Jakość wyników w pomiarach rutynowych i w badaniach naukowych



Podobne dokumenty
Metody znormalizowane vs. metody własne: w aspekcie zasad metrologii i wymagań akredytacyjnych. Ewa Bulska. Uniwersytet Warszawski Wydział Chemii

Rola materiałów odniesienia w zapewnieniu jakości wyników pomiarów chemicznych

Ocena i wykorzystanie informacji podanych w świadectwach wzorcowania i świadectwach materiałów odniesienia

Strategia realizacji spójności pomiarów chemicznych w laboratorium analitycznym

Badania biegłości oczami organizatora

Wydanie 3 Warszawa, r.

OPIS MODUŁU ZAJĘĆ/PRZEDMIOTU (SYLABUS) I.

Odpowiedzialność za miarodajność wyników pomiarów poprzez zapewnienie ich spójności

Procedury przygotowania materiałów odniesienia

Znaczenie udziału w sieciach i stowarzyszeniach dla jakości kształcenia przykład Wydziału Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

CHEMICZNE MATERIAŁY ODNIESIENIA

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 274

SYSTEM KONTROLI I ZAPEWNIENIA JAKOŚCI WYNIKÓW BADAŃ W LABORATORIUM. Piotr Konieczka

Kalendarium wydarzeń

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 274

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI POLITYKA DOTYCZĄCA ZAPEWNIENIA SPÓJNOŚCI POMIAROWEJ. Wydanie 4 Warszawa, r.

SPÓJNOŚĆ POMIAROWA JAKO NARZĘDZIE ZAPEWNIENIA JAKOŚCI. mgr inż. Piotr Lewandowski

Zastosowanie materiałów odniesienia

Klub Polskich Laboratoriów Badawczych POLLAB. Członek EUROLAB EURACHEM

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 274

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI POLITYKA DOTYCZĄCA ZAPEWNIENIA SPÓJNOŚCI POMIAROWEJ. Wydanie 5 Warszawa, r.

JAK WYZNACZYĆ PARAMETRY WALIDACYJNE W METODACH INSTRUMENTALNYCH

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 274

TRADYCYJNI I NOWOCZEŚNI OTWARCI NA MŁODOŚĆ

Piotr Konieczka. Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 868

CHEMICZNE WZORCE POMIAROWE GŁÓWNEGO URZĘDU MIAR

ROZDZIAŁ 4 WYBRANE ASPEKTY METROLOGII CHEMICZNEJ

RAPORT Z POMIARÓW PORÓWNAWCZYCH STĘŻENIA RADONU Rn-222 W WODZIE

Od Harrisona do «Galileo»

NARZĘDZIA DO KONTROLI I ZAPEWNIENIA JAKOŚCI WYNIKÓW ANALITYCZNYCH. Piotr KONIECZKA

ANALITYKA PRZEMYSŁOWA I ŚRODOWISKOWA

Zapewnienie spójności pomiarów chemicznych w sytuacjach trudnych

Materiały odniesienia wymagania, oczekiwania, możliwości

KALIBRACJA BEZ TAJEMNIC

Aspekty metrologiczne analizy próbek środowiskowych metodą FAAS i ICP-OES

MATERIAŁY ODNIESIENIA W PRAKTYCE LABORATORYJNEJ. Piotr Konieczka Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny Politechnika Gdańska

Maria Salomea Skłodowska-Curie

Laboratorium Pomiarów Dozymetrycznych Monitoring ośrodka i rozwój dozymetrii

PROGRAM BADAŃ BIEGŁOŚCI W ZAKRESIE POBIERANIA PRÓBEK ENVIROMENTAL SC-8-15 NA ROK 2015

XI. REALIZACJE obiekty sakralne. Klasztor Lutomiersk k/łodzi ORW-ELS / PIORTEH

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1539

Studia Doktoranckie na Wydziale Towaroznawstwa UEP Sylabus przedmiotu

Stypendia Rządu Francuskiego

w laboratorium analitycznym

Międzynarodowy słownik metrologii - pojęcia podstawowe i ogólne oraz terminy z nimi związane VIM

Parametry krytyczne podczas walidacji procedur analitycznych w absorpcyjnej spektrometrii atomowej. R. Dobrowolski

Akredytacja metod badawczych jako podstawa potwierdzenia kompetencji wykonywania badań w laboratoriach

MATERIAŁY ODNIESIENIA - kryteria wyboru i zasady stosowania

Wspieranie kontroli rynku w zakresie genetycznie zmodyfikowanych organizmów

Znajdź szkolenia dla siebie! Wybierz kategorię szkoleń: 1. Komunikacja i zarządzanie Laboratorium chemiczne Analiza instrumentalna 2

SZACOWANIE STOPNIA ZANIECZYSZCZENIA GLEB NA PODSTAWIE POMIARÓW ICH PODATNOŚCI MAGNETYCZNEJ

WSTĘPNA OCENA POTENCJAŁU MONITORINGU ŚRODOWISKA W ZAKRESIE TRWAŁYCH ZANIECZYSZCZEŃ ORGANICZNYCH

Opracowanie wyników uzyskanych w międzylaboratoryjnych badaniach porównawczych zawierające oszacowanie niepewności pomiaru

Odtwarzanie i przekazywanie jednostek dozymetrycznych

NADZÓR NAD WYPOSAŻENIEM POMIAROWYM W LABORATORIUM W ŚWIETLE PROPONOWANYCH ZMIAN W DOKUMENCIE CD2 ISO/IEC 17025

uniwersytet techniczny z wyobraźnią i przyszłością WYDZIAŁ CHEMICZNY POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ

Klub Polskich Laboratoriów Badawczych POLLAB. Wzorcowania wewnętrzne wyposażenia pomiarowego w praktyce

ŚWIADECTWO WZORCOWANIA 1)

Metrologia. Inżynieria Bezpieczeństwa I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólnoakademicki / praktyczny)

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

Działania KT nr 280 ds. Jakości Powietrza w zakresie ochrony środowiska

Data wydruku: Dla rocznika: 2015/2016. Opis przedmiotu

ZASTOSOWANIE CERTYFIKOWANYCH MATERIAŁÓW ODNIESIENIA NIEZBĘDNY WARUNEK UZYSKANIA MIARODAJNOŚCI POMIARÓW. Piotr KONIECZKA

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 950

Doktorantka. p. 109 C Telefony: (0-94) (0-94) (0-94)

Walidacja metody analitycznej podejście metrologiczne. Waldemar Korol Instytut Zootechniki-PIB, Krajowe Laboratorium Pasz w Lublinie

Metrologia. Wzornictwo Przemysłowe I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Kalendarium wydarzeń. Styczeń. 9.01, Warszawa Warsztaty: Chromatografia gazowa dla zaawansowanych CE2 Centrum Edukacji,

RAPORT Z POMIARÓW PORÓWNAWCZYCH STĘŻENIA RADONU Rn-222 W PRÓBKACH GAZOWYCH METODĄ DETEKTORÓW PASYWNYCH

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI SEKCJI LABORATORIÓW CHEMICZNYCH POLLAB-CHEM / EURACHEM-PL W ROKU 2011 (na Walne Zgromadzenie Klubu POLLAB w 2012 r.

Interdyscyplinarny charakter badań równoważności biologicznej produktów leczniczych

CENNIK USŁUG ANALITYCZNYCH

Polityka ILAC dotycząca spójności pomiarowej wyników pomiarów. ILAC Policy on the Traceability of Measurement Results

(4856) Liceum Ogólnokształcące im. J. Kasprowicza w Izbicy Kujawskiej

Maria Salomea Skłodowska-Curie (ur. 7 listopada 1867 w Warszawie, zm. 4 lipca 1934 w Passy) fizyczka, chemiczka, dwukrotna laureatka Nagrody Nobla.

DARIAH-PL Gdzie jesteśmy, dokąd idziemy?

spójność pomiarowa PN-EN ISO/IEC 17025:2005 DAB-07 DA-05 DA-06 = wiedza i umiejętność jej wykorzystania

Maria urodziła się7 listopada 1867 rokuw Warszawie. Była najmłodsza. dzieci państwa Skłodowskich.

Z-ID-604 Metrologia. Podstawowy Obowiązkowy Polski Semestr VI

SYLWETKI ZAWODOWE ABSOLWENTÓW WYDZIAŁU FIZYKI ASTRONOMII

STUDIA PODYPLOMOWE Analityka chemiczna

SPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 9630/ZL/17

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1525

Nagrody naukowe i stypendia Rządu Francuskiego dla doktorantów

Cezary Anatol Pawłowski. (ur w Łomży, zm. 28 grudnia 1981 w Warszawie)

Krajowa Instytucja Metrologiczna (NMI)

SPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 2339/ZL/17

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1525

PROGRAM BADAŃ BIEGŁOŚCI W ZAKRESIE POBIERANIA PRÓBEK ENVIROMENTAL SC-8-17 NA ROK 2017

Wymagania dotyczące badania czynników chemicznych w środowisku pracy w normach europejskich. dr Marek Dobecki - IMP Łódź

Kierunek: Paliwa i Środowisko Poziom studiów: Studia I stopnia Forma studiów: Stacjonarne. audytoryjne. Wykład Ćwiczenia

ZAPOTRZEBOWANIE NA SPECJALISTÓW

Jak po Angorskiej dostać się na Sorbonę? Adam Anglart

Efekty kształcenia dla studiów podyplomowych*

Filozofia polska na progu XXI wieku. W świetle Zjazdów Filozofii Polskiej: VII : Szczecin, VIII : Warszawa, IX : Wisła

Centra Dokumentacji Europejskiej. Wiktor Poźniak Kolegium Europejskie, Natolin

zawodowych - znak sprawy DZP UG.

Kierunek: Technologia Chemiczna Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne. Wykład Ćwiczenia

Transkrypt:

Uniwersytet Warszawski Wydział Chemii Jakość wyników w pomiarach rutynowych i w badaniach naukowych Ewa Bulska Warszawa, Polska, UE

Historia pomiarów.. Ile lat liczy Europejska przestrzeń badawcza? 1473 Mikołaj Kopernik 1566 Michał Sędziwój 1616 Jan Stachinus 1758 Józef Markowski 1834 Dimitrij Mendelejev 1867 Maria Skłodowska Curie 1872 Michaił Cwiet (Tswett) 1902 Wiktor Kemula

Pomiary.. Z Torunia do kosmosu. Mikołaj Kopernik Copernicus 19/02/1473, Toruń Studiował w Krakowie, Bolonii, Rzymie, Padwie, Ferrarze De Revolutionibus wydrukowane w Norynbergii (1542)

Trochę historii.. NICOLAO COPERNICO GRATA PATRIA

Trochę historii... Z Torunia (1528) do Lublina (1955) Zabytkowe obiekty srebrne znalezione w ratuszu Analiza wykonana w XVI wieku i w XX wieku w Lublinie Data Wyniki, % Różnica przeliczone z 1955 22 / 08/ 1528 9.38 9.29 + 0.09 28 /11/ 1528 37.70 37.33 + 0.37 12 /08/ 1529 18.75 18.88-0.13 28 /07/ 1534 38.09 38.15-0.06

Trochę historii.. Od 1364 do 2004 Uniwersytet Jagielloński Kraków Uniwersytet w Krakowie, założony w 1364 1566 1646 Michał Sędziwój (Sendivogius Polonus) Cambridge, Lipzig, Alsdorf, Prague 1604 Cosmopolitani novum lumen chymicum wydrukowane w Pradze Przetłumaczone na angielski, francuski, niemiecki 1616, Jan Stachinus analiza wód mineralnych (Iwonicz Zdrój)

Trochę historii.. Od 1364 do 2004 Uniwersytet Jagielloński Kraków 1758 1829 Józef Markowski Studiował we Francji! Wprowadził zajęcia praktyczne (laboratorium) z chemii analitycznej! Prowadził analizę wód mineralnych z okolic Swoszczowic i Krościenka

Trochę historii.. Z Warszawy (1867) do Paryża (1891) Maria Skłodowska - Curie

Trochę historii..

Maria Skłodowska Curie; 1867-1934 1882 1891 praca w laboratorium Muzeum Przemysłu i Rolnictwa 1891 studia w Paryżu 1897 rozpoczęcie pracy doktorskiej na temat promieniowania uranu 1898 odkrycie Po 1898 odkrycie Ra 1903 I Nagroda Nobla (Piotr Curie/Becquerel) 1911 II Nagroda Nobla Solvay Conference Gdybym nie zdobyła wiedzy i odpowiedniego doświadczenia w zakresie analizy chemicznej w czasie mojej praktyki w Warszawie od mojego nauczyciela Prof. Napoleona Milicera, nie byłabym w stanie przeprowadzić moich odkryć Roczniki Chemii, 19 (1939)

Troche historii.. Z Francji do Wilna. W czasie wizyty Napoleona Bonaparte w Wilnie Konwersacja z prof. Jędrzejem Śniadeckim Napoleon: Quelle chimie enseigne t on ici? J.Śniadecki: Sire, la chimie qu on enseigne a Paris.

Trochę historii.. Z Petersburga nad Wisłę. 1834 1907 Dimitrij Mendelejev Dimitrij Mendelejev!od 1892 Dyrektor Naczelny GUM Wszechrosjii!W 1876 bierze udział w projekcie Stacja uzdatniania wody w Warszawie!Raport : T.Kirkor, Results on systematic investigation of water from Vistula, Lwów, 1928, (in Chemical Industry, issue 12, part 6)

Trochę historii.. Z Włoch do Warszawy. Michaił Cwiet (TSWIETT) Michaił Cwiet urodzony w 1872, Asti (Włochy) Doktorat, Genewa (1893) Od 1901 pracuje w Warszawie (UW) 1903 odkrycie chromatografii Tswiett W.M., Ber.Deut.Botan Ges., 24 (1906) 384

Uniwersytet Warszawski

Trochę historii.. Z Lwowa do Warszawy. Wiktor Kemula, Lwów (1902) Od 1939 w Warszawie 1960

Trochę historii.. Chromato-polarografia Kemuli, 1952 Keywords: chromatography, flow system, polarography

Trochę historii.. Chromato-polarografia Kemuli, 1952 Elektroda Keywords: chromatography, flow system, polarography

Trochę historii.. Chromato-polarografia Kemuli, 1952 kolumna elektroda Keywords: chromatography, flow system, polarography

Trochę historii.. Chromato-polarografia Kemuli, 1952 kolumna elektroda Keywords: chromatography, flow system, polarography

Trochę historii.. Chromato-polarografia Kemuli, 1952 kolumna elektroda Komora przepływowa ścieki Keywords: chromatography, flow system, polarography

Trochę współczesności. HPLC ICP DRC-MS LA ICP-MS Wydział Chemii, UW

Metrologia w różnych działach nauki Co chcemy zmierzyć? Co jest oznaczane? Fizyczna Chemiczna Biochemiczna Biologiczna XXI w.

Metrologia Fizyczna v.s. Chemiczna MiP : Opiera się na bezpośrednim pomiarze wiekości mierzonej " W większości przypadków jest niezależna od rodzaju próbki (długość stołu, odległość między obiektami) MiC : na wynik wpływają różne parametry " w większości zależy od rodzaju próbki Stężenie Cd w..! wodzie morskiej! glebie! krwi! odżywce dla dzieci

Metrologia Fizyczna v.s. Chemiczna MiP : pomiar fizyczny = porównywanie wartości (n.p. temperatura), # względem jednostki (n.p. K) Wpływ: kalibracja przyrządu MiC : pomiar chemiczny = porównywanie ilości analitu w próbce(n.p. [DDT] w mleku), # względem jednostki (n.p. mol/kg; mg/kg) Wpływ: pobór próbki, ekstrakcja DDT, kalibracja, mineralizacja próbki, oraz kalibracja przyrządu

Przykład : oznaczanie Pb w winie (IMEP-16)

40.8 IMEP- 16: Pb in wine Certified value : 27.18 ± 0.25 µg L -1 [U=k u c (k=2)] 50 38.1 Pb amount content 28 values above 50% 40 35.3 30 32.6 20 29.9 10 27.2 24.5 0-10 ±50% 21.7-20 19.0-30 16.3 11 values below -50% 5 'less than' values -40 13.6-50 Results from all participants

Wyniki Narodowych Instytutów Miar 0.198 50 40 0.176 30 0.154 20 10 0.132 0-10 0.110-20 0.088 Szary pasek = wartość odniesienia -30-40 0.066 Wyniki porównania CCQM-P12-50

Infrastruktura międzynarodowa Pomiary w skali międzynarodowej Konwencja metra 1875 CGPM Diplomatic treaty Rządy Komitety Robocze CIPM Organizacje międzynarodowe Laboratoria krajowe BIPM

Mutual Recognition Arrangement (MRA) Konwencja o wzajemnym uznawaniu wyników once measured, all measurements accepted everywhere Wynik pomiaru zostaje powszechnie uznawany [podpisano w trakcie CIPM, Paryż (1999)]

www.bipm.fr

Infrastruktura pomiarowa GUM Laboratoria PCA Uczelnie

TrainMiC Training in Metrology in Chemistry Warszawa, X 2003 42 uczestników

TrainMiC Training in Metrology in Chemistry Warszawa, XI 2003 41 uczestników

TrainMiC Training in Metrology in Chemistry Warszawa, XI 2003 44 uczestników

TrainMiC Training in Metrology in Chemistry Centrum Metrologii Chemicznej Powołane, VI 2003 Założyciele: Wydział Chemii, UW Główny Urząd Miar Polskie Centrum Akredytacji IRMM JRC EC BIPM

TrainMiC Training in Metrology in Chemistry + GUM; + PCA

Metrologia chemiczna dla studentów Pomiary chemiczne zgodnie z wymaganiami norm

Metrologia chemiczna dla studentów

Metrologia chemiczna dla studentów

Metrologia chemiczna dla studentów Fe metodą UV/Vis Pb / Cd metodą FAAS

Metrologia chemiczna dla studentów Liczenie niepewności wyników

TrainMiC Training in Metrology in Chemistry + GUM; + PCA Studium podyplomowe w zakresie metrologii chemicznej Kurs 2 - semestralny 160 godzin wykładów i seminariów Zagadnienia: Walidacja; spójność pomiarowa; niepewność Metrologia prawna; normy; akredytacja

Studium podyplomowe w zakresie metrologii chemicznej Inauguracja 20 marzec 2004

Perspektywy.. Wzajemne zrozumienie niezależnie od: kraju języka dyscypliny. Biblioteka UW

Perspektywy..

Dziękuje za uwagę