ZałoŜenia do projektu budŝetu miasta Bielska-Białej na 2013 rok Przewiduje się, Ŝe w 2012 roku tempo wzrostu światowego PKB oraz światowego handlu ukształtuje się na niŝszym poziomie niŝ rok wcześniej. To wyraźne pogorszenie koniunktury w otoczeniu zewnętrznym Polski przekłada się na spowolnienie wzrostu gospodarczego w kraju. Obecnie szacuje się, Ŝe realne tempo wzrostu PKB w Polsce w 2012 roku wyniesie 2,5% i będzie o 1,8 pkt proc. niŝsze niŝ wynik z 2011 roku. Natomiast realne tempo wzrostu PKB w 2013 roku będzie jeszcze niŝsze niŝ w roku bieŝącym i wyniesie 2,2%. Związane jest to z oczekiwanym obniŝeniem popytu publicznego. Wysoki wzrost inwestycji publicznych w ostatnich latach był waŝnym stabilizatorem dla koniunktury gospodarczej w Polsce. Przewiduje się jednak, Ŝe w kolejnych latach udział inwestycji publicznych w PKB będzie się stopniowo obniŝać. Związane jest to między innymi z wykorzystaniem w poprzednich latach znacznej części środków unijnych, których Polska jest beneficjentem w ramach obecnej perspektywy finansowej Unii Europejskiej. W konsekwencji w 2013 roku ostatnim roku okresu programowania rozdysponowywane będą bardzo niewielkie środki. Spowolnienie tempa wzrostu popytu zagranicznego przy ograniczeniu popytu publicznego, w tym popytu inwestycyjnego skutkować będzie mniejszym wzrostem popytu na pracę. Niskie tempo wzrostu zatrudnienia wraz z oczekiwanym zmniejszeniem tempa wzrostu wynagrodzeń przełoŝy się na obniŝenie tempa wzrostu popytu spoŝycia prywatnego. Pogorszenie koniunktury w kraju i za granicą prowadzić będzie równieŝ do obniŝenia tempa wzrostu inwestycji prywatnych. Na tą ogólną sytuację gospodarczą w kraju nakłada się wysoki poziom długu publicznego. Przewiduje się, Ŝe dług publiczny zbliŝający się obecnie do granicy 55%, jeszcze przez najbliŝszych kilka lat nie spadnie poniŝej 50% w relacji do PKB. Wszystkie te wyŝej wymienione czynniki, a takŝe relacja długu publicznego do PKB, która cały czas jest niewiele niŝsza niŝ ustawowa granica 55%, powoduje coraz trudniejszą sytuację w sektorze finansów publicznych. Konstruowanie w tych niepewnych warunkach gospodarczych budŝetu kaŝdej jednostki samorządu terytorialnego jest coraz trudniejsze. Wiele bowiem zaleŝy od skali spowolnienia gospodarki. MoŜe bowiem okazać się, Ŝe sytuacja finansów publicznych będzie jeszcze gorsza niŝ obecnie przewiduje rząd. JuŜ realizacja budŝetu w 2012 roku daje wyraźne sygnały świadczące o pogarszającej się sytuacji finansów publicznych. Dowodem tego są zmniejszone wpływy z tytułu udziałów w podatkach (PIT i CIT), podatku od czynności cywilnoprawnych, czy teŝ opłaty skarbowej. Na te trudności nakładają się równieŝ ograniczenia w zakresie zasad zaciągania zobowiązań przez samorządy. Nowy sposób liczenia wskaźników zadłuŝenia od 2014 roku (a informacyjnie juŝ od 2011 roku) 3
przysparza samorządom wiele trudności i ogranicza ich moŝliwości finansowe. Dotyczy to takŝe naszego miasta. RównieŜ decyzje podejmowane na szczeblu centralnym, m. in. w zakresie wzrostu płac nauczycieli w latach poprzednich i w bieŝącym roku, wzrostu składki rentowej, rosnące ceny mediów, a takŝe przekazywanie samorządom dodatkowych zadań, bez zapewnienia ich finansowania, skutkują znacznym wzrostem wydatków z roku na rok. Natomiast spowolnienie gospodarcze powoduje obniŝenie lub niewielki tylko wzrost dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Dotyczy to zwłaszcza głównego źródła dochodów jakim są udziały w podatkach PIT i CIT, w tym głównie PIT. Ponadto planując budŝet na 2013 rok i Wieloletnią prognozę finansową naleŝy wziąć pod uwagę okres programowania środków z Unii Europejskiej. Rok 2013 w zakresie środków z Unii Europejskiej jest tylko rokiem kontynuacji zadań z udziałem tych środków. Środki z nowego okresu programowania na lata 2014-2020 powinny pojawić się w budŝecie miasta dopiero pod koniec 2015 roku. Z tego teŝ względu udział środków unijnych w budŝecie 2013 roku jest niŝszy, w porównaniu do lat ubiegłych. Warto równieŝ zwrócić uwagę na fakt, Ŝe w ostatnich latach dochody budŝetu rosną wolniej aniŝeli wydatki, co powoduje, Ŝe konstruowanie budŝetu jest coraz trudniejsze. Dlatego teŝ budŝet miasta Bielska-Białej na 2013 rok musi być opracowany przy załoŝeniu zdecydowanych oszczędności i ograniczeniu wydatków bieŝących we wszystkich jednostkach organizacyjnych miasta. Jest to szczególnie waŝne, aby zachować odpowiednią relację dochodów bieŝących do wydatków bieŝących w kolejnych latach budŝetowych, konieczną do zapewnienia prawidłowych wskaźników zadłuŝenia. Przedstawiony projekt budŝetu zapewnia bieŝące funkcjonowanie miasta, przy załoŝeniu wszelkich moŝliwych działań oszczędnościowych, a takŝe realizację najwaŝniejszych, a głównie kontynuowanych zadań inwestycyjnych. Planując wydatki majątkowe w pierwszej kolejności zapewniono środki na inwestycje kontynuowane, a takŝe na inwestycje realizowane z udziałem środków z budŝetu Unii Europejskiej. Natomiast, w obecnej trudnej sytuacji, nie jest moŝliwe uwzględnienie w projekcie budŝetu na 2013 rok wielu bardzo waŝnych i potrzebnych miastu zadań. Potrzeby miasta ograniczają z jednej strony moŝliwości dochodowe, a z drugiej strony nowy sposób liczenia wskaźników zadłuŝenia, oparty na nadwyŝce operacyjnej, który jest bardziej rygorystyczny, niŝ obecnie obowiązujący sposób liczenia tych wskaźników. Na te ograniczenia nakładają się takŝe zobowiązania miasta wynikające z zaciągniętych w latach poprzednich i w bieŝącym roku kredytów i poŝyczek. Jak juŝ wcześniej wspomniano, miasto ma ograniczony wpływ na wielkość dochodów. Ma jedynie wpływ na wysokość podatków i opłat lokalnych, w tym głównie podatku od nieruchomości. Decydujący bowiem wpływ na dochody budŝetowe, ich poziom, ma ogólna sytuacja gospodarcza w kraju. 4
Pogorszenie sytuacji gospodarczej, znajduje swoje odzwierciedlenie w realizacji dochodów z róŝnych źródeł. Dotyczy to nie tylko udziałów w podatkach stanowiących dochody budŝetu państwa (PIT i CIT), podatku od czynności cywilnoprawnych, opłaty komunikacyjnej, dochodów ze sprzedaŝy majątku, ale teŝ innych, nawet mniejszych źródeł dochodów. Kalkulując dochody budŝetu miasta Bielska-Białej na 2013 rok załoŝono wzrost stawek podatkowych w podatku od nieruchomości. W zakresie udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) przyjęto do projektu budŝetu kwoty szacowane przez Ministerstwo Finansów. Stanowią one prawie 28% dochodów ogółem. Niestety na ich wielkość miasto nie ma wpływu. Są one bowiem uzaleŝnione od sytuacji gospodarczej, poziomu bezrobocia, wysokości wynagrodzeń, a takŝe od ustawowych progów podatkowych i ulg. NaleŜy teŝ zwrócić uwagę, Ŝe juŝ w bieŝącym roku miasto zmuszone było do zmniejszenia planowanych przez Ministerstwo Finansów dochodów z tego tytułu o około 8,3 mln zł, które i tak wydają się mało prawdopodobne do wykonania. Trudno zatem dzisiaj powiedzieć jak planowane przez Ministerstwo Finansów wpływy z tytułu udziałów w PIT będą realizowane w przyszłym roku. Natomiast te wszystkie wyŝej wymienione okoliczności będą miały wpływ na poziom dochodów moŝliwych do uzyskania w przyszłym roku. Dlatego teŝ miasto musi racjonalizować wydatki, a głównie wydatki bieŝące, prawidłowo wykorzystywać przyznane dofinansowanie zadań z Unii Europejskiej, a takŝe w niezbędnym zakresie posiłkować się kredytem, który jest zwrotnym źródłem finansowania wydatków, a koszty jego spłaty i obsługi ograniczają wydatki w następnych latach. Kluczowym problemem dla wszystkich samorządów, takŝe dla Bielska-Białej, jest racjonalizacja wydatków na oświatę. Przy konstruowaniu budŝetu na rok 2013 uwzględniono: informacje przekazane przez Ministerstwo Finansów: o rocznych planowanych kwotach poszczególnych części subwencji ogólnej, przyjętych w projekcie ustawy budŝetowej na 2013 rok, planowanej na 2013 rok kwocie dochodów z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, planowanej na 2013 rok wysokości rocznej wpłaty powiatów do budŝetu państwa udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych oraz inne dochody, oszacowano w oparciu o materiały własne i przewidywane wykonanie roku 2012, decyzje Wojewody Śląskiego o dotacjach celowych z budŝetu państwa, zawarte umowy dotyczące zadań finansowanych z udziałem środków z Unii Europejskiej. NaleŜy teŝ zaznaczyć, Ŝe zgodnie z pismem Ministerstwa Finansów w 2013 roku Bielsko-Biała jako miasto na prawach powiatu będzie zobowiązane do dokonania wpłaty do budŝetu państwa w wysokości prawie 9,2 mln zł, tj. ponad 300 tys. zł więcej, w porównaniu do 2012 roku. Wpłata ta jest naliczana zgodnie z art. 30 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, na podstawie którego powiaty, których wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca jest wyŝszy niŝ 110% wskaźnika ustalonego analogicznie dla wszystkich powiatów, dokonują wpłat do budŝetu państwa. 5
Wydatek ten budzi głęboki sprzeciw wszystkich miast w Polsce, poniewaŝ karze za dobre gospodarowanie. Podejmowane przez samorządy i inne środowiska próby zmiany tego stanu rzeczy nie satysfakcjonują większości samorządów z uwagi na to, Ŝe albo pozytywne zmiany dotyczą tylko nielicznych (kilku) samorządów, bądź proponowane zmiany są niekorzystne dla większości samorządów w Polsce. Bielsko-Biała jako miasto na prawach powiatu po raz pierwszy zobowiązane było do dokonania wpłaty do budŝetu państwa w 2005 roku. Wtedy wpłata ta stanowiła kwotę 3,8 mln zł. Od tego czasu corocznie wpłata ta jest wyŝsza i w 2013 roku będzie wynosić prawie 9,2 mln zł i jest to jedyna pewna w realizacji kwota podana przez Ministerstwo Finansów. Biorąc pod uwagę wszystkie wyŝej wymienione uwarunkowania, naleŝy stwierdzić, Ŝe projekt budŝetu na 2013 rok, zarówno po stronie dochodów, jak i wydatków jest niŝszy niŝ przewidywane wykonanie roku 2012. Globalnie planowane dochody na 2013 rok stanowią kwotę 722.375 tys. zł i są niŝsze o 1,25% w stosunku do roku 2012, co spowodowane jest znacznie niŝszą kwotą dochodów majątkowych, a głównie środków unijnych. W ramach ogólnej kwoty dochodów w wysokości 722.375 tys. zł, dochody bieŝące wynoszą 686.445 tys. zł, tj. 95%, a dochody majątkowe 35.930 tys. zł, tj. 5% dochodów ogółem. Natomiast udział w budŝecie poszczególnych źródeł dochodów przedstawia się następująco: Nazwa Kwota dochodów % udział w dochodach ogółem podatki i opłaty 173.187 tys. zł 23,97% udziały w podatkach stanowiących dochody budŝetu państwa 219.636 tys. zł 30,40% dochody z majątku gminy i powiatu 20.993 tys. zł 2,91% pozostałe dochody gminy i powiatu 26.163 tys. zł 3,62% subwencje ogólne z budŝetu państwa 188.519 tys. zł 26,10% dotacje celowe gminy i powiatu 56.111 tys. zł 7,77% dotacje na zadania realizowane na podstawie porozumień między j.s.t. 4.604 tys. zł 0,64% środki pochodzące z budŝetu Unii Europejskiej i innych źródeł 32.256 tys. zł 4,46% pozostałe dotacje celowe 906 tys. zł 0,13% Dochody z poszczególnych źródeł skalkulowano w następujący sposób: 1. Podatki i opłaty. Wpływy z podatków i opłat oszacowano w oparciu o przewidywane wykonanie roku 2012. Uwzględniono takŝe skutki wzrostu podatku wynikające ze zmiany stawek podatkowych oraz planowane wpływy z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w związku ze zmianą zasad gospodarki odpadami od 1 lipca 2013 roku. 6
2. Udziały w podatkach stanowiących dochód budŝetu państwa. Udziały w podatku dochodowym od osób fizycznych przyjęto w wielkościach zaplanowanych przez Ministerstwo Finansów. Udziały zaplanowane przez Ministerstwo Finansów na 2013 rok rosną w stosunku do przewidywanego wykonania roku 2012 o niecałe 1,6%. Jak faktycznie ukształtują się te wpływy w 2013 roku trudno dzisiaj przewidzieć biorąc pod uwagę bieŝący rok, w którym Ministerstwo Finansów skorygowało planowane dochody z tego tytułu o 8,3 mln zł. Z uwagi na to, Ŝe na dzisiejszą wiedzę nie posiadamy innych danych, do projektu budŝetu przyjęto wielkości określone przez Ministerstwo Finansów. Natomiast udziały w podatku dochodowym od osób prawnych zaplanowano biorąc pod uwagę przewidywane wykonanie 2012 roku powiększone o wskaźnik średniorocznej inflacji na poziomie 2,7%. 3. Dochody z majątku gminy i powiatu. Dochody te zaplanowano na poziomie niŝszym niŝ w bieŝącym roku biorąc pod uwagę szacowane dochody ze sprzedaŝy mienia gminy i powiatu, skutki przekształcenia prawa uŝytkowania wieczystego w prawo własności jak i przewidywane wpływy z dywidend. 4. Pozostałe dochody gminy i powiatu to przede wszystkim wpływy z usług oraz róŝne wpływy jednorazowe, które trudno przewidzieć na etapie konstruowania budŝetu. 5. Subwencje ogólne z budŝetu państwa wprowadzono do projektu na podstawie informacji Ministra Finansów. Przekazane informacje w zakresie subwencji są wstępnymi kwotami, natomiast o ostatecznych wielkościach poszczególnych części subwencji ogólnej na 2013 rok miasto zostanie powiadomione w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy budŝetowej na 2013 rok. Warto tu jednak zwrócić uwagę na dochody dotyczące części oświatowej subwencji ogólnej, która w części gminnej jest na poziomie 2012 roku, a w części powiatowej nieznacznie rośnie (o 2,77%). Natomiast wg pisma Ministerstwa Finansów subwencja ta obejmuje, między innymi skutki podwyŝek wynagrodzeń o 3,8% od września 2012 roku, a takŝe skutki wzrostu stawki rentowej w 2012 roku. Jak widać, jest ona niewystarczająca na prowadzenie i utrzymanie szkół i placówek oświatowych. Ponadto Karta Nauczyciela dotyczy równieŝ przedszkoli, na które miasto nie otrzymuje Ŝadnych środków z budŝetu państwa. 6. Dotacje celowe z budŝetu państwa zostały przyjęte w wielkościach określonych przez Wojewodę Śląskiego. Plan ogółem na 2013 rok jest niŝszy od przewidywanego wykonania 2012 roku. 7. Dotacje celowe z porozumień środki zaplanowano na podstawie zawartych porozumień dotyczących, m.in. opieki nad bezdomnymi zwierzętami, finansowania Powiatowego Urzędu Pracy, KsiąŜnicy Beskidzkiej, POIK-u, usług komunikacji miejskiej na rzecz sąsiednich gmin. 8. Środki pochodzące z budŝetu Unii Europejskiej zaplanowano na podstawie zawartych umów i planowanych aneksów dotyczących zmiany okresu realizacji zadań. Dotyczą one, między innymi takich zadań jak: Infrastruktura turystyczno-rekreacyjna w Bielsku-Białej, Budowa Sieci szerokopasmowej dla miasta Bielska-Białej, Dostęp do Internetu oknem na świat, Bielsko-Biała łączy ludzi, Inkubator Społecznej Przedsiębiorczości Województwa Śląskiego. 7
Generalnie naleŝy stwierdzić, Ŝe poziom dochodów ogranicza wielkość wydatków miasta. Trzeba mieć tu na uwadze równieŝ zobowiązania wynikające z zaciągniętych kredytów i poŝyczek, które równieŝ ograniczają środki do dyspozycji na wydatki bieŝące bądź inwestycyjne. Dlatego teŝ w kaŝdym kolejnym roku nie moŝna planować coraz większego kredytu celem zbilansowania budŝetu. Oprócz tego, Ŝe kredyt jest zwrotnym źródłem finansowania zadań, to jeszcze spłata rat i koszty obsługi kredytu wpływają na wskaźniki zadłuŝenia. Ma to szczególne znaczenie przy wyliczeniu nowych wskaźników. Wskaźniki te oparte są głównie na nadwyŝce operacyjnej (róŝnica między dochodami bieŝącymi a wydatkami bieŝącymi). JuŜ w projekcie budŝetu na 2012 rok sygnalizowano, Ŝe nadwyŝka operacyjna z roku na rok ma tendencje malejącą, począwszy od 2009 roku. I tak: 1. Dochody bieŝące w kaŝdym kolejnym roku w porównaniu do roku poprzedniego rosną wolniej niŝ wydatki bieŝące w tych latach. Analizując dochody bieŝące roku 2012 w porównaniu do roku 2008 naleŝy stwierdzić, Ŝe wzrosły one o 106,3 mln zł, tj. o 18,9%, a wydatki bieŝące w roku 2012 w porównaniu do roku 2008 wzrosły o 175,6 mln zł, tj. o 38,2%, czyli wydatki bieŝące wzrosły znacznie szybciej niŝ dochody bieŝące. 2. NadwyŜka operacyjna począwszy od 2009 roku maleje (w 2009 roku wynosiła 76,8 mln zł, w 2010 roku 65,4 mln zł, w 2011 roku - 46,7 mln zł), a w 2012 roku szacuje się, Ŝe wyniesie ok. 33 mln zł. Szybszy wzrost wydatków bieŝących niŝ dochodów bieŝących w latach 2009 2012, czego skutkiem jest niŝszy poziom nadwyŝki operacyjnej powoduje, Ŝe pogarszają się wskaźniki zadłuŝenia w następnych latach. Z uwagi jednak na to, Ŝe miasto musi się rozwijać, a nie przeznaczać całego budŝetu na wydatki bieŝące, przygotowując projekt budŝetu na 2013 rok w zakresie wydatków, załoŝono ograniczenie wydatków bieŝących w stosunku do roku 2012 o ponad 30 mln zł w jednostkach organizacyjnych miasta, głównie na remonty, zakładając takŝe dalszą restrukturyzację oświaty. Przy takim załoŝeniu moŝliwe będzie realizowanie zadań inwestycyjnych, zwłaszcza z udziałem środków unijnych, a takŝe innych rozpoczętych zadań. Mimo załoŝonych oszczędności w wydatkach bieŝących budŝet miasta na 2013 rok bilansuje się dopiero kredytem w kwocie ponad 36 mln zł. W takiej sytuacji na wydatki majątkowe moŝliwe będzie przeznaczenie kwoty prawie 120 mln zł, tj. około 17% wydatków ogółem. W ramach wydatków majątkowych łączna wartość środków przeznaczona za zadania realizowane z udziałem środków unijnych wynosi 31,9 mln zł, w tym środki z Unii Europejskiej 26,5 mln zł. Wydatki majątkowe dotyczą kontynuacji zadań inwestycyjnych, a takŝe realizacji nowych zadań planowanych do wykonania w 2013 roku. Największy w nich udział stanowią wydatki majątkowe w zakresie kultury fizycznej, na które przeznaczono około 49,1 mln zł, tj. prawie 41%, inwestycje dotyczące sieci szerokopasmowej 30,8 mln zł, tj. 25,7%, inwestycje drogowe, na które łącznie zaplanowano 21 mln zł, tj. 17,5%, wydatków inwestycyjnych ogółem. 8
NajwaŜniejszym zadaniem w zakresie kultury fizycznej jest: Budowa Stadionu Miejskiego przy ul. Rychlińskiego 21 43,4 mln zł, W zakresie inwestycji drogowych na 2013 rok zaplanowano: Połączenie ul. Partyzantów (Dw942) z ul. śywiecką (DK 69) w Bielsku-Białej Rozbudowa skrzyŝowania ul. Sempołowskiej z ul. PCK wraz z budową mostu na rzece Białej oraz połączeniem z ul. Broniewskiego przebudowę ul. Sobieskiego wraz z przebudową mostu nad potokiem Wapieniczanka 10,0 mln zł, 6,3 mln zł, przebudowę ulic w rejonie Starówki 1,5 mln zł, budowę chodników przy podstawowych ciągach komunikacyjnych 0,7 mln zł, budowę ścieŝek rowerowych 0,5 mln zł. Kontynuowana takŝe będzie: modernizacja boisk sportowych zlokalizowanych przy placówkach oświatowych WaŜnym zadaniem realizowanym w 2013 roku będzie: 1,0 mln zł. budowa sieci szerokopasmowej dla miasta Bielska-Białej 30,8 mln zł, z udziałem środków Unii Europejskiej 25,6 mln zł. W 2013 roku planuje się do realizacji w zakresie gospodarki mieszkaniowej: budownictwo komunalne 2,0 mln zł, kontynuację Rewitalizacji Bielskiej Starówki 1,2 mln zł, wykupy nieruchomości 2,2 mln zł. W zakresie oświaty zaplanowano wydatki inwestycyjne na kwotę 4,2 mln zł, w tym między innymi: termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej Nr 27 przy ul. Z. Kossak-Szczuckiej 19 termomodernizacja budynku wraz z montaŝem kolektorów słonecznych w ZSO im. Armii Krajowej w Bielsku-Białej, ul. Sternicza 4 przebudowa mostku na potoku Zimna Woda w Szkole Podstawowej Nr 25 przy ul. Pocztowej 28 utworzenie szkolnych placów zabaw w ramach rządowego projektu Radosna Szkoła termomodernizacja budynku wraz z naprawą konstrukcji ścian Przedszkola Nr 38 przy ul. GraŜyny 19 0,7 mln zł, 0,7 mln zł, 0,3 mln zł, 0,6 mln zł, 0,3 mln zł. W 2013 roku planuje się równieŝ kontynuację modernizacji oświetlenia ulicznego, przeznaczając na ten cel środki w wysokości 0,4 mln zł. 9
W projekcie budŝetu zapewnione zostały środki na: realizację Gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz Gminnego programu przeciwdziałania narkomanii w wysokości 4,3 mln zł, prace społeczno-uŝyteczne 1,3 mln zł, poprawę bezpieczeństwa w mieście 0,3 mln zł, współpracę z organizacjami pozarządowymi ponad 3,9 mln zł, akcję lato - zima 1,1 mln zł. W związku z zaciągniętymi przez miasto kredytami i poŝyczkami, udzielonymi poręczeniami oraz kosztami związanymi z obsługą długu miasta, w budŝecie miasta konieczne jest zapewnienie na ten cel środków w kwocie 56.200 tys. zł, w tym na: spłatę rat kredytów i poŝyczek zaciągniętych w latach poprzednich i w 2012 roku 36.350 tys. zł, odsetki i inne koszty związane z zaciągniętymi kredytami i poŝyczkami 17.598 tys. zł, z tego: a) dla inwestycji kontynuowanych 18 tys. zł, b) dla inwestycji zakończonych 17.580 tys. zł, ewentualne wydatki z tytułu udzielonych poręczeń 2.252 tys. zł. Uwzględniając przedstawione powyŝej zamierzenia, w 2013 roku na realizację wydatków przeznaczono ogółem kwotę 723.049.603,00 zł, w tym wydatki: Nazwa działu Kwota % udział w wydatkach Dział 010 Rolnictwo i łowiectwo 38.000,00 zł 0,01% Dział 020 Leśnictwo 1.045.680,00 zł 0,14% Dział 600 Transport i łączność 71.448.900,00 zł 9,88% Dział 630 Turystyka 984.990,00 zł 0,14% Dział 700 Gospodarka mieszkaniowa 11.841.563,00 zł 1,64% Dział 710 Działalność usługowa 5.572.187,00 zł 0,77% Dział 750 Administracja publiczna 81.245.132,03 zł 11,24% Dział 751 Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa 23.917,00 zł 0,00% Dział 754 Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpoŝarowa 20.943.500,00 zł 2,90% Dział 757 Obsługa długu publicznego 19.832.552,96 zł 2,74% Dział 758 RóŜne rozliczenia 15.682.134,00 zł 2,17% 10
Dział 801 Oświata i wychowanie 246.701.778,92 zł 34,12% Dział 851 Ochrona zdrowia 15.895.991,00 zł 2,20% Dział 852 Pomoc społeczna 77.103.336,28 zł 10,66% Dział 853 Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej 8.456.299,35 zł 1,17% Dział 854 Edukacyjna opieka wychowawcza 19.697.256,02 zł 2,72% Dział 900 Gospodarka komunalna i ochrona środowiska 36.653.218,42 zł 5,07% Dział 921 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego 24.119.600,00 zł 3,34% Dział 925 Ogrody botaniczne i zoologiczne oraz naturalne obszary i obiekty chronionej przyrody 9.000,00 zł 0,00% Dział 926 Kultura fizyczna 65.754.567,02 zł 9,09% W ramach środków w poszczególnych działach: wydatki bieŝące stanowią kwotę 603.070 tys. zł tj. 83,4% wydatków ogółem wydatki majątkowe stanowią kwotę 119.980 tys. zł tj. 16,6% wydatków ogółem. NaleŜy jednak zaznaczyć, Ŝe wykonanie tego bardzo trudnego budŝetu 2013 roku nie będzie moŝliwe bez udziału finansowania zewnętrznego w postaci środków z Unii Europejskiej oraz kredytu. RóŜnica pomiędzy dochodami w wysokości 722.374.603, 00 zł, a wydatkami w kwocie 723.049.603,00 zł, stanowi deficyt budŝetu miasta w wysokości 675.000,00 zł. Źródłem pokrycia deficytu budŝetu miasta Bielska-Białej w kwocie 675.000,00 zł oraz rozchodów budŝetu (spłata rat kredytów i poŝyczek w kwocie 36.350.397,00 zł) są planowane kredyty bankowe w wysokości 36.350.397,00 zł i poŝyczki w kwocie 675.000,00 zł. NaleŜy zaznaczyć, Ŝe planowany kredyt w roku 2013 jest niŝszy niŝ w latach poprzednich. Pomimo, Ŝe jest to bardzo potrzebne źródło finansowania szybkiego rozwoju miasta, to jednak trzeba mieć na uwadze koszty obsługi kolejnych kredytów. Koszty obsługi i spłaty kredytu bankowego obciąŝają w następnych latach budŝety miasta i tym samym ograniczają środki na funkcjonowanie miasta. Dlatego teŝ konieczne jest rozwaŝne zadłuŝanie miasta tym bardziej, Ŝe trzeba mieć na uwadze nowe wskaźniki zadłuŝenia, które będą obowiązywać od 2014 roku. Planowany na 2013 rok kredyt, chociaŝ niŝszy niŝ w latach poprzednich, nadal stanowi znaczną kwotę. Warto teŝ zwrócić uwagę na fakt, Ŝe planowany do zaciągnięcia w przyszłym roku kredyt bankowy będzie w zasadzie przeznaczony na spłatę zaciągniętych wcześniej kredytów i poŝyczek. Oznacza to, Ŝe wydatki bieŝące jak i wydatki majątkowe miasto sfinansuje z dochodów własnych i środków z Unii Europejskiej. W związku z tym planuje się, Ŝe w trakcie roku podejmowane będą wszelkie moŝliwe działania mające na celu zmniejszenie tego kredytu, tak aby zadłuŝenie miasta było tak jak dotychczas bezpieczne. NaleŜy stwierdzić, Ŝe planowane kredyty mieszczą się w dopuszczalnych limitach zadłuŝenia (15% i 60%) i nie przekraczają odpowiednio 7,78% i 36,94%. Istotne jest to, Ŝe dotychczasowe wskaźniki są dla naszego miasta bardzo bezpieczne takŝe w latach następnych. 11
Natomiast nowy sposób liczenia wskaźników, który będzie obowiązywać od 2014 roku, z uwagi na zmniejszającą się corocznie nadwyŝkę operacyjną, pogarsza te wskaźniki. Wskaźnik liczony dla budŝetu roku 2013 wynosi 7,78% - przy maksymalnym 8,08%, a w roku 2014 wynosi 8,26%, przy maksymalnym 8,65%. Według prognozy, dopiero w 2015 roku, wskaźnik zadłuŝenia powinien ulec niewielkiej poprawie. W takiej sytuacji, konieczne jest podjęcie juŝ w najbliŝszym roku budŝetowym działań oszczędnościowych, aby zadłuŝenie miasta było nadal bezpieczne. Konstruując projekt budŝetu na 2013 rok musimy takŝe mieć świadomość, Ŝe nie znamy ani wykonania dochodów w bieŝącym roku (głównie PIT), ani wydatków i związaną z tym wielkością wykorzystanego kredytu. Te nieznane do 15 listopada dane w znaczący sposób mogą mieć wpływ na faktyczny budŝet roku 2013. Dlatego pewne jest, Ŝe dopiero w styczniu 2013 roku mając powyŝsze dane, będziemy mogli dokonać korekty przedstawionego obecnie budŝetu. Przedstawiając omówione wcześniej załoŝenia i waŝniejsze zadania przedkładam Radzie Miejskiej niniejszy projekt budŝetu Miasta Bielska-Białej na 2013 rok z prośbą o jego uchwalenie. W odrębnym dokumencie przedstawiam wieloletnią prognozę finansową miasta Bielska-Białej na lata 2013-2038. PREZYDENT MIASTA JACEK KRYWULT 12