WOJEWÓDZKI KONKURS Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 ETAP SZKOLNY Drogi Uczniu! Instrukcja dla ucznia................... KOD UCZNIA 1. Sprawdź, czy Twój zestaw zawiera 8 stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś nauczycielowi. 2. Na tej karcie nie podpisuj się, wpisz tylko swój kod (numer). 3. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania. 4. We wszystkich zadaniach udzielaj odpowiedzi własnymi słowami na podstawie zamieszczonych tekstów. Cytuj tylko wtedy, gdy jesteś o to poproszony w poleceniu, np.: Wypisz z tekstu 3 listopada 2014 roku Godzina 10.00 5. W zadaniu, w którym masz kilka odpowiedzi do wyboru, wybieraj zawsze tylko jedną, zamalowując odpowiednią literę. 6. Jeśli przy wyborze pomylisz się, zamalowaną literę otocz kółkiem i zaznacz inną odpowiedź. 7. Zadania rozwiązuj długopisem. Czas pracy: 60 minut 8. Rozwiązania zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj. 9. Nie używaj korektora. 10. Na ostatniej stronie masz brudnopis, poczynione w nim przez Ciebie notatki nie będą sprawdzane i punktowane. Liczba punktów możliwych do uzyskania: 40 Życzymy Ci powodzenia! 1
W świecie zwierząt Tekst I Jan Brzechwa - KWOKA Proszę pana, pewna kwoka Traktowała świat z wysoka I mówiła z przekonaniem: Grunt to dobre wychowanie! Zaprosiła raz więc gości, By nauczyć ich grzeczności. Pierwszy osioł wszedł, lecz przy tym W progu garnek stłukł kopytem. Kwoka wielki krzyk podniosła: Widział kto takiego osła?! Przyszła krowa. Tuż za progiem Zbiła szybę lewym rogiem. Kwoka gniewna i surowa Zawołała: A to krowa! Przyszła świnia prosto z błota. Kwoka złości się i miota: Co też pani tu wyczynia? Tak nabłocić! A to świnia! Przyszedł baran. Chciał na grzędzie Siąść cichutko w drugim rzędzie, Grzęda pękła. Kwoka wściekła Coś o łbie baranim rzekła I dodała: Próżne słowa, Takich nikt już nie wychowa, Trudno... Wszyscy się wynoście! No i poszli sobie goście. Czy ta kwoka, proszę pana, Była dobrze wychowana? http://czasdzieci.pl/czytanki/id,28954-jan_brzechwa_kwoka.html Do rozwiązania zadań od 1. do 12. wykorzystaj Tekst I. Zadanie 1. (0 1) Najbliższe prawdzie jest zdanie: a) Świat przedstawiony w tekście jest realistyczny. b) Świat przedstawiony w tekście jest fantastyczny. c) Świat przedstawiony w tekście jest realistyczny i fantastyczny. d) Świat przedstawiony w tekście nie jest ani realistyczny, ani fantastyczny. 2
Zadanie 2. (0 3) W tekście wystąpiły nazwy czterech zwierząt. Wypisz te wersy, w których nazwa zwierzęcia została użyta w znaczeniu dosłownym i przenośnym. Opierając się na tekście, wyjaśnij znaczenie przenośne każdej nazwy zwierzęcia. Odpowiedzi zapisz w tabeli. Wers ze znaczeniem dosłownym nazwy zwierzęcia Wers ze znaczeniem przenośnym nazwy zwierzęcia Wyjaśnienie znaczenia przenośnego nazwy zwierzęcia Zadanie 3. (0-2) Udziel odpowiedzi na pytanie sformułowane na końcu tekstu i napisz, dlaczego tak uważasz. Zadanie 4. (0 1) Wypisz z tekstu wers, który można byłoby uznać za jego myśl główną... Zadanie 5. (0-1) Określ funkcję składniową (część zdania) każdego wyrazu w wytłuszczonym wersie tekstu. 3
Zadanie 6. (0 2) Wyjaśnij, kto i dlaczego tak naprawdę odpowiada za to, że kwoce nie powiodło się nauczenie zwierząt grzeczności. Zadanie 7. (0 1) Wypisz z tekstu dwie pary rymów niedokładnych... -... -. Zadanie 8. (0-1) Określ temat tekstu... Zadanie 9. (0 2) Wyraz cichutko jest a) przymiotnikiem. b) przyimkiem. c) przysłówkiem. d) rzeczownikiem. Jaką funkcję składniową pełni ten wyraz w zdaniu (część zdania)?.. Zadanie 10. (0 2) Wypisz z tekstu zdanie podrzędnie złożone i przekształć je w pojedyncze. a) Zdanie podrzędnie złożone: b) Przekształcone zdanie pojedyncze: 4
Zadanie 11. (0 4) Wciel się w rolę kwoki i napisz zaproszenie skierowane do jednego ze zwierząt..... Zadanie 12. (0 1) Wyjaśnij znaczenie słów traktować świat z wysoka. Tekst II Koniki polskie są jedną z najbardziej charakterystycznych ras koni na świecie. Wyróżnia je nie tylko wygląd zewnętrzny, upodabniający je do dzikich tarpanów, ale także biologiczne właściwości. W podręcznikach hipologicznych koniki najczęściej wymieniane są w grupie tzw. ras prymitywnych, czyli takich, które kształtowały się głównie pod wpływem środowiska, w jakim bytowały, a w mniejszym stopniu pod wpływem świadomej działalności człowieka. Niemniej ich hodowla najczęściej prowadzona jest tradycyjnie, w warunkach stajennych. Znacznie rzadziej stosuje się system bezstajenny i rezerwatowy. Ten ostatni, w którym konie utrzymywane są na swobodzie, jest jednocześnie specyficznym systemem stosowanym w hodowli koników polskich. Z. Jaworski, Konik polski. Skarb polskiej przyrody. Warszawa 2008, s. 8 Do rozwiązania zadań od 13. do 17. wykorzystaj Tekst II. Zadanie 13. (0 1) Wyjaśnij, odwołując się do tekstu, znaczenie słowa bytować... 5
Zadanie 14. (0 1) Wyjaśnij, dlaczego koniki polskie zalicza się do tzw. ras prymitywnych?.... Zadanie 15. (0 1) Co sprawia, że koniki polskie wyróżniają się na tle innych ras koni, występujących na świecie? a).. b).. Zadanie 16. (0 1) Wymień trzy sposoby, w jaki hoduje się koniki polskie. a) b) c) Zadanie 17. (0 1) Jakie funkcje składniowe (części zdania) pełnią w pierwszym zdaniu tekstu wyrazy koniki polskie?.. Do rozwiązania zadań 18. i 19. Wykorzystaj oba teksty. Zadanie 18. (0 1) Tekstem informacyjnym a) jest tekst I. b) jest tekst II. c) są oba teksty. d) nie jest ani tekst I, ani tekst II. Zadanie 19. (0 1) Najbliższe prawdzie jest zdanie: a) Oba teksty łączy temat. b) Oba teksty łączy sposób ukazania świata. c) Oba teksty łączą bohaterowie. d) Oba teksty łączy fikcyjność. 6
Zadanie 20. (0 12) Na podstawie tekstu pierwszego napisz kartkę z dziennika kwoki. 7
Brudnopis............................................................................................... 8