Wyzwania mobilności i akademickiego rynku pracy w Polsce Dr Cezary Kościelniak
1. Stan mobilności w Polsce a. Narzędzia mobilności: - Program ERASMUS - Program Marie Curie Scholarship - Programy krajowe (NCN, NCBiR, FNP) b. Zjawiska pożądane - Zwiększenie udziału przyjeżdżających do Polski - Przełożenie mobilności na rynek pracy/innowacyjną gospodarkę - Ułatwienie procedur administracyjnych związanych z internacjonalizacją
2. Dalczego internacjonalizacja? Przeszkody kulturowe/ argumenty z kuluarów: ochrona krajowego rynku pracy, tam też preferują swoich, mit lepszego Zachodu, nasi to zrobią lepiej, nasza nauka jest specyficzna nie potrzebuje mobilności Potrzebna debata o zyskach z internacjonalizacji Wpływ internacjonalizacji na publikacje: (Kwiek 2014 i badania z EUROAC): im większa internacjonalizacja, tym większy wskaźnik tekstów w międzynarodowych i wysoko punktowanych publikatorach Uatrakcyjnienie polskiego szkolnictwa wyższego: zwiększanie jakości/zbudowanie nowych modułów edukacyjnych (e.g. Joint studies, podwójne dyplomy, etc.)/zmiana kultury akademickiej.
Liczba studentów cudzoziemców w Polsce
Procent studentów zagranicznych w państwach OECD
ERASMUS: wizja optymistyczna Raport Erasmus, Facts and Figures (2013): PL znajduje się w grupie top sending countries w grupach students oraz staff. W roku akademickim 2011/2012 Polska była na piątym miejscu w liczbie wysłanych studentów: 12106: za Hiszpanią (33104), Niemcami (27593), Francją (24924), Włochami (20404) (liczba dot. wyjazdów na studia).
Uznanie mobilności przez pracodawców 25% spośród studentów ERASMUSa włada trzema językami (Sigalis 2012) Raport Deloitte a: najbardziej pożądane cechy absolwentów przy poszukiwaniu pracy: 94% badanych wskazało praktyki w PL związane z kierunkiem studiów, 90% na udział w organizacji studenckiej (np. AISEC), 87,9% na praktyki zagraniczne związane ze studiami, 87,5% na ERASMUSa. Praktyki zagraniczne nie związane ze studiami wskazało 60% respondentów.
ERASMUS: wizja pesymistyczna Brak balansu między przyjeżdżającymi a wyjeżdżającymi, największe różnice (wspólnie z Bułgarią, Rumunią, Łotwą): - Studenci: między 2001 a 2012 wyjechało 119118, a przyjechało 44977 studentów - Staff mobility, gdzie wyjechało 31893 wykładowców, a przyjechało jedynie 16925 Czechy out: 19827, inc: 12631, Szwecja out: 6508, inc: 7710, Węgry: out: 9795, inc: 9402, Finlandia: out: 15039, inc: 16090
Mobilność i akademicki rynek pracy W Polsce brak instytucjonalnych mechanizmów promujących mobilność, co należałoby zmienić? - Wprowadzenie karencji kilku lat w zatrudnieniu w jednostce, w jakiej popełniono doktorat - Zmianę algorytmu: promocję za zatrudnianie doktorów z zewnątrz w okresie vacatio legis. - Ustawowe ułatwienie zatrudniania uczonych zza granicy (np. kwota 10% uczonych zagranicznych na każdym wydziale) - Rezygnacja z nostryfikacji dyplomów dla wszystkich członków państw OECD oraz ASEAN.
Możliwe zadania dla KPRP Propozycje nowelizacji w Ustawie o Szkol. Wyż. ugruntowujących mobilność oraz pozycję postdoca. W polityce wschodniej Prezydenta RP, działanie w kierunku promocji polskich uczelni w krajach nowych beneficjentach ERASMUS +. Utworzenie Agencji zajmującej się mobilnością, (na wzór DAAD), bądź też zbudowanie w istniejącej (np. w NCN) departamentu wymiany akademickiej KPRP mogłaby być inicjatorem tego przedsięwzięcia.
Dziękuję Państwu za uwagę