Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi ul. Gdańska 38, 90 730 Łódź... Łódź, dnia 18.06.2014 r. (oznaczenie organu Inspekcji Handlowej) Nr akt: ŻG.8361.54.2014 DECYZJA Nr 59 / ŻG / 2014 Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 i ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (tj. Dz. U. z 2014 r., poz. 669) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz. U. z 2013, poz. 267 ze zm.) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi wymierza Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Ozorkowie z siedzibą w Ozorkowie, ul. Cegielniana 27 karę pieniężną w kwocie 500,00 zł (słownie: pięćset złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego 11 partii pieczywa i wyrobów cukierniczych bez opakowań jednostkowych wartości łącznej 46,75 zł nieodpowiadających jakości handlowej z uwagi na niepodanie w miejscu sprzedaży: nazwy produktu wbrew postanowieniom 17 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (tj. Dz. U. z 2014, poz. 774) dla 11 partii wartości 46,75 zł, nazwy albo imienia i nazwiska producenta wbrew postanowieniom 17 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (tj. Dz. U. z 2014, poz. 774) dla 11 partii wartości 46,75 zł, wykazu składników, wbrew postanowieniom zawartym w 17 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (tj. Dz. U. z 2014, poz. 774) dla 11 partii wartości 46,75 zł, masy jednostkowej wbrew postanowieniom zawartym w 17 ust. 1 pkt 5 lit. a) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (tj. Dz. U. z 2014, poz. 774) dla 6 partii wartości 33,05 zł. Uzasadnienie W dniach od 03 do 06 marca 2014 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer ŻG.8361.54.2014 z dnia 03 marca 1
2014r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi przeprowadzili kontrolę w sklepie firmowym zlokalizowanym w Zgierzu przy ul. Kamiennej 61, należącym do Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Ozorkowie, ul. Cegielniana 27, 95-035 Ozorków. Kontrolę przeprowadzono na podstawie przepisów art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.4.2004 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, ze zm.), art. 24 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1935/2004 z dnia 27 października 2004 r. w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz uchylającego dyrektywy 80/590/EWG (Dz. U. z 27.10.2004 s. 4 ze zm.) w związku z art. 3 ust. 1 pkt 6 oraz art. 3 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (tj. Dz. U. z 2014 r., poz. 148) w obecności osoby czynnej (03.03.2014 r.) i osoby upoważnionej (04-06.03.2014 r.). W toku kontroli stwierdzono, że dla będących w obrocie handlowym: 6 partii pieczywa bez opakowań jednostkowych deklarowanego ustnie jako: chleb baltonowski okrągły w cenie 3,25 zł za sztukę (1 sztuka), chałka w cenie 3,00 zł za sztukę (1 sztuka), kajzerka w cenie 0,40 zł za sztukę (6 sztuk), bułka zwykła w cenie 0,55 zł za sztukę (10 sztuk), bułka fińska w cenie 0,70 zł za sztukę (15 sztuk), rogal w cenie 1,40 zł za sztukę (6 sztuk), 5 partii wyrobów cukierniczych bez opakowań jednostkowych deklarowanych ustnie jako: pączki z marmoladą w cenie 1,25 zł za sztukę (2 sztuki), pączek z toffi w cenie 1,40 zł za sztukę (1 sztuka), pączek z wiśnią w cenie 1,40 zł za sztukę (3 sztuki), bułka słodka z wiśnią w cenie 1,70 zł za sztukę (2 sztuki), racuchy w cenie 1,10 zł za sztukę (2 sztuki) wartości łącznej 46,75 zł, w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentom nie podano nazwy środka spożywczego, nazwy albo imienia i nazwiska producenta oraz wykazu składników, wbrew postanowieniom zawartym w 17 ust. 1, 17 ust. 1 pkt 1 i 17 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (tj. Dz. U. z 2014, poz. 774) zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie znakowania środków spożywczych, zaś dla 6 partii wyżej wymienionego pieczywa wartości 33,05 zł nie podano również masy jednostkowej wbrew postanowieniom 17 ust. 1 pkt 5 lit. a rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych. Na podstawie okazanych dowodów dostaw oraz ustnej deklaracji pracownika sklepu ustalono, że producentami i dostawcami zakwestionowanych środków spożywczych byli: 2
Piekarnia Tradycyjna należąca do Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska w Ozorkowie, ul. Prosta 1, 95-035 Ozorków (chleb baltonowski okrągły, chałka, kajzerka, bułka zwykła, bułka fińska, pączek z marmoladą, pączek z toffi, bułka słodka z wiśnią, pączek z wiśnią), Zakład Cukierniczo-Piekarski Piotruś s.c. W.P.E. Graczykowie, ul. Wyszyńskiego 6, 95-035 Ozorków (racuchy), Firma Produkcyjno Handlowo - Usługowa Gocek Jerzy, ul. Kopernika 30, 95-015 Głowno (rogale). Powyższe nieprawidłowości zostały udokumentowane w protokole kontroli (numer akt ŻG.8361.54.2014), zestawieniu artykułów żywnościowych skontrolowanych pod względem oznakowania oraz na zdjęciach zrobionych w trakcie kontroli. W dniu 20 maja 2014 r. w związku z wprowadzeniem do obrotu środków spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej wynikającej z art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.) zwanej dalej ustawą o jakości. Strona została poinformowana o wszczęciu postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy, wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów. Jednocześnie poproszono stronę o przesłanie informacji na temat wielkości obrotu za rok 2013. Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez stronę w dniu 22 maja 2014 r. W dniu 29 maja 2014 r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi wpłynęło pismo, w którym strona podała wielkość obrotu za rok 2013 oraz wniosła o odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej, ponieważ nie była producentem zakwestionowanego pieczywa i za powyższym przemawiają przepisy art. 556 1 kodeksu cywilnego. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej po zapoznaniu się z treścią przedmiotowego pisma stwierdził, że nie ma podstaw do uwzględnienia wniosku strony o odstąpienie od wymierzenia kary, gdyż: 1) Naruszone zostały przepisy regulujące jakość handlową artykułów rolno spożywczych skutkujące naruszeniem interesów konsumentów. W sprzedaży w kontrolowanej placówce należącej do strony znajdowało się 11 partii pieczywa i wyrobów cukierniczych bez opakowań jednostkowych, dla których nie podano w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentom podstawowych informacji o produktach (nazwy wyrobów, nazwy albo imienia i nazwiska producenta, wykazu składników oraz masy jednostkowej), a zatem zostały one wprowadzone do obrotu z naruszeniem 17 ust. 1, 17 ust. 1 pkt 1, 17 ust. 1 pkt 2 i 17 ust. 1 pkt 5 lit. a rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych. 2) Za prawidłowe oznakowanie środków spożywczych bez opakowań (w tym pieczywa i wyrobów cukierniczych) w miejscu ich sprzedaży odpowiada wyłącznie przedsiębiorca 3
prowadzący sprzedaż tych wyrobów, a nie ich producenci. Strona jako podmiot działający na rynku spożywczym ma obowiązek zapewnienia zgodności żywności z wymogami prawa żywnościowego i kontrolowania przestrzegania tych wymogów, a w tym przypadku tego obowiązku nie dopełniła i wprowadziła do obrotu środki spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej. Art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości wprowadza mechanizm polegający na tym, że każdy w stosunku do kogo zostanie spełniona przesłanka wprowadzenia do obrotu artykułów rolno spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej podlega karze określonej w tym przepisie. Ustawodawca zakłada więc istnienie odpowiedzialności w każdej sytuacji wymierzania kary pieniężnej z tytułu naruszenia przepisów prawa żywnościowego. Oznacza to, że samo stwierdzenie udowodnienie faktu wprowadzenia do obrotu produktów nieodpowiadających jakości handlowej, powoduje konieczność nałożenia stosowanej kary (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 04 sierpnia 2010 r. sygn. VI SA/Wa894/10). 3) art. 556 1 kodeksu cywilnego nie ma w tym przypadku zastosowania (dotyczy odpowiedzialności sprzedawcy względem kupującego za wady towaru, a nie jakości handlowej artykułów rolno spożywczych). Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając na uwadze powyższe ustalił i stwierdził. Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność żywności z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Ustawa o jakości stanowi w art. 4 ust. 1, że wprowadzane do obrotu artykuły rolnospożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości przez jakość handlową należy rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Wymagania w zakresie oznakowania środków spożywczych bez opakowań (w tym pieczywa i wyrobów cukierniczych) zostały określone w 17 ust. 1 rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych. Przepis ten stanowi, że w przypadku środków spożywczych bez opakowań oprócz nazwy środka spożywczego podaje się: 1) nazwę albo imię i nazwisko producenta; 4
2) wykaz składników; 3) klasę jakości albo inny wyróżnik jakości handlowej, jeżeli zostały one ustalone w przepisach szczególnych wymagań w zakresie jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno spożywczych lub ich grup albo jeżeli obowiązek podawania klasy jakości handlowej albo wyróżnika wynika z odrębnych przepisów; 4) w przypadku produktów rybołówstwa (.); 5) w przypadku pieczywa dodatkowo: a) masę jednostkową, b) informację pieczywo produkowane z ciasta mrożonego albo pieczywo produkowane z ciasta głęboko mrożonego w przypadku zastosowania takich procesów technologicznych. Informacje, o których mowa w ust. 1, podaje się w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentom ( 17 ust 2 rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych). Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, iż kontrolowany przedsiębiorca był odpowiedzialny za wprowadzenie do obrotu (w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o jakości) produktów nieodpowiadających jakości handlowej i na skutek przeprowadzonego postępowania wydał decyzję o wymierzeniu temu przedsiębiorcy kary pieniężnej. Ustalając wysokość kary wziął pod uwagę: 1. wysoki stopień szkodliwości czynu polegającego na nieuwidocznieniu w miejscu sprzedaży środków spożywczych bez opakowań informacji dotyczących nazwy środka spożywczego, nazwy albo imienia i nazwiska producenta, wykazu składników, masy jednostkowej, ponieważ brak tych informacji w istotny sposób narusza interesy konsumentów. Konsumenci mają prawo do pełnej i rzetelnej informacji o produkcie, by podjąć właściwą decyzję podczas dokonywania zakupu, a ich brak może uniemożliwić im dokonanie właściwego, zgodnego z ich oczekiwaniami wyboru. Należy tu podkreślić, iż przy produktach bez opakowań konsument tylko w miejscu sprzedaży ma możliwość zapoznania się z ich właściwościami, a w tym przypadku takiej możliwości był pozbawiony, przez co mógł być wprowadzony w błąd; 2. wysoki stopień zawinienia, gdyż wina za niedopełnienie obowiązku wynikającego z przepisów prawa żywnościowego leżała wyłącznie po stronie kontrolowanego przedsiębiorcy. Rozporządzenie w sprawie znakowania środków spożywczych nakłada na przedsiębiorców obowiązek uwidaczniania informacji dotyczących nazwy środka spożywczego, nazwy albo imienia i nazwiska producenta, wykazu składników, a w przypadku pieczywa również masy jednostkowej w miejscu bezpośrednio dostępnym konsumentowi. Literalne brzmienie przepisu 17 nie pozostawia wątpliwości co do istnienia obowiązku w powyższym zakresie. To strona winna informacje o produktach pozyskać od producentów, przekazać do podległych placówek i zobowiązać pracowników do ich umieszczenia w miejscu sprzedaży przed wprowadzeniem środków spożywczych bez 5
opakowań do obrotu. Jednak tego obowiązku strona nie dopełniła co skutkowało wprowadzeniem do obrotu pieczywa i wyrobów cukierniczych bez wymaganych oznaczeń. Strona, jako profesjonalista, działający na rynku od wielu lat (co ustalono na podstawie daty rejestracji spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym), powinna znać przepisy związane z wykonywaną działalnością i dołożyć wszelkich starań, aby oferowane do sprzedaży środki spożywcze spełniały wszelkie wymagania w zakresie jakości handlowej; 3. wysoki zakres naruszenia, bowiem naruszone zostały przepisy rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych mające na celu ochronę konsumentów. Przepisy te zostały ustanowione w celu zapewnienia konsumentom podstawowych informacji o nabywanych środkach spożywczych bez konieczności podejmowania dodatkowych działań zmierzających do ich uzyskania; 4. dotychczasową działalność przedsiębiorcy z dokumentacji zgromadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi wynika, że kontrolowany przedsiębiorca po raz drugi naruszył przepisy ustawy o jakości (wcześniej wprowadził do obrotu serek nieodpowiadający jakości handlowej); 5. średnią wielkość obrotów podaną przez kontrolowanego przedsiębiorcę. W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku postępowania, a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych w art. 40a ust. 5 ustawy o jakości oraz ustalenia wynikające z treści art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości, stanowiącego, iż kto wprowadza do obrotu artykuły rolno spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów do obrotu, lecz nie mniejszej niż 500,00 zł a także z treści art. 17 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji i wymierzył karę minimalną w wysokości 500,00 zł. Pouczenie: 1. Zgodnie z art. 127 1 i 2 kpa, art. 129 1 i 2 kpa stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie (00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść za pośrednictwem Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej (90 730 Łódź, ul. Gdańska 38) w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. 2. Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości strona jest zobowiązana uiścić należność pieniężną w wysokości 500,00 zł na rachunek Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, 90-730 Łódź, nr 91101013710007652231000000 NBP O/Okręgowy w Łodzi lub w kasie tego Inspektoratu (pok. 11) w dniach urzędowania w godz. 7 30 9 30 i 13 30 14 30 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz w godz. 8 00 10 00 i 14 00 15 00 (wtorek) w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. 6
Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.). Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej Marek Jacek Michalak... (imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) Otrzymują: 1. Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Ozorkowie 2. a/a ul. Cegielniana 27 95 035 Ozorków 7