2013 r. 27 grudnia 2018 r. Biuletyn Pośród byków i niedźwiedzi PUNKT WIDZENIA ZARZĄDZAJĄCYCH PORTFELAMI Z FRANKLIN TEMPLETON INVESTMENTS W TYM NUMERZE: Artykuły w tym numerze są aktualne na dzień 27 grudnia 2018 r. Łagodne podwyższanie stóp przez Fed: Rezerwa Federalna Stanów Zjednoczonych po raz czwarty w tym roku podniosła stopy procentowe, ale krytycy zaczynają kwestionować słuszność działań banku centralnego; czy zaostrzanie polityki pieniężnej zostanie wstrzymane w 2019 r.? Oto punkt widzenia Michaela Materasso z Franklin Templeton Fixed Income Group na ten temat. Zintegrowane podejście do zarządzania ryzykiem i możliwościami związanymi z ESG: Decyzje inwestycyjne są podejmowane na podstawie informacji, danych i wyników badań. Z upływem lat, w miarę pojawiania się nowych informacji i rodzajów informacji, inwestorzy wypracowali nowe innowacyjne sposoby wykorzystywania danych na potrzeby podejmowania decyzji. Obecnie niektórzy przyszłościowo nastawieni inwestorzy w coraz większym stopniu koncentrują się na analizie czynników związanych z ochroną środowiska, odpowiedzialnością społeczną i ładem korporacyjnym (ESG), co zapewnia im szerszą perspektywę uzupełniającą tradycyjne analizy. Julie Moret, która kieruje zespołem Franklin Templeton ds. ESG, tłumaczy jaki wpływ mają analizy tych czynników na nowoczesne procedury oceny możliwości inwestycyjnych i w jaki sposób są wykorzystywane jako narzędzie do oceny szerszego, ogólnego ryzyka. Kto jest kim w świecie funduszy ETF: Zrozumienie ról wszystkich podmiotów obecnych na rynku stanowi kluczowy element inwestowania w fundusze ETF. Dwie role, które są często mylone nawet przez doświadczonych inwestorów, to animatorzy rynku ( market makers ) i autoryzowani uczestnicy ( authorised participants ). Jason Xavier, który kieruje zespołem Franklin Templeton Investments ds. rynków funduszy ETF w regionie EMEA (Europa, Bliski Wschód, Afryka), w prosty sposób wyjaśnia znaczenie poszczególnych ról na rynku ETF. Łagodne podwyższanie stóp przez Fed Michael Materasso Starszy wiceprezes, szef zespołu ds. zarządzania portfelami ubezpieczeniowymi Współprzewodniczący komitetu ds. polityki inwestowania w instrumenty o stałym dochodzie Franklin Templeton Fixed Income Group Rezerwa Federalna Stanów Zjednoczonych (Fed) utrzymała kurs na zaostrzanie polityki pieniężnej i podczas grudniowego posiedzenia poświęconego amerykańskiej polityce pieniężnej podniosła swoją referencyjną krótkoterminową stopę funduszy federalnych o 25 punktów bazowych. Była to czwarta podwyżka w tym roku i dziewiąta podwyżka na przestrzeni bieżącego cyklu zaostrzania polityki, który rozpoczął się w 2015 r. Stopa funduszy federalnych sięgnęła tym samym przedziału 2,25-2,50%, czyli wciąż jest dość niska na tle danych historycznych. Fed zaktualizował także swoją politykę pieniężną i prognozy ekonomiczne, w których nastąpiły pewne zmiany w porównaniu z prognozami wrześniowymi. Oto podsumowanie najważniejszych zmian w prognozach: Fed obniżył swoją prognozę wzrostu gospodarczego w Stanach Zjednoczonych na 2018 r. z 3,1% do 3,0%, a także obniżył prognozę na 2019 r. z 2,5% do 2,3%. Prognoza stopy inflacji (na podstawie bazowego indeksu cen w wydatkach na konsumpcję osobistą) na 2019 r. została obniżona z 2,0% do 1,9%. Prognozy stopy bezrobocia zostały utrzymane na poziomie 3,7% na 2018 r. oraz 3,5% na 2019 r. Fed obniżył swoje prognozy wzrostu stóp procentowych na 2019 r., ustalając poziom stopy funduszy federalnych na 2,9%. Prognozy przewidują, że do 2020 r. stopa sięgnie poziomu 3,1%. Omawiając prognozy dla gospodarki Stanów Zjednoczonych, szef Fedu Jerome Powell powiedział, że są one dość optymistyczne I nie wydawał się przesadnie zaniepokojony globalnym spadkiem dynamiki wzrostu, pomimo obaw rynkowych. Podzielamy taki punkt widzenia. Fundamenty gospodarki Stanów Zjednoczonych wyglądają solidnie Choć można znaleźć kilka powodów do obaw, ogólna sytuacja gospodarcza w Stanach Zjednoczonych wciąż wygląda bardzo dobrze. Warunki na rynku pracy są korzystne, a wskaźniki aktywności zawodowej utrzymują się na stabilnych poziomach. Średnie zarobki godzinowe rosną, ale nadal są względnie niskie w porównaniu z poziomami notowanymi na podobnych etapach cyklu rynkowego w warunkach pełnego zatrudnienia. Wydatki na konsumpcję stanowią mniej więcej dwie trzecie amerykańskiego produktu krajowego brutto (PKB), a konsumenci wciąż mają dobrą kondycję finansową, biorąc pod uwagę rozsądne poziomy zadłużenia i oszczędności. Sądzimy, że konsumenci nadal powinni dysponować środkami na dalsze wydatki. Polityka budżetowa, a w szczególności reformy podatkowe i cięcia podatkowe dotyczące zarówno konsumentów, jak i przedsiębiorstw, była jednym z czynników napędzających wzrost w 2018 r. Mówi się, że stymulacja budżetowa została
Łagodne podwyższanie stóp przez Fed ciąg dalszy wyczerpana, ale nie zgadzamy się z tą tezą. Pakiet reform podatkowych był spory, a w pierwszej połowie 2019 r. wiele osób nadal będzie korzystać z większych zwrotów podatku. Co więcej, efekty wdrożonych reform podatkowych będą odczuwalne w gospodarce przez wiele kolejnych kwartałów. W takich warunkach wydaje nam się prawdopodobne, że gospodarka Stanów Zjednoczonych będzie wciąż rosnąć w ponadprzeciętnie szybkim tempie zarówno w pierwszym kwartale 2019 r., jak i w dalszej przyszłości. Uważamy, że inflacja wprawdzie nie jest źródłem problemów, ale prawdopodobnie będzie rosnąć, zatem jest także duże prawdopodobieństwo, że Fed będzie wciąż podwyższać stopy w 2019 r. To, czy ostatecznie będzie to jedna podwyżka czy dwie, nie ma, według nas, większego znaczenia. Łączenie kropek Fed zaktualizował swój wykres punktowy przedstawiający przewidywania banku centralnego co do przyszłości stóp procentowych. Gdy porównujemy przedstawiony przez bank centralny wykres punktowy z wykresem z poprzedniego wrześniowego posiedzenia, całkiem interesujący wydaje nam się fakt, że zwolennicy zarówno gołębiej, jak i jastrzębiej polityki stali się bardziej umiarkowani. Jastrzębie złagodziły swoje stanowisko do tego stopnia, że górny pułap proponowanego przez nich przedziału stóp mieści się obecnie w okolicach średniej, która nie uwzględnia trzech najwyższych i trzech najniższych prognoz. Jednocześnie Powell przypomniał, że decyzje polityczne nie mają z góry ustalonego kierunku i przyszłość kolejnych podwyżek stóp procentowych wciąż jest dość niepewna. Biorąc wszystkie istotne czynniki pod uwagę, podwyżkę stóp przez Fed uznalibyśmy za gołębią. 4,5% 4,0% 3,5% 3,0% 2,5% 2,0% 1,5% 1,0% Prognozy Fedu a oczekiwania rynkowe 0,5% Dec-2018 Dec-2019 Dec-2020 Dec-2021 Longer FOMC Members' (19/12/2018) Projections FOMC Median Market (Fed Funds Futures) Źródła: Rezerwa Federalna, Bloomberg, dane na dzień 19 grudnia 2018 r. OIS (swap indeksowy overnight) / uśrednione prognozy rynkowe. Oszacowany przez uczestników właściwy poziom docelowej stopy funduszy federalnych (zaokrąglony do 1/8 punktu procentowego) na koniec wskazanego roku kalendarzowego. FOMC = Federalny Komitet ds. Operacji Otwartego Rynku. Każde zacieniowane koło wskazuje wartość (zaokrągloną do 1/8 punktu procentowego) środka właściwego przedziału docelowej stopy funduszy federalnych oszacowanego przez uczestnika. Realizacja jakichkolwiek prognoz lub szacunków nie jest w żaden sposób gwarantowana. Przedstawione informacje mają charakter wyłącznie ilustracyjny. Podczas konferencji prasowej po ogłoszeniu komunikatu Federalnego Komitetu ds. Operacji Otwartego Rynku (FOMC), Powell odpowiedział na szereg pytań dotyczących inflacji i konieczności dalszego zaostrzania polityki pieniężnej przez Fed w przyszłym roku. Na rynkach nastąpiło przeszacowanie ryzyka, w związku z czym wiele osób uznało, że Fed musi wstrzymać zaostrzanie polityki, jednak autorzy polityki pieniężnej koncentrują się na fundamentach gospodarki, a nie na obawach rynkowych. W warunkach pełnego zatrudnienia wzrost presji płacowych jest zjawiskiem naturalnym, choć podwyżki jak dotąd są raczej ograniczone. Niemniej jednak luka pomiędzy faktycznym a potencjalnym produktem gospodarczym zamknęła się jakiś czas temu i teraz wydajność produkcji jest ograniczona, a koszty niektórych surowców rosną. Zważywszy na prognozy ponadprzeciętnie wysokiego wzrostu PKB, sądzimy, że producenci z większym prawdopodobieństwem będą w stanie przerzucić te koszty na konsumentów. Podsumowując, nie sądzimy, by ta podwyżka stóp była ostatnią w bieżącym cyklu, chyba, że sytuacja gospodarcza ulegnie w najbliższej przyszłości radykalnej zmianie. Warto zauważyć, że jednym z celów reformy podatkowej jest zwiększenie wydatków kapitałowych, które zwykle prowadzi do wzrostu wydajności produkcji. Z kolei gdy produktywność rośnie, linia trendu wzrostu gospodarczego zwykle także idzie w górę. Dlatego można przypuszczać, że neutralny poziom stóp ustalony przez Fed również może wzrosnąć. Większa wydajność produkcji połączona z niską inflacją może stworzyć warunki do podniesienia stopy funduszy federalnych, ponieważ poziom neutralny powinien wzrosnąć wraz ze wzrostem produktywności. Mówi się ostatnio o neutralnym poziomie stóp procentowych; w październiku Powell powiedział, że Fed wciąż jest daleko od neutralnego poziomu, ale już w listopadzie stwierdził, że stopy są nieznacznie niższe od poziomu neutralnego. Podczas 2
Łagodne podwyższanie stóp przez Fed ciąg dalszy ostatniego posiedzenia poświęconego polityce pieniężnej, Powell powiedział, że stopy sięgnęły, według niego, dolnego poziomu przedziału, jaki komitet uważa za neutralny. Powell na przegranej pozycji? Jak wspomniano wcześniej, warunki rynkowe do tej pory nie sprzyjały aktywom o wyższym ryzyku, a bezpośrednia reakcja na komunikat Fedu najwyraźniej sygnalizowała utrzymanie tej awersji do ryzyka zarówno na rynkach akcji, jak i na rynkach instrumentów o stałym dochodzie. Z rynkowego punktu widzenia wydaje mi się, że Powell znajdował się tym samym na przegranej pozycji. Gdyby zakomunikował, że Fed skończył zaostrzać politykę pieniężną, zostałoby to zinterpretowane jako sygnał pogorszenia się sytuacji gospodarczej. Gdyby natomiast zaprezentował bardziej jastrzębią retorykę, rynkom także by się to nie spodobało. Uważamy, że gospodarka Stanów Zjednoczonych jest oparta na dostatecznie szerokich i solidnych fundamentach, by poradzić sobie z jeszcze jedną lub dwoma podwyżkami stóp w nadchodzącym roku. Pewne obawy budzi spadek dynamiki wzrostu na świecie, a w szczególności w Chinach, a także związane z nim prawdopodobieństwo analogicznego spowolnienia także w Stanach Zjednoczonych. Niemniej jednak gospodarka amerykańska jest jednak w dużej mierze odizolowana od reszty świata, a nasza polityka pieniężna i budżetowa jest znacząco odmienna od polityki w Chinach czy Europie. Gospodarka Stanów Zjednoczonych wciąż rośnie i ma potencjał do dalszego wzrostu, nawet jeżeli tempo rozwoju w Chinach i Europie spada. Podsumowując uważamy, że Stany Zjednoczone mogą nadal notować ponadprzeciętnie wysoki wzrost, a trendy w obszarze zatrudnienia bardzo sprzyjają solidnej dynamice wzrostu. W takich warunkach dostrzegamy potencjalne możliwości zwiększenia ekspozycji na niektóre sektory kredytowe. Zintegrowane podejście do zarządzania ryzykiem i możliwościami związanymi z ESG Julie Moret Kierownik zespołu ds. ESG Franklin Templeton Investment Management Limited Żyjemy w błyskawicznie zmieniającym się świecie. Wyzwania związane z wydajnym wykorzystywaniem zasobów, wpływem na zmiany klimatyczne czy ryzykiem transformacyjnym nabierają coraz większego znaczenia, podobnie jak narastająca presja ze strony wdrażanej polityki i regulacji związanych ze zrównoważonym wzrostem. Wśród inwestorów rośnie świadomość związku pomiędzy zrównoważonym wzrostem a sytuacją finansową, co potwierdza rosnąca liczba sygnatariuszy branżowych inicjatyw, takich jak Zasady odpowiedzialnego inwestowania (PRI). Zasady odpowiedzialnego inwestowania zostały sformułowane przez międzynarodową grupę inwestorów instytucjonalnych w odpowiedzi na rosnące znaczenie ochrony środowiska, spraw społecznych i ładu korporacyjnego (ESG) dla działalności inwestycyjnej. Od czasu uruchomienia tej inicjatywy w 2006 r., zasady PRI podpisało prawie 2000 sygnatariuszy reprezentujących aktywa w zarządzaniu o łącznej wartości 81,7 bln USD 1. Sygnatariusze zobowiązują się do uwzględniania analiz czynników ESG w swoich procedurach podejmowania decyzji inwestycyjnych, praktykach związanych z posiadaniem udziałów spółek oraz sprawozdawczości. Pomimo tego wzrostu, praktyki związane z ESG nadal są interpretowane i wdrażane w różny sposób. Sytuację dodatkowo utrudnia zauważalna w świecie inwestycji tendencja do używania mylących i często zamiennych terminów i skrótów, które czasem odnoszą się do różnych zagadnień i koncepcji. HISTORIA ANALIZ ESG Początki analiz ESG sięgają lat 60. ubiegłego wieku, kiedy to pewne organizacje o podłożu religijnym zaczęły selekcjonować spółki do swoich portfeli na podstawie zasad etyki, eliminując te, których działalność nie była zgodna z ich zasadami moralnymi. Wśród takich grzesznych spółek znalazły się przedsiębiorstwa z branży tytoniowej i alkoholowej. W latach 70. ubiegłego wieku, wraz ze wzrostem świadomości społecznej i politycznej, kryteria selekcji rozszerzyły się na przestrzeganie powszechnie przyjętych międzynarodowych norm i standardów. Obecnie analizy ESG obejmują wyważone podejście oparte na szeregu różnych technik, od pozytywnej selekcji i/lub stosowania kryteriów ESG do niwelowania ryzyka czy zwiększania potencjalnego wskaźnika alfa 2. Analiza wpływu tematów związanych z ESG We Franklin Templeton dokonujemy wyraźnego rozróżnienia pomiędzy czynnikami ESG a zasadami etycznego inwestowania czy też inwestycjami opartymi na wartościach, a kierowanie się wynikami analiz ESG nie musi wiązać się ze słabszymi wynikami. Jako aktywni zarządzający chcemy zrozumieć wpływ ogólnych czynników 3
Zintegrowane podejście do zarządzania ryzykiem i możliwościami związanymi z ESG ciąg dalszy ESG na długofalowe strategiczne ryzyko i możliwości dotyczące spółek, w które inwestujemy. Uważamy zatem, że analizy ESG powinny być integralnym elementem badań i podejmowania decyzji inwestycyjnych. Dostrzegamy wartość w połączeniu oceny tradycyjnych wskaźników finansowych z analizą wskaźników zrównoważonego wzrostu. Uważamy, że kombinacja tych dwóch elementów pozwala pogłębić analizę fundamentalną i zapewnia dodatkowe narzędzie do dokonania rozróżnienia pomiędzy tymi spółkami i sektorami, które są podatne na zaburzenia równowagi, a tymi, które potrafią się dostosować do zmian. Z czasem te czynniki mogą przełożyć się na większą konkurencyjność i ostatecznie zapewnić zrównoważony wzrost przedsiębiorstwa i długoterminowej wartości dla akcjonariuszy. ESG jako obowiązek powierniczy Biznesowe argumenty przemawiające za stosowaniem analiz ESG są coraz bardziej ewidentne, w związku z czym przewidujemy, że zarządzający inwestycjami będą zmuszeni do zajęcia się tym tematem w ramach swoich obowiązków powierniczych, w miarę, jak autorzy polityki gospodarczej i regulatorzy będą coraz bardziej koncentrować się na zrównoważonym wzroście. Wkrótce po paryskiej Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu w 2015 r. (COP21), władze Francji ratyfikowały ustawę o transformacji energetycznej na rzecz zwiększania wykorzystania ekologicznych źródeł energii. Ambitne działania legislacyjne wyznaczają kurs na niwelowanie wpływu zmian klimatycznych i dywersyfikację źródeł energii. W czerwcu 2017 r. funkcjonująca w obrębie Rady Stabilności Finansowej grupa zadaniowa ds. przejrzystości finansowej projektów klimatycznych (TCFD) opublikowała listę rekomendacji dotyczących publikacji spójnych danych. W ostatnim czasie Komisja Europejska opracowała kompleksowe zasady mające zapewnić stabilność sektora finansowego na podstawie rekomendacji grupy ekspertów ds. zrównoważonych finansów (HLEG). Kierunek zmian jest jasno nakreślony: narastają oczekiwania, że zarządzający inwestycjami i inwestorzy będą pracować nad coraz głębszym zrozumieniem zakresu i wpływu tych kwestii na długoterminową kondycję operacyjną spółek i nowe źródła potencjału wzrostowego w przyszłości. Spodziewamy się szerokich implikacji dla selekcji aktywów do benchmarków, sprawozdawczości i obowiązków inwestorów. Zintegrowane podejście do zarządzania ryzykiem i możliwościami związanymi z ESG ciąg dalszy Przykłady istotnych czynników ESG Poniższa tabela przedstawia przykładowe czynniki związane z ESG, które mogą mieć znaczenie z punktu widzenia konkretnych inwestycji, w zależności od klasy aktywów, regionu geograficznego i/lub branży. Czynniki środowiskowe Czynniki społeczne Ład korporacyjny Czynniki Przykłady: Naruszenia regulacji / kary Dostęp do surowców / półproduktów Zarządzanie surowcami Utylizacja odpadów niebezpiecznych, toksycznych i chemicznych / czyszczenie Emisja dwutlenku węgla pomiary i sprawozdawczość Ryzyko i możliwości związane ze zmianami klimatycznymi Przykłady: Praktyki związane z siłą roboczą (np. minimalne wynagrodzenie, zapobieganie dyskryminacji, zatrudnianie dzieci, praca niewolnicza) BHP, bezpieczeństwo produktów Różnorodność Przykłady: Prawa akcjonariuszy Struktura i niezależność zarządu Wynagrodzenia członków zarządu Standardy rachunkowości, niezależne audyty 4
Zintegrowane podejście do zarządzania ryzykiem i możliwościami związanymi z ESG ciąg dalszy Integracja analiz ESG z procesami inwestycyjnymi Oprócz wzbogacenia dotychczasowych procesów badawczych o pogłębione analizy ESG w celu oceny rzeczywistej wartości i potencjału do generowania współczynnika alfa, zarządzający inwestycjami muszą być w stanie mierzyć i rozumieć ryzyko, by móc nim zarządzać. Naszym celem we Franklin Templeton jest zapewnienie, by ryzyko, na jakie eksponowane są nasze portfele, było dobrze zrozumiane i mogło zostać zrekompensowane. Uważamy, że analizy bardziej tradycyjnych ilościowych wskaźników ryzyka, takich jak odchylenie od indeksu czy współczynnik beta, w połączeniu z analizą ilościowych wskaźników ryzyka opartych na czynnikach ESG, uwzględniających jakość zarządzania i ryzyko dla dobrego imienia spółki, zapewniają wielowymiarową perspektywę i pogłębiają nasze zrozumienie potencjalnego ryzyka spadków Dane ESG pozwalają spojrzeć na inwestycje z nowej perspektywy i dostrzec ryzyko, które może być ukryte pod powierzchnią bilansów i wskaźników finansowych. W związku z tym sądzimy, że czas poświęcony dziś na rozwój analiz inwestycyjnych poprzez uwzględnienie czynników ESG w przyszłości zadecyduje o tym które spółki będą odnosić sukcesy. Kto jest kim w świecie funduszy ETF Jason Xavier Szef zespołu ds. rynków funduszy ETF w regionie EMEA (Europa, Bliski Wschód, Afryka) Franklin Templeton Investment Management Limited Motto, które sprawdziło się w mojej karierze zawodowej brzmi: Upraszczaj. W świecie inwestycyjnym zbyt często uciekamy się do branżowego żargonu. Może to zrażać nawet doświadczonych inwestorów, szczególnie gdy mowa o nieznanych im zagadnieniach. W tym artykule zamierzam wrócić do podstaw i omówić najważniejsze podmioty współtworzące ekosystem funduszy ETF, z którymi moi koledzy i ja mamy do czynienia w naszej codziennej pracy, czyli autoryzowanych uczestników ( authorised participants ) i animatorów rynku ( market makers ). Wyjaśnię ich role, obowiązki i znaczenie. Najpierw jednak przypomnijmy czym właściwie są fundusze ETF. Podstawowe informacje na temat funduszy ETF Fundusze ETF to otwarte fundusze inwestycyjne realizujące transakcje na regulowanych rynkach papierów wartościowych na całym świecie. Wiele funduszy ETF jest opartych na indeksach ważonych kapitalizacją rynkową lub wskaźnikami fundamentalnymi. Zwolennicy funduszy ETF wskazują na korzyści wynikające z płynności i elastyczności związanej z bieżącymi dziennymi obrotami. W tabeli na następnej stronie przedstawione są najważniejsze różnice pomiędzy funduszami ETF a tradycyjnymi funduszami inwestycyjnymi. 5
Kto jest kim w świecie funduszy ETF ciąg dalszy Otwarty fundusz inwestycyjny Zamknięty fundusz inwestycyjny Fundusz ETF Otwarte lub zamknięte Otwarte Zamknięte Otwarte Przejrzystość Miesięcznie/kwartalnie Miesięcznie/kwartalnie Codziennie Notowane na giełdzie Nie Tak Tak Tytuły Obroty/płynność Liczba tytułów może codziennie rosnąć lub spadać Wyłącznie wartość aktywów netto Liczba tytułów jest stała Wyłącznie pośrednio na rynku wtórnym Wycena Wartość aktywów netto Stymulowana przez popyt, Pośrednio powiązana z wartością aktywów netto Liczba tytułów może codziennie rosnąć lub spadać Wartość aktywów netto + bezpośrednio na rynku wtórnym Wartość aktywów netto + bezpośrednio na rynku wtórnym Omówmy teraz role podmiotów umożliwiających realizację transakcji na funduszach ETF. Animator rynku Podobnie jak akcje zwykłe, fundusze ETF znajdują się w obrocie na regulowanych rynkach papierów wartościowych, takich jak Londyńska Giełda Papierów Wartościowych, Nowojorska Giełda Papierów Wartościowych czy inne rynki w różnych częściach świata. Tzw. animatorzy rynku umożliwiają przeprowadzanie transakcji na funduszach ETF poprzez ustalanie cen kupna i sprzedaży tytułów funduszy ETF. Tacy animatorzy rynku to zwykle banki lub domy maklerskie, które pełnią podobną rolę do animatorów tradycyjnych rynków akcji. Kupujący Animatorzy rynku ustalają ceny kupna i sprzedaży na regulowanych rynkach papierów wartościowych Sprzedający 6
Kto jest kim w świecie funduszy ETF ciąg dalszy Autoryzowani uczestnicy Podobnie jak w przypadku otwartych funduszy inwestycyjnych, tytuły funduszy ETF mogą być tworzone lub umarzane na koniec dnia obrotów w oparciu o wartość aktywów netto 3. W tym miejscu wkracza autoryzowany uczestnik. Autoryzowany uczestnik pełni funkcję pośrednika pomiędzy kupującym a sprzedającym tytuły. Tytuły są tworzone i przekazywane wyłącznie gdy emitent otrzyma środki pieniężne od autoryzowanego uczestnika. W przypadku umorzeń procedura jest odwrotna: środki pieniężne wypłacane są dopiero po przekazaniu tytułów przez autoryzowanego uczestnika. Potocznie mówimy, że autoryzowany uczestnik umożliwia przeprowadzanie transakcji na koniec dnia obrotów na zasadach DVP (wydanie przy płatności). Trzymając się porównania z transakcjami dotyczącymi tradycyjnych funduszy inwestycyjnych, autoryzowani uczestnicy pełnią podobną funkcję do platform funduszy inwestycyjnych lub doradców działających w imieniu klientów. Nie wszyscy animatorzy rynku są jednak autoryzowanymi uczestnikami, zatem mogą zdarzać się sytuacje, w których animatorzy rynku korzystają z usług autoryzowanych uczestników, by utworzyć lub umorzyć tytuły. Innymi słowy, autoryzowani uczestnicy mogą realizować transakcje na rynku pierwotnym w imieniu animatorów rynku. Proces ten jest zilustrowany na poniższym schemacie. Animator rynku lub inwestor końcowy Gotówka Tytuły Autoryzowany uczestnik Gotówka Tytuły Emitent Animator rynku lub inwestor końcowy Gotówka Tytuły Autoryzowany uczestnik Gotówka Tytuły Emitent Należy zrozumieć charakter poszczególnych uczestników transakcji i ich wzajemną interakcję, jednak można dostrzec tendencję do nieprawidłowego interpretowania poszczególnych ról i mieszania ze sobą ich obowiązków. My uważamy, że to animatorzy rynku, a nie autoryzowani uczestnicy, tworzą fundamenty obrotu tytułami funduszy ETF. Zdajemy sobie jednak sprawę, że mylenie tych funkcji może wzbudzać wątpliwości. Przykładowo otrzymujemy pytania o możliwy wpływ wyjścia autoryzowanych przedstawicieli z rynku na płynność funduszy ETF. Jakie jest ryzyko? Wszelkie inwestycje wiążą się z ryzykiem, włącznie z ryzykiem utraty zainwestowanego kapitału. Wartość inwestycji może rosnąć lub spadać i istnieje ryzyko utraty części zainwestowanych środków. Ceny obligacji generalnie poruszają się w kierunku przeciwnym do kierunku zmian stóp procentowych. Gdy zatem rynkowe ceny obligacji utrzymywanych w portfelu będą korygowane pod wpływem podwyżek stóp procentowych, wartość portfela może pójść w dół. Wpływ na wartość papierów mogą mieć zmiany kondycji finansowej ich emitentów oraz zmiany ratingów kredytowych. Kredyty o zmiennym oprocentowaniu i obligacje przedsiębiorstw o wysokim dochodzie mają rating niższy niż inwestycyjny, w związku z czym inwestowanie w te instrumenty wiąże się z większym ryzykiem niewypłacalności, która może skutkować utratą zainwestowanego kapitału; ryzyko to może być większe w okresach spowolnienia gospodarczego. Ceny akcji podlegają wahaniom (często nagłym i gwałtownym) wywoływanym przez czynniki dotyczące poszczególnych spółek, branż czy sektorów lub ogólne warunki panujące na rynkach. Prowizje maklerskie i koszty ETF obniżają stopy zwrotu. Tytuły funduszy ETF mogą być kupowane lub sprzedawane w dniu notowań po cenie rynkowej na rynku, na którym są notowane. Fundusze ETF są przedmiotem obrotu na podobnych zasadach jak akcje, ich wartość rynkowa jest zmienna, a ich wycena może być wyższa lub niższa od wartości ich aktywów netto. Nie ma jednak żadnej gwarancji, że rynek aktywnych obrotów tytułami funduszy ETF zostanie otwarty lub utrzymany ani że dany fundusz wciąż będzie notowany lub jego notowania nie ulegną zmianie. Choć tytuły funduszy ETF mogą być przedmiotem obrotu na rynku wtórnym, obrót tytułami tych funduszy może nie być niemożliwy we wszystkich warunkach rynkowych, a w okresach napięć rynkowych wyceny tytułów tych funduszy mogą być znacząco zaniżone. 7
INFORMACJA NATURY PRAWNEJ Niniejszy materiał ma charakter ogólny, a zawarte w nim treści nie powinny być traktowane jako indywidualne porady lub rekomendacje inwestycyjne dotyczące kupna, sprzedaży lub utrzymania jakichkolwiek inwestycji lub przyjęcia jakiejkolwiek strategii inwestycyjnej. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mają charakteru porad prawnych ani podatkowych. Poglądy wyrażone w niniejszym materiale odzwierciedlają punkt widzenia zarządzającego inwestycjami, a wszelkie komentarze, opinie i analizy są w pełni aktualne wyłącznie w dniu ich publikacji i mogą ulec zmianie bez odrębnego powiadomienia. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie stanowią kompletnej analizy wszystkich istotnych faktów dotyczących jakiegokolwiek kraju, regionu czy rynku. Wszelkie inwestycje wiążą się z ryzykiem, włącznie z ryzykiem utraty zainwestowanego kapitału. Dane pochodzące z zewnętrznych źródeł mogły zostać wykorzystane na potrzeby opracowania niniejszego materiału. Takie dane nie zostały odrębnie zweryfikowane, potwierdzone ani poddane kontroli przez Franklin Templeton Investments ( FTI ). FTI nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek straty wynikające z wykorzystania jakichkolwiek informacji zawartych w niniejszym materiale; inwestor może opierać swoje decyzje na przedstawionych tutaj opiniach lub wynikach analiz wyłącznie na własne ryzyko. Produkty, usługi i informacje mogą nie być dostępne pod niektórymi jurysdykcjami i są oferowane poza Stanami Zjednoczonymi przez inne podmioty powiązane z FTI i/lub przez dystrybutorów, w zależności od lokalnie obowiązujących przepisów. Aby dowiedzieć się, czy dane produkty i usługi są dostępne pod określoną jurysdykcją, należy skonsultować się z profesjonalnym doradcą finansowym. Australia: wydane przez Franklin Templeton Investments Australia Limited (ABN 87 006 972 247) (australijskiego dostawcę usług finansowych posiadającego licencję nr 225328), Level 19, 101 Collins Street, Melbourne, Victoria, 3000. Austria/Niemcy: wydane przez Franklin Templeton Investment Services GmbH, Mainzer Landstraße 16, D-60325 Frankfurt nad Menem, Niemcy. Dopuszczone do użytku w Niemczech przez IHK Frankfurt M., nr rej. D-F-125-TMX1-08. Kanada: wydane przez Franklin Templeton Investments Corp., 5000 Yonge Street, Suite 900 Toronto, ON, M2N 0A7, faks: (416) 364-1163, (800) 387-0830, www.franklintempleton.ca. Dubaj: wydane przez Franklin Templeton Investments (ME) Limited, podmiot działający na podstawie licencji i pod nadzorem Urzędu Regulacji Rynków Finansowych w Dubaju. Oddział w Dubaju: Franklin Templeton Investments, The Gate, East Wing, Level 2, Dubai International Financial Centre, P.O. Box 506613, Dubaj, ZEA, tel.: +9714-4284100, faks: +9714-4284140. Francja: wydane przez Franklin Templeton France S.A., 20 rue de la Paix, 75002 Paryż, Francja. Hongkong: wydane przez Franklin Templeton Investments (Asia) Limited, 17/F, Chater House, 8 Connaught Road Central, Hongkong. Włochy: wydane przez Franklin Templeton International Services S.à.r.l. oddział we Włoszech, Corso Italia, 1 Mediolan, 20122, Włochy. Japonia: wydane przez Franklin Templeton Investments Japan Limited. Korea Południowa: wydane przez Franklin Templeton Investment Trust Management Co., Ltd., 3rd fl., CCMM Building, 12 Youido-Dong, Youngdungpo-Gu, Seul, Korea 150-968. Luksemburg/Beneluks: wydane przez Franklin Templeton International Services S.à r.l. podlegającą nadzorowi Commission de Surveillance du Secteur Financier 8A, rue Albert Borschette, L-1246 Luksemburg Tel.: +352-46 66 67-1 Faks: +352-46 66 76. Malezja: wydane przez Franklin Templeton Asset Management (Malaysia) Sdn. Bhd. & Franklin Templeton GSC Asset Management Sdn. Bhd. Polska: wydane przez Templeton Asset Management (Poland) TFI S.A., Rondo ONZ 1; 00-124 Warszawa. Rumunia: wydane przez oddział Franklin Templeton Investment Management Limited w Bukareszcie, 78-80 Buzesti Street, Premium Point, 7th-8th Floor, 011017 Bukareszt 1, Rumunia. Podmiot zarejestrowany w rumuńskim Urzędzie Nadzoru Finansowego pod numerem PJM01SFIM/400005/14.09.2009 oraz notyfikowany i regulowany w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (FCA). Singapur: wydane przez Templeton Asset Management Ltd. Registration No. (UEN) 199205211E. 7 Temasek Boulevard, #38-03 Suntec Tower One, 038987, Singapur. Hiszpania: wydane przez oddział Franklin Templeton Investment Management w Madrycie, profesjonalny podmiot działający w sektorze finansowym pod nadzorem CNMV, José Ortega y Gasset 29, Madryt. Republika Południowej Afryki: wydane przez Franklin Templeton Investments SA (PTY) Ltd., licencjonowanego dostawcę usług finansowych. Tel.: +27 (21) 831 7400, faks: +27 (21) 831 7422. Szwajcaria: wydane przez Franklin Templeton Switzerland Ltd, Stockerstrasse 38, CH- 8002 Zurych. Wielka Brytania: wydane przez Franklin Templeton Investment Management Limited (FTIML) z siedzibą pod adresem: Cannon Place, 78 Cannon Street, Londyn EC4N 6HL. Podmiot notyfikowany i regulowany w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (Financial Conduct Authority, FCA). Region krajów skandynawskich: wydane przez Franklin Templeton Investment Management Limited (FTIML), oddział w Szwecji, Blasieholmsgatan 5, SE-111 48 Sztokholm, Szwecja. Tel.: +46 (0) 8 545 01230, faks: +46 (0) 8 545 01239. FTIML jest podmiotem notyfikowanym i regulowanym w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (Financial Conduct Authority, FCA) oraz ma pozwolenia wydane przez określone organy regulacyjne na prowadzenie działalności inwestycyjnej w Danii, Szwecji, Norwegii i Finlandii. Ameryki: w USA niniejsza publikacja udostępniana jest wyłącznie pośrednikom finansowym przez Templeton/Franklin Investment Services, 100 Fountain Parkway, St. Petersburg, Florida 33716. Tel.: (800) 239-3894 (połączenie bezpłatne w USA), (877) 389-0076 (połączenie bezpłatne w Kanadzie), faks: (727) 299-8736. Inwestycje nie mają ubezpieczenia FDIC, mogą tracić na wartości i nie są objęte gwarancjami bankowymi. Dystrybucja poza USA może być prowadzona przez Templeton Global Advisors Limited lub innych dystrybutorów, pośredników, sprzedawców lub profesjonalnych inwestorów, którym Templeton Global Advisors Limited powierzy dystrybucję tytułów funduszy Franklin Templeton pod niektórymi jurysdykcjami. Niniejszy materiał nie stanowi oferty sprzedaży ani zachęty do składania oferty kupna papierów wartościowych pod jakąkolwiek jurysdykcją, pod którą byłoby to niezgodne z obowiązującym prawem. 1. Źródło: Zasady odpowiedzialnego inwestowania opracowane przez ONZ. Dane na kwiecień 2018 r. 2. Alfa to skorygowany o ryzyko wskaźnik wartości, jaką zarządzający portfelem dodaje lub odejmuje od stopy zwrotu funduszu. 3. Wartość aktywów netto (NAV) odzwierciedla wartość na tytuł. Wartość aktywów netto na tytuł obliczana jest jako iloraz całkowitej wartości aktywów netto funduszu i liczby tytułów będących w obrocie. Ważne uwagi i warunki dotyczące podmiotów dostarczających dane można znaleźć na stronie www.franklintempletondatasources.com. Copyright 2018 r., Franklin 2018 Franklin Templeton Templeton Investments. Investments. Wszelkie All prawa rights zastrzeżone. reserved. 12/18