do odsunięcia lub <wyjdź> kliknij oś Strona do odsunięcia : kliknij dowolne miejsce poniżej osi Wybierz obiekt do odsunięcia lub <wyjdź> <Enter> _ 27

3. Wstawienie I połączenia gwintowego (rys. 3b) Polecenie: W menu wydaj polecenie Śruby oznaczone ikoną: Kliknij przycisk <Śruba/Wkręt> Kliknij przycisk Ze łbem sześciokątnym Kliknij przycisk PN-85/M-82105 (Dwint zwykły) Kliknij przycisk Widok z przodu Kliknij gwint M10 Kliknij przycisk <Podkładka> Kliknij przycisk Sprężyste Kliknij przycisk PN-77/M-82008 Z Kliknij przycisk <Otwór> Kliknij przycisk Otwór przejściowy Kliknij przycisk Otwór przejściowy dokładny (pierwsza opcja) Kliknij przycisk <Otwór> (drugi) Kliknij przycisk Otwór gwintowany Kliknij przycisk Otwór przejściowy Kliknij przycisk 830Otwór z gwintem metrycznym (pierwsza opcja) Kliknij przycisk Dalej _ 28

Rys. 3b Kliknij przycisk Normalna Kliknij przycisk Dalej Określ punkt wstawienia pierwszego otworu: kliknij punkt A Określ koniec pierwszego otworu: kliknij punkt B Określ koniec drugiego otworu [Odstęp pomiędzy otworami]: o Określ koniec odstępu: kliknij punkt C Określ koniec drugiego otworu: kliknij punkt D Rozmiar dynamiczny: ustal dynamicznie śrubę M10x55 Kliknij przycisk Koniec 4. Zmiana parametrów połączenia. Polecenie: W menu wydaj polecenie Super edycja oznaczone ikoną: (lub dwukrotnie kliknij łeb śruby) Wybierz obiekt: kliknij łeb śruby Kliknij przycisk M14 Kliknij przycisk Koniec Rozmiar dynamiczny: ustal dynamicznie śrubę M14x55 5. Kopiowanie połączenia.(rys. 3c) Polecenie: W menu wydaj polecenie Super kopiuj oznaczone ikoną: Wybierz obiekt: kliknij łeb śruby Określ punkt wstawienia: kliknij punkt E (rys. 3a) Określ kierunek kliknij punkt K (rys. 3a) _ 29

Rys. 3c 6. Kopiowanie połączenia.(rys. 3d) Polecenie: W menu wydaj polecenie Super kopiuj Wybierz obiekt: kliknij łeb śruby Określ punkt wstawienia: kliknij punkt F (rys. 3a) Określ kierunek kliknij punkt D (rys. 3a) Rys. 3d 7. Zmiana parametrów połączenia. (rys. 3e) Polecenie: W menu wydaj polecenie Super edycja (lub dwukrotnie kliknij łeb prawej śruby- rys. 3d) Rys. 3e Wybierz obiekt: kliknij łeb prawej śruby Kliknij przycisk Dalej Kliknij przycisk Normalna Kliknij przycisk Dalej Kliknij przycisk Punkt wstawienia Określ punkt wstawienia pierwszego otworu: kliknij punkt F (rys. 3a) Określ koniec pierwszego otworu: kliknij punkt G (rys. 3a) Określ kierunek kliknij punkt K (rys. 3a) Określ koniec drugiego otworu [Odstęp pomiędzy otworami]: o Określ koniec odstępu: kliknij punkt H (rys. 3a) Określ koniec drugiego otworu: kliknij punkt J (rys. 3a) Kliknij przycisk Koniec Rozmiar dynamiczny: ustal dynamicznie śrubę M14x55 _ 30

8. Wstawienie II połączenia gwintowego (rys. 3f) Polecenie: W menu wydaj polecenie Śruby oznaczone ikoną: Kliknij przycisk <Śruba/Wkręt> Kliknij przycisk Ze łbem sześciokątnym Kliknij przycisk PN-85/M-82105 Kliknij przycisk Widok z przodu Kliknij gwint M10 Kliknij przycisk <Podkładka> Kliknij przycisk Okrągłe Kliknij przycisk PN-78/M-82006 Kliknij przycisk <Otwór>(pierwszy) Kliknij przycisk Otwór przejściowy Kliknij przycisk Otwór przejściowy dokładny (pierwsza opcja) Kliknij przycisk <Otwór> (drugi) Kliknij przycisk Otwór przejściowy Kliknij przycisk Otwór przejściowy dokładny (pierwsza opcja) Kliknij przycisk <Podkładka> Kliknij przycisk Sprężyste Kliknij przycisk PN-77/M-82008 Z Kliknij przycisk <Nakrętka> Kliknij przycisk Nakrętki sześciokątne Kliknij przycisk M sześciokąt Kliknij przycisk Widok z przodu Kliknij przycisk Dalej Kliknij przycisk Normalna Kliknij przycisk Dalej Określ punkt wstawienia pierwszego otworu: kliknij punkt N (rys. 3a) Określ koniec pierwszego otworu: kliknij punkt T (rys. 3a) Określ koniec drugiego otworu: kliknij punkt S (rys. 3a) Kliknij przycisk Koniec Rys. 3f _ 31

9. Utworzenie otworu pod kołek (Rys. 3g) Polecenie: W menu wydaj polecenie Otwory przejściowe oznaczone ikoną: Kliknij przycisk Otwór przejściowy użytkownika (ostatnia opcja) Kliknij przycisk Widok z przodu Określ punkt wstawienia: : kliknij punkt L Określ głębokość otworu: : kliknij punkt M Średnica nominalna D1: 10 Kliknij przycisk Koniec 10. Wstawienie kołka (Rys. 3g) Polecenie: W menu wydaj polecenie Kołki walcowe oznaczone ikoną: (lista kołków może być wczytywana przez dłuższy czas) Kliknij przycisk PN-89/M-85021-A Kliknij przycisk Widok z przodu Określ punkt wstawienia: kliknij punkt L Określ kąt obrotu <0>: kliknij punkt M Wybierz rozmiar: 10 Kliknij przycisk Koniec Rys. 3g Rozmiar dynamiczny: ustal dynamicznie kołek 10x35A Wymarz osie P i Q (Rys. 3a). 11. Wstawienie odnośnika (Rys. 3h) Polecenie: W menu wydaj polecenie Linia odniesienia oznaczone ikoną: Punkt początkowy: łeb śruby Kolejny punkt <Symbol>: punkt powyżej i na prawo od łba śruby Kolejny punkt <Symbol>: <Enter> _ 32

Kliknij przycisk Dołącz Wybierz obiekt: Kliknij łeb śruby Kliknij przycisk OK 12. Zmiana czcionki dla stylu ACISOTS Polecenie: W menu rozwijanym kliknij opcję Użytkowe, następnie kliknij Format, kliknij Styl tekstu, kliknij polecenie Style tekstu. Wybierz styl ACISOTS Wybierz czcionkę romand.shx Ustal współczynnik szerokości na 0.6 Kliknij przycisk Zastosuj. Kliknij przycisk Zamknij. _ 33

Rys. 3h Zadanie kontrolne Rys. 3j _ 34

Ćwiczenie IV Projektowanie płytki z otworami 100 20 20 20 20 B 100 20 20 20 20 Rys. 4a A Rys. 4b C 1. Utwórz nowy rysunek na podstawie szablonu Acadiso.dwt 2. Włącz tryb ORTO Polecenie: W menu wydaj polecenie Linia oznaczone ikoną: Narysuj odcinki zgodnie z wymiarami przedstawionymi na rysunku 4a. 3. Rysowanie osi symetrii (Rys. 4b) Polecenie: W menu wydaj polecenie Linie osiowe oznaczone ikoną: Punkt początkowy linii środkowej <Okno dialogowe>: kliknij punkt A Punkt końcowy linii środkowej: kliknij punkt C Polecenie: W menu wydaj polecenie Linie osiowe Punkt początkowy linii środkowej <Okno dialogowe>: kliknij punkt B Punkt końcowy linii środkowej: kliknij punkt C 4. Zaokrąglanie narożników (Rys. 4c) Polecenie: W menu wydaj polecenie Zaokrąglij oznaczone ikoną: _ 35

Wybierz pierwszy obiekt lub [Polilinia/Ustawienia/Wymiar]: <Ustawienia> <Enter> Kliknij wartość: 5 Wyłącz Tryb wymiarowania Kliknij przycisk OK Wybierz pierwszy obiekt lub [Polilinia/Ustawienia/Wymiar]: <Ustawienia> kliknij pierwszy bok kąta A (rys. 4c) Wybierz drugi obiekt [Return - Polilinia]: > kliknij drugi bok kąta A (rys. 4c) Wybierz obiekt do utworzenia oryginalnej długości : <Enter> Wybierz pierwszy obiekt lub [Polilinia/Ustawienia/Wymiar]: <Ustawienia> kliknij pierwszy bok kąta C Wybierz drugi obiekt [Return - Polilinia]: > kliknij drugi bok kąta C Wybierz obiekt do utworzenia oryginalnej długości : <Enter> Wybierz pierwszy obiekt lub [Polilinia/Ustawienia/Wymiar]: <Ustawienia> kliknij pierwszy bok kąta B Wybierz drugi obiekt [Return - Polilinia]: > kliknij drugi bok kąta B Wybierz obiekt do utworzenia oryginalnej długości : <Enter> Wybierz pierwszy obiekt lub [Polilinia/Ustawienia/Wymiar]: <Ustawienia> kliknij pierwszy bok kąta D Wybierz drugi obiekt [Return - Polilinia]: > kliknij drugi bok kąta D Wybierz obiekt do utworzenia oryginalnej długości : <Enter> Wybierz pierwszy obiekt lub [Polilinia/Ustawienia/Wymiar]: <Ustawienia> <Esc> K G H B D F E C A Rys. 4c _ 36

5. Fazowanie narożników (Rys. 4c) Polecenie: W menu wydaj polecenie Fazuj oznaczone ikoną: Wybierz pierwszy obiekt lub [Polilinia/Ustawienia/Wymiar]: <Ustawienia><Enter> Kliknij wartości: Długość pierwszej fazy 5 Długość drugiej fazy 5 Wyłącz Tryb wymiarowania Kliknij przycisk OK Wybierz pierwszy obiekt lub [Polilinia/Ustawienia/Wymiar]: <Ustawienia> kliknij pierwszy bok kąta E (Rys. 4c) Wybierz drugi obiekt [Return - Polilinia]: kliknij drugi bok kąta E (Rys. 4c) Wybierz obiekt do utworzenia oryginalnej długości <Enter> Wybierz pierwszy obiekt lub [Polilinia/Ustawienia/Wymiar]: <Ustawienia> kliknij pierwszy bok kąta F (Rys. 4c) Wybierz drugi obiekt [Return - Polilinia]: kliknij drugi bok kąta F (Rys. 4c) Wybierz obiekt do utworzenia oryginalnej długości <Enter> Wybierz pierwszy obiekt lub [Polilinia/Ustawienia/Wymiar]: <Ustawienia> kliknij pierwszy bok kąta G (Rys. 4c) Wybierz drugi obiekt [Return - Polilinia]: kliknij drugi bok kąta G (Rys. 4c) Wybierz obiekt do utworzenia oryginalnej długości <Enter> Wybierz pierwszy obiekt lub [Polilinia/Ustawienia/Wymiar]: <Ustawienia> kliknij pierwszy bok kąta H (Rys. 4c) Wybierz drugi obiekt [Return - Polilinia]: kliknij drugi bok kąta H (Rys. 4c) Wybierz obiekt do utworzenia oryginalnej długości <Enter> _ 37

Wybierz pierwszy obiekt lub [Polilinia/Ustawienia/Wymiar]: <Ustawienia><Enter> Kliknij przycisk Wprowadź kąt Kliknij wartości: Długość pierwszej fazy 20 Kąt fazy 60 Kliknij przycisk OK Wybierz pierwszy obiekt lub [Polilinia/Ustawienia/Wymiar]: <Ustawienia> kliknij pionowy bok kąta K (Rys. 4c) Wybierz drugi obiekt [Return - Polilinia]: kliknij poziomy bok kąta K (Rys. 4c) Wybierz obiekt do utworzenia oryginalnej długości <Enter> Wybierz pierwszy obiekt lub [Polilinia/Ustawienia/Wymiar]: <Ustawienia>.<Esc> 6. Zmiana początku układu współrzędnych (Rys. 4d) W menu wydaj polecenie Luw Początek oznaczone ikoną: Określ nowy początek układu <0,0,0>: kliknij punkt A 7. Narysowanie okręgu (Rys. 4d) W menu wydaj polecenie Okrąg oznaczone ikoną: Określ środek okręgu lub [3p/2p/Ssr (sty sty promień)]: -100,100 Określ promień okręgu lub [średnica]: 10 _ 38

Rys. 4d 8. Narysowanie osi (Rys. 4d) C Rys. 4e W menu wydaj polecenie Na krzyż oznaczone ikoną: Punkt środkowy <Okno dialogowe>: kliknij środek okręgu Średnica <10>: 20 9. Odbicie lustrzane (Rys. 4e) Za pomocą polecenia Lustro dokonaj odbicia lustrzanego zgodnie z rysunkiem 4e. 10. Narysowanie bocznego rzutu (Rys. 4f) Za pomocą poleceń Linia i Linia osiowa wykonaj rzut boczny zgodnie z rysunkiem 4f. A C B D Rys. 4f _ 39

11. Narysowanie przekroju cząstkowego otworu (Rys. 4f) Polecenie: W menu wydaj polecenie Zyzgak oznaczone ikoną: Od punktu: kliknij punkt A (wykorzystaj tryb Bliski) Następny punkt: kliknij punkt B (wykorzystaj tryb Bliski) 12. Kreskowanie przekroju (Rys. 4g) W menu rozwijanym kliknij Model, następnie kliknij Kreskuj, następnie kliknij polecenie Kreskowanie zespolone. Wybierz dodatkową granicę dla obszaru kreskowania Wybierz obiekty: kliknij zygzak w prawym rzucie Wybierz obiekty: <Enter> Typ: Użytkownika Kąt: 45 Odstępy: 3 Kliknij przycisk Wskaż Punkty Wybierz punkt wewnętrzny: kliknij punkt C (Rys. 4f) Wybierz punkt wewnętrzny: kliknij punkt D (Rys. 4f) Wybierz punkt wewnętrzny: <Enter> Kliknij przycisk Podgląd <Naciśnij Enter lub prawy przycisk aby powrócić do okna dialogowego>: <Enter> Kliknij przycisk OK A 1. Niezwymiarowanie promienie R5. 2. Otwory O20 wiercić razem z częścią KQ20-31. 3. Ulepszać cieplnie. Rys. 4h B Rys. 4g _ 40

13. Pisanie tekstu (Rys. 4h) Polecenie: W menu wydaj polecenie Tekst W=5.0 oznaczone ikoną: Określ pierwszy narożnik: kliknij punkt A (Rys. 4h) Określ przeciwny narożnik lub [wysokość/wyrównanie/odstępylinii/obrót/styl/szerokość]: kliknij punkt B Wpisz tekst zgodnie z tabelką: Kliknij przycisk OK 14. Wymiarowanie (Rys. 4i) Wykonaj wymiarowanie zgodnie z rysunkiem 4i. 20 200 5x45 5x45 30 O20 20 5x45 200 5x45 20 40 40 280 1. Niezwymiarowanie promienie R5. 2. Otwory O20 wiercić razem z częścią KQ20-31. 3. Ulepszać cieplnie. Rys. 4i 50 _ 41