Uk³ad nerwowy somatyczny Rdzeñ krêgowy zawiera drogi nerwowe, którymi przebiegaj¹ informacje czuciowe, takie jak sygna³ bólu z ca³ego cia³a. Tymi drogami mózg przesy³a polecenia dzia³ania do miêœni. Rdzeñ jest czêœci¹ centralnego uk³adu nerwowego i przebiega od pnia mózgu wzd³u kana³u krêgowego, od krêgów lêdÿwiowych. Z rdzenia krêgowego, pomiêdzy ka dym krêgiem odchodz¹ parami po obu stronach nerwy rdzeniowe. Schorzenia pleców charakteryzuj¹ce siê najsilniejszymi bólami, dotycz¹ ucisku krêgos³upa na te wi¹zki nerwów lub na sam rdzeñ krêgowy. W skórze s¹ liczne struktury zwane receptorami czuciowymi. S¹ to m. in. mechanoreceptory, w których wykorzystane jest zjawisko piezoelektryczne. Powsta³y w wyniku ucisku potencja³ elektryczny, zostanie przes³any do odpowiednich struktur czuciowych rdzenia krêgowego, a stamt¹d do uk³adów podokorowych i kory mózgowej, w której nastêpuje jego ostateczna analiza i przetworzenie. Mechanoreceptory reaguj¹ na ucisk, dotyk i wibracje. Powsta³e tam pobudzenia przewodzone s¹ do odpowiednich oœrodków rejestruj¹cych i generuj¹cych odpowiedÿ. W przypadku bodÿca bólowego odpowiedÿ ma charakter z³o ony. Receptory bólowe nie adaptuj¹ siê, tzn. stale pobudzane nadal sygnalizuj¹ ból. Jest to wa ny mechanizm obronny organizmu. Krótko mówi¹c, uk³adem somatycznym nazywamy t¹ czêœæ uk³adu nerwowego, od której zale y czynnoœæ miêœni poprzecznie pr¹ kowanych. Uk³ad nerwowy autonomiczny Uk³ad autonomiczny reguluje pracê narz¹dów wewnêtrznych, serca, naczyñ krwionoœnych, gruczo³ów oraz miêœni g³adkich w ca³ym ustroju. Oœrodki nerwowe autonomiczne, po³o one w œródmózgowiu, rdzeniu przed³u onym i czêœci krzy owej rdzenia krêgowego wraz z odchodz¹cymi od nich nerwami stanowi¹ czêœæ przywspó³czuln¹ uk³adu autonomicznego. Oœrodki autonomiczne czêœci piersiowolêdÿwiowej rdzenia oraz odchodz¹ce od nich w³ókna tworz¹ czêœci wspó³czuln¹ uk³adu nerwowego autonomicznego. Wiêkszoœæ narz¹dów wewnêtrznych jest unerwiona zarówno przez nerwy wspó³czulne, jak i przywspó³czulne. Dzia³anie uk³adu autonomicznego bazuje na odruchach. W³ókna doœrodkowe przewodz¹ bodÿce bólowe oraz pobudzenie z mechanoreceptorów i chemorecepotorów, w³ókna odœrodkowe steruj¹ czynnoœci¹ miêœni g³adkich, czynnoœci¹ serca i gruczo³ów. Uk³ad autonomiczny jest niezale ny od kory mózgowej, co jednak nie oznacza, e kora nie ma zupe³nie wp³ywu na jego czynnoœæ. Ma, ale nie jest to wp³yw uœwiadomiony - choæ zdarzaj¹ siê ludzie, którzy w wyniku æwiczeñ, a tak e medytacji, potrafi¹ œwiadomie wp³ywaæ na niektóre czynnoœci narz¹dów wewnêtrznych, np. na czynnoœæ serca. 17
Wp³yw na uk³ad nerwowy Masa Enabio dzia³a na obwodowy uk³ad nerwowy, a tak e na centralny uk³ad nerwowy za poœrednictwem w³ókien czuciowych obwodowych. Oddzia³uj¹c na centralny uk³ad nerwowy powoduje wysy³anie bodÿców do miêœni, gruczo³ów wydzielania wewnêtrznego oraz do poszczególnych narz¹dów ustroju. Masa Enabio wp³ywa na uk³ad nerwowy, poprzez lepsze jego ukrwienie i utlenowanie poprawiaj¹c prawid³owe procesy metaboliczne we wszystkich czêœciach uk³adu nerwowego. Masuj¹c tkanki, wp³ywamy w sposób bezpoœredni na zakoñczenia nerwowe znajduj¹ce siê w tych tkankach, stymuluj¹c przewodnictwo nerwowe. Przy opracowaniu miêœni karku, grzbietu i okolicy lêdÿwiowo - krzy owej wywiera wp³yw na nerwy rdzeniowe i sploty nerwowe. Przy masa u krêgos³upa, wp³ywa równie tonizuj¹co lub pobudzaj¹co na pieñ uk³adu wspó³czulnego, którego zwoje le ¹ wzd³u krêgos³upa po obu jego stronach. W poraýeniach i niedowùadach pochodzenia neurogennego masaý zwiæksza napiæcie miæúni, a na drodze odruchowej, pobudza czynnoúã nerwów i ich zakoñczeñ. Masaý wykonuje siæ w przewlekùych zapaleniach nerwów, w nerwobólach, w sympatalgiach, kauzalgiach, w zapaleniach wielonerwowych splotów nerwowych, w zespole wypadniæcia kràýka miædzykrægowego. Bodziec mechaniczny masaýu Enabio powùok brzusznych, pobudza miæúnie gùadkie narzàdów wewnætrznych, wpùywa na czynnoúci tych narzàdów. Masaý stosuje siæ przy niedowùadach ýoùàdka, jelit, w zaparciach nawykowych,np. w chorobie wrzodowej o³¹dka. Znosi patologiczne napiêcie miêœniówki g³adkiej, poprawia ukrwienie œluzówki i normalizuje jej wydzielanie. Enabio ma równie dzia³anie rozkurczowe na miêœnie g³adkie narz¹dów uk³adu oddechowego, powoduje rozszerzenie oskrzeli, zwiêkszenie wydzielania œluzu, lepsze odkrztuszanie, czyli w sumie lepsz¹ wentylacjê p³uc. Podobny wp³yw wykazuje na inne narz¹dy i uk³ady. Relaksacja i Wed³ug najnowszych badañ neurofizjoogów amerykañskich proces leczenia organizmu jest znacznie przyœpieszony, kiedy mózg znajduje siê w okreœlonym stanie. Pojawienie siê rytmów mózgowych alfa i Beta powoduje wyraÿne obni enie siê poziomu hormonów stresowych. Wystêpowanie wymienionych fal mózgowych w sposób znacz¹cy podwy sza tak e sprawnoœæ immunologiczn¹ organizmu. 18
Relaksacja i Dziêki œwiadomemu utrzymywaniu siê w stanie alfa, procesy zdrowotne zachodz¹ znacznie szybciej i sprawniej. Kilkanaœcie minut dziennie poœwiêconych relaksacji ma naukowo udowodniony bardzo pozytywny wp³yw na nasze zdrowie! Tak wiêc, ogromnymi korzyœciami p³yn¹cymi z praktykowania relaksacji jest osi¹gniêcie idealnego zdrowia, usuniêcie problemów zwi¹zanych z napiêciem i stresem. Relaksacja pozwala nam nie tylko radziæ sobie z drobnymi przeziêbieniami czy bólem g³owy, ale równie daje nam mo liwoœæ przezwyciê enia chorób zwanych przez lekarzy nieuleczalnymi. Relaksacja skutecznie przeciwdzia³a szkodliwym psychologicznym i fizjologicznym efektom funkcjonowania cz³owieka w œwiecie pe³nym stresu i pogoni za sukcesem. Relaksacja daje nam chwilê wytchnienia. Jest to czas specjalnie dla nas, w którym mo emy zag³êbiæ siê w siebie. Daæ cia³u, umys³owi i duszy si³y do zmagania siê z problemami dnia codziennego. Stosuj¹c masa relaksacyjny Enabio mo emy równie osi¹gn¹æ tak dziœ po ¹dany spokój wewnêtrzny i harmoniê. Je eli rozluÿniamy siê 2-3 razy dziennie, to cia³o ma czas eby znaleÿæ swoj¹ wewnêtrzn¹ równowagê i radoœæ. Mamy wtedy wiêcej mo liwoœci, aby daæ sobie radê z problemami dnia codziennego powoduj¹cymi napiêcie nerwowe. Afirmacje, b¹dÿ wyobra enia stosowane podczas relaksacji, powoduj¹ lepsze nastawienie do siebie, ycia i ludzi. Daje nam to mo liwoœæ o wiele lepszego analizowania i rozwi¹zywania problemów oraz spojrzenia na nie z dystansu. Podczas relaksacji cia³o odpoczywa. Relaksacja i lepsze wyniki w nauce Relaksacja uaktywnia praw¹ pó³kulê mózgow¹, dziêki czemu zaczynamy byæ bardziej kreatywni, zapamiêtujemy szybciej i wiêcej, poprawia siê nasza koncentracja. Myœlimy bardziej twórczo i pozytywnie. Fale mechaniczne wywo³ane poprzez Enabio, wp³ywaj¹ tak e na fale mózgowe. Na poziomie umys³u masa wibracyjny polepsza koncentracjê, usuwa depresjê, podnosi samoocenê i harmonizuje ca³¹ psychikê. Podczas masa u nale y przyj¹æ jak najwygodniejsza pozycjê. Wygodne u³o enie jest kluczowym elementem terapii. Relaksacjê za pomoc¹ materaca Enabio mo na prowadziæ przez ca³y rok. Nie zaleca siê w trakcie masa u relaksuj¹cego wykonywanie innych czynnoœci (np. robótki rêczne, ogl¹danie telewizji, czytanie). Masa Pozycja 00 Dwa cykle 18 minutowe ( jeden po drugim). Najlepiej po godzinie 18 Masa mo na prowadziæ codziennie nie d³u ej ni 20 dni. Po tym okresie musi nast¹piæ 2 dni przerwy w masa u. Ka da pozycja mo e byæ wykorzystywana do relaksacji. Program Masa powinien zostaæ dostosowany do w³asnych preferencji. Ka dy z programów ma inny charakter masa u, co daje u ytkownikowi wybór. Najlepszym natê eniem masa u jest stopieñ drugi. 19
w walce z bezsennoœci¹ Dobry, zdrowy sen dzia³a jak lekarstwo i najlepszy kosmetyk. Pozwala odpocz¹æ, zregenerowaæ si³y, nabraæ dystansu do wielu spraw. Sen jest niezbêdny do prawid³owego funkcjonowania organizmu. Gdy œpimy uspokaja siê rytm serca, normuje ciœnienie, oddech staje siê równomierny i g³êbszy. Wtedy te wydzielany jest w organizmie hormon wzrostu, który powoduje nie tylko roœniêcie (u dzieci i m³odzie y) ale i odnowê tkanek. Noc¹ odpoczywaj¹ równie nasze oczy - ciemnoœæ jest im potrzebna do przemiany witaminy A w niezbêdny do widzenia retinol. Poniewa tlen lepiej dociera do tkanek, cera po dobrze przespanej nocy jest promienna, ró owa. Prawdopodobnie podczas czuwania w systemie nerwowym gromadz¹ siê substancje powoduj¹ce zasypianie - pozbywamy siê ich w³aœnie podczas snu. Brak snu powoduje obni enie odpornoœci i wiêksz¹ podatnoœæ na infekcje. Jest te jedn¹ z przyczyn choroby niedokrwiennej serca i zawa³ów. Napêdza b³êdne ko³o nerwic i depresji - choæ s¹ one powodem bezsennoœci, z czasem staj¹ siê tak e jej skutkiem. Wed³ug statystyk 35% przypadków bezsennoœci to zaburzenia psychiczne (depresje, psychozy oraz zaburzenia lêkowe), 12% - tzw. zespó³ niespokojnych nóg, 12% - u ywanie ró nych leków (paradoksalnie - tak e leków nasennych), 6% - bezdechy w czasie snu, 5-10% - zaburzenia rytmu snu i czuwania. Doskona³e efekty w walce z bezsennoœci¹ przynosi masa relaksacyjny. Wiêkszoœæ osób poddana masa om Enabio œpi lepiej i d³u ej. Firma Vitberg prowadzi nawet specjalne sesje dla osób uskar aj¹cych siê na k³opoty ze snem. Najlepsze efekty odnosi siê ³¹cz¹c masa Enabio z muzykoterapi¹, w tym z dÿwiêkami natury bez podk³adu muzycznego ( np. œpiew ptaków). Podczas masa u nale y przyj¹æ jak najwygodniejsza pozycjê. Nie zaleca siê w trakcie masa u relaksuj¹cego wykonywanie innych czynnoœci (np. robótki rêczne, ogl¹danie telewizji, czytanie). Przy walce z bezsennoœci¹ nie nale y zapominaæ o tym aby zabiegi masa u wykonywaæ w godzinach wieczornych. Masa Pozycja 00 Dwa cykle 18 minutowe ( jeden po drugim). Najlepiej po godzinie 18 Masa mo na prowadziæ codziennie nie d³u ej ni 15 dni. Po tym okresie musi nast¹piæ 1 dzieñ przerwy w masa u. Pozycja 3-5. Nale y u³o yæ siê jak najwygodniej. Program Mo na stosowaæ program 1, 3 lub 4 i drugie lub trzecie natê enie masa u. 20
Zaburzenia emocjonalne Terminem "nerwice" obejmuje siê zespó³ psychogennych zaburzeñ emocjonalnych, których Ÿród³em s¹ nierozwi¹zane nieuœwiadomione konflikty wewnêtrzne. Najczêœciej s¹ to konflikty pomiêdzy d¹ eniami jednostki a jej mo liwoœciami, potrzebami a obowi¹zkami, pragnieniami a normami etycznymi. Pojawiaj¹ siê wtedy, kiedy wra liwa i nieodporna na stresy osobowoœæ poddawana jest presji sytuacji (czêsto œwiadomie akceptowanej), a wymagaj¹cej od niej funkcjonowania sprzecznego z nieuœwiadomionymi tendencjami. Psychicznymi objawami nerwicy s¹ najczêœciej lêk, apatia, przygnêbienie, ró nego rodzaju fobie i natrêctwa, histeria i hipochondria. Czêsto wystêpuj¹ zaburzenia czynnoœciowe ró nych narz¹dów wewnêtrznych mimo, i nie stwierdza siê adnych zmian organicznych. ród³a nerwicy czêsto znajduj¹ siê w dzieciñstwie chorego, kiedy to niew³aœciwe metody wychowawcze, presje i oczekiwania wp³ynê³y na ukszta³towanie niew³aœciwych cech osobowoœci, uniemo liwiaj¹cych samoakceptacjê i wykszta³cenie umiejêtnoœci adaptacyjnych. Stany nerwicowe powoduj¹ nieprzystosowanie do ycia, niezdolnoœæ samorealizacji, zaburzaj¹ kontakty z innymi. Leczenie nerwicy polega na d³ugotrwa³ej psychoterapii, masa Enabio mo e mieæ funkcjê tylko wspomagaj¹c¹. Stres Na ogól, kiedy mówimy "jestem zestresowany", "on yje w ci¹g³ym stresie", mamy na myœli emocje negatywne: lêk, zagro enie, rozpacz, bezradnoœæ... Pierwszym sygna³em, e coœ z³ego dzieje siê z organizmem, bywaj¹ k³opoty z zasypianiem. Potem do nich do³¹czaj¹ inne niedomagania. P³aczemy bez powodu, czujemy siê zmêczeni niezale nie od tego, ile pracujemy i ile odpoczywamy, mamy k³opoty z koncentracj¹, skupieniem uwagi, zawodzi nas pamiêæ. Pojawiaj¹ siê bóle g³owy, dra liwoœæ i czasem brak zainteresowania seksem. Tracimy dawn¹ radoœæ ycia, zapa³ do pracy, brak wiary w siebie pojawia siê w miejsce dotychczasowej pewnoœci. Zabiegi stosuje siê podobnie jak zabiegi przy relaksacji. Masa pozwala siê odprê yæ, zapomnieæ o k³opotach, nabraæ do nich dystansu. Wykorzystywanie podczas zabiegów muzyki relaksacyjnej, spotêguje dzia³anie relaksacyjne. 21
Bóle g³owy Niektórzy na szczêœcie nie wiedz¹, jak silny i dezorganizuj¹cy zwyk³e ycie mo e byæ ból g³owy. Ci, którzy go poznali, zdaj¹ sobie sprawê, e przybieraæ on mo e ró ne formy. Niejednokrotnie ktoœ, kogo boli g³owa mówi, e ma migrenê, bez wzglêdu na intensywnoœæ, umiejscowienie i charakter bólu. Nie zawsze jest to prawda, choæby dlatego, e nie ka dy ból g³owy jest migren¹. Ból g³owy mo e byæ k³uj¹cy, pulsuj¹cy, têpy czy æmi¹cy. Czasem obejmuje ca³¹ g³owê, innym razem tylko jej po³owê, a jeszcze innym umiejscawia siê nad brwiami. Generalnie bóle g³owy mo na podzieliæ na: objawowe, inaczej wtórne s¹ wywo³ane innymi chorobami, samoistne, inaczej pierwotne - stanowi¹ chorobê sam¹ w sobie. Przyczyn bólu g³owy jest wiele. Uwa a siê, e jedn¹ z przyczyn tego schorzenia jest m.in. stres, emocje, brak snu, przemêczenie, zmiany atmosferyczne, nadu ycie alkoholu. Mo e ono byæ równie wywo³ane przez czynniki fizyczne, np. niezbyt wygodn¹ pozycjê - czêste pochylanie g³owy podczas czytania, trzymanie s³uchawki telefonicznej miêdzy ramieniem i uchem, ucie gumy, prac¹ przy z³ym oœwietleniu. Czynniki te bowiem sprzyjaj¹ napinaniu miêœni. Bóle s¹ odczuwane jako obrêcz zaciskaj¹ca siê wokó³ g³owy, sztywnienie karku i szyi. Chorzy maj¹ wra enie, e boli ich skóra g³owy, a nawet w³osy. Bóle napiêciowe trwaj¹ ró nie d³ugo, ale zdarzaj¹ siê te przypadki bólów chronicznych, które ci¹gn¹ siê tygodniami, miesi¹cami, a nawet latami. Celem stosowanych zabiegów jest rozluÿnienie miêœni w czêœci szyjnej i barkowej. Zak³ada siê, e znaczna czêœæ ataku bólów g³owy ma swoje pochodzenie w okolicach krêgos³upa czêœci szyjnej i barkowej. Przy dolegliwych bólach g³owy powinno zaczynaæ siê terapiê od 10-15 dni masa u relaksacyjnego. Je eli uporczywy ból g³owy ma pochodzenie odkrêgos³upowe, mo e ust¹piæ ju po 20-30 dniach terapii. Masa Pozycja 00. Dwa lub trzy cykle dziennie po 18 minut jeden po drugim. Najlepiej po godzinie 19 Masa mo na prowadziæ do ust¹pienia bólu, nie d³u ej ni 10 dni. Po tym okresie musi nast¹piæ dwudniowa przerwa. Pozycja 3-4-7. Nie nale y zapominaæ o odsuniêciu g³owy od maty masuj¹cej. Najlepiej do tego celu wykorzystaæ zag³ówek profilowany. Program Masa nale y rozpoczynaæ od programu 1 i pierwszego stopnia natê enia masa u. W cyklu drugim, mo na wybraæ program 3 i drugie lub trzecie natê enie masa u. 22