POWIATOWY URZĄD PRACY ul. Saperów 24, 82-300 Elbląg 55/237 67 00, fax. 237 67 99, e-mail: olel@up.gov.pl

POWIATOWY URZĄD PRACY ul. Saperów 24, 82-300 Elbląg 55/237 67 00, fax. 237 67 99, e-mail: olel@up.gov.pl RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE ELBLĄSKIM ZA 2010 ROK Elbląg - marzec - 2011 rok

2 Przedruk w całości lub w części oraz wykorzystanie danych statystycznych w druku dozwolone jest wyłącznie z podaniem źródła. Powiatowy Urząd Pracy ul. Saperów 24 82 300 Elbląg tel. 2376707

3 SPIS TREŚCI WSTĘP 4 1. KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA BEZROBOCIA 6 1.1. LICZBA BEZROBOTNYCH 6 1.2. STOPA BEZROBOCIA 7 1.3. PŁYNNOŚĆ BEZROBOCIA 8 1.4. STRUKTURA BEZROBOCIA 10 2. BEZROBOCIE WEDŁUG PODSTAWOWYCH GRUP ZAWODÓW 14 3. RANKING PIERWSZYCH TRZYDZIESTU ZAWODÓW WEDŁUG LICZBY BEZROBOTNYCH 16 4. BEZROBOTNI WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI 19 5. OFERTY PRACY WEDŁUG PODSTAWOWYCH GRUP ZAWODÓW 20 6. OFERTY WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI (PKD) 22 7. RANKING PIERWSZYCH TRZYDZIESTU ZAWODÓW WEDŁUG LICZBY OFERT PRACY 23 8. ZAWODY DEFICYTOWE I NADWYŻKOWE 26 8.1. ZAWODY NADWYŻKOWE 26 8.2 ZAWODY ZRÓWNOWAŻONE 29 8.3. ZAWODY DEFICYTOWE 30 9. ZAKOŃCZENIE 34

4 WSTĘP Bezrobocie od kilkunastu lat jest jednym z najbardziej dotkliwych problemów społecznych, gospodarczych i politycznych w Polsce. Do podejmowania skutecznych działań w zakresie łagodzenia jego skutków, także dla efektywnej promocji zatrudnienia niezbędna jest szeroka i ciągle aktualizowana wiedza na temat kształtowania się danych statystycznych rynku pracy. Powiatowy Urząd Pracy w Elblągu jako jeden z najistotniejszych kierunków badania tego rynku uznał systematyczną obserwację rynku pracy w powiecie elbląskim, a zwłaszcza kształtowanie się popytu i podaży siły roboczej w przekroju zawodowym. Niniejsze opracowanie będzie stanowić analizę podstawowych wielkości opisujących ten rynek w układzie według kwalifikacji zawodowych pt. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie elbląskim za 2010 r.. Powiatowy Urząd Pracy w Elblągu raport diagnostyczny z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych za 2010 r. w powiecie elbląskim opracował zgodnie z zapisami ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy W celu prawidłowego zrozumienia zagadnień związanych z Monitoringiem zawodów deficytowych i nadwyżkowych (MZDiN) należy określić podstawowe definicje tej tematyki. Podstawowe definicja Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych to proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosków i krótkotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów: szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego. Zawód deficytowy jest to zawód, na który występuje wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Zawód nadwyżkowy zawód, na który występuje na rynku pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba poszukujących pracy w tym zawodzie.

5 Cel opracowania analizy Informacje o bezrobociu i ofertach pracy według zawodów posłużą w szczególności jako źródło informacji do: dostosowania poziomu, struktury i treści kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy; określania zgodnych z zapotrzebowaniem rynku pracy kierunków szkoleń osób bezrobotnych; prowadzenia racjonalnej i zgodnej z realiami rynku pracy gospodarki środkami Funduszu Pracy, pozostającymi w dyspozycji powiatowych urzędów pracy; w zakresie asygnowania środków na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu, szczególnie w zakresie programów specjalnych i aktywizacji absolwentów; opracowania przez samorządy lokalne strategii działania oraz oceny i weryfikacji ich założeń w części dotyczącej łagodzenia skutków bezrobocia oraz promocji zatrudnienia; planowania działań przez instytucje i organizacje współpracujące na lokalnym rynku pracy w zakresie przeciwdziałania bezrobociu; podnoszenia jakości poradnictwa zawodowego poprzez bieżące wskazywanie doradcom zawodowym profesji poszukiwanych przez lokalnych pracodawców oraz takich, na które maleje zapotrzebowanie; usprawnienia pośrednictwa pracy poprzez uzyskanie bieżących informacji o planach zatrudnieniowych zakładów pracy. Podstawa opracowania Podstawowymi źródłami informacji wykorzystanymi w opracowaniu były: Sporządzone przez Powiatowy Urząd Pracy w Elblągu zestawienia danych statystycznych dotyczących osób bezrobotnych oraz ofert pracy będących w dyspozycji urzędu w układzie według grup zawodów. Metodologia opracowania Raport sporządzony zgodnie z Zaleceniami metodycznymi do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych opracowanymi przez Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. Monitoring oparty jest o dwa źródła danych: Sprawozdania MIPS-01 (Załącznik 1 Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy, wieku, poziomu wykształcenia i stażu pracy, Załącznik 2 Bezrobotni według rodzaju działalności

6 ostatniego miejsca pracy i ofert pracy Załącznik 3 Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności i). Jednostką analizy w monitoringu jest zawód oraz specjalność. W monitoringu zastosowano następujące mierniki: Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) poszczególnych zawodów; Wskaźnik szansy uzyskania oferty w danym zawodzie; Wskaźnik struktury bezrobotnych według zawodów (grup zawodów); Wskaźnik struktury bezrobotnych według PKD; Wskaźniki struktury ofert pracy według zawodów (grup zawodów); Wskaźniki struktury ofert pracy według PKD. 1/. KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA BEZROBOCIA W powiecie elbląskim prowadzona jest wszechstronna dyskusja na temat rynku pracy i bezrobocia w kontekście systemu kształcenia na różnych szczeblach i poziomach. Analiza danych o bezrobotnych w podziale na grupy zawodowe i wykształcenie wskazuje na konieczność zsynchronizowania działań w zakresie programów edukacyjnych i szkoleniowych z wymogami naszego rynku pracy. Zawarte w raporcie dane pokazują, jaki procent osób w danej grupie zawodowej może liczyć na w miarę szybkie zatrudnienie. Prezentowane opracowanie stanowi syntezę danych na temat rankingu zawodów nadwyżkowych i deficytowych w powiecie elbląskim. Skoncentrowano się tu na pierwszych najliczniej reprezentowanych trzydziestu zawodach według liczby bezrobotnych i trzydziestu ofertach pracy. Punktem wyjścia analizy struktury bezrobotnych jest charakterystyka całej tej populacji według stanu liczebnego, płci, wieku, poziomu wykształcenia. 1.1. LICZBA BEZROBOTNYCH Liczba osób bezrobotnych z terenu powiatu elbląskiego zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Elblągu na dzień 31.12.2010 r. wynosiła 5456 osób. W porównaniu do 2009 r. liczba bezrobotnych z terenu powiatu elbląskiego zwiększyła się o 137 osób, tj. o 2,5 %.

7 Kształtowanie się liczby bezrobotnych w 2009 i 2010 roku w poszczególnych miesiącach przestawia wykres nr 1. Wykres nr 1. Liczba bezrobotnych w powiecie elbląskim 7000 6000 5000 4000 5843 4714 6157 5747 5326 5175 4891 4687 4499 4836 4652 4536 4574 4609 4434 4431 5456 4973 5110 4774 5319 4666 4772 5020 2009 3000 2010 2000 1000 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 1.2. STOPA BEZROBOCIA Wskaźnik stopy bezrobocia mierzony stosunkiem bezrobotnych do czynnych zawodowo mieszkańców, na koniec grudnia 2010 roku wyniósł dla powiatu elbląskiego 25,4%. W porównaniu do grudnia 2009 r., wysokość tego wskaźnika zwiększyła się o 0,6 pkt. proc.

% 8 Sytuacja powiatu elbląskiego na tle kraju i województwa przedstawia się następująco: w stosunku do średniej krajowej stopa bezrobocia w powiecie elbląskim jest wyższa o 13,1 pkt. procentowego (kraj 12,3%), w stosunku do województwa warmińsko-mazurskiego stopa bezrobocia w powiecie elbląskim jest wyższa o 5,4 pkt. proc. (województwo 20,0%). Wykres nr 2. Stopa bezrobocia w powiecie elbląskim. 35,00 30,00 25,00 20,00 26,8 27,9 26,5 23,8 24,3 23,6 25 24,5 23,1 23,3 23,4 21,6 22,7 22,8 23,5 21,9 23 23,7 24,2 22,5 22,8 23,7 25,4 24,8 15,00 10,00 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 2010 2009 1.3. PŁYNNOŚĆ BEZROBOCIA W okresie 12 miesięcy 2010 r. w PUP w Elblągu zarejestrowało się 7796 osób bezrobotnych z powiatu elbląskiego, tj. o 113 (1,5%) osób więcej niż w roku 2009. Rejestrujący się kolejny raz stanowili 86,7% (o 2,8 pkt. proc mniej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego), a po raz pierwszy stanowili 13,3% (o 2,4 pkt. proc. więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego). W tym samym okresie z ewidencji bezrobotnych wyłączono 7659 osób bezrobotnych, tj. o

9 1009 (15,2%) osób więcej niż w roku ubiegłym. Wykres nr 3. Struktura wyłączeń z ewidencji bezrobotnych za okres 12 miesięcy 2010 dobrowolna rezygnacja ze statusu bezrobotnego; 4,6% inne; 10,8% praca niesubsydiowana; 19,1% praca subsydiowana; 7,6% niepotwierdzenie gotowości do pracy; 24,8% szkolenia; 4,2% prace społecznoużyteczne; 3,5% staż; przygotowanie 24,1% zawodowe; 1,3% Głównym powodem odpływu osób bezrobotnych z ewidencji urzędu są podjęcia pracy (subsydiowanej i niesubsydiowanej), stażu, przygotowania zawodowego oraz prac społecznieużytecznych - 3980 osób, co stanowi 52% wszystkich wyłączeń. W porównaniu do 2009 r. liczba bezrobotnych którzy podjęli pracę, staż, przygotowanie zawodowe i prace społecznie użyteczne wzrosła o 377 osób (10,5%). Udział wyłączeń z tego tytułu w ogólnym odpływie, zmniejszył się o 2,2 punkty procentowe. Drugą co do wielkości przyczyną było niepotwierdzenie gotowości do podjęcia pracy - 2207 osób, co stanowi 28,8 % ogółu wyłączeń. W porównaniu do 2009 r. odnotowano wzrost liczby osób wyrejestrowanych z tego tytułu o 501 osób (29,4%), przy jednoczesnym wzroście udziału tych osób w ogólnej liczbie wyrejestrowań (o 6,5 punkt proc.).

10 1.4. STRUKTURA BEZROBOCIA Powiatowy Urząd Pracy dokonuje analizy struktury osób bezrobotnych według następujących kryteriów: wykształcenia, wieku, stażu, czasu pozostawania bez pracy. Strukturę bezrobocia na koniec grudnia 2010 r. z podziałem na wykształcenie, wiek, staż oraz czas pozostawania bez pracy przedstawiono w poniższej tabeli. Tabela nr 1. Bezrobotni według wykształcenia, wieku, stażu pracy i czasu pozostawania bez pracy. Wyszczególnienie Stan na 31.12. 2009 r. Stan na 31.12. 2010 r. Zmiany wzrost/spadek w% OGÓŁEM 5319 5456 2,6 WYKSZTAŁCENIE wyższe 235 270 14,9 policealne i średnie zawodowe 934 881-5,7 średnie ogólnokształcące 436 510 17,0 zasadnicze zawodowe 1742 1797 3,2 gimnazjalne i poniżej 1972 1998 1,3 WIEK 1 8-24 lata 1236 1303 5,4 25-34 lata 1630 1647 1,0 35-44 lata 957 1057 10,4 45-54 lata 1099 1025-6,7 55-59 lat 346 369 6,6 60 i powyżej 51 55 7,8 STAŻ PRACY bez stażu 980 1068 9,0 do 1 roku 719 759 5,6 1-5 lat 1400 1457 4,1 5-10 lat 774 774 0,0 1 0-20 lat 835 824-1,3 20-30 lat 520 482-7,3 30 i więcej 91 92 1,1 CZAS POZOSTAWANIA BEZ PRACY do 1 miesiąca 423 402-5,0 1-3 miesięcy 1293 1398 8,0 3-6 miesięcy 1060 1061 0,1 6-12 miesięcy 1097 1092-0,5 12-24 miesięcy 944 980 3,8 pow. 24 miesięcy 501 523 4,4 Źródło: Sprawozdanie MPiPS-01 o rynku pracy, opracowanie własne PUP w Elblągu

11 a) WYKSZTAŁCENIE Analizując dane z tabeli według stanu na koniec grudnia 2010 r., należy zauważyć, iż największą populację wśród osób bezrobotnych stanowią osoby z wykształceniem gimnazjalnym i niższym. Grupa ta stanowi 36,6 % ogółu bezrobotnych. Drugą co do wielkości zawodowym, tj. 32,9%. grupę stanowią osoby z wykształceniem zasadniczym bezrobotnych. 16,1 % to osoby z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym. Osoby z wykształceniem średnim ogólnokształcącym stanowią 9,3% populacji Do najmniej licznej grupy bezrobotnych należą osoby legitymujące się wykształceniem wyższym 4,9 %. W stosunku do 2009 r. wzrost bezrobocia odnotowano w 4 grupach. Najwięcej bezrobotnych przybyło wśród osób z wykształceniem: ogólnokształcącym ( o 17%) oraz wyższym 14,9%. Wzrósł również, w stosunku do ogółu, udział bezrobotnych z wykształceniem ogólnokształcącym (o 1,1 pkt. proc.) i wyższym (o 0,5pkt. proc). Zmniejszył się natomiast do ogółu, udział bezrobotnych z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym (o 1,5 pkt. proc.) oraz gimnazjalnym i poniżej (o 0,5 pkt. proc.). Bezrobotnych według wykształcenia obrazuje wykres nr 5. Wykres nr 4. Struktura bezrobotnych według poziomu wykształcenia na koniec grudnia 2010 r. gimnazjalne i poniżej 36,6% wyższe 4,9% policealne i śr. zaw. 16,1% zasadnicze zawodowe 32,9% śr. ogólnokształcące 9,3%

12 b) WIEK Analizując bezrobotnych wg wieku możemy stwierdzić, iż najliczniejszą grupę bezrobotnych stanowią osoby w wieku 25-34 lata (30,2,%). W stosunku do 2009 r. odnotowano wzrost o 17 osób, tj. 1,0%. Drugie miejsce przypada bezrobotnym w wieku 18-24 lata (23,9%). W stosunku do 2009 r. nastąpił wzrost o 67, tj. 5,4%. Kolejne grupy stanowią osoby bezrobotne w przedziale 35-44 lata (19,4%) i 45-54 (18,8%). Najmniej liczne grupy tworzą osoby w wieku: 55-59 lat (6,8%) i 60-64 lata (1,0%). Wzrost liczby bezrobotnych miał miejsce wśród bezrobotnych od 18 do 44 lat i od 55-64 lata, w tym najwyższy w grupach wiekowych: 35-44 (10,4%) i 60-64(7,8%). Najwyższy wzrost udziału procentowego w ogólnej liczbie bezrobotnych nastąpił w przedziale wieku 35 44 lata (o 1,4 pkt proc). Wykres nr 5. Struktura bezrobocia według wieku na koniec grudnia 2010 roku 55-59 lat 6,8% 60 i powyżej 1% 45-54 lata 18,8% 18-24 lata 23,9% 35-44 lata 19,4% 25-34 lata 30,2% c) STAŻ PRACY: Biorąc pod uwagę staż pracy osób bezrobotnych, największa grupa osób z terenu powiatu elbląskiego zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Elblągu posiada staż pracy pomiędzy 1-5 lat, tj. 26,7 % badanych. Drugą co do wielkości grupę tworzą osoby bez stażu pracy 19,6%.

13 Kolejnymi grupami są bezrobotni ze stażem: 10-20 lat 15,1%, 5-10 lat 14,2%, do 1 roku 13,9%, 20-30 lat 8,8%, pow. 30 lat 1,7%. Z przedstawionych danych wynika że struktura bezrobotnych według stażu na koniec grudnia 2010 r. w stosunku do poprzedniego czasookresu, negatywnym zmianom uległa w przedziałach bez stażu wzrost o 1,2 pkt proc, a pozytywnym w przedziale 20-30 lat spadek o 1,0 pkt proc i 10 20 lat spadek 0,6 pkt proc. d) CZAS POZOSTAWANIA BEZ PRACY: Jak wynika z danych zawartych w tabeli nr 3, najliczniejszą populację wśród bezrobotnych z terenu powiatu elbląskiego stanowią osoby zarejestrowane od 1-3 miesięcy. Grupa ta stanowi 25,6%. Drugą co do wielkości grupę stanowią bezrobotni zarejestrowani od 6-12 miesięcy (20,0%). Kolejną grupę tworzą osoby pozostające bez pracy od 3-6 miesięcy (19,4%). Udział pozostałych grup przedstawia się następująco: od 12-24 miesięcy (18,0%), powyżej 24 miesięcy (9,6%), 7,4% osoby bezrobotne zarejestrowane do 1 miesiąca. Biorąc pod uwagę przedziały czasowe pozostawania bez pracy, wzrost udziału procentowego w ogólnej liczbie bezrobotnych na przestrzeni roku miał miejsce w następujących okresach oczekiwania na pracę: od 1 do 3 m-cy (o 1,3 pkt.), od 12 do 24 m-cy (o 0,3 pkt.), pow. 24 m-cy (o 0,2 pkt.), a spadek w przedziałach do 1 miesiąca (o 0,6 pkt), od 6 do 12 m-cy (o 0,6 pkt.), od 3 do 6 m-cy (0,5 pkt.).

14 Wykres nr 6. Struktura bezrobocia według czasu pozostawania bez pracy (w miesiącach) na koniec grudnia 2010 roku pow. 24 do 1 9,6% 7,4% 12-24 18,0% 1-3 25,6% 6-12 20,0% 3-6 19,4% 2/. BEZROBOCIE WEDŁUG PODSTAWOWYCH GRUP ZAWODÓW W strukturze bezrobocia według zawodów najliczniejszą grupę tworzą robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy. W końcu grudnia 2008 r. do tej grupy zaliczano 942 osoby, rok później 1404 osoby, a na koniec grudnia 2010 roku liczba ta wynosiła 1324 osoby. W stosunku do grudnia 2009 r. w grupie tej liczba bezrobotnych spadła o 80 osób, tj. 5,7%, a w stosunku do grudnia 2008r. wzrosła o 382 osoby, tj. 40,5%. W końcu grudnia 2010 roku bezrobotni wchodzący w skład tej grupy zawodowej stanowili 24,3% (rok 2009 26,4%) ogółu zarejestrowanych bezrobotnych spadek o 2,1 pkt. proc. Drugie miejsce zajmują bezrobotni bez zawodu. W końcu grudnia 2008 r. było ich 1010 osób, w 2009 r. o 136 osób więcej (1146), a na koniec grudnia 2010 roku liczba ta wynosiła 1311 osób. W stosunku do końca grudnia 2009 r. liczba bezrobotnych w tej grupie wzrosła o 165 osób, tj. 14,4%, a stosunku do grudnia 2008 r. o 301 osób, tj. 29,8%. W 2010 roku bezrobotni bez zawodu stanowili 24,0% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych (wzrost o 2,5 pkt. proc. w porównaniu do grudnia 2009 r.). Trzecie miejsce przypadło pracownikom usług osobistych i sprzedawcom. Na koniec grudnia 2008 r. było 629 osób, na koniec grudnia 2009 749 osób (grupa ta wzrosła o 120 osób), a na koniec grudnia 2010 r. 1081 osób (wzrost o 332 osoby). W okresie trzech lat liczba bezrobotnych w tej grupie wzrosła o 452 osoby, tj. 71,9%. W 2010 r. bezrobotni wchodzący w skład tej grupy zawodowej stanowili 19,8% ogółu bezrobotnych (w 2009 r.14,1%).

15 Nadal trudności ze znalezieniem zatrudnienia mają również technicy i inny średni personel. Bezrobotni zaliczani do tej grupy pracowników zajmują czwarte miejsce pod względem liczebności. Na koniec grudnia 2010 r. zarejestrowanych było 512 osób z omawianej grupy - i w odniesieniu do stanu z końca grudnia 2009 roku liczebność tej kategorii bezrobotnych spadła o 115, tj. o 18,3%, a w stosunku do końca grudnia 2008 r. zmniejszyła się o 39 osób, tj. o 7,1%. Wzrost poziomu bezrobocia wystąpił w 6 grupach zawodowych, w tym najwyższy w grupie pracowników usług osobistych i sprzedawców (44%), bez zawodu (14%), operatorów i monterów maszyn i urządzeń (12%). Spadek poziomu bezrobocia odnotowano w grupie zawodowej pracownicy przy pracach prostych (34%), technicy i inny średni personel (18%), robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (6%). Według Klasyfikacji Zawodów i Specjalności, najbardziej zagregowany podział obejmuje 11 wielkich grup zawodowych, co ilustruje tabela 2. TABELA 2. Bezrobotni według grup zawodów w końcu 2008-2010 BEZROBOTNI z tego: GRUPY ZAWODÓW 2008 r. 2009 r. 2010 r. Zmiana liczby bezrobotnych w 2010r. w porównaniu z 2009r. Zmiana liczby bezrobotnych w 2009r. w porównaniu z 2008r. liczba % liczba % OGÓŁEM 4286 5319 5456 137 2,6 1033 24,1 Siły zbrojne 0 0 0 0 0 0 0 Wyżsi urzędnicy i kierownicy 6 3 4 1 33,3-3 -50,0 Specjaliści 174 225 233 8 3,6 51 29,3 Technicy i inny średni personel 551 627 512-115 18,3 76 13,8 Pracownicy biurowi 99 111 116 5 4,5 12 12,1 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 629 749 1081 332 44,3 120 19,1 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 170 180 168-12 6,7 10 5,8 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 942 1404 1324-80 -5,7 462 49,0 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 220 276 310 34 12,3 56 25,4 Pracownicy przy pracach prostych 485 598 397-201 33,6 113 23,3 Bez zawodu 1010 1146 1311 165 14,4 136 13,4 Źródło: Sprawozdawczość nr.1 MPiPS załącznik 3. Obliczenia własne

16 Na koniec grudnia 2010 roku bezrobotnych o najwyższych kwalifikacjach zawodowych legitymującymi się dyplomami wyższych uczelni było 233 osoby, co stanowi 4% ogółu bezrobotnych z powiatu elbląskiego. W 2010 r. w odniesieniu do 2009 roku liczebność tej kategorii wzrosła się o 8 osób, tj. o 4%, a w odniesieniu. do 2008 r. wzrosła o 59 osób, tj. 34%. Wykres nr 7. Udział procentowy bezrobotnych według grup zawodowych na koniec grudnia 2010 r. 0,1% 4,3% 24,0% 9,4% 2,1% Wyżsi urzędnicy i kierownicy - 0,1% 19,8% Specjaliści - 4,2% Technicy i inny średni personel - 11,8% 7,3% 24,3% Pracownicy biurowi - 2,1% 5,7% 3,1% Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy - 14,1% Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy - 3,4% Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy - 26,4% Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń - 5,2% Pracownicy przy pracach prostych - 11,2% Bez zawodu - 51,5% 3/. RANKING PIERWSZYCH TRZYDZIESTU ZAWODÓW WEDŁUG LICZBY BEZROBOTNYCH Wnikliwa analiza bezrobotnych według wielkich grup zawodów pozwoliła na sporządzenie rankingu. Znalazła się w nim grupa 30 najliczniej występujących zawodów wśród bezrobotnych patrz tabela 3. Bezrobotni posiadający zawody, wymienione w tabeli 3, w 2010 r. stanowili 69% ze 5456 osób zarejestrowanych jako bezrobotni ogółem. W odniesieniu do stanu z roku 2009 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w ww. zawodach wzrosła o 154 osoby, tj. o 4,2%. Poziom bezrobocia wśród bezrobotnych prezentowanych w tabeli nr 3 wzrósł w 18 zawodach, w tym najliczniej wśród: bez zawodu (166 osób);

17 sprzedawców (27 osób); kucharzy małej gastronomii (19 osób). W zawodach: stolarz meblowy, kucharz, technik ekonomista, technik rolnik, ślusarz, piekarz, mechanik samochodów osobowych, kierowca ciągnika rolniczego, technik mechanik liczba bezrobotnych zmniejszyła się. W rankingu zawodów bezrobotnych niezmiennie pierwsze miejsce pod względem liczebności zajmują bezrobotni bez zawodu. W 2010 roku zarejestrowanych było 1311 bezrobotnych poszukujących pracy w tym zawodzie (udział osób powyżej 12 miesięcy wyniósł 13,5%). W latach 2009 2010 populacja ta wzrosła o 166 osób, tj. o 14,5% Drugie miejsce przypadło sprzedawcom 497 bezrobotnych (udział osób powyżej 12 miesięcy wyniósł 29,8%) - wzrost do 2009 r. o 27 osób, tj. o 5,7%). Dalsze miejsca uzyskali: - robotnik gospodarczy 204 osoby (bezrobotni powyżej 12 m-cy stanowią 35%) (wzrost liczby bezrobotnych o 6 osób, tj. 3%); - krawiec 127 osób (bezrobotni powyżej 12 m-cy stanowią 26%) (wzrost liczby bezrobotnych o 11 osób, tj. 9,5%); - kucharz 122 osoby (bezrobotni powyżej 12 m-cy stanowią 38%) (spadek liczby bezrobotnych o 15 osób, tj. 11,0%); - murarz 111 osób (bezrobotni powyżej 12 m-cy stanowią 26%) (na poziomie 2009 r.); - stolarz meblowy 96 osób (bezrobotni powyżej 12 m-cy stanowią 18,8%) (spadek liczby bezrobotnych o 25 osób, tj. 20,7%); - kaletnik 88 osób (bezrobotni powyżej 12 m-cy stanowią 30,7%) (spadek liczby bezrobotnych o 3 osoby, tj. 3,3%); - stolarz (bezrobotni powyżej 12 m-cy stanowią 17%) (wzrost liczby bezrobotnych o 8 osób, tj. 11,1%).

18 TABELA 3. Ranking pierwszych trzydziestu zawodów według liczby bezrobotnych L p Kod zawodu Zawód Liczba w 2009 r. Liczba % do w 2010 r. ogółu Zmiana liczby bezrobotnych w porównaniu z 2009r. liczba (6-5) Zmiana liczby bezrobotnych w porównaniu z 2009r. % (8/5) 1 2 3 5 6 7 8 9 Ogółem 5319 5456 100,0 137 2,5 z tego 3611 3765 69,0 154 4,2 1 000000 Bez zawodu 1145 1311 24,0 166 14,5 2 522301 Sprzedawca 470 497 9,1 27 5,7 3 515303 Robotnik gospodarczy 198 204 3,7 6 3,0 4 753105 Krawiec 116 127 2,3 11 9,5 5 512001 Kucharz 137 122 2,2-15 -11,0 6 331403 Technik ekonomista 132 114 2,0-18 -13,6 7 711202 Murarz 111 111 2,0 0 0 8 752208 Stolarz meblowy 121 96 1,7-25 -20,7 9 753702 Kaletnik 91 88 1,6-3 -3,3 10 752205 Stolarz 72 80 1,5 8 11,1 11 931301 Robotnik budowlany 67 79 1,4 12 17,9 12 522305 Technik handlowiec 65 73 1,3 8 12,3 13 314207 Technik rolnik 83 67 1,2-16 -19,3 14 751201 Cukiernik 57 61 1,1 4 7,0 15 512002 Kucharz małej gastronomii 42 61 1,1 19 45,2 16 722204 Ślusarz 73 60 1,1-13 -17,8 17 911207 Sprzątaczka biurowa 64 56 1,0-8 -12,5 Mechanik pojazdów 18 723103 samochodowych 42 56 1,0 14 33,3 Mechanik-operator pojazdów i 19 834103 maszyn rolniczych 53 54 1,0 1 1,9 20 751204 Piekarz 68 53 1,0-15 -22,1 21 961302 Robotnik placowy 46 49 0,9 3 6,5 Mechanik samochodów 22 723105 osobowych 59 46 0,8-13 -22,0 23 834101 Kierowca ciągnika rolniczego 56 45 0,8-11 -19,6 Specjalista administracji 24 242217 publicznej 40 43 0,8 3 7,5 25 753303 Szwaczka 34 39 0,7 5 14,7 Kierowca samochodu 26 832203 osobowego 41 37 0,7-4 -9,8 27 411004 Technik prac biurowych 34 34 0,6 0 0 28 514101 Fryzjer 25 34 0,6 9 36 29 311504 Technik mechanik 40 34 0,6-6 -15,0 30 613003 Rolnik 29 34 0,6 5 17,2

19 Pierwsze miejsce wśród zawodów nierobotniczych przypadło technikom ekonomistom i technikom handlowcom pozycja 6 i 12 w rankingu. Na koniec grudnia 2010 zarejestrowanych było 114 osób bezrobotnych (osoby zarejestrowane powyżej 12 miesięcy stanowiły 17%) w zawodzie technik ekonomista, tj. o 18 osób, tj. (13,6%) mniej niż w 2009 r. i 73 osoby bezrobotne (osoby zarejestrowane powyżej 12 miesięcy stanowiły 32%) w zawodzie technik handlowiec, tj. o 8 osób, tj. 12,3% więcej niż w 2009 r. Stanowili oni 2,0% i 1,3% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. Wciąż pierwszą lokatę z grupy osób posiadających wykształcenie wyższe zajmują specjaliści administracji publicznej. Znajdują się oni na 24 pozycji w rankingu. W 2010 r. zarejestrowane były 43 osoby posiadające ten zawód (osoby powyżej 12 m-cy 15%). W odniesieniu do 2009 r. liczba bezrobotnych specjalistów administracji publicznej zwiększyła się o 3 osoby, tj. o 7,5%. 4/. BEZROBOTNI WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI (PKD) TABELA 4. Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy. Bezrobotni Sekcja Polskiej klasyfikacji działalności (PKD) Stan w Stan w Stan w Lp końcu końcu końcu. 2008 r. 2009 r. 2010 r. Liczba % Liczba % Liczba % 1 Przetwórstwo przemysłowe 659 19,3 1007 23,2 976 22,2 2 Handel hurtowy i detaliczny, naprawy sprzętu mechanicznego, motocykli oraz art. przeznaczenia. użytku 483 14,2 688 15,9 735 16,7 domowego 3 Administracja publiczna. i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia. społeczne. i powszechne. ubezpieczenia. 533 15,6 535 12,3 488 11,1 zdrowotne 4 Działalność niezidentyfikowana 745 21,8 510 11,7 591 13,5 5 Budownictwo 178 5,2 361 8,3 386 8,8 6 Pozostała działalność usługowa 319 7,3 300 6,8 7 Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 176 5,2 246 5,7 196 4,5 8 Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 80 2,3 121 2,8 133 3,0 9 Transport, gospodarka magazynowa i łączność 85 2,5 125 2,9 131 3,0 10 Działalność w zakresie usług administrowania i działalność 0 0 95 2,2 93 wspierająca 2,1 11 Edukacja 45 1,3 63 1,4 74 1,7 12 Opieka zdrowia i pomoc społeczna 51 1,5 65 1,5 60 1,4 13 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 0 0 50 1,1 60 1,4 14 Działalność związana z kulturą rozrywką i rekreacją 0 0 61 1,4 41 0,9 15 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 9 0,3 28 0,6 42 0,9 16 Dostawy wody, gospodarowanie ściekami i odpadami 0 0 29 0,7 41 0,9

20 17 Górnictwo i wydobywanie 8 0,2 13 0,3 11 0,3 18 Informacja i komunikacja 0 0 9 0,2 11 0,3 19 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną 14 0,4 4 0,2 9 0,2 20 Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 79 2,3 9 0,2 8 0,2 21 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników 1 0,0 1 0,1 2 0,0 22 Organizacje i zespoły eksterytorialne 0 0,0 0 0,0 0 0 Ogółem 3410 100 4339 100 4388 100 Źródło: Załącznik 2 do sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy, opracowanie własne PUP w Elblągu. Najwięcej zarejestrowanych bezrobotnych pochodzi z następujących sekcji gospodarki narodowej: przetwórstwo przemysłowe (22,2%) spadek o 4,7%; handel hurtowy i detaliczny, wraz z naprawami (16,7%) wzrost o 6,8%; administracja publiczna i obrona narodowa (11,1%) spadek o 8,8%; budownictwo (8,8%) wzrost o 6,9%; pozostała działalność usługowa (6,8%) spadek o 5,9%. Na koniec 2010 r. w porównaniu do 2009 r. niewielki wzrost bezrobocia odnotowano w 12 sekcjach gospodarki narodowej, w tym najwyższy w handlu hurtowym i detalicznym (o 47 osób, tj. 6,8%). Spadek liczby bezrobotnych odnotowano w 9 sekcjach gospodarki narodowej, w tym najwyższy w rolnictwie, leśnictwie, łowiectwie i rybactwie (o 50 osób, tj. 28,3%). 5/. OFERTY PRACY WEDŁUG PODSTAWOWYCH GRUP ZAWODÓW W 2010 roku do Powiatowego Urzędu Pracy w Elblągu zgłoszono 2230 ofert z powiatu elbląskiego jest to o 136 więcej niż w analogicznym okresie roku 2009 (wzrost o 8,5%) i o 216 mniej (9,3%) niż w 2008 r. W strukturze ofert pracy największa jej liczba przypada pracownikom usług osobistych i sprzedawcom. Na koniec grudnia 2010 r. dla tej grupy zawodowej przypadały 952 oferty pracy, tj. o 514 ofert więcej (136%) niż w 2009 r. W 2009 r. do 2008 r. mieliśmy również do czynienia ze wzrostem oferowanych miejsc pracy, który wyniósł 15,9%, co wskazuje na fakt, że od dwóch lat mamy do czynienia z tendencją wzrostu ofert w tej grupie zawodów. Grupa pracowników usług osobistych i sprzedawców stanowi to 42,7% wszystkich ofert pracy z powiatu elbląskiego. Drugie miejsce zajmują robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy. Dla nich w 2010r. były 323 oferty pracy - wzrost o 21, tj. o 9,1%. W 2009 r. do 2008 r. mieliśmy do czynienia ze

21 spadkiem oferowanych miejsc pracy, który wyniósł 26,2%. Wzrost miejsc pracy w 2010 r. świadczy, że sytuacja robotników i rzemieślników uległa niewielkiej poprawie. Grupa robotników przemysłowych i rzemieślników stanowi 14,5% wszystkich ofert pracy z powiatu elbląskiego. Trzecia lokata przypadła pracownikom biurowym. W 2010 r. dla tej populacji były 263 oferty pracy wzrost o 41, tj. o 18,5%. (W 2009 r. w porównaniu do 2008 r. zaobserwowano spadek o 19 ofert, tj. 7,9%). Grupa pracowników biurowych stanowiła 11,8% wszystkich ofert pracy. Według Klasyfikacji Zawodów i Specjalności, najbardziej zagregowany podział obejmuje 11 wielkich grup zawodowych patrz tabela 5. TABELA 5. Oferty pracy według wielkich grup zawodów w latach 2008-2010 OFERTY PRACY GRUPY ZAWODÓW 2008 r. 2009 r. 2010 r. Zmiana liczby ofert pracy w 2010r. w porównaniu z 2009r. Zmiana liczby ofert pracy w 2009r. w porównaniu z 2008r. liczba % liczba % OGÓŁEM 2310 2094 2230 136 6,5-216 9,4 z tego: Siły zbrojne 0 0 0 0 0 0 0 Wyżsi urzędnicy i kierownicy 1 2 5 3 150 1 100,0 Specjaliści 59 77 77 0 0 18 30,5 Technicy i inny średni personel 138 165 153-12 -7,3 27 19,6 Pracownicy biurowi 241 222 263 41 18,5-19 -7,9 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 378 438 952 514 136,0 60 15,9 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 11 22 24 2 9,1 11 100 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 409 302 323 21 9,1-107 26,2 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 52 48 108 60 125,0-4 7,7 Pracownicy przy pracach prostych 872 782 235-547 69,9-90 10,3 Bez zawodu 149 36 90 54 150,0-113 75,8 Źródło: Sprawozdawczość nr.1 MPiPS załącznik 3. Obliczenia własne

22 Wzrost poziomu ofert pracy wystąpił w 7 wielkich grupach zawodowych, w tym najwyższy w grupie pracowników usług osobistych i sprzedawców oraz operatorów i monterów maszyn. Spadek liczby ofert pracy nastąpił w 2 wielkich grupach: - pracownicy przy pracach prostych; - technicy i inny średni personel. 6/. OFERTY WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI (PKD) Oferty pracy adresowane do osób bezrobotnych z powiatu elbląskiego stanowiły 38% (2230) wszystkich ofert (5856) pozyskanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Elblągu w 2010 r. Z przeprowadzonej analizy ofert według Polskiej Klasyfikacji Działalności wynika, iż do sekcji gospodarki narodowej odgrywających najistotniejszą rolę w powiecie elbląskim pod względem ilości oferowanych stanowisk pracy w 2010 r. należy: 1. Administracja publiczna i obrona narodowa - 685 ofert (31%); 2. Przetwórstwo przemysłowe - 338 ofert (15,2%); 3. Handel hurtowy i detaliczny - 329 ofert (14,7%); 4. Edukacja - 127 ofert ((5,7%); 5. Ochrona zdrowia i pomoc społeczna - 102 ofert (4,6%); 6. Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna - 112 ofert (5,0%). TABELA 6. Oferty pracy według rodzaju działalności (PKD). GRUPY ZAWODÓW 2008 r. 2009 r. 2010r. Zmiana liczby ofert w 2010r. w porównaniu z 2009r. Zmiana liczby ofert w 2009r. w porównaniu z 2008 r. Liczba % Liczba % OGÓŁEM, z tego: 2310 2094 2230 136 6,5-216 -9,4 Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 96 35 61 26 74,3-61 -63,5 Górnictwo 2 6 9 3 50,0 4 200,0 Przetwórstwo przemysłowe 405 303 338 35 11,5-102 -25,2%

23 Wytwarzanie i zaopatrzenie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i powietrze do układów klimatyzacyjnych 4 16 1-15 -93,7 12 300,0 Dostawy wody, gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z 0 0 16 16 100,0 0 0 rekultywacją. Budownictwo 106 82 67-15 -18,3-24 22,6 Handel hurtowy i detaliczny: naprawa poj. samochodowych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego 385 348 329-19 -5,5-37 -9,6 Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 75 79 60-19 24,1 4 5,3 Transport, gospodarka magazynowa i 17 58 84 26 44,8 41 241,2 łączność Informacja i komunikacja 0 4 14 10 250,0 4 100,0% Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 29 27 36 9 33,3-2 -6,9 Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 74 9 11 2 22,2-65 -87,8 Działalność profesjonalna naukowa i techniczna 0 52 112 60 115,4 52 100,0 Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca 0 25 45 20 80,0 25 100,0 Administracja publiczna i obrona narodowa: obowiązkowe ubezpieczenie i 793 631 685 54 8,6-162 -20,4 powszechne ubezpieczenie zdrowotne Edukacja 95 157 127-30 -19,1 62 65,3 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 112 131 102-29 -22,1 19 17,0 Działalność związana z kulturą rozrywką i rekreacją 0 70 60-10 -14,3 70 100,0 Pozostała działalność usługowa 117 61 24-37 60,6-56 47,9 Źródło: Załącznik 2 do sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy, opracowanie własne PUP w Elblągu. 7/. RANKING PIERWSZYCH TRZYDZIESTU ZAWODÓW WEDŁUG LICZBY OFERT PRACY Szczegółowa analiza ofert pracy pozwoliła sporządzić ranking pierwszych trzydziestu zawodów i specjalności według ich liczby, co ilustruje tabela 7.

24 TABELA 7. Ranking pierwszych 30 zawodów według liczby ofert pracy w 2010r. Zmiana liczby ofert pracy w Lp Kod % do NAZWA ZAWODU porównaniu z zawodu ogółem 2009r. Liczba ofert pracy 2009 Liczba ofert pracy 2010 Liczba (6-5) % (8/5) 1 2 3 5 6 7 8 9 Ogółem 2094 2230 100,0 136 6,5 z tego 1724 1716 77,0% -8-0,5 1 515303 Robotnik gospodarczy 571 586 26,3% 15 2,6 2 522301 Sprzedawca 310 196 8,8% -114-36,8% 3 411004 Pracownik biurowy 183 187 8,4% 4 2,2% 4 000000 Bez zawodu 36 90 4,0% 54 150,0% 5 753105 Krawiec 78 59 2,6% -19-24,4% 6 334306 Technik administracji 66 59 2,6% -7-10,6% 7 913207 Sprzątaczka biurowa 57 56 2,5% -1-1,8% 8 753303 Szwaczka 30 52 2,3% 22 73,3% 9 752205 Stolarz 38 47 2,1% 9 23,6% 10 931301 Robotnik budowlany 34 35 1,5% 1 2,9% 11 541308 Pracownik ochrony fizycznej I stopnia 11 29 1,3% 18 163,6% 12 833203 Kierowca samochodu ciężarowego 5 28 1,3% 23 460,0% 13 931205 Robotnik drogowy 1 27 1,2% 26 2600,0% 14 513101 Kelner 40 24 1,1% -16-40,0% Pozostałe pomoce i 15 911290 sprzątaczki biurowe, 16 24 1,1% 8 50,0% hotelowe i podobne 16 523002 Kasjer handlowy 1 19 0,9% 18 1800,0% 17 941201 Pomoc kuchenna 30 19 0,9% -11-36,7% 18 512001 Kucharz 21 18 0,8% -3-14,3% 19 832203 Kierowca samochodu osobowego 14 18 0,8% 4 28,6% 20 332203 Przedstawiciel handlowy 7 17 0,8% 10 142,9% 21 531104 Opiekunka domowa dziecięca 9 16 0,7% 7 77,8% 22 432103 Magazynier 8 15 0,7% 7 87,5% 23 422602 Recepcjonista 6 14 0,6% 8 133,3% 24 234201 Nauczyciel przedszkola 16 13 0,6% -3-18,8% 25 541306 Portier 0 13 0,6% 13 100,0% 26 341204 Opiekunka środowiskowa 10 12 0,5% 2 20,0% 27 711101 Konserwator budynków 9 12 0,5% 3 33,3% 28 751201 Cukiernik 9 12 0,5% 3 33,3% 29 411003 Pracownik 0 12 0,5% 12 100,0%

25 30 723190 kancelaryjny Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych 0 11 0,5% 11 100,0% Liczba ofert pracy wymieniona w tabeli 7, w końcu 2010 r. stanowiła 77% ogółu zarejestrowanych ofert pracy tj. liczby 2230. W odniesieniu do stanu z końca 2009r. liczba zgłoszonych ofert pracy dla zawodów ujętych w tabeli 7, zmniejszyła się o 8 ofert, tj. o 0,5%. Oferty pracy wzrosły w 22 zawodach i specjalnościach - najwięcej w takich jak (w liczbach bezwzględnych): - robotnik drogowy; - kierowca samochodu ciężarowego; - szwaczka; - pracownik ochrony fizycznej I stopnia; - kasjer handlowy; - robotnik gospodarczy; - portier; - przedstawiciel handlowy; - bez zawodu; - mechanik pojazdów samochodowych; - opiekunka domowa dziecięca; - magazynier. W dziewięciu zawodach i specjalnościach odnotowano spadek ofert pracy. Dotyczyło to: - sprzedawców; - krawców; - kelnerów; - pomocy kuchennych; - kucharzy; - nauczycieli przedszkola. Od trzech lat niezmiennie pierwsze miejsce pod względem liczebności ofert pracy zajmują robotnicy gospodarczy. Stanowi to 26,3% ogółu ofert z terenu powiatu elbląskiego. Drugie miejsce przypadło sprzedawcom. Oferty pracy dla sprzedawców stanowią 8,8% wszystkich ofert z powiatu elbląskiego. Kolejne pozycje zajęli: pracownicy biurowi 8,4% wszystkich ofert z powiatu elbląskiego, krawcy 2,6% wszystkich ofert z powiatu elbląskiego.

26 8. ZAWODY DEFICYTOWE I NADWYŻKOWE Nierównowaga między popytem a podażą na rynku pracy powoduje występowanie zawodów, na które jest większe lub mniejsze zapotrzebowanie ze strony pracodawców tj. - zawodów nadwyżkowych, na które jest niższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie; tzn. występuje przewaga bezrobotnych nad ofertami pracy. Przyjęto, że zawody nadwyżkowe to zawody o wskaźniku intensywności nadwyżki mniejszym od 0,9. - zawodów zrównoważonych, na które liczba ofert pracy pokrywa się z liczbą bezrobotnych, tzn. wykazują one równowagę na rynku pracy. Przyjęto, że zawody zrównoważone to zawody o wskaźniku większym od 0,9 i mniejszym od 1,1; - zawodów deficytowych, na które jest wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy, tzn. występuje przewaga ofert pracy nad bezrobotnymi. Przyjęto, że zawody deficytowe to zawody o wskaźniku intensywności deficytu większym od 1,1. W 2010 r. w rankingu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie elbląskim odnotowano 529 zawodów, w których zgłoszono oferty pracy i zarejestrowali się bezrobotni. W grupie tej było 377 zawodów nadwyżkowych, 28 zrównoważonych oraz 124 zawody deficytowe. 8.1. ZAWODY NADWYŻKOWE W powiecie elbląskim w strukturze zawodowej bezrobotnych dominują zawody nadwyżkowe. W zawodach nadwyżkowych w 2010 r. sklasyfikowano 4930 osób pozostających bez pracy, co stanowi aż 90,7% ogółu zarejestrowanych. W poprzednim czasokresie 2009 r. grupa ta liczyła 4907 osób bezrobotnych i stanowiła 92,2%. Zatem w zbiorowości tej nastąpił spadek liczby bezrobotnych w grupie zawodów nadwyżkowych o 1,5 pkt proc. Posiłkując się wskaźnikiem intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów, wyłoniono 377 zawodów nadwyżkowych o intensywności nadwyżki zawodów od 0,00 do 0,83 co stanowi 71% (w 2009 r. 78,2% - spadek o 7,2 pkt proc) z 529 zawodów występujących w powiecie elbląskim, w tym: - 84 zawody (22,3%) nadwyżkowe były o wskaźniku< zera i > od 0,83-293 zawody (77,7%) nadwyżkowe o wskaźniku = zeru i nie przekraczającym zera, gdzie nie zgłoszono żadnej oferty pracy natomiast zarejestrowali się bezrobotni.

27 Po pominięciu zawodów dla których wskaźnik intensywności nadwyżki wynosi 0 (293 zawody), pozostały 84 zawody deficytowe patrz tabela 8. TABELA 8. Ranking zawodów nadwyżkowych według wskaźnika natężenia ofert Lp. Nazwa zawodu Kod zawodu Ogółem bezrobotni Oferty pracy 2009 roku Wskaźnik natężenia oferty 1 Technik ekonomista* 331403 114 1 0,0087719 2 Kucharz małej gastronomii* 512002 61 1 0,0163934 3 Fryzjer* 514101 34 1 0,0294118 4 Stolarz meblowy 752208 96 4 0,0416667 5 Ekonomista 263102 24 1 0,0416667 6 Specjalista administracji publicznej 242217 43 2 0,0465116 7 Murarz* 711202 111 6 0,0540541 8 Technik budownictwa* 311204 17 1 0,0588235 9 Rzeźnik - wędliniarz* 751105 16 1 0,0625000 10 Ślusarz* 722204 60 4 0,0666667 11 Bez zawodu 000000 1311 90 0,0686499 12 Piekarz* 751204 53 4 0,0754717 13 Dekarz* 712101 12 1 0,0833333 14 Pilarz 752305 12 1 0,0833333 15 Robotnik magazynowy 933304 12 1 0,0833333 16 Mechanik samochodów osobowych 723105 46 4 0,0869565 17 Elektromechanik pojazdów samochodowych* 741203 11 1 0,0909091 18 Tokarz w metalu 722314 29 3 0,1034483 19 Technik handlowiec* 522305 73 8 0,1095890 20 Kierowca ciągnika rolniczego 834101 45 5 0,1111111 21 Pozostali pracownicy ochrony osób i mienia 541390 9 1 0,1111111 22 Cieśla szalunkowy 711502 9 1 0,1111111 23 Kaletnik* 753702 88 10 0,1136364 24 Malarz budowlany 713102 26 3 0,1153846 25 Formierz odlewnik 721102 16 2 0,1250000 26 Pedagog 235107 8 1 0,1250000 27 Opiekunka domowa 532201 8 1 0,1250000 28 Ogrodnik uprawa warzyw polowych 611309 8 1 0,1250000 29 Mechanik pojazdów samochodowych* 723103 56 8 0,1428571 30 Rolnik upraw polowych 611104 21 3 0,1428571 31 Lakiernik samochodowy 713203 7 1 0,1428571 32 Kierowca operator wózków jezdniowych 834401 7 1 0,1428571 33 Kucharz* 512001 122 18 0,1475410 34 Operator urządzeń do obróbki surowca mleczarskiego 816005 18 3 0,1666667 35 Pozostali ogrodnicy 611390 12 2 0,1666667 36 Monter / składacz okien 712501 12 2 0,1666667 37 Pozostali pracownicy przy pracach prostych gdzie indziej niesklasyfikowani 962990 12 2 0,1666667 38 Pozostali elektromechanicy i elektromonterzy 741290 6 1 0,1666667 39 Monter instalacji i urządzeń telekomunikacyjnych (telemonter) 742201 6 1 0,1666667 40 Tapicer* 753402 6 1 0,1666667 41 Cukiernik* 751201 61 12 0,1967213 42 Opiekun w domu pomocy społecznej* 341203 5 1 0,2000000

28 43 Palacz kotłów parowych 818206 5 1 0,2000000 44 Technik informatyk* 351203 9 2 0,2222222 45 Dozorca 962902 32 8 0,2500000 46 Pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle 932990 8 2 0,2500000 47 Technik technologii drewna* 311922 4 1 0,2500000 48 Barman 513202 4 1 0,2500000 49 Kamieniarz* 711301 4 1 0,2500000 50 Księgowy 331301 15 4 0,2666667 51 Asystent do spraw księgowości 431101 7 2 0,2857143 52 Palacz pieców zwykłych 911202 7 2 0,2857143 53 Stolarz* 752205 80 24 0,3000000 54 Brukarz 711601 10 3 0,3000000 55 Pozostali operatorzy maszyn do produkcji wyrobów spożywczych i pokrewni 816090 6 2 0,3333333 56 Pielęgniarka 222101 3 1 0,3333333 57 Pozostali spawacze i pokrewni 721290 3 1 0,3333333 58 Specjalista do spraw marketingu i handlu 243106 19 7 0,3684211 59 Sprzedawca* 522301 497 196 0,3943662 60 Pozostali mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych 723390 5 2 0,4000000 61 Pozostali monterzy instalacji i urządzeń sanitarnych 712690 7 3 0,4285714 62 Robotnik budowlany 931301 79 35 0,4430380 63 Magazynier 432103 33 15 0,4545455 64 Ogrodnik terenów zieleni 611306 22 10 0,4545455 65 Krawiec* 753105 127 59 0,4645669 66 Kierowca samochodu osobowego 832203 37 18 0,4864865 67 Salowa 911206 14 7 0,5000000 68 Inżynier rolnictwa 213205 2 1 0,5000000 69 Technik geodeta* 311104 2 1 0,5000000 70 Referent (asystent) bankowości 331203 2 1 0,5000000 71 Pozostali pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani 524990 2 1 0,5000000 72 Krojczy 753202 2 1 0,5000000 73 Pozostali operatorzy stacjonarnych maszyn i urządzeń gdzie indziej niesklasyfikowani 818990 2 1 0,5000000 74 Robotnik leśny 621002 12 7 0,5833333 75 Prasowaczka ręczna 912103 8 5 0,6250000 76 Pomoc kuchenna 941201 30 19 0,6333333 77 Technik logistyk* 333107 3 2 0,6666667 78 Frezer 722301 3 2 0,6666667 79 Opiekunka dziecięca* 325905 7 5 0,7142857 80 Przetwórca ryb 751103 7 5 0,7142857 81 Monter sieci wodnych i kanalizacyjnych 712612 4 3 0,7500000 82 Lakiernik wyrobów drzewnych 713205 4 3 0,7500000 83 Pokojowa 911203 6 5 0,8333333 84 Kierowca samochodu ciężarowego 833203 32 28 0,8750000

29 Najliczniejsze zawody dla których wskaźnik natężenia oferty wyniósł 0 to : Lp. Nazwa zawodu Kod Liczba Liczba ofert Wskaźnik zawodu bezrobotnych pracy zawodu 1 Technik rolnik* 314207 67 0 0 2 Mechanik - operator pojazdów i maszyn rolniczych* 834103 54 0 0 3 Robotnik placowy 961302 49 0 0 4 Technik mechanik* 311504 34 0 0 5 Rolnik* 613003 34 0 0 6 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 932911 28 0 0 7 Technik żywienia i gospodarstwa domowego* 322002 20 0 0 8 Blacharz samochodowy* 721306 20 0 0 9 Pozostali hodowcy zwierząt gdzie indziej niesklasyfikowani 612990 19 0 0 10 Technik agrobiznesu* 331402 18 0 0 11 Technik hotelarstwa* 422402 17 0 0 12 Technik ochrony środowiska* 325511 16 0 0 8.2. ZAWODY ZRÓWNOWAŻONE Przez zawód zrównoważony należy rozumieć zawód, w którym występuje równowaga pomiędzy liczbą osób poszukujących pracy w danym zawodzie, a liczbą pojawiających się ofert pracy dotyczących tego zawodu. W grupie zawodów zrównoważonych w 2010 r. były 93 osoby pozostające bez pracy, tj. 1,7% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. Dla tej grupy wskaźnik intensywności równowagi w zawodzie wyniósł 1 przy 93 ofertach. Oznacza to, że na jedną ofertę pracy przypadał jeden bezrobotny. Posiłkując się wskaźnikiem intensywności nadwyżki(deficytu) zawodów, wyłoniono 28 zawodów zrównoważonych, co stanowi 5,29% z 529 zawodów występujących w powiecie elbląskim. Z uzyskanych danych wynika, iż zdecydowanie najliczniejszym zrównoważonych zawodem była sprzątaczka biurowa (co ilustruje tabela 9). TABELA 9. Zawody i specjalności zrównoważone Lp. Nazwa zawodu Kod zawodu Ogółem bezrobotni Oferty pracy w 2009r. Wskaźnik natężenia oferty 1 Sprzątaczka biurowa 911207 56 56 1,0000 2 Pozostali operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych 814290 4 4 1,0000 3 Pozostali technicy nauk fizycznych i technicznych gdzie indziej niesklasyfikowani 311990 3 3 1,0000 4 Operator maszyn rolniczych 834107 3 3 1,0000 5 Technik fizjoterapii 325401 2 2 1,0000 6 Sprzedawca w branży przemysłowej 522303 2 2 1,0000

30 7 Sprzątaczka domowa 911102 2 2 1,0000 8 Kierownik działu produkcji 132103 1 1 1,0000 9 Inżynier budowy dróg 214207 1 1 1,0000 10 Pozostali inżynierowie mechanicy 214490 1 1 1,0000 11 Lekarz 221101 1 1 1,0000 12 Logopeda 228502 1 1 1,0000 13 Pedagog szkolny 235912 1 1 1,0000 14 Specjalista do spraw logistyki 242108 1 1 1,0000 15 Doradca personalny 242303 1 1 1,0000 16 Specjalista do spraw public relations 243203 1 1 1,0000 17 Dziennikarz 264201 1 1 1,0000 18 Instruktor dyscypliny sportu 342201 1 1 1,0000 19 Bibliotekarz* 343301 1 1 1,0000 20 Dyspozytor transportu samochodowego 432302 1 1 1,0000 21 Fryzjer damski 514102 1 1 1,0000 22 Sprzedawca w stacji paliw 524502 1 1 1,0000 23 Monter rurociągów przemysłowych 712607 1 1 1,0000 24 Pozostali formierze odlewniczy i pokrewni 721190 1 1 1,0000 25 Pozostali monterzy gdzie indziej niesklasyfikowani 821990 1 1 1,0000 26 Kierowca autobusu 833101 1 1 1,0000 27 Pomoc domowa 911101 1 1 1,0000 28 Pomoc laboratoryjna 911204 1 1 1,0000 8.3. ZAWODY DEFICYTOWE W grupie zawodów deficytowych w 2010 roku były 433 osoby pozostające bez pracy, tj. 7,9% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. Dla tej grupy wskaźnik intensywności deficytu w zawodzie wyniósł 3,3 przy 1424 ofertach pracy zgłoszonych do Powiatowego Urzędu Pracy w Elblągu. Oznacza to, że na trzy oferty pracy przypadał jeden bezrobotny. W omawianym okresie udział zawodów deficytowych, w stosunku do 2009 r., w którym to okresie stanowiły 18,4%, zwiększył się o 5 pkt proc. Posiłkując się wskaźnikiem intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów, wyłoniono 124 zawody deficytowe, co stanowi 23,4% z 529 zawodów występujących w powiecie elbląskim. W tej grupie zawodów iloraz ofert pracy do bezrobotnych wyraża się wskaźnikiem większym niż 1,1. W oparciu o załącznik 3 do sprawozdania MPiPS-01 sporządzono tablicę obejmującą 124 zawody deficytowe od najniższego do najwyższego wskaźnika deficytu.

31 TABELA 10. Ranking zawodów deficytowych według wskaźnika natężenia ofert. Lp. Nazwa zawodu Kod zawodu Ogółem bezrobotni Oferty pracy w 2009 roku Wskaźnik natężenia oferty 1 Kelner* 513101 20 24 1,2000 2 Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych 723190 9 11 1,2222 3 Szwaczka 753303 39 52 1,3333 4 Operator koparko ładowarki 811105 5 7 1,4000 5 Kosmetyczka 514202 6 9 1,5000 6 Rejestratorka medyczna 422603 2 3 1,5000 7 Sprzedawca w branży spożywczej 522304 2 3 1,5000 8 Monter konstrukcji stalowych 721404 5 8 1,6000 9 Pozostali stolarze meblowi i pokrewni 752290 13 23 1,7692 10 Technik masażysta* 325402 2 4 2,0000 11 Wulkanizator 814104 2 4 2,0000 12 Szlifierz metali 722312 1 2 2,0000 13 Elektromonter / konserwator urządzeń dźwignicowych 741208 1 2 2,0000 14 Kasjer handlowy 523002 9 19 2,1111 15 Robotnik drogowy 931205 12 27 2,2500 16 Zaopatrzeniowiec 332302 4 9 2,2500 17 Wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych 235914 3 7 2,3333 18 Przedstawiciel handlowy 332203 7 17 2,4286 19 Pomocniczy robotnik przy hodowli zwierząt 921201 2 5 2,5000 20 Zamiatacz 961303 2 5 2,5000 21 Robotnik gospodarczy 515303 204 586 2,8725 22 Opiekunka środowiskowa* 341204 4 12 3,0000 23 Konserwator budynków 711101 4 12 3,0000 24 Szlifierz materiałów drzewnych 752308 2 6 3,0000 25 Nauczyciel języka angielskiego 233008 1 3 3,0000 26 Specjalista do spraw finansów 241306 1 3 3,0000 27 Asystent dyrektora 334302 1 3 3,0000 28 Sanitariusz szpitalny 532904 1 3 3,0000 29 Pozostali operatorzy urządzeń do obróbki drewna 817290 1 3 3,0000 30 Pomocniczy robotnik polowy 921101 1 3 3,0000 31 Nauczyciel przedszkola 234201 4 13 3,2500 32 Pozostali pracownicy obsługi biura gdzie indziej niesklasyfikowani 441990 2 8 4,0000 33 Pozostałe kosmetyczki i pokrewni 514290 2 8 4,0000 34 Sekretarka medyczna 334402 1 4 4,0000 35 Operator maszyn do produkcji opakowań z papieru i tektury 814302 2 9 4,5000 36 Technik administracji* 334306 13 59 4,5385 37 Recepcjonista 422602 3 14 4,6667 38 Technik prac biurowych* 411004 34 187 5,5000 39 Tartacznik 752309 1 6 6,0000 40 Kierowca ciągnika siodłowego 833202 1 6 6,0000 41 Goniec 962105 1 6 6,0000 42 Woźny 962906 1 9 9,0000 43 Portier 541306 1 13 13,0000 44 Opiekunka dziecięca domowa 531104 1 16 16,0000

32 45 Pracownik ochrony fizycznej I stopnia 541308 0 29 MAX 46 Pozostałe pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i podobne 911290 0 24 MAX 47 Pracownik kancelaryjny 411003 0 12 MAX 48 Sekretarka 412001 0 10 MAX 49 Pozostali magazynierzy i pokrewni 432190 0 6 MAX 50 Pozostali nauczyciele szkół podstawowych 234190 0 5 MAX 51 Tapicer meblowy 753403 0 5 MAX 52 Pomoc krawiecka 932905 0 5 MAX 53 Laborant chemiczny 311101 0 3 MAX 54 Technik farmaceutyczny* 321301 0 3 MAX 55 Serowar 751302 0 3 MAX 56 Pozostali monterzy elektronicy i serwisanci urządzeń elektronicznych 821390 0 3 MAX 57 Konserwator części 932901 0 3 MAX 58 Nauczyciel matematyki w szkole podstawowej 234111 0 2 MAX 59 Pozostali specjaliści szkolnictwa i wychowawcy gdzie indziej niesklasyfikowani 235990 0 2 MAX 60 Doradca finansowy 241202 0 2 MAX 61 Specjalista do spraw projektów/programów unijnych 242102 0 2 MAX 62 Specjalista zastosowań informatyki 251902 0 2 MAX 63 Florysta 343203 0 2 MAX 64 Pozostali pracownicy bibliotek i informacji naukowej 343390 0 2 MAX 65 Stylista 514208 0 2 MAX 66 Cieśla* 711501 0 2 MAX 67 Złotnik - jubiler 7310305 0 2 MAX 68 Drukarz sitodrukowy 732202 0 2 MAX 69 Pozostali operatorzy sprzętu do robót ziemnych i urządzeń pokrewnych 834290 0 2 MAX 70 Operator mostu zwodzonego 834308 0 2 MAX 71 Kierownik wewnętrznej jednostki działalności podstawowej gdzie indziej niesklasyfikowany 121990 0 1 MAX 72 Kierownik małego przedsiębiorstwa w handlu hurtowym i detalicznym 122103 0 1 MAX 73 Kierownik budowy 132301 0 1 MAX 74 Archiwista 162101 0 1 MAX 75 Doradca rolniczy 213201 0 1 MAX 76 Logistyk 214106 0 1 MAX 77 Projektant grafiki 216604 0 1 MAX 78 Pozostałe pielęgniarki specjalistki 222290 0 1 MAX 79 Lekarz weterynarii 225101 0 1 MAX 80 Diagnosta laboratoryjny 227101 0 1 MAX 81 Nauczyciel techniki w szkole podstawowej 234117 0 1 MAX 82 Pozostali nauczyciele szkół specjalnych 235290 0 1 MAX 83 Specjalista do spraw kadr 242307 0 1 MAX 84 Specjalista do spraw reklamy 243107 0 1 MAX 85 Specjalista do spraw kluczowych klientów (key account manager) 243304 0 1 MAX 86 Archiwista 262101 0 1 MAX 87 Psycholog 263401 0 1 MAX 88 Redaktor wydawniczy 264104 0 1 MAX 89 Instalator systemów alarmowych 311402 0 1 MAX 90 Pozostali technicy elektronicy, telekomunikacji i pokrewni 311490 0 1 MAX