ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH im. STANISŁAWA STAROWIEYSKIEGO W ŁASZCZOWIE PLAN KSZTAŁCENIA W LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCYM Z ROZSZERZONYM PROGRAMEM NAUCZANIA INNOWACJA PEDAGOGICZNA STRAŻ GRANICZNA
WSTĘP. I. Osoby wdrażające innowację: Komendant Straży Granicznej ppłk. Mirosław Lewczuk, mgr Iwona Rębisz nauczyciel ZSP. II. Termin wprowadzenia i czas trwania innowacji: 0l września 2005r. III. Miejsce realizacji: Liceum Ogólnokształcące w Łaszczowie. IV. Zakres klasa: Ib V. Opis innowacji: Konieczność napisania planu kształcenia dla liceum z rozszerzonym programem nauczania jako innowacji pedagogicznej przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Łaszczowie zaistniała w związku z poleceniem Pana Wójta dotyczącym organizacji i przeprowadzenia rekrutacji do klasy I liceum ogólnokształcącego z rozszerzonym programem Straż Graniczna. Wprowadzenie tej innowacji pedagogicznej pod patronatem Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej w Chełmie ma na celu uatrakcyjnienie procesu nauczania, jak również wstępne zapoznanie i przygotowanie kandydatów do podejmowania działań na rzecz ochrony granicy państwowej w formacjach straży granicznej oraz kontynuowanie kształcenia w szkołach wyższych cywilnych i resortowych. Nauczanie w w/w innowacji pedagogicznej powinno służyć przygotowaniu uczniów, do poznania podstawowych aktów prawnych związanych z procedurami przebywania w strefie nadgranicznej, jej przekroczenia i współdziałania ze służbami Straży Granicznej. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej spowodowała, że wschodnia granica naszego kraju stała się granicą UE. Wiąże się to z lepszą ochroną granicy, wyposażeniem służb granicznych w lepsze i nowocześniejsze środki techniczne. Istotą programu nauczania przedmiotu jest usystematyzowanie celów edukacyjnych, materiału nauczania oraz metod nauczania przedmiotu w klasach I III liceum ogólnokształcącego o programie Straż Graniczna. Program ten zakłada wykorzystanie w czasie jego realizacji instytucji szkoły jak i w niezbędnym zakresie Strażnicy Straży Granicznej w Łaszczowie jako jednostki patronackiej. Realizacja poniższego programu odbywać się będzie w ramach dwóch jednostek lekcyjnych tygodniowo oraz dodatkowo obozów szkoleniowych, planowanych do przeprowadzenia w miesiącu wrześniu każdego roku szkolnego w formie zajęć teoretycznych, ćwiczeń praktycznych na placu oraz zajęć prowadzonych w bezpośredniej styczności z granicą państwową. Program nauczania i zawarte w nim treści są zbliżone do obowiązującego w Straży Granicznej programu szkolenia funkcjonariuszy w służbie kandydackiej z wyłączeniem zajęć związanych z użyciem praktycznym broni palnej. Zajęcia kierunkowe będą prowadzone przez oddelegowanych funkcjonariuszy Straży Granicznej. CELE EDUKACYJNE 1. Nauczanie przedmiotu służba graniczna powinno służyć wszechstronnemu rozwojowi uczniów, przygotowaniu ich do kontynuowania kształcenia w szkołach wyższych, w tym Ministerstwa Obrony Narodowej i Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. 2. Nauczanie służby granicznej ma na celu wstępne zapoznanie uczniów z problematyką ochrony granic Rzeczypospolitej Polskiej, kształtowanie postaw i działań skierowanych na rzecz zachowania jej nienaruszalności.
3. Nauczanie służby granicznej służy również przygotowaniu uczniów do podjęcia samodzielnej decyzji o wyborze kształcenia zawodowego a następnie służby w formacjach zmilitaryzowanych. 4. Zapoznanie uczniów z podstawowymi aktami prawnymi regulującymi działalność Straży Granicznej, pobyt osób w strefie nadgranicznej oraz z zasadami przekraczania granicy państwowej. 5. Kształtowanie racjonalnych zachowań w sytuacjach kryzysowych i w obliczu zagrożenia. 6. Rozwijanie postaw patriotycznych, poszanowania tradycji i symboliki narodowej oraz przestrzegania prawa. 7. Kształtowanie umiejętności współdziałania, działania w zespole i zdolności podporządkowania się innym, dyscypliny, systematyczności i kontroli własnych zachowań. TREŚCI NAUCZANTA Treści nauczania ze względu na brak jednolitych podręcznikowych opracowań (mają charakter autorski) są wyborem treści kształcenia dokonanym przez nauczyciela przedmiotu, podyktowanym jego wiedzą pedagogiczną oraz doświadczeniem zawodowym, wynikającym z jego dotychczasowej służby wojskowej i służby w Straży Granicznej. Treści nauczania realizowane będą w oparciu o niżej wymienione bloki tematyczne: 1. Ogólne wiadomości o Straży Granicznej. 2. Regulaminy. 3. Szkolenie graniczne. 4. Szkolenie strzeleckie. 5. Szkolenie logistyczne. W wyniku realizacji zajęć z przedmiotu straż graniczna uczeń powinien znać: podstawowe prawa i obowiązki funkcjonariusza Straży Granicznej, zasady pełnienia służby wewnętrznej, podstawy musztry, zasady pełnienia służby patrolowej, założenia ochrony granicy państwowej i miejsce Straży Granicznej w systemie jej nienaruszalności, posługiwanie się podstawowym sprzętem łączności i obserwacji będącym na wyposażeniu Straży Granicznej, sposoby orientowania się w terenie bez mapy i z mapą, znaczenie tradycji i symboliki narodowej. Realizacja poszczególnych bloków tematycznych, rozkład zajęć w poszczególnych latach szkolnych oraz wynikające z nich cele edukacyjne opisane zostały w dalszej części programu.
METODYKA PROWADZONYCH ZAJĘĆ: - wykład jako metoda przygotowująca do działań praktycznych oraz ćwiczenia praktyczne, - podstawowe zasady metodyki szkolenia funkcjonariuszy na poziomie służby kandydackiej. VI. REALIZACJA PROGRAMU NAUCZANIA W OPARCIU O BLOKI TEMATYCZNE. OGÓLNE WIADOMOŚCI O STRAŻY GRANICZNEJ 1. Zapoznać uczniów z podstawowymi aktami prawnymi regulującymi zasady funkcjonowania Straży Granicznej. 2. Zapoznać uczniów z mechanizmami kontrolnymi w Straży Granicznej. 3. Przedstawić historię formacji granicznych. 4. Kreować szacunek dla funkcjonariuszy państwowych. 5. Doskonalić wiedzę o miejscu Straży Granicznej w systemie bezpieczeństwa państwa. ROZKŁAD CZASU ZAJĘĆ 1 Podstawowe przepisy prawne regulujące 4 5 działalność Straży Granicznej 2 Podstawowe prawa i obowiązki 4 5 funkcjonariusza Straży Granicznej. 3 Cel utworzenia, zadania i struktura 3 Straży Granicznej 4 Wiadomości o Nadbużańskim Oddziale 4 Straży Granicznej 5 Zasady rekrutacji do Straży Granicznej 2 4 6 Tradycje formacji granicznych 6 7 Etyka funkcjonariuszy Straży Granicznej 2 2 2 8 Razem 19 8 16
REGULAMINY 1. Zdobycie praktycznych umiejętności w indywidualnym i zespołowym działaniu. 2. Kreowanie szacunku dla przełożonych. 3. Działania dyscyplinujące w różnych sytuacjach społecznych. ROZKŁAD CZASU ZAJĘĆ: 1 Umundurowanie i stopnie wojskowe. 2 2 Zasady zależności. 2 3 Zasady zachowania się. 2 4 4 Przyjmowanie postawy zasadniczej i 2 swobodnej. 5 Zwroty w miejscu. 4 6 Oddawanie honorów w miejscu i w 4 marszu. 7 Marsz krokiem zwykłym i defiladowym. 10 10 6 8 Zatrzymanie i bieg pododdziału. 2 9 Oddawanie honorów pododdziałem. 4 4 10 Wykonanie zbiórek, zmiana ugrupowania. 8 10 6 11 Służba wewnętrzna. 8 12 Służba wartownicza. 7 13 Razem 55 24 16
SZKOLENIE GRANICZNE 1. Zapoznać uczniów z organizacją służby granicznej. 2. Zapoznać uczniów z ochroną granicy,, zielonej. 3. Zapoznać uczniów z organizacją kontroli granicznej w przejściach granicznych. 4. Nauczyć orientowania się w terenie z mapą i bez mapy. 1 Granica państwowa, jej przebieg i 4 oznakowanie. 2 Zadania i cele funkcjonalne Straży 4 10 10 Granicznej. 3 Kontrola osób i pojazdów. 20 4 Ochrona granicy zielonej. 9 40 5 Kontrola graniczna. 2 20 6 Zasady użycia środków przymusu 15 bezpośredniego. 7 Wiadomości o ruchu granicznym 10 cudzoziemców. 8 Zagrożenia współczesnego terroryzmu. 2 2 2 9 Razem 21 77 42
SZKOLENIE STRZELECKIE 1. Zapoznać uczniów z warunkami bezpieczeństwa podczas strzelania. 2. Zapoznać uczniów z zasadami prowadzenia strzelania. 3. Nauczyć uczniów podstaw techniki strzeleckiej zgrywania przyrządów celowniczych i prowadzenia ognia skutecznego. ROZKŁAD CZASU ZAJĘĆ: 1 Warunki bezpieczeństwa podczas strzelania. 2 2 Zgrywanie przyrządów celowniczych i 4 4 2 prowadzenie ognia skutecznego. 3 Strzelanie treningowe. 4 4 2 4 Strzelanie egzaminacyjne. 4 2 2 5 Razem 12 10 6 SZKOLENIE LOGISTYCZNE 1. Zapoznać uczniów z podstawowym wyposażeniem i uzbrojeniem funkcjonariuszy Straży Granicznej. 2. Nauczyć posługiwania się środkami łączności i prowadzenia prawidłowej korespondencji radiowej. 3. Przedstawić metody udzielania pomocy przedmedycznej. 1 Zapoznanie z podstawowym sprzętem uzbrojenia Straży Granicznej, środkami transportowymi i łączności. 2 Zapoznanie i nauką praktycznej obsługi środków łączności. 16 8 3 Pomoc przedmedyczna. 10 8 4 Razem 16 16 10
VII. PROCEDURY OSIAGANIA CELÓW W wyniku realizacji określonych powyżej treści nauczania uczeń powinien: 1. Wybrać drogę przyszłej działalności zawodowej lub naukowej zgodnie predyspozycjami własnymi zainteresowaniami, predyspozycjami i samodzielnie ocenianymi możliwościami. 2. Poznać i stosować procedury postępowania w kontaktach z formacjami zmilitaryzowanymi. 3. Stosować zdobytą wiedzę i wykształcone nawyki zachowań w kontaktach z małymi grupami umieć kierować małymi grupami, z uwzględnieniem poszanowania prawa do odrębności przekonań i tolerancji dla innych. 4. Znać zasady postępowania w sytuacjach kryzysowych. 5. Posiadać wysoką sprawność motoryczną. 6. Być taktownym w postępowaniu wobec ludzi o odmiennych poglądach. 7. Prezentować postawy patriotyczne i obywatelskie poprzez wysoką kulturę osobistą, takt i szacunek wobec rówieśników i osób starszych. Uczeń powinien ponadto wykształcić w sobie cechy: zdyscyplinowania, wysokiej wymagalności wobec siebie i innych, zaradności. VIII. Sposoby ewaluacji: Obserwowanie i rejestrowanie osi~nięć uczniów odbywać się będzie w toku całego procesu dydaktycznego, począwszy od wstępnej diagnozy stanu osiągnięć uczniów. W miarę postępów procesu dydaktycznego zakres sprawdzania i oceniania będzie się rozszerzał - ewaluacja kształtująca. Zasady jej stosowania będą zawarte regulaminach przedmiotowych regulaminach oceniania. Sprawdzanie wiadomości będzie w głównej mierze odbywało się poprzez umiejętności. Upodabnianie sytuacji sprawdzania do naturalnego stosowania wiedzy winno w uczniach wzbudzić motywację uczenia się (egzamin praktyczny). Umiarkowany szczebel intelektualizacji zadań, wyposażenie sprawdzania (teren ćwiczeń, urządzenia, narzędzia sprawdzania) pozwolą uczniowi na samodzielność. IX. Uchwała Rady Pedagogicznej o wprowadzeniu innowacji (załącznik nr 1). X. Oświadczenie dyrektora (załącznik nr 2). XI. Pisemna zgoda organu prowadzącego szkołę (załącznik nr 3). XII. Pisemna zgoda autorów (załącznik nr 4). Opracował: ppłk. Mirosław Lewczuk, mgr Iwona Rębisz - nauczyciel ZSP.