Firma Usługowa OGNIK Stanisław Bobula Operat KON-308/09/PB-A3/OP wymagań ochrony przeciwpożarowej do projektu budowlanego budowy zespołu budynków komunalno - socjalnych zabudowy wielorodzinnej Budynki REDAN, BARKAN, BASTION i LUNETA Adres: Warszawa, ul. Jagiellońska dz. nr:12/2; 15; 27; 28; 29 obr. 4-18- 11 Biuro projektów: KONTRAPUNKT V- PROJEKT Zespół Projektowy 30-701 Kraków, ul. Zabłocie 39 Autor opracowania: Rzeczoznawca ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych st. bryg. w st. spocz. mgr inż. Stanisław Bobula Inwestor: Miasto Stołeczne Warszawa Dzielnica Praga Północ Warszawa, ul. ks. Kłopotowskiego 15 Data: czerwiec 2009 r. 30-682 Kraków, ul. Spółdzielców 17/76 tel/fax: 0126558971, kom: 0604560450 NIP:679-162-16-63
e-mail: s_bobula@op.pl REGON: 356789753 Konsultacje i uzgodnienia projektów. Opracowania: ekspertyz, instrukcji, opinii i operatów ochrony p-poż. 1. Podstawa, cel i zakres opracowania. 2 Celem opracowania jest określenie wymagań w zakresie ochrony przeciwpożarowej do projektu budowy zespołu budynków komunalno socjalnych zabudowy wielorodzinnej z usługami w parterze w Warszawie przy ul. Jagiellońskiej na działkach nr ewid12/2; 15; 27; 28; 29 obr. 4-18- 11. Przedmiotem opracowania są dwa budynki 7-kondygnacyjne oznaczone jako REDAN, BARKAN, BASION i LUNETA Zakres opracowania obejmuje zagadnienia określone w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 121, poz. 1137). 2. Charakterystyka projektowanej zabudowy: 2.1 Budynek 7-kondygnacyjny oznaczony jako REDAN 1) parter: o łącznej powierzchni 473,73 m 2 - (lokal usługowy, pomieszczenia techniczne, komórki lokatorskie 2) 1 piętro: o łącznej powierzchni 481,97 m 2 (mieszkania) 3) 2 piętro: powierzchnia 481,97 m 2 (mieszkania) 4) 3 piętro: powierzchnia 481,97 m 2 (mieszkania) 5) 4 piętro: powierzchnia 481,97 m 2 (mieszkania) 6) 5 piętro: powierzchnia 481,97 m 2 (mieszkania) 7) 6 piętro: powierzchnia 481,97 m 2 (mieszkania) Razem powierzchnia użytkowa budynku: 3365,55 Budynek 7 - kondygnacyjny nadziemny. Wysokość budynku: 23,0 m (budynek średniowysoki) Budynek wolnostojący Powierzchnia zabudowy wynosi: 628,48 m 2 2.2. Budynek 7-kondygnacyjny oznaczony jako BARKAN 1) parter: o łącznej powierzchni 507,7 m 2 - (lokal usługowy, pomieszczenia techniczne, komórki lokatorskie 2) 1 piętro: o łącznej powierzchni 552,6 m 2 (mieszkania) 3) 2 piętro: powierzchnia 552,6 m 2 (mieszkania) 4) 3 piętro: powierzchnia 552,6 m 2 (mieszkania) 5) 4 piętro: powierzchnia 552,6 m 2 (mieszkania)
3 6) 5 piętro: powierzchnia 552,6 m 2 (mieszkania) 7) 6 piętro: powierzchnia 552,6 m 2 (mieszkania) Razem powierzchnia użytkowa budynku: 3 823,3 m 2 Budynek 7 - kondygnacyjny nadziemny. Wysokość budynku: 22,6 m (budynek średniowysoki) Budynek wolnostojący Powierzchnia zabudowy wynosi: 702,03 m 2 2.3 Budynki 7-kondygnacyjne oznaczone jako LUNETA oraz BASTION 1) parter: o łącznej powierzchni 523,7 m 2 - (lokal usługowy, pomieszczenia techniczne, komórki lokatorskie) 2) 1 piętro: o łącznej powierzchni m 2 (mieszkania) 3) 2 piętro: powierzchnia 549,17 m 2 (mieszkania) 4) 3 piętro: powierzchnia 549,17 m 2 (mieszkania) 5) 4 piętro: powierzchnia 549,17 m 2 (mieszkania) 6) 5 piętro: powierzchnia 549,17 m 2 (mieszkania) 7) 6 piętro: powierzchnia 549,17 m 2 (mieszkania) Razem powierzchnia użytkowa budynku: 3 822,72 m 2 Budynek 7 - kondygnacyjny nadziemny. Wysokość budynku: 23,3 m (budynek średniowysoki) Budynek wolnostojący Powierzchnia zabudowy wynosi: 696,00 m 2 3. Klasyfikacja pożarowa budynków: kategoria zagrożenia ludzi ZL IV / ZLIII usługi na parterze stanowiące strefę pożarową. 4.Przewidywane ilości osób na kondygnacjach: parter 10 osoby, kondygnacje 2 do 7: 30 osób Łącznie w budynku może przebywać równocześnie do 190 osób. 5. Lokalizacja. Usytuowanie budynku w stosunku do budynków na działkach sąsiednich i granicy sąsiednich działek budowlanych powinno spełniać następujące wymagania: 8 m dla budynków zaliczonych do ZL, 8 m dla budynków zaliczonych do IN
4 8 m dla budynków zaliczonych do PM o gęstości obciążenia ogniowego Q d 1000 MJ/m 2. 15 m dla budynków zaliczonych do PM o gęstości obciążenia ogniowego. 1000 < Q d 4000 MJ/m 2 20 m dla budynków zaliczonych do PM o gęstości obciążenia ogniowego Q d > 4000 MJ/m 2. Powyższe odległości odnoszą się do ścian zewnętrznych budynków mających normatywną klasę odporności ogniowej na powierzchni powyżej 65 %. W przypadku przeszklenia ścian na większej powierzchni odległość należy powiększyć odpowiednio o 50 % (dla przeszklenia 35 70 %) lub 100 % (dla przeszklenia powyżej 70 %). Warunki powyższe są zapewnione. 6. Dojazdy pożarowe. Do budynków powinna być zapewniona droga pożarowa spełniająca następujące wymagania: * odległość krawędzi drogi od budynku powinna zawierać się w przedziale 5 15 m, najmniejsza szerokość jezdni 3,5 m a wzdłuż budynku oraz na odcinku 10 m przed i poza budynkiem - 4,0 m, nachylenie podłużne na całej długości budynku oraz 10 przed i za budynkiem nie powinno przekraczać 5%, minimalna nośność jezdni 200 kn ( nacisk 100 kn na oś ) droga pożarowa powinna umożliwić przejazd pojazdu bez zawracania lub zakończona placem manewrowym 20 * 20 m, objazdem pętlicowym lub innym rozwiązaniem, najmniejszy promień zewnętrznych łuków drogi pożarowej powinien wynosić co najmniej 11 m. pomiędzy drogą pożarową a budynkiem nie mogą znajdować się stałe elementy zagospodarowania terenu o wysokości powyżej 3 m lub drzewa. Projektowany układ dróg zapewnia drogę pożarową do każdego budynku. 7. Zaopatrzenie wodne zewnętrzne. Zgodnie z wymaganiami rozp. MSWiA [3] dla budynku powinno być zapewnione przeciwpożarowe zaopatrzenie wodne do zewnętrznego gaszenia pożaru. W rejonie budynku (w odległości nie większej niż 75 m i nie bliżej niż 5m) powinien być co najmniej 1 nadziemny hydrant zewnętrzny 80 mm spełniający następujące wymagania: 1) wydajność minimum 10 dm 3 /s,
5 2) nominalne ciśnienie 0,2 MPa, 3) odległość hydrantów od budynku w kierunku prostopadłym do ściany nie może być mniejsza niż 5 m. 4) zasilanie hydrantu powinno być wykonane z sieci obwodowej 100 mm lub rozgałęzieniowej 125 mm.. Projektowane hydranty zewnętrzne 80 zapewniają zaopatrzenie w wodę do zewnętrznego gaszenia pożaru. 8. Klasa odporności pożarowej budynku. Budynek kategorii ZL IV, średnio wysoki powinien być wykonany co najmniej w klasie C odporności pożarowej. Elementy konstrukcyjne budynku klasy C powinny spełniać następujące wymagania odporności ogniowej : elementy nośne: R 60 stropy: REI 60 ściana zewnętrzna: EI 30 ściana wewnętrzna: EI 15 konstrukcja dachu: R15 przekrycie dachu: E15 Elementy budynku powinny być wykonane z materiałów nie rozprzestrzeniających ognia. W ścianach zewnętrznych odległość miedzy otworami w pionie (pasy międzyokienne) powinna wynosić co najmniej 0,8 m. Ściany oddzielenia przeciwpożarowego w stosunku do sąsiednich przyległych budynków należy wykonać co najmniej w klasie REI 120 odporności ogniowej. Klasa odporności ogniowej przegród wewnętrznych oddzielających mieszkania pomiędzy sobą i od dróg komunikacji ogólnej powinna wynosić co najmniej EI 30. 9. Strefy pożarowe. Dopuszczalna wielkość strefy pożarowej budynku ZL IV, średniowysokiego wynosi 5.000 m 2. Łączna powierzchnia wewnętrzna użytkowa budynków wynosi około 4 000 m 2, a więc budynki nie wymagają podziału na strefy pożarowe. 10. Warunki ewakuacji ludzi,
6 Z budynku należy zapewnić następujące wymagania w zakresie ewakuacji ludzi: 1) drzwi wyjściowe z budynku oraz z pomieszczeń dla więcej niż 50 osób powinny otwierać się na zewnątrz, 2) długość przejść nie może przekraczać 40 m, 3) długości dojść ewakuacyjnych dla budynku ZL IV nie może być większa niż 60 m przy jednym dojściu przy czym nie więcej niż 20 m na poziomej drodze ewakuacyjnej, 4) klatki schodowe należy wydzielić i zamknąć drzwiami klasy EI 30. Klatki schodowe należy wyposażyć w klapę dymową o powierzchni czynnej 5 % rzutu klatki schodowej. Klapa powinna być uruchamiana samoczynnie z systemu wykrywania dymu oraz ręcznie przyciskiem z poziomu parteru, 3 i 6 piętra. 5) odporność ogniowa biegów i spoczników klatek schodowych powinna wynosić co najmniej R 60, 6) ściany wewnętrzne i stropy stanowiące obudowę klatki schodowej powinny mieć odporność ogniową jak dla stropów budynku tj. REI 60, 7) Drzwi wyjściowe z klatki schodowej na parterze oraz z budynku powinny mięć szerokość nie mniejszą niż normatywna szerokość klatki schodowej tj. 1,20 m 11. Wyposażenie budynku w techniczne środki zabezpieczeń przeciwpożarowych (sygnalizację pożarową oraz stałą instalację gaśniczą). Zgodnie z 24 ust.1. rozp. MSWiA [2] budynek nie wymaga wyposażenia w system sygnalizacji pożarowej. Zgodnie z 23ust.1. rozp. MSWiA [2] budynek nie wymaga wyposażenia w stałą instalację gaśniczą. Zgodnie z 25 rozp. MSWiA [2] budynek nie wymaga wyposażenia w dźwiękowy system ostrzegawczy (DSO). 12. Instalacje elektryczne. 1) W instalacji elektrycznej należy uwzględnić przeciwpożarowy wyłącznik prądu. 2) Przeciwpożarowy wyłącznik prądu, odcinający dopływ prądu do wszystkich obwodów, z wyjątkiem obwodów zasilających instalacje i urządzenia, których funkcjonowanie jest niezbędne w czasie pożaru. 3) Przeciwpożarowy wyłącznik prądu powinien być umieszczony w pobliżu głównego wejścia do budynku lub złącza i odpowiednio oznakowany.
7 4) Odcięcie dopływu prądu przeciwpożarowym wyłącznikiem nie może powodować samoczynnego załączenia drugiego źródła energii elektrycznej, w tym zespołu prądotwórczego, z wyjątkiem źródła zasilającego oświetlenie awaryjne. 5) Instalację piorunochronną należy zaprojektować zgodnie z odnośną Polską Normą. 6) Główne pionowe ciągi instalacji elektrycznej należy prowadzić poza pomieszczeniami użytkowymi, w wydzielonych kanałach lub szybach instalacyjnych, zgodnie z przedmiotowymi Polskimi Normami. 7) Przewody i kable wraz z zamocowaniami stosowane w systemach zasilania i sterowania urządzeniami ochrony przeciwpożarowej powinny zapewniać ciągłość dostawy energii w warunkach pożaru przez czas nie krótszy niż 90 minut (dla klap dymowych 30 minut). 8) Przepusty instalacyjne w elementach oddzielania przeciwpożarowego powinny mieć klasę odporności ogniowej (EI) wymaganą dla tych elementów. 9) Przepusty instalacyjne o średnicy powyżej 4 cm w ścianach i stropach nie będących oddzieleniami przeciwpożarowymi, dla których wymagana jest klasa odporności ogniowej co najmniej EI 60 lub REI 60 powinny mieć klasę odporności ogniowej (EI) tych elementów. 13. Wentylacja i klimatyzacja. 1) Przewody wentylacyjne powinny być wykonane z materiałów niepalnych. 2) Odległość nieizolowanych przewodów wentylacyjnych od wykładzin i powierzchni palnych powinna wynosić co najmniej 0,5 m. 3) Drzwiczki rewizyjne stosowane w kanałach i przewodach wentylacyjnych powinny być wykonane z materiałów niepalnych. 4) Instalacje wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny spełniać następujące wymagania: przewody wentylacyjne powinny być wykonane i prowadzone w taki sposób, aby w przypadku pożaru nie oddziaływały z siłą większą niż 1 KN na elementy budowlane, a także aby przechodziły przez przegrody w sposób umożliwiający ich kompensacje wydłużeń, zamocowania przewodów do elementów budowlanych powinny być wykonane z materiałów niepalnych, zapewniających przejęcie siły powstającej w czasie pożaru w czasie nie krótszym niż wymagany dla klasy odporności ogniowej przewodu lub klapy odcinającej, w przewodach wentylacyjnych nie należy prowadzić innych instalacji,
8 filtry i tłumiki powinny być zabezpieczone przed przeniesieniem do ich wnętrza palących się cząstek, 5) maszynownie wentylacyjne i klimatyzacyjne powinny być wydzielone ścianami o klasie odporności ogniowej, co najmniej EI 60 i zamykane drzwiami EI 30 ( nie dotyczy to obudowy urządzeń instalowanych ponad dachem budynku). 6) Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne w miejscu przejścia przez elementy oddzieleń przeciwpożarowych powinny być wyposażone w przeciwpożarowe klapy odcinające o klasie odporności ogniowej (EI) równej klasie odporności ogniowej elementu oddzielenia przeciwpożarowego. 7) Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne prowadzone przez strefę pożarową, której nie obsługują, powinny być obudowane elementami o klasie odporności ogniowej (EI) wymaganej dla tych elementów, bądź wyposażone w klapy odcinające. 14. Hydranty wewnętrzne. Stosownie do wymagań określonych w rozp. MSWiA [2] budynki nie wymagają wyposażenia w hydranty wewnętrzne. 15. Elementy wykończenia i wystroju wnętrz. W projekcie wystroju wnętrz należy uwzględnić następujące wymagania ochrony przeciwpożarowej określone w rozdz. 5 rozp. MI [1]: 1) na drogach komunikacji ogólnej służących celom ewakuacji, a więc korytarzach i klatkach schodowych, stosowanie materiałów łatwo palnych jest zabronione, 2) stosowanie palnych wykładzin sufitowych jest zabronione, a sufity powinny być wykonane z materiałów niepalnych lub niezapalnych i montowane na niepalnym ruszcie. 3) zabronione jest stosowanie do wykończenia wnętrz materiałów łatwo zapalnych, których produkty rozkładu termicznego są bardzo toksyczne lub intensywnie dymiące. 16. Sprzęt gaśniczy, oznakowanie obiektu. Budynki nie wymagają wyposażenia w sprzęt gaśniczy. Oznakować pożarniczymi tablicami informacyjnymi wg zasad określonych w rozporządzeniu MSWiA [ 2 ] należy: wyjścia i kierunki ewakuacji ludzi z budynku, główny wyłącznik prądu elektrycznego, główny zawór gazu.
9 17. Uwagi końcowe. Stosownie do przepisów przy doborze wyrobów budowlanych służących do ochrony przeciwpożarowej lub posiadających narzucone cechy przeciwpożarowe takie jak: odporność ogniowa, dymoszczelność, stopień rozprzestrzeniania ognia, dymotwórczość, wytwarzanie płonących kropli i odpadów przez palący się wyrób należy obowiązkowo sprawdzać, czy przewidziane w projekcie materiały budowlane są dopuszczone do obrotu i stosowania. Dopuszczonymi do stosowania są wyroby budowlane: - oznaczone przez producenta znakiem z wystawioną na podstawie posiadanego CERTYFIKATU ZGODNOŚCI DEKLARACJĄ ZGODNOŚCI, - oznaczone przez producenta znakiem z wystawioną na podstawie posiadanego CERTYFIKATU ZGODNOŚCI KRAJOWĄ DEKLARACJĄ ZGODNOŚCI. Uwaga: APROBATA TECHNICZNA nie dopuszcza wyrobu budowlanego do obrotu i stosowania. 1. Zgodnie z 7, ust 1 rozporządzenia [5] urządzenia przeciwpożarowe w obiekcie powinny być wykonane zgodnie z projektem uzgodnionym pod względem ochrony przeciwpożarowej. 2. Stosownie do 7, ust 1 rozporządzenia [5] zaprojektowane urządzenia przeciwpożarowe w budynku mogą być dopuszczone do użytkowania pod warunkiem przeprowadzenia odpowiednich dla danego urządzenia prób i badań, potwierdzających prawidłowość ich działania. 3. Podczas odbioru - przekazywania kompleksu do eksploatacji wymagane będzie udokumentowanie przed władzami nadzoru budowlanego i Państwowej Straży Pożarnej spełnienie wymogów ochrony przeciwpożarowej oraz przedłożenie certyfikatów na zastosowane wyroby, materiały, urządzenia i elementy budowlane zabezpieczeń przeciwpożarowych użyte w konstrukcji lub do wykończenia wnętrz a także sprzęt, urządzenia ochrony przeciwpożarowej i techniczne środki zabezpieczenia przeciwpożarowego. 18. Wykaz przepisów i norm związanych z opracowaniem. 1) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 czerwca 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki (Dz. U. Nr 75, poz.690 z późniejszymi zmianami). 2) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563).
10 3) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 121, poz. 1137). 4) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. Nr 121, poz. 1139). 5) Ustawa z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo Budowlane (Dz.U. Nr 89, poz.414, z późn. zm.) 6) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 3003 roku w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. Nr 120, poz. 1133). 7) Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881). 8) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. Nr 198, poz. 2041) 9) PN- B - 02852 "Obliczanie gęstości obciążenia ogniowego oraz wyznaczanie względnego czasu trwania pożaru". 10) PN-EN ISO 13943:2002 Bezpieczeństwo pożarowe. Terminologia. 11) PN-ISO 7010 Symbole graficzne. Barwy bezpieczeństwa i znaki bezpieczeństwa. Znaki bezpieczeństwa stosowane w miejscach pracy i w obszarach użyteczności publicznej. 12) PN-65 / M - 51520 Sprzęt pożarniczy. Pożarnicze tablice informacyjne. 13) PN-92 / N - 01256 / 01 Znaki bezpieczeństwa. Ochrona przeciwpożarowa. 14) PN-92 / N - 01256 / 02 Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja. 15) PN-B-02877-4/Az1 Instalacje grawitacyjne do odprowadzania dymu i ciepła. Zasady projektowania. 16) PN-E-08350-14 Systemy sygnalizacji pożarowej. Projektowanie, zakładanie, odbiór, eksploatacja, konserwacja i instalacja.