WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-V.431.10.2016 Warszawa, dn. 21.11.2016 r. Pani Hanna Rejmer Przewodnicząca Miejskiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Radomiu ul. Grabowa 17 26-600 Radom WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 6c ust. 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie trybu i sposobu przeprowadzania kontroli przez organy upoważnione do kontroli na podstawie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2013r., poz. 29) pracownicy Oddziału ds. Osób Niepełnosprawnych Wydziału Polityki Społecznej oraz członek Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Warszawie przeprowadzili w dniach 19 sierpnia - 2 września 2016 r. kontrolę problemową w Miejskim Zespole do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Radomiu, ul. Grabowa 17. Przedmiotem kontroli było dokonanie analizy i oceny organizacji i funkcjonowania Miejskiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Radomiu oraz postępowania formalno prawnego, przestrzegania obowiązującego trybu i procedur, a także poprawności merytorycznej wydawanych orzeczeń, stosowania zasad postępowania przewidzianego w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 go roku życia (Dz.U. nr 17, poz. 162 z późn. zm.) oraz rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej 1
z dnia 15 lipca 2003r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. 2015. 1110). W związku z kontrolą problemową, której wyniki zostały przedstawione w protokole kontroli, przekazuję niniejsze wystąpienie pokontrolne. Działalność Miejskiego Zespołu do Sptaw Orzekania o Niepełnosprawności w Radomiu została oceniona pozytywnie pomimo stwierdzonych nieprawidłowości. Miejski Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Radomiu został powołany z dniem 1 lipca 2002 r. na podstawie art. 6 ust. 1 i 6a ust. 1 i 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych po uzyskaniu zgody Wojewody Mazowieckiego z dnia 29.04.2002 r. Zespół działa przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Radomiu na podstawie Regulaminu Organizacyjnego Ośrodka, jednocześnie będąc jednostką wyodrębnioną organizacyjnie i merytorycznie. Obsługę finansową i kadrową Miejskiego Zespołu zapewnia Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Radomiu. Obszarem działania Zespołu jest miasto Radom. Aktualnie skład Zespołu tworzą osoby powołane, posiadające kwalifikacje uprawniające do orzekania zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu W kadrze lekarzy - członków Zespołu stwierdzono brak lekarzy psychiatry i okulisty, co stanowi naruszenie przepisu 19 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, według którego przewodniczącym składu orzekającego jest lekarz, specjalista w dziedzinie odpowiedniej do choroby zasadniczej dziecka lub osoby zainteresowanej. Analiza statystyki dotyczącej udziału lekarzy członków zespołu w składach orzekających wykazała, że wszyscy lekarze biorą udział w posiedzeniach składów orzekających. Miejski Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Radomiu spełnia warunki organizacyjne i techniczne określone w 24 i 25 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu Zgodnie z art. 6d ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych Miejski Zespół pracuje w Elektronicznym Krajowym Systemie Monitoringu Orzekania o Niepełnosprawności. 2
Kontrola trybu rozpatrywania wniosków o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności pod kątem zachowywania terminów do załatwiania spraw wskazanych w art. 35 Kodeksu postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267) wykazała, że Miejski Zespół w Radomiu w okresie objętym kontrolą przekraczał ww. terminy. Analizie poddano 152 sprawy wymienione w protokole (s. 11-13). Biorąc pod uwagę ustalenia kontrolujących stwierdzono, że 118 (77,6 %) spośród analizowanych wniosków zostało rozpatrzonych po upływie ustawowego terminu. W każdym przypadku przekroczenia terminu do załatwienia sprawy Miejski Zespół informował osoby zainteresowane zgodnie z art. 36 1 Kodeksu postępowania administracyjnego. Kontrola wykazała, że dokumentacja medyczna wpływająca do Zespołu w sprawie wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności nie jest poddawana przez lekarza członka Zespołu wstępnej weryfikacji w celu wskazania lekarza specjalisty zgodnie z chorobą zasadniczą dziecka lub osoby zainteresowanej. Brak wstępnej weryfikacji dokumentacji medycznej skutkuje wyznaczaniem na przewodniczącego składu orzekającego lekarza o specjalności nieodpowiedniej do choroby zasadniczej osoby zainteresowanej lub dziecka (75% spraw poddanych kontroli). Tym samym naruszono 19 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, według którego przewodniczącym składu orzekającego jest lekarz o specjalizacji odpowiedniej do choroby zasadniczej dziecka lub osoby zainteresowanej. Posiedzenia składów orzekających odbywają się do 7 razy w tygodniu. Zgodnie z informacją otrzymaną od Przewodniczącej na poszczególne posiedzenia wzywanych jest od 16 do 24 osób dorosłych lub dzieci. Analiza zawiadomień o terminie rozpatrzenia sprawy na posiedzenie składu orzekającego w dniu 1 sierpnia 2016r. oraz 23 sierpnia 2016r. potwierdziła, że osoby zainteresowane wzywane są średnio co 10 minut. Zgodnie z 24 ust. 3 rozporządzenia Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności składy dla dorosłych i dzieci odbywają się oddzielnie. Analiza 152 spraw (protokół s. 13-16) pod kątem prawidłowości, kompletności oraz jakości ocen sporządzanych przez specjalistów pracowników socjalnych, psychologa, pedagogów oraz doradcy zawodowego ujawniła nieprawidłowości. Oceniono 81 Ocen funkcjonowania społecznego dla potrzeb postępowania o ustalenie stopnia niepełnosprawności, 23 Oceny psychologiczne dla potrzeb orzekania o stopniu niepełnosprawności, 5 Ocen psychologicznych dziecka dla potrzeb orzekania o niepełnosprawności, 38 Ocen pedagogicznych dla potrzeb postępowania o ustalenie 3
niepełnosprawności, 5 Ocen zawodowych dla potrzeb postępowania o ustalenie stopnia niepełnosprawności oraz rehabilitacji zawodowej. W przypadku 15 Ocen wypełnianych przez pracowników socjalnych w sprawach o ustalenie stopnia niepełnosprawności kontrolujący stwierdzili, że oceny nie są dostatecznie wypełnione, a zawarte w nich dane nie są spójne z rozstrzygnięciem (protokół, s. 14-15). W przypadku 8 Ocen wypełnianych przez pedagogów w sprawach o ustalenie niepełnosprawności kontrolujący stwierdzili, że orzecznicy w uzasadnieniu powołują się na stan zdrowia dziecka lub że informacje w nich zawarte nie uzasadniają zaliczenia dziecka do osób niepełnosprawnych (protokół s. 15). W 4 Ocenach psychologicznych dziecka... psycholog uzasadnia zaliczenie dziecka do osób niepełnosprawnych stanem zdrowia (protokół str. 15). W toku kontroli stwierdzono, że w 33 sprawach, gdzie występuje symbol przyczyny niepełnosprawności 01-U, 02-P lub 12-C do składu orzekającego wyznaczono pracownika socjalnego lub pedagoga tymczasem powinien orzekać psycholog z uwagi na przyczynę Pozostałe Oceny... sporządzane przez pracowników socjalnych, psychologów, pedagogów i doradców zawodowych są wypełniane dostatecznie, a zgromadzony w nich materiał pozwala na uzyskanie informacji potrzebnej do podjęcia decyzji. Analiza 152 orzeczeń o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności w zakresie kryteriów medycznych orzekania (protokół, s. 20) dobranych metodą doboru prostego losowego, wydanych w okresie obowiązywania rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 go roku życia oraz rozporządzenia Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności wykazała nieprawidłowości. Kontrolujący dokumentację medyczną lekarz Stanisław Jarmuda stwierdził, że w 2 sprawach orzeczenia zostały wydane w sposób sprzeczny z przepisami dotyczącymi orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności - stwierdzono brak aktualnej dokumentacji medycznej stanowiącej przesłankę do wydania orzeczenia o stopniu Ponadto kontrola wykazała, że w 27 przypadkach (protokół s. 21-24) nie wszystkie symbole przyczyny niepełnosprawności uzasadniały orzeczony stopień Analiza Ocen stanu zdrowia wystawianych przez lekarza - przewodniczącego składu orzekającego wykazała, że lekarze członkowie Miejskiego Zespołu nie wypełniają ich dostatecznie. Uchybienia stwierdzono w 61 Ocenach..., gdzie lekarz - przewodniczący składu podał niepełne badanie podmiotowe (protokół str. 21-23), 114 Ocenach..., gdzie lekarz - 4
przewodniczący składu podał niepełne badanie przedmiotowe (protokół str. 21-23), w 114 stwierdzono brak lub niewystarczający opis zakresu i rodzaju ograniczeń spowodowanych naruszoną sprawnością organizmu osoby orzekanej, wynikającą z rozpoznania choroby zasadniczej i chorób współistniejących (protokół str. 21-23), w 136 Ocenach przewodniczący składu nie uzasadnił podjętego rozstrzygnięcia lub uzasadnienie nie jest wystarczające (protokół str. 21-23). Ponadto w 75 sprawach Oceny... we fragmentach są nieczytelne (protokół str. 21-23). Wobec przedstawionej oceny dotyczącej funkcjonowania jednostki poddanej kontroli, zwracam się o realizację poniższych zaleceń pokontrolnych: 1. pilnie podjąć działania w celu powołania do Zespołu lekarza psychiatry i okulisty; 2. bezwzględnie przestrzegać terminów rozpatrywania spraw określonych w art. 35 Kodeksu postępowania administracyjnego; 3. wyznaczać do składów orzekających lekarzy o specjalizacji odpowiedniej do choroby zasadniczej dziecka lub osoby zainteresowanej zgodnie z 19 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności; 4. dopilnować, aby lekarze i specjaliści członkowie Miejskiego Zespołu w sposób staranny i wyczerpujący wypełniali oceny sporządzane w procesie orzeczniczym. O wykonaniu powyższych zaleceń proszę poinformować w terminie 30 dni Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie. z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Anna Olszewska Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Do wiadomości: Prezydent Miasta Radom Pan Radosław Witkowski 5