Historia Rachunku Prawdopodobieństwa i Statystyki WYKŁAD VII: Ronald Fisher. Statystyka Matematyczna jako oddzielna dyscyplina

Podobne dokumenty
Historia Rachunku Prawdopodobieństwa i Statystyki WYKŁAD VIII: Jerzy Neyman. Statystyka Matematyczna jako oddzielna dyscyplina

WYKŁADY ZE STATYSTYKI MATEMATYCZNEJ wykład 9 i 10 - Weryfikacja hipotez statystycznych

Statystyka Matematyczna Anna Janicka

Testowanie hipotez. Hipoteza prosta zawiera jeden element, np. H 0 : θ = 2, hipoteza złożona zawiera więcej niż jeden element, np. H 0 : θ > 4.

Prawdopodobieństwo i statystyka

Historia Rachunku Prawdopodobieństwa i Statystyki WYKŁAD VI: Galton, Edgeworth i Karl Pearson.

Weryfikacja hipotez statystycznych. KG (CC) Statystyka 26 V / 1

Wykład 12 Testowanie hipotez dla współczynnika korelacji

Wykład 12 Testowanie hipotez dla współczynnika korelacji

Wykład 5 Problem dwóch prób - testowanie hipotez dla równości średnich

Test t-studenta dla jednej średniej

Statystyka matematyczna Testowanie hipotez i estymacja parametrów. Wrocław, r

Testowanie hipotez statystycznych.

Testy dla dwóch prób w rodzinie rozkładów normalnych

Wykład 12 ( ): Testy dla dwóch prób w rodzinie rozkładów normalnych

1 Estymacja przedziałowa

Testowanie hipotez dla frakcji. Wrocław, 29 marca 2017

Testowanie hipotez dla proporcji. Wrocław, 13 kwietnia 2015

Statystyka matematyczna dla leśników

STATYSTYKA MATEMATYCZNA

Wykład 3 Testowanie hipotez statystycznych o wartości średniej. średniej i wariancji z populacji o rozkładzie normalnym

WYKŁADY ZE STATYSTYKI MATEMATYCZNEJ wykład 3 - model statystyczny, podstawowe zadania statystyki matematycznej

LABORATORIUM 8 WERYFIKACJA HIPOTEZ STATYSTYCZNYCH PARAMETRYCZNE TESTY ISTOTNOŚCI

STATYSTYKA

Weryfikacja hipotez statystycznych

Wykorzystanie testu t dla pojedynczej próby we wnioskowaniu statystycznym

Statystyka matematyczna Testowanie hipotez dla średnich w rozkładzie normalnym. Wrocław, r

Matematyka z el. statystyki, # 6 /Geodezja i kartografia II/

LABORATORIUM 8 WERYFIKACJA HIPOTEZ STATYSTYCZNYCH PARAMETRYCZNE TESTY ISTOTNOŚCI

Na podstawie dokonanych obserwacji:

VII WYKŁAD STATYSTYKA. 30/04/2014 B8 sala 0.10B Godz. 15:15

Wykład 1 Zmienne losowe, statystyki próbkowe - powtórzenie materiału

Zmienne losowe, statystyki próbkowe. Wrocław, 2 marca 2015

2.1 Przykład wstępny Określenie i konstrukcja Model dwupunktowy Model gaussowski... 7

Wydział Matematyki. Testy zgodności. Wykład 03

Wykład 8 Dane kategoryczne

BADANIE POWTARZALNOŚCI PRZYRZĄDU POMIAROWEGO

Spis treści 3 SPIS TREŚCI

Tablica Wzorów Rachunek Prawdopodobieństwa i Statystyki

VI WYKŁAD STATYSTYKA. 9/04/2014 B8 sala 0.10B Godz. 15:15

Elementy statystyki STA - Wykład 5

Statystyka matematyczna. Wykład IV. Weryfikacja hipotez statystycznych

Statystyka. Rozkład prawdopodobieństwa Testowanie hipotez. Wykład III ( )

166 Wstęp do statystyki matematycznej

Weryfikacja hipotez statystycznych

Błędy przy testowaniu hipotez statystycznych. Decyzja H 0 jest prawdziwa H 0 jest faszywa

WYKŁADY ZE STATYSTYKI MATEMATYCZNEJ wykład 7 i 8 - Efektywność estymatorów, przedziały ufności

Inżynieria Środowiska. II stopień ogólnoakademicki. przedmiot podstawowy obowiązkowy polski drugi. semestr zimowy

Problem dwóch prób: porównywanie średnich i wariancji z populacji o rozkładach normalnych. Wrocław, 23 marca 2015

Estymacja parametrów rozkładu cechy

Modele i wnioskowanie statystyczne (MWS), sprawozdanie z laboratorium 4

WYKŁADY ZE STATYSTYKI MATEMATYCZNEJ wykład 13 i 14 - Statystyka bayesowska

Statystyka i opracowanie danych Podstawy wnioskowania statystycznego. Prawo wielkich liczb. Centralne twierdzenie graniczne. Estymacja i estymatory

Definicja 1 Statystyką nazywamy (mierzalną) funkcję obserwowalnego wektora losowego

Prawdopodobieństwo i statystyka Wykład I: Nieco historii

Testy post-hoc. Wrocław, 6 czerwca 2016

Przedmowa Wykaz symboli Litery alfabetu greckiego wykorzystywane w podręczniku Symbole wykorzystywane w zagadnieniach teorii

12. Przynależność do grupy przedmiotów: Blok przedmiotów matematycznych

Hipotezy statystyczne

TESTOWANIE HIPOTEZ Przez hipotezę statystyczną rozumiemy, najogólniej mówiąc, pewną wypowiedź na temat rozkładu interesującej nas cechy.

weryfikacja hipotez dotyczących parametrów populacji (średnia, wariancja)

STATYSTYKA MATEMATYCZNA WYKŁAD 5. 2 listopada 2009

Badanie zgodności z określonym rozkładem. F jest dowolnym rozkładem prawdopodobieństwa. Test chi kwadrat zgodności. F jest rozkładem ciągłym

Testowanie hipotez statystycznych

Eksploracja Danych. Testowanie Hipotez. (c) Marcin Sydow

Statystyka Matematyczna Anna Janicka

BADANIE POWTARZALNOŚCI PRZYRZĄDU POMIAROWEGO

PRZEDZIAŁ UFNOŚCI DLA FRAKCJI. Ryszard Zieliński. XXXVIII Konferencja Zastosowań Matematyki Zakopane Kościelisko 8-15 września 2009

12. Przynależność do grupy przedmiotów: Blok przedmiotów matematycznych

Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka - W 9 Testy statystyczne testy zgodności. Dr Anna ADRIAN Paw B5, pok407

Monte Carlo, bootstrap, jacknife

TESTOWANIE HIPOTEZ STATYSTYCZNYCH

Wykład 9 Testy rangowe w problemie dwóch prób

weryfikacja hipotez dotyczących parametrów populacji (średnia, wariancja) założenie: znany rozkład populacji (wykorzystuje się dystrybuantę)

LABORATORIUM 3. Jeśli p α, to hipotezę zerową odrzucamy Jeśli p > α, to nie mamy podstaw do odrzucenia hipotezy zerowej

Weryfikacja hipotez statystycznych testy dla dwóch zbiorowości

TESTOWANIE HIPOTEZ STATYSTYCZNYCH Hipotezą statystyczną nazywamy, najogólniej mówiąc, pewną wypowiedź na temat rozkładu interesującej nas cechy.

Pakiety statystyczne - Wykªad 8

Statystyka matematyczna. Wykład VI. Zesty zgodności

Testowanie hipotez cz. I

STATYSTYKA MATEMATYCZNA WYKŁAD 4. Testowanie hipotez Estymacja parametrów

Kierunek i poziom studiów: Biologia, poziom drugi Sylabus modułu: Metody statystyczne w naukach przyrodniczych

WIELKA SGH-OWA POWTÓRKA ZE STATYSTYKI TESTOWANIE HIPOTEZ PARAMETRYCZNYCH

Hipotezy statystyczne

Modele i wnioskowanie statystyczne (MWS), sprawozdanie z laboratorium 3

STATYSTYKA MATEMATYCZNA

Wnioskowanie statystyczne. Statystyka w 5

Zadania ze statystyki, cz.7 - hipotezy statystyczne, błąd standardowy, testowanie hipotez statystycznych

przedmiot podstawowy obowiązkowy polski drugi

Wykład 2 Hipoteza statystyczna, test statystyczny, poziom istotn. istotności, p-wartość i moc testu

STATYSTYKA MATEMATYCZNA WYKŁAD października 2009

Założenia do analizy wariancji. dr Anna Rajfura Kat. Doświadczalnictwa i Bioinformatyki SGGW

Testowanie hipotez statystycznych. Wprowadzenie

Wykład 10 ( ). Testowanie hipotez w rodzinie rozkładów normalnych przypadek nieznanego odchylenia standardowego

MATEMATYKA Z ELEMENTAMI STATYSTYKI LABORATORIUM KOMPUTEROWE DLA II ROKU KIERUNKU ZARZĄDZANIE I INŻYNIERIA PRODUKCJI ZESTAWY ZADAŃ

Statystyka matematyczna. Wykład V. Parametryczne testy istotności

STATYSTYKA MATEMATYCZNA WYKŁAD stycznia 2010

Statystyczna analiza danych

Wstęp do probabilistyki i statystyki. Wykład 4. Statystyki i estymacja parametrów

Transkrypt:

Historia Rachunku Prawdopodobieństwa i Statystyki WYKŁAD VII: Ronald Fisher. Statystyka Matematyczna jako oddzielna dyscyplina MiNI PW, semestr zimowy 2016/2017

Ronald Fisher (1890-1962) Studiował matematykę i astronomię w Cambridge. Od 1919 r statystyk w Rothamstead Experimental Station, gdzie stworzył znany departament statystyki. W 1933 w University College Karl Pearson przechodzi na emeryturę i kierowany przez niego Departament Statystyki zostaje podzielony na dwa: Departament Statystyki (kierownik: Egon Pearson); Departament Eugeniki (kierownik: Ronald Fisher); 1943-1957 profesor genetyki na Uniwersytecie w Cambridge. 1957-1960 Research Fellow Uniwersytetu w Adelaidzie. Nie byl nigdy profesorem statystyki.

Głowne osiągnięcia Książka: Statistical Methods for Research Workers (1925) i wiele następnych uzupełnianych wydań. podstawy statystyki teoretycznej (rodzina parametryczna, dostateczność,..) planowanie eksperymentu; metoda randomizacji; metoda największej wiarogodności i jej optymalność; testy dla małych prób; studentyzacja i jej wykorzystanie;...

Ronald Fisher (1890-1962)

Główne spory Fisher versus Pearson (miał rację); Fisher versus Mendel (miał rację); Fisher versus Neyman (?); Fisher versus Jeffreys (?); Fisher versus Barnard (nie miał).

Liczba stopni swobody i statystyka χ 2 χ 2 1 = k i=1 (n i np i ) 2 np i = χ 2 2 = k i=1 k i=1 Podejście parametryczne Fishera: p i = p i (θ), ˆp i = p i (ˆθ). n 2 i + n 2 p 2 i 2nn i p i np i = (n i nˆp i ) 2 nˆp i = k i=1 n 2 i nˆp i n. k i=1 n 2 i np i n.

Liczba stopni swobody i statystyka χ 2 Rozwiniecie χ 2 1 χ2 2 wykorzystujace ( θ = θ ˆθ) 1 p i (θ) 1 p i (ˆθ) = p i (ˆθ) pi 2(ˆθ) θ + 1 ( 2 Daje w efekcie 2 (pi 2(ˆθ) 3 [p i (ˆθ)] 2 1 pi 2 p (ˆθ) χ 2 1 χ 2 2 (θ ˆθ) 2. σ 2ˆθ ) i (ˆθ) ( θ) 2

Jerzy Neyman (1894-1981) Był wnukiem powstańca z 1863. Urodził się i wychował w Rosji. Studiował na uniwersytecie w Charkowie, był studentem S. Bernsteina. Po traktacie ryskim w 1921 r rodzina JN przenosi się do Polski. Pracuje jako statystyk w Instytucie Naukowo-Przyrodniczym w Bydgoszczy, PIM i SGGW w Warszawie. 1924: roczne stypendium w University College u Karla Pearsona. Mimo opublikowania trzech prac w Biometrika, stypendium zawiodło go. 1925: stypendium Rockefellera w Paryżu wykłady Lebesgue a, Hadamarda). Wspólpraca z E. Pearsonem. 1934 (po przejściu na emeryturę K. Pearsona): wykładowca w University College w Londynie.

Jerzy Neyman (1894-1981) 1938: profesura na Uniwersytecie w Berkeley (pensja 4500 dolarów rocznie). Stworzył tam Laboratorium Statystyczne. Organizator Sympozjów Berkeleyowskich z RP i S.

J. Neyman

J. Neyman

Głowne osiągnięcia problem testowania w języku optymalizacji, lemat N-P; metoda reprezentacyjna; przedziały ufności; gładkie testy zgodności; Laboratorium Statystyczne w Berkeley i sympozja berkeleyowskie

Prace o testowaniu Dwie podstawowe prace o testowaniu: 1928 i 1933 Pytanie E. Pearsona zadane Gossetowi: jakimi kryteriami należy się kieroować przy wyborze statystyki testowej do testowania hipotezy? Dotąd robiono to ad hoc. Praca z 1928 r. wyrosła z odpowiedzi Gosseta, który m.in stwierdził, że one is inclined to reject a hypothesis under which the observed sample is very improbable if there is an alternative hypothesis which will explain the occurrence of the test with more reasonable probability. Pearson zgłosił się po matematyczną pomoc do Neymanna.

Prace o testowaniu Praca zawierała pojęcie bledów pierwszego i drugiego rodzaju, mocy, hipotezy prostej i złożonej. Praca (1933) On a problem of the most efficient test for statistical hypotheses : maksymalizacja mocy przy warunku ograniczenia na bład pierwszego rodzaju. Jeśli test JNM istnieje to jest to test LRT. Konsekwencje tej pracy wykraczają poza teorię testowania; miały wpływ na sformułowanie i metody teorii decyzji statystycznych.

Trzy podejścia do testowania: Fisher, Neyman i Pearson X f (x θ). H 0 : θ = θ 0 Fisher: wybierz statystykę testową T = T (X ), oblicz jej wartość dla danych t(x). Znajdź P θ0 (T (X ) t(x)). Raportuj p-wartość. Neyman: wybierz c przed eksperymentem i obszar krytyczny {T c}, sformułuj H 1 : θ = θ 1. Oblicz Raportuj α i β. α = P θ0 (T (X ) c) β = P θ0 (T (X ) < c)

Jeffreys: Oblicz czynnik Bayesowski (iloraz wiarogodności) B(x) = f (x θ 0) f (x θ 1 ) Odrzuć H 0 jeśli B(x) 1 i przyjmij w p.p. Raportuj prawdopodobieństwa aposteriori (obliczone przy prawd. apriori 1/2) f (x θ 0 )/2 P(H 0 x) = (f (x θ 0 ) + f (x θ 1 ))/2 = B(x) 1 + B(x) P(H 1 x) = 1 1 + B(x)

Zasada częstotliwościowa Zasada częstotliwościowa: Przy wielokrotnym powtarzaniu procedury częstości błędow nie powinny przewyższać błędow raportowanych. Błedy pierwszego i drugiego rodzaju spełniają tę zasadę.

Testy oparte na warunkowaniu Przykład: dwie obserwacje X 1 i X 2, gdzie X i = θ + 1 z prawdopodobieństwem 1/2 X i = θ 1 z prawdopodobieństwem 1/2 Przedział ufności dla θ: C(X 1, X 2 ) = (X 1 + X 2 ) 2 jeśli X 1 X 2 C(X 1, X 2 ) = (X 1 1) jeśli X 1 = X 2 Prawdopodobieństwo pokrycia 0, 75. Sensowniej liczyć to waunkowo: P θ = (θ C(X 1, X 2 ) X 1 X 2 = 2) = 1 P θ = (θ C(X 1, X 2 ) X 1 X 2 = 0) = 1/2

Testy oparte na warunkowaniu α(s) = P 0 (odrzuć H 0 S(x) = s) α(s) = P 1 (przyjmij H 0 S(x) = s)

Statystyka Matematyczna jako oddzielna dyscyplina Około 1930 Statystyka Matematyczna matematyczna zaczeła się wyodrębniać jako oddzielna dyscyplina. Kilka dat: 1930: utworzenie The Annals of Mathematical Statistics finansowanej przz American Statistical Association; 1933: Utworzenie Institute of Mathematical Statistics i przejęcie AMS; 1933: ukazują się Grundbegriffe der Wahrsheinlichkeitsrechnung Kołmogorowa; 1933: ukazuje się praca Neymana i Pearsona o testowaniu hipotez;