PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 114 Transport 2016 oniki, Informatyki i Automatyki 016 Streszczenie: W artykule przedstawiono wymagania norm PN-EN 12301 wraz z ak oprawy Zaproponowano harmonogramy sterowania parametrów ruchu drogowego normy dla drogi. : drogowe, oprawy drogowego. w normach ruchu pieszego i motorowego oraz w strefach przeznaczonych na ruch pieszy, rowerowy szarów i i r lenia ulicz- w tworzeniu obrazu wieczorno-nocnego e drogowe to rów- wytworzenie
256, itp.) oraz ytkowników w danej przestrzeni. poszczególnych funkcjonowania n w szerokich zakresach, praktycznie od 0 % do 100 tleniowych drogi a j- u ytkowników. grupy. Pierwsza grupa dotyczy zastosowania w oprawach indywidualnych sterowników wy- wschodó zmienne warunki np. otoczenia [2]. wej 3]. w pierwszej w normach serii PN-EN 13201. Istot ), malizacyjnych dla o. Zmn cji oraz zmniejszenia emisji CO2 do atmosfery [1, 2, 3, 6, 11, 13, a nie uzyskanie mak- Statystyka wypadków drogowych [12] 2015 roku co stanowi 11,2 % wszystkich zgonów odnotowanych w tamtym roku oraz w godzinach od - warunki ruchu. odnotowano 2312 wypadków.
257 ejszenie bez- drogowych. Odpo-,, poprawi bez-. D L [cd/m 2 E [lx]; Uo [- Ul [- postrzegania przeszkód na drogach; - widocz u drogi. Po i prowa- -EN 13201 [6] [5]. Wszystkim tleniowych VW; suma wag VWS odejmowana od klasy ME zmie y na M, klasy CE na C, a klasy S na P. W tabeli 1 przedstawiono zgodnie z arkuszem 2 norm PN-EN 13201 [6] wymagania dla M ( autostrady, drogi szybkiego ruchu, ulice M M 6 VWS (1)
258 Klasa L minimum eksploatacyjne [cd/m 2 ] M [6] Warunki suche U0 minimum Ul minimum Warunki mokre U0w minimum Warunki suche fti maksimum [%] Tablica 1 otoczenia REI minimum M1 2,00 0,40 0,70 0,15 10 0,35 M2 1,50 0,40 0,70 0,15 10 0,35 M3 1,00 0,40 0,60 0,15 15 0,30 M4 0,75 0,40 0,60 0,15 15 0,30 M5 0,50 0,35 0,40 0,15 15 0,30 M6 0,30 0,35 0,40 0,15 20 0,30 L eksploatacyjna luminancja drogi, U 0, U l minimalna dla pasów ruchu), U 0w, f TI przedniej normie TI), R EI. na doborze typu i rodzaju infrastruktury : zaprojektowanego systemu. nocnych i w czasie zmniejszonego. Na- jednak granice sterowani drogi o klasie eniowej M3, dla której nych w sterowniki indywidualne.
259 3. WYZNACZENIE GRANIC STEROWANIA DLA DROGI M3 drogi e parametry sytuacji ej oraz wagi VW: wysoka - 70 km/h< v <100 km/h: 1, wysokie >45 % droga dwupasmowa: 1, Rodzaj ruchu mieszany: 1, Rozdzielenie jezdni nie: 0, : 0, Zaparkowane pojazdy nie: 0, Luminancja otoczenia sytuacja normalna: 0, Prowadzenie wzrokowe : 0. M3: M 6 VWS 6 1 1 1 0 0 0 0 0 3 (2) parametry tleniowej: jednostronne; (maksymalny) 30 m, ów 9 m, nawis 1m, - 10 º, 2 m, 1 m. drogi wybrano sterowalne oprawy LED o mocy znamionowej oprawy 142 W i wania: 100 %, 70 %, 50 % i 30 %. Program DIALux nie uwz jeszcze zmian w ozna- z 2016 roku wersja angielska [8, 9]. Ze dla klas M w nowych normach nych klas, a tym sa- W tablicy 2 zamieszczono wyniki dla 100 opraw. W tablicach VW lica M4. Tablica ia klasa M5 M6
260 M4 i M5 rach miejskich, itp. Tablica 2 dla drogi o klasie M3 (poprzednie ozn. ME3a) dla 100 % wysterowania L U0 UI TI [%] [cd/m 2 ] Obserwator 1 1,15 0.55 0,70 6 Obserwator 2 1,20 0,57 0,85 6 ME3a Tak Tak Tak Tak Parametr Wyznaczenie wag VW dla klasy M4 M4 Opis wagi VW wysoka 70 km/h< v <100 km/h 1 umiarkowane 15 % - 45 % droga dwupasmowa 0 Rodzaj ruchu mieszany 1 Rozdzielenie jezdni nie 0 0 Zaparkowane pojazdy nie 0 Luminancja otoczenia sytuacja normalna 0 Prowadzenie wzrokowe 0 Suma wag VWS 2 Parametr Wyznaczenie wag VW dla klasy M5 M5 Opis wagi VW wysoka 70 km/h< v <100 km/h 1 niskie <15 % droga dwupasmowa -1 Rodzaj ruchu mieszany 1 Rozdzielenie jezdni nie 0 0 Zaparkowane pojazdy nie 0 Luminancja otoczenia sytuacja normalna 0 Prowadzenie wzrokowe 0 Suma wag VWS 1 Tablica 3 Tablica 4
261 Parametr Wyznaczenie wag VW dla klasy M6 M5 Opis wagi VW wysoka 70 km/h< v <100 km/h 1 niskie <15 % droga dwupasmowa -1 Rodzaj ruchu mieszany 1 Rozdzielenie jezdni nie 0 0 Zaparkowane pojazdy nie 0 Luminancja otoczenia niska -1 Prowadzenie wzrokowe 0 Suma wag VWS 0 Tablica 5 M4, M5 i M6 licy 1. nego nie zmienia s nej klasy M4 uzyskano przy redukcji %. M5 50 %, M6 o 70 %. Tablica 6 zawiera Tablica 6 M4 M5 M6 [cd/m 2 ] U0 UI TI [%] Obserwator 1 0,80 0,55 0,70 5 Obserwator 2 0,84 0,57 0,85 5 Tak Tak Tak Tak Obserwator 1 0,57 0,55 0,7 5 Obserwator 2 0,6 0,57 0,85 5 Tak Tak Tak Tak Obserwator 1 0,34 0,55 0,7 5 Obserwator 2 0,36 0,57 0,85 4 Tak Tak Tak Tak L otoczenia M3 do M5. Kiedy luminancja oto- nawet do M6 (poziom redukcji 70 praw jest naj-
262 krótszy, wej wykorzystano kalendarz astronomiczny ze wschodami i zachodami s rumieniem, a mianowicie 100 %, 70 % i 50 %, niowym od M3 do M5 1 i 2 zmiany M3 do M6 3 i 4, odpowiednio dla mie- zmniejszenie klasy M3 do klasy M5 zmniejszenie klasy M3 do klasy M5 zmniejszenie klasy M3 do klasy M6 zmniejszenie klasy M3 do klasy M6 Wy- L lice MATLAB wraz z toolbox-em Curve Fitting 5 pasowanej funkcji f(x) la obserwatora 1, a na rysunku 6 - dla obserwatora 2.
263 f ( x) 0,01157 x 0,008131 (3) : f ( x) -2,5 10 6 x 3 0,0005 x 2 0,01825 x 0,525 (4) 1.1 1 L s [cd/m 2 ] 0.9 0.8 0.7 0.6 0.5 0.4 Dane f(x) 30 40 50 60 70 80 90 100 Rys. 5 f(x) watora 1 1.2 1.1 1 L s [cd/m 2 ] 0.9 0.8 0.7 0.6 0.5 Dane f(x) 0.4 30 40 50 60 70 80 90 100 Rys. 6 f(x) watora 2 drodze, co jest podstawowym parametrem przyjmowanym w ocenie 4. PODSUMOWANIE a drogowym w porach nocnych, przy któ
264 wymagania norm z serii PN-EN 13201. w zakresie przy poszczególnych poziomach sterowania i dla wybran projektowania har- iem zapewnia przy Bibliografia 1. Boyce PR., Fotios S. and Richards M. : Road lighting and energy saving, Lighting Res. Technol. 2009; 41: p.245 260. 2. Juntunen E., Tetri E., Tapaninen O., Yrjana S., Kondratyev V., Sitomaniemi A., Siirtola H., Sarjanoja EM., Aikio J. and Heikkinen V. : A smart LED luminaire for energy savings in pedestrian road lighting, Lighting Res. Technol. 2015; Vol. 47: p.103 115. 3. Lavric A., Popa V., Finis I., Simion D. : The design and implementation of an energy efficient street -2097, R. 88 NR 11a/2012, p.312-316. 4. -6 maj 2015 r. 5. fikacja parametrów drogowych kraju, PTPiREE, Torun, 26-27 kwietnia 2016. 6. -11 kwietnia 2014 r. 7..: - normy serii PN-EN 13201- -80. 8. PN- 9. PN-EN 13201:2016E. Road lighting (5 arkuszy). 10. Publ. CIE 115:2010. Lighting of roads for motor and pedestrian traffic. 11. Radulovic D., Skok S., Kirincic V. : Energy efficiency public lighting management in the cities, Energy 36 (2011) p.1908-1915. 12. Wypadki drogowe w 2015 roku, http://statystyka.policja.pl/st/ruch-drogowy/76562,wypadki-drogowe-raporty-roczne.html 13. Yoshiura N., Fujii Y., Ohta N. : Smart street light system looking like usual street lights based on sensor networks, 2013 13th International Symposium on Communications and Information Technologies (ISCIT). INFLUENCE OF LIGHT CONTROL IN ROAD TRAFFIC SAFETY Summary: The article presents the requirements of PN-EN 12301 Road Lighting, together with the current changes. Specified the boundaries of lighting control for the example luminaire and installation of road lighting. Proposed schedules light control when changing traffic parameters to ensure that the requirements according to the founded class lighting of road. Keywords: road lighting, lighting controls, luminaires