Propozycje ćwiczeń ortograficznych aktywizujących twórcze myślenie 1. Łańcuch gwiezdny tworzenie skojarzeń do wybranego ortogramu. Przykłady: ogórek ogródek, warzywo, mizeria, zupa chleb piekarnia, mąka, kanapka zboże pole, rolnik, kłos, chleb herbata szklanka, cukier, cytryna, napój sprzedaż ekspedientka, sklep, paragon choinka drzewko, bombki, las, igły róża ogródek, kwiat, kolce, bukiet, płatki góral kierpce, ciupaga, owce, Tatry król korona, berło, szaty, tron 2. Rzucanka dzieci w parach rzucają kostką. W zależności od liczby wyrzuconych oczek podają wyraz z określoną trudnością ortograficzną. Przykład: 1 oczko z ó wymiennym 2 oczka z ó niewymiennym 3 oczka z ż 4 oczka z ch 5 oczek z h 6 oczek z rz po spółgłosce 3. Powiedz sześć uczniowie podzieleni na 6 grup mają podać sześć wyrazów z określoną trudnością ortograficzną. Określamy czas pracy grup np. 2 minuty. Przykłady: u ucho, Puchatek, szum, muszla, upadek, burak ó wiewiórka, chór, pagórek, żółw, pióro, stół rz rzeka, Rzym, trzy, lekarz, brzoza, rzut ż żółty, róża, żagiel, też, bagaż, dróżka ch chleb, dach, bochenek, okruch, chrust, grzech h herbata, bohater, wahadło, harcerz, druh, herb Zabawę można modyfikować podnosząc stopień trudności np. podaj sześć wyrazów z ch na końcu lub początku. 4. Zagadki odgadnij jaki wyraz mam na myśli w oparciu o odczytane skojarzenia i zapisz ten wyraz na kartce. Przykłady: bilet, przystanek, podróż, wycieczka autobus torba, podróż, tragarz, walizka bagaż
zimno, wiatr, mróz chłód deszcz, grad, śnieg, niebo chmura pokój, lampka, komputer, lekcje biurko wrzawa, zgiełk, przerwa, harmider hałas zjawa, upiór, zmora duch las, kolce, zwierzę jeż las, koszyk, kapelusz, nóżka grzyb lodówka, piekarnik, stół, posiłek - kuchnia porządki, szmatka, meble, alergia kurz gabinet, słuchawki, recepta lekarz pszczoły, ul, słoik, plaster miód bucik, kózka, kolano, stopa nóżka grządki, kwiaty, warzywa, grabie ogródek oprawki, szkła wzrok - okulary cyfra, bałwanek, wyjątek ósemka worek, mąka, chleb, zawód piekarz ogień, dym, woda strażak - pożar las, rzeka, rośliny, zwierzęta - przyroda zboże, zupa, Chiny - ryż piłka, kosz, punkt rzut blat, obrus, obiad, krzesła stół słuch, torba, kolczyk ucho żołędzie, dziupla, kitka wiewiórka czary, różdżka, Kopciuszek - wróżka ziarno, żyto, pszenica, kukurydza - zboże las, ZOO, podwórko zwierzęta żyrandol, światło, lampka żarówka mundur, karabin, wojsko - żołnierz cętki, szyja, Afryka żyrafa 5. Kodowanie układanie zdań lub wyrażeń do podanego kodu. Przykłady: Kod H rz u Hubert rzeźbi ucho. Hela rzuca ufoludkiem. Halinka rządzi uczniami. Kod Ż u ch Żaneta ulepiła chlewik. Żanna umyła chomika. Żona upiekła chleb. Kod U ch rz Ula chodzi żwawo. Upiór chowa żmiję. Uszatek chrupie żyto.
Kod H ż ż Henryk żuje żyletkę. Honorata żywi żabę. Hania żałuje żubra. 6. Swobodny tekst uczniowie redagują tekst z użyciem jak największej liczby wyrazów z podaną trudnością ortograficzną np. h. Przykład: Hiena Helenka huśtała się na hamaku. Hipopotam Hubert zazdrościł jej. Postanowił zbudować huśtawkę. Od tej pory huśtał się, popijając herbatkę i zjadając herbatniki. Huśtawka pracowała jak wahadło.
Rymowanki ortograficzne Marzena marzy może pojadę nad morze, a może ryby złowię w jeziorze, może kraj wzdłuż i wszerz przemierzę, albo może zaśpiewam w operze. Krótka rózga, kłótnia, córka Zbój, powrósło, ogół, skórka. Włókno, włóczka, wróżby różne, Żółw tchórzliwy, wróbel - próżniak. Oprócz czółna - żółtko, wiórek, Wójt, równina, chór przepiórek. Próchno, próba, późno, włóka? Zapamiętaj, łatwa sztuka! Wróżka wróży: Czy mróz duży, Czy śnieg prószy, Czy zmarzną uszy! Król Karol kupił królowej Karolinie korale koloru koralowego. Samo "h" Kłopotliwe samo "h" Dość szczególną skłonność ma: Lubi "hałaśliwe" słowa: Huk, harmider, hałasować. Pisząc "historyjka błaha", Nigdy, Haniu, się nie wahaj! Przez "h" pisz, pamiętaj o tym, "hałaśliwy wrzask hołoty". Huśtać lubisz się? Wiedz o tym, że "h" ma Hak, huśtawka oraz hamak. Nie trać humoru! Co to za harmider? Ten huk, ten hałas? To wróg czyha na nasz honor! Wkładaj hełm! Bierz halabardę! Hańba wrogom! Dalej, dalej, jak huragan! Wszyscy szturmem! Hura! Hura! Hej! Hop! - Uciekła ohydna horda! Ocalony honor hufca? - Nie ma jak dobry humor przy herbacie!
Nie wierzy Jerzy, że tam, gdzie wieże, leżą trzy jeże. Ksiądz Jerzy nie wierzy, że w Iłży na wieży jest gniazdo nietoperzy.
1. Rozwiąż zagadki. (4 p) Rosną sobie w sadzie albo koło drogi Wojtek nie uważał więc poparzył nogi... Okrąglutki i wspaniały A barszcz z niego doskonały... Wykonane nim rysunki ścierasz za pomocą gumki... Płynie po niebie, znasz ją i wiesz, że gdy jest ciemna, może być deszcz... 2. Przeczytaj uważnie opowiadanie, odgadnij brakujące litery. Wpisz je w miejsce kropek. (9 p) Cho... do ogr...dka. Będziemy kopać g...ądki. Ty posa... kwiatki, ja posadzę wa...ywa. Przynie... łopatę i kone...kę z kom...rki. Pom...ż mi nieść! woła Janek. 3. Odgadnij hasło z tabelki. Pomogą ci cyfry. (2p) D R Ż C Z W Y N R A E O Y 2 8 5 10 13 3 7 6 12 4 11 1 9... 4. Rozszyfruj rebusy. (3p) 5. W tych wyrazach w miejcse kropek wstaw literę u lub ó. (22 p) Mr...z n...żka dzi...ra chł...d sw...j b...t sł...j wiecz...r dr...t z...pa p...dełko z...ch Groch...wka zęb...w zeszyt...w prac...je leśnicz...wka Rach...nek kier...nek koleg...w rys...je got...je
6. Wśród tych pozornie bezładnie rozsypanych liter kryje się dziesięć wyrazów, które piszemy przez h. Szukaj ich w rzędach pionowych i poziomych. Odnalezione wyrazy zapisz pod kwadratem. (9 p) A D P B Z C H K I U C H O T E L U C Z H Ł E B K M H Z H F O R R L N Ł U E E Ż L C B H I S T O R I A Z A A W O A D B G N D T N G U J X I H D J A D T C H E C A I P H E L Y Z H B K A S R L K H Y B C H P 1.... 2.... 3.... 4.... 5.... 6.... 7.... 8.... 9.... 10. Skreśl co drugą literę i odczytaj ukryte wyraz : (4 p ) B K M U C R S Z... L B K U D R I Z F A... P R C Z G E J K N A... I W D A W R O Z D Y P W U A... 11. Rozwiąż krzyżówkę, a otrzymasz wyraz z ó wymiennym. (5p) 1 2 3 4 5 1. Mała broda 2. Duży dołek 3. Służy do spania 4. Bardzo pracowity owad 5. Rosną tam jabłka, gruszki Hasło:...