SYSTEMY TRANSAKCYJNE (TraderTeam.pl: Rafa Jaworski, Marek Matuszek) Lekcja XXII Systemy oparte na wska nikach technicznych cz.2 Wszelkie prawa zastrze one. Kopiowanie i rozpowszechnianie ca ci lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Zgodnie z zaakceptowanym przez subskrybenta Wy czeniem odpowiedzialno ci zwi zanej z ryzykiem (Polityka prywatno ci), autorzy nie ponosz odpowiedzialno ci za dzia ania podj te po przeczytaniu i zastosowaniu niniejszej publikacji. Wszelkie pytania nale y kierowa na adres e-mail: rafaljaworski@traderteam.pl Wszelkie prawa zastrze one 2009 Trader Team
MACD: Skrócona nazwa pochodzi od angielskich s ów: Moving Average Convergence / Divergence (zbie no /rozbie no rednich krocz cych), a jego autorem jest Gerald Appel. MACD czy w sobie mo liwo pomiaru szybko ci zmiany cen jak równie okre lenia kierunku trendu. W odró nieniu od RSI, MACD nie oscyluje w sztywnych granicach (1-100), a porusza si w lad wykresu cenowego, z t ró nic ze jego ruchy odbywaj si wokó linii zero. Standardowy wska nik MACD z ony jest z dwóch linii, które wyliczane z trzech rednich wyk adniczych. Pierwsza linia, nazywana szybk lini MACD jest ró nic mi dzy krótkoterminow, a d ugoterminow redni krocz (najcz ciej rednia wyk adnicza). Druga linia, nazywana woln lini MACD powsta a z wyg adzenia szybkiej linii MACD przez redni wyk adnicz ni szego okresu ni rednia d ugoterminowa (najcz ciej z 9 okresów). Rys.6 Wykres EUR/USD wraz z wska nikiem MACD (8,17,9). Z jednej strony MACD mo e pos okre laniu aktualnego trendu. W momencie gdy szybka linia jest ponad lini woln mamy do czynienia z trendem wzrostowym, a w przypadku odwrotnym do wiadczamy trendu spadkowego. Najcz ciej jednak wska nika tego u ywa si do okre lania momentów wej cia na rynek. Sygna kupna pojawia si gdy szybka linia
przecina woln od do u, a sygna sprzeda y pojawia si w chwili przeci cia wolnej linii przez szybk od góry. Wa nym aspektem jest to, e sygna kupna powinien wyst powa w dolnej cz ci wykresu wska nika i jak najdalej oddalony od linii zero, a sygna sprzeda y powinien wyst pi jak najwy ej i jak najdalej od linii zero. W naszym systemie wykorzystamy powy sze za enia z t jednak ró nic, e dorysujemy sobie poziomy, które b wiadczy o wykupieniu/wyprzedaniu na danym rynku. Pomo e nam to odfiltrowa du ilo b dnych sygna ów generuj cych straty. Ustawienia MACD: - FastEMA: 7 - SlowEMA: 15 - SignalSMA: 9 Rys.7 Wykres MACD zgodny z powy szymi parametrami oraz wykres cenowy. Gdy ju mamy na ony nasz wska nik, musimy ustali nasze poziomy wykupienia/wyprzedania. W tym celu intuicyjnie odnajdujemy na wykresie
wska nika poziomy gdzie najcz ciej dochodzi do powrotu ceny w rejony linii zero. Patrz c na powy szy wykres (g ównie prawa strona) mo emy zauwa, e istnieje poziom, który praktycznie nie zostaje przebity: 0.0073. Gdy ju go znale li my obni amy go o ok. 0.0030 i tym samym mamy wyznaczony nasz poziom wykupienia. Teraz tylko nale y nowo utworzony poziom pomno przez (-1) i wyznaczyli my tym sposobem poziom wyprzedania. Rys.8 Zobrazowanie jak nale y wyznaczy poziomy wykupienia/wyprzedania. Cienka zielona linia to poziom maksymalny osi gany przez wska nik, które nast pnie obni amy w celu wychwycenia wa nych szczytów. Maj c ju wszystko, mo emy okre li momenty wej cia w pozycj, wyj cia, ustalania i zmiany SL. Sygna kupna wyst puje w momencie przebicia przez szybk lini poziomu wyprzedania, a moment otwarcia nast puj gdy szybka linia przebije woln linie od do u, zarówno nad i pod poziomem wyprzedania. Sygna sprzeda y pojawia si gdy szybka linia przebije poziom wykupienia, a otwarcie pozycji krótkiej ma miejsce gdy ta linia przebije woln lini od góry, nie ma znaczenia czy nast pi to nad czy pod linia wykupienia.
Rys.9 Sygna oraz moment otwarcia krótkiej pozycji wykorzystuj c MACD oraz poziomy wykupienia/wyprzedania.. Pierwsze zlecenie obronne podobnie jak w przypadku RSI ustawiamy ponad ostatnim szczytem w odleg ci 3-10 pipsów w zale no ci od przyj tego interwa u. W przedstawionym powy szym przyk adzie b dzie to 10 pipsów, ze wzgl du na interwa H4. Momentem wyj cia b dzie sytuacja w której szybka linia przebija woln linie od do u lub gdy szybka linia dotrze do naszego poziomu wyprzedania. Podobnie jak w przypadku RSI nie ma mo liwo ci ustalenia naszego docelowego momentu wyj cia, a jedynie pozostaje nam reagowanie na sytuacje pojawiaj ce si na wska niku. Tym samym obliczenie ratio (stosunek ewentualnego zysku do straty) jest niemo liwy.
Rys.10 Moment w którym wyszliby my z pozycji (TP), w kole zaznaczony ewentualny moment wyj cia z pozycji, gdyby wska nik spad do poziomu wyprzedania. Ze wzgl du na brak innych punktów odniesienia, u yjemy identycznej strategii zmiany SL w trakcie trwania pozycji co w strategii RSI. Wiedz c jak du y SL ustawili my na pocz tku, to b dziemy zmienia nasz poziom obronny zawsze do tej samej warto ci co ka now wieczk. Je eli kto inwestuje na niskich interwa ach mo e pos si wbudowanym narz dziem: Traling Stop. Jednak ró nica jest taka, e b dzie on zmienia nasz SL co ka dy tick (ruch ceny), a nie co now wieczk. Rys.11 Poprawne odczytanie sygna u kupna, a nast pnie otwarcie pozycji, ustawienie zlecenia obronnego oraz pó niejsze jej zamkni cie.
Podsumowuj c: Po wrzuceniu na wykres wska nika MACD wg. ustale, kolejnym krokiem jest ustalenie naszych poziomów wykupienia i wyprzedania. Sygna otwarcia pozycji pojawia si w momencie przebicia tego poziomu przez szybk lini (d uga pozycja przebicie od góry, krótka pozycja przebicie od do u). Nast pnym krokiem jest oczekiwanie na potwierdzenie sygna u za spraw przebicia wolnej linii przez szybk (pozycja d uga przebicie od do u, pozycja krótka przebicie od góry). Zlecenie obronne wyznaczamy na podstawie ostatniego wierzcho ka/do ka poprzedzaj cego moment otwarcia. W zale no ci czy mamy do czynienia z wierzcho kiem czy do kiem dodajemy odpowiedni ilo pipsów do danego poziomu lub odejmujemy od niego. Momentem wyj cia z pozycji jest odwrotne przebicie si linii ni przebicie przy otwarciu pozycji oraz osi gni cie przez wska nik poziomu wykupienia/wyprzedania przeciwnego do zajmowanej pozycji.