MeKaMS MillTurnSim TopCAM TopCAT TopMill TopMill Programowanie warsztatowe & Symulacja obróbki wielostronnej oraz obróbki kompletnej dla wszystkich sterowań CNC
2 TopMill PROGRAMOWANIE WARSZTATOWE OBRÓBKI WIELOSTRONNEJ I OBRÓB- KI KOMPLETNEJ Z WYKORZYSTANIEM MODUŁÓW: TopMill (frezowanie) i (toczenie) DLA KAŻDEGO STEROWANIA CNC Obróbka wielostronna i obróbka kompletna z wykorzystaniem modułów TopMill oraz dla każdego sterowania CNC Specyficzne dla każdego sterowania CNC sposoby programowania, za pomocą których począwszy od rysunku warsztatowego tworzy się programy NC z zastosowaniem pomocy graficznej programowania dialogowego lub bezpośrednio w języku danego typu sterowania CNC nazywa się programowaniem warsztatowym. Moduł TopMill oraz umożliwia programowanie frezarki w 2 ½ osiach na dowolnej płaszczyźnie obróbki łącznie z pięcioosiowymi frezarskimi centrami obróbkowymi (osie na frezarce: X, Y, Z oraz A, B, C), pięcioosiowymi tokarskimi centrami obróbkowymi (osie na tokarce: Z, X oraz C, Y, B i wrzeciono przechwytujące) zaś moduł dodatkowo programowanie tokarki w dwóch osiach ze wszystkimi cyklami obróbczymi tokarskimi. Wykorzystując moduł MEKAMS systemu MTS można przejść z programowania jednokanałowego tokarskich centrów obróbczych do programowania wielokanałowego obrabiarki. Język NC programowania warsztatowego modułów TopMill oraz ustawić można na programowanie w każdym dialekcie NC ISO lub bezpośrednio w języku danego sterowania obrabiarki, przy czym dla każdego języka programowania dostępne są maski programowania dialogowego z graficznym opisem poszczególnych funkcji i cykli obróbkowych. Na stronie internetowej: www.mts-cnc. com pod Download znajduje się wersja demonstracyjna zawierająca wiele przykładów takich programów. System umożliwia też wczytywanie danych CAD (rysunki) i generowanie na ich podstawie kodów NC do obsługi obrabiarek. W celu umożliwienia programowania w systemie MTS bezpośrednio kodami danego języka programowania wykorzystać można tak zwane klucze programowe poszczególnych sterowań CNC pozwalające na dialogowe programowanie z wykorzystaniem funkcji i cykli konkretnego, wybranego sterowania. Nasze standardowe klucze programowe poszczególnych sterowań składają się ze znormalizowanych funkcji interpolacji według normy DIN/ISO66025 oraz prawie wszystkich cykli obróbkowych dla poszczególnych sterowań. Precyzyjne dopasowanie kluczy programowych do szczegółów specyfiki sterowania konkretnej obrabiarki (np.: z uwzględnieniem indywidualnego specyficznego sposobu wymiany narzędzia, czy przejmowania przedmiotu obrabianego przez wrzeciono przechwytujące) wymaga rozszerzenia klucza programowego. Rozszerzenia takie dostępne są dla każdego typu maszyny. Do dydaktyki w zakresie nauki programowania i programowania obrabiarek sterowanych numerycznie oferujemy oprócz systemu MTS także rozbudowany system egzaminacyjny oparty na standardzie egzaminacyjnym PAL2007 z możliwością obróbki wielostronnej w pięciu osiach dla frezarki i w pięciu osiach dla tokarki. Innym walorem systemu MTS TopMill oraz jest zintegrowana dynamiczna symulacja przestrzenna przestrzeni obrabiarki oraz obróbki materiału (MillTurnSim) w trakcie całego procesu programowania. Zapewnia nadzór nad kolizyjnością w przestrzeni obrabiarki, pozwala na obliczanie czasu obróbki z uwzględnieniem właściwych dla konkretnej maszyny wartości przyspieszeń osi, ograniczeń w wycofaniu narzędzia, maksymalnych prędkości i czasów wymiany narzędzia. Programujący ma cały czas do dyspozycji symulację 3D całej przestrzeni obrabiarki lub widok 2D wybranego fragmentu obrabianego detalu z możliwością obserwacji jego przekrojów i widoków. Do okien wybranych widoków i przekrojów można ponadto zastosować funkcje nawigacyjne (powiększanie / zoom, obracanie, przesuwanie itd.). Można eksponować wyłącznie przedmiot obrabiany, a także przekroje w przypadku np. obróbki konturu wewnętrznego. Można wyświetlać detal w kolorach uzależnionych od rodzaju narzędzia obrabiającego daną powierzchnię lub rodzaju materiału i zaznaczać krawędzie.
TopMill W celu dokonania kontroli jakości wykonany przedmiot można dokładnie zmierzyć w przekrojach w celu eliminacji ewentualnych błędów w programowaniu lub z uwagi na niewłaściwy dobór i ustawienie narzędzi skrawających. Do dyspozycji programującego znajduje się również kalkulator chropowatości pozwalający na kontrolę jakości wykonanej powierzchni w zależności od zastosowanego posuwu narzędzia ją obrabiającego. Kalkulator chropowatości służy też do wyznaczania wartości posuwu danego narzędzia do obróbki powierzchni w celu uzyskania wymaganej wartości jej chropowatości. Nadzór nad kolizyjnością stawia systemowi wysokie wymagania i ma sens zastosowania tylko wtedy, kiedy elementy przestrzeni obrabiarki o największym ryzyku kolizyjności zostaną przedstawione geometrycznie bardzo precyzyjnie. Wysoka dokładność odwzorowania dotyczy tu zarówno narzędzi skrawających, uchwytów, a przede wszystkim przedmiotu obrabianego, którego wygląd zmienia się w sposób ciągły na skutek obróbki. Niezbędne do symulacji programów NC narzędzia i uchwyty dostępne są dzięki zintegrowanemu systemowi zarządzania narzędziami i uchwytami TopCAT (computer aided tooling), który umożliwia wprowadzanie do systemu dodatkowo narzędzi własnych użytkownika. System umożliwia ponadto symulację przestrzeni własnej obrabiarki konkretnego producenta. Do modelowania przestrzeni własnej obrabiarki wykorzystać można składniki bibliotek elementów przestrzeni obrabiarki systemu MTS. Oprócz symulacji programów NC napisanych lub stworzonych w systemie MTS, oprogramowanie umożliwia za pośrednictwem kluczy programowych wybranych sterowań konkretnych producentów na symulację programów ze źródeł zewnętrznych w wybranych językach sterowania. System MTS do nauki programowania i do programowania obrabiarek sterowanych numerycznie i TopMill składa się z trzech zasadniczych trybów użytkowania: Tryb przygotowawczy Programowanie Tryb automatyczny i uzupełniony jest trybem Kontroli jakości - Pomiary przedmiotu obrabianego w przekrojach - Przekroje 3D przedmiotu obrabianego - Widoki 3D przedmiotu obrabianego - Pomiar chropowatości powierzchni POMIARY W celu dokonania kontroli jakości wytwarzanego detalu przedmiot obrabiany można w dowolnym momencie mierzyć. W zależności od wyboru widoku okien pomiarów przedmiot obrabiany pokazywany jest w wielu dowolnie wybranych przekrojach. W innym oknie pokazywany jest przezroczysty model 3D przedmiotu obrabianego, a na nim w kolorach ruchome płaszczyzny przekroju. W celu dokonania kontroli wizualnej przedmiot obrabiany w przestrzeni 3D można kroić. Do dyspozycji użytkownika istnieje wiele funkcji pomiarowych i tworzenia zapisów do protokołu (mierzenie względem punktu odniesienia, mierzenie łańcuchem wymiarowym, mierzenie w układzie współrzędnych przedmiotu obrabianego, mierzenie elementów konturu). Można wybrać punkty zaczepienia linii wymiarowych (kontur, środek, punkty przecięcia itd.). Przedmiot można oglądać w grafice 3D z obracaniem, powiększaniem etc. 3
4 TopMill TRYB PRZYGOTOWAWCZY W MODUŁACH (toczenie) i Top- Mill (frezowanie). Szybki dialog przygotowawczy Przy wykorzystaniu funkcji dialogu przygotowawczego można bardzo sprawnie przygotować do pracy obrabiarkę poprzez dobór przygotówki, sposobu zamocowania i dobór narzędzi skrawających. Oprócz standardowych kształtów przygotówki jak: prostopadłościan, walec (pręt), rura, wielokąt, jako przygotówkę wybrać można wcześniej wykonany kształt zapisany w bibliotece kształtów przedmiotu obrabianego lub też zaimportować kształt w formacie STL z jednoczesnym określeniem głębokości zamocowania, położenia na stole etc. Standardowymi mocowaniami są imadła i uchwyty ze szczękami mocującymi różnych typów (stopniowe, pryzmatyczne, miękkie ). W celu doboru narzędzi skorzystać można z biblioteki w module TopCAT, gdzie znajdują się standardowe typy narzędzi w formie parametrycznej. Wraz z wyborem narzędzia system przejmuje automatycznie wartości korekcyjne temu narzędziu przypisane. Jeśli w bibliotece narzędzi nie ma takiego, jakie użytkownik potrzebuje, można je samodzielnie zamodelować (można skorzystać też z gotowych elementów: uchwyty, oprawki, płytki, wiertła / frezy etc.). Samodzielnie zamodelowane narzędzia można wykorzystywać na tych samych prawach jak wcześniej istniejące w bibliotece. System umożliwia swobodne określanie położenia punktu zerowego przedmiotu obrabianego. Ustawianie położenia punktu zerowego możliwe jest na dwa sposoby, albo z wykorzystaniem trybu przygotowawczego, albo też jak w praktyce warsztatowej poprzez kontakt narzędzia skrawającego z materiałem (jak na obrabiarce). Oczywiście obrabiarkę przygotować można do pracy również bezpośrednio w modułach TopMill (frezowanie) i (toczenie) w trybie przygotowawczym do programowania bezpośrednio w systemie MTS lub do odtwarzania programów wprowadzonych do systemu ze źródeł zewnętrznych. Programy zapisywane są w dokumentacji o nazwie karta przygotowawcza w specjalnym edytorskim układzie ułatwiającym pisanie i symulowanie programów NC. W trybie przygotowawczym dla (toczenie) i TopMill (frezowanie) można przygotować maszynę według kolejnych kroków postępowania dokładnie tak, jak na rzeczywistej obrabiarce. Taki uniwersalny tryb przygotowawczy spełnia wymagania programowania NC z jednoczesną realizacja zagadnień praktycznych jak na rzeczywistej maszynie w praktyce warsztatowej CNC i pozwala na pracę samodzielną ukierunkowaną warsztatowo.
5 TopMill PROGRAMOWANIE Z wykorzystaniem systemu MTS programować można tokarki i frezarki bezpośrednio w językach programowania danego sterowania wybranego producenta. Można korzystać z wielu funkcji dydaktycznych wspomagających programowanie i metod warsztatowych przybliżających metody programowania maszynowego. Do dyspozycji użytkownika znajduje się kilka trybów pracy: Programowanie interaktywne Edytor NC Programowanie dialogowe Edytor geometryczny Tryb programowania Teach-In W dwóch pierwszych metodach to programujący wpisuje z klawiatury komputera poszczególne bloki NC. W pozostałych bloki NC tworzone są automatycznie na podstawie wpisów w maskach programowania dialogowego, na podstawie geometrii kształtu, czy zapisując ruchy ręczne obrabiarki. Programowanie interaktywne łączy edytor NC z trybem automatycznym. Po zaprogramowaniu bloku NC lub cyklu obróbkowego na ekranie wykonana zostanie symulacja tego bloku w przestrzeni 3D. Programujący widząc jak zachowa się maszyna po zaprogramowanym bloku może zdecydować, czy ten blok przejąć, czy należy go skorygować. Dzięki temu zagwarantowana jest na bieżąco kontrola kolejnych bloków NC poprzez ich symulację, a dzięki temu wykrywanie np. kolizji, która jeśli się pojawi w przestrzeni obrabiarki, spowoduje natychmiastowy meldunek i zatrzymanie programu. Specjalny edytor NC wspiera manualne programowanie kodów NC. Już w trakcie programowania wykryć można i zobaczyć błędy w składni programu, czy wyjazd narzędzia poza dopuszczalny obszar przejazdu. Programowanie dialogowe umożliwia łatwe definiowanie poszczególnych kroków przy przygotowaniu obrabiarki. Użytkownik wypełnia tylko określone pola w zakładkach z opisem graficznym dotyczącym poszczególnych faz przygotowania maszyny. System weryfikuje jednocześnie, czy kombinacja parametrów wprowadzanych przez użytkownika jest właściwa, czy wprowadzane wartości są poprawne i czy nie ma konfliktu w przestrzeni obrabiarki. Za pomocą programowania dialogowego można tworzyć i zmieniać programy w ich języku odpowiedniego sterowania bez konieczności edytowania bloków NC. Użytkownik może wprowadzać zmiany i korekty bezpośrednio w polach okien dialogowych z opisem poszczególnych funkcji i cykli obróbkowych. Przykład programowania dialogowego w języku ISO MTS EGZAMIN (maski według PAL 2007) dla toczenia i frezowania. Użytkownik ma możliwość zmiany formy, treści i funkcji pól dialogowych przy programowaniu dialogowym. Można też wprowadzać nowe, własne formularze dialogowe, aby na przykład uzupełnić cykle specyficzne stosowane przez określonego użytkownika. Należy przy tym podkreślić, że dla każdego klucza programowego (programowanie w systemie MTS bezpośrednio w kodach i cyklami konkretnego sterowania) w modułach i TopMill programowanie warsztatowe wspomagane jest możliwością programowania dialogowego poprzez wykorzystanie odpowiednio przygotowanych masek z grafiką i opisem adresów do definiowania poszczególnych bloków NC w danym języku programowania. Ponieważ możliwe jest programowanie w systemie MTS w kodach każdego języka programowania dowolnego sterowania CNC, użytkownik ma szczególną możliwość programowania starych systemów sterowania z wykorzystaniem nowoczesnych metod dialogowych z dydaktycznym wsparciem graficznym jak przy nowoczesnych sterowaniach.
TopMill PROGRAMOWANIE Z wykorzystaniem systemu MTS programować można tokarki i frezarki bezpośrednio w językach programowania danego sterowania wybranego producenta. Można korzystać z wielu funkcji dydaktycznych wspomagających programowanie i metod warsztatowych przybliżających metody programowania maszynowego. Do dyspozycji użytkownika znajduje się kilka trybów pracy: Programowanie interaktywne Edytor NC Programowanie dialogowe Edytor geometryczny Tryb programowania Teach-In W dwóch pierwszych metodach to programujący wpisuje z klawiatury komputera poszczególne bloki NC. W pozostałych bloki NC tworzone są automatycznie na podstawie wpisów w maskach programowania dialogowego, na podstawie geometrii kształtu, czy zapisując ruchy ręczne obrabiarki. Programowanie interaktywne łączy edytor NC z trybem automatycznym. Po zaprogramowaniu bloku NC lub cyklu obróbkowego na ekranie wykonana zostanie symulacja tego bloku w przestrzeni 3D. Programujący widząc jak zachowa się maszyna po zaprogramowanym bloku może zdecydować, czy ten blok przejąć, czy należy go skorygować. Dzięki temu zagwarantowana jest na bieżąco kontrola kolejnych bloków NC poprzez ich symulację, a dzięki temu wykrywanie np. kolizji, która jeśli się pojawi w przestrzeni obrabiarki, spowoduje natychmiastowy meldunek i zatrzymanie programu. Specjalny edytor NC wspiera manualne programowanie kodów NC. Już w trakcie programowania wykryć można i zobaczyć błędy w składni programu, czy wyjazd narzędzia poza dopuszczalny obszar przejazdu. Programowanie dialogowe umożliwia łatwe definiowanie poszczególnych kroków przy przygotowaniu obrabiarki. Użytkownik wypełnia tylko określone pola w zakładkach z opisem graficznym dotyczącym poszczególnych faz przygotowania maszyny. System weryfikuje jednocześnie, czy kombinacja parametrów wprowadzanych przez użytkownika jest właściwa, czy wprowadzane wartości są poprawne i czy nie ma konfliktu w przestrzeni obrabiarki. Za pomocą programowania dialogowego można tworzyć i zmieniać programy w ich języku odpowiedniego sterowania bez konieczności edytowania bloków NC. Użytkownik może wprowadzać zmiany i korekty bezpośrednio w polach okien dialogowych z opisem poszczególnych funkcji i cykli obróbkowych. Przykład programowania dialogowego w języku ISO MTS EGZAMIN (maski według PAL 2007) dla toczenia i frezowania. 6 Użytkownik ma możliwość zmiany formy, treści i funkcji pól dialogowych przy programowaniu dialogowym. Można też wprowadzać nowe, własne formularze dialogowe, aby na przykład uzupełnić cykle specyficzne stosowane przez określonego użytkownika. Należy przy tym podkreślić, że dla każdego klucza programowego (programowanie w systemie MTS bezpośrednio w kodach i cyklami konkretnego sterowania) w modułach i TopMill programowanie warsztatowe wspomagane jest możliwością programowania dialogowego poprzez wykorzystanie odpowiednio przygotowanych masek z grafiką i opisem adresów do definiowania poszczególnych bloków NC w danym języku programowania. Ponieważ możliwe jest programowanie w systemie MTS w kodach każdego języka programowania dowolnego sterowania CNC, użytkownik ma szczególną możliwość programowania starych systemów sterowania z wykorzystaniem nowoczesnych metod dialogowych z dydaktycznym wsparciem graficznym jak przy nowoczesnych sterowaniach.
7 TopMill TORY PRZEJAZDU NARZĘDZI W celu dokonania analizy ruchu poszczególnych narzędzi w obydwu modułach oraz TopMill istnieje możliwość pokazania torów przejazdu poszczególnych narzędzi na płaszczyźnie 2D lub w przestrzeni 3D. Na tle torów ruchu przejazdu eksponowany jest w przestrzeni 3D przedmiot obrabiany. Poszczególne tory mają kolor odpowiadający kolorowi narzędzia lub też użytkownik może samodzielnie dobierać i komponować kolory torów oraz filtrować je według różnych kryteriów. Klikając na tor ruchu narzędzia pojawia się blok NC dotyczący tegoż przemieszczenia. KALKULATOR CHROPOWATOŚCI Na podstawie geometrii ostrza narzędzia skrawającego oraz kierunku obróbki względem osi Z w przypadku toczenia w zależności od posuwu na obrót obliczana jest chropowatość powierzchni Rmax, wartość średnia chropowatości Ra oraz naddatek. I odwrotnie na podstawie zadanej oczekiwanej wartości chropowatości można obliczyć posuw. W przypadku frezowania frezem na podstawie posuwu narzędzia na ostrze (ząb) obliczana jest chropowatość powierzchni Rmax oraz Ra konturu oraz dla szerokości nakładających się torów przejazdu narzędzia wartości chropowatości Rmax, Rz oraz Ra powierzchni dna w kierunku obróbki.
TopMill O MTS Firma MTS założona została w roku 1980 w Berlinie przez dr Hansa-Joachima Pfeiffera, a celem jej działalności jest tworzenie oprogramowania do zastosowań technicznych z wykorzystaniem metod matematycznych. Od 25 lat firma specjalizuje się w tworzeniu systemów CAD/CAM oraz CNC. Głównymi celami działania przedsiębiorstwa jest z jednej strony ciągłe rozwijanie i udoskonalanie pakietów oprogramowania: Mekams, MillTurnSim, TopCAM, TopCAT, oraz TopMill będących produktami 25 letniej konsekwentnej pracy nad rozwojem oprogramowania, a z drugiej strony realizacja systemów oprogramowania na zlecenie w ramach pojedynczych projektów. Projekty takie składają się w głównej mierze z prac polegających na dostosowaniu naszego standardowego oprogramowania dla światowych producentów układów sterowania oraz obrabiarek. Przykładowe projekty: Symulacja CNC toczenia wzdłużnego (10 osi w trzech kanałach z nakładaniem się osi) Symulacja CNC kompletnej obróbki toczeniem (7 osi) Programowanie i symulacja wielu wrzecion (24 i więcej osi w 8 kanałach) Uniwersalne cykle obróbkowe dla obróbki toczeniem i obróbki frezowaniem Symulacja CNC dla centrów obróbkowych tokarskich - 5 osi i frezarskich - 5 osi Częścią działalności firmy są szkolenia w zakresie zastosowania i wykorzystania naszych systemów do nauki programowania i do programowania obrabiarek sterowanych numerycznie. W zakresie naszego standardowego oprogramowania oferujemy regularne kursy i doradztwo techniczne. WYMAGANIA SYSTEMOWE System MTS pracuje w środowisku WINDOWS 2000/XP/VISTA na pojedynczych stacjach roboczych lub w sieci. Do pełnego wykorzystania symulacji 3D zaleca się zastosowanie bardzo wydajnej karty graficznej. Użytkownik może zamówić system MTS w następujących wersjach językowych: chiński (simple i tradycyjny), niemiecki, angielski, francuski, włoski, chorwacki, polski, portugalski, rosyjski, słowacki, hiszpański, tajlandzki, czeski, turecki, węgierski i wietnamski.