I. UWAGI I PROPOZYCJE ZMIAN ZGŁASZANE DO PROJEKTU USTAWY O ZMIANIE USTAWY- PRAWO ENERGETYCZNE ORAZ O ZMIANIE INNYCH USTAW (DRUK SEJMOWY NR 2176)

Warszawa, września 2009 r. ZESTAWIENIE UWAG I PROPOZYCJI ZMIAN PRZEKAZANYCH PODKOMISJI NADZWYCZAJNEJ DO ROZPATRZENIA RZĄDOWEGO PROJEKTU USTAWY O ZMIANIE USTAWY- PRAWO ENERGETYCZNE ORAZ O ZMIANIE INNYCH USTAW (DRUK SEJMOWY NR 2176) I. UWAGI I PROPOZYCJE ZMIAN ZGŁASZANE DO PROJEKTU USTAWY O ZMIANIE USTAWY- PRAWO ENERGETYCZNE ORAZ O ZMIANIE INNYCH USTAW (DRUK SEJMOWY NR 2176) L.p. Art. ustawy- Prawo energetyczne 1. Uwaga ogólna Treść uwagi Podmiot zgłaszający Rekomendacja MG do dalszych prac nad zgłoszoną uwagą UWAGI OGÓLNE PKPP Lewiatan wielokrotnie zgłaszała uwagi do proponowanych zmian w Prawie energetycznym. Ponadto, Związek Prywatnych Pracodawców Energetyki, członek PKPP Lewiatan, od dłuŝszego czasu prowadzi kampanię na rzecz rozwoju konkurencji na detalicznym rynku energii elektrycznej. UwaŜamy, Ŝe zaproponowane w nowelizacji zmiany nie wychodzą naprzeciw rzeczywistej poprawie sytuacji odbiorców końcowych w zakresie zmiany sprzedawcy. W naszym przekonaniu do rozwoju konkurencji na rynku detalicznym niezbędne jest: a) uwolnienie cen dla odbiorców detalicznych; b) wprowadzenie standardu generalnej umowy dystrybucyjnej na terenie całej Polski; c) moŝliwość wystawiania jednego rachunku za energię w sytuacji, gdy dochodzi do zmiany sprzedawcy. Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan 1

2. Uwaga ogólna Zdaniem Izby część projektowanych nowych regulacji w PE naraŝa się na powaŝny zarzut sprzeczności z Ustawą Zasadniczą oraz uchwaloną juŝ tzw. III Dyrektywą Gazową. Dotyczy to zwłaszcza przepisów regulujących wypowiedzenie obowiązujących umów, przepisów dotyczących wyznaczenia operatora systemu przesyłowego z urzędu, czy teŝ przepisów określających funkcjonowanie w Polsce tylko jednego operatora systemu przesyłowego. Wolność działalności gospodarczej statuuje art. 20 Konstytucji, zgodnie z którym społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej. Przepis ten podkreśla, Ŝe wolność działalności gospodarczej ma wręcz charakter ustrojowy. Przepis art. 22 Konstytucji stanowi, Ŝe ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na waŝny interes publiczny. Zgodnie natomiast z art. 21 Konstytucji, Rzeczpospolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia. Dalej art. 64, stanowi, Ŝe kaŝdy ma prawo do własności [ ]. Własność [ ] podlega równej dla wszystkich ochronie prawnej moŝe być ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa własności. Wszelkie ingerencje w konstytucyjne prawa i wolności musza być zgodne z zasada proporcjonalności. Jak wskazano w orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego z 9 sierpnia 1998 r., K. 28/97, OTK ZU nr 4/1998, poz. 50) zgodność ograniczeń z zasada proporcjonalności oznacza, Ŝe: środki zastosowane przez prawodawcę musza być w stanie doprowadzić do zamierzonych celów, musza być one niezbędne do ochrony interesu z którym są powiązane, ich efekty musza pozostawać w proporcji do cięŝarów nakładanych na obywatela. 3. Uwaga ogólna Zastąpienie biogaz rolniczy przez biogaz zgodnie z prezentowanymi zmianami. 4. Uwaga ogólna W konsekwencji do proponowanych zmian tam gdzie jest mowa o odbiorze/zakupie biogazu rolniczego, systemie wsparcia naleŝy usunąć słowo rolniczy aby kaŝdy rodzaj biogazu mógł mieć gwarancję odbioru przez operatora i liczyć na wsparcie w postaci świadectwa pochodzenia biogazu. Stosowanie pojęcia dostawa Ustawodawca niepoprawnie posługuje się w projekcie Ustawy pojęciem dostawy w Izba Gospodarcza Gazownictwa Polska Izba Gospodarcza Energii Odnawialnej Towarzystwo Gospodarcze Polskie Elektrownie 2

znaczenie sprzedaŝy lub obrotu. Przepisy kodeksu cywilnego rozróŝniają wyraźnie umowę sprzedaŝy i umowę dostawy. Nie ma zatem uzasadnienia by róŝne znaczeniowo terminy sprzedaŝ i dostawa stosować w odniesieniu do tej samej sytuacji i to w sposób niekonsekwentny (pojęcie sprzedaŝy bowiem w Ustawie takŝe jest uŝywane). Co więcej, PE w obecnie obowiązującej wersji nie posługuje się juŝ pojęciem dostaw w znaczeniu obrotu lub sprzedaŝy, co jest zamierzonym działaniem ustawodawcy i wynikiem nowelizacji z 2005 r., której celem było właśnie ujednolicenie terminologii. Nie ma uzasadnienia by w nowym projekcie powracać do dawnej, nieprawidłowej terminologii. W związku z powyŝszym sugerujemy, by wszędzie tam, gdzie mowa jest o dostawach, uŝywać pojęcia sprzedaŝ lub obrót, w zaleŝności od kontekstu. 5. Uwaga ogólna Wbrew deklaracjom zawartym w uzasadnieniu projektu nowelizacji, proponowane zmiany nie przewidują postanowień, które miałyby uaktywnić gminy w procesie przygotowywania aktów gminnego planowania energetycznego, tj. załoŝeń do planów zaopatrzenia w energie ( załoŝenia do planów ) oraz planów zaopatrzenia w energie ( plany zaopatrzenia ). Trudno uznać określenie w przepisach intertemporalnych 2-letniego (od dnia wejścia w Ŝycie ustawy) terminu uchwalenia przez gminy pierwszych załoŝeń do planu lub ich aktualizacji za skuteczny instrument wywierania presji na gminy, skoro jednocześnie nie przewidziano sankcji za niedotrzymane tego terminu. Pozytywnie przy tym naleŝy odnieść się do propozycji (art. 19 ust. 2 PE), zgodnie z która projekt załoŝeń miałby być sporządzany dla obszaru całej gminy na okres 15 lat i podlegać aktualizacji co najmniej raz na 3 lata. Nadal jednak brak jest regulacji, które w sposób skuteczny mobilizowałyby gminy do sporządzania aktów gminnego planowania energetycznego. Ponadto postuluje się uzupełnienie przepisów PE, o przepis, który zobowiązywałby gminy do informowania przedsiębiorstw energetycznych o przystąpieniu do opracowywania aktów gminnego planowania energetycznego. Przedsiębiorstwa energetyczne powinny mieć takŝe zagwarantowane prawo wglądu do projektów takich aktów na etapie ich opracowywania. Izba Gospodarcza Gazownictwa UWAGI SZCZEGÓŁOWE 6. Art. 3 pkt 3a Propozycja usunięcia słowa rolniczy we wskazanej definicji. KaŜdy rodzaj biogazu powinien stanowić paliwo gazowe. KaŜdy biogaz powinien mieć gwarancję odbioru przez operatora sieci dystrybucyjnej. 7. Art. 3 pkt 13a Proponujemy doprecyzowanie definicji odbiorcy końcowego, tak aby zawierała wyłączenie przedmiotowe w zakresie dotyczącym jedynie faktycznego zakupu energii Polska Izba Gospodarcza Energii Odnawialnej Zarządca Rozliczeń + - 3

wyłączenie przedmiotowe w zakresie dotyczącym jedynie faktycznego zakupu energii elektrycznej na potrzeby wytwarzania, przesyłu lub dystrybucji energii elektrycznej, a nie, tak jak jest to w obecnym brzmieniu, wyłączenie podmiotowe kaŝdego kto zakupi jakąkolwiek ilość energii elektrycznej na te cele. Zmiana definicji odbiorcy końcowego wyłączająca z grona tych odbiorców podmioty zakupujące energię elektryczną na potrzeby wytwarzania, przesyłu lub dystrybucji energii elektrycznej jest uzasadniana potrzebą rozwiązania problemów wynikających ze sporów na gruncie uiszczania opłaty przejściowej. Zmiana definicji odbiorcy końcowego negatywnie wpłynie zarówno na realizacje ustawy Prawo energetyczne jak teŝ na realizacje ustawy o rozwiązaniu KDT, w zakresie zrównowaŝonego obciąŝenia odbiorców skutkami finansowymi. Na tym etapie naleŝy podkreślić, Ŝe z punktu widzenia Zarządcy Rozliczeń S.A. proponowana zmiana w dłuŝszym okresie jest neutralna, natomiast w okresie krótszym tj. do 2 lat moŝe powodować potrzebę równowaŝenia finansowania kosztów osieroconych finansowaniem zewnętrznym, którego koszty poniosą docelowo i tak odbiorcy końcowi. Proponowana zmiana definicji powoduje niesprawiedliwe rozłoŝenie obciąŝeń na poszczególnych odbiorców, róŝniących się tylko tym, Ŝe jedni dokonują zakupu pewnych ilości energii elektrycznej na potrzeby wytwarzania, dystrybucji lub przesyłu energii elektrycznej a pozostali nie. Zwolnienie części odbiorców w danej grupie z obowiązku uiszczania opłaty przejściowej spowoduje zwiększenie obciąŝeń pozostałych odbiorców. Ideą opłaty przejściowej było proporcjonalne obciąŝenie wszystkich odbiorców, którym udostępniany jest KSE, w części w jakiej korzystają na własne potrzeby. Na chwilę obecną trudno oszacować skutki proponowanej zmiany, ale moŝe być to nawet 10% wpływów z opłaty przejściowej, które to w dłuŝszej perspektywie obciąŝą pozostałych odbiorców przemysłowych. Na gruncie ustawy Prawo energetyczne proponowana zmiana definicji znacząco zmniejsza faktyczne obowiązki ilościowe świadectw pochodzenia z OZE i kogeneracji, gdyŝ te obowiązki odnoszą się do ilości energii elektrycznej sprzedawanej do odbiorców końcowych. NaleŜy takŝe zauwaŝyć niedoskonałość samych zapisów, na gruncie których kaŝdy podmiot dokonujący zakupu energii elektrycznej (niezaleŝnie od ilości) na potrzeby wytwarzania (niezaleŝnie od skali tego wytwarzania) zostaje wyłączony z 4

obowiązku dotyczącego OZE, kogeneracji oraz opłaty przejściowej. Nieprecyzyjność zapisów powoduje, Ŝe nawet zakup energii na obsługę generatora małej mocy np. w gospodarstwie domowym powoduje, Ŝe nie jest to odbiorca końcowy. Poza tak skrajnymi przykładami jest wiele zakładów przemysłowych, które mają pewien udział energii elektrycznej z własnej produkcji. Takie zakłady przestają być odbiorcami końcowymi, a to jest znaczna skala. DODATKOWO zmiana definicji powoduje, Ŝe definicja jest węŝsza niŝ ta w dyrektywie 2003/54/WE. Propozycja: 1. Rezygnacja ze zmiany definicji odbiorcy końcowego. 2. Dodanie słowa wyłącznie w definicji. 8. Art. 3 pkt 13a Po wyrazie z wyłączeniem naleŝy skreślić wyrazy odbiorcy dokonującego zakupu i po wyrazach energii elektrycznej dodać wyraz zuŝywanej. Obecna redakcja projektowanego przepisu moŝe rodzić wątpliwości, czy odbiorcą końcowym jest podmiot dokonujący zakupu energii elektrycznej na potrzeby wytwarzania, przesyłania lub dystrybucji oraz na inne potrzeby. Intencją zmiany treści tego przepisu było dostosowanie go do przepisów ustawy z dnia 29 czerwca 2007 r. o zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych sprzedaŝy mocy i energii elektrycznej (Dz. U. Nr 130, poz. 905, z późn. zm.), która stanowi, Ŝe wszyscy odbiorcy końcowi w rozumieniu art. 3 pkt 13a ustawy Prawo energetyczne obciąŝeni są obowiązkiem finansowania kosztów osieroconych powstałych w związku z rozwiązaniem kontraktów długoterminowych w energetyce. Nieuzasadnione jest obciąŝanie opłatą przejściową tej części energii elektrycznej, która została zakupiona przez odbiorcę końcowego w celu zapewnienia właściwego funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, natomiast opłatą taką powinna zostać obciąŝona pozostała część energii, którą odbiorca taki zakupuje na potrzeby nie związane z wytwarzaniem, przesyłaniem lub dystrybucją. Zdefiniowanie odbiorcy końcowego jako odbiorcy dokonującego zakupu paliw lub energii na własny uŝytek, z wyłączeniem energii elektrycznej zuŝywanej na potrzeby wytwarzania, przesyłania lub dystrybucji, spowoduje obciąŝenie opłatą przejściową tylko tej części energii elektrycznej, która została zuŝyta na inne potrzeby. Urząd Regulacji Energetyki + 5

9. Art. 3 pkt 20a Po pkt 20 dodaje się pkt 20a w brzmieniu: biogaz paliwo gazowe: - otrzymane z surowców rolniczych, produktów ubocznych rolnictwa, płynnych lub stałych odchodów zwierzęcych, produktów ubocznych lub pozostałości przemysłu rolnospoŝywczego lub biomasy leśnej w procesie fermentacji metanowej będące biogazem rolniczym, - pozyskane z biomasy w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (Dz. U. Nr 169, poz. 1199, z 2007 r. Nr 36, poz. 217 i Nr 99, poz. 666 oraz z 2009 r. Nr 3, poz. 11) lub z frakcji biomasowej zawartej w odpadach komunalnych zmieszanych lub z dowolnej mieszaniny biomasy biodegradowalnej. Polska Izba Gospodarcza Energii Odnawialnej - Definicja biogaz rolniczy w rządowym projekcie ustawy wprowadzono celem uŝycia jej dalej w zapisach dotyczących zagwarantowania odbioru biogazu przez operatora sieci gazu dystrybucyjnego oraz na potrzeby świadectw pochodzenia za biogaz rolniczy. JednakŜe, kaŝdy inny rodzaj biogazu nie moŝe liczyć na wsparcie tym systemem, kiedy teŝ jest źródłem odnawialnym. Jednak to kaŝdy rodzaj biogazu jest źródłem odnawialnym i podmiot wytwarzający biogaz powinien mieć zagwarantowany jego odbiór przez operatora sieci dystrybucyjnej bez względu na metodę wytwarzania biogazu oraz bez względu na rodzaj substratu biodegradowalnego, z którego został wytworzony. Dlatego zaproponowano wprowadzenie szerokiej definicji biogazu, która zostanie wykorzystana przy dalszych regulacjach noweli dotyczących świadectw pochodzenia dla biogazu i odbioru biogazu przez operatora 10. Art. 3 pkt 43 W art.1 pkt 1 e) otrzymuje brzmienie: Poseł Antoni MęŜydło + 43) jednostka wytwórcza wyodrębniony zespół urządzeń naleŝący do przedsiębiorstwa energetycznego, słuŝący do wytwarzania energii i wyprowadzania mocy. 11. Art. 4j ust. 1 Na błędnym załoŝeniu oparty jest projektowany art. 4j ust. 1 PE, który stanowi, Ŝe odbiorca paliw gazowych lub energii ma prawo zakupu tych paliw lub energii od wybranego przez siebie sprzedawcy. Po pierwsze, moŝliwość zawierania przez odbiorców umów z innymi sprzedawcami niŝ dotychczasowi istnieje juŝ na gruncie obecnych regulacji. Wprowadzenie dodatkowego przepisu nie zmieni struktury rynku, a zwłaszcza nie wpłynie na częstotliwość podejmowania decyzji o zmianie sprzedawcy. Gdyby natomiast przedmiotowy przepis miał być rozumiany, jako przyznanie odbiorcom roszczenia o zawarcia umowy z kaŝdym Towarzystwo Gospodarcze Polskie Elektrownie - 6

działającym na rynku sprzedawcą (co nie jest wykluczone na tle jego redakcji), to byłby niezgodny z konstytucyjnie chronioną zasadą swobody działalności gospodarczej, gdyŝ niepotrzebnie nakładałby na wszystkie przedsiębiorstwa energetyczne obowiązek kontraktowania, w sytuacji gdy interesy odbiorców zabezpiecza juŝ istnienie tego obowiązku po stronie sprzedawcy z urzędu. Ponadto byłby sprzeczny z postulowaną przez UE filozofią liberalizacji rynku, który winien być regulowany przez mechanizmy popytu i podaŝy. Na pewno przyjęcie takiego załoŝenia nie było intencją projektodawców. Przepis ten naleŝy skreślić. 12. Art. 4j ust. 1 Izba pragnie zauwaŝyć, Ŝe na błędnym załoŝeniu oparty jest projektowany art. 4j ust. 1 PE, który stanowi, Ŝe odbiorca paliw gazowych lub energii ma prawo zakupu tych paliw lub energii od wybranego przez siebie sprzedawcy. Po pierwsze, moŝliwość zawierania przez odbiorców umów z innymi sprzedawcami niŝ dotychczasowi istnieje juŝ na gruncie obecnych regulacji. Wprowadzenie dodatkowego przepisu nie zmieni struktury rynku, a zwłaszcza nie wpłynie na częstotliwość podejmowania decyzji o zmianie sprzedawcy. Gdyby natomiast przedmiotowy przepis miał być rozumiany, jako przyznanie odbiorcom roszczenia o zawarcia umowy z kaŝdym działającym na rynku sprzedawca (co nie jest wykluczone na tle jego redakcji), to byłby niezgodny z konstytucyjnie chroniona zasada swobody działalności gospodarczej, gdyŝ niepotrzebnie nakładałby na wszystkie przedsiębiorstwa energetyczne obowiązek kontraktowania, w sytuacji gdy interesy odbiorców zabezpiecza juŝ istnienie tego obowiązku po stronie sprzedawcy z urzędu. Ponadto byłby sprzeczny z postulowana przez UE liberalizacja rynku, który winien być regulowany przez mechanizmy popytu i podaŝy. NaleŜy jednocześnie wskazać, iŝ zgodnie z art. 3 ust. 5 Dyrektywy 2009/73/WE państwa członkowskie zapewniają wszystkim odbiorcom podłączonym do sieci prawo do zakupu gazu od sprzedawcy, z zastrzeŝeniem jego zgody. Tym samym za niedopuszczalne naleŝy uznać wprowadzenie rozwiązań, pozbawiających sprzedawcy wpływu na decyzje o zawarciu umowy z odbiorca. 13. Proponowana treść art. 4j ust. 3 PE prowadzi do konkluzji, iŝ uprawnienie do Art. 4j ust. 3 i 4 przedterminowego wypowiedzenia umowy ma dotyczyć nie tylko umów zawartych przez przedsiębiorstwa obrotu energią z odbiorcami, lecz równieŝ umów sprzedaŝy energii zawieranych przez wytwórców z takimi odbiorcami. Tymczasem rozwiązanie takie stanowi zbyt daleko idącą ingerencję w swobodę kontraktową przedsiębiorstw energetycznych. Nie znajduje równieŝ uzasadnienia w postulatach ochrony konsumentów energii. Istnieje równieŝ wątpliwość, w jaki sposób omawiany przepis został skorelowany z art. 5 ust. 2c Dyrektywy 2005/89/WE, zgodnie z którym Państwa Członkowskie powinny podjąć środki w celu znoszenia barier uniemoŝliwiających zawieranie umów o zmiennej długości, Izba Gospodarcza Gazownictwa Towarzystwo Gospodarcze Polskie Elektrownie + 7

14. Art. 4j ust. 3 i 4 zarówno dla wytwórców jak i odbiorców. Wymaga takŝe podkreślenia, Ŝe prawo wypowiedzenia umowy przysługuje kaŝdemu odbiorcy końcowemu. W konsekwencji przepis ten dotyczy takŝe duŝych odbiorców, w przypadku których dodatkowo nie przewidziano minimalnego okresu wypowiedzenia, jak to jest w przypadku odbiorców w gospodarstwie domowym. Teoretycznie zatem taki odbiorca moŝe wypowiedzieć umowę ze skutkiem natychmiastowym. W konsekwencji zgodnie z proponowanym ust. 3 moŝliwe byłoby wypowiedzenie przez duŝych odbiorców przemysłowych wieloletnich umów sprzedaŝy energii cieplnej i elektrycznej przed zakończeniem okresu obowiązywania takich umów i bez konieczności zrekompensowania szkody dostawcy, który w bardzo wielu przypadkach wybudował lub zmodernizował źródło energii wyłącznie w celu dostarczania energii konkretnemu odbiorcy w zamian za wieloletnie zobowiązanie takiego odbiorcy do zakupu energii z nowego lub zmodernizowanego źródła. NaleŜy na marginesie zauwaŝyć, Ŝe projektowany przepis powoduje, iŝ na rynku nie będą mogły istnieć umowy gwarantujące odbiorcy w gospodarstwie domowym utrzymanie ceny przez określony czas i to nawet po zwolnieniu przedsiębiorstw energetycznych z obowiązku przedstawiania taryf do zatwierdzenia. Przedsiębiorstwo energetyczne zawsze będzie musiało uwzględnić (przy kalkulacji ceny), iŝ na podstawie przepisu ustawy odbiorca w kaŝdym momencie będzie mógł doprowadzić do rozwiązania umowy. Proponujemy zmianę zapisów ust. 3 i 4 art. 4j na następujące: 3.JeŜeli umowa, na podstawie której przedsiębiorstwo energetyczne dostarcza odbiorcy końcowemu paliwa gazowe lub energię została zawarta na czas nieoznaczony, odbiorca ten moŝe wypowiedzieć tę umowę bez ponoszenia dodatkowych kosztów, składając do przedsiębiorstwa energetycznego pisemne oświadczenie o wypowiedzeniu tej umowy. Towarzystwo Obrotu Energią + 4.JeŜeli czas trwania umowy nie jest oznaczony, umowa, na podstawie której przedsiębiorstwo energetyczne dostarcza paliwa gazowe lub energię elektryczną odbiorcy tych paliw lub energii w gospodarstwie domowym, ulega rozwiązaniu z ostatnim dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym oświadczenie tego odbiorcy dotarło do przedsiębiorstwa energetycznego. Odbiorca ten moŝe wskazać późniejszy termin rozwiązania umowy. Proponujemy zmodyfikować proponowane ustępy 3 i 4 w art. 4j poprzez ich odniesienie 1 8

jedynie do umów zawartych na czas nieoznaczony, analogicznie z zapisami art. 365 1 KC. UwaŜamy, Ŝe dodatkowa ingerencja ustawodawcy w treść stosunków umownych na czas określony, zawieranych na rynku energii elektrycznej nie jest konieczna, tym bardziej, Ŝe nie przyczyni się to do zwiększenia liczby odbiorców zmieniających sprzedawcę. Ponadto pragniemy zauwaŝyć, Ŝe niektórzy sprzedawcy juŝ dziś oferują klientom umowy na czas określony z tzw. gwarancją ceny przez cały okres umowny. Zawierając taką umową sprzedawca kontraktuje jednocześnie stosowną ilość energii po ustalonej cenie na rynku hurtowym. W sytuacji, w której odbiorca końcowy miałby zyskać w drodze ustawy specjalne prawo wypowiedzenia umowy (teŝ gwarantowanej), jak to przewiduje art. 4j ust. 3, następowałaby ingerencja ustawodawcy w dobrowolny stosunek prawny między sprzedawcą a odbiorcą! Prostą konsekwencją takiego rozwiązania będzie zaprzestanie oferowania gwarantowanych przez czas określony cen przez sprzedawców, ze szkodą dla rynku i konsumentów. 15. Art. 4j ust. 3 i 4 Pragniemy jednocześnie zauwaŝyć, Ŝe wprowadzenie zapisów ust. 4 (min. 30-to dniowego terminu wypowiedzenia) spowoduje wzrost ryzyka prowadzenia działalności sprzedaŝy energii w tym segmencie rynku, który moŝe skutkować dodatkowym wzrostem cen dla tej grupy odbiorców. Proponujemy wykreślić ust. 3 i 4 w proponowanym brzmieniu art. 4j. Uzasadnienie: Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan + Relacje umowne między podmiotami reguluje Kodeks Cywilny, w szczególności art. 383 1 Kodeksu, zgodnie z którym Strony zawierające umowę mogą ułoŝyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współŝycia społecznego. Nie widzimy potrzeby dodatkowego regulowania tej kwestii w ustawie Prawo energetyczne. UwaŜamy, Ŝe dodatkowa ingerencja ustawodawcy w treść stosunków umownych zawieranych na detalicznym rynku energii elektrycznej nie jest konieczna, tym bardziej, Ŝe nie przyczyni się do zwiększenia liczby odbiorców zmieniających sprzedawcę z racji innych barier, o których mowa w uwagach ogólnych. Pragniemy ponadto podnieść, Ŝe niektórzy sprzedawcy juŝ dziś oferują klientom umowy na czas określony z gwarancją ceny przez cały okres umowny. Zawierając taką umową sprzedawca kontraktuje jednocześnie stosowną ilość energii po ustalonej cenie na rynku hurtowym. W sytuacji, w której odbiorca końcowy miałby zyskać w drodze ustawy specjalne prawo zerwania umowy gwarantowanej, jak to przewiduje art. 4j 9

ust. 3 w proponowanym brzmieniu, następowałaby nadmierna ingerencja ustawodawcy w dobrowolny stosunek prawny między sprzedawcą a odbiorcą. Prostą konsekwencją takiego rozwiązania będzie zaprzestanie oferowania gwarantowanych przez czas określony cen przez sprzedawców, ze szkodą dla rynku i konsumentów. Ponadto ostatnie zdanie w art. 4j ust. 4, tj.: Odbiorca ten moŝe wskazać późniejszy termin rozwiązania umowy. moŝe prowadzić do naduŝywania prawa przez klientów, poniewaŝ mogliby oni na tej podstawie w sposób w zasadzie nieograniczony przedłuŝać okres obowiązywania umowy w przypadkach wprowadzenia przez sprzedawcę nowych cen energii lub paliw. Zarówno taryfy zatwierdzane przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, jak i w cenniki stosowane przez przedsiębiorstwa, w których zawarte są ceny oferowane odbiorcom, traktować naleŝy jak wzorce umowne w rozumieniu art. 384 i nast. Kodeksu cywilnego (por. m.in. wyrok Sądu NajwyŜszego z dnia 16 marca 2007 r. - III CSK 388/06). Zgodnie z zawartymi w art. 384 1 Kodeksu cywilnego zasadami dotyczącymi wprowadzania w Ŝycie wzorców umownych w czasie trwania umowy, wzorzec wydany w czasie trwania stosunku umownego o charakterze ciągłym wiąŝe drugą stronę, jeŝeli zostały zachowane wymagania określone w art. 384, a strona nie wypowiedziała umowy w najbliŝszym terminie wypowiedzenia. Jednocześnie wypowiedzenie umowy przez tę drugą stronę oznacza, Ŝe do czasu jej rozwiązania obowiązują zasady wynikające z dotychczasowego, a nie z nowego wzorca, czyli w naszym przypadku, odbiorcę obowiązują dotychczasowe ceny energii. Tym samym pozostawienie odbiorcy dowolności w ukształtowaniu umowy w zakresie okresu jej trwania, moŝe powodować, Ŝe odbiorcy wskazywać będą odległe terminy rozwiązania umów, by jak najdłuŝej stosowane były do nich dotychczasowe ceny energii lub paliwa. 16. Art. 4j ust. 4 Nieprawidłowe są proponowane przepisy, które ingerują w okres obowiązywania istniejących umów, pozwalając odbiorcom na jednostronne ich rozwiązywanie, niezaleŝnie od uzgodnionych terminów obowiązywania. Projektowany art. 4j ust. 4 PE stanowi, Ŝe umowy te ulęgają rozwiązaniu z ostatnim dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym oświadczenie odbiorcy dotarło do przedsiębiorstwa energetycznego. Nie ma podstaw do ustawowej ingerencji w zawarte umowy. Ułatwienie zmiany sprzedawcy musi się odbywać z poszanowaniem zasady pacta sunt servanda. Projektowany przepis powoduje, iŝ na rynku nie będą mogły istnieć umowy gwarantujące odbiorcy w gospodarstwie domowym utrzymanie ceny przez określony czas i to nawet po zwolnieniu przedsiębiorstw energetycznych z obowiązku przedstawiania taryf do zatwierdzenia. Przedsiębiorstwo energetyczne zawsze będzie musiało uwzględnić (przy kalkulacji ceny), iŝ na podstawie przepisu ustawy odbiorca w kaŝdym momencie będzie Izba Gospodarcza Gazownictwa 10

mógł doprowadzić do rozwiązania umowy. Wymaga podkreślenia, iŝ omawiane rozwiązanie stoi w sprzeczności z postanowieniami art. 3 ust. 6 Dyrektywy 2009/73/WE, zgodnie z którym w przypadku gdy odbiorca chce zmienić sprzedawcę, przestrzegając przy tym warunków umowy, dany operator (dani operatorzy) dokonywał (dokonywali) będzie tej zmiany w terminie trzech tygodni. Przepis ten wyraźnie akcentuje fakt, iŝ zmiana sprzedawcy powinna następować w sposób zgody z postanowieniami umowy, która wiąŝę odbiorcę. Przepis ten powinien być skreślony. 17. Art. 4j ust. 4 Proponuje się zmienić ostatnie zdanie w ust. 4, nadając mu następujące brzmienie: Strony mogą ustalić inny termin rozwiązania umowy. Uzasadnienie: Proponowane brzmienie ostatniego zdania w art. 4j ust. 4, tj.: Odbiorca ten moŝe wskazać późniejszy termin rozwiązania umowy. moŝe prowadzić do naduŝywania prawa przez odbiorców, poniewaŝ mogliby oni na tej podstawie w sposób w zasadzie nieograniczony przedłuŝać okres obowiązywania umowy w przypadkach wprowadzenia przez sprzedawcę nowych cen energii lub paliw. Zarówno taryfy zatwierdzane przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, jak i w cenniki stosowane przez przedsiębiorstwa, w których zawarte są ceny oferowane odbiorcom, traktować naleŝy jak wzorce umowne w rozumieniu art. 384 i nast. Kodeksu cywilnego (por. m.in. wyrok Sądu NajwyŜszego z dnia 16 marca 2007 r. - III CSK 388/06). Zgodnie z zawartymi w art. 3841 Kodeksu cywilnego zasadami dotyczącymi wprowadzania w Ŝycie wzorców umownych w czasie trwania umowy, wzorzec wydany w czasie trwania stosunku umownego o charakterze ciągłym wiąŝe drugą stronę, jeŝeli zostały zachowane wymagania określone w art. 384, a strona nie wypowiedziała umowy w najbliŝszym terminie wypowiedzenia. Jednocześnie wypowiedzenie umowy przez tę drugą stronę oznacza, Ŝe do czasu jej rozwiązania obowiązują zasady wynikające z dotychczasowego, a nie z nowego wzorca, czyli w naszym przypadku, odbiorcę obowiązują dotychczasowe ceny energii. Tym samym pozostawienie odbiorcy dowolności w ukształtowaniu umowy w zakresie okresu jej trwania, moŝe powodować, Ŝe odbiorcy wskazywać będą odległe terminy rozwiązania umów, by jak najdłuŝej stosowane były do nich dotychczasowe ceny energii lub paliwa. To prowadziłoby do zachwiania równowagi stron umowy, dlatego proponuje się, by ewentualny inny termin rozwiązania umowy (czyli w praktyce późniejszy w stosunku do określonego, jako zasada, w art. 4j ust. 4 zdanie pierwsze) pozostawić do decyzji obu stron. 18. Art. 4j ust. 4 W projektowanym art. 4j ust. 4 wyrazy z ostatnim dniem miesiąca następującego po miesiącu naleŝy zastąpić wyrazami po upływie 14 dni od dnia. Art. 3 ust. 5 lit. a Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej Urząd Regulacji Energetyki + + 11

Art. 5 ust. 4 1 miesiącu naleŝy zastąpić wyrazami po upływie 14 dni od dnia. Art. 3 ust. 5 lit. a Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/72/WE z dnia 13 lipca 2009 r. dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej i uchylającej dyrektywę 2003/54/WE, stanowi, Ŝe procedura zmiany sprzedawcy energii nie moŝe trwać dłuŝej niŝ trzy tygodnie. Treść art. 4j ust. 4 w projektowanym brzmieniu powoduje, Ŝe w skrajnych przypadkach procedura ta moŝe trwać niemal dwa miesiące. Zmiana art. 4j ma na celu usprawnienie procedury zmiany sprzedawcy i ułatwienie odbiorcom korzystania z konkurencyjnego rynku energii, co z kolei jest przesłanką jego właściwego funkcjonowania, przy czym równie istotną barierą w korzystaniu przez odbiorców z tej instytucji, poza samą procedurą, jest faktyczny brak moŝliwości - z przyczyn leŝących głównie po stronie dystrybutorów energii elektrycznej zawarcia z wybranym sprzedawcą energii elektrycznej tzw. umowy kompleksowej, w ramach której sprzedawca zapewnia odbiorcy transport zakupionej od niego energii elektrycznej. W związku z powyŝszym proponuję dodatkowo dodanie w art. 5 ust. 4 1 w brzmieniu: 4 1. Występując do sprzedawcy o zawarcie umowy odbiorca wskazuje, czy dostarczanie paliw gazowych lub energii ma się odbywać na podstawie umowy sprzedaŝy, czy na podstawie umowy kompleksowej, o której mowa w ust. 3 lub 4.. Niezbędne jest równieŝ, w kontekście proponowanego zapisu sankcyjnego wskazanie, Ŝe przedsiębiorstwo sieciowe ma obowiązek współdziałania ze sprzedawcami energii elektrycznej w zakresie zawierania tzw. generalnych umów dystrybucyjnych umoŝliwiających wywiązanie się sprzedawcy z obowiązku dostarczania energii elektrycznej na podstawie umowy kompleksowej. Energetyki 19. Art. 4j ust. 5 Błędny jest projektowany art. 4j ust. 5. Stanowi on, Ŝe sprzedawca jest obowiązany sporządzać oferty sprzedaŝy paliw gazowych lub energii określające warunki ich sprzedaŝy oraz publikować na stronach internetowych oraz udostępniać do publicznego wglądu w swojej siedzibie informacje o ofertach sprzedaŝy paliw gazowych lub energii. NałoŜenie na sprzedawcę, który na podstawie art. 49 ust. 1 PE nie ma obowiązku uzyskiwania zatwierdzenia taryf, a zatem działa na rynku konkurencyjnym, obowiązku publikowania ofert sprzedaŝy jest zupełnie niezrozumiałe, skoro sprzedawca ten w ogóle nie ma obowiązku zawierania umów (nie byłoby teŝ potrzeby jego wprowadzania, skoro zwolnienie z art. 49 PE moŝe być przyznane, gdy na rynku istnieje konkurencja). Oceniany przepis jest nadto sprzeczny z definicja oferty z Kodeksu cywilnego. Oferta jest to bowiem oświadczenie woli wyraŝające stanowczy zamiar zawarcia umowy. Adresat oferty moŝe doprowadzić do jej zawarcia poprzez złoŝenie jednostronnego oświadczenia o jej przyjęciu. Izba Gospodarcza Gazownictwa + 12

20. Art. 4j ust. 5 Natomiast zgodnie z art. 71 Kodeksu cywilnego, ogłoszenia, reklamy, cenniki i inne informacje, skierowane do ogółu lub do poszczególnych osób, poczytuje się w razie wątpliwości nie za ofertę, lecz za zaproszenie do zawarcia umowy. Podkreślić naleŝy, Ŝe sporządzanie ofert sprzedaŝy paliw gazowych zmusza przedsiębiorstwa energetyczne do dokonywania zakupów tych paliw na zapas. Przyjęcie bowiem oferty skutkuje obowiązkiem wywiązania się z tak zawartej umowy. Wskazać naleŝy, Ŝe w praktyce nie jest technicznie moŝliwe gromadzenie paliwa gazowego w nieznanych ilościach licząc się z tym, Ŝe w kaŝdej chwili moŝe zostać przyjęta oferta na sprzedaŝ paliwa gazowego w znacznych ilościach. Zgodnie z obowiązkami koncesyjnymi przedsiębiorstwo energetyczne jest zobowiązane do zakupu paliw gazowych koniecznych dla zapewnienia realizacji zawartych umów sprzedaŝy, nie zaś dla zapewnienia realizacji ofert sprzedaŝy. Zupełnie nie jest zrozumiałe dlaczego proponowany przepis art. 4j ust. 5 ma dotyczyć sprzedawcy paliw gazowych dokonujących sprzedaŝy paliw gazowych takŝe dla odbiorców przyłączonych do sieci przesyłowej. Regulacja ta powoduje, iŝ takŝe dla tej grupy odbiorców (duŝych odbiorców przemysłowych) naleŝałoby dokonywać zakupu paliw gazowych w oparciu nie o zawarte umowy z odbiorcami tylko o wielkości wynikające z potencjalnego ryzyka przyjęcia przez nich oferty. Przepis ten jest adresowany tylko dla sprzedawców paliwa gazowego nie zaś do sprzedawców energii elektryczne czy teŝ ciepła. Przepis ten powinien być skreślony. NałoŜenie na sprzedawcę, który na podstawie art. 49 ust. 1 Ustawy nie ma obowiązku uzyskiwania zatwierdzenia taryf, a zatem działa na rynku konkurencyjnym, obowiązku publikowania ofert sprzedaŝy jest zupełnie niezrozumiałe, skoro sprzedawca ten w ogóle nie ma obowiązku zawierania tych umów (nie byłoby teŝ potrzeby jego wprowadzania, skoro zwolnienie z art. 49 moŝe być przyznane, gdy na rynku istnieje konkurencja). Oceniany przepis jest nadto sprzeczny z definicją oferty z Kodeksu cywilnego. Oferta jest to bowiem oświadczenie woli wyraŝające stanowczy zamiar zawarcia umowy. Adresat oferty moŝe doprowadzić do jej zawarcia poprzez złoŝenie jednostronnego oświadczenia o jej przyjęciu. Natomiast zgodnie z art. 71 Kodeksu cywilnego, ogłoszenia, reklamy, cenniki i inne informacje, skierowane do ogółu lub do poszczególnych osób, poczytuje się w razie wątpliwości nie za ofertę, lecz za zaproszenie do zawarcia umowy. NiezaleŜnie od powyŝszego, niezrozumiałe jest rozróŝnienie ofert sprzedaŝy i szczegółowych ofert cenowych w pkt 1 i 2. Poza tym, Ŝe jest ono niezgodne z samym pojęciem oferty w Kodeksie cywilnym (oferta musi po prostu określać istotne postanowienia umowy), jest zupełnie niezrozumiałe. NaleŜy teŝ podkreślić, Ŝe - gdyby taka była Towarzystwo Gospodarcze Polskie Elektrownie 13

21. Art. 4j ust. 5 22. Art. 4j ust. 5 hipotetycznie wola projektodawcy - brak byłoby podstaw do wprowadzania w Ustawie przepisów szczególnych, przewidujących odrębną od Kodeksu cywilnego regulację ofert. Omawiane przepisy winny być skreślone. JeŜeli jednak projektodawca zdecydowałby się je utrzymać, wymagać będą one gruntownej zmiany. Proponujemy dodanie po słowach odbiorcom końcowym słów w gospodarstwie domowym Składanie ofert klientom leŝy w interesie sprzedawców działających na konkurencyjnym rynku detalicznej sprzedaŝy energii elektrycznej. Jednak nie kaŝdy sprzedawca moŝe być zainteresowany sprzedaŝą energii elektrycznej do wszystkim segmentów odbiorców. Dodatkowo naleŝy podkreślić, Ŝe większość ofert w segmencie tzw. grup taryfowych A i B (więksi odbiorcy przemysłowi) to oferty dedykowane i trudno wyobrazić sobie zamieszczanie jakichkolwiek informacji o nich na stronach internetowych. Mogłoby narazić to sprzedawców, ale i poszczególnych odbiorców końcowych na duŝe straty i brak moŝliwości rozwoju konkurencyjnego rynku. Sporządzania ogólnodostępnych, jawnych ofert dla odbiorców grupy G (gospodarstw domowych) ułatwi wdroŝenie TPA w tej grupie odbiorców, która nie wykazywała dotąd większego zainteresowania zmianą sprzedawcy. Proponujemy wykreślić ust. 5 w proponowanym brzmieniu art. 4j. Uzasadnienie: W naszym przekonaniu kwestie te nie wymagają regulacji w ustawie. Składanie ofert klientom leŝy w interesie sprzedawców działających na konkurencyjnym rynku dostaw detalicznych energii elektrycznej, analogicznie jak to ma miejsce na kaŝdym innym rynku. Fakt, Ŝe sprzedawcy nie są obecnie zainteresowani składaniem takich ofert wynika z utrzymywania regulowanych cen dla odbiorców w gospodarstwach domowych, które kształtują się poniŝej kosztów nabycia energii na rynku hurtowym. Jest więc oczywiste, Ŝe w tej sytuacji sprzedawcy nie są motywowani do zwiększania sprzedaŝy dla tego segmentu odbiorców, aby nie pogarszać, i tak juŝ ujemnego, wyniku na sprzedaŝy energii tym odbiorcom. Jednocześnie zwracamy szczególną uwagę na uŝycie słowa oferta : w rozumieniu art. 66 i nast. Kodeksu cywilnego jest to wiąŝące zobowiązanie oferenta do sprzedaŝy wg warunków określonych w ofercie. Przyjęcie proponowanych zapisów doprowadzi do przedstawiania klientom ofert z zawyŝonymi cenami większość ofert ma charakter indywidualny i jest Towarzystwo Obrotu Energią Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan 14

23. Art. 5b ust. 4 24. Art. 5b ust. 4 dostosowana do indywidualnych potrzeb klientów związanych z dobowo-godzinowym profilem zapotrzebowania na energię elektryczną. Wprowadzenie powszechnego obowiązku oferowania energii wszystkim odbiorcom niezaleŝnie od ich indywidualnych potrzeb doprowadzi w skrajnym przypadku do oferowania przez oferentów jednej, zawyŝonej ceny sprzedaŝy energii. Art. 5b dotyczy takŝe umów, o których mowa wart. 4j. W związku z tym przepisy art. 4j ust. 3 i 4 mają automatycznie zastosowanie takŝe do sytuacji opisanej w art. 5b. Nie ma zatem konieczności odsyłania w przepisie art. 5b ust. 4 do art. 4j ust. 3 i 4. Nie mniej jednak, w przypadku wprowadzenia przepisu art. 4j, konieczne stanie się usunięcie w art. 5b ust. 4 w obecnej wersji, gdyŝ reguluje on w odmienny sposób kwestie wypowiedzenia określone na nowo w art. 4j ust. 3 i 4. W związku z powyŝszym zamiast nowelizacji treści przepisu art. 5b ust. 4, postuluje się jego wykreślenie. Proponujemy następujące brzmienie: Skreśla się art. 5b ust. 4. Uzasadnienie: patrz uzasadnienie Lewiatan do art. 4j ust. 3 i 4 25. Art.7 ust. 3b. Uzupełnienie treści art. 7 ust. 3b w następujący sposób: Wniosek o określenie warunków przyłączenia powinien zawierać w szczególności oznaczenie podmiotu ubiegającego się o przyłączenie, określenie nieruchomości, obiektu lub lokalu, o których mowa w ust. 3, oraz informacje niezbędne do zapewnienia spełnienia wymagań określonych w art. 7a. Zawartość kompletnego wniosku określa rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego. Towarzystwo Gospodarcze Polskie Elektrownie Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej + UZASADNIENIE: NaleŜy wskazać, iŝ proponowane zapisy art. 7 nie definiują, jak równieŝ nie określają jaki wniosek o określenie warunków przyłączenia zostanie uznany przez przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej za kompletny. Projekt Nowelizacji nie określa takich kryteriów, co w praktyce moŝe doprowadzić do sytuacji, w której w sposób arbitralny będzie dokonywana ocena kompletności wniosku. Określenie w jakich okolicznościach oraz po spełnieniu jakich warunków wniosek będzie mógł być uznany za kompletny jest istotne z punktu widzenia prawidłowego obliczenia terminu, w którym powinny być wydane warunki przyłączenia. Z tego teŝ względu, w celu 15

uniknięcia wątpliwości oraz wyeliminowania ryzyka swobodnej oceny wniosków o określenie warunków przyłączenia konieczne jest równieŝ wprowadzenie mechanizmu potwierdzenia przez przedsiębiorstwo energetyczne faktu, Ŝe złoŝony wniosek jest kompletny. Pozwoli to niewątpliwie na uniknięcie rozbieŝności w obliczaniu terminu, zgodnie z proponowanym brzmieniem art. 7 ust. 8g ustawy Prawo energetyczne, na wydanie warunków przyłączenia. 26. Art. 7 ust. 8a-8d NOWA ENERGIA Sp. z o.o. wyraŝa negatywną opinię w zakresie proponowanej zmiany wyraŝonej na gruncie art. 1 pkt. 5 lit. c, tj. zmiana art 7 ust. 8 ustawy Prawo energetyczne, który otrzymałby brzmienie poprzez dodanie ust. 8a-8c w brzmieniu: 8a. Podmiot ubiegający się o przyłączenie źródła do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym wyŝszym niŝ 1 kv wnosi zaliczkę na poczet opłaty za przyłączenie do sieci, zwaną dalej zaliczką, w wysokości 30 zł za kaŝdy kilowat mocy przyłączeniowej określonej we wniosku o określenie warunków przyłączenia, z zastrzeŝeniem ust. 8b. 8b. Wysokość zaliczki nie moŝe być wyŝsza niŝ wysokość przewidywanej opłaty za przyłączenie do sieci i nie wyŝsza niŝ 3 000 000 zł. W przypadku gdy wysokość zaliczki przekroczy wysokość opłaty za przyłączenie do sieci, róŝnica między wysokością wniesionej zaliczki a wysokością tej opłaty podlega zwrotowi wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia zaliczki. 8c. Zaliczkę wnosi się w ciągu siedmiu dni od dnia złoŝenia wniosku o określenie warunków przyłączenia, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. NOWA ENERGIA Sp. z o.o. 8d. Do wniosku o określenie warunków przyłączenia podmiot, o którym mowa w ust. 8a, dołącza w szczególności wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo, w przypadku braku takiego planu, decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla nieruchomości określonej we wniosku, jeŝeli jest ona wymagana na podstawie przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Stanowisko: wykreślenie punktów w całości Proponowana zmiana w sposób bezwzględny przyczyni się do ograniczenia działalności polskich przedsiębiorstw z uwagi na nadmierne obciąŝenie finansowe juŝ na 16

samym początku inwestycji. Przykładowa wysokość zaliczki dla farmy wiatrowej o planowanej mocy przyłączeniowej 50 MW wynosiłaby w takim przypadku 1.500.000 zł. Tak wysoka zaliczka spowoduje zablokowanie środków finansowych przedsiębiorców, niezbędnych podczas fazy projektowej farmy wiatrowej, a w konsekwencji spowoduje spadek zainteresowania inwestorów tego typu inwestycjami finalnie blokując rozwój energetyki odnawialnej w Polsce. JuŜ w chwili obecnej inwestorzy ponoszą bardzo wysokie koszty związane z między innymi zleceniem i opłaceniem ekspertyzy wpływu farmy na krajowy System Elektroenergetyczny, koszty dzierŝaw gruntów, wykonania operatów środowiskowych, pomiarów wiatru z wykorzystaniem masztów pomiarowych w końcu wykonania projektów energetycznych i budowlanych niezbędnych w procesie uzyskania pozwolenia na budowę. W związku z powyŝszym postulowany zapis wskazuje na faworyzowanie duŝych zagranicznych korporacji kosztem polskiej przedsiębiorczości, przy czym ryzyko niewybudowania farmy wiatrowej w równym stopniu dotyczy inwestorów krajowych jak i zagranicznych, gdyŝ uzaleŝnione jest ono nie od posiadanego kapitału ale od zawiłych uwarunkowań formalno - prawnych w naszym a kraju. W obecnej sytuacji w naszym kraju większość gmin, na których terenach istnieją korzystne warunki do lokalizacji farm wiatrowych, nie posiada miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (mpzp) dla tych terenów w ogóle, tym bardziej zatem planów dopuszczających lokalizacje elektrowni wiatrowych. Ponadto uchwalenie takich planów w przewaŝającej większości wiąŝe się z koniecznością aktualizacji obecnego studium, jako Ŝe plany muszą być zgodne z tym dokumentem. Koszty uchwalenia mpzp, w które wchodzi: przygotowanie podkładu mapowego (np. dla terenu około 500 ha koniecznego dla farmy 48MW = 185.000 zł) oraz opracowanie urbanistyczne (dla powyŝszego przypadku około 98.000 zł) obciąŝają budŝet gminy zgodnie z art. 13 ust1 i art 21 ust.1 ustawy o planowaniu przestrzennym (przygotowywana nowelizacja ustawy Prawo Budowlane nie zmienia niczego w tej kwestii). Tak duŝe koszty stanowią dla gmin bardzo duŝe obciąŝenie budŝetów i w efekcie ponoszone są jedynie po okazaniu przez inwestorów wydanych warunków przyłączenia stanowiących dla włodarzy samorządów gwarancję wybudowania farmy, co uzasadnia poniesienie ww wydatków. Odwrócenie tej sytuacji tj. najpierw uchwalenie planu miejscowego aby inwestor mógł w ogóle wystąpić o określenie Warunków Przyłączenia nie znając szczegółowo wielkości mocy i miejsca jej wprowadzenia do systemu (będzie to wykazane dopiero po przygotowaniu ekspertyzy), co determinuje w sposób zasadniczy wielkość obszaru objętego planem, oraz czas potrzebny na uchwalenie planów, który wraz z najczęściej konieczną nowelizacją studium moŝe sięgać nawet 1,5 roku, zniechęci inwestorów do inwestowania w energię odnawialną, ostatecznie zatrzymując rozwój tego 17

sektora i narazi nasze państwo na kary z tytułu nie wywiązania się z postulatu 3 x 20. NaleŜy teŝ wyraźnie stwierdzić, iŝ obecne wymogi nakładające na inwestorów konieczność wykazania prawa do dysponowania nieruchomością, na której planuje się wybudowanie elektrowni wiatrowych, wiąŝą się z ponoszeniem znacznych nakładów związanych z kosztami pracy przy podpisywaniu umów z właścicielami gruntów oraz kosztami wynikającymi ze zobowiązań inwestorów w ramach opłat dzierŝawy lub zakupu gruntów jeszcze przed wybudowaniem parku. W świetle podpisanych umów, będących wyrazem woli społeczności lokalnych na budowę farmy, ich naturalną konsekwencją jest uchwalenie koniecznych planów miejscowych lub uzyskanie warunków zabudowy co wskazuje, iŝ postulowana konieczność wykazania wypisu i wyrysu z planu na etapie wnioskowania o określenie warunków przyłączenia jest niepotrzebnym utrudnieniem i barierą rozwoju energetyki odnawialnej. Podsumowanie Zaproponowane zmiany znacząco wyprzedzają kierunek rozwoju rynku energii odnawialnej wytyczony przez dyrektywę 2005/89/WE, i w zaproponowanym kształcie będą skutkować zahamowaniem dynamiki rozwoju tego segmentu energetyki. Bariery finansowe, jak i administracyjne stawiane przedsiębiorcom negatywnie wpłyną na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw, dla których postawione wymagania mogą okazać się zbyt wielką barierą w skutecznym rozwoju farm wiatrowych. Ponadto zaproponowany kierunek zmian zdaje się faworyzować duŝe koncerny energetyczne, jak i inwestorów z zagranicznym kapitałem, wyposaŝonych w często nieograniczone, lub nieosiągalne dla krajowych podmiotów środki finansowe. Legislacja, której celem jest eliminacja krajowego kapitału z rynku energii odnawialnej nie powinna się ostać, a zatem proponowane zmiany do ustawy Prawo energetyczne winny zostać odrzucone. 27. Art. 7 ust.8a, 8b, 8c, 8i Stanowisko Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej: Stanowczo sprzeciwiamy się wprowadzeniu kontrowersyjnego mechanizmu w postaci zaliczki wnoszonej wraz ze złoŝeniem wniosku o przyłączenie. Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej ZastrzeŜenia dotyczące instytucji zaliczki: błędny cel wprowadzenia zaliczki (walka z mitycznymi spekulantami dla zmniejszenia liczby inwestorów ubiegających się o warunki przyłączenia); 18

utrata zaliczki na rzecz operatora w przypadkach niezawinionych przez podmiot ubiegający się o przyłączenie; znacząca kwota zaliczki 30.000zł /MW i wynikające stąd powaŝne skutki prawne, administracyjne i finansowe: ELIMINACJA MAŁYCH, POLSKICH INWESTORÓW I STWORZENIE PODSTAW DO MONOPOLIZACJI RYNKU PRZEZ PODMIOTY ZAGRANICZNE O DUśYCH MOśLIWOŚCIACH FINANSOWYCH. wprowadzenie dodatkowej sztucznej bariery w procesie przygotowywania projektów OZE (dyrektywa 2001/77 oraz 2009/28/WE zaleca, by nie wprowadzać rozwiązań prawnych powodujących bariery w budowie nowych OZE a wręcz przeciwnie by bariery te znosić) całkowicie niewynikającej z potrzeb i logiki przygotowywania projektu. PodwaŜamy konstytucyjność rozwiązania prawnego dopuszczającego przepadek znacznych kwot w wyniku zdarzeń całkowicie niezaleŝnych od podmiotów ubiegających się o przyłączenie. Zwracamy uwagę na fakt, Ŝe beneficjentem tych ogromnych sum miałby być jeden z podmiotów gospodarczych, którego działania w sposób bezpośredni mogą spowodować utratę zaliczki przez wnioskodawcę. Zaliczka ma równieŝ charakter wybitnie doraźny i praktycznie ma słuŝyć ograniczeniu ilości składanych wniosków o przyłączenie. To rozwiązanie w sposób oczywisty wymusi ograniczenie ilości przygotowywanych projektów, co negatywnie wpłynie na rozwój segmentu OZE. Wykreślenie wymienionych przepisów odnośnie zaliczki z Projektu Nowelizacji. W przypadku pozostawienia mechanizmu zaliczki proponujemy wprowadzenie zapisów w brzmieniu jak poniŝej: Art. 7 ust. 8c Zaliczkę wnosi się w ciągu 14 dni od dnia złoŝenia wniosku o określenie warunków przyłączenia, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia, na wydzielony rachunek bankowy wskazany przez przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej. Zaliczkę przechowuje się na wydzielonym rachunku bankowym. 19

Art. 7 ust. 8i W przypadku, gdy przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej: pkt 1) odmówi wydania warunków przyłączenia lub zawarcia umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej z podmiotem ubiegającym się o przyłączenie z powodu braku technicznych lub ekonomicznych warunków przyłączenia, jest zobowiązane niezwłocznie zwrócić pobraną zaliczkę wraz z odsetkami wynikającymi z umowy rachunku bankowego, na którym była przechowywana, pomniejszonymi o koszty prowadzenia rachunku bankowego oraz prowizji bankowej za przelew pieniędzy na rachunek bankowy wskazany przez wpłacającego zaliczkę, nie niŝszej jednak niŝ kwota nominalna zaliczki. Dodanie w Projekcie Nowelizacji Art. 7 ust. 9a, o następującym brzmieniu: W przypadku cofnięcia wniosku o określenie warunków przyłączenia przez wnioskodawcę przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej zobowiązane jest zwrócić pobraną zaliczkę wraz z odsetkami wynikającymi z umowy rachunku bankowego, na którym była przechowywana, pomniejszonymi o koszty prowadzenia rachunku bankowego oraz prowizji bankowej za przelew pieniędzy na rachunek bankowy wskazany przez wpłacającego zaliczkę nie niŝszej jednak niŝ kwota nominalna zaliczki. Wprowadzenie obowiązku wpłacenia zaliczki w znacznej kwocie, mając na uwadze koszty realizacji przedsięwzięć energetyki odnawialnej na początkowym ich etapie (której wysokość w wielu wypadkach przekraczać moŝe 1.000.000 złotych) wydaje się niewspółmiernie duŝym obciąŝaniem inwestorów w porównaniu z korzyściami, jakie moŝe odnieść system elektroenergetyczny z powodu zmniejszenia się ilość wniosków o wydanie załoŝeń do ekspertyzy i warunków przyłączenia. Nieuzasadnione i bezpodstawne wydaje się takŝe, aby w okresie rozpatrywania wniosku kwota zaliczki pozostawała w dyspozycji OSD lub OSP. Wprowadzenie obowiązku wpłacania zaliczki - naleŝy przy tym wskazać, Ŝe proponowane w Projekcie Nowelizacji wielkości są znacząco wyŝsze od obecnie stosowanych przez przedsiębiorstwa sieciowe - doprowadzić moŝe do nierównego traktowania podmiotów, gdyŝ wykluczy w praktyce wnioskodawców, dla których takie obciąŝenie finansowe na początku projektu inwestycyjnego będzie skutecznie blokowało moŝliwość działania. I nie będą to wyłącznie podmioty niewiarygodne, które nie dają 20