perspektywy rozwoju sektora Ekonomii Społecznej w Polsce Cezary Miżejewski Projekt Promocja ekonomii społecznej w województwie świętokrzyskim realizowany na podstawie umowy zawartej z Samorządem Województwa Świętokrzyskiego/ Świętokrzyskim Biurem Rozwoju Regionalnego w Kielcach pełniącym rolę Instytucji Pośredniczącej w ramach Poddziałania 7.2.2 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Akademia Przedsiębiorczości w Starachowicach
Agenda Perspektywa idei Perspektywa polityk publicznych Perspektywa finansowa Perspektywa obywateli 2009-12-15 2
Perspektywa idei Ekonomia społeczna jako odpowiedź na globalizację gospodarki; Ekonomia społeczna jako kapitał społeczny; Ekonomia społeczna jako ekonomia wartości; Ekonomia społeczna jako zastąpienie wyzysku solidarnością. 2009-12-15 3
Perspektywa polityk publicznych Rozwój sektora ekonomii społecznej wspierany jest z uwagi na połączenie działań o charakterze zatrudnieniowym z działaniami na rzecz integracji społecznej oraz budową sektora usług społecznych. Wsparcie ekonomii społecznej stanowi jeden z elementów budowania pluralistycznej polityki społecznej (welfare pluralism), która umożliwi rozwój dopasowanych do zindywidualizowanych potrzeb, usług lokalnych tworzących nowe obszary aktywności społecznej a jednocześnie stanowiących element polityk publicznych. Głównym realizatorem działań aktywizacyjnych prowadzonych w ramach sektora ekonomii społecznej są jednostki samorządu terytorialnego działające w ramach partnerstwa publiczno - społecznego z sektorem obywatelskim. 2009-12-15 4 Krajowy Plan Działań Zabezpieczenie Społeczne i Integracja Społeczna 2008-2010
Perspektywa polityk publicznych Stan zatrudnienia w usługach społecznych i zdrowotnych w 2007 roku (% do ogółu zatrudnionych) 2009-12-15 5
Perspektywa polityk publicznych Strategia rozwoju kraju 2007 2015 Krajowy Program Zabezpieczen ie Społeczne i Integracja Społeczna 2006-2008 regulacje programowan ie wsparcie i finansowanie Ośrodki Wsparcia Spółdzielczośc i Socjalnej; Ośrodki Wsparcia EQUAL, Program Operacyjny Kapitał Ludzki Nowe formy prawne: Przedsiębiorstwo społeczne, spółdzielnie socjalne, działalność ekonomiczna organizacji 2009-12-15 pozarządowych 6
Perspektywa polityk publicznych Zespół ds. rozwiązań systemowych ekonomii społecznej 2009 Działania o charakterze: strategicznym; prawnym; finansowym; edukacyjnym. 2009-12-15 7
Perspektywa polityk publicznych Pakt na rzecz ekonomii społecznej w modernizacji polskiego modelu społecznego 2030; Długofalowa polityka rozwoju ekonomii społecznej w Polsce (dokument strategiczny); Ustawa o przedsiębiorstwie społecznym; Nowe instrumenty finansowe (zamówienia publiczne, pomoc publiczna, infrastruktura wsparcia fundusze poręczeniowe). 2009-12-15 8
9 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Perspektywa polityk publicznych Strony stwierdzają konieczność dokonywania zmian w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki, realizującym całość interwencji EFS oraz w programach finansowanych z EFRR (w tym regionalnych programach operacyjnych i Programie Operacyjnym Innowacyjna Gospodarka). Zmiany te powinny zmierzać do zwiększenia efektywności wykorzystania środków, tak aby przyczynić się do zwiększenia liczby trwałych i dobrych miejsc pracy, podniesienia jakości kompetencji osób podejmujących działalność w sektorze ekonomii społecznej, zwłaszcza osób w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy. 2009-12-15 9
10 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Perspektywa polityk publicznych Strony uzgadniają, że rekomendacje przedstawione przez Zespół ds. rozwiązań systemowych w zakresie ekonomii społecznej będą elementem uzgodnień z Ministerstwem Rozwoju Regionalnego. Strony uznają, że istnieje szereg niezbędnych zmian, których wprowadzenie jest możliwe już od 2010 roku. Zakres tych zmian zawarty został w Aneksie do Paktu. Strony zobowiązują się do wsparcia swoich przedstawicieli rekomendujących powyższe zmiany w Komitecie Monitorujących oraz innych gremiach podejmujących decyzję o zmianach. 2009-12-15 10
11 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Perspektywa polityk publicznych Strony uznają za niezbędne uporządkowanie kwestii udzielania pomocy publicznej dla podmiotów ekonomii społecznej. Dlatego też przedstawiciele Zespołu wraz z Ministerstwem Rozwoju Regionalnego opracują do końca 2009 r. dokument określający reguły pomocy publicznej dla podmiotów ekonomii społecznej. 2009-12-15 11
Perspektywa finansowa Spółdzielni e socjalne jako beneficjenc i projektów w Priorytetac h VI, VII, VIII i IV komponetntkrajowy komponetntregionalny Priorytet I Zatrudnienie i integracja społeczna 506,2 mlneuro Priorytet II Rozwój zasobówludzkich i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstworaz poprawa stanu zdrowia osób pracujących 778 mlneuro Priorytet III Wysoka jakośćsystemu oświaty 1.006,2 mlneuro Priorytet IV Szkolnictwo wyższe i nauka -960,4 mlneuro Priorytet V Dobre rządzenie 610,9 mlneuro Priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich 2.256,9 mlneuro Priorytet VII Promocja integracji społecznej -1.552,9 mlneuro Priorytet VIII Regionalne kadry gospodarki 1.558,5 mlneuro Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji wregionach 1.703,4 mlneuro Priorytet X Pomoc techniczna 456,8 mlneuro MPiPS MPiPS MEN MEN MRR Samorząd województwa 2009-12-15 12
2.1.1. Bank spółdzielczy Spółdzielnia (pracy?) 6.1.1. Spółdzielnia rolnicza 7.2.1. Spółdzielnia mieszkan. Spółdzielnia pracy 7.2.2. Spółdzielnia socjalna Spółdzielnia socjalna 7.3. Spółdzielnia socjalna 8.1.1. Spółdzielnia spożywców Spółdzielnia pracy Spółdzielnia pracy Spółdzielnia socjalna Bank spółdzielczy Bank spółdzielczy Bank spółdzielczy Spółdzielnia mieszkan. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Perspektywa finansowa Program Operacyjny Kapitał Ludzki komponetntkrajowy komponetntregionalny Priorytet I Zatrudnienie i integracja społeczna 506,2 mlneuro Priorytet II Rozwój zasobówludzkich i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstworaz poprawa stanu zdrowia osób pracujących 778 mlneuro Priorytet III Wysoka jakośćsystemu oświaty 1.006,2 mlneuro Priorytet IV Szkolnictwo wyższe i nauka -960,4 mlneuro Priorytet V Dobre rządzenie 610,9 mlneuro Priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich 2.256,9 mlneuro Priorytet VII Promocja integracji społecznej -1.552,9 mlneuro Priorytet VIII Regionalne kadry gospodarki 1.558,5 mlneuro Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji wregionach 1.703,4 mlneuro Priorytet X Pomoc techniczna 456,8 mlneuro MPiPS MPiPS 2009-12-15 13 MEN MEN MRR Samorząd województwa
Budowa sieci wsparcia i doradztwa krajowego Wsparcie tworzenia podmiotów Budowa sieci wsparcia regionalne go Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Perspektywa finansowa Program Operacyjny Kapitał Ludzki komponetntkrajowy komponetntregionalny Priorytet I Zatrudnienie i integracja społeczna 506,2 mlneuro Priorytet II Rozwój zasobówludzkich i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstworaz poprawa stanu zdrowia osób pracujących 778 mlneuro Priorytet III Wysoka jakośćsystemu oświaty 1.006,2 mlneuro Priorytet IV Szkolnictwo wyższe i nauka -960,4 mlneuro Priorytet V Dobre rządzenie 610,9 mlneuro Priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich 2.256,9 mlneuro Priorytet VII Promocja integracji społecznej -1.552,9 mlneuro Priorytet VIII Regionalne kadry gospodarki 1.558,5 mlneuro Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji wregionach 1.703,4 mlneuro Priorytet X Pomoc techniczna 456,8 mlneuro MPiPS MPiPS 2009-12-15 14 MEN MEN MRR Samorząd województwa
Perspektywa finansowa Program Operacyjny Kapitał Ludzki Priorytet I. Zatrudnienie i integracja społeczna Projekt systemowy Zintegrowany system wsparcia zatrudnienia socjalnego i ekonomii społecznej współpraca i doradztwo dla powstających w ramach Priorytetu VII PO KL Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej (Ośrodkami Wsparcia Spółdzielni Socjalnych); działanie na rzecz budowy lokalnych partnerstw na rzecz ekonomii społecznej (szkolenia, animacje lokalne); szkolenia radnych i pracowników jednostek samorządowych dotyczące ekonomii społecznej, jej znaczenia dla środowisk lokalnych; analizowanie i monitorowanie sektora ekonomii społecznej komunikacja z władzami; 2009-12-15 15
Perspektywa finansowa Fundusz Inicjatyw Obywatelskich Priorytet IV. Rozwój przedsiębiorczości społecznej 9 mln.zł. Rocznie Przedsiębiorczość społeczna i upowszechnianie idei partnerstwa trójsektorowego szkoleniowo-doradcze wsparcie rozwoju różnych form przedsiębiorczości społecznej inicjowanej i prowadzonej przez organizacje pozarządowe, promowanie i upowszechnianie idei przedsiębiorczości społecznej oraz dobrych praktyk w tym obszarze, promowanie i upowszechnianie idei społecznego zaangażowania przedsiębiorców oraz współpracy organizacji pozarządowych, biznesu i administracji publicznej, promowanie nowych form gospodarowania i tworzenia własnych miejsc pracy spółdzielczość socjalna. 2009-12-15 16
Perspektywa finansowa Fundusz Inicjatyw Obywatelskich Priorytet IV. Rozwój przedsiębiorczości społecznej 9 mln.zł. Rocznie W 2009 roku do PO FIO wnioski zgłosiło 16 spółdzielni socjalnych, z czego w: Priorytecie III 6 spółdzielni socjalnych; Priorytecie IV 10 spółdzielni socjalnych; Na łączną kwotę: 968.247,1 zł. Dotację otrzymało 10 spółdzielni (w tym 1 w Priorytecie III) na łączną kwotę: 652.110 zł. (jeden projekt dwuletni i dziewięć jednorocznych) 2009-12-15 17
Perspektywa finansowa Aneks do Paktu na rzecz ekonomii społecznej: Obligatoryjne wprowadzenie zasady korzystania z klauzul społecznych w projektach Priorytetu VI i VII PO KL Promocja ekonomii społecznej wśród osób z małych miejscowości oraz obszarów wiejskich, Rozwiązanie to można osiągnąć poprzez wprowadzanie kryteriów strategicznych do Planów działań Priorytetu VII. 2009-12-15 18
Perspektywa finansowa Aneks do Paktu na rzecz ekonomii społecznej: Koncentracja wsparcia dla tworzenia i funkcjonowania spółdzielni, spółdzielni socjalnych i innych podmiotów w Priorytecie VII Promocja integracji społecznej, (Poddziałanie 7.2.2). Wprowadzenie w powyższym poddziałaniu możliwości tworzenia spółdzielni socjalnych przez osoby prawne, z zastrzeżeniem, że spółdzielnie takie mogą powstawać w obszarach usług socjalnych. 2009-12-15 19
Perspektywa finansowa Inne elementy strategii działania: Skoordynowanie wsparcia Programu Wspieranie rozwoju spółdzielczości socjalnej oraz Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich z Programem Operacyjnym Kapitał Ludzki; Wprowadzenie możliwości tworzenia spółdzielni socjalnych osób prawnych w ramach projektów systemowych OPS i PCPR; Kampania promocyjna nowych zmian w ustawie o spółdzielniach socjalnych, działalności pożytku publicznego oraz zamówieniach publicznych 2009-12-15 20
Perspektywa obywatelska 2009-12-15 21