13. PISMO ÂWI TE STAREGO TESTAMENTU



Podobne dokumenty
DrogaDoWolnosci.com. Możesz udostępniać tę listę innym. Nie zastrzegamy sobie żadnych praw do niej. Niechaj służy jak najszerszemu gronu osób.

KSIĘGI BIBLII BINGO - instrukcje

Pismo Święte to zbiór ksiąg Nowego i Starego Testamentu, uznanych przez Kościół za natchnione i stanowiących wraz z Tradycją jeden depozyt wiary i

JAK PRZECZYTAĆ BIBLIĘ W 1 ROK? PROPOZYCJA CZYTAŃ.

Bądźcie wykonawcami Słowa, a nie tylko słuchaczami

JAK ROZMAWIAĆ Z BOGIEM?

Kanon hebrajski Prawo Tora (Pięcioksiąg Mojżesza) Prorocy Newiim Pisma Ketuwim

Nowy Testament Ewangelie i Dzieje Apostolskie Listy Nowego Testamentu Apokalipsa Stary Testament

Motyl uczy nas literki L

Wirtualna wycieczka do biblioteki

Kszałtowanie postawy otwartości na poznawanie ludzi należących do różnych religii i reprezentujących podobne lub inne wartości i style życia.

1. Pismo Święte. Stary Testament:

Opracowała Anna Kaszkowiak

KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą.

Opis programu do wizualizacji algorytmów z zakresu arytmetyki komputerowej

Scenariusz zajęć. Psychoedukacja dla uczniów klas III szkoły podstawowej Cykl III. Mocne strony

Uzdrawiająca Moc Ducha Świętego

KATECHEZA DL SZKOŁY PODSTAWOWEJ KLASY I III

Drogie dzieci, Autorki

Księga znaku. Spis treści:

JĘZYK ANGIELSKI. Przedmiotowy system oceniania w klasach 1-3

Przedmiotowy System Oceniania z języka angielskiego w klasach IV-VI. Szkoła Podstawowa nr 5 im. Bohaterów 12 Kołobrzeskiego Pułku Piechoty

Przedmiotowe Zasady Oceniania z języka angielskiego w klasach IV-VI w Szkole Podstawowej im. Janusza Korczaka w Biedaszkach.

PLAN P ZBAWIENIA ZBA

DESKRYPTORY BIBLIOTEKI NARODOWEJ WYKAZ REKORDÓW USUNIĘTYCH ( )

Materiały metodyczne ZADANIA, ĆWICZENIA I ZABAWY Z AKTYWKIEM I LENIWKIEM. (materiały dla nauczycieli, część I)

Manfred Röseler. Kurs biblijny. Nowe życie z Jezusem. Pewność zbawienia

Nowenna za zmarłych pod Smoleńskiem 2010

BIBLIA KANON. KOŚCIÓŁ EWANGELICZNY MISJA ŁASKI W WARSZAWIE

Dodatkowe çwiczenia zintegrowane z podr cznikiem DziÊ i jutro. Cz Êç 1

JAK POPRAWNIE NAPISAĆ PODANIE? PORADNIK

/ wybrane fragmenty KKK/ Artykuł trzeci

NA POZIOMIE B1 TEST PRZYK 0 9ADOWY. Za ca 0 0y egzamin mo 0 4esz uzyska punkt w

Harry Tennant, Czego uczy Biblia, część 9

Otwórzmy drzwi do fantazji

DROGA KRZYŻOWA TY, KTÓRY CIERPISZ, PODĄŻAJ ZA CHRYSTUSEM

1. Od kiedy i gdzie należy złożyć wniosek?

Audio Kurs. W gierski. Kurs podstawowy. Dodatkowe materia y do kursu na p ycie CD

KONSPEKT KATECHEZY TEMAT WYMIAR SPORTU W ŻYCIU CHRZEŚCIJANINA CZEŚĆ OGÓLNY

UCHWAŁA NR XI RADY GMINY ZAKRZEWO. z dnia 22 grudnia 2015 r.

REGULAMIN KONKURSU CZYTELNIK ROKU 2014/2015

OGÓLNE KRYTERIA OCENIANIA

SKŁAD KANONU PISMA ŚWIĘTEGO

Lokomotywa 2. Przewodnik dla nauczyciela. Część 2

Ref. Chwyć tę dłoń chwyć Jego dłoń Bóg jest z tobą w ziemi tej Jego dłoń, Jego dłoń

50. rocznica urodzin ks. Andrzeja Sowińskiego

C PomyÊl i wykonaj. M1. Odczytaj wypowiedzi swoich rówieêników. Zgadnij, z którego z paƒstw. Spo eczeƒstwo na tle dziejów Dziedzictwo kulturowe

Klasa IV. VIb. Bóg pragnie naszego szczęścia Bóg zawsze wierny swojemu przymierzu VII. zeszyt 4 katechezy 40-51

Scenariusz nr 4 zajęć edukacji wczesnoszkolnej. Metryczka zajęć edukacyjnych. Cele operacyjne. Środki dydaktyczne. Metody (według Okonia)

DE-WZP JJ.3 Warszawa,

SPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA. Przedmiot zamówienia:

Przedmiotowy system oceniania z religii Szkoła Podstawowa im. Janusza Korczaka w Przechlewie

Strategia rozwoju kariery zawodowej - Twój scenariusz (program nagrania).

Przez wszystkie słowa Pisma Świętego Bóg wypowiada tylko jedno Słowo, swoje jedyne Słowo w którym wypowiada się cały.

Czytam i piszę. klasa II. część. Seria. dla klasy drugiej szkoły podstawowej. Ćwiczenia dla klasy drugiej szkoły podstawowej.

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z HISTORII DLA KLAS IV VI

Likwidacja barier architektonicznych to usuwanie tego, co przeszkadza ci korzystać z budynków, chodników, ulic i innych miejsc oraz mebli i sprzętów.

SCENARIUSZ LEKCJI WYCHOWAWCZEJ: AGRESJA I STRES. JAK SOBIE RADZIĆ ZE STRESEM?

Przedmiotowy system oceniania z języka angielskiego w edukacji wczesnoszkolnej

Ćwiczenia usprawniające analizę słuchową* (zadania z zastosowaniem głosek, sylab, wyrazów, zdań, struktur rytmicznych)

Powołani do Walki EFEZJAN 6:10-24

Tradycje antyczne i biblijne

SPIS TREŚCI PRZEDMOWA... 5

Raport z przeprowadzenia ankiety dotyczącej oceny pracy dziekanatu POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA. WYDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ i INFORMATYKI

Wrocław, dnia 14 grudnia 2015 r. Poz UCHWAŁA NR XVI/96/15 RADY MIEJSKIEJ W BOGUSZOWIE-GORCACH. z dnia 30 listopada 2015 r.

I. 1) NAZWA I ADRES: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, ul. Skarbowa 1, Stargard Szczeciński,

Tytuł. Autor. Dział. Innowacyjne cele edukacyjne. Czas. Przebieg. Etap 1 - Wprowadzenie z rysem historycznym i dyskusją

Zaproszenie do składania ofert na usługę pn. Produkcja filmu promocyjnego LCOI System

Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia:

Pierwszorzêdnym autorem Pisma œw. jest Duch Œwiêty, a drugorzêdnymi ludzie natchnieni przez Ducha Œw. zwani hagiografami.

Jak: Kopiować. Wysyłać cyfrowo. Faksować. Przechowywać zlecenia

W zakresie czynności tłumacza przysięgłego dla zleceniodawców wymienionych w art. 15 ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego stwierdzono:

PRZYJMOWANIE DARÓW DUCHOWYCH

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z EDUKACJI DLA BEZPIECZEŃSTWA w Zespole Szkół Specjalnych nr 91

INSTRUKCJA DLA UCZESTNIKÓW ZAWODÓW ZADANIA

GEO-SYSTEM Sp. z o.o. GEO-RCiWN Rejestr Cen i Wartości Nieruchomości Podręcznik dla uŝytkowników modułu wyszukiwania danych Warszawa 2007

1. Temat: Wody Jordanu - Sakrament chrztu świętego.

ABC. parkowania na kopertach

Przedmiotowy System Oceniania z Katechezy w Szkole Podstawowej w Trzebielu dla klas IV-VI zgodny z programem nauczania Odkrywamy tajemnice Bożego

Promocja i identyfikacja wizualna projektów współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Przedmiotowy system oceniania z religii dla klasy piątej szkoły podstawowej

Przedmiotowy system oceniania z języka angielskiego

PROPOZYCJE AKTYWNOŚCI W ZAKRESIE PERCEPCJI SŁUCHOWEJ. Temat ośrodka tygodniowego: Karnawał. Temat ośrodka dziennego: Zabawa karnawałowa.

Co do zasady, obliczenie wykazywanej

29. TRZY W LINII CZYLI O POSZUKIWANIU ZWIĄZKÓW

REGULAMIN ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ I REKLAM PRASOWYCH w dwumiesięczniku Posłaniec św. Antoniego z Padwy z dnia 1 października 2014 roku

WYKAZ RZECZOWY I ILOŚCIOWY MATERIAŁÓW CZĘŚĆ NR 1. Materiały dydaktyczne do zajęć pozalekcyjnych z języka polskiego. Lp. WYSZCZEGÓLNIENIE j.m.

KRÓLEWSKIE SERCE KOBIETY

p i m ó i r ó o d b s ó t b ó r

Elementy typografii. Technologia Informacyjna Lekcja 22

Christus. Regnat. Słowo ks. Proboszcza. Gazetka Parafialna Parafia Rzymskokatolicka pw. Chrystusa Króla w Świnoujściu

Załącznik nr 4 WZÓR - UMOWA NR...

Regulamin PODKARPACKIEGO KONKURSU WIEDZY O PODATKACH. Siedziba:

Katechumenat rodzinny

RAPORT. Przedszkole Szkoła klasa 0 PRZYGOTOWANIE DO EDUKACJI SZKOLNEJ

REGULAMIN KONKURSU MATEMATYCZNEGO

OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - dostawy

Zebranie Mieszkańców Budynków, zwane dalej Zebraniem, działa na podstawie: a / statutu Spółdzielni Mieszkaniowej WROCŁAWSKI DOM we Wrocławiu,

Szczegółowy opis zamówienia

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MATEMATYKI. Przedmiotowy system oceniania z matematyki jest zgodny z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania

Transkrypt:

13. PISMO ÂWI TE STAREGO TESTAMENTU Cele ogólne: przybli enie Êwiadectw drogi do wiary ludzi pozostajàcych w bliskim kontakcie z Bogiem przekazanych na kartach Starego Testamentu budzenie u katechizowanych pragnienia spotkania z Bogiem na wzór postaci biblijnych Wymagania programowe: Wymagania podstawowe Uczeƒ: samodzielnie odnajduje tekst w Starym Testamencie podaje liczb ksiàg Starego Testamentu porzàdkuje ksi gi Starego Testamentu wskazuje w liturgii s owa moment czytania Starego Testamentu Wymagania ponadpodstawowe Uczeƒ: wymienia 5 najwa niejszych wydarzeƒ Starego Testamentu wyjaênia zwiàzek Starego Testamentu z liturgià s owa w kilku s owach opisuje j zyk hebrajski uzasadnia aktualnoêç S owa Bo ego Starego Testamentu dla ycia KoÊcio a Metody i techniki: pytania i odpowiedzi, çwiczenia praktyczne odnajdywanie tekstu w PiÊmie Âwi tym, porzàdkowanie informacji, pokaz, çwiczenia sprawdzajàce test luk, nauka Êpiewu psalmu Ârodki dydaktyczne: Pismo Âwi te przyniesione przez ka dego ucznia kartki z nazwami ksiàg Starego Testamentu (R12A) karta STARY TESTAMENT i karty: KSI GI HISTORYCZNE, KSI GI PROROCKIE, KSI GI DYDAK- TYCZNE (K13) alfabet hebrajski (plansza) lub materia dla ka dego ucznia (M13), Psalm 65 PRZEBIEG KATECHEZY 1 WPROWADZENIE 1. Modlitwa K. modli si z uczniami: Panie Jezu, dzi kuj Ci za Twoje S owo, które codziennie kierujesz do mnie. Dzi kujemy Ci, Panie. Dzi kuj Ci za Twojà zbawczà mi oêç. Przez swojà Êmierç darowa eê mi moje grzechy, a przez swoje zmartwychwstanie dajesz mi nowe ycie. Dzi kujemy Ci, Panie. Przepraszam, e nie zawsze y em zgodnie z Twoimi s owami zawartymi w PiÊmie Âwi tym. Przepraszamy Ci, Panie. O Panie, dziê zajmij pierwsze miejsce w moim yciu. ZeÊlij na mnie swojego Ducha i daj mi ask, abym móg staç si takà osobà, jakà chcesz, abym by. Prosimy Ci, Panie. Dzi kuj Ci Bo e, e mnie wys ucha eê. (chwila ciszy) 2. Powtórzenie materia u i postawienie problemu katechezy Na jakie dwie cz Êci dzielimy Pismo Âwi te? Pismo Âwi te dzieli si na Stary i Nowy Testament. Klasa IV Przewodnik metodyczny Bóg mnie wo a 81

Znajdê w PiÊmie Âwi tym tekst k 8,11b. 15 Uczniowie odnajdujà tekst w PiÊmie Âwi tym. k 8,11.15: Ziarno to s owo Bo e. (...) A na dobrej roli to ci, którzy us yszawszy s owo zachowujà je w swoim szlachetnym i dobrym sercu i przynoszà plon dzi ki wytrwa oêci. Czyje s owo zawiera Pismo Âwi te? Pismo Âwi te zawiera s owo Boga. Biblia to w gruncie rzeczy wielka biblioteka. Sk adajàce si na nià 73 ksi gi powsta y na przestrzeni d ugiego okresu, który rozpoczyna si w X wieku przed Chrystusem, a koƒczy przesz o 50 lat po Jego zmartwychwstaniu. Liczne ksi gi, zanim zosta y utrwalone na piêmie, by y opowiadane i przekazywane z pokolenia na pokolenie w tradycji ustnej przez ludzi staro ytnego Bliskiego Wschodu. Mieli oni niezwyk y wr cz dar zapami tywania. Stary Testament w przewa ajàcej cz - Êci zosta napisany w j zyku hebrajskim i opowiada dzieje Izraela, narodu wybranego przez Boga, by przekazywaç Jego or dzie o zbawieniu. Poznamy dzisiaj pierwszà cz Êç tej Bo ej Biblioteki. Zapisanie tematu do zeszytu ucznia: Pismo Âwi te Starego Testamentu. 2 AKTYWIZACJA Krok 1. Biblioteka Starego Testamentu K. zawiesza na tablicy kart STARY TESTAMENT (K13). S owo testament pochodzi od aciƒskiego wyrazu testamentum oznaczajàcego przymierze wi ê Boga z cz owiekiem i Narodem Wybranym. Ile ksiàg zawiera Stary Testament? Stary Testament zawiera 46 ksiàg. Bibliotek Starego Testamentu mo emy podzieliç na trzy wielkie dzia y: KSI GI HISTORYCZNE KSI GI PROROCKIE KSI GI DYDAKTYCZNE K. zawiesza na tablicy karty: KSI GI HISTORYCZNE, KSI GI PROROCKIE, KSI GI DYDAKTYCZNE/MÑDROÂCIOWE i wyjaênia znaczenie s ów. Ka dy z tych dzia ów zawiera ró ne ksi gi. Uporzàdkujcie ksi gi Starego Testamentu, umieszczajàc je w odpowiednich dzia ach. K. wybiera po 5 ksiàg z ka dego dzia u po 5 kart nazw ksiàg Starego Testamentu (R12A). Wykaz ksiàg Starego Testamentu (K. wybiera po 5 z ka dej kategorii). KSI GI HISTORYCZNE Ksi ga Rodzaju Ksi ga WyjÊcia Ksi ga Kap aƒska Ksi ga Liczb Ksi ga Powtórzonego Prawa Ksi ga Jozuego Ksi ga S dziów Ksi ga Rut 1 Ksi ga Samuela 2 Ksi ga Samuela 1 Ksi ga Królewska 2 Ksi ga Królewska 1 Ksi ga Kronik 2 Ksi ga Kronik Ksi ga Ezdrasza Ksi ga Nehemiasza Ksi ga Tobiasza Ksi ga Judyty Ksi ga Estery 1 Ksi ga Machabejska 2 Ksi ga Machabejska KSI GI PROROCKIE Ksi ga Izajasza Ksi ga Jeremiasza Lamentacje Ksi ga Barucha Ksi ga Ezechiela Ksi ga Daniela Ksi ga Ozeasza Ksi ga Joela Ksi ga Amosa Ksi ga Abdiasza Ksi ga Jonasza Ksi ga Micheasza Ksi ga Nahuma Ksi ga Habakuka Ksi ga Sofoniasza Ksi ga Aggeusza Ksi ga Zachariasza Ksi ga Malachiasza KSI GI DYDAKTYCZNE MÑDROÂCIOWE Ksi ga Hioba Ksi ga Psalmów Ksi ga Przys ów Ksi ga Koheleta Pieʃ nad PieÊniami Ksi ga MàdroÊci MàdroÊç Syracha Uczniowie wpisujà po 5 nazw ksiàg w ka dej kolumnie w zeszycie ucznia (çwiczenie 1). 82 13. Pismo Âwi te Starego Testamentu Klasa IV

Uczniowie otrzymujà kartki z nazwà ksi gi Starego Testamentu (R12A). Ka da para uczniów otrzymuje przeci tnie 1 kartk. Korzystajàc z podr cznika, gdzie znajduje si wykaz ksiàg i skrótów, lub z Pisma Âwi tego, samodzielnie podejmujà decyzj o przyporzàdkowaniu ksi gi do w aêciwego dzia u. K. wybiera trzech uczniów, którzy b dà pe niç rol dostawców ksiàg do biblioteki. Uczniowie wrzucajà do swoich koszyczków kartki z nazwà ksi gi. Dostawcy kolejno odczytujà kartki z koszyka. Klasa i K. potwierdzajà, czy nazwa ksi gi jest prawid owo przyporzàdkowana, a nast pnie zawieszajà kart na tablicy w odpowiednim dziale. 2. J zyk Biblii j zyk hebrajski Wi kszoêç ksiàg starego Testamentu napisana zosta a w j zyku hebrajskim. J zyk hebrajski sk ada si z 22 liter. K. pokazuje alfabet hebrajski (na planszy lub materia dla ucznia M13). Korzystajàc z podr cznika, gdzie znajduje si wykaz ksiàg i skrótów, lub z Pisma Âwi tego, samodzielnie podejmujà decyzj o przyporzàdkowaniu ksi gi do w aêciwego dzia u. K. wybiera trzech uczniów, którzy b dà pe niç rol dostawców ksiàg do biblioteki. Uczniowie wrzucajà do swoich koszyczków kartki z nazwà ksi gi. Dostawcy kolejno odczytujà kartki z koszyka. Klasa i K. potwierdzajà, czy nazwa ksi gi jest prawid owo przyporzàdkowana, a nast pnie zawieszajà kart na tablicy w odpowiednim dziale. Alfabet hebrajski alef bet gimel dalet he waw zajin heth teth jod kaf lamed mem nun samek ajin pe sade qof resz sin szin taw Hebrajski jest j zykiem spó g oskowym. Oznacza to, e tylko spó g oski sà zapisywane, zaê samog oski, wed ug zasad gramatycznych, dodawane sà przez czytajàcego z pami ci. Niekiedy zapisuje si równie samog oski, dzi ki systemowi znaków stawianych pod spó g oskami. W hebrajskim, tak jak w innych j zykach semickich, pisze si od prawej strony do lewej. Kierunek pisania od prawej do lewej strony utrzyma si do dziê. W j zyku hebrajskim mówiono do III wieku po Chrystusie, potem wyszed z u ycia. Dopiero pod koniec XIX wieku powróci jako j zyk potoczny. Uczniowie wykonujà çwiczenie 2 w zeszycie ucznia: Napisz samodzielnie dwie litery alfabetu hebrajskiego: alef... taw... Klasa IV Przewodnik metodyczny Bóg mnie wo a 83

3 REFLEKSJA 1. Utrwalenie treêci Uczniowie wykonujà çwiczenie 3. Uzupe nij zdania: Stary Testament zawiera to wszystko, co... uczyni i co powiedzia do swego ludu... przyjêciem na Êwiat... Zosta napisany g ównie w j zyku... i opowiada dzieje..., narodu wybranego przez Boga, by przekazywaç Jego or dzie o... (Jezusa Chrystusa, Bóg, zbawieniu, hebrajskim, przed, Izraela) Poprawny tekst: Stary Testament zawiera to wszystko, co Bóg uczyni i co powiedzia do swego ludu przed przyjêciem na Êwiat Jezusa Chrystusa. Zosta napisany g ównie w j zyku hebrajskim i opowiada dzieje Izraela, narodu wybranego przez Boga, by przekazywaç Jego or dzie o zbawieniu. 4 REALIZACJA 1. Stary Testament w liturgii s owa Stary Testament zawiera to wszystko, co Bóg uczyni i co powiedzia do swego ludu przed przyjêciem na Êwiat Jezusa Chrystusa. Kiedy s uchamy w koêciele s ów Starego Testamentu? Fragmenty Starego Przymierza czytamy w czasie liturgii s owa. Podczas niedzielnej Mszy Âwi tej I czytanie zawiera S owo Bo e Starego Testamentu. Odpowiedzià wiernych na nie jest Êpiew psalmu responsoryjnego. Uczniowie zapisujà treêç notatki do zeszytu ucznia: Podczas niedzielnej Mszy Âwi tej I czytanie zawiera S owo Bo e Starego Testamentu. Odpowiedzià wiernych na nie jest Êpiew psalmu responsoryjnego. 2. Nasza odpowiedê na zawarte w Starym Testamencie S owo Boga (nauka Êpiewu psalmu) Nauka Êpiewu psalmu 65 lub 34 Uczniowie samodzielnie odnajdujà psalm w ksi dze Pisma Âwi tego. W ciszy czytajà tekst. Dzielà tekst na zwrotki po cztery wersety. Proponujà refren, który b dà wspólnie Êpiewaç. K. podaje melodi psalmu. 5 ZAKO CZENIE 1. Modlitwa K. modli si z uczniami s owami Psalmu 65: 84 13. Pismo Âwi te Starego Testamentu Klasa IV

PSALM 65 Dzi kczynienie za dobrodziejstwa Ciebie nale y wielbiç, Bo e, na Syjonie. Tobie Êluby dope niaç, co próêb wys uchujesz. Do Ciebie przychodzi wszelki Êmiertelnik, wyznajàc nieprawoêci. Przygniatajà nas nasze przewiny: Ty je odpuszczasz. Szcz Êliwy, kogo wybierasz i przygarniasz: mieszka on w Twoich pa acach. Niech nas nasycà dobra Twego domu, Êwi toêç Twojego przybytku! Twoja sprawiedliwoêç odpowiada nam cudami, Bo e, nasz Zbawco, nadziejo wszystkich kraƒców ziemi i mórz dalekich, który swà mocà utwierdzasz góry, jesteê opasany pot gà, który uêmierzasz burzliwy szum morza, huk jego fal, zgie k narodów. Przej ci sà trwogà mieszkaƒcy kraƒców ziemi z powodu Twych znaków. Ty zaê nape niasz radoêcià podwoje Zachodu i Wschodu. Nawiedzi eê ziemi i nawodni eê, ubogaci eê jà obficie. Strumieƒ Bo y wodà jest wezbrany, zbo e im przygotowa eê. Tak przygotowa eê ziemi : bruzdy jej nawodni eê, wyrówna eê jej skiby, deszczami jà spulchni eê i pob ogos awi eê jej p odom. Rok uwieƒczy eê swymi dobrami i Twoje Êlady op ywajà t ustoêcià. Stepowe pastwiska sà pe ne rosy, a wzgórza przepasujà si weselem. àki si strojà trzodami, doliny okrywajà si zbo em, wznoszà okrzyki radoêci, a nawet Êpiewajà. 2. Praca domowa Wypisz pi ç wydarzeƒ opisanych w Starym Testamencie. Klasa IV Przewodnik metodyczny Bóg mnie wo a 85