Konferencja Harmonizacja baz danych georeferencyjnych 1 Zegrze Południowe, 8-9 grudzień 2008 Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego Problematyka modelowania bazy danych mapy zasadniczej i GESUT Tadeusz Chrobak A G H w Krakowie Katedra Geomatyki Baza danych MRDB
Mapa zasadnicza Zgodnie z art. 2,p. 7 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne jest to wielkoskalowe opracowanie kartograficzne zawierające aktualne informacje o przestrzennym rozmieszczeniu obiektów ogólnogeograficznych oraz o elementach ewidencji gruntów i budynków, a także sieci uzbrojenia terenu: nadziemnych, naziemnych i podziemnych. Stanowi: 1. podstawowy element państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, art. 40 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne 2. podstawowy materiał kartograficzny, wykorzystywany do zaspokojenia potrzeb gospodarki narodowej, a w szczególności zagospodarowania przestrzennego, katastru nieruchomości i powszechnej taksacji 3. źródłowe opracowanie kartograficzne do sporządzenia map pochodnych i innych tematycznych oraz aktualizacji mapy topograficznej 1:10 000 i 1: 50 000 Służy do celów administracyjnych, prawnych, ewidencyjnych i projektowych oraz stanowi podstawę sytemu informacji o terenie (SIT) Wykonana jest w formie numerycznej lub klasycznej Treść jest prezentowana w postaci nakładek tematycznych E,U,S,W,R
G E S U T GESUT jest uporządkowanym zbiorem informacji przestrzennych i opisowych o uzbrojeniu terenu i podmiotach nim zarządzających. Zgodnie z ust. Prawo geodezyjne i kartograficzne rozumie się wszelkiego rodzaju nadziemne, naziemne i podziemne przewody i urządzenia wodociągowe, kanalizacyjne, cieplne, telekomunikacyjne elektroenergetyczne i inne, z wyłączeniem urządzeń melioracyjnych a także podziemne budowle, jak tunele, przejścia, parkingi, zbiorniki, itp.. GESUT dzieli się na: - Sieci Uzbrojenia Terenu SUT, - Budowle Podziemne Cel GESUT to dostarczanie informacji dla: 1. Potrzeb inwestycyjnych, projektowych i realizacyjnych, a w szczególności dla zapobieżenia kolizjom istniejących i projektowanych SUT w ramach prac ZUDP 2. Uzupełnienia treści mapy zasadniczej 3. Założenia ewidencji branżowych przez podmioty zarządzające sieciami Baza danych GESUT to informacja przestrzenna i opisowa wzajemnie powiązana przez system informatyczny realizowany w technice komputerowej.
Wymiana informacji przestrzennej w Polsce Instrukcji technicznej K-1- Mapa zasadnicza, wydanej przez Głównego Geodetę Kraju, Instrukcji technicznej G-7 - Geodezyjna ewidencja sieci uzbrojenia terenu (GESUT), wydanej przez Głównego Geodetę Kraju, Aneksu nr 6 Standard Wymiany Informacji Geodezyjnych (SWING) do Instrukcji technicznej G-5 - Ewidencja gruntów i budynków, wydanej przez Głównego Geodetę Kraju
W ramach modelu koncepcyjnego (Subieta 1999) należy ustalić: 1. Zakres tematyczny baz danych - podstawowych: Liczbę warstw tematycznych przechowujących informacje (pogrupowane tematycznie) lub superklas i klas obiektów, Rodzaje obiektów geograficznych przechowywanych na każdej z warstw (superklas), sposób reprezentacji geometrycznej obiektów w komputerze (np. punktowe, liniowe, powierzchniowe) oraz atrybuty (wraz z podaniem dziedzin atrybutów), Związki między obiektami, Koncepcja modelu baz danych Modele danych reprezentujące wymienione obiekty (np. wektorowy prosty, wektorowy topologiczny, rastrowy, TIN), Zasady kodowania obiektów. 2. Parametry jakości dotyczące danych geometrycznych i opisowych: Dokładność położenia, Dokładność atrybutów, Aktualność. 3. Metody i źródła pozyskania danych (metadane). 4. Ocena materiałów źródłowych oraz plan pozyskania danych. 5. Struktura przestrzenna bazy danych geograficznych (np. baza jednolita, przechowywana w kroju arkuszowym czy podziale wojewódzkim) oraz układ współrzędnych, w jakim rejestrowane będą obiekty geograficzne. 6. Sposób prezentacji obiektów na ekranie monitora i na mapie. 7. Ogólne zasady dostępu do danych..
Budowa bazy danych podstawowych MODEL KONCEPCYJNY Identyfikacja obiektów Materiały istniejące Opracowanie modelu danych Ocena materiałów istniejących Opracowanie planu pozyskiwania danych MODEL LOGICZNY I FIZYCZNY Utworzenie meta danych Pozyskanie danych Kontrola jakości danych Baza Danych PODSTAWOWA EKSPLOATACJA Rozbudowa i konserwacja bazy danych Archiwizacja Back up bazy
Model DLM a model DCM Model krajobrazowy" DLM, tworzy się na podstawie obrazu rzeczywistości. W modelu tym poszczególne obiekty zachowują ścisłą georeferencję (odniesienie przestrzenne), ich położenie, kształt iniesą modyfikowane podczas redakcji kartograficznej. Pozwala to na pełne, precyzyjne zachowanie topologicznych własności obiektów oraz tworzenie struktur danych, takich jak drzewa czy sieci". Numeryczny model kartograficzny (ang. Digital Cartographic Model, DCM) powstaje przez redakcje danych DLM (nadanie symboliki kartograficznej, wygładzanie linii, przesuniecie obiektów, generowanie i obróbka rysunku warstwicowego, generowanie i rozmieszczenie napisów itp.), która poprawia czytelność mapy na ekranie komputera lub po jej wydrukowaniu. Model DCM przekazuje informacje o obiektach (zjawiskach) za pomocą ustalonych konwencji graficznych - systemu znaków kartograficznych. Odróżnienie modelu krajobrazu od modelu kartograficznego wg Grünreich, 1995, Grünreich i in., 1992 to zastosowanie koncepcji separacji baz danych przestrzennych od opracowań kartograficznych"). Zaletą odróżnienia modeli jest, że z jednej bazy danych numerycznego modelu krajobrazu można opracować wiele numerycznych modeli kartograficznych, zróżnicowanych pod względem przeznaczenia, skali i metod prezentacji. Istotą tego zróżnicowania jest odmienność przeznaczenia. Ponadto: - dane z modelu DLM zasilają systemy służące do analiz przestrzennych (ang. analysis-oriented). - dane z modelu DCM wspomagają systemy produkcji map (ang. display-oriented).
Cechy modelu bazy danych podstawowych - BDP Model pojęciowy powinien umożliwiać: - opis terenu o szczegółowości odpowiadającej treści mapy zasadniczej i wymogom dyrektywy INSPIRE, - przedstawienie terenu na dowolnych poziomach uogólnienia i integracje danych na tych poziomach z wykorzystaniem bazy MRDB (wieloreprezentacynej i wielorozdzielczej), W -Rzeźba terenu S - Sytuacja - pełnej treści aktualizację danych bazy BDT, - rozbudowę modelu - na zasadzie harmonizacji- baz danych tematycznych w tym GESUT-u, - opracowanie map zasadniczej i tematycznych, E - Ewidencja gruntów - współistnienie o różnej dokładności danych przestrzennych Model pojęciowy powinien uwzględniać: U - Sieci uzbrojenia - identyfikacje klas i obiektów, - modelowanie geometryczne, - identyfikację związków pomiędzy obiektami, - identyfikację atrybutów i operacji. R - Uzgodnienia projektowe
Zalecane powiązania BDP z opracowaniami branżowymi Mapa zasadnicza + EGiB + GESUT + BDT: - klasyfikacja budynków, - klasyfikacja wód powierzchniowych, - klasyfikacja przewodów uzbrojenia terenu Rozporządzenia o drogownictwie: - klasyfikacja dróg, - klasyfikacja obiektów mostowych Z branżowymi klasyfikacjami dot.: - Lasów, - Sieci kolejowej, - Referencyjnych systemów drogowych, -...
Główne problemy i pytania A) O treść bazy danych Czy pojecie baza danych mapy zasadniczej jest poprawne Czy istnie model krajobrazu mapy zasadniczej Czy istnieje model kartograficzny Czy model kartograficzny mapy zasadniczej nie jest zbyt bogaty Czy treść mapy zasadniczej uwzględnia osnowę kartograficzną Czy zawartość treści mapy z podziałem na obligatoryjną i fakultatywną nie dostosować do współczesnej technologii opracowań kartograficznych B) Związki z innymi bazami Większy udział baz branżowych Czy modele danych mapy zasadniczej (jej bazy danych) i TBD mogą być identyczne Co jest problemem w pozyskiwaniu danych z mapy zasadniczej do TBD - model pojęciowy, - odwzorowanie kartograficzne, - format danych Jaki wpływ na aktualizację danych TBD z mapy zasadniczej mają: - model danych TBD, - model danych EGiB, - rozwój technologii, - organizacja procesu. 1:10 000 1:20 000 1:15 000 Baza danych MRDB 1:25 000 1:50 000
Legenda: 1:500 000 1:250 000 1:100 000 Wnioski