PRZEDMIOTOWE OCENIANIE Z PRZYRODY Opracowanie: mgr inż. Marta Kozioł Skrzypczak - nauczyciel przyrody mgr Barbara Kałańdziak nauczyciel przyrody I. PODSTAWA PRAWNA 1. Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2016r. poz. 1943, 1954, 1985 i 2169 oraz z 2017r. poz. 60). 2. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016r. Prawo Oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 59 i 949). 3. Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2017 roku w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych na podstawie art. 44zb ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz. U. Z 2016 r. poz.1943, z późn. zm.) 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej. 5. Rozporządzenie Ministra Edukacji narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. 6. Wewnątrzszkolne Ocenianie z dnia 01.09.2017r. 7. Statut Szkoły wraz z Wewnątrzszkolnym Ocenianiem z dnia 1 września 2017 r. 8. Program nauczania przyrody w szkole podstawowej. II. PROGRAM NAUCZANIA I PODRĘCZNIKI Klasa IV: Program nauczania: Tajemnice przyrody, autor: Jolanta Golanko. Wydawnictwo Nowa Era. Podręcznik do klasy 4: Tajemnice przyrody, autor: Maria Marko Worłowska, Feliks Szlajfer, Joanna Stawarz. Klasa VI: Program nauczania: Przyrodo, witaj!, autor: Ewa Gromek, Ewa Kos, Wawrzyniec Kofta, Ewa Laskowska, Andrzej Melson. Wydawnictwo WSiP Podręcznik do klasy 5 i 6: Przyrodo, witaj!, autor: Ewa Gromek, Ewa Kos, Wawrzyniec Kofta, Ewa Laskowska, Andrzej Melson. Wydawnictwo WSiP Przedmiotowe ocenianie z przyrody 1
III. FORMY I RODZAJE AKTYWNOŚCI PODLEGAJĄCE OCENIE Sprawdzian - praca pisemna sprawdzająca wiedzę z większej partii materiału, zapowiedziana z dwutygodniowym wyprzedzeniem i wpisana do kalendarza sprawdzianów w dzienniku. Kartkówki prace pisemne sprawdzające wiedzę z trzech ostatnich lekcji. Odpowiedź ustna sprawdzająca wiedzę z trzech ostatnich lekcji; w przypadku lekcji powtórzeniowych obowiązuje znajomość materiału z całego działu. Praca na lekcji indywidualna lub w grupie, polegająca na wykonaniu zadań dotyczących zagadnień omawianych na zajęciach. Zadania domowe prace pisemne w zeszycie lub inne formy wskazane przez nauczyciela. Aktywność krótkie wypowiedzi na lekcji. Przygotowanie do lekcji obejmuje obowiązek posiadania zeszytu ćwiczeń, podręcznika, zadania domowego oraz znajomość materiału z trzech ostatnich lekcji a w przypadku lekcji powtórzeniowych obowiązuje znajomość materiału z całego działu. Prace długoterminowe samodzielne, indywidualne lub grupowe opracowania problemu w formie określonej przez nauczyciela. Prace dodatkowe - wynikające z zainteresowań ucznia, wiążące się z programem jak i wykraczające poza program, zaangażowanie w projekty, konkursy przedmiotowe, zajęcia pozalekcyjne i inne. Oceny cząstkowe dostarczają nauczycielowi, uczniowi i rodzicowi informacji na temat postępów w opanowaniu przez ucznia wymagań programowych i są podstawą do wystawienia oceny śródrocznej i rocznej. IV. SPOSÓB OCENIANIA ELEMENTY MAJĄCE WPŁYW NA OCENĘ 1. Oceny cząstkowe wyrażane są cyfrowo w skali 1-6. Celujący - 6, bardzo dobry - 5, dobry - 4, dostateczny - 3, dopuszczający - 2, niedostateczny -1. 2. Krótkie formy i rodzaje aktywności mogą być także oceniane za pomocą plusów lub minusów zapisanych w dzienniku. Uczeń może otrzymać ocenę bardzo dobrą, gdy zgromadzi trzy plusy. Jeżeli zgromadzi trzy minusy otrzyma ocenę niedostateczną. 3. Dłuższe odpowiedzi ustne. celujący - odpowiedź wskazuje na szczególne zainteresowanie przedmiotem, spełniając kryteria oceny bardzo dobrej; uczeń stawia hipotezy i przedstawia sposoby rozwiązywania problemów badawczych bardzo dobry - odpowiedź wyczerpująca, zgodna z programem, swobodne operowanie faktami i dostrzeganie związków miedzy nimi dobry -odpowiedź zasadniczo samodzielna, zawiera większość wymaganych treści, poprawna pod względem języka, nieliczne błędy, nie wyczerpuje zagadnienia. dostateczny - uczeń zna najważniejsze fakty, umie je zinterpretować, odpowiedź odbywa się przy niewielkiej pomocy nauczyciela, występują nieliczne błędny rzeczowe dopuszczający - niezbyt precyzyjne odpowiedzi na pytania nauczyciela, braki w wiadomościach i umiejętnościach, podanie nazwy zjawiska lub procesu przy pomocy nauczyciela Przedmiotowe ocenianie z przyrody 2
niedostateczny - nie potrafi rozwiązać zadań teoretycznych lub praktycznych o elementarnym stopniu trudności nawet z pomocą nauczyciela, nie udziela odpowiedzi na większość zadanych przez nauczyciela, ma braki w wiadomościach koniecznych. 4. W przypadku prac pisemnych - przyjmuje się skalę punktową przeliczaną na oceny cyfrowe wg kryteriów: 100% - 98% -ocena celująca 97%-86%- ocena bardzo dobra 85% - 71% - ocena dobra 70% - 51% - ocena dostateczna 50% - 31% - ocena dopuszczająca 30 % - 0% - ocena niedostateczna 5. Oceny bieżące mogą posiadać dodatkowe oznaczenia stawiane za oceną ze znakiem + lub - 6. Nauczyciel ocenia prace pisemne w terminie do dwóch tygodni. 7. Uczeń może poprawić jedną ocenę ze sprawdzianu w każdym półroczu. W takim przypadku ocena za poprzednią pracę nie jest brana pod uwagę przy ocenianiu. 8. Sprawdziany są obowiązkowe. Uczeń nieobecny na sprawdzianie ma obowiązek napisania sprawdzianu w terminie i trybie ustalonym z nauczycielem. 9. Nauczyciel ma prawo przerwać sprawdzian uczniowi, jeżeli stwierdzi na podstawie zachowania ucznia niesamodzielność jego pracy. Stwierdzenie takiego faktu może być podstawą ustalenia bieżącej oceny niedostatecznej. 10. Uczeń ma prawo do zgłoszenia przed lekcją, bez żadnych konsekwencji dwa razy w ciągu półrocza nie przygotowania do lekcji (z wyjątkiem zaplanowanych sprawdzianów i lekcji powtórzeniowych). 11. Nie ocenia się ucznia do trzech dni po dłuższej i usprawiedliwionej nieobecności w szkole. 12. Nieobecność na lekcji nie zwalnia ucznia z przygotowania się do zajęć. Jeżeli uczeń był nieobecny ma obowiązek uzupełnienia danego tematu( -ów) oraz pracy domowej. 13. Uczeń może uzyskać oceny dodatkowe, realizując prace nadobowiązkowe uzgodnione z nauczycielem przedmiotu. V. SPOSOBY INFORMOWANIA UCZNIÓW I RODZICÓW O POSTĘPACH W NAUCE Na pierwszej godzinie lekcyjnej nauczyciel zapoznaje uczniów z przedmiotowym ocenianiem. Ocena pracy ucznia jest jawna, obiektywna, umotywowana i systematyczna oraz oparta o opracowane kryteria. O wszystkich stopniach oraz znakach + i - uczeń jest informowany w momencie ich wystawiania. Sprawdzone i ocenione prace pisemne są przedstawiane do wglądu uczniom na zajęciach dydaktycznych, a ocena jest wpisywana do dziennika elektronicznego. Prace te są przechowywane w szkole do końca zajęć dydaktyczno-wychowawczych danego roku szkolnego, dostępne w szkole do wglądu na prośbę zainteresowanych u nauczyciela przedmiotu. Przedmiotowe ocenianie z przyrody 3
VI. O ocenach cząstkowych, klasyfikacyjnych śródrocznych, rocznych informuje się rodziców wpisem w dzienniku elektronicznym, na zebraniach rodziców udostępniając zestawienie ocen lub w czasie indywidualnych spotkań z rodzicami. SPOSÓB USTALENIA OCENY PÓŁROCZNEJ, ROCZNEJ, KOŃCOWEJ 1. Ocena klasyfikacyjna wyrażana jest słownie wg skali 1-6. Celujący - 6, bardzo dobry - 5, dobry - 4, dostateczny - 3, dopuszczający - 2, niedostateczny -1. 2. Klasyfikacji śródrocznej i rocznej dokonuje się na podstawie ocen cząstkowych, przy czym większe znaczenie mają oceny ze sprawdzianów, w drugiej kolejności są odpowiedzi ustne i kartkówki. Inne oceny mają charakter wspomagający. 3. Na miesiąc przed klasyfikacją nauczyciel wystawia proponowane oceny roczne a uczeń i rodzice otrzymują informację o przewidywanej ocenie. 4. Przy ustaleniu oceny końcowej pod uwagę bierze się stopnie cząstkowe z pierwszego i drugiego półrocza. VII. MOŻLIWOŚĆ O UBIEGANIE SIĘ O OCENĘ WYŻSZĄ OD PRZEWIDYWANEJ W uzasadnionych przypadkach, spowodowanych szczególnymi zdarzeniami losowymi, uczeń może ubiegać się o ocenę wyższą od proponowanej, jeśli: - uczeń wykazał się sumienną i systematyczną pracą podczas całego półrocza, - jego oceny ze sprawdzianów i kartkówek są co najwyżej o jeden stopień niższe niż ocena o którą się ubiega, - uczeń powinien zgłosić chęć ubiegania się o ocenę wyższą od proponowanej w ciągu tygodnia od jej wystawienia, - zaległe wiadomości i umiejętności zostaną uzupełnione przez ucznia w terminie i formie wskazanej przez nauczyciela. VIII. INDYWIDUALIZACJA NAUCZANIA Nauczyciel indywidualizuje pracę z uczniem na zajęciach, dostosowując formy, metody i treści do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia. Szczegółowe wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych ocen uwzględniają możliwości edukacyjne uczniów w konkretnej klasie, oraz zapisy zawarte w opiniach i orzeczeniach poradni psychologiczno pedagogicznej. Przedmiotowe ocenianie z przyrody 4
IX. WYMAGANIA OGÓLNE NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE SZKOLNE: Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: prezentuje swoje wiadomości posługując się terminologią przyrodniczą - potrafi stosować zdobyte wiadomości w sytuacjach nietypowych, opanował wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania, będące efektem jego samodzielnej pracy, formułuje problemy i rozwiązuje je w sposób twórczy, dokonuje analizy lub syntezy zjawisk i procesów przyrodniczych, wykorzystuje wiedzę zdobytą na innych przedmiotach, potrafi samodzielnie korzystać z różnych źródeł informacji, bardzo aktywnie uczestniczy w procesie lekcyjnym, wykonuje twórcze prace, pomoce naukowe i potrafi je prezentować na terenie szkoły i poza nią, w pracach pisemnych osiąga 98-100% punktów możliwych do zdobycia; w pełni odpowiada na dodatkowe pytania, bierze udział w projektach, konkursach przyrodniczych na terenie szkoły i poza nią opanował wiadomości i umiejętności wskazujące na szerokie zainteresowanie przedmiotem, jak również te będące efektem jego samodzielnej pracy, Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: opanował w pełnym zakresie wiadomości i umiejętności określone programem nauczania, wykazuje szczególne zainteresowania przyrodą, potrafi stosować zdobytą wiedzę do samodzielnego rozwiązywania problemów w nowych sytuacjach, bez pomocy nauczyciela korzysta z różnych źródeł informacji, potrafi prowadzić obserwacje, pomiary w terenie, planować i bezpiecznie przeprowadzać doświadczenia przyrodnicze, sprawnie posługuje się pomocami przyrodniczymi i sprzętem laboratoryjnym, potrafi samodzielnie wykonywać obserwacje i doświadczenia, właściwie ich dokumentować i prezentować wyniki. prezentuje swoją wiedzę posługując się poprawną terminologią przyrodniczą, aktywnie uczestniczy w procesie lekcyjnym, w pisemnych sprawdzianach wiedzy i umiejętności osiąga od 95% do 86 % punktów możliwych do zdobycia. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: opanował wiadomości i umiejętności bardziej złożone i mniej przystępne, przydatne i użyteczne w szkolnej i pozaszkolnej działalności, potrafi stosować zdobytą wiedzę do samodzielnego rozwiązywania problemów typowych, w przypadku trudniejszych korzysta z pomocy nauczyciela, posługuje się pomocami przyrodniczymi i zna sprzęt laboratoryjny, prowadzi proste obserwacje i pomiary w terenie, udziela poprawnych odpowiedzi na typowe pytania, jest aktywny na lekcji, w pracach pisemnych osiąga od 71% do 85% punktów
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: opanował wiadomości i umiejętności przystępne, niezbyt złożone, najważniejsze w nauczaniu przyrody, oraz takie które można wykorzystać w sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych, z pomocą nauczyciela rozwiązuje typowe problemy o małym stopniu trudności, z pomocą nauczyciela korzysta z takich źródeł wiedzy jak: teksty, mapy, tabele, fotografie, filmy, itp., wykazuje się aktywnością na lekcji w stopniu zadowalającym, w przypadku prac pisemnych osiąga od 51% do 70% punktów. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: ma braki w opanowaniu wiadomości i umiejętności określonych programem, ale nie przekreślają one możliwości dalszego kształcenia, wykonuje proste zadania i polecenia o bardzo małym stopniu trudności, pod kierunkiem nauczyciela, z pomocą nauczyciela wykonuje proste doświadczenia przyrodnicze, wiadomości przekazuje w sposób nieporadny, nie używając terminologii przyrodniczej, jest mało aktywny na lekcji, w pisemnych sprawdzianach wiedzy i umiejętności osiąga od 31% do 50% punktów. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: nie opanował wiadomości i umiejętności określanych podstawami programowymi, koniecznymi do dalszego kształcenia, nie potrafi posługiwać się przyrządami przyrodniczymi, wykazuje się brakiem systematyczności w przyswajaniu wiedzy i wykonywaniu prac domowych, nie podejmuje próby rozwiązania zadań o elementarnym stopniu trudności nawet przy pomocy nauczyciela, wykazuje się bierną postawą na lekcji, w przypadku prac pisemnych osiąga od 30% do 0% punktów. Przedmiotowe ocenianie z przyrody 6